de juiste trend
Ook familie
Erkel bevrijd
uit 'gijzeling'
BINNENLAND 2
Grandioze ontvangst in Zeeuws-Vlaanderen
jaatscoach Gemser bracht zaak
in stroomversnelling
iTlinan
,gd
eb veel gemist wat ik wil inhalen
Werk voor AzG soms erg riskant
Feest in de steigers
Dekbedovertrek
In de kleuren aqua, lime of fuchsia
Lits jumeaux van 36.95 voor 24.-
2-persoons van 31.95 voor 20.-
1-persoons van 19.95 voor
10!
;in
jr Erkel
I Koningin Beatrix
fcg uitermate ver-
Werd op de vrijla-
Uedewerker Arjan
ttsen zonder Gren-
zeer opgelucht te
i woordvoerder van
rlichtingsdienst
gevraagd weten. De
1 later haar blijd-
iog overbrengen in
telegram aan de fa-
in Westdorpe, aldus
ordvoerder.
ankt
he regering
uidig EU-voorzitter
:iteert Arjan Erkel en
met de vrijlating
ewerker van Artsen
izen. De Ierse rege
lt daarbij vooral dank
Russische regering,
[ere inspanningen
,i gepleegd voor de
)at heeft Ierland
pd laten weten in
Hng. Daarnaast be-
Jgering-Ahern ook al-
inale organisaties
iben ingezet voor
k De hoogste baas
A fenigde Naties, Kofi
2 bft gisteravond ge-
P ligd te zijn over de
in Arjan Erkel. In
York uitgegeven
tindjjankt Annan de
en Dagestaanse au-
ior hun inspannin-
leer Erkel vrij te krij-
n: 'Je was
gebeden'
Ie drie Samen-op-
danken God voor
van Arjan Erkel. Ze
verheugd over en
tem en zijn familie.
Coi^g gaf het paasfeest
bijzonder accent',
gezamenlijk bestuur
lerlandse Hervorm-
ieerde en Lutherse
:n gisteren ver-
if aan Erkel. ,,Je was
)99 [ten en gebeden. Ook
inze vreugde over je
groot."
Arjan Erkel, inmiddels weer zonder baard, zwaait naar zijn dorpsgenoten tijdens een rondrit door Westdorpe. Foto: ANP/Ed Oudenaarden
door René van Stee
westdorpe - Het normaal zo rus
tige Westdorpe was gisteren het
epicentrum van het nationale en
ook het Belgische nieuws. De
vrijlating van Arjan Erkel leidde
tot massale mediabelangstelling
en een zelden gezien volksfeest.
„Wie had dit ooit durven dro
men", zegt een dolblije vader
Dick Erkel in zijn huis aan de
Graaf Jansdijk. „Vrijdag was er
niets en dan opeens krijg je
zo'n geweldig bericht. Mis-,
schien wel het mooiste in ons
leven."
De telefoon rinkelde zondag
morgen in huize Erkel bijna on
ophoudelijk. Het verlossende
telefoontje van de Nederlandse
ambassadeur Hofstee in Mos
kou kwam omstreeks drie uur 's
nachts. „Ik besefte het niet
meteen. Pas nadat het doorge
drongen was, hebben we aan
de rand van het bed even een
potje zitten huilen", zegt moe
der Francien.
Inmiddels arriveerden ook de
oudste broer Edger en zus
Roos. Zij brachten hun vader
naar Schiphol, waar hij het
vliegtuig naar Moskou nam om
Arjan na 607 dagen weer in de
armen te kunnen sluiten. Moe
der Francien bleef achter, om
dat ze geen visum had. Samen
met de rest van de familie ont
moette ze haar zoon 's avonds
op het Rotterdamse vliegveld
Zestienhoven. „Al die maanden
is er altijd een van ons tweeën
thuisgebleven om de telefoon
in de gaten te houden. Dat
doen we dus nu ook nog maar
een keer", was haar nuchtere
commentaar.
De drukte op straat nam zien
derogen toe. Sommigen kwa
men nieuwsgierig een kijkje ne
men, anderen begonnen zon
dag al met het aanbrengen van
de versieringen, daarbij gehol
pen door leden van de plaatse
lijke scouting en de brandweer.
De wapperende Nederlandse
vlaggen deden denken aan Ko
ninginnedag. Spandoeken met
'Welkom thuis Arjan' en 'Arjan
is vrij' behoefden geen nadere
uitleg. Bijzonder waren de tien
tallen opgehangen tekeningen
van kinderen uit heel Neder
land met steunbetuigingen aan
Arjan Erkel en zijn familie.
Francien Erkel: „Ik heb ge
vraagd of ze er voorzichtig mee
wilden zijn, omdat die tekenin
gen me enorm dierbaar zijn."
Gisterochtend belegde de
dorpsraad nog een speciale ver
gadering om de puntjes op de
'i' te zetten. „Ze hebben het
dubbel en dwars verdiend", al
dus dorpsraadvoorzitter Marij
ke Hemelsoet. „Het respect
voor de familie Erkel is enorm.
Met bewonderenswaardige in
zet hebben ze gestreden voor
de vrijlating van Arjan. Tegelij
kertijd maakten ze volop deel
uit van onze gemeenschap."
„Heel lieve mensen", voegde de
88-jarige Adriënne Pluijm er
zondagmiddag aan toe. Op een
stoeltje op het Kerkplein wacht
te ze vol spanning op wat er
stond te gebeuren. Sjaak en
Corrie Overbeeke waren uit
Kwadendamme afgereisd om in
de feestvreugde te delen. „Daar
moeten we bij zijn, zeiden we
gistermiddag tegen elkaar. En
kijk, we zijn er", aldus Corrie.
Arjan begon zijn triomftocht
omstreeks drie uur. Zichtbaar
blij, maar ook aangedaan, liet
hij het applaus en het gejuich
over zich heen komen.
De burgemeester heette Arjan
welkom op het warmste plekje
van Nederland met de meeste
zonuren. „Pasen is het feest van
de wederopstanding, ook die
van jou. Voortaan zal de zon al
tijd voor jou schijnen."
Opvallende afwezige in de rij
sprekers was een vertegen
woordiger van Artsen zonder
Grenzen, Arjans werkgever.
Hoewel niet hardop uitgespro
ken, werd hierop geen prijs ge
steld. „Ze hebben te vaak op
ongelukkige momenten de pu
bliciteit gezocht. Het onderhan
delingsproces werd hierdoor
niet bevorderd", aldus Edger
Erkel.
Na afloop van de festiviteiten
zocht Dick Erkel een stil hoekje
op om even tot zichzelf te ko
men. „Vooral voor Arjan wordt
het hectisch, maar daar kan hij
vast wel tegen. Zeker als je na
gaat wat hij al achter de rug
heeft."
e persconferen-
lNP/Ed Oudenaarden
£/gpd - Arjan Erkel
jaar verder rust om
en van de donkerste
t zijn leven. „De zon
er. Ik heb veel gemist
|nhalen. Eerst moet ik
n. Ook mijn gezond-
worden gecheckt. Als
fogwil hebben, ga ik
jet werk", aldus een
gladgeschoren en
pen kilo afgevallen
niddag tijdens een
g met de pers.
hoties over zijn ha-
rontuur en de over-
le ontvangst in West-
Ie Erkel weinig kwijt
lij tijdens de twintig
/^durende ontvoering
ti heeft doorgemaakt.
Dat komt later wel. Geflankeerd
door zijn ouders en burgemees
ter Lonink van Terneuzen vroeg
hij hiervoor begrip. „Ze hebben
me redelijk goed behandeld. Ik
ben vijf keer van plaats veran
derd. Mijn ontlasting deed ik in
een emmertje. Ook kwam ik
nauwelijks buiten."
Tijdens zijn gevangenschap was
Arjan altijd alleen. Er waren
geen andere gijzelaars bij hem.
In het begin kwam hij niet ver
der dan heen en weer lopen in
de ruimte waar hij verbleef en
veel naar het plafond staren.
Later ontstond er contact met
zijn 'cipiers'.
„Toen kwamen er boekjes en
stelden ze me op de hoogte van
het wereldnieuws. Ik wist van
de oorlog in Irak, maar over
mijn eigen situatie zeiden ze
niets. Mijn vrijlating was een
volkomen verrassing. Ik ging er
eigenlijk van uit dat ik weer
naar een andere plek moest
verkassen."
Sympathie voor zijn bewakers
had Erkel niet. Toch was er res
pect, omdat ze hem redelijk be
handelden. Hoewel hij besefte
dat het elk moment fout zou
kunnen gaan, heeft hij altijd ge
loofd in een goede afloop.
„Noem het maar overlevings
drang. Bang voor de dood was
ik niet. Als het moest gebeuren
had ik mijn bewakers gevraagd
of ze één kogel door mijn hoofd
wilden schieten. Dan doet het
geen pijn en duurt het niet
lang."
De ingetogenheid tijdens de
persconferentie stond in schril
contrast met het feestelijk ont
haal in het dorp. Honderden
mensen bevolkten de versierde
en afgezette route vanuit het
centrum naar het ouderlijk huis
van Arjan. Onder klokgelui arri
veerde de ex-gijzelaar omstreek
drie uur in een open auto. Op
zijn 'zegetocht' werd hij bege
leid door een brandweerauto
en de plaatselijke harmonie Ei
kels Worden Bomen. Meer dan
honderd kinderen van basis
school De Kreeke liepen mee
en lieten ballonnen op. Bij het
ouderlijk huis werd Arjan Erkel
onder luid gejuich ontvangen
door vader Dick, moeder Fran
cien, de broers Edger en Diede-
rik en zus Roos. Bijna zeventig
familieleden en talloze vrien
den completeerden het gezel
schap.
Burgemeester Lonink had een
verrassing in petto. „Aangezien
jij gewend bent ongebaande
paden te betreden, hebben we
besloten het pad van het dorp
naar de nieuwe woonwijk
Schuttersweide het Arjan Erkel-
pad te dopen." „Dit doet me al
lemaal enorm goed", reageerde
Erkel. „Heel Nederland weet nu
dat er in Westdorpe veel warme
mensen wonen."
terneuzen/gpd - Medewerkers
van Artsen zonder Grenzen
(AzG) werken veelal in oorlogs
gebieden. Hoewel risico's zo
veel mogelijk worden vermeden
is confrontatie met geweld niet
altijd te voorkomen.
De uit Bruinisse afkomstige
Marian Noordhoek werkte in de
jaren tachtig als verloskundige
voor Artsen zonder Grenzen in
Oeganda. „Het was toen over
het algemeen rustig in het land.
Toch heb ik meegemaakt dat de
kogels om het huis vlogen."
Voordat medewerkers worden
uitgezonden krijgen ze een cur
sus van twee weken over ge
weld en hoe daarmee om te
gaan. Marian Noordhoek: ,Als
het te gek wordt ga je weg. We
hadden in Kampala een hoofd
kwartier waar we naar toe kon
den gaan als het te onrustig
werd. Zodra het weer kon gin
gen we terug naar de veldpost.
Je neemt geen onnodige risi
co's, hoewel die nooit helemaal
uit te sluiten zijn."
Verantwoordelijk voor de veilig
heid is de projectcoördinator
ter plaatse. Die legt contacten
met lokale overheden en on
derhoudt contact met het
hoofdkantoor van AzG in Ne
derland. De projectcoördinator,
een functie die ook Arjan Erkel
bekleedde, bepaalt ook welke
veiligheidsmaatregelen nodig
zijn. Dat kan zijn dat medewer
kers het terrein niet mogen ver
laten of dat alleen reizen verbo
den is.
Artsen zonder Grenzen gaat
ook geregeld over tot evacuatie
van de medewerkers omdat de
situatie ter plaatse te gevaarlijk
wordt. De organisatie laat de
medewerkers vrij om te beslis
sen of ze de omstandigheden
waarin ze verkeren aan willen
en kunnen. Iemand die terug
wil naar Nederland mag met
een weg.
westdorp-rotterdam/gpd -
Weer kerst zonder Arjan' kopten
enkele kranten eind vorig jaar.
Maar broer Diederik (29) en zus
Roos (26) zeiden enkele maan
den geleden dat ze een positief
gevoel hadden: 2004 zou het
jaar van zijn bevrijding worden.
Wie had gedacht dat het zo snel
een Pasen mét Arjan Erkel zou
worden? Voor de familie begint
het leven weer.
Twintig maanden lang had Die
derik Erkel elke nacht de tele
foon naast zijn bed liggen. Voor
het geval dat. Alleen afgelopen
zaterdagnacht niet. Tot zus
Roos dringend op de deurbel
drukte. Bij haar was de telefoon
wél gegaan. Om twee uur 's
nachts belden haar ouders met
de verlossende mededeling dat
Arjan vrij was. „We hebben
twintig maanden op dat tele
foontje gewacht", zegt Roos.
„Het was echt ongelooflijk."
Roos ging met haar vriend van
uit Capelle aan den IJssel als
een speer naar Diederik en zijn
vriendin in Rotterdam. Diede
rik: „Het was raar toen ze voor
de deur stond. Het kon goed of
slecht nieuws zijn. In eerste in
stantie was ik heel erg blij, maar
toch wilde ik het eerst zien. Pas
toen ik hem zondagmiddag aan
de telefoon had, geloofde ik het
echt."
Nog diezelfde dag waren broer
en zus in Arjans woning in Rot
terdam-Noord hard aan het
schoonmaken. Niet dat het in
die twintig maanden niet was
gedaan hoor, lacht Diederik.
„Maar er is een keer sporenon
derzoek gedaan en toen heb
ben ze er een enorme bende
van gemaakt met allerlei poeder
en zo. We hebben het daarna
wel goed opgeruimd, maar we
hebben natuurlijk niet elke dag
gestofzuigd."
Van slapen is sinds het tele
foontje niet veel gekomen. De
eerste beelden op televisie laten
een uitgeputte en zwaar be
baarde Arjan zien. „Natuurlijk
spelen de gebeurtenissen in
Irak in het achterhoofd mee,"
zucht Diederik. „Onze grote
zorg was niet alleen wanneer
hij zou terugkomen, maar ook
hóe hij eruit zou komen."
Zondagavond konden ze het
zelf beoordelen toen ze samen
met moeder Francien, broer
Edgar en onder anderen minis
ter Bot van Buitenlandse Zaken
op Rotterdam Airport stonden.
En tijdens de warme huldiging
gisteren in Westdorpe hebben
Diederik en Roos maar één
conclusie. „Het is dezelfde Ar
jan met dezelfde humor. Bin
nen twintig seconden maakte
hij alweer een grap. Hij is
scherp, maar nog wel een beet
je onrustig."
Eigenlijk hebben ze maar één
agendapunt de eerstkomende
weken: alleen maar leuke din
gen doen. Al die tijd zijn Diede
rik en Roos niet op vakantie ge
weest. „Geen dag was leuk,"
zegt Roos. „Je had gewoon geen
zin om leuke dingen te doen.
Wij waren eigenlijk ook een
heel klein beetje gegijzeld. Nu
wil ik gewoon weer uitgaan,
lekker uit mijn dak. Ik heb de
hele tijd verlangd naar een dag
zonder zorgen."
Diederik: „Wat ik het meest heb
gemist is samen een biertje
drinken en plezier maken. We
hadden altijd de grootste lol
met het volgen van de aande
lenkoersen. Dan belden we el
kaar op. Nee, niemand heeft de
afgelopen periode zijn aande
len in de gaten gehouden. Mis
schien is hij nu wel heel rijk!"
westdorpe -Op de avond van eerste paasdag was de brandweer van
het Zeeuwse Westdorpe druk in de weer met de voorbereidingen
voor het welkomstfeest. De thuiskomst moest een groot feest wor
den, en dat werd het ook. Foto: ANP/Ed Oudenaarden
ian Oosten
fGPD - De goede contacten tus-
genwoordigers van de Neder-
Russische schaatssport heb-
,)elangrijke bijdrage geleverd
jlating van Arjan Erkel. De lijn
le Nederlandse schaatscoach
iser via de Russische schaatser
rjjoetin naar diens buurman in
ling|alentin Velitsjko.
sa/Milijkt de spil te zijn in het ver-
enw de vrijlating van de in Dage-
■perde Nederlandse coördinator
|n Zonder Grenzen. Velitsjko
;t behulp van zijn contacten in
isatie van veteranen van de
buitenlandse inlichtingen-
•ntvoering tot een goed einde,
ïgenwoordig manager van het
schaatsteam, bevestigt de be
ad van Gemser en de rol van
•emser, donateur van Artsen
renzen, had in een eerder sta-
•ulsief een brief geschreven
tilie van Arjan Erkel om zijn
kenbaar te maken. Vorig jaar
'eg de schaatscoach uit het
lehaske aan Sajoetin de zaak
n Rusland onder de aandacht
Kort daarna, na afloop van
istus gehouden studiebijeéfl-
het was in elk geval een actie zonder ge
weld. Ik weet ook niet hoe lang de groep
van Velitsjko in onderhandeling is ge
weest met de ontvoerders. Alles wat ik
weet is dat ze Arjan hebben laten gaan."
Sajoetin heeft die nacht meteen Henk
Gemser gebeld.
Gemser doet zijn best zijn aandeel te ba
gatelliseren en zegt 'verbaasd' te zijn
over het feit dat zijn naam in verband
wordt gebracht met de vrijlating. „Mijn
rol mag absoluut geen naam hebben",
aldus Gemser. „Ik heb in deze zaak niets
meer gedaan dan een heleboel andere
mensen."
De verbazing bij Gemser over zijn rol in
de vrijlating is echter voor een groot deel
gespeeld. Enerzijds omdat hij het niet
kies vindt om in deze affaire in het mid
delpunt van de belangstelling te staan,
anderzijds omdat met de betrokken par
tijen is afgesproken zo min mogelijk
over de toedracht van de vrijlating van
Arjan naar buiten te brengen.
Zeker is dat Gemser door contact te zoe
ken met Sajoetin het proces rond de op
sporing en vrijlating van Arjan in een
stroomversnelling heeft gebracht, al
duurde het daarna nog een kleine negen
maanden eer de arts daadwerkelijk werd
vrijgelaten. Gemser, nuchter: „Die jon
gen is nu thitfs, daar gaat het om."
(advertentie)
Schaatscoach Henk Gemser.
Foto: ANP/Jasper Juinen
komst voor schaatscoaches in Moskou,
gaven Gemser en Sajoetin een perscon
ferentie waarin werd opgeroepen tot
meer actie in de zaak-Arjan Erkel.
De 33-jarige Sajoetin, derde op het WK
allround in 1999, vertelt per telefoon
vanuit zijn woning in Tizvatutinki, aan
de rand van Moskou, zijn verhaal: „Wij
hebben gezorgd voor publiciteit, dat is
alles wat Henk en ik hebben gedaan. De
echte hulp kwam van mijn buurman,
Valentin Velitsjko. Ik wist dat hij vroeger
bij de inlichtingendienst had gewerkt en
daarom ben ik bij hem langs gegaan. Hij
had gehoord van de ontvoering van Er
kel en zegde toe dat hij zou proberen in
formatie in te winnen. Hij beloofde
niets, maar wilde wel kijken of hij voor
ons iets zou kunnen betekenen."
Velitsjko keerde na verloop van tijd bij
Sajoetin terug. Hij vertelde belangrijke
informatie te hebben. „Hij wilde in con
tact komen met de Russische afdeling
van Artsen Zonder Grenzen", aldus Sa
joetin. „Via Henk Gemser en de Neder
landse afdeling van Artsen Zonder Gren
zen is die ontmoeting tot stand geko
men. Ik weet dat Velitsjko een paar ge
sprekken heeft gevoerd met een Cana
dees, die aan het hoofd staat van Artsen
Zonder Grenzen in Rusland."
Sajoetin onderhield ook tijdens het afge
lopen schaatsseizoen contact met Velits
jko, maar tot een paar dagen geleden
kreeg hij weinig te horen over de voort
gang van het onderzoek. Sajoetin: „Pas
een paar dagen terug zei hij dat er iets
zat aan te komen. In de nacht van zater
dag op zondag belde hij me met de me
dedeling dat Arjan vrijgelaten was. Ik
weet niet hoe hij is Vrijgekomen, maar
