Chirac lijdt
dramatische
nederlaag
BUITENLAND
VN waarschuwen voor
'dode zones' in oceanen
FBI-documenten over
John Kerry gestolen
Commissie '9/11' wil publieke
getuigenis Rice
Een proces is voor Jacques Vergès een kunstwerk
Noodweer in Spanje
Regerende islamitische
AK-partij grote winnaar
Wanhoop in straten van Nablus
Rookverbod
in Ierse pub
dublin/ap - In Ierland is
vandaag het strengste rook
verbod ter wereld ingegaan.
Pubs, restaurants, werk
plekken zijn voortaan rook
vrij. Een sigaretje opsteken
kan de overtreder of de uit
bater op een boete komen
van 3000 euro. Eigenaren
van bars en hotels vrezen
dat Ieren wegblijven en
toeristen niet begrijpen dat
ze in Dublin geen sigaret
mogen opsteken, maar in
Amsterdam gewoon een
joint mogen roken.
Besnijden beschermt tegen HIV
londen/ap -Onbesneden mannen hebben een bijna zeven
keer zo grote kans om een HIV-besmetting op te lopen dan
besneden mannen. Dat blijkt uit een onderzoek waarvan het
Britse medische tijdschrift The Lancet verslag doet. Acht eer
dere onderzoeken toonden ook al aan dat het besneden zijn
de kans op besmetting met het aids-virus verkleint. De onder
zoekers veronderstellen dat cellen in de voorhuid bijzonder
vatbaar zijn voor besmetting met HIV. Voor het onderzoek
werden 2.298 mannen gevolgd die onder behandeling stonden
bij drie klinieken in Pune, India, en die aan het begin van het
onderzoek niet met HIV waren besmet. Het verband tussen
besnijdenis en een verminderde kans op HIV-besmetting werd
al in 1987 voor het eerst gelegd.
Links haalt bijna 50 procent
door onze correspondent
Henk Glimmerveen
parijs - Op de Elzas na zijn giste
ren alle Franse regio's in linkse
handen gekomen. De UMP van
president Jacques Chirac leed in
de tweede ronde van de regio
nale verkiezingen een verplette
rende nederlaag.
Commentatoren van links en
rechts waren unaniem in hun
oordeel: er is een nieuwe poli
tieke situatie ontstaan en Chi
rac zal er niet aan ontkomen
maatregelen te nemen.
Verwacht wordt overi
gens dat premier Jean-
Pierre Raffarin, althans
voorlopig, aanblijft.
Wel worden wijzigin
gen in zijn ministers
ploeg als onontkoom
baar beschouwd. De
premier zelf zei dat de
bezuinigingen door
zullen gaan. „Ze zijn
nodig omdat ze nood
zakelijk zijn. Frankrijk
moet sterker worden
en concurrerender."
Volgens Raffarin heb
ben de kiezers de regeringspar
tijen laten vallen omdat de her
vormingen niet snel genoeg
worden doorgevoerd.
UMP en coalitiegenoot UDF
kwamen landelijk niet verder
dan 37 procent van de stem
men terwijl de gecombineerde
linkse lijsten (socialisten, groe
nen en communisten) een sco
re van 49,8 procent haalden.
Het Front National eindigde op
13,2 procent.
Minister van sociale zaken
Francois Fillon noemde de
thans ontstane situatie 'zeer
ernstig'. „Twee jaar geleden",
zo zei hij, „werd links afgestraft.
Vandaag gebeurt dat met ons.
Wij kunnen niet hervormen
zonder steun van de bevolking.
Maar momenteel hebben we
een probleem met de bevol-
king".
Woordvoerders van de linkse
oppositie verklaarden unaniem
dat president Chirac initiatie
ven moet nemen voor een an
dere sociale politiek.
Opvallend was dat ook
partijvoorzitter Fran
cois Bayrou van de
kleinste regeringspartij
UDF zich in die zin uit
liet. „De UDF", zei hij,
„heeft twee jaar lang
gewaarschuwd dat het
sociale element in de
hervormingen te zwak
aanwezig was". De pre
sident moet daar ver
anderingen in aan
brengen, zo voegde hij
daaraan toe.
Ook Laurent Fabius, de tweede
man van de socialisten, richtte
zijn pijlen op de president. Hij
noemde de uitslag 'zeer, zeer
spectaculair' en vooral een ne
derlaag voor 'de clan' die al ja
renlang de gaullistische bewe
ging in zijn greep heeft.
De opkomst was voor Franse
begrippen hoog: 65,5 procent.
jeju/ap - Zogenoemde 'dode
zones', zuurstofloze delen in
oceanen, vormen een steeds
grotere bedreiging voor het mi
lieu. Voor de visstand is de toe
name van het aantal dode zo
nes een even groot gevaar als
overvisserij. Dat stelt het Mi
lieuprogramma van de Verenig
de Naties (UNEP) in een van
daag gepresenteerd rapport, ter
gelegenheid van een milieutop
in het Zuid-Koreaanse Jeju.
De dode zones breiden zich
wereldwijd steeds meer uit.
Volgens het rapport zijn er nu
honderdvijftig bekend, een ver
dubbeling ten opzichte van
1990. Sommige beslaan een op
pervlakte van zeventigduizend
vierkante kilometer. De zones
ontstaan door watervervuiling
met stikstof, afkomstig van on
der andere kunstmest en ande
re industriële middelen. De
stikstof stimuleert de groei van
microscopische algen die zuur
stof verbruiken wanneer zij af
sterven en vergaan.
De afvloeiing van stikstof naar
zee moet drastisch worden in
geperkt, stelt UNEP. Dat kan
door te minderen in het gebruik
van kunstmest, maar ook door
meer bomen en gras te laten
groeien langs bijvoorbeeld ri
vieren zodat die de stikstof uit
het water opzuigen. ,Als er niet
snel actie wordt ondernomen
om de oorsprong van het pro
bleem aan te pakken, zal het
snel escaleren", aldus UNEP-
chef Klaus Töpfer.
Milieuministers uit zo'n hon-
derdvijfdg landen wonen de
bijeenkomst in Jeju bij. De ko
mende drie dagen wordt onder
meer gesproken over drinkwa
tertekorten in de wereld en de
zorgwekkende toename van
stof- en zandstormen.
san francisco/anp - Uit een huis van een historicus in San
Francisco zijn documenten van de Amerikaanse recherche
over de Democratische presidentskandidaat John Kerry gesto
len. In de documenten staat gedetailleerde informatie over de
wijze waarop de FBI Vietnam-veteraan Kerry begin jaren ze
ventig in de gaten hield. Historicus Gerald Nicosia zei tegen de
tv-zender CNN dat hij veertien dozen met documenten had en
dat er daarvan donderdag drie zijn gestolen. Hij vermoedt po
litieke motieven achter de inbraak: er was geen ruit gebroken
en camera's en andere dure spullen zijn niet meegenomen.
Nicosia is auteur van een boek over de geschiedenis van Viet
nam-veteranen. Door gebruik te maken van een wet op de
vrijheid van informatie heeft hij de beschikking gekregen over
ongeveer 20.000 FBI-documenten. Duidelijk is dat de FBI de
politicus begin jaren zeventig is gaan volgen toen hij - de ge
decoreerde Vietnamveteraan- zich in 1971 voor het Congres
uitsprak tegen voortzetting van de oorlog.
Overal waar Kerry ging, volgden agenten en informanten hem.
De FBI legde de inhoud van zijn toespraken vast en nam foto's
van hem en zijn medeactivisten. De verslagen gingen naar
FBI-directeur J. Edgar Hoover en president Nixon.
De documenten bevatten volgens de krant geen informatie of
aanwijzingen dat Kerry de wet overtrad. In 1972 besloot de FBI
het schaduwen van Kerry te stoppen, omdat „niets was gevon
den wat hem met enige gewelddadige activiteit in verband
bracht".
positie in
orgië weg
Ji - De Nationale Beweging
le Georgische president
bsjvili heeft de oppositie
levaagd bij de parlements-
bzingen van gisteren,
bsjvili, die getrouwd is met
Nederlandse, heeft nu nog
armslag om zijn hervor-
«programma door te voe-
*i de corruptie te bestrij-
fiaakasjvili kwam aan de
t[t nadat het volk eind vorig
fn opstand kwam. De uit
ban de verkiezingen van 2
?|nber zou door de partij
toenmalig president Sje-
iadze zijn gemanipuleerd.
ilosieven in
skouse metro
3ou - De politie van Mos-
leeft in een metro een tas
jtaven van het explosief
aangetroffen. De tas werd
dag op het station Pros-
Mira. Het metroverkeer
ja de vondst een half uur
^md. Sinds een bomaan-
n de metro op 6 februari
tens eiste, is de politie van
Issische hoofdstad extra
Jjp dreigende aanslagen.
jhanistan pakt
3]umteelt aan
jl - Afghanistan begint
je grootschalige vemieti-
Jan papavervelden. Als
J is de papaver - de grond-
jjor opium en heroïne - in
Jdelijke provincie Hel-
jaan de beurt. Daama vol-
rlandahar en Nangarhar. In
mer zijn andere provin-
an de beurt. Duitsland,
j-Brittannië en de VS ge-
Jiiljoenen aan subsidies
t poeren om over te stappen
jt verbouwen van andere
jsen. Afghanistan is ver-
pordelijk voor driekwart
ie wereldwijde opiumpro
e. De opbrengsten gaan
^jgsheren die in grote de-
Jn Afghanistan nog steeds
Icht hebben.
rvoor homo's
-Zanzibar
hi salaam - Homoseksuali-
tsbrdt bij wet verboden op
ïanzaniaanse eiland Zanzi-
cljr komt een gevangenis
etan maximaal vijfjaar op
jipi. Dat heeft de minister
abnstitutionele zaken van
lelmi-autonome eiland gis-
k«ezegd. Volgens de minis-
fflam Mwakanjuki, is tot de
jijziging besloten omdat
epolking van Zanzibar
Dj meer in contact komt
ujesterse culturen waar ho-
irjcsualiteit wordt getole-
tnamese
«kocht dochter
10
Een rechtbank in Viet-
jeeft twee Vietnamese
:n veroordeeld tot cel
van meer dan twintig
jbor vrouwenhandel. De
Jouw verkocht vier meisjes
luwen, onder wie haar ei-
ichter van 15, voor 30 eu-
persoon aan de andere,
naar China smokkelde
daar doorverkocht aan
ilhouders.
itieagent
iruikte baby
- De Duitse politie heeft
haar eigen agenten ge-
:erd op verdenking van
iel misbruik van zijn an-
jaar oude pleegkind.
iu de 41-jarige man kin-
,o hebben verspreid.
:ft de politie van Berlijn,
ie man werkte, bekendge-
Het kind is in november
ladopteerd door de
:n diens gezin.
iliaan doodde
:ien jongens
Janeiro - Een Braziliaan-
pmonteur heeft bekend
tussen 1991 en 2003 ze
stienjongens heeft ge-
De 39-jarige Francisco
lagas kwam met zijn be-
ttis, nadat de politie onder
toer in zijn woning twee lij-
mad gevonden. De man uit
dordoost-Braziliaanse stad
11 lis de Maranhao is de tel
di,Misschien heeft hij meer
ïrtig jongens gedood", al-
n agent die belast is met
derzoek. Over de be-
edenen van Das Chagas is
aan verrast
«s
mie
n Pa - Een orkaan die giste-
jnjer het zuiden van de kust
t kjazilië raasde, heeft dui-
ph Brazilianen dakloos ge
nu Er vielen twee doden en
lujopvarenden van vissers-
ezjworden vermist. De or-
teRlie Catarina is genoemd,
met windsnelheden tot
hjometer per uur over de
nsJi dit deel van de Atlanti-
/e jceaan komen noooit
isijke stormen voor; weten-
jjepers konden niet konden
ten wat de orkaan heeft
zaakt.
crawford/ ap - De druk op Condoleezza
Rice, de machtige veiligheidsadviseur van
de Amerikaanse president George Bush,
om te getuigen voor de onafhankelijke
commissie die onderzoek doet naar de
aanslagen van 11 september 2001 neemt
toe. Verschillende commissieleden, ook uit
het Republikeinse kamp, noemden het gis
teren in televisie-interviews onverstandig
dat het Witte Huis weigert haar publiekelijk
door de commissie te laten horen. De rege
ring van president Bush staat onder druk;
het lijkt er steeds meer op dat Bush de drei
ging van al-Qaeda heeft onderschat en zich
- mogelijk ten onrechte - vooral op Irak
heeft geconcentreerd. Rice is op 7 februari
achter gesloten deuren door de commissie
ondervraagd. Volgens het Witte Huis is het
ondenkbaar dat zij in het openbaar getuigt
omdat de scheiding der machten tussen
Congres en president dan gevaar zou lo
pen. Het Republikeinse commissielid Tho
mas Kean, benoemd door Bush, vindt dat
dat juridische argument terzijde kan wor
den geschoven gezien de omvang van de
tragedie van 11 september. Hij noemde het
van belang dat het Amerikaanse publiek
het verhaal van Rice hoort. Volgens com
missielid John Lehman, ook een Republi
kein, wordt de indruk gewekt dat Rice iets
te verbergen heeft. „Als dat zo is, dan heb
ben wij het in ieder geval niet gevonden.
Dat maakt het zo absurd", zei hij op het
nieuwsstation ABC. „Dit is een politieke
blunder van de eerste orde."
Rice zelf verscheen gisteren in het pro
gramma 60 Minutes van CBS. Zij zei te be
grijpen dat het voor de nabestaanden van
de slachtoffers teleurstellend is dat zij niet
publiekelijk onder ede kan getuigen. Naar
eigen zeggen zou zij niets liever willen dan
dat wel doen. Zij bood aan de nabestaan
den persoonlijk te ontmoeten. De voorma
lige terreurdeskundige van het Witte Huis
Richard Clarke liet gisteren ook van zich
horen in de Amerikaanse nieuwsmedia. Te
gen NBC TV zei hij dat de regering van Bill
Clinton voor 11 september meer had ge
daan om al-Qaeda aan te pakken dan de
regering-Bush. Die deed in de woorden van
Clarke helemaal niets tegen de terreurdrei
ging. Volgens hem is daar genoeg bewijs
materiaal voor, zoals e-maüs tussen hem
en Rice uit die periode en zijn getuigenis
voor een Congrescommissie twee jaar gele
den. Dat materiaal wordt door het Witte
Huis echter niet vrijgegeven.
Richard Clarke toont het bedank
briefje dat hij kreeg van George
Bush na zijn vertrek als terroris-
me-expert. Nu brengt hij Bush in
problemen door te beweren dat
de president nauwelijks oog had
voor al-Oaeda. Foto: Reuters
Taliban-leider
mullah Omar
zwaargewond
islamabad/anp-dpa - De hoog
ste leider van de Taliban, mul
lah Mohammed Omar is zwaar
gewond geraakt bij een bom
bardement op Afghanistan dat
de Verenigde Staten eerder de
ze maand hebben uitgevoerd.
Dat heeft het Pakistaanse dag
blad Ausaf in de editie van van
morgen gemeld.
De krant - die goede contacten
heeft met al-Qaeda - citeerde
dr. Jabbar Aziz, die zei dat de
aanval op de verblijfplaats van
Omar in de zuidelijke provincie
Zabul de Taliban-leider zware
verwondingen aan zijn benen
en de linkerhelft van zijn li
chaam had bezorgd. Hij is nu
buiten levensgevaar, maar zal
zich nog zeker twee maanden
vrijwel niet kunnen bewegen,
vertelde de arts.
Mullah Omar en zijn naaste
medewerkers zijn op de vlucht
sinds de internationale coalitie
onder leiding van de VS de Tali
ban verdreef.
Franse topadvocaat gevraagd om Saddam Hussein te verdedigen
rincon - Twee vissers proberen hun boot in veiligheid te brengen in het zuiden van Spanje. Zware regen
val heeft daar voor enorme overlast gezorgd. Foto: AP
4 A,
istanbul/gpd - De lokale ver
kiezingen in Turkije zijn giste
ren gewonnen door de regeren
de islamitische AK-partij van
premier Tayyip Erdogan. Bij
ongeregeldheden op verkie
zingsdag vielen in het Koerdi
sche oosten van het land acht
doden. Erdogan sprak gister
avond tegelijk zijn vreugde uit
over de uitslag en zijn verdriet
over de dodelijke incidenten,
waarbij ook nog eens honderd
Turken gewond raakten. De
AK-partij won landelijk 40 pro
cent van de stemmen. In Istan
bul en de hoofdstad Ankara
won de islamitische partij de
burgemeestersverkiezingen met
groot verschil. De Republikein
se Volkspartij eindigde met 14
procent op een tweede plaats.
„Het volk heeft gesproken", zei
een verheugde Erdogan na af
loop. „Er werd gezegd dat de
AK-partij bij de landelijke ver
kiezingen van 17 maanden te
rug slechts een uitweg was voor
de kiezers. Het volk heeft laten
zien, dat we echt nodig zijn."
De islamitische AK behaalde op
3 november 2002 een absolute
meerderheid in het parlement.
Sindsdien probeert Erdogan
zich te ontdoen van de twijfels
over zijn partij, die wordt ge
wantrouwd wegens haar mos
lim-fundamentalistische wor
tels. Sceptici geloven dat de AK-
partij een verborgen agenda
heeft en Erdogan zijn ware ge
zicht nog moet laten zien.
nablus - Door verdriet overmand loopt Maher Walweel met zijn ze
venjarige zoon Khaled in de armen door het vluchtelingenkamp Ba
lata bij Nablus, op de westelijke Jordaanoever. De jongen was even
daarvoor doodgeschoten, toen hij vanuit zijn huis naar buiten stond
te kijken. Naar het zich laat aanzien is hij door Palestijns geweervuur
gedood. In Balata raakten Palestijnse strijders zaterdag slaags met Is
raëlische soldaten die in het kamp zochten naar een Palestijn die be
trokken zou zijn bij de smokkel van explosieven. De nieuwe leider
van de radicale beweging Harnas op de Gazastrook, Abdel Aziz al-
Rantissi, heeft gisteren de Amerikaanse president Bush bestempeld
als „vijand van de islam". De Verenigde Staten en Bush hebben „de
oorlog aan Allah verklaard, net zoals de Israëlische premier Sharon",
aldus Rantissi in een toespraak voor studenten aan de universiteit
van Gaza. Foto: AP
door onze correspondent
Henk Glimmerveen
parijs - Miljoenen mensen over de hele
wereld kunnen zijn bloed wel drinken
maar maitre Vergès wordt er niet warm
of koud van. „Een advocaat moet ieder
een verdedigen. Wat moet men denken
van een dokter die zich wél zorgen
maakt om patiënten met een griepje
maar niet om mensen die aan syfilis lij
den? Dat is geen dokter", is zijn stan-
daardantwoord als hem wordt gevraagd
wat hem beweegt om massamoorde
naars te verdedigen.
Het lijstje van de Parijse advocaat is een
bloemlezing van de overtreffende trap
van 'het Boze' in de mens. De Franse ge-
stapo-chef BQaus Barbie prijkt erop, net
als de internationale terrorist Carlos.
Zelfs Hitier, mocht hij nog leven, zou
door de 80-jarige Jacques Vergès zijn
verdedigd.
Vergès zegt dit weekeinde door de neef
van Saddam te zijn benaderd om de ver
dreven Irakese president te verdedigen.
Hij zou zich eind december al hebben
aangeboden toen hij in Bagdad de fami
lie van Tariq Aziz bezocht, een van Sad
dams trouwste paladijnen die ook door
Vergès zal worden verdedigd.
Mocht het tot een proces tegen Saddam
Hussein komen, dan beschouwt Vergès
dat als de kroon op zijn omstreden werk:
de verdediging van het absolute kwaad
tegen het eenheidsfront van moralisten.
En dat in het volle licht van de schijn
werpers.
Hij ziet daar geen enkele tegenstelling
in. Een strafproces is voor hem een
'kunstwerk'. .Alleen tegenover de recht
bank te staan en de daad een zin geven,
dat is stof voor een roman, voor een tra
gedie. Je voegt elementen samen en ver
telt een verhaal. Jeanne d'Arc zou zon
der proces vergeten zijn en alleen maar
een idioot schaapsherderinnetje zijn ge
bleven. Door haar verdediging werd ze
een heilige."
Die op de brandstapel aan haar einde
kwam, dat wel. Maar voor Vergès is dat
een acceptabele consequentie. Hij ver
gelijkt zichzelf graag met de advocaten
uit de tijd van de Franse Revolutie, Ro
bespierre, Saint-Just en Danton. Allen
stierven onder de guillotine en Vergès
heeft meermalen minzaam opgemerkt
dat hij in andere tijden evenmin tachtig
jaar geworden zou zijn.
Vergès werd in Thailand geboren als
buitenechtelijke zoon van een Franse
vader en een Vietnamese moeder. In de
Tweede Wereldoorlog sloot hij zich aan
bij de Vrije Franse Troepen van generaal
De Gaulle en in 1945 werd hij lid van de
communistische partij. Het was de tijd
van de geheime bijeenkomsten en de
plotselinge koerswijzigingen, de wereld
van afvalligen, vijanden van het volk en
verraders, waarin woorden het gewicht
van daden hadden en verkeerde zinnen
de dood konden betekenen. Vergès ont
dekte dat wie goed zijn mond kon roe
ren, de macht had. Een goed pleidooi,
zo concludeerde hij, is vergelijkbaar met
een roman of een theaterstuk.
Hij koos definitief voor de toga. En
maakte van begin af aan duidelijk wie
zijn voorkeur hadden. Of het nu bom-
mengooiers in Algerije waren, advocaten
van de Rote Armee Faktion, Gestapo-
chef Klaus Barbie, internationaal terro
rist Carlos, Rode Khmer-topman Khieu
Samphan of de Servische dictator Slobo-
I
Jacques Vergès. Foto: EPA
dan Milosevic - allen konden rekenen
op de steun en sympathie van maitre
Vergès. Om het geld, zegt hij, hoeft hij
het nog steeds niet te doen: ,*,Dat heb ik
genoeg."
