DENKSPORT Gevecht op leven en dood Baljakin al gereed voor vaste klant Twee honderdjarige voetbalbonden Vrouwen strijden om kampioenschap - 0 V 0 1 0 A R B S ZATERDAG 3 APRIL 2004 BRIDGE PUZZEL SCHAKEN Marijke van der Pas Het bridgeprogramma voor de vrouwen is lekker druk. Na de viertallencompetitie staan de mannen te trappelen om ze mee te slepen naar de wedstrijden voor ge mengde paren en gemengde viertallen. De meeste vrouwen hebben daarna voorlopig weer schoon genoeg van hun mannelijke partners die het altijd beter schijnen te we ten en daar ook nog over doorzeuren. Hun wens wordt verhoord want ze kunnen ver volgens aan de bak voor de competitie voor vrouwenparen. Kennelijk hebben ze er zin in want in de Bondsklasse A, zoals de hoog ste afdeling in het vrouwenbridge heet, ontbreekt geen enkel paar van naam. Voor het eerst sinds tijden spelen Carla Ar nolds en Bep Vriend, voormalig Europees en Wereldkampioen, weer samen. Na het eerste weekend staat dit paar met ruime voorsprong bovenaan. Arnolds laat op geen enkel manier blijken dat ze er toch zo'n ne gen jaar tussenuit is geweest. Ze speelt ge ïnspireerd en messcherp. Op het eerste spel verdient ze met een zeer doordachte uitkomst een gedeelde top. Spel 1 0/- *B7 A B 9 5 B 7 5 3 2 *H9 AV1082 N *963 *6 w<4-» n V 108732 HV W*-T° *64 *108543 Z B76 H 5 4 TH V4 A 10 9 8 A V 2 Na een pas van west opent zuid met 1*. West volgt 1*. Noord geeft een negatief doublet (vierkaart harten) en via 2SA (18-19 punten) van zuid wordt het eind- contract 3SA. West moet uitkomen. Een schoppenstart is verreweg het aantrekke lijkst. Afhankelijk van de afspraken start west met *2 (kleintje plaatje) of *8 (vierde van boven). Een goede leider zal in de dummy de boer proberen en blijft met die kaart aan slag. Met nog *H5 als dekking in de hand kan de leider zich dan permitteren naar west van slag te gaan met ruiten om de in een parenwedstrijd zo lucratieve overslagen te ontwikkelen. Arnolds beseft dat haar partner niet veel zal hebben, dus niet aan slag kan komen en dat het starten van een kleine schoppen geen voordeel op kan leveren. Ze legt *A op tafel om de situatie eens in ogenschouw te nemen. Ze wordt beloond. Met *B7 in de dummy speelt Arnolds natuurlijk *V na. De leider neemt de slag met de heer en kan niet anders doen dan snel negen slagen bij een grabbelen omdat Arnolds nog drie vrije schoppens heeft. De leider mag na deze doordachte uitkomst één punt voor de moeite noteren. In een parenwedstrijd is elk spel spannend. Een overslag meer of minder kan een we reld van verschil uitmaken. Het spannendst zijn de deelscorespellen. Daar kan een ver schil van tien punten al een verschrikkelijk gat slaan. Jet Pasman is heel tevreden met haar score op het tweede spel. Ze speelt op een soort dummy reversal en weet boven dien *10 te lokaliseren. Spel 2 01- A H B 9 T 7 V B 9 7 A 10 8 2 *832 TAB A 10 8 2 V B 9 6 N *654 TH V 108 63 65 *74 V«-J-» 0 z V 10 7 T 9 5 4 2 H 4 3 H 5 3 Oost opent de bieding met 2*. Multi (meestal een zwakke twee in harten of schoppen). Zuid past en na 2T van west geeft noord een informatiedoublet. Er wordt zuid gevraagd een kleur te bieden maar die heeft zuid niet. Vertrouwend op de vierkaart schoppen aan de overkant, kiest Pasman voor 2*. West probeert 3T maar uiteraard biedt noord nog 3*. West komt uit met TA en speelt harten door. Pasman troeft in met de negen en vervolgt met *V. West neemt de slag en speelt troef na. Pasman recht haar rug. Ze neemt de slag met *A, steekt over naar *H en troeft nog een harten met *H. Daaarna neemt de *B over met de vrouw en speelt ook *10 uit. Tot haar genoegen vallen de troeven keurig 3-3. Ze weet nu dat oost begon met een driekaart schoppen en een zeskaart harten. Pasman maakt het plaatje compleet door over te steken naar *A en terug te ke ren naar de hand met *H. Oost heeft zowel in klaveren als in ruiten twee keer bijgelo pen. In de volgende ruitenronde kan Pas man de gemarkeerde snit op *10 nemen en een overslag noteren. Ze heeft vijf troefsla- gen, drie ruitenslagen en *AH gemaakt. Dat levert Pasman-Simons tien van de veertien punten op. Na het eerste weekend gaan Amolds- -Vriend aan kop (57,72%). Dan volgen Mi- chielsen-Wijma (54,79), Van Eijck-Guijs (53,19), Hoogweg-Van Zwol (53,33) en Pas man-Simons (52,48). 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 25 26 27 28 29 30 31 32 33 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 0 co 62 63 JP87 Oplossing nummer 13 De twee gevraagde woorden van de puz zel van vorige week waren: PALEISWACHT en GOUDMAKREEL Kruiswoordraadsel nummer 14 HORIZONTAAL: 1. Slaapplaats; 5. kle ven; 10. op leeftijd; 11. uitroep van her kenning; 12. frisse wind; 14. pover; 16. filmopname; 18. elektromagnetische straling; 20. rivier in Vlaanderen; 22. voorzetsel; 23. tuin; 24. huid; 25. god van de oorlog; 27. gebrek; 29. fijngemalen graan; 30. pook; 32. begroten; 34. slag hout; 35. troefkaart; 37. langzaam (muz.); 39. geplaag; 42. voorspoed; 44. lichaamsholte; 46. eentonig; 48. aetatis; 49. voorzetsel; 50. ondergang; 51. snavel; 53. duidelijk; 55. Perzische geest; 56. joodse godsdienstleraar; 58. gebrek; 60. zeehond; 61. zitvlak; 62. onderdeel van een auto; 63. herintrede. VERTICAAL: 1. Man die voor 't huishou den zorgt; 2. gepelde gerst; 3. diepte tus sen twee zandbanken; 4. edelstand; 6. open plaats in een bos; 7. zijrivier van de Rijn; 8. bijbelse naam; 9. kort verhaal in prozastijl; 12. zuivelproduct; 13. woestijn in Afrika; 14. melkwijn; 15. aanreiken; 17. hierheen; 19. rekenkundig vraagstuk; 21. golfterm; 26. bontsoort; 27. achter standswijk; 28. geweven katoen; 29. Turks gebedskleedje; 31. vaatwerk; 33. deel van het bestek; 36. deel van een auto; 37. inhoudsmaat; 38. girafachtig dier; 39. soort; 40. componist; 41. leger dat is gelicht uit de bevolking; 43. cijfer; 45. Zijne Doorluchtige Hoogheid (Fr.); 47. bloeiwijze; 52. plaats in Italië; 53. wereldlijk geestelijke; 54. kokertje van zacht metaal; 55. bont; 57. rond voor werp; 59. deel van een vis. Welke woorden vormen de letters uit de vakjes 13-37*-4-59-43-35-3-53-30-31-21 en 8-63-7-49-14-62-36-42-10-44-9? Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen van 12,5 euro verloot. T E N M A A L S V A L C E L A T O D U B 1 O L L O 1 P E H A R E M S K A S F E E R O R E L K L E D IJ T E L E L N W U N E M N P E W U w L 1 E D E E N A Z N N T Z E T D R A D D A S N 1 PI D E U D E G A T G N R 1 O W A P 1 L O T Z E D E F L A R D O M A L E V E N M A R O T A N 1 M E S S A R D S G E N S P O O B A A N Winnaars De winnaars van een cadeaubon zijn: C.B. Jansen, Baron van Wassenaerlaan 95, Katwijk (kruiswoord). J.C. Knijnenburg, Vliststraat 11, Leiden (cryptogram). Cryptogram nummer 14 HORIZONTAAL: 4. Het eten van een insect? (9); 6. Mysterieuze sterkte van een agent (6,6); 9. Toneelopleiding? (13); 14. Lichaamsdeel met (weinig) mogelijkhe den (7); 15. Plots boven vroeg of laat (6); 16. Losbandige presentatie van proza (10,4); 18. "Vakantie is net mooiste dat er is" (14); 19. Verblijf op de (studenten) camping (10); 20. Zijn liefde is gemeen en misselijk (7). VERTICAAL: 1. Opkomende drank (13); 2. Zit in het doel (4); 3. Krasse kop (4); 5. Bericht in het kerkblad? (16); 7. Ren ae grot in! (3); 8. Na verloop van tijd drassig geworden (4); 10. Ingreep door een kaakcnirurg of een oorarts (12); 11. Plaatselijk teken? (12); 12. Naar de andere kant lopen is Oplossing nummer 13 Horizontaal: 4. Bakfietsen; 6. gierkarren; 8. zeearm; 9. knoop; 11. net; 12. inne mend; 15. spar; 16. pech- lampen; 17. rondgang; 18. averij; 19. hoerenkunst; 21. ingesloten. Verticaal: 1. Manifesteren; 2. verarmen; 3. gemeente garantie; 5. formatiepogin gen; 7. goudappel; 10. knipbrood; 13. echtgenoot; 14. inkijk; 20. rond. juiiaii nui De meeste schakers spelen het liefst een partij waarin ze geen fouten maken en de tegenstan der slechts een klein foutje, dat vervolgens zorgvuldig wordt af gestraft. Ook voor het publiek is dat leerzaam. Leuk is echter an ders. Met name als toeschou wers live aanwezig zijn en een partij vijf of zes uur lang volgen, zijn ze meer gebaat bij blunders of andersoortig drama. De partij tussen Henk Vedder (HSG, Hilversum) en Edwin van Haastert (LSG, Leiden) bood het publiek vorige week alles wat er maar te wensen was. Van Haastert overrompelde Vedder direct na de opening, verzuim de echter zijn voordeel efficiënt tot winst te voeren, Vedder nam het initiatief over maar liet ook zijn grootste kansen liggen, Van Haastert ontsnapte met een spectaculaire koningswandel en won een stuk. Dat voordeel leek net niet voldoende voor winst, totdat Vedder zich verre kende bij de definitieve afwik keling. Vertwijfeld vroegen de Hilver- sumse supporters in scholenge meenschap Groot Goylant aan elkaar wie er beter stond. He laas, niemand durfde met ze kerheid een antwoord te geven. Na afloop werd de partij opge stuurd naar curiosakoning Tim Krabbé, die de partij dankbaar opnam in zijn verzameling 'Winnende wandelkoningen': koningen die met gevaar voor eigen leven het bord overste ken. Vedder-Van Haastert l.e4 c5 2.Pf3 e6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 a6 5.c4 Pfö 6.Pc3 Dc7 7.Pc2 b6 8.De2 d6 9.g3 Lb7 10.Lg2 Pbd7 11.0-0 Tc8 12.Pe3 Le7 13.g4 g5!? Diagram 1: Stand na 19...d5 Een verbluffend antwoord, met g4 heeft wit immers te kennen gegeven op aanval te willen spelen. Maar als zwart h5 en d5 speelt, heeft hij zelf al aanval te gen h2. 14.b3 Pe5 15.Lb2 h5 16.h3 hxg4 17.Pxg4 Pfxg4 18.hxg4 Th4 Veel doeltreffender was 18...d5 (dreigt Pf3+ en mat op h2) 19.Tfcl dxc4 20.Pa4 b5 en zwart staat een pion voor en kan als nog Th4 doen. 19.f3 d5 Zie diagram 1. Deze klassieke doorbraak gaat gepaard met de dreigende kwaliteitwinst Lc5. Als wit dat voorkomt met bij voorbeeld 20.Tfdl dxc4 heeft hij helemaal niets meer. 20.exd5 Lc5+ 21.Tf2 Pg6 22. Lel Als wit in zijn wanhoop op te- genkansen gaat spelen volgt hardhandig 22.dxe6?? Dh2+ 23.Kfl Pf4 24.exf7+ Kf7 25.Dd2 Dhl+ en mat. 22...Pf4 23.Lxf4 Dxf4 24.Pe4 Lxf2+ 25.Kxf2 Td8 26.Db2 exd5 Met Th6 of e5 had zwart de vol gende wending kunnen voorko men. Diagram 2: Stand na 39...Kg5 27.Pf6+ KfB 28.Ph5 Dwingt zwart de kwaliteit terug te geven. 28...Txh5 29.gxh5 Kg8 30.Tdl d4 31.De2 Lc6 32.h6 Dh4+ 33.Kgl Dxh6 34.De5 Dg7 35.De7 Td7 36.De8+ Kh7 37.Lfl Na een tijdje gerommeld te hebben, lijkt wit eindelijk kan sen te krijgen. Voorlopig is het nog optisch. 37...g4 38.Ld3+ Kh6 39.Kf2 Kg5? Zie diagram 2. Van Haastert wil winnen en zal geen trek hebben gehad in 39...Lxf3 40.Dxd7 Lxdl 41.Dd6+, waarna wit zbwel op eeuwig schaak kan spelen als pionnen kan rapen. Deze winstpoging is echter onverant woord. 40.Thl? Vedder mist zijn beste kansen. Na 40.Le4 wint hij een kwaliteit en na 40.Tgl f5 41.Thl staat de pion op f5 slechter dan op f7, zoals in de partij. 40...Td6 41.Dc8 g3+ 42.Kgl Geen gelukkige zet, omdat in allerlei varianten Lxf3 erin blijft zitten. Vedder zal echter heb ben gezien dat het na 42.Kg2 DAMMEN Lxf3+! 43.Kxf3 Df6+ 44.Kxg 45.Kg2 Dd2+ ook misgaa 42...Te6 43.Dd8+ Df6 44.E Kf4 Van Haastert had al een tij de gedachte dat e3 wel eerX mooi veld is voor zijn konj 45.Th7 Te7 46.Tg7 Ke3 47; Te8 48.Dh7 Wit mag niet met 48.Dxf71 49.Txf7 Lxf3 naar een eindi afwikkelen. Na de tekstzet I zwart echter een verrassini voor hem in petto. 48...Le4! Nu is wit opeens gedwong (j0( tot een afwikkeling. 49.Txf7 Lxh7 50.Txf6 d3 51.Lxd3 Wat anders? Wit houdt in cs"' geval remisekansen doordi de zwart weinig pionnen over uit houdt. 51...Lxd3 52.Kg2Tg8 Omdat de remisekansen z< b groot zijn, had zwart beter zij' ander plan kunnen kiezen; kei 52...Tb8 de b-pion dekken! me vervolgens de witte pionne opeten, te beginnen met LI 53.Txb6 Lf5 54.Th6 a5 55.1 a: Ld7 56.a3 Lc6 57.Tf5 Kd4 J 58. b4 a4 59.b5 Le8 60.Tf4n Ra 61.Tg4 Bo Dit berust op een misvattiij va Wit had nog maar een tijdj) 00 met de torens op het bord I da ten doormodderen. °P 61...Txg4 62.fxg4 Kxc4 63.I -V Kc5 64.Kxg3 Kxb6 Z1) Wit geeft het op. Als zijn ka Kr op b2 komt, is het remise, Rc dat de zwarte loper het pro tieveld al niet bestrijkt. Zwi )a; kan hem echter de pas afsij m; den, na bijvoorbeeld 65.KH ^r' 66.Ke3 Kc4 67.Kd2 Kb3 68.1 m Lg6 en zwart promoveert b| ?t< nen een paar zetten. ik je' dt Eric van Dusseldorp De finale om het Nederlands kampioenschap staat voor de deur en meer dan in andere ja ren is er sprake van een echte favoriet: de al jarenlang in Ne derland wonende en voor dam vereniging Huissen uitkomende Wit-Rus Alexander Baljakin. Volgens een intemetpoll denkt 34procent van de dammers dat onze 'halve landgenoot' de nieuwe kampioen wordt, tegen over percentages van 12procent voor Kees Thijssen en 9 procent voor Ron Heusdens. Baljakin heeft een KNDB-rating van 1602 en is daarmee de eni ge speler die boven de magi sche grens van 1600 is uitgeko men. Dammers als Sijbrands, Wiersma, Valneris, Tsjizjow en Schwarzman, die allen in de Nederlandse competitie uitko men, moeten met (veel) minder genoegen nemen. Waarom is Baljakin eigenlijk nog nooit we reldkampioen geworden en heeft hij zelfs nooit een match om de hoogste titel gespeeld? Een goede vraag waar eigenlijk geen bevredigend antwoord op te geven valt. Bij iedere kwalifi catiewedstrijd struikelt hij nèt en om eerlijk te zijn zijn re sultaten tegen de absolute we reldtop (heel weinig overwin ningen) vallen een tikje tegen. Maar de aanstaande NK-fmale moet te doen zijn. Een vaste klant van Baljakin is de Neder landse grootmeester Auke Scholma die gezien de onder linge score (bij weglating van de remises 24-0 in het voordeel T' 1 llllllll lil lil Diagram nr. 1 van de Wit-Rus) tot nog toe weinig in de melk te brokkelen heeft gehad. En de immer at tractief spelende Scholma is toch waarlijk niet de eerste de beste: in 1995 werd hij zelf kampioen van Nederland! Een competitiepartijtje uit 1998. Zwart: A. Scholma - Wit: A. Baljakin 1. 32-28,17-21; 2.34-29,18- 23; 3. 29x18,12x32; 4. 37x28, 7-12; 5. 38-32,1-7; 6. 43-38, 19-23; 7. 28x19, 14x23; 8. 49- 43,10-14; 9. 35-30, 14-19; 10. 33-28,12-18; 11. 31-27, 20-25; Scholma zal vreemd hebben opgekeken van de volgende zet, die je inderdaad totaal niet ver wacht. 12. 40-3415-20; 13. 39-33!, Een lokzet. (20-24) lijkt op klaarlichte dag een schijf te winnen en het kost enige moei te om voor wit een zetje te vin den.: 42-37! (24x35) 34-29 (23x34) 44-40 (35x44) 50x30 (25x34) 28-23 (19x39) 38-33 (39x28) 32x1 en wit wint. 13..., 5-10; 14.41-37,... Wit houdt de combinatie er nog even in. 14 7-12; 15. 37-31, Nu is (20-24) wel mogelijk. Wit speelt dan evenwel 27-22 (18x27) 31x22 (24x35) 22-18 (13x22) 28x26 en wit heeft prachtig spel tegen de schijven 25 en 35. 15 21-26; 16. 34-29, 25x34; 17. 29x40, 26x37; 18. 42x31, De stand is opengebroken, maar wit staat een tikje makke lijker en het is niet denkbeeldig dat de zwartspeler zo'n drie kwartier heeft gebruikt voor de laatste drie zetten. 18 20-24; 19. 47-42, 9-14; 20. 46-41, 4-9; 21. 44-39,11- 17; 22. 27-22,18x27; 23. 31x11, 16x7; 24. 36-31, 10-15; 25. 31- 27, 7-11; 26.40-34, 13-18; 27. 41-36, 9-13; 28. 45-40,14-20; V V( d( 29. 42-37,11-16; 30.40-35 le 29; 3133x24, 20x40; 32. d{ 35x44,15-20; 33. 39-34, 2C ui 34. 44-40, 12-17; 35.37-31, dt 12; 36. 31-26, 2-7; 37.40-3! )a 11; 38. 48-42, 3-8; 39. 50-4! 17-21; 40.26x17,11x31; 41 cl 36x27, 6-11; 42. 34-30, 11-1 H 43. 38-33,17-22; 44. 28x17 vt 12x21; 45.33-28, 23-29; 46 -1 40, 21-26; 47. 42-37,18-23; hi 43-38, 8-12; 49. 28-22,12-i 50. 22x11,16x7; 51. 27-22, le 11; 52. 32-27, 11-16; 53. 37, Tl 16-21; 54. 27x16, 26-31; 55 11,31-36; 56.11-6, 36-41; 22-17,41-46; 58. 30-25, 46) 59.6x17,13-18; 60. 38-32, 34; 61. 40x20, 19-24; 62. 20 23x34; 63.17-11, 34-39; 64 7, 39-44; 65. 7-2, 18-23; 66, 11,44-50; 67.11-6, 50-45; 32-27, 45-29; 69. 27-21, 29 70.21-16, 23-29; 71. 6-39 J 26; 72.16-11,26-12; 73.11 12-1; 74. 39-28, 29-34; 75. 50,en Baljakin had zijn velingshapje opgepeuzeld. Oplossing vorige opgave. Auteur: Dick van den Berg P (zwart: 1, 6, 7, 9,10,16,17, fc 20, 22, 24, 25, 28 wit: 26, 3L 33, 35, 36, 37, 38, 40, 42, 43J 47, 49). Wit wint door 43-39| (16-21 gedwongen) 31-27 (21x34) 40x29 (28x39) 45-4(9 (24x33) 49-43 (39x48) 42-38| (33x31) 36x27 (22x31) 26x31 (48x26) 47-42 (26x48) 40-34| (48x30) 35x2 Guerra. Ter oplossing een prachtig I bleem van Dr. Arie van derl Stoep. Zie diagram 2. Wit b| en wint. FILATELIE strafbaar (10); 13. Bij een vlotte wedstrijd gaan er koppen rollen (9); 17. Geen voorblaa op de buik (5). Zowel Oostenrijk als Zweden herdenkt het 100-jarig bestaan van de voetbalbond met een zegelemissie. Op 18 maart werd in Oostenrijk de ÖFB geëerd met een velletje met tien 0,55€-zegels (oplage 500.000 stuks). Op één daarvan een deel van een bal, maar op de overige negen zijn spelers in actie: Gerhard Hanappi (1929-1980), Matthias Sindelar (1903-1939), Bruno Pez- zey (1955-1994), Ernst Ocwirk (1926-1980), Walter Zeman (1927-1991), Herbert Pro- haska (*1955), Hans Kranki (*1953), Andre as Herzog (*1968) en Anton Polster (*1964). NB. Oostenrijk wijdt 5 juli een zegel aan Ernst Happel. Zweden kwam 26 maart ter gelegenheid van 100 jaar Svensk Fotboll met een boekje waarin zes zelfklevende brev-inrikeszegels (5,50 kr.) die spelmomenten tijdens inter lands laten zien. Op de zegels Niels Lied- holm, Hanna Ljungberg, Fredrik Ljung- berg, Henrik Larsson, Viktoria Svensson en Thomas Ravelli. Ook zes maximumkaarten. Oostenrijk presenteerde eind maart nog drie zegels, waaronder (26/3) een Ostem- zegel (Pasen) van 0,55 (oplage 600.000 stuks). Op de zegel Jezus aan het kruis, een werk (Bauem-Christus) van de schilder en graficus Wemer Berg (1904-1981). Een 0,55 €-zegel (29 maart, oplage 600.000) met als titel Life Ball (dat 29 mei in Wenen zal wor den gehouden) besteedt aandacht aan het Aids-fonds. De Oostenrijkse Post stort 10 cent per verkochte zegel in het fonds. Tot slot verscheen 30 maart een 1,00 €-potret- zegel (oplage 1 miljoen) ter nagedachtenis aan de achttien dagen eerder overleden Kardinaal Franz König (1905-2004). Zweden heeft 26 maart de reeks met mo numenten die op de Werelderfgoedüjst van de Unesco staan uitgebreid. Op deel V (een boekje) het historische industriegebied in de omgeving van de Grote Kopparberget en Falun (Dalarna), dat sinds 2001 op de lijst staan. Op vier brev-inrikeszegels (5,50 kr.; zes zegels in een boekje) staan kleurige te keningen van Falun en omgeving. Duitsland herdacht 11 maart met een portretzegel (NB. Op Duitse zegels staa geen c of voluit cent) de 100ste geboort dag herdacht van een van zijn grootste gers uit de jaren '20 en begin jaren '30, lyrische tenor Joseph Schmidt (1904-19 Geboren in een joodse gemeenschap b Czemowitz, trok hij op 20-jarige leeftijcT- naar Berlijn om zang en piano te stude en waar hij later triomfen vierde met zi optreden (1928-1933) bij de Berliner Ri l.nc funk. Door zijn rollen in de films Ein Liler geht um die Welt en Heut ist der schön co Tag in meiner Leben steeg zijn roem n« een hoogtepunt. Als jood vluchtte hij ir 1933 naar Wenen en later naar Brussel dé Zuid-Frankrijk. In 1942 reisde hij illegal naar Zwitserland, waar hij in het intern^ p ringskamp Girenbad belandde. Daar o\ U2 leed hij op 1 november 1942. eel Op 11 maart verschenen nog twee inteflDc santé emissies. Met een 144-zegel werd g 2 de 150ste geboortedag herdacht van deort belprijswinnaars Paul Ehrlich (1854-191jnf en Emil von Behring (1854-1917), respe-t g tievelijk grondleggers van de chemothelek, pie, de immunologie en de serumthera er Tevens verscheen een velletje met twee^ecj gels gewijd aan klassiek theater. Op eenh? gel van 45 een scène uit het toneelstuk ar helm Tell van Friedrich von Schiller (17fod 1805) en op een 100-zegel een scène uiljen tragedie Faust II van Johann Wolfgang ?t 1 Goethe (1749-1832).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 10