Prins Bernhard al heel
lang medisch wonder
GESPREK VAN DE DAG
Drietal strijkt vette winst
op metroulette-voorspeller
Oranje-zussen treden zelden gevieren naar buiten
DONDERDAG 25 MAART 2OO4I
DAGELIJKS LEVEN
"IK mieter- IN/ P/W,
P^~T ir wa aoED,
MENSELIJK
De bekende JAPANSE ACTRICE Makiko Esumi die de hoofdrol speelde in een re
clamecampagne van de overheid waarin de Japanners worden opgeroepen hun
bijdrage te leveren aan het nationale pensioenfonds, heeft zelf GEEN PREMIE
voor haar oude dag afgedragen. Dat heeft het ministerie van sociale zaken, dat de
campagne organiseerde, deze week erkend. Japan heeft grote moeite om zijn pen
sioenstelsel in stand te houden. Terwijl de gemiddelde leeftijd van de Japanse be
volking gestaag groeit en het aantal pensioengerechtigden toeneemt, zakken de
inkomsten van het fonds. Om het stelsel te promoten bij de Japanners gaf de over
heid de afgelopen maanden zo'n 380 miljoen yen (2,9 miljoen euro) uit aan een
reclamecampagne met duizenden posters en een tv-spotje met de actrice.
De Nederlandse ASTRONAUT André
Kuipers blijft een DAG LANGER in
de ruimte dan tot nu toe was ge
pland. De verlenging, van 29 tot 30
april, is nodig om de huidige be
manning van het internationale
ruimtestation ISS meer tijd te geven
lopende zaken over te dragen aan de
nieuwe ploeg. Volgens de zegsman
moet alleen de Russische ruimte
vaartorganisatie Rosaviakosmos nog
akkoord gaan. Kuipers vertrekt 19
april samen met de Rus Gennadi
Padalka en de Amerikaan Michael
Fincke in een Sojoez-raket naar het
ISS om een reeks wetenschappelij
ke experimenten uit te voeren. Zijn
medereizigers vormen het komende
half jaar de nieuwe bemanning van
het ruimtelaboratorium.
De Amerikaanse zangeres ARETHA
FRANKLIN is gisteren ontslagen
UIT HET ZIEKENHUIS in Detroit,
waar ze zaterdag was opgenomen
nadat ze bloed had opgehoest. Art
sen hebben geconcludeerd dat dit
waarschijnlijk het gevolg was van
een allergische reactie op penicilli
ne. Franklin, die vandaag 62 wordt,
werd bij de uitgang van het zieken
huis opgewacht door fans, die ze la
chend toezwaaide.
FAMKE JANSSEN gaat een rol vertol
ken in de serie NIP/TUCK. Zij zal in
twaalf afleveringen optreden als 'life
coach' van Joely Richardson.
Nip/Tuck gaat over het reilen en zei
len van twee plastisch chirurgen in
Miami die miljoenen verdienen aan
hun cliënten. Op 22 juni start op het
Amerikaanse kabelstation FX de
tweede reeks afleveringen van de se
rie. Janssen heeft eerder rollen ge
speeld in de X-Men-films en in de Ja
mes Bond-film GoldenEye. Foto: AP
Het casino van het exclusieve Ritz
hotel in Londen was afgelopen week
het toneel een ware James Bond-scè-
ne. Twee Servische mannen en een
Hongaarse vrouw hebben volgens
politie met een laserscanner in een
mobiele telefoon en een computer
kunnen voorspellen waar het balletje
in het roulettespel precies zou vallen.
Daarmee streken ze bijna twee mil
joen euro op.
Na een tip van het casinomanage-
ment werd het drietal gearresteerd.
Volgens Scotland Yard stond de
scanner die de verdachten in hun
mobiele telefoon hadden geïnstal
leerd in verbinding met een micro
computer. Deze berekende precies
in welk vakje het balletje zou eindi
gen. De valsspelers hadden net ge
noeg tijd om in te zetten voordat de
croupier 'no more bets' afkondigde.
De politie onderzoekt de details nog,
maar de Britse gokindustrie heeft de
verdachtmaking nu al bestempeld
als een broodje aap-verhaal. Zij
meent dat het onmogelijk is de snel
heid en cirkelingen van het balletje
om te zetten in een rekensom dat als
Grace Kelly
Een gentleman is een man
die zich van tijd tot tijd toont
zoals hij altijd zou willen zijn
uitkomst het juiste vakje geeft. Het
rad is bovendien zo ontworpen dat
de bal enigszins stuitert. Dat ver
groot de 'ruis'.
Maar het Ritzmanagement heeft alle
video-opnamen die gemaakt zijn van
het Oosteuropese trio grondig bestu
deerd en is ervan overtuigd dat er
technisch vernuft in het spel was. De
drie wekten argwaan door vanuit het
niets te verschijnen en binnen mum
van tijd enorme bedragen binnen te
slepen. De 32-jarige vrouw en de
mannen van 33 en 38 ontvingen zo'n
450.000 euro in contanten en nog
eens anderhalf miljoen in cheques.
Scotland Yard zegt dat een 'aanzien
lijk bedrag in beslag is genomen tij
dens het onderzoek'.
Zelfs al wordt bewezen dat het trio
gebruik maakte van James Bond-
achtige gadgets, dan zal de Britse
rechter weinig kunnen doen. Het
strafrecht voorziet niet in de vervol
ging van dit soort valsspelers, het
toepassen van externe invloeden in
het casino blijkt nog niet officieel
verboden.
Esther Gotink
Artsen in 1952:
Nog hooguit
8 jaar te leven
Prins Bernhard heeft het niet be
grepen op begrafenissen. Bij een
zieke vriend gaat de bejaarde prins
liever persoonlijk langs voor een
laatste goed gesprek. Bij de uit
vaart laat hij zich dan vertegen
woordigen door een adjudant. Die
oplossing is voor alle betrokkenen
het meest bevredigend. Maar het
betekent niet dat de prins nooit
naar een begrafenis gaat.
In eigen familiekring en als lid van
het Koninklijk Huis is Bernhard
present geweest bij talrijke uit
vaarten. Speculaties over de aan
wezigheid van de prins bij de bij
zetting van zijn schoonzoon prins
Claus in oktober 2002 werden
door het hof dan ook meteen de
kop ingedrukt. Het enige criteri
um voor de inmiddels 92-jarige
broze Bernhard is zijn gezond
heid. Bij de huwelijken van zijn
kleinkinderen werd zijn komst
daarom meestal niet van te voren
aangekondigd. Op die manier kon
de prins, indien hij niet fit was,
zonder ophef wegblijven.
Voor de uitvaart van prinses Juli
ana volgende week dinsdag ligt
het een beetje anders, omdat het
gaat om de bijzetting van zijn
echtgenote, met wie hij 67 jaar ge
trouwd is geweest. De aanwezig-
Prins Bernhard maandag terwijl hij door de galerij van de Baarnse vleugel van paleis Soestdijk liep. Foto: ANP
heid van Bernhard daarbij is 'van
zelfsprekend'. Maar zoals de
Rijksvoorlichtingsdienst maandag
liet weten, ook nu speelt de fysie
ke conditie van de prins een be
slissende rol.
De prins, die het afgelopen week
einde een paar keer werd gezien
bij de deur van paleis Soestdijk, is
erg 'aangedaan' door het overlij
den van zijn vrouw en voelt zich
niet lekker. Maar hij zal proberen
er dinsdag bij te zijn.
Bernhard is in feite een 'medisch
wonder'. Het aantal operaties dat
hij in zijn lange leven heeft onder
gaan is niet meer te tellen. Er is
bijna geen onderdeel van zijn li
chaam dat niet is geopereerd of
gerepareerd. Amerikaanse artsen
die hem in 1952 onderzochten,
gaven de prins nog hooguit acht
jaar te leven. Bernhard heeft die
voorspelling gelogenstraft, al was
het met name de laatste jaren een
paar keer kantjeboord.
,,Het is een samenkomst van alles:
de wil om te leven, werk hebben
dat plezier doet. Ik heb het genoe
gen dat de kinderen en kleinkin
deren de oude heer komen op
zoeken, wat onder normale gezin
nen relatief niet zoveel gebeurt.
Ziekenhuis
als stamkroeg
De lijst met aandoeningen
operaties die prins Bernhard
zijn lange leven heeft gehad f
ondergaan, leest als een med
sche encyclopedie. Op 2-jarij
leeftijd al werd Bernhard g
troffen door het levensbed
gende glottis oedeem. Van
jongs af aan heeft hij ook pre
blemen met zijn luchtwegen 1
verder staan er onder meer e
gebroken nek, een schedelbi g
sisfractuur, het verwijderen:
galstenen, hartproblemen,
staaroperaties, een hernia ei
een tumor in de borst op ziji
behandelkaart. ;f
De prins kreeg in 1994 na ee
zware darmoperatie een dul11
belzijdige longontsteking en 1
ter een zogenoemde shocklo:l
Op dat moment werd voor i
leven gevreesd. In mei 2000:
werd opnieuw groot alarm ge
slagen -de prins noemde hél1
Utrechtse ziekenhuis inmidi11
'mijn stamkroeg'- na 'neuro
gische complicaties' die volg1
den op een nieuwe darmopj
tie. Uit nader onderzoek ble
dat een afgebroken stukje
kunstgebit in de luchtpijp vv
terechtgekomen. i
Een jaar later kreeg de prins
die op weg was naar Zuid-A 1
ka, andermaal last van zijn 2
luchtwegen. Hij werd in een2
ziekenhuis in Nairobi opgei:
Verder werd de laatste jaren
tweemaal toe -voor het laats
november 2002- vocht verw 1
derd tussen zijn schedel ern
hersenen.
Enfin, dat vind ik ontzettend
natuurlijk. Dus al die dingen
men geven je genoeg om te zi
gen: we gaan door. Maar één
zal het toch gebeuren. Doodg
heb je maar te accepteren," a
de prins over zijn overleven.
Hans Jacobs
Koningin Beatrix en haar zussen kijken bij paleis Noordeinde hoe de kist met het stoffelijk overschot van hun moeder, prinses Juliana, naar binnen wordt gedragen. Foto: ANP/Robin Uti
Beatrix, Irene, Margriet en Christi
na begeleidden gisteren hun over
leden moeder van paleis Soestdijk
naar Den Haag. Het was een van
de weinige keren dat de vier doch
ters van prinses Juliana gezamen
lijk naar buiten traden. Allen leiden
een geheel eigen leven.
De roddelbladen melden om de
paar maanden dat de zussen Bea
trix, Irene en Margriet ruzie heb
ben. Beatrix zou Margriet op een
zijspoor willen zetten, Irene zou
bang zijn voor haar hooghartige
zus. Christina blijft meestal buiten
schot, omdat ze teruggetrokken in
New York leeft. Hoe de vier doch
ters van Juliana en Bernhard echt
over elkaar denken en hoe ze met
elkaar omgaan, blijft voor de bui
tenwereld grotendeels verborgen.
Samen aantreden, zoals gisteren
bij de overbrenging van het stoffe
lijk overschot van hun moeder
naar paleis Noordeinde, gebéurt
maar zelden. In feite was dat in
1962 voor het laatst bij de uitvaart
van hun oma, koningin Wilhelmi-
na. Daarna waren de vier zussen
wel vaak samen maar dat was dan
vanwege activiteiten of festivitei
ten rond Juliana of een feest
waarbij altijd één van hen op de
voorgrond trad. Nu zijn de vier
weer even gelijk, al heeft Beatrix
als staatshoofd én hoofd van de
familie een streepje voor.
De positie van Beatrix (nu 66) was
in het gezin van meet af aan an
ders. Zij was immers de toekom
stige erfopvolger, al zou ze die po
sitie volgens de toen geldende re
gels zijn kwijtgeraakt bij de ge
boorte van een jongetje. De een
jaar jongere Irene was eerste re
serve. Zij stapte pas uit de scha
duw van haar dominante zus toen
ze besloot te trouwen met prins
Carlos Hugo van Bourbon-Parma.
Die maakte aanspraak op de
troon van Spanje en Irene besloot
hem in zijn missie te volgen. Dat
betekende een breuk met Neder
land, verlies van het lidmaatschap
van het Koninklijk Huis, verande
ring van geloof (ze is katholiek ge
worden) en verhuizing naar het
buitenland. Bij haar huwelijk op
29 april 1964 in Rome bleven de
Oranjes zelfs weg.
Irene sneed niet alle banden met
de familie door. In de daarop vol
gende jaren was ze met haar man
aanwezig op de hoogtijdagen van
de familie, inclusief het jaarlijkse
défilé voor Juliana op Soestdijk.
Haar vier kinderen werden in Nij
megen geboren en toen haar hu
welijk op de klippen liep, vestigde
Irene zich in 1981 weer in Neder
land. Carlos blijft overigens wel
kom bij de Oranjes.
Opnieuw maakte Irene een radi
cale stap. Haar titel wilde ze niet
meer gebruiken. Vroeger had ze al
geroepen: „Ik wil geen prinses
zijn. Ik wil vrij zijn". Ze ging boe
ken schrijven, gaf lezingen en col
leges over nauwer contact tussen
mens en natuur en werd door de
media wat lacherig afgedaan als
de 'prinses die met bomen en dol
fijnen praat'. In haar werk heeft ze
kortom maar weinig gemeen met
haar als zakelijk en nuchter be
kend staande oudste zus.
Irene heeft zeker de toorn van
Beatrix gewekt toen ze zich meng
de in het kruisrakettendebat. Heel
Nederland liep te hoop tegen de
plaatsing van de vernietigingswa
pens en Irene sprak tijdens een
massademonstratie in oktober
1983 de betogers toe. „Onze kin
deren kunnen zich niet met poli
Beatrix, Margriet, Christina en Irene verlaten paleis Soetsdijk. Foto: AP
tiek inlaten want dan brengen ze
het staatshoofd in problemen",
vonden Juliana en Bernhard,
maar dat was precies wat Irene
deed.
Irene kwam vorig jaar ongewild
weer in beeld toen haar dochter
Margarita uit de school klapte
over de verhoudingen binnen de
Oranjefamilie. Margarita vertelde
onder meer dat er binnen de fa
milie een duidelijke hiërarchie be
staat. Eerst Beatrix en haar kroost,
daarna volgt 'Apeldoorn' (Mar
griet Co) en op verdere afstand
de kinderen van Christina met
een zwevende positie voor de
Bourbon-Parma's. „Ik hoop dat
Irene dit kan oplossen", zei Bea
trix over de perikelen rond Marga
rita.
Margriet (nu 61) had van meet af
aan een wat lastige positie in het
koninklijk gezin, zo vertelde Bern
hard in een toespraak bij haar
huwwlijk in 1967. Ze was duidelijk
ouder dan Christina, maar voor
Beatrix en Irene was ze te jong als
speelkameraadje. Het leven van
de prinses met het imago van
'brave dochter' kreeg door het hu
welijk van Irene een onverwachte
wending. Opeens was zij de 're
servekoningin', een taak die zij se
rieus nam.
Dat woog mee bij de keuze van
huwelijkspartner. Als Pieter van
Vollenhoven niet acceptabel was
geweest, dan had ze hem laten
schieten omdat de 'familieplicht'
voor ging. Juliana was echter wel
verguld met de 'eerste burger aan
het hof. Margriet en Pieter kregen
te maken met veel verzet binnen
de rest van de familie en de hof
houding. Met name Beatrix zou
het allemaal maar niks hebben
gevonden, zo meldde de biograaf
van Van Vollenhoven.
Margriet, die met de geboorte van
ieder kleinkind van Beatrix vd
van de troon komt te staan, h
echter een eigen plaats verov
en ook haar eigen werk (vooij
'Internationale Rode Kruis) ge
den. Ze draait volop mee in fl
'koninklijke bedrijf, al kome
haar kinderen alleen in beeld
Koninginnedag. Die achteraf
tie van de Van Vollenhoven-d
zou volgens ingewijden nog
eens tot spanningen tussen d
zusjes leiden.
Christina (57) ten slotte is he
tenbeentje van de familie. In
jeugd zou ze 'lief maar lastig1
geweest. In karakter en eigen
nigheid lijkt ze volgens ingev
erg op Beatrix. Met Margriet
Irene deelt ze een hang naar
mystieke. De met een ernstig
suele handicap geboren Chri
ontvluchtte al op jonge leefti
Nederland, op zoek naar an(
miteit, zelfstandigheid en ee:
zikale loopbaan.
In 1975 trouwde ze, zonder t
stemming van het parlemen
Utrecht met de Cubaanse be
ling Jorge Guillermo. Daarm
verspeelde ze, bewust, haar I
maatschap van het Koninklij
Huis. Aanvankelijk bleef het
in New York wonen en werk
maar daarna vestigde Christ
zich een aantal jaren op De
ten in Wassenaar (in wat nu
woning van Willem-Alexand
Maxima is).
Toen haar huwelijk in 1996
strandde, keerde Christina ti
naar de Verenigde Staten. Cl
na gebruikt haar 'koninklijke
connectie alleen nog wanne
een cd aan de man moet wo
gebracht. Haar kinderen, die
titels hebben, blijven geheel
ten beeld.
Hans Jacobs
