REGIO
'Ik zoek naar rust, eenheid en verdieping!
MAANDAG 29 MAART 2OO4
NAVRAAG
Glazenwassers en schilders mogen per i juli geen ladders meer ge
bruiken als het aan het kabinet ligt. Meters hoog boven de grond ba
lanceren, is te gevaarlijk.
'De beroeps maken Voortaan moet het werk
77 7 veilig uitgevoerd worden
nauwelijks bvokkctl met een hoogwerker (foto)
of op een steiger. Een on
uitvoerbare maatregel volgens de Leidse glazenwasser JOOP DEN
DOPPER (58), die bovendien het aantal ongelukken met ladders nau
welijks zal terugdringen.
Hoe gevaarlijk is het werk op de ladder?
„Laat ik het zo zeggen: ik doe dit werk nu sinds 1981 en heb in die
periode één ongeluk gehad. En dat was niet mijn eigen schuld,
rtiaar kwam omdat er iemand onhandig
Onder mijn ladder doorreed. Wat die
Cijfers betreft: de meeste ongelukken
doen zich voor bij mensen die thuis op
een Gamma-laddertje staan te klunge
len. De mensen die voor hun beroep
dag in dag uit op de ladder staan, ma
ken nauwelijks brokken. Je hebt dan
toch veel meer handigheid en vertrou
wen. Bovendien sta ik altijd op mijn ei
gen ladder, nooit die van een ander."
Is een hoogwerker of steiger een werk
baar alternatief voor de ladder?
„Eigenlijk niet, nee. Allereerst omdat je
met een hoogwerker of steiger op heel
véél plekken niet kunt komen. In ach
tertuintjes bijvoorbeeld. Of achter zo'n
brSndpoort. Daarbij zijn de kosten zo
hoög dat veel mensen de glazenwasser
piet meer zullen laten komen. Ik kan
më nog herinneren dat we een flat in de
Morsch met zo'n hoogwerker gingen
wassen. Kosten: 1600 gulden per dag alleen voor de apparatuur.
Daar komt dan ook nog het loon van de twee glazenwassers bij."
Een slecht plan dus, het verbieden van de ladder?
„Dat kun je wel stellen. Vooral omdat er in het verleden al een he
leboel veiligheidsmaatregelen zijn genomen. Zo hebben veel hui
zen al twee 'bevestigingspunten'. Een gecertificeerd bedrijf brengt
dan twee ogen aan op het dak, waaraan de glazenwasser zijn eigen
'leeflijn' kan bevestigen. Net zoals een bergbeklimmer dat doet.
Daarnaast zijn er aan veel panden al 'hangladders' bevestigd, waar
je op bepaalde plekken een plateautje kunt uitklappen zodat je
veel stabieler staat."
Dus straks op de hoogiverker of niet?
„Ik weet het niet. Ik denk dat hierover het laatste woord nog niet is
gesproken. Een paar jaar geleden is er tussen de branchevereni
ging en het ministerie van sociale zaken een convenant gesloten
over veilig werken op de ladder. Dat is van kracht tot 2013, zodat er
een ruime overgangsperiode is waarin iedereen de tijd heeft om
zich aan de strengere eisen aan te passen. Niet alleen de glazen
wassers, maar ook de eigenaren van panden. Want in dat opzicht
loopt Nederland zwaar achter de feiten aan. In Duitsland heeft ie
der gebouw al ramen die naar binnen zwaaien. Hier niet. Nu wor
den uitsluitend de glazenwassers gepakt. Terwijl wij niet eens de
ongelukken veroorzaken!"
tekst: Rody van der Pols
archieffoto: Loek Zuyderduin
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1904, Dinsdag 29 Maart
KATWIJK - Van welingelichte zijde vernemen we, dat spoedig een
aanvang zal worden gemaakt met het leggen van den kabel voor de ge-
meente-telephoon, en dat de werkzaamheden alsdan met spoed zullen
worden voortgezet, zoodat 1 Mei het net in exploitatie kan worden ge
nomen. In verband met de intercommunale aansluiting zal ook het
Rijks post- en telegraafkantoor inwendig verbouwd worden, waardoor
ook het intercommunale net alsdan spoedig kan aangesloten worden.
UIT DE RECHTZAAL - Tegen een ingezetene van Voorschoten werd
door het Openbaar Ministerie veroordeeling verzocht, en wel van 10
of 2 dagen hechtenis, omdat hij te Voorschoten niet zijn herberg te elf
uur 's avonds had gesloten.
ANNO 1979, donderdag 29 maart
LEIDEN - Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Pacelli-
school aan de Damlaan hees burgemeester Vis gisterochtend onder
luide toejuichingen van enkele honderden leerlingen de nieuwe
schoolvlag. Foto: archief Leidsch
op
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien da|
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te ma
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres; Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5150 5^7
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.;
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5150 543
Personeel: 075-6813677
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
niet: 075-6813636
LEZERSSERVICE
ofioo -1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)'
p/m €20,20 (alleen aut. ine)
p/kw €56,70 p/j €216,90
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel; 072 - 5196800.
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV Is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Wat stelt geloof nog voor
in de nieuwe eeuw? Voor
de een is religie de leidraad
in het leven, voor een an
der volstaat een geloof aan
'iets'. In 'Hierboven' acht
vragen aan een heden
daagse gelovige. Deze
week aan Ida Wiener (75)
uit Katwijk. Ze is aanhan
ger van het soefisme en lid
van de enige soefi-tempel
in Nederland, de Universel
Murad Hassil in de Kat-
wijkse duinen.
door Floor Ligtvoet
Bent u gelovig opgevoed?
„Nee, mijn ouders waren agnosten.
Pas tijdens de Tweede Wereldoorlog,
ik was toen tien jaar oud, kwam ik
erachter dat mijn ouders van joodse
afkomst waren en ik dus ook. Die
ontdekking was alleen maar beang
stigend. In de oorlog zijn we als ge
zin naar meerdere concentratiekam
pen gestuurd. Uiteindelijk kwamen
we in Theresienstadt terecht. Ach
teraf gezien een geluk, we hebben
het allemaal overleefd.
Door de zionisten in het kamp werd
druk op ons uitgeoefend om het po
sitieve in het jodendom te zien. Ik
heb mij daar altijd enorm tegen af
gezet. Na de traumatische oorlogsja
ren wilde ik absoluut niets meer met
het joods zijn te maken hebben.
Voor mij stond het jodendom gelijk
aan het zionisme en dat wees ik af."
Hoe kwam u met het soefisme in
aanraking?
„Een vriendin van mijn moeder was
soefi. Zij heeft voor ons gezin in de
oorlog heel veel betekend. Ze stuur
de brieven en pakjes toen wij in
Westerbork zaten. Ze was voor ons
een houvast. Eenmaal terug in Am
sterdam ging ik vaak met haar wan
delen. Zij wist dat ik op zoek was
Ida Wiener: „Het soefisme heeft diepe wortels. Het stamt af van een mystieke stroming uit de islam. Inmiddels is het
niet meer specifiek islamitisch, het reikt over de grenzen van afzonderlijke godsdiensten heen." Foto: Dick Hogewoning
naar de zin van het leven. Ik wilde
een verklaring hebben voor alle na
righeid. Toch liet ze mij zelf naar de
antwoorden op mijn vragen zoeken.
Ik ben in die tijd veel kerken in- en
uitgelopen. Telkens kreeg ik te horen
dat de mens nu eenmaal slecht was
en dat het allemaal aan de duivel lag.
De dominees en pastoors baseerden
dat op de bijbel maar het zei me
SCHRIJVENDE LEZERS
niets. De vriendin van mijn moeder
raadde mij toen aan naar een bijeen
komst in Amsterdam te gaan waar
de zoon van soefi-leider Hazrat In-
ayat-Khan zou spreken."
AANGENAAM
Wat heeft u er van overtuigd soej
worden?
„Een jonge soefi stelde daar aan
layat Inayat-Khan een vraag die 11
ook erg bezighield. Hij vroeg: 'W
om is er zoveel pijn en verdriet ii
wereld?' De man antwoordde:
know, life is a symphony. 'Toen i
dat hoorde, was het alsof ik door!
bliksem werd geraakt. Ik had gel
het gevoel: hier ben ik thuis. Het
ven is ook echt een symfonie. Al 1
hoort bij elkaar, zowel de tromm
als de fluiten. Het vormt één ge
heel."
Aan welke geloofsrituelen hoiuit
zich? Viert u ook sabbat?
„Ik bid en mediteer. Ik zoek dan
naar rust, eenheid en verdieping
Heel af en toe kom ik daarvoor n
in de soefi-tempel. Vroeger ging
vaak naar de universele erediens
maar nu blijf ik meestal thuis en
luister naar muziek. Als soefi hoi
mij niet aan sabbat. Door het so
me ben ik me wel steeds meer g;
verdiepen in het jodendom. De 1
hoefte om naar een synagoge te
gaan, heb ik nog steeds niet ma:
men met een joodse groep vrien
vier ik nu wel eens per maand sa
bat."
In het westerse soefisme spelen ru
spiritualiteit en symboliek ook si
le betrokkenheid, healing en de i
nerlijke school een grote rol. Hoe
geeft u daar invulling aan?
„Ik heb mij jarenlang ingezet vo
Humanitas en Vluchtelingenwe]
ben ook actief in healings: het O]
roepen van positieve energie in
bed. Met die energie probeer ik
kracht te geven aan een ziek per
soon. De innerlijke school is me
gericht op zelfontplooiing. Voor
tenstaanders klinkt het soefisme
misschien vaag en New Age-ach
Ik zie dat toch anders. Het soefis
heeft diepe wortels. Het stamt af
een mystieke stroming uit de isl^
Inmiddels is het niet meer specil
islamitisch, het soefisme reikt om
de grenzen van afzonderlijke goi
diensten heen."
Soefi's lezen daarom de heilige gé
schriften van joden, christenen,
mieten, hindoeïsten en boeddhisi
Wat vindt u de mooiste religieuzi
tekst?
„Er zijn verschrikkelijk veel moo'
verheden. De figuur van Mozes h
mij altijd geïnspireerd. Hij kreeg
taak opgelegd maar achtte zichz
er niet toe in staat. Met de hulp1
God kreeg hij het toch voor elka;
In het echte leven moeten we so
ook lastige klussen klaren waar a
tegenop zien."
Gelooft u in een hemel en een hei
„Ik heb me daar nooit zo in verd
Ik heb ook niet het idee dat het a
belang is. Ik ben er niet mee opg
groeid. Dat zal wel meespelen."
Is het soefisme wel modern genot
„Juist. Het soefisme is wars van
ma's en wetten en gaat met de ti
mee. Het bestrijdt de onverdraai
zaamheid en biedt een tegenwic
aan het negatieve in het leven. E
ook nu nodig."
Rijn Gouwe Lijn bezopen prestigeproject ZonderVdtl etl Van Y Zelfde
In het LD van 16 maart geeft Jeanet-
te Olivier onder de kop 'Rijn Gouwe
Lijn: het monster van de Breestraat',
in heldere bewoordingen haar me
ning over dit plan. Ik ben het roe
rend met haar eens en heb er maar
drie lettergrepen voor: be-zo-pen!
Vele jaren heb ik in Leiden gewoond
en gewerkt en ik kom nog zeer regel
matig in de binnenstad, dus ik meen
mij een oordeel te mogen aanmati
gen. De Rijn Gouwe Lijn is puur een
prestigeproject van een aantal zoge
naamde bestuurders.
En ach, mevrouw Olivier, dat de
heer Lenferink zich er niet tegen ver
zet, moet u niet verbazen. Ook een
burgemeestertje is niet geheel vrij
van begrippen als prestige en ambi
tie. Want mocht dit project toch ooit
van de grond komen, dan deelt hij
graqg mee in de loftuitingen van de
voorstanders.
Maak hondenbelasting kostendekkend
Onlangs stond in de krant dat Lei
den de hondenbelasting wil gaan af
schaffen. Als argument werd gege
ven dat de kosten om het verschul
digde bedrag te innen hoger zouden
zijn dan de inkomsten. Vreemd.
Een paar jaar geleden moest de aan
schafprijs van het paspoort en de
identiteitskaart verhoogd worden
om kostendekkend te kunnen zijn.
Kwam er te weinig ozb binnen, dan
werden ook de bedragen aangepast.
Weliswaar de ene keer de tarieven en
de andere keer het bedrag van de
waarde van de onroerende zaak (dan
valt het namelijk niet zo erg op). De
aanvraag van een bouwvergunning
moest ook kostendekkend zijn.
Wellicht wordt het eens tijd dat ook
de hondenbelasting kostendekkend
wordt, in plaats van alle niet-hon-
denbezitters mee te laten betalen.
Vrij vertaald moet je dus gewoon
meebetalen en daarbij tevens dage
lijks de overlast van deze dieren on
dervinden.
Gemeente Leiden, pas uw slogan
maar aan van: 'Niets lijkt op Leiden'
in 'Leiden lijkt nergens op'.
'Als niet-hondenbezitter moetje in
Leiden straks meebetalen en daarbij
tevens dagelijks de overlast van deze
dieren ondervinden'. Foto: GPD
Sinds dé tijd van Napoleon
hebben we in Nederland
vaste achternamen. Dat
wil niet zeggen dat de
mensen voor die tijd geen
achternamen hadden. Al
in de elfde en twaalfde
eeuw komen er achterna
men in onze streken voor.
Het was echter niet ver
plicht om een achternaam
te hebben en als je er een
had, mocht je hem ook zo
maar veranderen als je dat
wilde. Je kon dus de ene
keer kiezen voor de naam
van je vader en de andere
keer voor de plaats waar je
woonde, je beroep of een
bijnaam. Zo konden Pieter
Willemsen, Pieter van
Warmond, Pieter Koop-
mans en Pieter Witvoet
heel goed een en dezelfde
persoon zijn.
In 1795 bepaalde Napole
on dat iedereen een vaste
achternaam moest kiezen
en dat die achternaam
zonder officiële toestem
ming niet veranderd
mocht worden. Dat kwam
natuurlijk de overzichte
lijkheid wel ten goede.
Op het moment dat Napo
leon dit voorschreef, hoor
de het grootste deel van
Nederland nog tot de Ba-
taafsche Republiek, die
niet onder de Franse wet
geving viel. België en de
provincie Limburg ston
den toen al wel onder di
rect Frans regime en hier
begon men dus al meteen
in 1795 met de registratie
van achternamen.
Omdat er op dat moment
nog geen vaste spellingre
gels waren, kon iedereen
zijn achternaam toen nog
spellen zoals hij wilde. Pas
in 1810 werd het Noord-
Nederlandse grondgebied
officieel bij het Franse rijk
gevoegd en begon men
ook daar de voorkomende
achternamen vast te leg
gen. Op deze achternamen
waren de in 1803 opgestel
de officiële spellingregels
van toepassing. Namen
die in 1795 nog konden
worden opgeschreven als
Aenghenent, Craeybeckx en
Vandenboemgaerde wer
den dus genoteerd als An-
genent, Kraaibeks en Van
de Boomgaard.
Veel families hadden zoals
gezegd al lang een min of
meer vaste achternaam en
lieten die gewoon vastleg
gen, tot grote vreugde van
alle stamboomonderzoe
kers. Anderen lieten netjes
hun beroepsnaam, her-
komstnaam, bijnaam of
patroniem registreren.
Maar er waren ook men
sen die het allemaal wat
minder serieus opvatten
en dachten dat de ver
plichte naamsregistratie
wel gelijk met de Fransen
zou verdwijnen. Zij kozen
daarom achternamen als
Kloot, Kolder, Naaktgebo
ren en Poepjes en het heeft
een aantal van hun naza
ten nog een hoop geld ge
kost om daar verandering
in aan te brengen.
Een aantal typische ach
ternamen is ook ontstaan
door ambtenaren die niet
werden betaald om zelf na
te denken, maar die klak
keloos noteerden wat er
werd gezegd. Veel achter
namen bestaan bijvoor
beeld uit het voorzetsel
van gevolgd door een
plaatsnaam: Van Amster
dam, Van Leiden, Van Val
kenburg. In een groot deel
van Nederland werd een
achternaam daarom ook
wel een van genoemd. De
ambtenaar van de burger
lijke stand die je achter
naam moest noteren kon
dus vragen: 'Hoe is uw
van?' oftewel 'Hoe is je
achternaam?; hoe heet je?'.
Als je nog geen achter
naam had, kon je dan iets
zeggen als: 'Ik ben zonder
vanën in een aantal van
die gevallen heeft de be
treffende ambtenaar ver
volgens Zondervan als
achternaam ingevuld.
Mensen die Zondervatl he
ten, hebben dus een ach
ternaam die eigenlijk 'zon
der achternaam' betekent.
Ook de achternamen Van
't Zelfde en Vaneenennaam
zijn vermoedelijk op een
dergelijke manier ont
staan. Waarschijnlijk heb
ben de mensen die onder
deze naam werden geregi
streerd oorspronkelijk een
heel gebruikelijke achter
naam gehad, bijvoorbeeld
een beroepsnaam als Smid
of Bakker of een veelvoor
komend patroniem als
Pieters of Jansen. Het is
goed mogelijk dat ze in de
rij stonden om die naam te
laten vastleggen en dqt de
persoon die voor ze a:
beurt was dezelfde ac
naam bleek te hebber
de betreffende ambtei
die naam dan had ger
teerd en vervolgens a;
deze mensen vroeg h(
heetten, konden ze iei
zeggen als: '(Ikheet)
zelfde' of 'Ik ben van
naam wat allebei bel
kent 'Ik heb dezelfde
ternaam (als degene c
net aan de beurt was)
de ambtenaar dat dar
woon opschreef, was
officiële registratie eei
en kon de zo ontstane
achternaam niet zom
meer worden verande
Reacties en tips voor a
rubriek kunt u sturen
de redactie van deze k
postbus 54, 2300ABL
den, onder vermeldin\
de rubrieksnaam 'Aar,
naam'. E-mailen naai
auteur kan ook: schoc
heim@inl.nl
Tanneke Schoonheim