Exodus uit
Irak na reeks
ontvoeringen
BUITENLAND
geen
Irak
Bush: Er is
opstand in
Twee Rotterdamse vrouwen riskeren twaalf jaar cel
FBI krijgt er van
langs van commissie 11/9
Zuid-Afrika
naar stembus;
overwinning
Mbeki is zeker
Vijf jaar voor
Nederlandse
kunstrover
Russen evacueren 800 burgers
De oliekraan loopt volop
Verbod zeehondenbont
Cocaïneoorlog in Braziliaanse favela's
johannesburg/anp - Circa 21
miljoen kiesgerechtigde Zuid-
Afrikanen kunnen vandaag een
stem uitbrengen voor een
nieuw parlement. De zege van
het Afrikaans Nationaal Con
gres ANC van president Mbeki
geldt als zeker. De blanke op
positiepartij haalt waarschijn
lijk slechts tien procent van de
stemmen. Mbeki zal dan ook
vrijwel zeker een nieuw man
daat voor vijf jaar krijgen als de
vierhonderd leden van het
nieuwe parlement op 23 april
de president kiezen.
Het is de derde keer dat alle
Zuid-Afrikanen, ongeacht ras of
kleur, naar de stembus mogen.
Beide voorgaande keren be
haalde het ANC, de beweging
die voorging in de strijd tegen
de apartheid, een enorme over
winning. In 1994, het jaar dat er
formeel een einde kwam aan
deze rassenscheiding, werd
Nelson Mandela tot president
gekozen. Vijf jaar later nam
Mbeki het roer van Mandela
over.
België beperkt
EU-ballonnen
boven Brussel
brussel/anp - De Belgische
rijksluchtvaartdienst heeft
het verboden om op 30
april en 1 mei 25 hetelucht-
ballonnen te laten opstij
gen vlakbij de Europese in
stellingen. De dienst vindt
zoveel ballonnen boven
Brussel te gevaarlijk, zo is
vanmorgen bekend gewor
den. Hooguit twintig zou
nog wel kunnen, maar dat
is symbolisch wat lastig: de
EU breidt op 1 mei juist uit
naar 25 lidstaten en niet
naar twintig. De organisatie
overweegt nu de 25 vlaggen
te hangen aan twintig bal
lonnen.
le havre/anp-afp - Een recht
bank in de Noord-Franse ha
venstad Le Havre heeft van
morgen een 37-jarige kunstro
ver veroordeeld tot vijf jaar ge
vangenisstraf. De Nederlander
wordt in verband gebracht met
zeker negen diefstallen van reli
gieuze kunst die in 2000. Onder
de geroofde kunstwerken be
vond zich het zestiende eeuwse
doek 'De opstanding van Chris
tus' dat hing in de kerk van
Daubeuf-Serville.
bagdad/gpd - Rusland begint
morgen met de evacuatie van
ruim 8oo Russen en burgers uit
de voormalige Sovjet-republie
ken uit Irak. De meesten van hen
waren betrokken bij wederop-
bouwprojecten in Irak.
Iraakse opstandelingen ont
voerden maandag drie Russen
en vijf Oekraïners. Na negen
tien uur gijzeling werden zij
weer vrijgelaten. In de buurt
van Bagdad heeft het Ameri
kaanse leger de verminkte li
chamen van vier westerlingen
gevonden. De vier zijn nog niet
geïdentificeerd. Het gaat moge
lijk om vier van de zeven werk
nemers van de Amerikaanse
onderaannemer Halliburton
die vrijdag niet ver van de vind
plaats van de lichamen, tussen
de steden Fallujah en Abu
Ghraib, werden ontvoerd.
Aan het lijstje van ontvoerde
buitenlanders in Irak kon giste
ren een Franse journalist wor
den toegevoegd. Op dit mo
ment worden zeker 40 buiten
landers vastgehouden in Irak.
Voor veel landen (Rusland,
Frankrijk, Duitsland en Portu
gal) reden om hun burgers aan
te raden Irak snel te verlaten of
'dringende reizen' naar het
land voorlopig op te schorten
(Groot-Brittannië). De tien Ne
derlanders die nog in Irak zou
den zijn, is geadviseerd zich te
melden bij de ambassade in
washington/anp - President
Bush meent dat er geen burger
oorlog of volksopstand gaande
is in Irak. Tijdens een perscon
ferentie zei hij dat grote delen
van Irak stabiel zijn en dat de
meeste Irakezen kiezen voor
een „vrij en democratisch
land". Hij tekende ook aan dat
Amerikaans falen in Irak 'on
denkbaar' is.
Bush, die in november herko
zen wil worden, verwierp elke
vergelijking met de voor de
Amerikanen kwellende oorlog
in Vietnam. „We veranderen in
Irak de wereld en daarvan zul
len de VS, de regio rond Irak,
het gehele Midden-Oosten pro
fiteren", aldus Bush. „Een vrij
Irak zal een slag zijn voor het
internationaal terrorisme", ver
zekerde de president.
Bush zei dat hij onverkort zal
vasthouden aan de datum van
30 juni voor de machtsover
dracht in Irak. „Wij zijn een be
vrijdende macht en geen bezet
tende macht", aldus Bush, die
hier verwees naar de Ameri
kaanse houding na de Tweede
Wereldoorlog in Duitsland en
Japan.
Hij noemde de missie in Irak
„historisch" omdat er een vrij
en onafhankelijk land bijkomt.
Volgens Bush kan Irak in janua
ri 2005 naar de stembus om een
nieuw bestuur te kiezen. „We
hebben een verplichting om de
Bagdad. Het merendeel van de
ambassadestaf zit sinds afgelo
pen weekeinde in de Jordaanse
hoofdstad Amman.
De ministers Bot (buitenlandse
zaken) en Kamp (defensie) heb
ben de Tweede Kamer laten
weten dat de situatie in Irak
'zorgwekkend' is, maar dat het
in al-Muthanna, de regio waar
de 1250 Nederlandse militairen
zitten, relatief rustig is. Pogin
gen van al-Sadr om volgelingen
te werven en aan te zetten tot
verzet, hebben vooralsnog geen
succes. Volgens de bewindslie
den hebben de Nederlandse
troepen goed contact met de
lokale bevolking en krijgt men
ook voldoende informatie.
De roep om een grotere rol van
de VN wordt sterker. Maar vol
gens VN-topman Kofi Annan
wordt dat juist geblokkeerd
door alle geweld in het land.
Het Amerikaanse leger heeft
Najaf, thuisbasis van de opstan
dige sji'ietische geestelijk leider
Moqtade al-Sadr, afgegrendeld.
De hoogste geestelijk leider van
de sji'ieten, al-Sistani, heeft de
Amerikanen gewaarschuwd
voor een aanval op de stad of
al-Sadr. Dat zullen wij niet toe
staan, zo gaf hij te kennen. De
Amerikanen beseffen dat een
aanval op de heilige stad Najaf
een opstand van alle sj'ieten tot
gevolg kan hebben. „Het is als
het Vaticaan voor hen", erken
de een Amerikaanse kolonel.
Populariteit Bush
De populariteit van presi
dent Bush lijkt een voorlopig
dieptepunt te hebben be
reikt Volgens een gisteren
gehouden peiling steunt 50,9
procent van de Amerikanen
de president nog. „Dit is het
laagste percentage in een
kwartaal sinds het aantreden
van Bush", aldus de onder
zoekers. Bush werd in janua
ri 2001 president. In novem
ber van dit jaar zijn er presi
dentsverkiezingen. Kort na
de aanslagen van 11 septem
ber 2001 scoorde Bush nog
ongekend hoog met 86 pro
cent.
vrijheid in de wereld te ver
spreiden. Mijn taak als presi
dent is om dit land te leiden
naar een betere wereld."
Het Amerikaanse staatshoofd
gaf aan dat hij extra troepen
naar Irak zal sturen als dat no
dig is. „We blijven er zolang het
nodig is en geen dag langer."
De commandanten mogen van
Bush in elke vorm optreden die
de veiligheidssituatie vraagt. Hij
zei ook een toekomstige „meer
formele" rol voor de NAVO en
andere bondgenoten te zien in
Irak. Hij zei dat daarvoor een
nieuwe resolutie van de Veilig
heidsraad noodzakelijk zal zijn.
Washington - Irak heeft sinds het begin van de1 Brits-Ameri
kaanse invasie vorig jaar al voor 7,5 miljard dollar aan ruwe
olie geëxporteerd. De opbrengsten gaan naar een fonds voor
de wederopbouw van Irak. President Bush zei tijdens zijn
persconferentie dat de olie-opbrengsten groter zijn dan ver
wacht. Irak produceerde in maart 2,4 miljoen vaten (van 159
liter) per dag, waarvan er 1,85 miljoen werden uitgevoerd.
Vóór de oorlog produceerde Irak 2,8 miljoen vaten per dag.
Turkse officier van justitie eist gevangenisstraf wegens drugssmokkel
door onze correspondente Fidan Ekiz
Izmir - Tegen de twee Rotterdamse vrouwen die in
Turkije worden verdacht van een voorgenomen drugs
smokkel, is een gevangenisstraf geëist. De Turkse offi
cier van justitie acht Linda F. en Annemaria S. schuldig
wegens 'medewerking aan drugshandel in organisatie-
verband'. De aanklager heeft geen concrete gevange
nisstraf genoemd. In Turkije wordt dat bepaald door
de rechter. Volgens Münhir Marangoz, de advocaat
van de twee verdachten, riskeren de vrouwen twaalf
jaar cel.
De vrouwen werden vorig jaar in Antalya opgepakt sa
men met een groep Turkse mannen. Drie van de man
nen zitten ook vast. Zij hebben een poging tot drugs
smokkel bekend. De Turkse aanklager Burhan Yildiz
heeft Linda en Annemaria schuldig bevonden aan het
zelfde delict. De eis van Yildiz kwam onverwacht.
„Sinds vorige maand zag ik de kans op vroegtijdige
vrijlating juist steeds groter worden", aldus raadsman
Marangoz.
In maart legde een broer van de gezochte 'leider' van
de operatie een getuigenis af waarin hij stelde dat de
vrouwen onschuldig waren. Ook de mannelijke ver
dachten hadden eerder verklaard dat Linda en Anne
maria niets van de smokkel afwisten.
Linda en Annemaria zitten nu bijna een jaar in voorar
rest in Izmir. Ze hebben het zwaar volgens de Turkse
Semiramis (23), die bijna vier maanden de cel met hen
deelde. „We zaten daar met 30 mensen. Anne en Linda
hielpen me door de eerste moeilijke dagen heen. Bin
nen is het verschrikkelijk. De cel heeft geen ramen en
het rioolwater druppelt op de eettafel." Ook het voed
sel is niet goed volgens Semiramis. „Soep, aardappels
en kipresten, verder niets. In mijn eten trof ik bijna al
tijd haren en ijzeren speldjes aan." Warm water is er
twee keer per dag in een grote ketel.Als je ziek wordt,
heb je pech. Het duurt zeker twee uur totdat een ge
vangene wordt behandeld. Ik heb dat een keer meege
maakt toen ik een astma aanval kreeg."
Semiramis noemt Annemaria en Linda 'sterke vrou
wen'. „Ze laten niet snel zien hoe ze zich voelen. Ze
steunen elkaar. Ik heb ze niet een keer ruzie zien ma
ken. Bijna elke dag zitten ze te huilen of te bidden op
bed. Met een foto van hun kindje of een kruis in han
den."
De verveling is het zwaarst volgens de Turkse. Ruzie
was er ook. „Onze cel grensde aan een andere met veel
prostituees. Op een dag schold één van hen Linda uit
voor 'lelijke negerin' en begon met flessen te gooien.
Linda werd gek van woede en spuugde door de tralies.
De vrouwen mogen niet naar huis bellen. Brieven mo
gen ze wel schrijven. Maar ze krijgen nooit een brief te
rug. „We ontdekten dat alle brieven uit Nederland op
de directeurskamer liggen. Omdat het personeel de
brieven niet konden controleren wegens de taalbarriè
re. Daarom hadden ze het gewoon laten liggen."
den haag - Een zeehondenpup blikt met grote ogen naar de camera.
In Canada is de slachting van jonge zeehondjes weer in volle gang.
De komende driejaar mogen in Canada 975.000 jonge zeehonden -
op een populatie van 5,2 miljoen - gedood worden. Een meerderheid
in de Nederlandse Tweede Kamer wil dat er een verbod komt op alle
import van zeehondenbont in Europa. De ministers Bot van buiten
landse zaken en Veerman van landbouw moeten zich tijdens het Ne
derlandse EU-voorzitterschap vanaf 1 juli sterk maken voor dat im
portverbod. Foto: EPA
Wnwapens
rd-Korea'
kjoord-Korea heeft
«[pens. Volgens de
"fines heeft de Pakis-
4»eleerde Abdul Qa-
Idens zijn verhoren
3ij tijdens een be-
foord-Korea, vijfjaar
e kernwapens heeft
n geheime orider-
-tleaire installatie op
id van de hoofd-
aiig. Khan heeft in
lucleaire kennis
Libië, Iran en
jric wil Blair
ton horen
,lobodan Milosevic
Ktse premier Tony
nerikaanse ex-
Clinton worden
J als getuigen voor
dë-Tribunaal. Hij
t ingediend met
[van personen van
'it ze verschijnen
junaal, aldus advo-
Tomanovic. De
..Jiisdaden verdachte
i begint in juni met
j in
st-Turkije
([gevechten in zuid-
kije zijn vier Turkse
drie Koerdische
jekomen. Dat heeft
ïen het leger ge-
jske leger is een
je actie begonnen
en in de provincies
ik. Het militaire op-
daar al een week.
is waren eens een
1 de separatistische
'ls 1984 vecht voor
aSkelijk Koerdistan.
ifestatie van PKK-lei-
|n 1999 was de strijd
«oorlog heeft aan
5.000 personen het
ik cholera
ilië
Een uitbraak van
in het zuiden van
(gelopen dagen
mensen het leven
»ns artsen zijn
mensen besmet
en dreigen in
":ampen rond
ote aantallen
iet te raken we-
ite sanitaire voor-
iulporganisaties
onvoldoende me-
om de slachtoffers
a-uitbraak te be-
iolera is een bacte-
:g die bij slacht-
istige diarree en
•roorzaakt. Vooral
en personen met
Ie weerstand is de
54jevaarlijk.
nitzav (I) en zijn Hon-
ja Madl. Foto: EPA
opjoods
jjh verijdeld
51 De Hongaarse poli
's e Hongaarse Pales-
4 n Syriër opgepakt
13 lag wilden plegen
[g ds museum". De
>5tegen dat er een
31 net de opening van
ist-museum in Boe-
>3 gen door de Israëli-
12 >nt Moshe Katsav.
>6 Dedapest voor een
is )ezoek, reageerde
het nieuws. „Ik heb
[5 ;erenc) Madl gezegd
9 r is als hij drie stap-
van mij houdt."
>8
ir man
•heermesjes
a - Een Amerikaanse
•7 ft een Canadees van
17 afkomst veroor-
it hij 32 scheermes-
tndbagage had op
'an Parijs naar Dal-
het openbaar mi-
hij met terroristi-
'en bezig de veilig-
egelen te testen. De
iat tegen.
>or de aanhoudende
t het water in de
metropool Sydney
i- Drinkwater wordt
het besproeien van
ït wassen van auto's
in alleen nog maar
n de week. Sydney,
er vier miljoen in-
npt al jaren met een
[kerend probleem
korten.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Op 10 september
2001, één dag voor de aansla
gen op het World Trade Center
in New York en het Pentagon in
Washington, weigerde de Ame
rikaanse minister van justitie
John Ashcroft een verzoek van
de FBI om extra geld voor terro
rismebestrijding. Sterker, hij
zou de zomer voor de aansla
gen gezegd hebben dat hij niet
nog eens een verhaal over bin
nenlands terrorisme door al-
Qaeda wilde horen. En de FBI,
de Amerikaanse federale poli
tie, was in de jaren voor 11 sep
tember 2001 onvoldoende uit
gerust om Amerika te bescher
men tegen terroristen: er was te
weinig geld, agenten waren on
voldoende getraind en er werd
te weinig informatie uitgewis
seld.
De kritiek op justitie en de FBI
was niet mild, gisteren voor de
commissie 1119, een onafhan
kelijke commissie die in op
dracht van het Congres onder
zoek doet naar de aanslagen
van 11 september 2001. de
commissie hoorde (voormalige)
kopstukken van justitie en de
FBI. In zijn verhoor haalde Ash
croft gisteren fel uit naar zijn
voorganger in de regering Clin
ton, Janet Reno. Juist zij had
onvoldoende aandacht besteed
aan de mogelijkheid van terro
risme in de VS. Volgens Ash
croft klopt er niets van de be
wering van waarnemend FBI-
directeur Thomas Pickard dat
hij in de zomer van 2001 na
twee briefings over al-Qaeda
niets meer over binnenlands
rio de Janeiro - Een Braziliaanse politieman sjouwt met het lijk van een vermeende drugsdealer, die is doodgeschoten bij een grootscheepse
actie tegen drugsbendes in Rocinha, de grootste sloppenwijk van Rio de Janeiro. In Rocinha en twee aangrenzende sloppenwijken woedt al
vier dagen een drugsoorlog tussen rivaliserende benden, die aan tien onschuldige burgers het leven heeft gekost. Vele honderden politie
agenten zijn de wijk ingetrokken om een einde te maken aan het zelfs voor Braziliaanse begrippen buitensporige geweld. Foto: Reuters
Minister Ashcroft. Foto: Reuters
terrorisme wilde horen. Sterker
nog, hij zou juist snel een einde
hebben gemaakt aan het „mis
lukte beleid" waardoor Ameri
kaanse agenten Osama bin La
den wel gevangen mochten ne
men, maar hem niet mochten
vermoorden.
Volgens het voorlopige rapport
dat de commissie gisteren vrij
gaf, zijn er in de jaren negentig
verschillende pogingen gedaan
om terrorismebestrijding bin
nen de FBI een hogere prioriteit
te geven, maar kwamen die niet
van de grond. De aandacht lag
sterk op criminele onderzoe
ken. Op 11 september 2001
werkten 1300 FBI-agenten op
het gebied van terrorismebe
strijding, zes procent van het
personeelsbestand. Verder was
er sprake van huiver om ver
trouwelijke gegevens uit te wis
selen en werd informatie over
al-Qaeda niet systematisch ver
zameld. Daardoor ontbrak een
strategische analyse van de ter
roristische dreiging in de Ver
enigde Staten.
Louis Freeh, FBI-directeur van
1993 tot juni 2001verdedigde
zijn organisatie tegen de voor
lopige conclusies van de com
missie, door voorzitter Thomas
Kean een 'aanklacht' tegen de
FBI genoemd.
Voor 11 september 2001 be
stond er een andere realiteit, er
werd toen geen oorlog gevoerd
tegen terroristen, zei Freeh.
Volgens oud-minister Reno had
de FBI nooit genoeg geld, en
was er sprake van onwil bij de
dienst om fondsen over te he
velen van crimineel onderzoek
naar terreurbestrijding. Reno
zei dat informatie niet boven
kwam drijven bij de FBI en dat
daardoor de rechterhand af en
toe niet wist waarmee de lin
kerhand bezig was.