Dvd-seks nieuw gevaar op de weg
GESPREK VAN DE DAG
Vitamine E verkleint kans op kanker
Prozac beïnvloedt ongeborene
Toeristentroep verpest
tropische paradijzen
DAGELIJKS LEVEN
ll< SLA OBElJ VROUWEN
MENSELIJK
De Amerikaanse zakenman GREGO
RY OLSEN mag in april 2005 als
RUIMTETOERIST mee naar het in
ternationale ruimtestation ISS. Dat
heeft het Amerikaanse bedrijf Space
Adventures gisteren meegedeeld.
Het bedrijf is verantwoordelijk voor
de organisatie van het ruimtetoeris-
me, samen met het Russische ruim
tevaartagentschap Rosaviakosmos.
Olsen zal 20 miljoen dollar betalen
om in de Sojoez-capsule naar het
ISS te worden vervoerd. Hij zal een
week op het ruimtestation verblij
ven. Olsen maakte zijn fortuin als
fabrikant van optische instrumenten
voor infrarood camera's. Hij neemt
apparatuur mee om zijn eigen expe
rimenten op het ISS te kunnen uit
voeren. Space Adventures heeft al
eerder ruimtelijke tripjes van twee
andere mannen georganiseerd. De
Amerikaan Dennis Tito en de Zuid-
Afrikaan Mark Shuttleworth gingen
Olsen al in 2001 en 2002 voor. Ook
zij betaalden ongeveer 20 miljoen
dollar voor de reis. Foto: AP
In het kader van 1 april hebben pop
ster MICHAEL JACKSON en zijn zus
je JANET de twijfelachtige titel
GEKSTE Amerikanen van 20Ö4' ver
overd. Het was de tweede keer op rij
dat de eer te beurt viel aan Michael
Jackson in de jaarlijkse peiling in de
Verenigde Staten. In een telefoni
sche enquête onder ruim duizend
Amerikanen noemde 77 procent
'Wacko Jacko' gek. Janet, die in fe
bruari miljoenen televisiekijkers haar
ontblote borst liet zien, kreeg dat
predikaat van 70 procent van de on
dervraagden. Ook president George
Bush komt voor op de lijst van gekste
Amerikanen. Foto: Reuters
Herman Teirlinck
Liever geschuwd om
mijn waarheid dan
gezocht om mijn schijn
Een NOORSE NEONAZI heeft na
het zien van de film THE PASSION
OF THE CHRIST bekend dat hij
medio jaren negentig tweemaal
een bomaanslag op anarchistische
krakers in Oslo heeft gepleegd.
Door beide aanslagen kwam nie
mand om het leven, maar de poli
tie had tot dusver geen idee wie er
achter zat. De 41-jarige wordt nu
aangeklaagd voor brandstichting.
Het was de tweede keer dat ie
mand na het bekijken van de con
troversiële film tot een bekentenis
kwam. Eerder biechtte een Texaan
op dat hij een vrouw had gedood
die zwanger was van zijn kind. Een
Venezolaanse vrouw kreeg afgelo
pen zaterdag tijdens haar bezoek
aan 'The Passion of the Christ' een
hartaanval. Ze overleed ter plaatse.
Het was voor zover bekend de der
de keer dat iemand tijdens het kij
ken naar de film stierf. Het gebeur
de eerder in de Verenigde Staten
en in Brazilië.
Een FRANSMAN die rijke Ameri
kanen minstens ANDERHALF
MILJOEN DOLLAR lichter wist te
maken door zich voor te doen als
filmproducent, zakenman, telg uit
de schatrijke familie Rockefeller of
zoon van de filmster Sophia Loren,
is in Los Angeles tot vijf jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. Na zijn
strafte hebben uitgezeten moet hij
vermoedelijk het land uit. De
Fransman, de 36-jarige Christop
her Rocancourt, beloofde zijn
slachtoffers het geleende geld
dubbel en dwars terug te betalen.
In plaats daarvan gebruikte hij het
ter bekostiging van zijn luxe le
vensstijl, met snelle auto's, heli-
koptervluchten en dure hotelover
nachtingen. In 2001 werd hij ge
arresteerd in Canada, waar hij zich
voordeed als autocoureur. Als hij
weer vrij man is, wil Rocancourt
een filmcarrière beginnen.
De Deense kroonprins FREDERIK
en zijn Australische vriendin
MARY ELIZABETH Donaldson zul
len het tegen elkaar opnemen in
een zeilwedstrijd, vijf dagen voor
hun huwelijk op 14 mei. Het aan
staande bruidspaar krijgt profes
sionele steun tijdens de onderlinge
strijd in de haven van Kopenha
gen. De 32-jarige Donaldson zal
worden bijgestaan door haar land
genoot John Bertrand, een natio
nale held in Australië nadat hij in
1983 de America's Cup won, 's
werelds oudste zeilwedstrijd. De
35-jarige Frederik zal varen met
Jesper Bank, de beroemdste
schipper van Denemarken. Bank
won als zeiler in 1992 en 2000
olympisch goud.
Een RUZIE tussen IJSVERKO-
PERS in de New-Yorkse wijk de
Bronx is totaal uit de hand gelo
pen. Twee ijscomannen hebben de
vrouw van een concurrerende ijs
verkoper aangevallen met een stuk
pijp. Zij is in het ziekenhuis opge
nomen met schedelbreuken en in
terne bloedingen. De ruzie gaat
tussen enerzijds Fernando Esparza
en Librara Veron en anderzijds
Luis Marrero en zijn vrouw Juana.
Volgens de politie liggen de ijsver
kopers al lange tijd met elkaar
overhoop over wie met zijn ijsco
wagen welke route mag rijden. De
64-jarige Juana Marrero verkeert
nog in kritieke toestand. Esparza
en Veron zijn opgepakt. Hen is po
ging tot moord ten laste gelegd.
Vitamine E beschermt tegen ten minste
twee veel voorkomende vormen van kan
ker, prostaat- en blaaskanker, zeggen Ame
rikaanse wetenschappers. Maar het slikken
van vitaminepillen is waarschijnlijk niet de
beste manier om die binnen te krijgen.
Twee studies toonden aan dat mensen die
het meeste vitamine E binnenkrijgen via
hun voedsel of de grootste hoeveelheid er
van in hun bloed hebben, de kleinste kans
op kanker hebben. De wetenschappers te
kenen erbij aan dat er diverse soorten vita
mine E bestaan en dat het zogeheten alpha
tocopherol essentieel is. In voedingssupple
menten komt dat niet voor, maar wel in
voedsel als zonnebloempitten, spinazie,
amandelen en paprika's. Uit onderzoek is
gebleken dat mannen met de hoogste waar
den alpha tocopherol in hun bloed 53 pro
cent minder kans lopen prostaatkanker te
krijgen. De kans op blaaskanker bij mensen
met een hoge waarde alpha tocopherol
neemt af met 42 procent. Door pillen met
vitamine E in combinatie met via het voed
sel opgenomen alpha tocopherol wordt de
kans zelfs 44 procent kleiner, anp-rtr
Zwangere vrouwen die Prozac of an
dere middelen slikken om hun de
pressie te bestrijden, zouden de her
senen van hun ongeboren kind kun
nen beschadigen. Daarvoor hebben
wetenschappers van de Universiteit
van North Carolina in de VS gewaar
schuwd. Zij vergeleken baby's van
vrouwen die tijdens de zwangerschap
Prozac, Seroxat, Zoloft of Celexa had
den gebruikt met die van vrouwen
die geen serotonine verhogende mid
delen hadden geslikt. Bij meer dan de
helft van de baby's uit de eerste
groep bleek het neurologische sys
teem verstoord. Zo beefden de baby's
veel en bleven ze vaak in één fase van f
de slaap steken, in plaats van diverse
fasen te doorlopen. Uit het onder
zoek is niet gebleken of de serotonine
blijvend van invloed is op de herse
nen van de baby's of dat de pasgebo
renen alleen maar 'aflack-verschijn-
selen' hebben nadat ze die stof via de
moeder hebben binnengekregen.
Steeds meer Amerikaanse auto's worden voorzien van beeldschermpjes, aan het plafond, in het stuur, in de zonnekleppen of zoals hier iri de hoofdsteunen en het dashboard. Foto: Archief
Een automobilist in Schenectady, in
de staat New York, heeft de Ameri
kaanse bevolking bewust gemaakt
van een nieuw moreel gevaar van
de technologische vooruitgang:
seks op de weg.
De 35-jarige bestuurder keek vori
ge maand onder het autorijden op
een schermpje in de uitgeklapte
zonneklep naar een pornofilm en
werd aangehouden door de poli
tie. Sinds het incident de Ameri
kaanse media haalde, is enige dis
cussie op gang gekomen over de
zedelijkheid ervan: mag je wel
seksfiims afspelen in de auto?
Het is tegenwoordig niet meer on
gewoon om op de Amerikaanse
snelwegen achter een grote ge
zinswagen of gestroomlijnde ter
reinwagen te zitten en het flikke
rende licht van een beeldscherm
te zien. De monitors zijn erg po
pulair. Het gaat meestal om een
scherm dat achter de voorbank
aan het plafond of tegen de
hoofdsteunen is gemonteerd zo
dat de kinderen op de achterbank
naar een tekenfilm op dvd kun
nen kijken. Sommige automobi
listen hebben schermpjes inge
bouwd in stuur, dashboard of
zonneklep aan de passagierskant,
maar dat is in 38 van de 50 Ameri
kaanse staten verboden. Zo onge
veer iedereen is het er wel over
eens dat tv-kijken en sturen niet
samengaat en de verkeersveilig
heid in gevaar brengt.
Sinds die vermaledijde automobi
list in het stadje ten noorden van
Albany is aangehouden, duiken in
de VS meer berichten op over lie
den die in de auto naar pomo kij
ken. Volgens een lokale tv-zender
in Texarkana, Louisiana, zijn daar
deze maand verschillende auto
mobilisten betrapt met seks op de
buis. Verontruste moeders getui
gen in interviews van de traumati
sche ervaring die zij en hun kin
deren hebben ondergaan als ge
volg van ongewilde seksbeelden
die ze opvingen door de ruiten
van een andere auto bij een stop
licht of op een parkeerterrein.
Ineens blijkt er een tot nu toe on
opgemerkt voorstel van een parle
mentariër, Mark Norris, te be
staan om 'rijdende pornofilms' in
zijn staat Tennessee te verbieden.
En vorige maand opperde een ge
meenteraadslid van Flint, Michi
gan, het zichtbaar afspelen van
een aanstootgevende film in de
auto voortaan strafbaar (gewenste
boete 500 dollar) te maken.
Net als Norris werd zij op het idee
gebracht na klachten van inwo
ners, zegt deze Carolyn Sims die
meldt dat haar initiatief met ar
gusogen wordt gevolgd. Het blijkt
namelijk nog niet zo eenvoudig
om een goed verbod te maken.
Als een auto verduistering heeft,
hoeft er geen sprake te zijn van
aanstootgevend gedrag. Op zich
bestaat er in de VS geen wetge
ving die het afspelen van porno
films in de privacy van je auto
verbiedt. „Maar je hebt als burger
wel het recht om niet in het open- I
baar geconfronteerd te worden g(
met porno", zegt Sims desge
vraagd. VE
Al met al lijkt er sprake te zijn van[i a
een groot onontgonnen conflict- [de
gebied. Waar leg je de grens? Bij jeft
porno of bij bloot? Kunnen extre- mi
me geweldsfilms wel door de beu-ad
gel voor vertoning in de auto? En tlie
hoe zit het met draadloze laptops Iqu
en mobiele telefoons? Die bieden ha'
ook mogelijkheden om op publie-b
ke plekken aanstootgevend mate-erd
riaal af te spelen. Het is geen ge- kd
makkelijke discussie, beaamt nds
Sims. „Je hebt rekening te houdera
met het recht op vrije meningsui-fleg
ting."
Ans Bouwmans
De eilandstaten lozen bijna al hun afvalwater direct in zee. Foto: Archief
Kleine eilandstaten in bijvoor
beeld het Caribisch gebied en de
Indische Oceaan hebben te kam
pen met steeds grotere overschot
ten aan vuilnis en afvalwater. De
problemen worden veroorzaakt
door toeristenindustrie, die de
'paradijsbestemmingen' over
spoelt. Vaak hebben de arme ei
landstaten niet de middelen om
de afvalproblematiek aan te pak
ken. Dat staat in een rapport van
de Verenigde Naties dat gisteren
is vrijgegeven op de tweede dag
van een milieutop in het Zuid-Ko-
reaanse Jeju.
Sinds begin jaren '90 is de hoe
veelheid van plastic afval op de ei
landstaten vervijfvoudigd, aldus
het rapport. De eilandstaten lozen
bijna al hun afvalwater direct in
zee. Wereldwijd wordt daardoor
een op de twintig mensen die in
de oceaan zwemmen ziek.
De meeste vervuiling wordt ver
oorzaakt door de bouw van toe-
ristenverblijven en niet zozeer
door de toeristen zelf, aldus de
leider van het onderzoek, Veerle
Vandeweed. Bij de bouw, veelal
vlak langs de kwetsbare kusten
van de eilanden, komen enorme
hoeveelheden industrieel afval
vrij.
Als de trend zich voortzet dreigen
p
de eilanden het natuurschoon te
verliezen waar nu juist toeristen
op afkomen, stelt het rapport. Zo L,
is de kustlijn van Nauru in de In- L
dische Oceaan op satellietfoto's
blauwgroen gekleurd, niet door
het koraalrif, maar door gedump-^ j
te bierblikjes. De vervuiling breng^
bovendien de komst van meer
ratten met zich mee, en die dra-
gen weer allerlei ziektes bij zich. 3
Milieuministers uit de hele werelcLi
hebben zich verzameld in Jeju
voor de driedaagse top. Ze spre- 5E
ken er onder meer over drinkwa-
tertekorten in de wereld. Volgens (,g
de VN hebben 1,1 miljard mensenl
geen toegang tot schoon drinkwa-^
ter en beschikken 2,4 miljard
mensen niet over basale sanitaire C
voorzieningen. Dagelijks sterven f
bijna vijfduizend kinderen aan
ziektes die veroorzaakt worden
door vervuild drinkwater.
De uitkomst van de gesprekken ii|
Jeju vormt de basis voor de
twaalfde vergadering van de VN-
Commissie voor Duurzame Ont-1'
wikkeling volgende maand in
New York. Daar wordt bekeken of,
er voldoende vooruitgang wordt l
geboekt om de doelstellingen van"'
de VN-millenniumtop op het ge-
bied van milieu voor 2015 te ha-
len. ap im
Het potlood en de viltstift
In Vlaanderen hebben leraren het rode potlood afge
schaft bij het nakijken van proefwerk. Ze vonden dat
corrigerende rood kwalijk voor de kinderziel. Rood
was voor de leerlingen synoniem met falen. Dat werk
te deprimerend. In het vervolg gebruikt de meester
een groene viltstift. Je kunt als leerling nog wel een
één krijgen maar het papier is voortaan volgekrast
met groene in plaats van rode kruisen en strepen.
Wist u dat wetenschappers hebben vastgesteld dat
vissen kleuren anders ervaren dan mensen? Wat wij
als rood zien, zien vissen als blauw en omgekeerd. Of
vissen groen ook anders zien weet ik niet. Wel bestaat
'paling in het groen', een lekkernij van gestoofde aal
met kervelsaus, toevallig ook uit Vlaanderland.
Die beslissing van de Vlaamse leraren verbaast me.
Onze zuiderburen staan pedagogisch niet als bijster
overgevoelig te boek. Ik hoor altijd dat die scholen
daar veel strenger zijn dan hier. Dat er daar gewoon
geleerd wordt en dat de kinderen de leraren er nog
met 'u' en 'gij' aanspreken en niet met de voornaam,
Jan Kees ofWillemien. De kinderen gaan gekleed in
schooluniform. Daartoe behoren voor de jongedames
een keurige rok en kousen tot de knie maar geen
hoofddoek. Wie brutaal is, moet in de hoek staan. In
een dergelijk opvoedkundige klimaa t verwacht je
geen softies die onbarmhartig rood potlood vervan
gen door zachte groene viltstift.
Zou het trouwens helpen? Kijk, vissen weten niet be
ter. Die denken dus dat blauw rood is en rood blauw.
Vissen gaan niet naar school, zeemeerminnen uiter
aard wel, maar hoe het met h un kleurenkaart zit is
mij onbekend. Wat ik wél weet is dat het leven uit af
spraken bestaat. Stel je voor dat die Vlaamse onder
wijzers het werk van pupillen altijd met een gróéne
viltstift hadden bewerkt en vervolgens om pedagogi
sche motieven op rood potlood waren overgegaan,
omdat dat groen zo somber zou uitwerken op die kin
deren. Dan had ik precies zo'n stuk kunnen schrijven
als nu met alleen omgekeerde rollen voor het schrijf
gerei.
Zal dit Vlaamse initiatief helpen, herhaal ik daarom
nog maar eens. In de kortste keren krijgen de jongens
en meisjes even hard de pest aan groen als ze het al
tijd aan rood hebben gehad. Een paar keer je repetitie
terug, door betweterige leraren overgoten met strepen
en krassen en je ontwikkelt voor je leven een fobie te
gen alle groen, of het nu het van de natuur is of van
de biobak.
Met kleuren is het zoiets als met woorden. Neem het
woord 'allochtoon'. Den Haag is de eerste gemeente
die dat woord uit de officiële stukken bant. Ze vinden
dat het woord geen bijdrage levert aan de integratie
in de stad, eerder het tegendeel. Helaas, zo'n ver
dwijntruc voor een woord betekent niet dat het be
staande problemen oplost. Woorden raken door ge
bruik beladen. Dat is niets nieuws. Neem de steeds
andere woorden om enge ziekten mee aan te dui
den. De beruchte longziekte heette eerst voluit 'tu
berculose', toen werd het afgekort 'tbc', nog weer
later was 'tb' voldoende. De redenering
was ook hier: als het woord verdwijnt,
verdwijnt de ziekte vanzelf. Andermaal helaas,
tbc blijkt na jaren weer terug van weggeweest
en er zal wel weer een nieuwe naam voor
komen. Dood blijft dood of een mens
nu vergaat in de aarde of mummificeert
in een grafkelder. De Schilderswijk blijft
een probleembuurt of er nu allochtonen
wonen of Turkse Hagenaars. En zo blijft
een fout een fout, of hij nou met rood of
groen is onderstreept. Het zal uiteinde
lijk de vissen een zorg wezen.