T erreurverdachten: onterecht gevangen BUITENLAND 'Ik hoop dat je crepeert' VS vrezen verdere verkiezingen verzwakking coalitie nek aan nek Vanunu uit de cel, maar geen vrij man Hooggerechtshof VS buigt zich over Guantanamo t i im Oostenrijk Eerste dag verkiezingen India: 15 doden Blair kondigt referendum EU-grondwet aan estatiebevel en Menem =4 aires - Tegen de Argen- jjx-president Menem is —in een internationaal ar- ifebevel uitgevaardigd. Een frwil het voormalig Vt hoofd op die manier n te getuigen in een on- iknaar de aanbesteding bouw van gevangenis - «9 enem was vorig jaar van vervolging ontslagen, na- w was beschuldigd van 18 ijke betrokkenheid bij il- i, wapenleveranties. 6,'i iter te koop iternet me - De Duitse justitie is [j'iderzoek begonnen naar juw en haar vriend die jarige dochter te koop jn aangeboden op de vei- Se eBay. Zo'n 100 mensen n de site aangeklikt en [aarschuwden de politie. >kst stond onder meer: 'g ikan met haar spelen, '9Ï n een barbecueparty op- •3) [doorverkopen aan zi- jg irs." De inzet was 1 euro. 17^ le politie de advertentie o. isite liet verwijderen, was ogste bod 25,50 euro. '4 I ser wil geen ser meer zijn 5,5 hau - Een Duitse man is 15 uitgezet nadat hij zijn Drt had weggegooid om- 6j niet langer Duits staats- wilde zijn. De man deed 3^2 een bezoek aan het con- 0.8 tiekamp Stutthof in Po lken de 24-jarige Ludwig 03 ow hoorde over de W leden die in het kamp 85nplaatsgevonden, gooide 031 paspoort weg en hield i'j Duits te spreken. j ie doodt iurverdachten i - De politie van Jorda- ift gisteren bij een vuur- tin de hoofdstad Am- 3 r rie terreurverdachten eschoten. Zij zouden nvoor aanslagen heb- had. Jordanië heeft nau- iden met de Verenigde en een vredesverdrag i,'o raël. Daardoor is het een tvan terreurorganisaties jf jaeda. ii a es tegen fficieren \i ia - In Italië is gisteren oces begonnen tegen ïitse voormalige SS-offi- 3 De drie staan bij verstek ft wegens het bloedbad in scaanse dorpje Sant'An- lazzema. Daar zijn in au- 1944 560 burgers ver- löL De verdachten, Gerhard 5 er, Heinrich Sonntag en Schoneberg, zijn allen dan 80 jaar. etaresse van bazen i - De 35-jarige Joyti De- 5 voormalige secretaresse 3 nvesteringsbank Gold- achs, is gisteren schuldig o den aan verduistering 11miljoen pond (6,4 mil- iro) van de rekeningen ir bazen. De-Laurey ver- tussen februari 2001 en 102 handtekeningen op 3 es, zodat zij geld kon op- 3 ivan de rekeningen van nmalige Londense top- an Goldman Sachs, Ed- cottMead. S gehater dan inM-Oosten' 1 De bevolking van de i che wereld is anti-Ameri- 1 er dan ooit, door de oor- i Irak en de steun van de igde Staten aan Israël. Dat Ie Egyptische president i Mubarak tijdens een be an Parijs gezegd. io kalasjnikovs eslag De Italiaanse politie in de haven van Gioia in Zuid-Italië een lading 500 kalasjnikovs in beslag len. De wapens werden lord van een onder Turk- varend schip gevonden en volgens Italiaanse op weg naar New York. apentransport was af- ig uit Roemenië. fdverdachten Irid dood 0 - De Spaanse politie at onder de zeven man ie zich begin deze maand zen vlak voordat de poli- 1 appartement in een wijk van Madrid zou be an, zes hoofdverdachten laanslagen van 11 maart Eerder ging justitie er tdat in het appartement itrokkenen bij de aansla- idood vonden, maar fo il onderzoek heeft uitge- dat ook twee Marokka- s verdacht werden op 3 'm het leven kwamen. Washington/AP - Het Ameri kaanse hooggerechtshof is giste ren begonnen met de behande ling van de zaak die een aantal terreurverdachten op de Ameri kaanse marinebasis bij Guant anamo in Cuba hebben aange spannen tegen hun detentie. Het hooggerechtshof zal zich naar verwachting in juni uit spreken over de legitimiteit van het vasthouden van de onge veer zeshonderd verdachten zonder vorm van proces en zonder dat hun gevangenhou ding is getoetst door een rech ter. John Gibbons, de advocaat van enkele van de verdachten, stelt dat de Amerikaanse regering in Guantanamo een „enclave van wetteloosheid" heeft gecreëerd door de verdachten ieder be roep op de rechter te ontzeg gen. De Amerikaanse regering stelt dat de Guantanamo-ver- dachten „vijandelijke combat tanten" zijn die geen recht heb ben op beroep op een Ameri kaanse rechter omdat ze niet de Amerikaanse nationaliteit heb ben en buiten de VS worden vastgehouden. De uitspraak van het hoogge rechtshof kan grote gevolgen hebben voor het terreurbeleid van de Amerikaanse regering. In het voor Washington ongun stigste scenario bepaalt het hof dat de Guantanamo-verdach- ten hun zaak voor mogen leg gen aan een Amerikaanse rech ter. Daarmee zouden ook de door de regering geplande za ken voor geheime militaire tri bunalen van tafel zijn. De meeste deskundigen achten die uitkomst vrij onwaarschijnlijk. Parallel met de behandeling van de zaak van de buitenland se terreurverdachten die in Guantanamo vast worden ge houden, behandelt het hoogge rechtshof de zaak van twee Amerikaanse terreurverdachten van Arabische afkomst die eveneens zonder vorm van pro ces worden vastgehouden. De kans dat het hof in die zaak een voor de regering ongunstige be slissing neemt, wordt door ju risten veel groter geacht. bagdad/anp - De circa 1400 Spaanse manschappen in Irak dreigen bij hun aftocht honder den Latijns-Amerikaanse mili tairen in hun kielzog mee te zuigen. De Spaanse terugtrek king baart Washington zorgen. Minister van buitenlandse za ken Colin Powell dezer dagen naar vrijwel alle 33 landen van de door de Verenigde Staten in het leven geroepen coalitie ge beld. De Dominicaanse krant Listin Diario meldde gisteren dat de circa driehonderd militairen uit dat Caribische land niet langer dan gepland zullen blijven. Een hoge officier in Santo Domingo bevestigde dat de Dominicaan se troepen eind juni terugkeren. De president van Honduras, Ri- cardo Maduro, heeft laten we ten dat zijn circa 370 man in Irak „zo snel mogelijk" worden teruggetrokken. Van de Spaans- Amerikaanse eenheid 'Plus Ul tra' van 2500 man blijven er dan in juni nog geen vijfhon derd over. Washington vreest dat de af tocht politiek weerslag kan heb ben op het enthousiasme van andere landen die de Ameri kaanse politiek in Irak militair steunen. De Spaanse terugtrek king valt samen met een toene mend aantal aanvallen op al of niet gewapende buitenlanders in Irak. De toevoer van buiten landse strijders via buurlanden Syrië en Iran naar Irak is inmid dels zo goed als gestopt. De grenscontroles zijn vooral de afgelopen maand aanzienlijk verscherpt. De belangrijkste gevangenis van Bagdad is gisteren getroffen door twaalf mortiergranaten. Tweeëntwintig gevangenen kwamen om het leven, 92 raak ten gewond. wenen/anp - Opiniepeilers voorspellen een nek-aan-nekra- ce bij de presidentsverkiezin gen zondag in Oostenrijk. De voorsprong van de sociaal-de mocratische kandidaat Heinz Fischer op de conservatieve ri vale Benita Ferrero-Waldner slonk de laatste weken geleide lijk. Ruim zes miljoen Oosten rijkers mogen de knoop door hakken en een opvolger voor president Thomas Klestil kie zen, die na twee ambtstermij nen moet aftreden. De huidige minister van buitenlandse za ken Ferrero-Waldner (55) kan als eerste vrouw na Maria The- resia (1717-1780) aan het hoofd van de staat komen te staan. De vertegenwoordigster van de be houdende Volkspartij (ÖVP) werd in 2000 een begrip, toen zij met succes tegen de isolatie van haar land binnen de Euro pese Unie streed. new Delhi/AP - Zeker vijftien mensen zijn gisteren gedood en achttien gewond geraakt op de eerste dag van de Indiase parle mentsverkiezingen die ver spreid over drie weken plaats vinden. Er werd onder meer ge stemd in de onrustige deelsta ten Jammu en Kashmir, Jhark- hand en Bihar. Daar vielen in totaal elf doden. De vier andere doden waren soldaten die om kwamen bij een aanval bij de grens met Birma, waar rebellen actief zijn. Dertig medewerkers van stembureaus zouden zijn ontvoerd en op sommige plaat sen gingen rebellen ervandoor met nieuwe elektronische stemapparaten. In totaal stem den gisteren 175 miljoen bur gers in zestien deelstaten en re gio's. Daarbij waren 400.000 agenten en soldaten ingezet. Voor het eerst kon een stem worden uitgebracht met elek tronische apparaten, waarvan er verspreid over het hele land een miljoen zijn ingezet. De In diase parlementsverkiezingen zijn met 660 miljoen kiesge rechtigden de grootste ter we reld. Naar verwachting wordt de huidige regeringscoalitie van premier Atal Bihari Vajpayee herkozen. Politie-getuigenissen zitten relaas Laetitia Delhez in de weg Proces hp iJnl-tvMiv JR londen/anp - De Britse premier Blair heeft gisteren in het La gerhuis (Tweede Kamer) aange kondigd een referendum te or ganiseren over een toekomstige grondwet van de Europese Unie. Blair heeft zich eerder steeds verzet tegen een volks stemming over de EU-constitu- tie. Blair liet wel weten dat een referendum nog wel eens an derhalf jaar op zich kan laten wachten. „Het electoraat moet om zijn mening worden ge vraagd als al onze vragen zijn beantwoord, als alle details be kend zijn, als de wetgeving uit eindelijk kritisch is bekeken en als het parlement erover verga derd en besloten heeft", aldus Blair. De Britse premier voelde aan vankelijk niets voor een refe rendum over de Europese con stitutie. Hij vond dat de relatie tussen Groot-Brittannië en Eu ropa door een nieuwe grond wet niet fundamenteel zou ver anderen. Spanje en de toekomstige lid staat Polen waren vorig jaar de landen die een akkoord over een EU-grondwet tegenhielden, omdat de plannen die op tafel lagen hun op termijn minder macht zouden geven. Israëlische overheid ziet in atoomtechnicus nog steeds gevaar voor de staat Van onze correspondente Pascale Thewissen aarlen - „Nee, nee, stop! Ik hoef je excuses niet Ze zijn vulgair, ik hoop datje crepeert". Sabine Dardenne reageert woedend op de spijtbetuiging van Mare Dutroux. Aan het slot van de ge tuigenis van Laetitia Delhez, die samen met Sabine in de gruwel- kelder van Dutroux gevangen werd gehouden, grijpt hij de mi crofoon en richt zich tot de twee meisjes. Zijn lijzige stemgeluid wordt al snel bedolven onder de emotionele kreten van Sabine. Het woord in de Aarlense rechtszaal is deze week aan de slachtoffers die de gruwel over leefden. Maar zo beklijvend als maandag de getuigenis van Sa bine Dardenne was -de vader van de vermoorde An Marchal en de moeder van Laetitia kre gen het zo te kwaad zwaar dat ze voor observatie naar het zie kenhuis werden overgebracht- zo onbevredigend en luchtig is de ondervraging van Laetitia. Haar relaas volgt op een lange dag die bijna helemaal gewijd is aan het politieonderzoek naar de ontvoering van het toen 15- jarige meisje uit Bertrix Pas om vier uur dinsdagmiddag mag Laetitia, inmiddels een jonge vrouw van 22 jaar oud, in am per een uur tijd zelf haar ver haal vertellen. Tot groot onge noegen van een jurylid. „Waar om moeten we keer op keer vermoeid worden met gedetail leerde uiteenzettingen van poli tiemensen en krijgen we amper de tijd om belangrijke getuigen te horen." Laetitia verdween op 9 augus tus 1996 op weg naar het zwembad in Bertrix. „Een man in een busje sprak me aan. Hij greep me bij de keel en sleepte me naar binnen. Hij vroeg hoe ik heette, of ik veel vriendjes had en zei dat ik mooi was. Hij gaf me ook medicijnen." De eerste dosis rohypnol spuugde ze uit. Ze kreeg onmiddellijk nieuwe pillen. „Ik nam ze, om dat ik vreselijk bang was." Toen ze weer bij haar positie ven kwam, lag ze vastgeketend op een bed in Marcinelle. „Ik kan me niet meer herinneren of ik kleren aanhad of niet. Ik her inner me wel de posters van di nosaurussen op de muren en dat er een kinderbedje stond." De hoofdrolspeelsters in de zaak tegen Dutroux, Sabine Dardenne (I.) en Laetitia Delhez (r.), willen niets horen van verontschuldigingen. Foto: EPA Laetitia was voortdurend suf. Ze richt zich tot Dutroux. „Ik wil weten of hij ook medicijnen in mijn eten stopte." Zo moest ze een boterham met choco- pasta opeten en haar koffie op drinken. Dutroux ontkent. „Ik wilde niet dat het eten werd verspild." Drie keer werd ze verkracht. „Hij genoot er blijk baar van dat ik pijn leed." Op de tweede of derde dag stel de hij haar voor aan 'Fifi', zoals hij Sabine noemde, die 81 da gen in de kinderkooi zat opge sloten. Ze was totaal gehersen spoeld, was in de overtuiging dat Dutroux haar beschermde tegen zijn gemene chef die haar wilde doodmaken omdat haar ouders weigerden losgeld te be talen, zo had Dutroux haar wijsgemaakt. Zes dagen nadat Laetitia ver dween, werden de twee meisjes bevrijd, op 15 augustus 1996. Vooral het eerste jaar had Laeti tia er moeite mee de draad weer op te pikken. „Ik vond het erg moeilijk om alleen de straat op te gaan." Opvallend is het vele oogcon tact in de rechtszaal tussen Lae titia en Sabine. De eerste draait zich voortdurend om naar Sabi ne, zoekend naar steun, vaak breed lachend. De relatie tus sen de twee slachtoffers is al ge ruime tijd verstoord. Laetitia gelooft dat ook de Brusselse za kenman Michel Nihoul bij haar ontvoering was betrokken. Ze hoorde drie keer een telefoon gesprek van Dutroux waarin de naam Michel of Jean-Mich viel. Sabine op haar beurt gelooft niet in een kinderpornonet werk. In de lange maanden dat ze in de kooi zat opgesloten, werd ze alleen door Dutroux misbruikt. Ze zag niemand an ders. Over één ding zijn de twee het echter eens. Ze hoeven geen ex cuses, van Dutroux noch van zijn ex-echtgenote Michelle Martin. Die kreeg maandag al nul op het rekest van Sabine en krijgt gisteren ook van Laetitia niet de kans om haar zin af te maken. „Het kwaad is geschied. Het is te laat. Meer heb ik niet te zeggen." (advertentie) van onze correspondent Ad Bloemendaal tel aviv - Voor sommige Israëliërs is hij een klokkenluider, maar de meesten noemen hem een verrader. Atoomtechnicus Morde- chai Vanunu, die in 1986 Israëlische kernwa pengeheimen verkocht aan The Sunday Ti mes, verlaat vandaag de gevangenis. Hij heeft zijn straf van achttien jaar cel tot de laatste dag uitgezeten, grotendeels in eenza me opsluiting. Maar zijn vrijlating betekent niet dat hij vrij man is. De Israëlische overheid ziet in Vanunu nog steeds een gevaar voor de staat. Daarom wordt hij vanaf nu 24 uur per dag in de gaten gehouden, krijgt hij geen paspoort, mag hij niet met buitenlan ders spreken of voet in buitenlandse am bassades zetten, mag hij geen e-mails ver zenden en mag hij zonder toestemming het stedelijk gebied van Tel Aviv niet verlaten. Vanunu was een buitengewone gevangene. In pacifistische kringen in vooral Engeland en de VS heeft zich rond hem een cultus ontwikkeld, die in Israëlische media wel omschreven is als 'de Vanunu-sekte'. Zo'n honderd aanhangers, onder wie actrice Susannah York, zijn naar Israël gereisd om hun held welkom te heten als vandaag de poorten van de Shikma-gevangenis in Ash- kelon open gaan. Anderen, onder wie to neelschrijver Harold Pinter, filmactrices Emma Thompson en Julie Christie, en klokkenluider Daniel Elsberg (van de Pen tagon Papers) hebben felicitaties gestuurd. Maar Vanunu's supporters wacht een te leurstelling. Hij mag immers niet zonder speciale toestemming met buitenlanders spreken, en het is onwaarschijnlijk dat voor de aanhangers van de Vanunu-sekte een uitzondering zal worden gemaakt. Hoe Israël de restricties wil afdwingen is nog onduidelijk. Het vergt een klein leger veiligheidsagenten en een begroting van vele miljoenen. Een deel van de maatrege len geldt voor een half jaar, de rest voor een jaar. Maar vormt Vanunu daama geen vei ligheidsrisico meer? Sommige commenta toren vragen zich af of de veiligheidsdienst misschien wil dat Vanunu de restricties schendt, zodat hij binnen de kortste keren Voor velen is Mordechai Vanunu een held. Foto: AP weer achter de tralies zit. De meeste Israëlische media noemen de restricties absurd en onverstandig. „Vanu nu heeft zijn straf uitgezeten. Iedere verde re poging hem het zwijgen op te leggen zal alleen maar bijdragen aan zijn status als symbool en aan de campagne die zich rondom hem heeft gevormd", schreef het dagblad Ha'aretz. Niet iedereen is over tuigd door het argument dat Vanunu méér weet dan hij aan The Sunday Times heeft prijsgegeven. En dan nog is het de vraag wat zulke informatie na twintig jaar nog voor waarde heeft. Onder de buitenlanders die Vanunu van daag opwachten is Peter Hounam, die het opzienbarende verhaal in The Sunday Ti mes schreef, verlucht met een getekende doorsnee van Israëls kerncentrale bij Di- mona met ondergrondse kernwapenfa briek. Op grond van die gegevens bevestig den kernfysici het vermoeden dat Israël on geveer tweehonderd kernwapens moet hebben. Hounam heeft de afgelopen jaren een in tensieve, maar van Israëlische kant uiter aard gecensureerde briefwisseling met Vanunu onderhouden. Nog steeds vraagt hij zich af of hij er goed aan heeft gedaan diens naam in zijn publicaties te noemen. Had hij het niet gedaan, dan was Vanunu misschien niet door de verleidelijke 'Cindy' (de nu in Florida wonende Mossad-agenté Shirley Bentov) van Londen naar Rome ge lokt en daar ontvoerd naar Israël. Hounam denkt dat de restricties die Vanu nu zijn opgelegd moeten voorkomen dat deze meer onthult over die ontvoering. An deren menen dat de maatregelen vooral te maken hebben met de blunders die de vei-r ligheidsdiensten hebben begaan in de ja ren dat Vanunu in Dimona werkte. In zijn vrije uren studeerde hij filosofie aan de Ben-Gurion Universitéit in Be'ersheba en wie hem kende wist dat hij contacten had met radicaal linkse en Arabische orga nisaties. Maar om onduidelijke redenen nam de veiligheidsdienst daar geen notitie van. In een recent interview in zijn cel vroeg Vanunu zich trouwens af hoe men hem in de kerncentrale zo lang in dienst heeft kunnen houden. Twee weken geleden interviewden verte genwoordigers van het ge vangdËis wezen Vanunu in zijn cel. De videoband van het gesprek 'lekte uit' en zou afgelopen week einde worden getoond op de Israëlische te levisie, zonder Vanunu's toestemming. De procureur-generaal stak daar echter op het laatste ogenblik een stokje voor. Een geluidsband is wel uitgezonden, ken nelijk omdat de overheid Vanunu's vijandi ge houding wilde duidelijk maken door zijn krasse uitspraken. Zo omschrijft hij islam en jodendom als 'primitieve godsdiensten' (hij bekeerde zich in 1985 tot het Christen dom), zegt hij dat Israël plaats moet maken voor een Palestijnse staat, raadt hij zijn fa milie aan terug te keren naar hun geboorte land Marokko, en verklaart hij te hopen dat de centrale in Dimona hetzelfde lot treft als in 1981 de in aanbouw zijnde kerncentrale bij Bagdad. Die werd door de Israëlische luchtmacht plat gebombardeerd. Vanaf 14.49 voor Pucca T-shirt In diverse kleuren, modellen en characters Mt. 92-176

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 17