Schade teler;
mogelijk
toch vergoe*
LEIDEN REGIO
Het Bonaventuracollege bruist weer
De sterke verwantschap tussen Juliana en Huizinga
Crucell maakt nieuw
tuberculosevaccin
dinsdag 30 maart 2004
Algemeen directeur Gerard Veerbeek: 'We zijn een degelijke school'
door Eric-Jan Berendsen
leiden - Ruim anderhalfjaar is
Gerard Veerbeek (46) algemeen
directeur van het Bonaventura
college met vestigingen aan de
Mariënpoelstraat, Burggraven-
laan en Boerhaavelaan in Leiden
en de Schooolbaan in Roelof-
arendsveen. De scholengemeen
schap heeft in totaal 2400 leer
lingen die een opleiding gymna
sium, atheneum, Havo of VMBO
volgen. Veerbeek ziet de scho
lengemeenschap beheerst groei
en en prijst de betrokkenheid
van de docenten bij de school.
„D^t zorgt net voor dat beetje
extra. Het Bona bruist."
Dat was een jaar of 10 geleden
wel even anders. Toen was er
een grote fusie in het katholieke
voortgezet onderwijs in Leiden
en gingen het Bona, het Agnes
College, scholengemeenschap
De Leidse 't Gilde en de Johan
nes de 23ste Mavo in Roélof-
arendsveen samen op in één
grote scholengemeenschap. De
combinatie kende verschillende
namen van Alverna tot Aquino
College maar dat kwam de her
kenbaarheid niet ten goede.
„Dat was de meer federatieve
fase", aldus Veerbeek. „Maar de
scholengemeenschap moest
meer één worden. Vergeet niet
dat het Bona aan de Mariën
poelstraat 76 jaar bestaat. Er
zitten nu leerlingen op van wie
ouders en grootouders hier ook
leerling zijn geweest. We heb
ben een stevige traditie en een
achterban."
Veerbeek trof bij zijn aantreden
op 1 september 2002 een 'hele
goéde school aan met enige
achterstand in de organisatie
en beheersing van gebouwen'.
„De cultuur binnen de school is
er goed. Er is sfeer en betrok-
kehheid van leerlingen en do
centen. Deze continuïteit is de
dragende factor want het gaat
wèl om het onderwijs. Daarom
moeten wij onze prestaties te
gen het licht houden. Wij den
ken zelf dat we het goed doen
maar dat niet alleen, we vragen
het nu ook aan leerlingen en
ouders en horen het van de on
derwijsinspectie. Ookvergelij-
Algemeen directeur Gerard Veerbeek van het Bonaventuracollege: „De cultuur binnen de school is goed. Er is sfeer en betrokkenheid van
leerlingen en docenten." Foto: Henk Bouwman
ken we de eindexamens en cij
fers van onze leerlingen lande
lijk met die van andere scholen.
Waar nodig roepen we dan de
docenten bij elkaar en bespre
ken hoe het beter kan. We zijn
een degelijke school. Niet altijd
de eerste met onderwijsexperi
menten maar zeker ook niet de
laatste."
Kleine groepen
Het Bonaventura waakte over
de omvang van de vestigingen.
„Vierhonderd tot 800 leerlin
gen", aldus Veerbeek. „Wij zor
gen ervoor dat de lijn tussen
docent en leerling niet te lang
wordt. Daartoe werken wij met
kernteams, kleine groepen van
docenten die ieder voor zich
verantwoordelijk zijn voor een
beperkt aantal leerlingen bin
nen die vestiging. Bijvoorbeeld
Verenigde Naties aan Mariënpoelstraat
In de vestiging van het Bonaventuracollege aan de Mariën
poelstraat is op 2,3 en 4 april een zogeheten Model United
Nations (MUN). Leerlingen in de leeftijd van 15-18 jaar van
diverse scholen uit verschillende landen praten die dagen
over onderwerpen die door de Verenigde Naties zijn gefor
muleerd. De MUN is dus een simulatie van een bijeenkomst
van de VN. De MUN van het Bona wordt volledig door de
de brugklassen of de boven
bouw VWO. Dat mogen nooit
meer dan zo'n 150 leerlingen
zijn met wie de docenten uit
zo'n kernteam nauw verbonden
zijn. Zo geven we extra aan
dacht aan de leerlingen. Tevens
verwachten we van docenten
dat ze naast hun eigen vak ook
de ontwikkelingen in het on
derwijs bijhouden en dat wordt
door ons gestimuleerd."
„Heeft het Bona nog een katho
lieke identiteit? Laat ik het zo
zeggen. Je merkt er niet elke
dag veel van maar als het er niet
zou zijn dan zou het zeker op
vallen. We geven uiteraard
godsdienstlessen verplicht voor
alle leerlingen en er is bijvoor
beeld een kerstviering. Ook ver
wachten wij van docenten iets
van reflectie. Als kennisinstituut
dragen wij niet alleen kennis en
vaardigheden over, maar we
hebben daarnaast ook een
meer algemeen vormende en
zelfs een beetje een opvoeden
de rol. We zijn een open katho
lieke school met respect voor
elkaar."
„We hebben niet echt het pre
dikaat 'sportschool' of 'cultuur
school' en kiezen daar ook niet
voor. Als school maak je zo'n
predikaat namelijk maar moei
lijk waar. Toch is er wel degelijk
veel oog voor juist zulke zaken.
Zo werkt de vestiging Mariën
poelstraat samen met de Hoge-
Reünies Bona
Het Bonaventuracollege
houdt zaterdag vanaf 14.00
uur een aantal reünies. Een
samenkomst is op de locatie
aan de Mariënpoelstraat, een
andere van' oud-leerlingen
en docenten in het voormali
ge Agnes College aan de Eij-
merspoelstraat en de derde
bijeenkomst is aan de Boer
haavelaan. Daar zijn ex-leer
lingen welkom van de Vak
school voor Meisjes, LBO
Noorderwiek, Don Bosco,
Paulus Mavo, sg De Leidse
en Het Gilde. Vanaf 20.00
uur is er een gezamenlijke
disco voor alle reünisten in
het voormalige Agnes Colle-
school voor Kunsten in Den
Haag, kennen wij jaarlijks mu
sicals en bieden wij ook de
kunstvakken aan als examen
vak. De vestiging Burggraven-
laan straalt degelijkheid uit.
Daar bieden wij themabrug
klassen aan op de terreinen
sport, science, kunst en muziek.
Roelofarendsveen is sterk ver
bonden met het dorp en het
onderwijs daar heeft een voor
bereidend karakter. Van leerlin
gen van het beroepsonderwijs
ge. Zaterdag 17 april is er een
reünie van het Bonaventura
aan de Burggravenlaan
(voorganger: Mavo Kijcken-
borg). Aan de Eijmerspoel-
straat houdt oud-docent
Ruud van der Loos een foto
show met meer dan 15.000
oude prentjes. Tijdens de re-
unies op het Bonaventura
aanstaande zaterdag en over
twee weken op de Burggra
venlaan zijn video's verkrijg
baar met daarop opnamen
van beide scholen in de ja
ren zeventig en tachtig. In
formatie: www.reuniecom-
missie.nl of tel 0900-
7386437,
aan de Boerhaavelaan hopen
we dat zij doorstromen naar het
ROC op basis van een goede sa
menwerking en afstemming
met dat vervolgonderwijs. Op
het hele Bonaventura kennen
wij coaching-uren. Daarin kan
extra aandacht aan een bepaald
vak worden gegeven of kunnen
zaken worden aangeboden bo
ven de 'gewone' lesstof. Zie het
maar als verrijking, als extra ba
gage voor leerlingen als ze hun
diploma hebben gehaald."
„Het gebouw aan de Mariën
poelstraat wordt komend
schooljaar volledig gereno
veerd. Er komt dubbele begla
zing, de school krijgt grotere lo
kalen maar ook open en flexi
bele werkruimtes en een grote
re aula/kantine als hart. De ge
meente draagt 3,7 miljoen euro
bij en wij betalen uit eigen mid
delen een half miljoen. De ves
tiging in Roelofarendsveen is al
flink opgeknapt en wordt bin
nenkort voor 1,3 miljoen uitge
breid vanwege het groeiend
aantal leerlingen. De vestiging
Burggravenlaan kent naast het
monumentale gebouw al een
nieuw gebouw. Van het oude
deel knappen we het dak op.
Dat zie je niet direct maar je
merkt het wel als het regent. En
ook van de vestiging Boerhaa
velaan is het dak vernieuwd."
„Natuurlijk zijn we ook hier ge
schrokken van de moord op de
leraar op het Terra College in
Den Haag. Sommige docenten
kenden hem persoonlijk. Een
groot deel van de docenten was
flink aangeslagen. Ik zeg niet
dat er hier nooit iets gebeurt,
maar de problematiek zoals op
de scholen in de grote steden
voorkomt, hebben we hier niet.
Er wordt van het VMBO een ka
rikatuur gemaakt en dat vind ik
enorm jammer. Dat gaat me
aan het hart."
„De basis van veiligheid is dat
de leerling zich op school goed
voelt. Ik durf zonder meer te
stellen dat we als Bonaventura
een goed en veilige school aan
bieden, ook voor wat betreft
ons VMBO."
„Bij de laatste onderwijstest
van het weekblad Elsevier kwa
men we als beste VWO van Lei
den uit de bus. Natuurlijk zijn
wij daar trots op. Ik heb niets
tegen het Stedelijk Gymnasium
maar als je daar zit en je komt
er na een paar jaar achter dat je
geen Grieks of Latijn meer wilt,
of datje toch op een te hoog ni
veau zit, moet je van school af.
Dat geldt hier niet en dat is het
grote voordeel van een scholen
gemeenschap. We kennen de
leerling en de leerling kent ons.
Als je eenmaal bij het Bonaven
tura binnen bent, is er een goe
de plek voor je."
„Voor wat betreft de toekomst
denk ik dat het Bona een beetje
zal gaan groeien, maar ik wil
niet boven in totaal 3000 leer
lingen komen. Gemiddeld zo'n
700 leerlingen per vestiging zou
keurig zijn. Ik maak me wel
eens zorgen. Hoe blijven wij in
de toekomst goede docenten
vinden? Want een goede collega
doet veel meer dan lesgeven.
Die begeleidt ook leerlingen en
doet actief mee aan tal van an
dere activiteiten om het onder
wijs heen. Want de drijvende
kurk van het hele Bonaventura
college blijft betrokkenheid en
continuïteit."
De tweejarige studie van ko
ningin Juliana aan de Leidse
universiteit werd in 1930 be
kroond met een eredoctoraat.
Erepromotor was de Leidse
hoogleraar geschiedenis Johan
Huizinga, die deze taak kreeg
omdat hij op dat moment de
caan was van de faculteit der
Letteren en Wijsbegeerte. Over
dit eredoctoraat is veel ge
mopperd. Verdiende de prin
ses dit eerbetoon wel? Huizin-
gabiograaf Anton van der Lem
oordeelt - achteraf - van wel.
Hoewel koningin Wilhelmina
de omgang met 'kritische
geesten' niet zo op prijs stelde,
stond zij het prinses Juliana in
1927 toe om te gaan studeren
aan de Leidse universiteit. Juli
ana wilde als 'gewone' student
door het leven gaan en dat
vond Wilhelmina gedeeltelijk
goed. Haar dochter mocht lid
worden van de Vereniging van
Vrouwelijke Studenten Leiden
(WSL), maar ze mocht niet in
een studentenhuis in de stad
wonen. In plaats daarvan
woonde zij in Villa 't Waelre in
Katwijk.
De universiteit had voor Juli
ana een studieprogramma be
dacht dat haar moest voorbe
reiden op haar taak als konin
gin. Ze kreeg onder meer oud
vaderlands recht, volkeren
recht, algemene geschiedenis,
Nederlandse en Franse litera
tuur. Juliana's belangrijkste
docent was de Leidse histori
cus Johan Huizinga. Ze volgde
openbare en privaatcolleges
bij hem. Daarnaast reed hij el
ke veertien dagen naar 't Wael-
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraatligt is het symbolische
middelpunt van de stad.
re om daar college te geven
aan een dispuut van Juliana,
met discussie achteraf.
Wat er precies tussen Juliana
en Huizinga omging, is niet
bekend. Volgens de Leidse
Huizinga-biograaf Anton van
der Lem was hij daar terug
houdend over. „Zelfs in brie
ven aan zijn broer, die toch
een strikt privé-karakter had
den, zegt hij daar heel weinig
over."
Toch is het niet moeilijk om
daar iets over aan de weet te
komen. Huizinga en Juliana
hadden strenge en zéér uitge
sproken ethische opvattingen
gemeen. Het is mogelijk dat
Juliana die - althans voor een
deel - in gesprekken met hem
heeft verworven. Huizinga
vond dat een samenleving pas
beschaafd was als er een
'evenwicht was tussen mate-
riële en geestelijke cultuur'.
Een 'ethische graadmeter' is
daarbij essentieel. „Een cul
tuur kan hoog heten, al brengt
zij geen techniek of geen
beeldhouwkunst voort, maar
niet, als zij de barmhartigheid
mist", schrijft Huizinga in In
de schaduwen van morgen uit
1935. In een hoge cultuur stre
ven de burgers naar 'het heil
van de gemeenschap'. Zij voe
len een 'innerlijke plicht' tot
dienstbetoon en tot zorg voor
elkaar.
Tijdens de toekenning klonk
gemopper op het eredocto
raat. Het gold als 'laffe vor-
stenvleienj, de Leidsche Uni
versiteit onwaardig'. Zelfs Juli
ana was er 'veeleer verlegen
dan verheugd' mee. Maar Hui-
In de jaren '30 was het gebruikelijk dat promovendi een 'promotie
plaat' kregen. Op deze tekening worden belangrijke momenten uit
het leven van de jonge doctor uitgebeeld. Ook Juliana kreeg zo'n
promotieplaat, op 31 januari 1930. De maker is onbekend. Onder
meer haar handtekening in het zweetkamertje van het Academie
gebouw en Villa 't Waelre zijn er op te Zien. Links boven staat de
hoge brug voor het Academiegebouw, met de tekst: Voor menig
sjeeskoetsier was dit een brug der zuchten, ziet hier een overgang,
waarbij niets viel te duchten'. Afbeelding: gemeentearchief Leiden
zinga had geen twijfel over de was. Achteraf valt volgens Van
vraag of de eer terecht gegeven der Lem gemakkelijk vast te
stellen hoe juist Huizinga's
oordeel was. Barmhartigheid,
zorg voor de naaste, plicht en
dienstbetoon waren kern
woorden voor Juliana's doen
en laten als koningin.
„Doordat zij haar hoge ethi
sche opvattingen zo algemeen
heeft uitgedragen, heeft zij in
de geest van Huizinga geleefd
en is zij een waardige promo
venda geweest", vindt Van der
Lem. „Zij heeft het eredocto
raat gekregen 'op krediet', zo
als Huizinga zijn Groningse
hoogleraarschap in 1905 kreeg
zonder dat hij nog veel bijzon
ders had gepubliceerd. Ze
heeft haar schuld beslist inge
lost, onder meer met haar toe
spraak over de wereldvrede in
het Amerikaanse Congres in
1952. Daar is ten onrechte la
cherig over gedaan. In ethisch
opzicht is die toespraak een
mijlpaal van de Nederlandse
beschaving."
Juliana en Huizinga bleven al
tijd een sterke verwantschap
behouden, aldus Van der Lem.
In 1937 vroeg Juliana hem als
getuige bij haar huwelijk met
prins Bernhard. Hij stuurde
gelukstelegrammen bij de ge
boorte van Beatrix en Irene en
onderhield wanne contacten
met haar tot de Duitse bezet
ting daar een eind aan maakte.
Juliana hield van haar kant
Huizinga ookinete. Zij had
haar leven lang een foto van
hem op haar bureau in paleis
Soestdijk, pal naast die van
Franklin D, Roosevelt.
Wilfred Simons
bollenstreek/den haag - Ze
venenveertig bollentelers uit het
duingebied tussen Zandvoort en
Noordwijk maken toch kans op
een schadevergoeding voor hun
mislukte oogst in het teeltsei
zoen '96/'97. De afdeling be
stuursrechtspraak van de Raad
van State heeft bepaald dat het
provinciebestuur de eerder afge
wezen verzoeken om schadever
goeding opnieuw moet behan
delen. De gezamenlijke hoogte
van de claim bedraagt bijna drie
miljoen euro.
„Dit is een belangrijke stap in
de goede richting", zegt M.
Zandwijk, voorzitter van de
vakgroep bloembollen van de
WLTO (Westelijke Land- en
Tuinbouworganisatie). „We zijn
er weliswaar nog niet, maar de
verantwoordelijke partijen zijn
aangewezen. Die moeten nu
maar onderling uitvechten wie
de hoofdverantwoordelijke is."
In afwachting daarvan hebben
de bollentelers alvast een mil
joenenclaim neergelegd bij zo
wel Gemeentewaterleidingen
Amsterdam (GWA) als bij de
provincies Noord- en Zuid-Hol
land. De bollentelers stellen dat
hun gewassen in dat seizoen
onevenredig veel schade heb
ben geleden door het gestegen
grondwaterpeil. De verhoging
van het grondwaterpeil wordt
veroorzaakt door de jaarlijkse
infiltratie van 70 miljoen kubie
ke meter oppervlaktewater
het duingebied. De provincet
Zuid- en Noord-Holland gauti
de gemeente Amsterdam da
voor in 1992 een grondwat
vergunning. Het provinciel 0
stuur van Zuid-Holland he0
altijd volgehouden dat als eiöl
schade is opgetreden, dt
hooguit is voorgekomen in e^R
smalle strook van 125 me®s
langs de duinvoet bij het O
terkanaal.
Gedeputeerde Staten schai
zich achter een rapport van
genieursbureau Grontmij wa
in een aantal factoren staat 10
gesomd dat heeft geleid tot v JP
hoging van de grondwat,IT
stand. Zo is er in 1996/1997 v:el
regen gevallen en functioned
de plaatselijk het ontwaterii
systeem niet goed. De provin
ziet geen oorzakelijk verbaac
tussen de schade aan de bol
en de verleende infiltratiev
gunning. F
- afdeling bestuursrecïr
spraak, waar de bollentelers
augustus vorig jaar een rech>e
zaak voerden, leest in rapp/a
ten van de Grontmij en Tl
dat de infiltratie gevolgen v( I
de grondwaterstand kan h<
ben tot op 3,5 kilometer afst;
van de duinrand. Het rechtse
lege wijst er ook op dat de p t<
vincie Zuid-Holland geen
wijs heeft geleverd dat de sells
de door andere omstandigla
den is veroorzaakt.
leiden - Het Leidse biotechno
logiebedrijf Crucell ontwikkelt
een nieuw vaccin tegen tuber
culose. Het bedrijf doet dit sa
men met de Amerikaanse Aeras
Global TB Vaccine Foundation,
die hiervoor onlangs bijna ze
ventig miljoen euro kreeg van
Microsoft-topman Bill Gates.
Crucell krijgt, afhankelijk van
het succes dat het bedrijf boekt
bij de ontwikkeling, bijna 2,5
miljoen euro. Over zeven tien
jaar moet het nieuwe vaccin op
de markt zijn.
Het onderzoek van Crucell en
Aeras is gericht op het verbete
ren van het enige beschikbare
middel, het Bacillus Calmette-
Guérin-vaccin. Crucell zet daar
voor zijn AdVac-technologie in,
een onschuldig verkoudheids-
virus dat in staat is om het
menselijke immuunsysteem te
foppen. Door genen van een tu-
berculosebacterie in het ver-
koudheidsvirus te brengen,
'denkt' het immuunsysteem dat
er een tuberculosebesmetting is
opgetreden, waarna het
chaam antistoffen gaat make l>
Tuberculose is de laatste jai
uitgegroeid tot één a
meest voorkomende infecl
ziekten ter wereld. Die toenai
is onder meer het gevolg van
groei van het aantal aids-]
tiënten, die erg kwetsbaar b
ken voor de ziekte. Ook spe
een rol dat het bestaande v
cin gemiddeld tien jaar
scherming biedt. Kinderen 2a
daardoor goed beschern
maar bij volwassenen kan
berculose toch weer toesla?
Ten slotte zijn sommige tl1
bacteriestammen de afgelop
„twintig jaar resistent geword
tegen antibiotica. Dragers
zo'n multiresistente bacil kd
nen mensen in hun omgevi1
gemakkelijker besmetten,
handeling is uiterst kostbaar
bovendien is de kans op suci l
beperkt. Eenderde deel van
wereldbevolking is inmiddjf
slachtoffer en jaarlijks eist
ziekte twee miljoen levens.
AGENDA
Wilt u iets melden? Bel 071-5356421 (Riet Paauw) dagelijks tusser1
9.00 en 12.00 uur. Faxen mag ook: 071-5356415.
E-mail: stadsredactie.ld@hdc.nl
In de Heemtuin in Leiderdorp
begint zondag om 15.00 uur
een excursie over wat er zoal
komt kijken bij het beheer en
de seizoensgebonden ver
schijnselen in de tuin. Boven
dien kunnen jong en oud tus
sen 15.00 en 17.00 uur in de
Heemtuin een speurtocht ma
ken op het 'kikker- en egelpad'.
Onder leiding van een natuur-
gids van IVN is er zondag een
excursie over het landgoed
Huys te Warmont. De wande
ling begint om 14.00 uur bij de
ingang aan de Herenweg 139 in
Warmond.
Naar aanleiding van de nieu
we tentoonstelling in bezoe
kerscentrum 't Reigersbos over
kikkers en padden begint zon
dag om 14.00 uur bij het bezoe
kerscentrum in polderpark Cro-
nesteyn in Leiden een excursie
naar een aantal slootjes om te
kijken of er kikkers, padden en
eitjes in te vinden zijn. Aanmel
ding vooraf: vrijdag en zaterdag
tussen 19.00 en 20.00 uur, tele
foon 5418948.
Voor ouders met drukke kin
deren van 4 tot 12 jaar begint
woensdag 7 april een cursus,
die wordt gegeven in het Ge
zondheidscentrum Florijn, Flo
rijn 10 in Leiderdorp. De cursus
bestaat uit zes bijeenkomsten
om de veertien dagen op
woensdag van 20.00 tot 22.00
uur. Voor informatie en aan
melding contact opnemen met
de afdeling Jeugdgezondheids
zorg GGD Zuid-Holland Noord:
tel. 5163342.
Voor ouders van wie de kinde
ren geen contact meer willen, is
er woensdag 14 april een lan(
lijke contactdag in Soest waai1
met lotgenoten gepraat kan
worden. Deze bijeenkomst is 1
van 11.00 tot 16.00 uur in ge- 1
bouw 'De Rank', Soesterberg!1
straat 18. Spreker is René
Diekstra, psycholoog en autei
van het boek 'Als leven pijn
doet'. Opgave tel. 040-283782'
e-mailen kan ook: le.verbiestf
planet.nl
Morgen vanaf 9.00 uur is er
voor wouwen in buurthuis O
Eigen Wieken aan het Valken
pad 3-5 in de Merenwijk in L<
den een 'Koffie Ontmoeting
Merenwijk-ochtend. Het ther
is 'Kostbaar en bruikbaar'. He
KOM-team wil op interkerkel
ke basis het gesprek over allei
lei levens- en geloofsvragen s
muieren.
Voor 50-plussers is er maan
dag 5 april een bingo in buurt
huis Op Eigen Wieken aan he
Valkenpad 5 in Leiden. Aan
vang 14.00 uur, kosten 3 euro
Voor mensen met en zondej
theater ervaring begint donde
dag 8 april een theatercursus,
verzorgd door het Mirakel Thl
ater. De cursus wordt tot en
met 6 mei elke donderdag vat
20.00 tot 22.30 uur gegeven in
het gebouw van de Template
Stichting aan de Cobetstraat 1
in Leiden. Kosten 48 euro. De
cursus biedt de mogelijkheid
inzicht te krijgen in de natuui
lijke energieën en principes v
de mens. Meer informatie:
www.template.nl. Opgeven te
5140152 van 19.30 tot 22.30 u
of per e-mail: email@
template.nl.
