SCHRIJVENDE LEZERS
bannen voor de Rijn Gouwe Lijn kunnen maar beter worden vergeten
Herinneringen aan Juliana
egstgeests incident met hondenriem
rdient excuses in plaats van aangifte
rotest tegen Woutertje Pieterse-plan
/estie van 'niet in mijn achtertuin'
Commercieel Valkenburg
is economisch onhaalbaar
Niet de veilingklok maar de koningin als middelpunt
)e huisfotograaf, de burgemeesters en de prinses
Tafeldekken
bij De Kaag
'Sterkte met
de bevalling'
Zo hartelijk, zo gewoon
De oproep aan lezers van deze krant om hun
herinneringen aan prinses Juliana op papier
te zetten en in te sturen heeft een aantal ver
rassende resultaten opgeleverd. Uit de reac
ties selecteerden wij de leukste, waarmee een
halve krantenpagina kon worden samenge
steld.
Wat in bijna alle herinneringen aan Juliana
opvalt, is dat het ongedwongen karakter van
de voormalige vorstin grote indruk maakte.
Zo werd de destijds hoogzwangere burge
meestersvrouw T. Smolders-Nieuwerkerk
hoogstpersoonlijk door de koningin sterkte
gewenst met de komende bevalling en zag L.
Th. Righart van Gelder de prinses zelfs mee
helpen met tafeldekken.
Piet Broekhof uit Noordwijk is lyrisch over de
prinses, met wie hij - mede dankzij de burge
meesters Winkel en Bonnike - enkele hilari
sche momenten beleefde.
Verder stuurde Rijnsburger Jan van Zuylen
een foto uit zijn privé-archief over een bezoek
van de vorstin aan bloemenveiling Flora en
beschrijven twee 'dikke' vijftigers uit Leiden
hoe ze een halve eeuw geleden een bosje bloe
men mochten aanbieden aan de toenmalige
koningin. „Het was net mijn moeder op haar
zondags."
idse gemeenteraad zou voor de inwoners van de rand- trams. De bussen, die nu de in- overstappen op het station staand spoor Leiden-Utrecht. ten gebruik moeten maken. Onderzoek naar en plannen Herenstraat-Kanaalweg zuller
mi a crppn crplH hpsrhik- opmppntpn Mpt Hp fnenmalipfi won er.s vanuit een ruime straal moet worden ODSelost. riidt de Hoe is dat moeeliik. od enkel (Voorbeeld: de hoeesnelheids- voor de RGL kunnen beter wor- moeten verdwijnen, om de
idse gemeenteraad zou
ipig geen geld beschik-
noeten stellen voor on-
:k ten behoeve van eerde-
leg van een gedeelte van
o Gouwe Lijn in de stad.
i^imenten die in de zesti
en golden voor het ver
en van de blauwe en gele
in de Leidse binnenstad
opeens voor de RGL niet
enmalige tramnet was
derd en bussen zouden
m exibeler zijn in te zetten,
id zou aantrekkelijker
en en beter bereikbaar zijn
voor de inwoners van de rand
gemeenten. Met de toenmalige
tramlijnen werd maar een be
perkt gebied bereikt, terwijl
bussen flexibeler en over een
beter spreidingsgebied inzet
baar zouden zijn.
En zo zijn er nog heel veel argu
menten meer op te noemen,
die indertijd tot het verdwijnen
van het toenmalige tramnet
hebben geleid. Eén ervan was
dat het stadsbeeld zou verbete
ren.
De RGL die men nu wil laten
rijden zal veel groter en langer
zijn dan de de toenmalige
trams. De bussen, die nu de in
woners vanuit een ruime straal
uit de buurgemeenten in het
Leidse centrum aanleveren,
zullen uit de Breestraat verdwij
nen. Ook de bussen uit de nieu
we wijken van Leiden - zoals de
Merenwijk en Stevenshof en
het uitgebreide Leiden Noord,
Zuidwest en ook Leiderdorp -
zullen uit de binnenstad ge
weerd worden en dus verdwij
nen.
Het zal voor bewoners uit deze
gebieden moeilijker zijn de bin
nenstad met openbaar vervoer
te bereiken. Wanneer alles met
overstappen op het station
moet worden opgelost, rijdt de
RGL alleen in het stadsgebied
vol bezet en daarbuiten zo goed
als leeg. Overstappen maakt
openbaar vervoer namelijk ab
soluut niet aantrekkelijker.
Zelfs de jarenlang gepromote
fiets zou uit de Breestraat moe
ten verdwijnen. Wie het voor el
kaar krijgt de fiets te weren, is
spekkoper. Het fietsje weren is
namelijk nog nooit iemand ge
lukt. Zelfs op de Haarlemmer
straat en de Hoogstraat wordt
op zaterdag nog volop gefietst.
De RGL moet aansluiten op be
staand spoor Leiden-Utrecht.
Hoe is dat mogelijk, op enkel
spoor, waarvoor voor verbete
ring en uitbreiding nauwelijks
geld is? De RGL aansluiten op
een sterk verouderd en sto-
ringsgevoelig spoorwegnet,
waarop nauwelijks op tijd gere
den kan worden, is we
De energievoorziening is zo be
perkt, dat er maar een beperkte
hoeveelheid treinen per uur
van het spoor gebruik kunnen
maken. De huidige 1500 volt is
onvoldoende voor de hoeveel
heid treinen die van die trajec
ten gebruik moeten maken.
(Voorbeeld: de hogesnelheids
lijn zal 5000 volt nodig hebben
- en krijgen - om met de lange
treinen de beoogde snelheid te
bereiken.)
De rail-infrastructuur deugt
voor geen meter en niet alleen
het eerder genoemde traject.
Dit is een landelijk probleem,
waarvoor nog geen duidelijke
verbeterplannen zijn gemaakt.
Ook voor de trajecten die voor
zien zijn voor de RGL zijn voor
de eerder genoemde trajecten
nog geen plannen en nog geen
geld gereserveerd.
Onderzoek naar en plannen
voor de RGL kunnen beter wor
den vergeten. Onder bepaalde
voorwaarden is het misschien
mogelijk over 25 jaar een RGL
aan te leggen en wél op be
staand spoor. Een paar van die
voorwaarden wil ik noemen. 1.
De lijn Utrecht-Leiden moet ge
heel dubbelsporig zijn uitge
voerd, evenals Alphen-Gouda.
2. Vanaf Station Leiden Cen
traal tot Lammenschans zal het
gehele spoor ongelijkvloers
moeten zijn uitgevoerd. De
spoorwegovergangen Morsweg-
Haagweg-Rijn- en Schiekade-
Herenstraat-Kanaalweg zullen
moeten verdwijnen, om de
drukkere bezetting van het
spoor mogelijk te maken. Er
komt bij de Haagweg onder
meer ruimte ook onder het
spoor te parkeren. 3. De NS
(Railinfra) zal het spoorwegnet
qua rail-infrastructuur, elektri
citeitsvoorzieningen, wegen en
veiligheidsvoorzieningen ge
heel gemoderniseerd moeten
hebben. 4. Er zal het nodige ge
spaard moeten worden.
Th J. Valk,
Leiden.
wil ik even reageren op
triek Nagerecht (LD
waarin de zaak aan de
wam van een vrouw uit
geest die een aantal jon-
met een hondenriem had
en. Toevallig ken ik die
e.
vrouw had enkele jonge-
op gewezen dat het om-
rpen van een mobiel toi-
'aar voor anderen met
leebracht. Hierop werd
stig beledigd. Later werd
erk afgestoken waarbij
haar hond een brandwond op
liep.
Dat zij met een riem heeft ge
slagen is fout. Dat mag niet.
Maar waarom doet een oudere
dame zoiets? Moeten we ons
dat niet afvragen in plaats van
een boete van 50 euro (voor
waardelijk) op te leggen?
Waar zijn de ouders van deze
jongelui? Hebben zij geen aan
gifte gedaan van het omver
weipen van andermans spul
len, met daarbij het in gevaar
brengen van medeweggebrui
kers? Hebben zij geen aangifte
gedaan van het afsteken van
vuurwerk op 24 oktober. Heb
ben zij geen aangifte gedaan
van het belagen en uitschelden
van een oudere dame? Het zou
de ouders sieren hun lieverds te
dwingen hun excuses aan deze
vrouw aan te bieden, in plaats
van voorop te lopen bij het
doen van aangifte, nota bene
na veertien dagen.
F. Stikkelorum,
Oegstgeest.
bactie op het bericht 'Handtekeningen te-
tfoutertje Pieterse' (LD 25/3), waarin stond
dat een deel van de Raadsherenbuurt fel
It is tegen uitbreiding van de school in de
Hout.
i de argumenten van de tegenstanders is
It bouwplan in strijd is met het bestem-
splan. Maar bestemmingsplannen worden
Voortdurend gewijzigd? Als dat niet zo was,
zou Nederland er nu nog uit zien als honderden
jaren geleden. De bevolking groeit, dus zullen er
huizen, scholen enzovoort gebouwd moeten
worden.
Nee, volgens mij is dit puur een vorm van 'niet in
mijn achtertuin'-argumentatie.
J. Surewaard,
Leiden.
De luchtvaart is voor Nederland"
veel belangrijker dan menigeen
denkt. Juist daarom zijn talloze
internationale bedrijven die
veel werkgelegenheid genere
ren in Nederland gevestigd. En
daarmee dragen ze bij aan onze
huidige welvaart.
Keer op keer stellen wij dat gro
te belang op de proef door het
creëren van bijna krankzinnige,
meestal onuitvoerbare regelge
ving gebaseerd op emotionele
gevoelens ten opzichte van ge
luid en veiligheid. Dit heeft al
geleid tot dusdanige restricties
voor het luchtverkeer dat de
huidige regionale vliegvelden
nauwelijks, dan wel helemaal
geen economisch haalbare toe
komst wordt geboden.
In de nacht moeten ze dicht en
de vertaalslag van geluidshin
der naaf het toegestane aantal
landingen en starts vertoont
een zodanige droefheid dat
geen luchthavendirecteur daar
droge ogen bij kan houden.
En met Schiphol en Rotterdam
binnen een straal van vijftig ki
lometer acht ik het dan ook niet
haalbaar dat een milieueffect-
rapportage, en de daaruit vol
gende vaststelling van een bij
behorende geluidszone, het
mogelijk zou maken tot een
economisch haalbaar voorstel
voor Valkenburg te geraken.
Nog afgezien van de infrastruc
turele problemen die het in de
lucht zou opleveren, zo dicht
bij Schiphol. En dat is jammer,
maar wel de realiteit.
In de motiveÉng van Gedepu
teerde Staten ter afwijzing van
eventuele burgerluchtvaart op
Valkenburg komt Lelystad ter
spraken. De relevantie hiervan
ontgaat mij volledig. Met de
deskundigheid bij de provincie
op luchtvaartgebied is het al
decennia droevig gesteld en dat
geldt - op Limburg na - voor al
le andere provincies van Neder
land.
Nu de besluitvorming betref
fende regionale luchtvaart en
haar infrastructuur overgaat
van het rijk naar de desbetref
fende provincie valt nog verder
te vrezen voor deze bij uitstek
zo internationaal opererende
bedrijfstak.
P.S. Rhijnsburger,
Hazerswoude-Rijndijk.
urg - Daar is ze ineens, koningin Juliana. De bloe- ri 1961. Jan van Zuijlen zit op de tribune. Nu 61, maar
kopers van veiling Flora zijn er helemaal beduusd toen een jongen van 18 jaar. Burgemeester Koomans en
e koningin op de tribune. Waar normaal gespro- veilingdirecteur Kralt verwelkomen de koningin op haar
klok het middelpunt van de belangstelling is, rondreis door de Bollenstreek. In Rijnsburg krijgt Juliana
uliana alle aandacht naar zich toe. Het is 14 februa- een warme ontvangst. Langs de weg staan vele kinderen
met vlaggetjes en feestmutsen te zwaaien. Het bezoek
maakte op Jan van Zuijlen een onuitwisbare indruk, de
foto beschouwt hij als een waardevol bezit. De Rijnsbur
ger staat zelf ook op de foto: hij is op de bovenste rij de
derde van links.
i prinses Juliana persoon
ogen ontmoeten op 18
)82 bij de officiële ope-
'an de paviljoenen De
i ïorst en De Hoge Wei van
I enmalige psychiatrisch
I ïhuis Sancta Maria. Ik was
tijd, naast mijn reguliere
e, de 'huisfotograaf van
ekenhuis.
i bekend dat om haar
lopende fotografen haar
inden irriteren en aan flit-
camera's had zij een uit-
oken hekel. Het was dus
nij heel spannend hoe zij
jn aanwezigheid zou rea
geren. Overeengekomen was
dat de beroepsfotografen alleen
aanwezig mochten zijn bij het
planten van een tulpenboom,
het officiële gedeelte van het
bezoek van de prinses. Ik
mocht mee bij haar bezoek aan
de patiënten in de paviljoenen,
als ik mij maar heel discreet en
onopvallend gedroeg.
Na het maken van een paar fo
to's (met indirecte flits) vroeg
zij: 'Wie is die meneer?'. De
voorzitter van de Raad van Be
stuur vertelde haar dat ik de
'huisfotograaf was. 'O', zei ze,
'dan is het goed'. Ik kreeg daar
op van haar alle medewerking
en ze lette goed op dat ik mijn
werk kon doen.
Toen één van de twee aanwezi
ge burgemeesters - Sancta Ma
ria ligt op het grondgebied van
Noordwijk én Noordwijkerhout
- steeds opvallend zijn best
deed om toch vooral maar in
beeld te komen (nee, we noe
men geen namen!) en dat zelfs
prinses Juliana opviel, zei ze:
'Gaat u toch eens een beetje
aan de kant, zodat die meneer
zijn werk kan doen!'. U begrijpt
dat ze vanaf dat moment mijn
hart had gestolen. Ze had een
écht heel warme belangstelling
voor de patiënten, waarmee ze
in een huiskamer een kopje
thee dronk.
Een leuke anekdote is nog het
volgende. De prinses werd op
het terrein rondgereden in 'De
Gouden Koets', het voertuig
waarmee normaal de patiënten
van de paviljoenen naar de di
verse therapie- en ontspan
ningsgebouwen werden ver
voerd. Ook de beide burge
meesters - Bonnike van Noord
wijk en Winkel van Noordwij
kerhout - zaten in het voertuig.
Bij het passeren van de ge
meentegrens op het terrein
deed de ene burgemeester zijn
ambtsketen af en de andere de
zijne om. Hier bleek duidelijk
haar afkeer van hét protocollai
re gebeuren, ze liet duidelijk in
woord en gebaar merken dat ze
niets moest hebben van die
'poppenkast'.
Voor mij is ze altijd het bewijs
geweest dat je je niet 'majesteit'
hoeft te laten noemen om een
héél groot mens te zijn. Ik ge
denk haar met diep respect.
Piet Broekhof,
Noordwijk.
Mijn ouders waren in de jaren
1924 tot en met 1932 beheerder
van Sociëteit De Kaag van wa
tersportvereniging De Kaag in
Warmond. In de studententijd
van prinses Juliana is zij daar
ook enige keren met medestu
denten geweest en heeft zij
daar meegeholpen om de tafels
te dekken. Mijn vader gaf haar
gewoon, tot grote hilariteit van
de medestudenten, een stapel
tje borden in haar handen om
op de tafels uit te zetten.
LTh. Righart van Gelder,
Leiden.
Aan koningin Juliana bewaar ik
één heel bijzondere herinne
ring. Op 15 februari 1961 bracht
zij een werkbezoek aan de Bol
lenstreek. Mijn man was des
tijds burgemeester van de ge
meente Voorhout. Gelukkig kon
ik deze hoogtijdag nog meema
ken. Drie weken later werd on
ze dochter Beatrix geboren.
In de namiddag van die 15de
februari nam de koningin op
het bordes van Treslong in Hil-
legom afscheid van haar gast
heren en hun dames. Zij liep de
hoge trap af naar de gereed
staande hofauto, bedacht zich
en kwam weer naar boven. Dit
tot grote verbazing van het ge
zelschap.
Hoezo protocol? Zij kwam
rechtstreeks naar mij toe, gaf
mij een hand en een schouder
klopje en zei zachtjes: 'Sterkte
hoor, met de aanstaande beval
ling'. Toen aanvaardde zij echt
de thuisreis.
Dit was koningin Juliana: dé
moeder des vaderlands.
T. Smolders-Nieuwerkerk,
Leiderdorp.
Net als de kleine
Wil van Leeu
wen mocht ook
Wimmie Nagte-
gaal op vrijdag
21 mei 1954 een
bos bloemen
aanbieden aan
de koningin,
die op werkbe
zoek was in Leiden.
Van de dag zelf weet Nagtegaal - inmiddels Willem - weinig meer.
„Het was mooi weer, ik vond het reuze spannend en de koningin een
erg aardige, gewone vrouw", is alles wat hem nog te binnen schiet.
Maar een foto van hét moment en een oorkonde die hij later kreeg,
koestert hij.
Op 21 mei 1954 bracht konin
gin Juliana een werkbezoek aan
Leiden en omstreken. Zo be
zocht zij ook speeltuinvereni
ging 'Ons Eiland' aan de Korte-
naerstraat in Leiden.
Ik was uitverkoren - zo voelde
dat echt voor mij - om de ko
ningin bloemen aan te bieden.
Het waren Oranje Nassau-ro-
zen. Ik droeg een Biedemeier-
jurk in de kleuren van de vlag
van de speeltuin. Ik was 12 jaar
oud en dacht aan de koningin
als aan een dame in een mooie,
feestelijke jurk en een prachtige
hoed of kroontje. Wat schetst
m'n verbazing toen er een grote
open auto voor de ingang van
de speeltuin reed en er een me
vrouw uitstapte (die eenzelfde
bos oranje rozen achter op de
open kap van de auto legde) in
een grijs mantelpak en bontsto
la. Ik dacht: 't is net mijn moe
der op haar zondags, maar dan
met een stola. Zo eenvoudig en
zo gewoon.
De koningin liep op me af en ik
gaf haar de bloemen en verwel
komde haar met enkele woor
den op de speeltuin. Ze vond
de bloemen prachtig en infor
meerde wie die mooie jurk had
gemaakt. Heel spontaan en
hartelijk. Zo zal ik haar ook blij
ven herinneren: hartelijk, ge
woon: een moeder op haar
zondags.
Wil N. den Heeten-van Leeuwen,
Leiderdorp.
