Kantoor nooit meer papierloos
MULTIMEDIA
Girlpower
Hulp voor gretige downloaders
Foto's opblazen
>ycam met lcd-scherm
eilijke broeder beer
tercamera van Trust
■tsenkeyboard
Breedband
doorgemeten
Downloaden is een hobby op zichzelf.
Programma's, muziek, filmpjes - er zijn
computèraars die niets anders doen dan
bytes binnenhalen. Zeker met een
breedbandverbinding gaat dat lekker
snel en kost het meestal niets.
Wie zich aan deze liefhebberij te buiten
wil gaan, kan eigenlijk niet zonder een
downloadmanager. Niet dat Wmdows
van huis uit geen raad zou weten met
binnenkomende bestanden: die worden
netjes in de gewenste map geplaatst en
terwijl ze onderweg zijn, kun je zien hoe
ver je al bent. Maar het kan beter. Wat
meer overzicht over binnenlopende fi
les, bestemmingen en snelheden is al
tijd prettig.
Er zijn ook nog twee technische redenen
om zo'n downloadmanager te gebrui
ken. De eerste is de mogelijkheid om
een onderbroken download op een later
tijdstip te hervatten. Dat lukt niet altijd -
het hangt van de server af - maar het
kan een heel gemak zijn. De tweede re
den is datje met zo'n downloadpro
gramma efficiënter gebruik kunt maken
van je bandbreedte. Ook al heb je zelf
nog zo'n snel abonnement bij je provi
der, als de 'andere kant' het druk heeft,
komt een download toch soms maar
traag binnensijpelen. Doordat het
downloadprogramma zich voordoet als
meerdere 'klanten', worden er meer we
gen tegelijk gebruikt en komt het be
stand vaak vlotter binnen.
Voor een downloadmanager hoef je niet
te betalen. Een heel goede is het gratis
NetTransport. Niet al te moeilijk, effec
tief en ook in het Nederlands beschik
baar. Je kunt hem op verschillende ma
nieren bedienen. De handigste is het
verslepen van een link naar een speciale
'drop zone' op het bureaublad, waarna
het downloaden vanzelf begint. Ook kun
je met de rechtermuistoets één of alle
links van een webpagina laten downloa
den.
Tijdens het werk laat NetTransport keu-
In de onderste ven
sters is te zien hoe
NetTransport de
download splitst.
rig zien waar het mee bezig is. Je kunt
het aantal delen waarin de download
wordt opgesplitst, niet alleen instellen
maar ook tijdens het binnenhalen ver
groten of verkleinen. Eenmaal binnen
gekomen files blijven in het overzicht
staan tot je ze weggooit, zodat je altijd
kunt zien wat je al gedaan hebt. Voor
gretige hobbyisten is dat geen luxe.
NetTransport van Kevin Wang. Huidi
ge versie: 1.82. Download: 1,7 Mb. Sys
teemeisen: minimaal Windows 95.
Website: wwwjd-soft.com
Wie een foto bewerkt die gemaakt
is met een, laten we zeggen, 4 me
gapixel digitale camera, zal de foto
eerder verkleinen dan vergroten.
Het origineel is namelijk al van het
formaat halve poster en verkleinen
is vaak de enige optie om de foto
in snel tempo naar iemand anders
te sturen.
Is Foto Vergroter
van Data Becker v
dan vooral bedoeld
voor mensen met
een oudere digitale
camera, of een tra
ditioneel analoog
gevalletje? Nee, dat
niet. Het program
ma doet iets wat de
meeste fotobewer
kingsprogramma's
niet zo goed kun
nen: foto's vergro
ten zonder al te
veel kwaliteitsver
lies. Niet door er simpelweg pixels
aan toe te voegen, maar door er
een serie algoritmes op los te laten.
Het programma lijkt vooral van
nut voor mensen die bij bladen en
kranten werken. In tegenstelling
tot publiceren op internet, waar
bestanden juist zo klein mogelijk
moeten zijn om het inladen van
een webpagina niet nodeloos op te
houden, moet bij het publiceren in
kranten en tijdschriften de resolu
tie groot zijn. Wie een klein foto-
tje van internet heeft geplukt en
die wil publiceren moet 'm opbla
zen en daar is Foto Vergroter heel
geschikt voor.
Helaas werkt niet alles even intuï
tief, zeker niet als je
een leek benl op fo-
togebied. Ook de in
het programma op
genomen handlei
ding (een papieren
versie is er niet) zou
wat logischer kun
nen. Zelf een beetje
spelen en de moge-,
lijkheden ontdekken
lijkt dan ook het pa
rool hier. Dat kan
wat tijd vergen. Zo
ben ik er nog steeds
niet achter hoe je een
ingezoomd detail kunt opslaan als
nieuwe foto.
Min. systeemeisen: Pentium III,
128 Mb Ram, Windows 98. Prijs:
24,95 euro. Website: www.data-
becker.nl
Gert Meijer
baby ook willen zien, in plaats van alleen horen via
jfoon. Kon al met zend- en ontvangstsetjes en web-
naar dat was een heel gedoe met kabeltjes. Nu heeft
en setje dat draadloos werkt en een lcd-beeld-
ipje heeft ingebouwd. Een babycam, met de nacht-
iok in de donkere babykamer te gebruiken. En door
le stand is ook bewaking van de voordeur mogelijk,
jp batterijen, dus echt draadloos. Of op een adapter
iet wilt dat de batterijen ineens leeg zijn. Er zit een
B bij om het beeld ook op tv te tonen. Zonder verdere
ngen, gewoon op het AV-kanaal. In de kantoorsitua-
veel neonbuizen en halogeenlicht bleek de ont-
niet ver te dragen. Officieel staat er 100 meter in het
eld voor de set. Binnen is dat natuurlijk altijd min-
lar we kwamen niet verder dan zo'n 25 meter. Voor
ssituatie is dat echter meestal voldoende.
komt met grote regelmaat met een nieuwe teken-
daar hoort tegenwoordig ook een computerspel bij.
Knorretje, de Leeuwenkoning, Jungle Book 2, Tar-
:maal kregen ze een eigen Disney-spel. En nu is er
een spel over Broeder Beer, de Indianentiener Ke-
zijn koppige karakter. Dat brengt hem in proble-
als de Grote Geesten hem in een beer veranderen
lij een team met zijn berenvriendje Koda. Samen
op reis naar de plek waar het licht de aarde raakt.
Daar hoopt Kenai zijn menselijke gedaante
weer terug te krijgen. Het spel zou be
doeld zijn voor kinderen vanaf vijf
jaar. Maar dat is wat te laag inge
schat. Het spel is volledig Engels
talig en alleen Nederlands on
dertiteld. Kleine kinderen
snappen er dus geen hout
van. Ze kunnen de gesproken
tekst niet verstaan en meestal
ook nog niet lezen. En een
computerspel spelen met pa
pa of mama ernaast is ook
niet de bedoeling. Het spel
zelf is voor de leeftijdscatego
rie ook erg moeilijk. Kinderen
uit de middenbouw van de ba
sisschool, acht- tot tienjari
gen, kunnen waarschijnlijk
beter met de levels over
weg en kunnen ook al le
zen. Brother Bear voor de pc
kost 24,99 euro.
i techniek maakt soms onverwachte combinaties
k. Een verrekijker met een in-
jde digitale camera bij-
M. Tmst komt met
|)Z Binocular Di
jen 8 x 22-
ijker waar-
,3 mega-
b zit die
enst nog
la zeven-
digitale
in toepassen.
1135 foto's of een
ipje in de 12 Mb
wd geheugen; er
ook SD-kaartjes in. De prijs
euro.
ntroductie van het Prodikeys toetsenbord jaagt
in steeds sneller tempo de midi-apparatuur uit de
e geluidsstudio om zodoende de afmetingen van
studio weer wat te verkleinen. Vanaf nu kan ook het
^boardje wat de fabrikant betreft naar de sloop,
et Prodikeys is er nu het eerste gecombineerde toet-
board.
/oor een. Onder het gebruikelijke computertoetsen-
ten 37 aanslaggevoelige toetsen geplakt. Weliswaar
torte kant, zeker voor geoefende keyboardspelers,
£t een instelling van drie octaven hoger en lager
i een groter theoretisch toonspectrum dan bijvoor-
jn echte piano.
ïssionele muzikant is zeer waarschijnlijk niet de
I waar Creative zich op richt met deze Prodikeys. Al-
integratie met professionele programma's als Cuba-
ploos verloopt, blijkt uit de meegeleverde software
Keyboard toch vooral bedoeld is voor de (beginnen-
ikant op de pc.
pegeleverde software zit zo'n 600 Mb aan geluiden
Anient en; van harp via trompet (met typisch blikke-
board-geluid) tot een heel scala aan ouder- en nieu-
le drumrhytmes. Bovendien zit er een doe-het-zelf
lij om zelf thuis keyboard te leren spelen,
il het zeker even wennen is, werken de lettertoetsen
üoren. Met een speciale kap sluit je het keyboardge-
f, waardoor een enigszins lomp, maar nog redelijk
jiisch letterpalet overblijft.
i: www.prodikeys.com
Printers komen met miljoenen de fa
brieken uit en papier wordt per pallet
bezorgd. Het idee dat we ooit zonder
zouden kunnen, heeft nooit echt post
gevat in onze drukwerksamenleving.
Maar wat hebben we toch allemaal te
printen?
Ze zijn er nog steeds: managers die
hun inkomende e-mailtjes door de se
cretaresse laten printen en in een sta
peltje op hun bureau verlangen. Co
lumnisten die eerst met de vulpen
schrijven omdat ze die traditioneel als
scherpste wapen hanteren. En schrij
vers voor wie een hoofdstuk pas af is
als het uit de printer is gerold - je weet
maar nooit wat er met zo'n digitaal be
stand allemaal mis kan gaan.
Papier is overal en het wordt niet min
der. Het paperless office, na de uitvin
ding van de pc in de jaren tachtig be
dacht als richtinggevend toekomst
beeld, is inmiddels een historische
vergissing gebleken. Althans, dat zou
je moeten concluderen bij het zien van
de miljoenen printers die jaarlijks door
de diverse fabrikanten worden ver
kocht aan bedrijven en consumenten.
Waar ze bepaald niet staan te verstof
fen: toner en inktpatronen vormen zo
ongeveer de helft van de omzet van de
printerfabrikanten. Het papier ervoor
wordt bij de meeste bedrijven niet per
doos, maar per pallet bezorgd.
Wat hebben we toch allemaal af te
drukken? Bedrukt papier is sinds eeu
wen eerst en vooral een communica
tiemiddel. Boek, brief, krant, tijd
schrift: een aanzienlijk deel van het in
de wereld geproduceerde drukwerk
Xs4all, HCCnet en Wanadoo
zijn de snelste breedband-pro-
viders als het om 'light'-abon-
nementen gaat. Euronet, Cis-
tron en Tiscali scoren het
hoogst in de categorie 'Basic'
(1024 t/m 2048 kbps) en
TweakDSL, Cistron en Eweka
staan op de eerste plaats bij de
allersnelste abonnementen.
Deze gegevens komen uit een
onderzoek van het online-ma
gazine WebWereld naar breed-
bandproviders in Nederland.
Daarbij is gebruik gemaakt van
het programma Nuria, dat de
feitelijke snelheden meet en
bovendien de gebruikers de ge
legenheid geeft om de helpdesk
van hun provider te beoorde
len. Er is zowel gekeken naar
adsl-aansluitingen (via de tele
foonlijn) als kabelinternet. In
alle gevallen is de werkelijk ge
meten (download) snelheid la
ger dan de bruto opgave van de
provider. De kwaliteit van de
helpdesks van Xs4all, Demon
en HCCnet kwam als beste uit
de bus.
In het breedbandrapport is ook
een uitgebreid schema opgeno
men van het huidige aanbod,
met prijzen, acties en voor- en
nadelen. Door de veelheid van
aanbieders is het voor consu
menten erg moeilijk om een
juiste keuze te maken. Het
WebWereld-onderzoek kan
daarbij helpen. Bovendien be
vat het een aantal artikelen over
de huidige en toekomstige
technieken voor breedband-in-
temet. Zowel adsl als kabel kan
nog hogere snelheden bereiken
dan nu het geval is.
Het rapport is voor 1,15 euro te
bestellen op de website van het
magazine, www.webwereld.nl
dient om iemand anders iets duidelijk
te maken. Een wat kleiner aandeel
heeft de archieffunctie van papier. Me
nige kantoorkast is van onder tot bo
ven gevuld met drukwerk dat zelden of
nooit wordt geraadpleegd.
Maar de tijden veranderen. Communi
catie, één op één of gericht op de mas
sa, is in korte tijd vrijwel onafhankelijk
geworden van het verplaatsen van be
drukt papier. Web en mail zijn aan
zienlijk snellere en goedkopere metho
den om een bedoeling over te bren
gen. Ook voor archivering zijn er bete
re en steeds minder kostende digitale
werkwijzen. Zelfs het boek en de krant,
de meest traditionele vormen van
drukwerk en gekoesterd als cultuur
drager en onvervangbaar leesmedium,
zien zich belaagd door elektronische
alternatieven.
Digitaal regeert dus, of zal op z'n
minst in de nabije toekomst regeren.
Waarom is dat papierloze kantoor er
dan toch nooit gekomen? Een prikke
lende vraag voor een printerfabrikant,
maar toch was het zo'n bedrijf dat
hem onlangs durfde stellen. Het ge
beurde bij de presentatie van een aan
tal nieuwe modellen in Lissabon, waar
voor een gehoor van internationale
journalisten wat werd bespiegeld over
het belang van printen in het alge
meen en printen met Lexmark-prin
ters in het bijzonder. Voor de ham
vraag was Joe DiVanna uitgeno
digd. Hij is een 'futurist' - dat is
een wat vaag maar wel degelijk
lucratief beroep dat vooral
veel kennis van de geschiede
nis vergt.
DiVanna, een Amerikaan met een Mr.
Bean-achtige gezichtsexpressie en een
tot in de puntjes correcte dictie, maakt
het antwoord op de vraag nog wat
prikkelender. „Het papierloze kantoor
bestaat wel!", beweert hij stellig. „Pre
cies zoals in de jaren tachtig werd
voorspeld. Het papier dat toen in be
drijven werd gebruikt, is vrijwel geheel
verdwenen. Dat waren die enorme
pakken kettingpapier, geproduceerd
door printers die op de grote, centrale
computer waren aangesloten. Daarop
werd van tijd tot tijd alles uitgtedraaid
wat die computer wist: lange lijsten
met gegevens waarin je iets kon op
zoeken."
Tja, dat is dus net zoiets als beweren
dat stoomlocomotieven geen luchtver
vuiling meer veroorzaken: het is best
waar, maar wat hebben we eraan? Di
Vanna erkent ook wel dat na het ver
dwijnen van de kettinglij sten minstens
zoveel nieuwe dingen zijn bedacht om
af te drukken. Al die mailtjes bijvoor
beeld, die voor veel mensen pas wer
kelijkheid worden als ze op papier
staan. Maar
ook
Een alles in
één printer
van Lex
mark. Printers
zijn nog lang niet
uitgerangeerd.
Publiciteitsfoto.
webpagina's en andere lange docu
menten, die nu eenmaal niet lekker le
zen vanaf een beeldscherm. En niet te
vergeten foto's, waarvoor de vroegere
printers geen partij waren maar die nu
met een huis-, tuin- en keukenprinter-
tje in verbluffende kwaliteit af te druk
ken zijn.
Lexmark kan dus, net als
zijn concurrenten,
voorlopig opge
lucht ademhalen
dat het papierlo
ze kantoor - net
als het papier
loze huishou
den - nog
héél ver weg is. Als het er ooit van
komt. Dat slechts weinig computerge
bruikers behoefte hebben aan papier
loosheid, komt ook doordat ze inmid
dels ontdekt hebben dat het eigenlijk
niet uitmaakt. Als je gewend bent om
van paperassen een rommeltje te ma
ken, doe je dat namelijk ook met com
puterbestanden. En omdat computers
alles sneller kunnen, gaat dat rommel
maken veel beter. Wat je afdrukt, kun
je tenminste nog zien en zonodig fy
siek weggooien. Wat een heel wat op
geruimder gevoel geeft dan het sterie
le wissen van een bestandje.
Rob Vermeulen
De reeks Final Fantasy-games heeft een lange historie en
een hechte schare fans. Heel wat uitgaven van het avon
tuurlijke role playing game hebben elkaar al opgevolgd, uit
mondend in het kersverse en luid aangeprezen Final Fan
tasy X-2.
Wie de reeks niet kent, zal zich gemakkelijk laten verlei
den door de ronkende reclamefilmpjes om het aan te
schaffen. Het beeld ziet er super-aantrekkelijk uit: drie
schattige, sexy tienermeisjes bewegen zich kirrend maar
dapper door de exotische fantasiewereld Spira. Je moet al
een knoest zijn om niet te smelten voor zoveel ontwape
nende girlpower. Per ruimteschip zoeken Yuna, Rikku en
Paine steeds nieuwe missies, die je zelf mag kiezen.
Zoals gebruikelijk hebben de makers een eeuwenoude
mythe ten grondslag gelegd aan hun omzwervingen. On
derweg komt deze Japanse K3 allerlei bizarre vijanden
en probleempjes tegen - agressieve cacteeën, genetisch
gemanipuleerde batmans, vuurbollen en slangen met
patroonbanden als ratels, om wat te noemen. En die
moetje verslaan. Voor een niet-ingewijde 12-jarige is
het allemaal nogal ingewikkeld. Zeker tijdens con
frontaties met vijanden is het een drukte van be
lang op je teeveetje. Drie meiden en pakweg drie
tegenstanders, waarvan er twee door de lucht zwe
ven, eentje een magische dans uitvoert, een ander
staat te zwaaien met een zwaard en weer aan an
der doelloos de andere kant op staat te kijken, je
zou van minder in de war raken. Bovendien
heeft zo'n gevecht de dynamiek van een spelle
tjesavond op de bejaardensoos. Een beetje soft
allemaal, en dat geldt ook voor de muziek. Ty
perend is dat je de dames ook naar wens een
ander outfitje kunt aanmeten, zowel qua kle
ding als wapentuig. Leuk, maar het verkleden
gaat gepaard met een tijdrovend soort pauze
filmpje.
Voor wie met de reeks is meegegroeid biedt X-
2 ongetwijfeld nieuwe dimensies. Wie Final
Fantasy niet eerder speelde, moet wel doorbij
ten voordat alle details helder worden. Wij kij
ken er niet van op als velen de strijd eerder op
geven. Maar: schattige meiskes zijn het.
Final Fantasy X-2 is verschenen voor de
PlayStation 2 en kost 67,95 euro.
Websites: www.eagames.nl
www.square-enix-europe.com
Joop van der Pol