Villibrord in de knel door lastenstijging
REGIO
Leiderdorp leert
van fouten Leyhof
Muziekschool als jaarlijks discussiepunt kost Leiderdorp miljoenen
^eiderdorps
sportplan
oogst lof
Kuipers met Oegstgeestse vindingen de ruimte in
Vakantiehuizen-soap
eindigt in anticlimax
HDC 973
ethouder komt Zoeterwoudse woningbouwvereniging niet tegemoet
woensdag 31 maart 2004
R3
Marieta Kroft
erwoude - De financiële po-
van woningbouwvereniging
brord in Zoeterwoude ver-
itert als gevolg van de forse
instijgingen die de gemeen-
ior dit jaar heeft doorge
ef Volgens directeur Hans
iers maakt de huurverho-
de stijging van de ozb en de
heffing lang niet goed. Hij
het terecht vinden als de ge-
j nte met een compensatie
t de brug komt.
1 cers zegt dit in een reactie
vragen die Pro-
sief Zoeterwoude heeft ge-
orJanneke Dijke
ierdorp - Als het aan de
derdorpse politiek ligt,
volgend jaar geen en-
pe Leiderdorper meer een
nent om niet te spor-
Alle drempels die men-
1 ervan weerhouden om te
egen, moeten worden
[slecht. De politiek staat
irkant achter het rapport
eiderdorpers bewegen te
ian bewegen', zo bleek gis-
favond tijdens de vergade-
"ig van een raadscommis-
i
jt rapport werd geschreven
lor een groep van elf men-
n die zich bij de sport in
liderdorp betrokken voe-
1fi. De werkgroep is aange
door de gemeente en
tal van aanbevelingen,
je stuk voor stuk de goed-
iejuring van de politiek kun-
4n wegdragen. In het ge
waren de com-
jfimentjes niet van de lucht.
wordt een Servicepunt
jort en Bewegen opgericht,
it behalve voor Leiderdorp
)k voor Zoeterwoude aan
gaat. In dit service-
ït, dat in een bijgebouw
sportcomplex De Does
telt, wordt alles op sport
lied gecoördineerd. Wet-
ÏUder Molkenboer: „Het is
in spin in het web, een
1 >rt octopus." Sportvereni-
ïgen en scholen kunnen
'|er terecht met vragen, en
"Ét personeel dat er werkt,
irgt ervoor dat de plannen
irden uitgevoerd die de
jrkgroep heeft bedacht. Zo
er in Leiderdorp een
van tien kilo-
Pjeter worden uitgezet over
^staande fiets- en wandel
komt er een sport-o-
teek waar groepen vrienden
t buurtverenigingen sport-
at|ateriaal kunnen huren, ko-
ten er projecten voor scho
rren en jongeren, een
gtartinstuif voor ouderen en
3 fen maatjesproject voor ge-
andicapten, zodat zij gezel-
:hap krijgen van een vrij-
jjlliger als ze willen sporten,
'oor dit alles is geld nodig.
>e politici steunen het voor
van wethouder Molken-
êjoer om subsidie te vragen
lij het ministerie van volks-
ïzondheid, welzijn en
>ort. Dat ministerie heeft
;ld beschikbaar voor pro
pten waarmee een ge
rente mensen in beweging
jijgt en die onder de term
reedtesport vallen. Leider-
Jorp vraagt voor 2005 tot en
einet 2008 in totaal 250.000
ro aan. De gemeente moet
lurende vier jaar 285.000
ro bijbetalen, maar het
>otste deel (ruim 200.000
uro) geeft de gemeente so
wieso al uit aan zaken die
bortaan onder dit project
allen. Mocht in augustus
lijken dat het ministerie
ïen geld schenkt aan Lei-
;rdorp, dan gaan een paar
jannetjes niet door. Als Lei-
ierdorp hiermee na 2008 wil
)orgaan, dan moet de ge-
leente het helemaal zelf be-
een aantal politici is
:t sportproject geen luxe,
aar werkt het preventief.
_Jk heb dit geld er graag voor
-^ver, want de problemen
iet de jeugd worden mis-
minder als ze goed
eziggehouden worden", al
ius GroenLinks-lid Vons.
D66'er Louw is het
als mensen op straat
noorden uitgedaagd het op
eïfen rennen te zetten. „We
bijvoorbeeld in De
mensen verlei-
om meer te doen dan
it te sukkelen." Teske van
L vindt dat de gemeente
wel de paden moet op
lappen. „We kunnen wel
rkjfen hardlooproute uitzetten,
in [laar als we niet snel alle
its- en voetpaden verbete-
in regent het hier claims
an allerlei brekebenen."
.steld aan burgemeester en wet
houders over de lastenverzwa
ring. De woningbouwvereni
ging mag van het rijk per 1 juli
de huur niet verder verhogen
dan met 2,9 procent. Reekers:
„Als we de stijging van de ozb
en de rioolheffing willen dek
ken, zou er een extra verhoging
van 3,7 procent moeten komen.
Maar dat mag niet. Omgere
kend in geld komen we hier
door jaarlijks 130.000 euro te
kort." Sommige woningbouw
projecten moeten daardoor
worden uitgesteld, aldus de di
recteur.
Hij is zich ervan bewust dat wo
ningbouwcorporaties in andere
gemeenten voor dezelfde pro
blemen kunnen staan. „Maar ik
weet van anderen in de omge
ving dat ze geen leges voor
bouwvergunningen hoeven te
betalen. Wij moeten dat wel.
Verder is het in Zoeterwoude
geregeld dat de eigenaren van
woningen rioolrechten moeten
betalen. Als dit bij gebruikers
zou worden neergelegd, zou dat
ons alweer schelen." Reekers
wordt nog niet 'paniekerig' van
de lastenstijgingen, maar het
was volgens hem beter geweest
als de verhoging over meer ja
ren was uitgesmeerd.
Uit onderzoek van de Vereni
ging Eigen Huis en de Consu
mentenbond bleek onlangs al
dat Zoeterwoude en Warmond
in de top vijf van gemeenten
staan waar de woonlasten het
hardst stijgen. Een huishouden
in Zoeterwoude betaalt dit jaar
gemiddeld 250 euro meer.
PZ had tijdens de begrotingsbe
handeling in november al veel
moeite met de stijging. Zo is de
ozb met 22 procent omhoogge-
gaan. Volgens de fractie zijn de
gevolgen nu pas zichtbaar om
dat iedereen vorige week een
aanslag in de bus heeft gekre
gen. „In individuele gevallen
heeft het geleid tot een verho
ging van meer dan 100 pro
cent", aldus fractievoorzitter
Wil Ooijendijk, Hij stelt het col
lege vragen over de voorlichting
aan inwoners over de bezwa
renprocedures. Ook neemt hij
het op voor Willibrord en vraagt
hij de gemeente om de corpo
ratie te compenseren.
Wethouder Van der Kooi is niet
van plan om met geld over de
brug te komen. „Als we Willi
brord tegemoet zouden komen,
zou dat een precedent schep
pen naar anderen."
Om financiële problemen te
voorkomen, vindt de wethou
der dat de woningbouwvereni
ging gebruik moet maken van
de systematiek die de wet biedt.
„De kale huur is aan een maxi
mumverhoging gebonden. De
servicekosten en de overheids-
heffingen mag de verhuurder
doorberekenen. Kennelijk bere
kent Willibrord één huurprijs
waarin alles is inbegrepen."
Volgens de wethouder is de
voorlichting aan inwoners over
bezwarenprocedures goed.
„Die staat op de achterkant van
de aanslag." Er zijn tot nu toe
in het gemeentehuis iets meer
reacties over de aanslag bin
nengekomen dan normaal.
„We zitten nu op een dikke
honderd. Maar onder hen be
vinden zich ook mensen die in
formatie willen over gespreide
betalingen."
Uitvinder Albert Holman uit Oegstgeest maakte een trilvest en speciale koelhuizen die astronaut André Kuipers binnenkort meeneemt de ruimte in. „De producten moeten feil
loos werken, want in de ruimte kun je er niets meer aan doen." Foto: Mark Lamers
Uitvinder Holman schaaft vanuit zijn huiskamer aan techniek
door Eric de Jager
oegstgeest - Als astronaut André
Kuipers maandag 19 april de
ruimte ingaat, dan neemt hij
twee gedeeltelijk Oegstgeestse
vindingen mee. Een trilvest, dat
hem als een extra zintuig vertelt
wat onder en boven is als hij ge
wichtloos door het International
Space Station (ISS) zweeft en
koelhuizen die op intelligente
wijze satellieten koelen en ver
warmen waar dat nodig is. Het
zijn hightech uitvindingen waar
van het Oegstgeestse eenmans
bedrijfje SensTech aan de basis
stond. Die ene man achter Sens
Tech is Albert Holman, die vanuit
zijn huiskamer de techniek
steeds een stapje verder wil
brengen. „Ik wil me ook wel eens
beroepsuitvinder noemen."
Holman is sinds 1992 actief als
zelfstandige 'uitvinder'. Hij
maakte even een uitstapje bij
Dutch Space in Leiden, maar
pakte twee jaar geleden zijn ei
gen zaak weer op. SensTech
ontwikkelt elektronica en meet
apparatuur voor bedrijven en
instellingen, zoals de TU Delft
en de ruimtevaartorganisaties
NASA en ESA. Hoewel hij zijn
precisiewerk verricht vanuit de
anonimiteit van zijn woonka
mer - waarvan een deel vol
staat met computers, oscillo-
scopen, printplaatjes, chips,
weerstanden en koperdraad -
leverde hij in samenwerking
met Dutch Space twee in het
oog springende producten aan
ESA: de SUIT en de HEAT. Ze
worden 19 april vanuit het Rus
sische Sterrenstad in een baan
om de aarde geschoten.
De SUIT is een vest met 56 tac-
tors - vergelijkbaar met de tril-
motoren in mobiele telefoons -
dat met de trilsignalen aan as
tronaut Kuipers laat weten wat
onder en boven is. Dat is be
langrijk, omdat een astronaut
in gewichtloze toestand zijn
oriëntatie snel kwijt is, met als
gevolg dat hij gemakkelijk tegen
dure apparatuur stoot. Kuipers
gaat het vest straks testen. Hol
man ontwierp de elektronica
die de trillers aanstuurt, de gy
roscopen (sensoren die meten
in welke positie Kuipers hangt)
afleest en alle informatie weer
geeft op een schermpje. Op zijn
bureau ligt een prototype. „Het
hele project moest in zes maan
den afgerond zijn. Dat was kort
dag. Het is geluld, maar het was
een spannende race. De pro
ducten moeten feilloos werken,
want in de ruimte kun je er
niets meer aan doen."
Het andere project dat in het
ISS getest wordt en waar de
Oegstgeestenaar de hand in
heeft gehad is HEAT. Zoge
noemde 'heat pipes' transpor
teren warmte van de ene kant
van een satelliet naar de ande
re. Dat is nodig, omdat het ver
schil in temperatuur aan de zij
de die op de aarde of de zon is
gericht en de zijde die op het
heelal is gericht een paar hon
derd graden kan zijn. Voor de
heat pipes ontwikkelde Sens-
tech de elektronica, de senso-
renuitlezing en de computer
software. „En alles zo licht mo
gelijk, want je betaalt op een
ruimtereis per kilo. Elke kilo die
de lucht in moet, vergt extra
brandstof en grotere raketten."
„Ik probeer steeds nieuwe din
gen te ontwikkelen", zegt Hol
man. „Techniek is bestaande
kennis omzetten in iets nieuws,
van losse onderdelen een
nieuw geheel maken. Ik vind
het leuk om iets te maken dat
nog niet bestaat. Dat kan ik
ook, want ik heb een aantal pa
tenten op vindingen. Het inte
ressantste is het zoeken naar
een oplossing, het proces naar
het eindpunt. Als een vinding
eenmaal werkt, is het leuk,
maar dan is het tijd voor iets
nieuws."
Holmans vernieuwingsdrang
levert zijn bedrijf alleen niet
veel geld op. „Het maken van
prototypes is leuk, maar onze
ker. Het zijn altijd eenmalige
projecten en de vraag is vaak
zelfs of je geen verlies draait."
In het begin had Holman daar
veel moeite mee: „Ik ben een
techneut en geen verkoper."
Maar inmiddels zoekt hij tussen
de prestigeprojecten door naar
manieren om geld te verdienen
met zijn uitzonderlijke gave
voor het meten van de kleinste
verplaatsingen.Als je het fi
nancieel goed wilt doen, heb je
iets nodig wat in massaproduc
tie kan. Sensoren in speelgoed,
bijvoorbeeld."
„Sensoren hebben de toe
komst. Meten is weten, is de ge
ijkte uitdrukking. Zonder sen
soren is de mens niets. We kij
ken, ruiken, proeven, voelen en
naar aanleiding van die sensori
sche informatie ondernemen
we actie. Je moet iets hebben
om je actie op af te stemmen en
dus moetje meten. Meten is de
kennis, de actie is wat je doet
met die meting."
„Kijk naar auto's, die hebben
parkeersensoren en ze zijn nu
bezig met de herkenning van
obstakels, zodat de auto auto
matisch remt of gas terugneemt
als er plotseling iemand over
steekt."
Meer toezicht door gemeente
door Janneke Dijke
leiderdorp - Leiderdorp leunt
nooit meer zo zwaar op een
projectontwikkelaar als is ge
beurd bij de aanleg van het
tweede deel van de wijk Leyhof.
Alle politieke partijen spraken
dat voornemen gisteravond uit
tijdens de commissievergade
ring ruimtelijke ordening
Het eerste bewijs dat de ge
meente van de miskleun met
Leyhof heeft geleerd is er: voor
het W4-plan heeft Leiderdorp
een ontwikkelingsbedrijf opge
zet waarin projectontwikkelaar
Bohemen en de gemeente een
even groot belang hebben.
Hoewel de gemeente sprak van
een publiek-private samenwer
king, gaf Leiderdorp de aanleg
van de wijk Leyhof destijds vol
ledig in handen van projectont
wikkelaar Hopman-Interheem.
Bewoners dachten dat ze met
vragen over de aanleg van de
wijk bij de gemeente terecht
konden, maar die had alles uit
besteed, inclusief de communi
catie. Höpman-Interheem
voerde veel taken niet naar be
horen uit. Zo werden er bij de
bouw van een aantal huizen
fouten gemaakt, werden enkele
wegen pas laat aangelegd en gaf
de projectontwikkelaar geen
antwoord op vragen van bewo
ners.
De Rekenkamer Leiderdorp be
sloot vorig jaar, nadat het laat
ste deel van de nieuwbouwwijk
definitief was opgeleverd, om
een onderzoek te doen naar de
totstandkoming van Leyhof. Uit
het onderzoek bleek dat de wijk
geworden is wat de gemeente
ervan verwacht had, maar dat
de manier waarop dat is ge
beurd allesbehalve vlekkeloos
verlopen is. De belangrijkste
ooizaak is dat alle verantwoor
delijkheid bij Hopman-Inter
heem lag.
De raadscommissie was vol lof
over het rapport. De politici
waren het eens over de conclu
sies en aanbevelingen. Bij een
volgend project, zoals het W4-
project of de woonwijk Driega-
tenbrug, mag de gemeente de
regie niet meer volledig uit han
den geven. Ook moet er een
planning gemaakt worden, zo
dat de projectontwikkelaar op
falen is aan te spreken. Dan
kunnen er eventueel boetes
worden opgelegd. Bij de aanleg
van Leyhof kon dat niet, omdat
er geen planning was.
Wethouder Molkenboer gaf toe
dat er veel fouten zijn gemaakt.
De wijk werd aanbesteed voor
dat hij wethouder was. „Meh
heeft destijds de was de deur
uit gedaan", zei hij. „Er is nooit
aan gedacht dat er mensen in
de wijk kwamen wonen die van
alles wilden. De opdracht was:
bouw 1.000 woningen binnen
zoveel jaar."
De rekenkamer had ook graag
de projectontwikkelaar aan de
tand willen voelen, maar dat
lukte niet. PvdA-raadslid Mc-
Daniel wilde weten waarom
niet. Rekenkamer-voorzitter
Marieke Ritzema antwoordde
dat er op dit moment niemand
meer bij Hopman-Interheem
werkt die betrokken was bij de
bouw van Leyhof. „Wilden ze
die mensen dan niet opsporen?
vroeg McDaniel. „Ik heb de
indruk dat niet al die mensen in
even goede verhouding vertrok
ken zijn", was het antwoord.
Wethouder Molkenboer voegde
daaraan toe: „Als we al boetes
hadden willen opleggen, zou ik
niet weten met welke project
leider we daarover hadden
moeten praten, zoveel zijn er
versleten."
door Joris Rietbroek
vervolg van voorpagina
roelofarendsveen - Van tevo
ren was al duidelijk dat Mooi
Alkemade de doorslag zou ge
ven in de discussie over de 74
zomerhuizen aan de Wijde Aa.
Tot gisteravond wist de partij
namelijk nog niet wat te beslis
sen: legaliseren of afbreken van
het vakantiepark. De manier
waarop die doorslag kwam had
nog het meeste weg van een
anticlimax: de volledige fractie -
met acht raadsleden de absolu
te meerderheid in de raad -
stemde opeens in met legalisa
tie van het vakantiepark en zet
te zo PvdA, WD en CDA bui
tenspel.
Fractieleider Van Brussel pro
beert aanvankelijk een compro
mis tussen de politieke partijen
te bereiken, het polderland
schap te promoten en vrede te
stichten tussen alle belangheb
bende partijen. Als hij het
woord krijgt gaat het publiek op
de volle tribune van spanning
even verzitten. „We bestrijden
elkaar, maken ruzie, liggen er
wakker van en gaan er aan on
derdoor, maar het landschap
wordt er niet mooier van", be
toogt hij. Van Brussel probeert
tevergeefs de rest van de raad te
winnen voor legalisering van de
bestaande woningen, in de
hoop dat een unaniem raads
besluit de strijdende partijen
aan de onderhandelingstafel te
krijgen.
De PvdA wil hier echter niets
van weten. De partij houdt vast
aan haar principes: afbreken
dat park, anders kunnen we el
ders in de gemeente niet meer
geloofwaardig 'handhaven'.
„Bovendien zijn wij altijd van
mening geweest dat het park
niet in het bestemmingsplan
past", aldus fractieleider Van
Veen. „De rechtsgang heeft ons
daarin gelijk gegeven." Van
Brussel kan het slecht hebben
dat Van Veen zich zo vast
klampt aan principes. .Alleen
achter je principes staan vind ijc
zwak. Ik durf te wedden dat je
die huizen hoe dan ook niet
wegkrijgt."
CDA en WD zien legalisering
van de vakantiehuizen voorna
melijk niet zitten, omdat dit
weer ellenlange procedures met
zich mee kan brengen. „En als
die te lang duren, gaat eigenaar
Jan van Ifijn op de fles", aldus
Van Velzen (WD). „Laten we
daarom snel de oorspronkelijke
bedoeling van de raad in ge
dachte houden en het bestem
mingsplan herstellen."
Overigens hekelen beide oppo
sitiepartijen de enquêtes van de
Vereniging Veenderpolder en
Wijde Aa, de grootste tegen
stander van de zomerwonin
gen. „Die enquêtes zijn sugges
tief opgesteld", aldus Uit den
Boogaard. „De bewering dat
het vorige college voor 125 va
kantiehuizen koos is pertinent
onjuist" De vereniging weet
nog niet wat te doen na het be
sluit van de raad. De familie
Van Rijn, eigenaar van het va
kantiepark, is 'hard toe aan
rust' en wil niet reageren.
ACHTERGROND
leiderdorp - Wat er vanavond
in de speciale commissieverga
dering over de toekomst van de
Leiderdorpse muziekschool ook
wordt besloten, de begroting
van de gemeente Leiderdorp
wordt er niet rooskleuriger op.
Alle varianten die zijn bedacht
kosten veel geld. Dat is onaan
genaam voor een college dat de
handen vol heeft om een gat
van ruim 2 miljoen op de be
groting te dichten. En het tij zit
al niet mee, want er moet ook
nog naar veel geld worden ge
zocht om de in gang gezette
bouwplannen door de gemeen
teraad te loodsen.
Waarom is de streekmuziek-
school in de ogen van de ge
meente Leiderdorp al jaren een
bodemloze put? Omdat be-
stiiurders in een periode van
zeker tien jaar alleen maar
zwalkend beleid hebben ge
voerd. Dat kost geld om mense
lijke zwakheden te kunnen ver
bergen.
Vanaf 1994 is er bijna elk jaar
discussie geweest over drie va
rianten: sluiten, minder subsi
die of een fusie met de Leidse
muziekschool. Nooit werd er
een knoop doorgehakt. Sterker
nog, niemand maakte zich druk
over dreigende taal van ambte
naren en wethouders. Het was
zo gewoon geworden om er al
leen maar over te praten. En als
we het nog breder trekken,
staat sinds het bestaan van de
muziekschool (nu 31 jaar) het
Leiderdorpse muziekonderwijs
ter discussie. Discussies die
nergens toe leidden, behalve
da| muzikale samenwerkings
verbanden met omliggende
dorpen naar de knoppen gin
gen.
Ondertussen verschenen er in
verslindende rapporten, waar
over Jan en alleman hun zegje
konden doen. Helaas, het lever
de niets op. Er werden direc
teuren naar huis gestuurd, mu
zikale ambtenaren ingezet en
dure managers aangetrokken,
waarvan de gevolgen op de be
groting van muziekschool tot
op de dag van vandaag duide
lijk zichtbaar zijn. Geen wet
houder, die hierop ooit is aan
gesproken. Geen raadslid dat in
het openbaar hierover vragen
stelde. En dat gemodder gaat
maar door.
Toen in 2000 de fusie met Lei-
der^bijna rond was, moest de
toenmalige directeur vertrek
ken. Hij mocht zijn werk niet
afmaken. Ambtenaar Van Win
terswijk, die zich snel directeur
noemde, kondigde op 26 sep
tember 2002 na een problema
tische periode de variant fusie
alsnog aan. Het plan was voor
de verandering weer eens uit de
ijskast gehaald. In 2003-2004
zou de school samengaan met
Leiden. „Wij onderzoeken el-
kaars financiële situatie," sprak
Van Winterswijk dit keer ferm.
Voor de zoveelste keer.
Nog geen jaar later wordt ook
deze man van het project mu
ziekschool gehaald en door de
gemeente op een zijspoor ge
zet. Een nieuwe kostbare ma
nager wordt weer uit de hoge
hoed gehaald en Van Winters
wijk wordt door het personeel
van de muziekschool via een
achterdeur weer binnenge
haald. Hij pleit nu voor verzelf
standiging van de muziek
school. Naar de kostbare mana
ger wordt door het personeel
absoluut niet geluisterd. Het
accountantsbureau Deloitte
Touche vaart er wel bij. In janu
ari 2003 kom dit bureau weer
met berekeningen. De meest
vergaande, en in de ogen van
wethouder Molkenboer ook
meteen de beste oplossing, is
volledige liquidatie van de
school. Dat komt op een slordi
ge 3,5 miljoen euro. En dan
hebben we het nog niet over
jaarlijks terugkerende wacht
geldregelingen en de extra pro
cedures die de op non-actief
gezette docenten zeker gaan
aanspannen.
Hoe staat het inmiddels met de
fusie? Net zover als in alle voor
gaande jaren. Door burgemees
ter en wethouders is inmiddels
weer de wens uitgesproken om
samen te gaan met Leiden. In
de voorstellen aan de commis
sie staat met veel tussenzinnen
te lezen: 'onderhandelingen te
openen voor mogelijke aanslui
ting bij Leiden'. Wethouder
MacGülavry wil daar jaarlijks
een bedrag van 248.000 euro
voor op tafel leggen. Pikant de
tail: in 2002 vroeg de muziek
school Leiden nog 350.000 eu
ro. Verder daarover geen uitleg.
Het voorstel heeft weinig van
een doorwrocht stuk. Geen dui
delijke tijdsplanning en geen
harde afspraken over plaatsen
en regelingen. Om over het wel
en v?ee van 500 leerlingen maar
niet te spreken.
Het collegevoorstel ademt de
sfeer van prille gedachtevor
ming over toekomstig muziek
onderwijs in Leiderdorp. Ama
teuristisch bijna. Dat staat in
schril contrast met de opstel
ling van wethouder MacGilvary
die op protestbijeenkomsten
doet alsof hij dagelijks met de
directeur van de Leidse mu
ziekschool om de tafel zit. Niets
is minder waar.
Als de betrokken raadsleden
vanavond geen helder stand
punt innemen, blijft de muziek
school suddervlees. Het is niet
moeilijk te voorspellen welke
drie varianten in 2005 weer uit
de kast worden gehaald. Mis
schien zijn het er dan wel vier.
Saskia Stoelinga
