Rice toch
openbaar
verhoord
BUITENLAND
De euforie over presidentskandidaat John Kerry is voorbij
Indiaanse boeren in protest
Onduidelijkheid over positie van
Nederlandse troepen in Afghanistan
Genoeg spul voor een bom van 500 kilo
Rijkswachter miste kooi Julie en Mélissa twee keer
jte politieactie
;en kinderporno
nhagen - De Deense poli-
eeft 101 verdachten van
erpomo opgepakt. De
tikaanse autoriteiten had-
Je namen van 119 mannen
De verdachten
de hand van hun cre-
waarmee ze
voor kinderporno
betaald, achterhaald.
Igische soldaten
emelden jaren
sel - De Belgische politie
lacht legerofficieren en
gearresteerd op ver
van miljoenenfraude,
ilang bestelden ze bij het
massaal
voor eigen gebruik
verkoop aan derden. Ze
bchten laptops, fietsen,
feitjes en grasmaaiers.
woensdag 31 maart 2004
mpel
hxelf
blaast
op
door onze correspondent Ans Bouwmans
Washington - Eerst was hij op skivakantie, vandaag on
dergaat hij een kleine operatie aan zijn schouder. De 'af
wezige' John F. Kerry heeft geluk dat het Witte Huis van
president George W. Bush zich moet verweren tegen de
pijnlijke onthullingen van Richard Clarke over tekortko
mingen inde strijd tegen al-Qaeda. Nu de euforie van de
Democratische voorverkiezingen voorbij is, doet de De
mocratische uitdager van Bush het slechter in de peilin
gen. De negatieve stortvloed die de Republikeinen de laat
ste tijd over hem hebben uitgestort blijkt te werken. Het
vertrouwen van Amerikaanse kiezers in Kerry is gezakt,
concludeert het Pew Research Center. Voor het eerst
sinds de Democratische voorverkiezingen staat Bush in
de peilingen weer boven Kerry, aldus marktonderzoeker
Gallup. De verkiezingscampagne die begin maart na de
uitverkiezing van Kerry is losgebarsten, is de meest inten
sieve en negatieve campagne ooit. Dat wordt gezien als
een bewuste keuze van George Bush, voor wie het door
zijn val in de peilingen niet langer opportuun was de rol
van boven de partijen staande president te blijven spelen.
Hij en zijn vice-president Dick Cheney hebben gekozen
voor een krachtige preventieve aanval. Het doel is om het
beeld van John Kerry in negatieve zin te vormen nog
voordat het gros van de Amerikanen zich echt een opinie
over de Democraat heeft kunnen vormen. Tijdens de
voorverkiezingen was er veel enthousiasme over Kerry,
maar Gallup meldt dat kiezers nu minder 'betoverd' zijn.
De waardering voor Kerry is gezakt van 60 naar 53 pro
cent, terwijl de mening over Bush constant zijn gebleven.
Wat opvalt is dat een groeiend aantal mensen Kerry als 'te
progressief ziet en maar liefst 57 procent vindt hem een
'flip-flopper': iemand die om politieke redenen van me
ning veranderd. Niet toevallig is dat het beeld dat de Re
publikeinen graag schilderen. Op hun website pronkt de
interactieve bokswedstrijd: Kerry versus Kerry. Volgens
onderzoeker Pew zijn kiezers minder positief gaan den
ken over Kerry inzake gezondheidszorg en banen, terwijl
hij niet beter scoort inzake terrorisme, buitenlands beleid
en crisismanagement. Hij heeft tot nu toe evenmin kun
nen profiteren van de aanklacht van Clarke dat Bush al-
Qaeda heeft verwaarloosd ten faveure van frak, een opinie
die door Kerry wordt gedeeld. De afgelopen weken is Ker
ry door de Republikeinse top afgeschilderd als iemand die
ongeschikt is als opperbevelhebber, omdat hij zwak, be
sluiteloos, wankelmoedig en inconsistent is. Verder is
Kerry verweten dat hij in zijn eerste 100 dagen de belas
tingen met 900 miljard dollar zou willen verhogen en in
het verleden 350 maal stemde voor belastingverhogingen.
Die beschuldigingen bleken niet op feiten gebaseerd,
maar op aannamen en dubieuze tellingen. Maar het komt
wel aan. President Bush heeft twee grote voordelen bij
zijn aanvallen op Kerry: hij heeft veel meer geld voor re
clame en hij en zijn mensen hebben directe toegang tot
de media.
- Een voormalige mijn-
heeft zich gisteren in
hal van het parlementsge-
van Bolivia opgeblazen.
iens het hoofd van de poli-
de man achterstallig
engeld op. Duizenden
;rkers in Bolivia zijn in
slopen jaren hun baan
graakt bij de privatisering
mijnbouw. Mijnwerkers
lere groepen arbeiders
1 vorig jaar oktober het
3uw bij protesten die uit-
lijk leidden tot de val van
lent Sanchez de Losada.
xaan ligt 36 uur
rlamd op weg
Jton - Een inwoner van de
ikaanse staat Texas heeft
ir met verlammingsver-
nselen op een snelweg bij
'egen. Hij was be
en geraakt bij een botsing
j had daarop met de te-
artij adressen uitgewisseld,
dat de andere bestuur-
vertrokken zakte de
in elkaar tussen betonnen
ken van de wegconstructie,
ens The Houston Chronicle
de 46-jarige zijn nek gebro-
Hij werd uiteindelijk toe
door een voorbijganger
in en met spoed naar een
inhuis gebracht.
f Amerikanen
dood in Irak
iad - Bij een bomaanslag
festen van Bagdad zijn
aag vijf Amerikaanse mili-
1 omgekomen. De bom
eplaatst op een weg in de
ncie Anbar en ging af toen
nerikanen langsreden. De
sie deed zich voor in de
:allujah, een bolwerk van
ferzet tegen de Amerikaan-
izettingsmacht.
ropen. Foto: AP
jheidsbeeld
er toegankelijk
york - Het wereldberoem-
rijheidsbeeld gaat komen-
omer weer open voor pu-
:Het beeld in de monding
ide haven van New York is
Veiligheidsoverwegingen ge-
ten voor het publiek sinds de
'agen van 11 september
Br zijn nieuwe veilig-
maatregelen genomen,
iekers kunnen voortaan
meer hoger dan het plat-
op het granieten voetstuk
meter) van het beeld. Voor
mislagen brachten jaarlijks
iveer zes miljoen mensen
bezoek aan het in totaal 93
rhoge - ooit door Frank
en de VS geschonken -
ument.
opese regeling
I artengeld
SEi - Alle Europese landen
en verplicht om slachtof-
'an criminaliteit en terro-
smartengeld uit te keren,
irgoeding geldt zowel voor
gen inwoners als buiten-
ers, moet een voor eenie-
elijk bedrag zijn en het
erop moet in nationale
eving worden vastgelegd,
uropese ministers van jus-
ijn het hierover eens ge
en. De meeste EU-lidsta-
ebben al een fonds voor
itoffers van zware misdrij-
Maar Italië en Griekenland
m groot aantal toetredende
in hebben dat niet. De
[te van het smartengeld
in de landen zelf vaststel-
let maximumbedrag in
rland is 31.800 euro. Zui-
EU-lidstaten vinden dat
it veel te hoog.
Bush zwicht voor commissie 11/9
door onze correspondent
Ans Bouwmans
washington - De Amerikaanse
president George Bush is gecapi
tuleerd voor de druk van de on
afhankelijke commissie die de
aanslagen van 11 september 2001
onderzoekt. Zijn veiligheidsadvi
seur Condoleezza Rice mag nu
toch in het openbaar en onder
ede worden verhoord.
Ook heeft Bush ermee inge
stemd om - samen met zijn vi
ce-president Cheney, te ver
schijnen voor de volledige tien
koppige commissie. Achter ge
sloten deuren weliswaar, maar
aanvankelijk wilde hij niet ver
der gaan dan een beglotën ge
sprek met de twee voorzitters
van de commissie. De koersver
andering van het Witte Huis
werd ingegeven door zorg dat
verder verzet niet door de Ame
rikaanse bevolking zou worden
begrepen en de indruk begon te
wekken dat de regering wat te
verbergen heeft in dit gevoelige
dossier. Er kwamen bijna drie
duizend mensen om bij de ter-
reuraanvallen in New York en
Washington. „Ik vind het nood
zakelijk een volledig beeld te
krijgen van de maanden en ja
ren die vooraf gingen aan de
moord op onze medeburgers
op 11 september 2001", zei
Bush, en hij wees op het 'uit
zonderlijke' karakter van het
onderzoek.
Condoleezza Rice verscheen de
afgelopen week zo ongeveer bij
alle Amerikaanse tv-zenders om
zichzelf en Bush te verdedigen
tegen de aantijging van oud
topambtenaar Richard Clarke
dat Bush de strijd tegen al-Qae
da had verwaarloosd omdat hij
vooral bezig was met Irak. De
mediacampagne van Rice had
een ongewenst bijeffect. Waar
om verschijnt ze wel op tv maar
niet voor de commissie, begon
iedereen in Washington en
daarbuiten zich af te vragen.
Rice zei meermaals dat ze -
'graag' wilde getuigen, maar
hield op gezag van Bush tot gis
teren vol dat het voor een advi
seur van de president uit den
boze is om voor de commissie
te verschijnen, vanwege de
'scheiding der machten'. Minis
ters moeten volgens het Witte
Huis verantwoording afleggen
omdat hun benoemingen door
de Senaat wordén goedge
keurd, maar dat zou niet gelden
voor presidentiële adviseurs.
De '11/9-commissie' is inge
steld door het Congres.
Voorzitter Thomas Kean, een
Republikein, was blij met de
toezegging van Bush. Volgens
hem zal de getuigenis van Rice
geen precedent scheppen. De
commissie heeft moeten belo
ven dat het bij Rice blijft en dat
er geen andere presidentiële
adviseurs in het openbaar zul
len worden verhoord.
De veiligheidsadviseur is al vier
uur lang in beslotenheid onder
vraagd, maar de commissie wil
in het openbaar en onder ede
opheldering over verschillen
tussen haar getuigenis en het
betoog van Clarke.
Het rapport van de commissie
moet eind juli klaar zijn.
Guatemala stad- Duizenden woedende indiaanse boeren demonstreerden gisteren in de Guatamalteekse hoofdstad Guatamala Stad. Ze e
ken aan de diepe crisis in de landbouw. Foto: EPA
i maatregelen om een einde te ma-
EU maant lidstaten over regels
straatsburg/anp - De Europese Commissie heeft gisteren lid
staten in 1400 gevallen gemaand om Europese regels beter om
te zetten in nationale voorschriften. De commissie heeft bij
voorbeeld Nederland en vijf andere landen gewaarschuwd
over een richtlijn voor de belading van schepen. De lidstaten
hadden de wetgeving voor augustus 2003 moeten goedkeuren,
maar dat is nog niet gebeurd. De commissie dreigt naar het
Europese Hof van Justitie te stappen als lidstaten hun ver
plichtingen niet nakomen.
'Keuze voor inzet in Kunduz is nog niet gemaakt'
Acht Britten van Pakistaanse afkomst verdacht van beramen aanslag
londen/gpd - De Britse politie
en veiligheidsdiensten hebben
acht Britten van Pakistaanse af
komst opgepakt die verdacht
worden van het beramen van
een terroristische aanslag. In
een opslagruimte werd 500 kilo
ammonium nitraat (kunstmest)
gevonden: explosief materiaal
waarmee een enorme bom te
maken valt. Bij de actie waren
700 man betrokken. Er werden
24 panden doorzocht.
De acht, tussen 17 en 32 jaar
oud, kunnen twee dagen wor
den vastgehouden. Die termijn
kan tot twee weken worden ver
lengd. De acht werden opge
pakt in Londen en omgeving.
Drie van de mannen woonden
nabij Heathrow airport, vier an
deren in de buurt van het vlieg
veld Gatwick. Ammonium ni
traat werd onder meer gebruikt
bij de bomaanslag in Oklahoma
(VS) in 1995. Daarbij vielen 168
doden. Ook bij de aanslag op
Bali (Indonesië) in 2002 werd
het spul gebruikt. Die klap kost
te 202 mensen het leven waar
onder vier Nederlanders. Naar
verluidt zou ammonium nitraat
ook benut zijn bij een aanslag
op de Amerikaanse ambassade
in Nairobi (Kenia) in 1998 en bij
de aanslagen eind 2003 in Is
tanbul (Turkije).
Gebruik van ammonium nitraat
- dat als kunstmest makkelijk te
verkrijgen valt - voor een bom
aanslag op een internationaal
vliegveld of bijvoorbeeld in
hartje Londen zou enorme ge
volgen hebben gehad. Er zou
den vele tientallen zo niet hon
derden slachtoffers zijn geval
len, verklaarden Britse anti-ter-
rorisme experts. Het hoofd van
de afdeling terrorisme bij Scot
land Yard, Peter Clarke, - tevens
nationaal veiligheidscoördina
tor - zei dat de actie niets te
maken heeft met de recente
bomaanslagen in Madrid of ac
tiviteiten van de Ira, het Ierse
republikeinse leger. Naar ver
luidt werden de betrokken per
sonen en adressen al weken in
de gaten gehouden.
Clarke haastte zich te verklaren
dat de operatie niet tegen de
moslimgemeenschap in Groot-
Brittannië is gericht. Hij zei dat
de overgrote meerderheid van
de moslims in het land zich aan
de wet houden en alle vormen
van geweld afwijzen. „Wij heb
ben een verantwoordelijkheid
naar alle bevolkingsgroepen dit
soort zaken te onderzoeken",
aldus Clarke.
De actie van gisteren is de
grootste die in Groot-Brittannië
werd gehouden sinds 11 sep
tember 2001 toen vliegtuigen
zich in het World Trade Center
in New York en het Pentagon in
Washington boorden. Er zijn
sindsdien in Groot-Brittannië
wel veel arrestaties verricht
maar de betrokkenen moesten
steeds na kortere op langere tijd
worden vrijgelaten wegens ge
brek aan bewijs.
door onze correspondent
Harald Doornbos
kabul - Terwijl drie Nederland
se Apache-helikopters gisteren
in de buik van een gigantisch
Antonov transportvliegtuig arri
veerden op de luchthaven van
de Afghaanse hoofdstad Kabul,
lijkt er nog altijd onduidelijk
heid te bestaan over de mogelij
ke stationering van Nederland
se troepen in de noord Af
ghaanse stad Kunduz.
Het kabinet nam begin maart
een principe besluit over de
zending van 150 Nederlandse
militairen naar Kunduz. Maar
in Kabul ontkennen Nederland
se militairen dat de keuze al
vaststaat. „Ik heb geen idee of
het Kunduz wordt", aldus over
ste W. van de Borg, de hoogste
Nederlandse militair aanwezig
bij de aankomst van de heli
kopters. „Het gerucht dat hier
binnen de Navo rondzingt, is
dat Kunduz primair Duits ge
oriënteerd is." Volgens Van de
Borg is het onduidelijk of en
waar in Afghanistan de Neder
landse troepen dan terecht zul
len komen. „Ik heb geen idee,
als ik het wist zou ik het zeg
gen", aldus de overste. De
Tweede Kamer zal later dit jaar
beslissen of er toestemming
wordt gegeven aan het kabi
netsbesluit om troepen te stu
ren naar Afghanistan. Nu zijn er
200 Duitse Navo-militairen in
Kunduz.
De Navo is sinds enkele maan
den bezig met een uitbreiding
van haar taken in Afghanistan.
Tot voor kort waren troepen
van de Isaf vredesmacht slechts
actief in de hoofdstad. Hierdoor
heerst er op dit moment rust en
veiligheid in de hoofdstad.
Maar de rest van het land is nog
altijd in de ban van de anar
chie. Er bestaan tientallen door
krijgsheren geleidde privé-mili-
ties die met grote regelmaat el
kaar bevechten of burgers ver
moorden. In het zuiden en oos
ten van het land vormt de aan
wezigheid van Taliban- en al-
Qaeda-troepen nog een extra
destabiliserende factor. De ver
meende terroristen worden nu
exclusief bevochten door coali
tietroepen die voor het meren
deel bestaan uit 13.000 Ameri
kaanse soldaten.
Om meer greep op het hele
land te krijgen, is de Isaf on
langs uitgebreid met Navo-
troepen die in alle grotere ste
den van Afghanistan een basis
krijgen. Daar zetten ze zoge
naamde provinciale recon
structieteams op. Afgezien van
het helpen bij het opbouwen
van scholen en huizen, moet
die aanwezigheid van meer bui
tenlandse troepen leiden tot
meer rust en veiligheid in het
hele land.
Ook de komst van in totaal 6
zes Nederlandse Apache-heli
kopters - gisteren drie en mor
gen vertrekken er nog eens drie
- past in dat nieuwe beleid.
Want afgezien van 135 Neder
landse militairen die de heli
kopters vergezellen zullen de
toestellen waarschijnlijk ook
buiten Kabul worden ingezet.
„Hoe meer Navo-troepen bui
ten de hoofdstad gaan opereren
hoe meer ze gaan samenwer
ken met de Amerikaanse mili
tairen", aldus een Amerikaanse
defensiespecialist in Kabul.
„Eén ding is duidelijk, Apaches
gebruik je niet om schooltjes
mee te bouwen."
door onze correspondent
Pascale Thewissen
aarlen - „Elke dag zie ik mezelf
in de spiegel en moet ik met
mezelf leven. Met de weten
schap dat ik de kooi waarin Ju
lie en Mélissa zaten opgesloten,
niet heb ontdekt. Dat ik hen
niet heb kunnen redden." René
Michaux, de rijkswachter die in
december 1995 twee keer het
huis van Mare Dutroux door
zocht en twee keer langs kin-
derkooi keek, kwam op het pro
ces-Dutroux zwaar onder vuur
te liggen tijdens zijn urenlange
verhoor. Met krakende stem
deed Michaux voor de Aarlense
rechtbank zijn relaas. Hoe hij
op 13 december 1995 het huis
van Dutroux doorzocht in de
hoop een spoor te vinden van
Proces
Dutroux.
Julie en Mélissa, de twee achtja
rige kinderen, die op 24 juni
van dat jaar spoorloos waren
verdwenen. Opeens meende
Michaux kinderstemmen te ho
ren. „Zwijg", beet hij zijn colle
ga toe. Op straat zag hij de
buurvrouw van Dutroux en
haar kinderen. Hij ging ervan
uit dat hij hen hoorde. In de
kelder bleef het doodstil.
„Waarom heeft u hun namen
niet geroepen. Julie en Mélissa,
zijn jullie daar", vroeg een jury
lid. Michaux: „Sorry, maar die
reflex had ik op dat moment
niet." René Michaux (50) werd
na het losbarsten van de zaak-
Dutroux symbool voor het falen
van politie en justitie. Zijn col
lega's zijn het daar niet mee
eens. 'Hij heeft het tenminste
geprobeerd', zeggen zij. Hij was
de enige die de link met
Dutroux serieus nam. Dat hij de
meisjes niet vond, is niet zijn
schuld. De kooi was te goed
verstopt. Michaux zelf stortte
na de vondst van de lichamen
van Julie en Mélissa in. Hij had
zelfmoordneigingen en werd
ziek. Hij kreeg tong- en
keelkanker en is nog steeds niet
aan het werk.
„Op 13 augustus 1996, twee da
gen voordat Sabine Dardenne
en Laetitia Delhez levend gered
konden worden uit de kooi, on
derzochten we het huis met
acht man en een hond. En ook
toen hebben we de kooi niet
gevonden", benadrukte een
wanhopige Michaux keer op
keer. De vader van Julie is een
andere mening toegedaan. Vol
gens hem had Michaux verder
moeten kijken dan zijn neus
lang is. „Uw werkwijze veront
rust mij", beet hij Michaux toe.
Julie en Mélissa zaten volgens
de verklaringen van Michelle
Martin, de ex-vrouw van
Dutroux, bijna negen maanden
in de kooi opgesloten. Begin
1996 zouden ze van honger zijn
omgekomen.
Michaux is één van de 500
mensen die de komende maan
den door de jury worden ge
hoord: van een toevallige voor
bijganger die zag hoe Julie en
Mélissa vanaf een brug over de
autosnelweg naar passerende
auto's stonden te zwaaien tot
de ex-minnares van Dutroux,
allemaal komen ze aan het
woord.
Duidelijk is al dat hun verkla
ringen lang niet allemaal stro
ken met hetgeen de speurders
de voorbije weken hebben ver
klaard. Zo beweert de leider van
het onderzoek, Jacques
Langlois, dat Julie en Mélissa
door Dutroux en zijn Franse
handlanger Weinstein werden
ontvoerd. Twee getuigen hou
den echter vol dat ze medebe-
klaagde Michel Lelièvre ook za
gen rondhangen. De vele vra
gen over de ontvoeringen en
moorden zijn na een maand
proces nog lang niet beant
woord. De rechtszaak zal nog
tot eind juni duren.
René Michaux, de man die tot twee keer toe de kooi van Julie en Mé
lissa niet wist te vinden. Foto: EPA
