North Sea Jazz definitief naar Ahoy5
Het kunstfabriekje van Chicks On Speed
KUNST CULTUUR
Juliette Gréco blaakt nog van levenslust
IJzersterke Koning Lear
van Wetten van Kepler
Rotterdam
is blij met
jazzfestival
Opnieuw gaat een generatie in Parijs plat voor 'la grande dame' van het Franse chanson
ectificatie
nderschrift
iet Jackson.
fo: AP/Stuart Ramson
net Jackson
ire in het park
iv york - Janet Jackson trad
teren op in New York's Bat-
y Park, tijdens een live-tele-
eshow van ABC's 'Good
iming America'. Het was de
ste performance van Jackson
ds haar controversiële optre-
l met Justin Timberlake tij-
is de Super Bowl. Bij die ge-
enheid riep de zangeres de
ontwaardiging op van veel
lerikanen door een tepel te
ien.
pen - In het onderschrift bij
foto op de voorpagina van
rrit Komrij stond gisteren
iisievelijk vermeld dat bij de
ige schrijver aan tafel naast
Pfeiffer ook Anton Korteweg
s gezeten. De persoon in
estie was echter niet de di-
teur van het Letterkundig
iiseum maar Frank Koene-
i cht, de dichter.
veedse hiphop
Leids O-bus
i ien - Hiphopper Promoe
at morgenavond in Q-bus.
hiphopper maakt normaal
proken deel uit van de
eedse band Looptroop, dat
t alleen opvalt door swin-
jide beats, maar ook door
ti teksten. Zo rappen ze vro-
dat politie gajes is en Tony
jr een slechterik. Een num-
r over de vermoorde pre-
ir Olof Palme werd in eigen
1 zelfs verboden. De avond
)-bus, die wordt georgani-
rd door Breath Control, staat
Ier in het teken van de 'free-
e MC battle', waarbij diverse
pers het verbaal tegen elkaar
lemen. Q-bus is gevestigd
de Uiterstegracht 142 in
len. Aanvang 20.00 uur.
i irmitage al
.ooo bezoekers
sterdam - Ruim 35.000 men-
hebben in de eerste maand
le opening de Hermitage
sterdam bezocht. Het nieu-
nuseum rekende aanvanke-
op 40.000 bezoekers per
Hermitage Amsterdam,
satellietmuseum van de
mitage in het Russische Sint
irsburg, opende de deuren
r het publiek op 28 februari,
en met 29 augustus is er de
oonstelling 'Grieks Goud' te
i. Vanaf 18 september pre-
teert de Hermitage een ex-
itie over het leven van het
ste tsarenpaar, Nicolaas en
tandra.
theater recensie
Susanne Lammers
Voorstelling: Koning Lear van
Shakespeare door de Wetten van Kepler.
Vertaling: Peer Wittenbols. Regie en
bewerking: Dominique Hoste. Spel:
Wendell Jaspers, Herman van de
Wijdeven e.a. Gezien: 31/3, LAKtheater,
Leiden. Nog te zien aldaar vanavond en
morgenavond.
Meestal gaat het over macht bij
Koning Lear. Over een man die
zich zo sterk waant, dat hij
brooddronken zijn macht ver
speelt en eindigt als een van al
le waardigheid beroofde dwaas.
Maar de Wetten van Kepler be
licht Koning Lear net even an
ders. Ook deze versie gaat na
tuurlijk over de man die zijn
land tussen zijn drie dochters
wil verdelen, zijn oren naar de
doortraptste vleierij laat hangen
en alles verliest, maar hij wordt
gespiegeld door een andere va
der, de graaf van Gloucester,
die ook al de verkeerde zoon
vertrouwt en daardoor zijn on
dergang tegemoet gaat. En
daarmee wordt het stuk een
tragedie waarin loyaliteit tussen
ouders en kinderen centraal
staat. De Wetten van Kepler
schakelt van de ene familie
naai' de andere en bij elke wis
seling trekt de strop zich nau
wer aan.
Het grote voordeel van deze in
valshoek is, dat Lear er mense
lijker door wordt. De razende,
tierende, ijdele kwast die zo
kortzichtig zijn enige goede
dochter verstoot, verliest net zo
goed binnen een paar minuten
onze sympathie, maar de trage
die voltrekt zich niet alleen aan
hem. Andere, 'gewone', men
sen gebeurt hetzelfde. Het krijgt
zo meer iets van een gruwelijke
lotsbeschikking, het is niet
meer zo alleen maar zijn eigen
fout.
De Wetten van Kepler speelt in
een leeg toneel, met een plan
kier en een paar scheve podi
umpjes, die van alles voor kun
nen stellen, maar vooral verhe
ven posities en - paradoxaal ge
noeg - de val die de personages
maken, verbeelden. Vluchtheu
vels, zou je kunnen zeggen, als
zich niet juist daar het drama af
zou spelen. Die kale entourage
is een perfect décor voor de
spelers, die letterlijk allemaal
aan elkaar gewaagd zijn.
Herman van de Wijdeven is een
Lear die zijn woede en heers
zucht langzaam laat overgaan
in een berustende geestelijke
verduistering. Hij laat zijn ka
rakter letterlijk vernevelen, en
dat proces is aangrijpend, om
dat hij het zo accuraat en pre
cies doseert. De lieve dochter
en de nar, die als enigen de
waarheid spreken, worden ge
speeld door Wendell Jaspers.
Zij kleurt beide personages lief
devol in. In de korte tijd die
haar Cordelia gegund is, blijkt
die een eigenwijs stijfkopje;
haar nar, veel aanweziger, is
quasi-naïef vrolijk, maar met
scherpe nageltjes. Martha Nu-
hoff en Elske Rollema geven de
slechte dochters akelig kille ka
rakters mee, maar in hun aan
vankelijke ergernis over het ge
drag van Lear zijn ze heel be
grijpelijk. En zo haalt iedereen
het optimum uit zijn rol. Daar
mee wordt deze Lear een ijzer-
sterk stuk met een helder ver
haal. Navoelbaar en ingrijpend
toneel.
rotterdam/gpd - Het be
hoeft geen betoog dat direc
teur Jos van der Vegt van
Ahoy' blij is met de nieuwe
klant. „Wij zijn ervan over
tuigd dat North Sea Jazz ook
in Ahoy" een geweldig eve
nement wordt." De vrees
dat de verhuizing ten koste
kan gaan van de sfeer deelt
hij niet. „Ik kom al jaren op
North Sea Jazz en ik weet ze
ker dat we de intimiteit in
Den Haag ook in Rotterdam
kunnen waarborgen. Wij
hebben veel ervaring met
het bouwen van sfeer. Denk
aan evenementen als het
kerstcircus en het ABN AM-
RO-tennistoernooi, waar
voor jaarlijks een gezellig
VIP-dorp wordt opgezet."
Van der Vegt zet een pluim
op de hoed van burgemees
ter Opstelten en wethouder
Van Sluis. „Zij hebben de or
ganisatoren van meet af aan
het signaal gegeven dat ze
meer dan welkom waren als
het in Den Haag spaak zou
lopen. Dankzij een gemeen
telijke bijdrage kan North
Sea Jazz in Rotterdam met
dezelfde begroting werken.
De productie wordt duur
der, maar de gemeente legt
het verschil bij. Verder is er
uitgebreide immateriële on
dersteuning toegezegd."
Volgens Van der Vegt krijgt
Rotterdam veel voor de in
spanningen terug. „De eco
nomische impuls is behoor
lijk. Ik had me dat nooit ge
realiseerd, maar zo'n twintig
procent van de bezoekers
komt uit het buitenland. Er
zijn duizenden hotelbedden
nodig om iedereen onder
dak te brengen. Verder is het
natuurlijk goed voor het
imago van de stad."
Jazzmusicus Hans Duffer,
ooit enige tijd voorzitter van
het ter ziele gegane World
Port Jazz in Rotterdam,
vindt de verhuizing geen
gekke zet. „Rotterdam is veel
meer dan Den Haag een cul
tureel centrum. Veel leven
diger, multicultureler. Den
Haag is een beetje uit. En
die festivallocatie was na
tuurlijk een verzoeking. Zo
wel voor de artiesten als
voor het publiek. In de buurt
van het Congrescentrum
kun je nergens parkeren. En
eenmaal binnen kun je niks
zien of horen. En dan die
hitte. In de kleine zalen
breekt het zweet je al uit
voordat je een noot hebt ge
blazen."
Minder enthousiast is Duffer
over Ahoy'. „Ik weet waar
om André Hazes een paar
jaar geleden moest huilen
voor zijn optreden in Rotter
dam. Ken je de kleedkamers
in Ahoy'? Die zijn echt vre
selijk. Maar goed, er zijn
kleedkamers. Die heb ik in
Den Haag nooit gezien."
door Coos Versteeg
den haag - Het North Sea Jazz Festival vertrekt uit
Den Haag. De week respijt die festivaldirecteur
Van den Hoek aan het Nederlands Congres Cen
trum en de gemeente Den Haag had gegeven om
met een plan te komen waardoor het festijn kon
blijven, heeft niets opgeleverd. Vanaf 2006 is
Ahoy' Rotterdam de locatie voor het evenement.
North Sea Jazz vertrekt uit Den Haag omdat in
2005 de Statenhal (capaciteit 10.000 bezoekers)
bij het NCC plaats moet maken voor een nieuw
kantoor van de internationale politieorganisatie
Europol. Ook de Van Goghzaal (800 mensen) en
het Paul Acketpaviljoen (3500 bezoekers) zullen
daartoe sneuvelen. Den Haag is begin 2002 bij de
verkoop van het Congres Centrum aan ontwikke
laar TCN Property Projects met de sloop van de
Statenhal akkoord gegaan. Men ging ervan uit
dat voor North Sea wel een oplossing zou wor
den gevonden.
Twee weken terug werd bekend dat North Sea-
directeur Van den Hoek geen vertrouwen meer
had in de toekomst bij het NCC en dat de ge
meente Den Haag naar zijn idee de zaak op zijn
beloop liet. Van den Hoek was daarom met Ahoy'
en de gemeente Rotterdam in gesprek gegaan.
Op de onrust die vervolgens in Den Haag ont
stond, volgde een spoeddebat in de Haagse ge
meenteraad en een ultieme bespreking op het
stadhuis waarbij naast North Sea en het NCC ook
WD-wethouder Engering (cultuur en financiën)
en burgemeester Deetman betrokken waren. Die
bijeenkomst leidde ertoe dat North Sea de toe
zegging kreeg dat er binnen een week een uitge
werkt plan zou liggen om in 2005 tenten en pavil
joens aan en om het Congres Centrum te realise
ren, die de 23.000 bezoekers per dag zouden
kunnen opvangen.
North Sea Jazz, TCN en de gemeente Den Haag
hebben woensdag een korte gezamenlijke verkla
ring uitgegeven, waaruit blijkt dat het 'tenten
plan' van TCN toch niet voldoet aan de normen
van North Sea Jazz. Nog twee keer - deze zomer
en in juli 2005 - wordt het driedaagse jazzfestival
in het Nederlands Congres Centrum gehouden.
Daarna moeten de jazzliefhebbers naar Ahoy'.
r Henk Glimmerveen
js - De 'oudjes' in Frankrijk
'weerterug. Het land heeft
lelijk genoeg van het onge-
e talent dat dagelijks via ta-
enjachten de beeldschermen
Charles Aznavour ging voor,
iegint volgende maand een
de chant in het Parijse Pa-
de Congrès, Jean Ferrat is
van de radio te slaan, Mou-
i is eveneens met een nieu-
d gekomen en nu heeft ook
tte Gréco zich in dat illustere
gevoegd. Nostalgie? Wel-
IFrankrijk koestert zijn ster-
|Tot het bittere eind.
P jaar geleden stond ze voor
aatst op het toneel van de
se muziektempel l'Olym-
Een paar weken terug was
ja r weer, Juliette Gréco, 77
inmiddels maar sinds een
weken in het bezit van een
we cd. Haar platenmaat-
ppij heeft alle voorgaande
ÏYhansons, in vijftig jaar bij-
[ezongen, gebundeld in een
Si I's omvattende cassette. Ze
ijkt van levenslust en dat
de t, zegt ze, door de fantasti-
;re samenwerking met twee
e tekstschrijvers, Chris-
e Miossec en Benjamin
y-
ieuw is een generatie in Pa-
>lat gegaan voor 'la grande
e' van het Franse chanson.
Pp had het weinig gescheeld
m de carrière van Juliette
Juliette Gréco: „Ik ben de minst nostalgische persoon op aarde. Waarom zou ik heimwee hebben?" Publiciteitsfoto: GPD
Gréco was kort geleden een
einde gekomen. In november
vorig jaar begon na een concert
het hart 'raar' te doen. „Ik
dacht dat het afgelopen met me
was maar het hart begon ineens
weer te kloppen. Het enige
symbool uit Saint-Germain-
des-Prés, muze van de aller
grootsten, vriendin van Sartre,
Beauvoir, Vian, Brei en Bras-
sens. Juliette Gréco blijft voor
duizenden bewonderaars de in
carnatie van de geheimzinnige,
waar ik aan dacht was: Nee hè,onbereikbareyvruuw^die in alle
dat is niet waar, dat ik alleen in opzichten vrij is, vrijover haar
een hotelkamer lig te sterven." lijf en haar gedachten. Ze om-
Nauwelijks volwassen was ze al schrijft zichzelf nog steeds als
een legende. Een mythisch een 'wild beest', volstrekt onge
schikt om getemd te worden. In
haar biografie van Bertrand Di-
cale noemt ze haar oorlogserva
ringen als een van de belang
rijkste oorzaken. Haar moeder
hield niet van haar, haar vader
heeft ze nauwelijks gekend. In
de oorlog werd ze na de arres
tatie van haar moüdèr~enzusj e
Charlotte naar Fresnes ge
stuurd waar ze tijdens een ver
hoor door een gevangenbe
waarster werd verkracht. Ze
was 16 jaar maar wist toen al al
les van pijn, eenzaamheid en
verschrikking.
De bevrijding en de jaren ema
waren in de woorden van Gréco
een 'kus op een open wond'.
„We wisten van gekkigheid niet
watwecfeden. De sfriaakvandq
herwonnen vrijheid. Ouderen
luisterden naar jongeren, jon
geren luisterden naar ouderen.
Ik praat over een paradijs maar
het was waar. We maalden niet
om geld, trouwens we hadden
niks. We maalden niet om eten
hoewel we wel honger hadden.
Mannenbroeken? Het waren
kleren die ik had gekregen. Lan
ge haren? Ik had geen geld om
naar de kapper te gaan. Tegen
woordig lopen jongeren in uni
form. Alles is hetzelfde, dezelf
de haardracht, dezelfde schoe
nen, dezelfde spijkerbroek, de
zelfde overhemden, zelfs het
zelfde eten", zei ze onlangs te
gen het weekblad l'Express.
Het was de tijd ook dat het exis
tentialisme in Frankrijk een ho
ge vlucht nam, de polemiek
tussen Sartre en Camus drama
tische vormen kreeg, Gréco en
Vian hun met muziek omlijste
gedichten voordroegen en Ne
derlandse schrijvers en schil
ders Parijs als het Mekka van de
mondiale kunst en cultuur ont
dekten. Van nostalgie moet
Gréco evenwel niets hebben.
„Ik ben de minst nostalgische
persoon op aarde. Waarom zou
ik heimwee hebben? De hele
wereld is er voor mij. Ik heb
maar één opvatting: zien wat er
straks gaat gebeuren. Het enige
dat voor mij telt is de liefde, het
delen van liefde met anderen.
Ik geef wat ik kan. Ze zeggen
dat ik anderen energie geef. Des
te beter. In het leven moet je
wanhopig kunnen zijn, geluk
kig, hartstochtelijk en verbaasd.
Maar niet serieus, alsjeblieft
niet. De dag dat je jezelf serieus
gaat nemen, ga je een beetje
dood. Ik ben dan wel oud, maar
ik ben nog steeds niet volwas
sen."
Succesvol trio uit Berlijn, volgende week in New York, zaterdag in het LVC in Leiden
door Rob Broere
leiden - Muziek, mode, beelden
de kunst en grafisch ontwerp,
Chicks On Speed is van alle
markten thuis. Volgende week
opent het trio uit Berlijn een ex
positie in New York. Deze week
geven ze twee concerten in Ne
derland, waaronder zaterdag in
het LVC in Leiden. Met gastrollen
voor Tina Weymouth en Chris
Frantz van Tom Tom Club. Een
gesprek met Melissa Logan, over
het bedrijf Chicks On Speed, ar
tistieke vrijheid en de consump
tiemaatschappij.
'It's A Project' heet hun laatste
project toepasselijk. Het bestaat
uit een boek, handtas, jurk,
poster en dvd en belicht alle as
pecten van het fenomeen
Chicks On Speed, dat in zeven
jaar uitgroeide van het hobby
project van de gesjeesde kunst
academiestudenten Melissa Lo
gan, Kiki Moorse en Alex Mur
ray-Leslie tot een kunstfabriekje
met twintig werknemers. Om te
beginnen is er het eigen platen
label dat ook electropop-acts
als Le Tigre en Kevin Blechdom
uitbrengt. Daarnaast bestaat
het bedrijf Chicks On Speed uit
een grafische- en beeldende
kunst afdeling, een kleding
merk en een webshop.
De verschillende takken zijn al
lemaal even belangrijk, zegt Lo
gan. „Alleen het accent veran
dert steeds. De laatste maanden
hebben we veel opgetreden. Nu
zijn we met een expositie bezig.
Die gaat volgende week naar
New York en daar willen we ook
een korte film opnemen. We
willen in de toekomst wat meer
tijd op één plek doorbrengen
om aan een project te werken.
En ondertussen zijn we natuur
lijk, altijd en overal, bezig met
graphics."
Toen de Chicks in 1997 begon
nen met hun fake band en an
dere rebelse kunstprojecten,
hadden ze niet kunnen bevroe
den dat ze een paar jaar later
over de hele wereld zouden op
treden, glossy magazines zou
den vormgeven, met modeko
ning Karl Lagerfeld op de cover
van hun single 'Fashion Rules'
zouden prijken en hun kleding
zouden slijten aan boetieks in
New York en Tokio. Ze zijn het
levende bewijs dat je geen di
ploma van de kunstacademie
nodig hebt om succesvol te zijn
in de wereld van mode, muziek
en grafisch ontwerp. Logan, die
van de opleiding in München
werd getrapt, beaamt het en
thousiast. „Precies! Maar er
heeft ook nooit iemand naar di
ploma's gevraagd, trouwens."
Bij alles wat ze doen, staat artis
tieke vrijheid voorop. Ze heb
ben een hekel aan massapro
ductie, kuddegeest en de macht
van grote bedrijven. 'Shopping
is a cultural activity In this
world nothing's for free', zingen
ze in de titelsong van hun eind
vorig jaar verschenen, derde al
bum '99 Cents'. Chicks On
Speed wil originele, betaalbare
en voor iedereen toegankelijke
kunst maken. Waarom een deel
van hun kledinglijn dan alleen
verkrijgbaar is in bepaalde - du
re - boetieks? „We hebben na
tuurlijk maar een kleine pro
ductie. Alles gaat op bestelling.
Groter hoeft het ook niet van
ons. Dat zou teveel energie vra
gen. En duur? Sommige dingen
wel, maar daar maken we
meestal maar een paar van.
Voor mensen met geld, die iets
bijzonders willen. Wat je in on
ze webshop vindt, is goedkoper
dan Gap. En veel mooier."
Logan ziet het als hun missie
om kleur te brengen in de grau
we eenheidsworst van een
doorgedraaide consumptie
maatschappij. Ze beseft wel dat
ze daar zelf ook deel van uitma
ken. „Maar we leveren er ook
kritiek op. Voor ons is dat de
enige manier om er achter te
komen wat echt is. We waren
laatst in Moskou. Als Ameri
kaan moest ik toen de hele tijd
denken aan het beeld dat Rus
land en Amerika lange tijd van
elkaar hadden. Wij zagen Rus
land als voorbeeld van hoe het
niet moest, maar omgekeerd
deden zij hetzelfde. Hoe twee
extremen worden gebruikt om
hetzelfde idee te promoten, dat
is toch fascinerend? Dat is
waarom we in onze kunst te
genstrijdigheden met elkaar
vermengen. Om te zien wat er
dan gebeurt."
Op '99 Cents' staat een cover
van 'Wordy Rappinghood',
waarin Tom Tom Club-zange
res Tina Weymouth zelf mee
doet. Ze komt de Chicks tijdens
de optredens in Nederland ook
live versterken, samen met
bandlid Chris Frantz. Hoe ze
met haar in contact kwamen?
Logan gniffelt. „Ze bestelde een
T-shirt bij ons, omdat ze op
tournee ging en reclame voor
ons wilde maken." Zo gaat dat
dus. Daar zijn inderdaad geen
diploma's of dure advertentie
campagnes voor nodig.
Chicks On Speed treedt 2 april
op in Utrecht (Tivoli) en 3
april in Leiden (LVC).
Chicks On
Speed, het
hobbyproject
van drie ge
sjeesde kunst
academiestu
denten dat in
zeven jaar uit
groeide tot
een kunstfa
briekje met
twintig werk
nemers.
Foto: GPD/
Rosa Liegen