'Geloven doe ik tegen wil en dank
REGIO
Opstappen van wethouder
Roest is volkomen terecht
Duyvis en Segaar
Niet iedereen heeft internet
MAANDAG 15 MAART 2OO4
NAVRAAG
Toetsenborden en telefoons zijn een brandhaard van bacteriën
en virussen. Aan de toetsen kleven vierhonderd keer méér ziek
tekiemen dan aan een
'Meeste bacteriën gemiddelde wc-bm,
7 y blijkt uit Amerikaans
Zijn goed VOOV ons onderzoek. Krijgen
mensen met smet
vrees gelijk? Navraag bij de Leidse hoogleraar infectieziekten
PJ. VAN DEN BROEK.
Welke ziekten zou je kunnen oplopen van een vies toetsen
bord?
„Een kantoor is een droge omgeving. Dat betekent dat be
paalde bacteriën lang kunnen overleven, andere juist niet.
Tot de eerste categorie behoren bijvoorbeeld de stafilokok-
ken. Daarvan kan je steenpuisten of wondinfecties krijgen.
Kijk, wat je op een toetsenbord aantreft, zijn meestal gewoon
huidbacteriën. Die zitten ook gewoon op je handen."
Kan je er verkouden van worden?
„Als iemand aan het toetsenbord heeft gezeten die snipver
kouden is, vervolgens ga jij erachter zitten en je raakt met je
handen je gezicht aan: dan wel, ja."
Zouden bedrijven het ziekteverzuim kunnen terugdringen
door toetsenborden te ontsmetten?
„Nee, dat denk ik niet. Het probleem is dat je voor goede ont
smetting subtiele elektronica nodig hebt. Met alcohol? Als je
dat goed wil gebruiken, dan werkt je toetsenbord niet meer.
Alleen een doekje is namelijk niet genoeg. Bij ons in het
LUMC zijn infecties via apparatuur een pregnanter pro
bleem. Er staan computers naast de bedden van patiënten en
in laboratoria. Daarom zitten er hier hoezen om de toetsen
borden. Je typt gewoon door de hoes heen, die zijn heel soe
pel en gemakkelijk te reinigen of vervangen."
Wat klopt er van het
verhaal dat je dage
lijks aan een hoeveel
heid bacteriën bloot
moet staan om je af
weer in stand te hou
den?
„Dat is nog maar een
hypothese, met voor-
en tegenstanders. Je
moet je realiseren dat
de mens meer bacte
riën aan boord heeft
dan cellen. Aan je huid, in je darmen, in je mond, het zijn er
miljarden. Die horen daar ook te zitten. Door te eten wordt je
al gebombardeerd, maar je immuunapparaat zorgt ervoor
dat het geen schadelijke gevolgen heeft. Alles wat je aanraakt,
bevat virussen. De meeste zijn eerder goed voor ons dan
slecht."
tekst: Silvan Schoonhoven
foto: ANP/Hans Steinmeier
UIT DE ARCHIEVEN
IER
BOVEN
Wat stelt geloof nog voor
in de nieuwe eeuw? Voor
de een is religie een lei
draad in het leven, voor
een ander volstaat een ge
loof in 'iets'. In 'Hierboven'
acht vragen aan een he
dendaagse gelovige. Deze
week aan kunsthistoricus
Bernard Vermet (48) uit
Voorschoten. Hij is be
stuurslid van de Vrijzinnige
Geloofsgemeenschap NPB
Woubrugge/Nieuwveen
en lid van de Vereniging
van Vrijzinnig Hervormden
Leiden/Oegstgeest.
door Floor Ligtvoet
Bent u gelovig opgevoed?
„Ja, mijn vader was hervormd en
heel vrijzinnig, mijn moeder van
huis uit katholiek. Al voor ze trouw
den is ook zij hervormd geworden.
Dat ging toentertijd niet zonder slag
of stoot. Mijn oma kreeg te horen
dat haar dochter nu voor eeuwig
verdoemd was.
Als kind ging ik regelmatig naai- de
kerk. In mijn puberteit moest ik ech
ter niets van de kerk hebben. Toch
zorgde mijn moeder ervoor dat ik
eens per maand de jeugddienst op
zondagavond bijwoonde. Wat heb ik
Onze Lieve Heer toen vervloekt. Ze
ker als Ajax van Feyenoord had ge
wonnen en ik door die dienst de sa
menvatting van de wedstrijd miste.
Later begon het geloof me weer aan
te spreken. Toen ik de doopsgezinde
dominee Bilderbeek hoorde preken,
dacht ik voor het eerst: het is toch
niet allemaal onzin."
Bernard Vermet: „Ik probeer niemand te overtuigen. Wel is het geloof een favoriet gespreksonderwerp. Ik kan redelijk
pissig worden als mensen alle geloof afdoen als bijgeloof." Foto: Dick Hogewoning
Waar draait volgens u het geloof om?
„Geloven is bewuster leven. Het stelt
je iedere dag vragen als: Waar sta ik
voor? Wat doe ik met mijn leven? Je
zus schopt als het ware de poten on
der je stoel vandaan als je op je luie
reet zit. Hij spreekt je aan op je eigen
verantwoordelijkheid. Je leeft niet
voor jezelf maar voor de medemens.
Geloven doe ik tegen wil en dank, ik
kan er gewoon niet om heen. God
spreekt mij aan. Maar of Hij of Het
(idee) mij nu aanspreekt? Ik hoef het
niet te weten. Zelf geloof ik eigenlijk
niet in een persoonlijke god. Dat an
deren dat wel doen, stoort mij niet.
Het is geen issue. Niemand kan im
mers met zekerheid vertellen hoe
het zit."
Bent u een evangeliserend gelovige?
„Nee. Ik probeer niemand te over
tuigen. Wel is het geloof een favoriet
gespreksonderwerp. Ik kan redelijk
pissig worden als mensen alle g
afdoen als bijgeloof, bijvoorbeeld
omdat ze tot de verbluffende ont
dekking zijn gekomen dat Adami
Eva niet hebben bestaan. Het erg
vind ik nog dat deze mensen dik«
wel astrologie, paranormale ver
schijnselen en New Age serieus n
men. Dat zijn dan toch mensen
het primitiefste soort.
Gelooft u in de hemel en de hel?
„Ja, hier op aaide, maar niet daai
buiten. Ik ga er vanuit dat als ik di
ben, ik tot stof verga en verder nii
Vind het ook volstrekt onbelangii
wat daarna gebeurt. Als ik alleen
goed leef uit angst voor straf, is ra
goedheid sowieso niets waard."
Is de bijbel van kaft tot kaft waar
„Nee, het is een inspiratiebron. E
staan naast prachtige, tijdloze, oo
gruwelijke en gedateerde verhalei
in. Ik heb een hekel aan pseudo-li
berale dominees die krampachtig
proberen de bijbel eigentijds ten
ken. Het verhaal van Sodom en G
morra richt zich volgens hen dan
niet tegen homoseksualiteit, maa
tegen het schenden van het g
recht. Onzin, de bijbel is ontzette
anti-homo's. Maar dat was wel dt
opinie van 2500 jaar geleden!"
Wat vindt u de mooiste bijbelteH
„Het scheppingsverhaal. Vroeger
vond ik het stuitend dat de mens
werd gestraft voor het eten van di
boom van kennis van goed e
kwaad. Totdat ik door kreeg dath
verhaal eigenlijk gaat over volwas
worden. In het paradijs is men ra
zonder het te beseffen, ligt de les
naast het lam en is er volop eteni
de bomen. Dat is de wereld van d
zoontje van anderhalf. Voor straf
moet Adam zich in het zweet wei
en moet Eva baren onder vreselij
pijnen. Dat is de volwassen werd
Wat de volwassene scheidt van hi
kind is het verlies aan onschuld.
Kennis is in die zin dus geen z
maar een straf. Als je de tekst zo
leest, is het een waanzinnig mooi
verhaal. Het eindigt ook nog eens
met de kernvraag waar alles om
draait: Mens, waar ben je?"
Is de kerk wel modern genoeg om
jongeren te trekken?
„Modern? Moet dat dan? Als jong
ren niet uit zichzelf willen komen
dan komen ze toch niet. Uiteinde
gaat het om de inhoud, niet omi
dieus gedoe. Laat de EO maar ziel
tjes werven. Later als ze wellicht
gaan nadenken, komen ze missel
alsnog terecht bij de vrijzinnigen,
Met welke van de tien geboden he
u het meeste moeite?
Als kunsthistoricus heb ik uitera
moeite met 'Gij zult geen beeldec
nóch afbeeldingen van enig weze
maken'. Pure broodroof. Voor mi
als gelovige mag de kerk helemaa
kaal zijn. Het gaat om het Woord
Toch ben ik erg blij dat men zich
niet aan dit gebod heeft gehoude
SCHRIJVENDE LEZERS
AANGENAAM
COLOFON
Leidsch Dagblad
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-515° 5^7
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5150 543
Personeel: 075-6813677
Business to business: 072-519 6540
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
LEZERSSERVICE
0800 -1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut Inc.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel- 072 - 5196800.
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen,
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Media BV, Afdeling Lezersservice,
postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Er was geen ontkomen aan voor Arie
Roest. De wethouder van Leiderdorp
heeft niet alleen veel geld verkwist,
maar ook nog eens zijn mond hierover
gehouden tegen de gemeenteraad (LD
10 en 11 maart).
Roest moest zo snel mogelijk van het
toneel verdwijnen. Hij heeft wijselijk
de eer aan zichzelf gehouden, voordat
hij door de raad naar huis is gestuurd.
Wie zo met gemeenschapsgeld om
gaat, heeft in het armlastige Leider
dorp niets te zoeken als schatkistbe
waarder.
Met de weggekieperde acht ton euro's
had de gemeente hele nuttige dingen
kunnen doen. De bouw van de nieuwe
Brede School Oude Dorp op veilige af
stand van de snelweg had er bijvoor
beeld van betaald kunnen worden.
Ook de streekmuziekschool had dit
geld goed kunnen gebruiken.
Hopelijk zal het CDA een daadkrachtig
opvolger van Roest presenteren. Een
tje die binnen het college orde op za
ken gaat stellen. Want laten we wel
zijn: het huidige college maakt er een
potje van. Het strijkt Jan en alleman
(bewoners Holtlant, Vereniging Weg
van de Snelweg, Houd Leiderdorp
Groen, Leyhofbewoners tegen benzi
nepomp, Stichting Comité Doesbrug,
Belangengroep Achthovenerweg, be
woners Vogelwijk, volkstuinders, Bo-
menbond Rijnland, bewoners Van Al-
phenplein, Tennispark Van Leeuwen,
winkeliers Splinterlaan) tegen de ha
ren en is allesbehalve constructief.
Steeds meer burgers die bij de ge
meente aankloppen, vinden er geen
gehoor. Mails aan wethouders blijven
onbeantwoord, gegevens die worden
opgevraagd, blijven angstvallig verbor
gen en WOB-verzoeken worden niet
binnen de wettelijke termijn van twee
weken gehonoreerd. Dat terwijl de ge
meente te pas en te onpas rondba
zuint dat het contact met de burger zo
belangrijk is...
De nieuwe CDA-wethouder staat voor
de moeilijke opgave het slechte imago
van het Leiderdorpse college weer
enigszins op te poetsen. Dat zal moe
ten gebeuren in samenspraak met de
burgers. Steeds meer mensen zijn het
beu om als speelbal gebruikt te wor
den door een aantal regenten, die hun
eigen ambities stellen boven het alge
meen belang.
Het is maar dat de opvolger van Roest
het weet.
Jan Brouwer de Koning,
Leiderdorp.
Het valt me steeds meer op dat ieder
een maar wordt geacht internet te
hebben. Kaartjes kopen voor de trein
naar het buitenland bijvoorbeeld, kan
binnenkort niet meer aan het loket.
Naar verluidt komen de lokettisten
van station Leiden in verzet. Ik vraag
me trouwens af hoe lang ik nog van
mijn kortingskaart kan genieten.
Maar de trein is niet het enige voor
beeld waar men verplicht wordt om
nieuwe technieken te beheersen. En
zodoende worden veel ouderen overal
buiten gehouden.
Alles draait om de jeugd. Oudere da
mes kunnen bijna nergens nog kle
ding kopen.
Frank W. van Vliet,
Leiderdorp.
Jan Huigen en Jan Klaas-
sen hebben er een en Piet
Hein en Albert Heijn ook.
Tom Egbers van Studio
Sport heeft er een, net als
Jan Marijnissen van de SP
en misschien herinnert u
zich Rinus Ferdinandusse
nog, die er ook een heeft,
evenals trouwens de fa
milie Duyvis, van de pin
da's. Ze hebben allemaal
een patroniem als achter-
Het woord patroniem be
tekent vadersnaam en
zo'n naam gaf dus oor
spronkelijk aan wie ie
mands vader was. Jan
Huigen was de zoon van
Huig en Jan Klaassen de
zoon van Klaas. Nu onze
achternamen sinds de in
voering van de burgerlij
ke stand officieel zijn
vastgelegd, werkt dit na
tuurlijk niet meer zo,
maar het systeem heeft in
onze streken honderden
jaren prima gewerkt. Bij
de Leidse volkstelling van
augustus 1574 werd bijna
iedereen met een patro
niem benoemd.
Op IJsland maken ze in
het naamgevingssysteem
trouwens nog steeds uit
sluitend gebruik van pa-
troniemen. Als je je daar
als buitenlander blijvend
wilt vestigen, moet je
zelfs je huidige achter
naam inruilen voor de
naam van je vader. Ikzelf
zou daar dus niet Tanne-
ke Schoonheim, maar (de
IJslandse variant van)
Tanneke Willemsdochter
heten.
Niet alle patroniemen
hebben dezelfde vorm. Er
is bijvoorbeeld een grote
groep die op -sen eindigt,
wat de verzwakte vorm is
van sone 'zoon'. We vin
den deze vorm in de al
genoemde namen Klaas
sen en Marijnissen, maar
natuurlijk ook in achter
namen als Bernsen, Cor-
nelissen, Petersen en Roe-
lofsen. Jansen is in Lei
den, net als overigens in
de rest van Nederland, de
meest voorkomende
naam van deze groep.
Namen op -zen, zoals
Janzen en Peterzen, horen
hier uiteraard ook bij. In
veel Zeeuwse namen is
de -n aan het eind van
deze namen weggevallen,
wat verklaart waarom we
daar zoveel namen op -se
tegenkomen. Wie een
achternaam heeft als
Abrahamse, Adriaanse,
Ferdinandusse, Joziasse,
Roelandse of Willemse
moet niet raar opkijken
als zijn wortels in Zeeland
blijken te liggen.
Een ander veel voorko
mend type patroniem
eindigt op een -s. Deze -s
is de uitgang van de
tweede naamval, de geni
tief. Door het patroniem
in de genitief te gebrui
ken geef je een verwant
schapsrelatie aan. Tom
Egbers betekent letterlijk
Tom (de zoon) van Eg-
bert. Namen als Aalbers,
Abrahams, Barends, Bar-
tels (bij Bartholomeus) en
Benjamins vormen
slechts een klein deel van
de grote groep namen
van dit type.
Er zijn ook patroniemen
met een genitiefvorm die
niet op een -s, maar op -
en eindigt, bijvoorbeeld
Huigen, Kersten (bij
Christiaanen Nuiten (bij
Arnout). Hierbij hoort
ook de naam Roeleven,
die is afgeleid van de
voornaam Roelof. Deze
namen kunnen overigens
ook op -ens uitgaan, zoals
blijkt uit namen als Hui-
gens, Kerstens en Nuitens,
waarbij aan de zwakke
genitiefuitgang -en nog
eens de -s van de sterke
uitgang is toegevoegd.
Een speciale vorm van
deze patroniemen komt
oorspronkelijk uit de
Zaanstreek. Hier vinden
we namelijk namen op -
is, zoals Duyvis (uit Dui-
vens, bij de voornaam
Duivè) en Heinis (uit Hei-
nerts, bij de voornaam
Hein).
Ten slotte zijn er nog pa
troniemen zoals Hein en
Heijn, die eruit zien als
gewone voornamen, in
dit geval afgeleid van
Hendrik. In Leiden vin
den we dit soort patro
niemen bijvoorbeeld i
achternamen als Lam
bert, Olivier, Romboui
Thijs en Thomas. Als b
voornamen zijn die al
lang niet meer ge'
worden, zijn ze soms
moeilijk herkenbaar. I
is bijvoorbeeld het gei
bij Bouter, een voorna
uit boud 'dapper' en h
'leger', bij Siebert, uits
'zege, overwinning' en
brecht 'schitterend', ol
Walraven, uit waal 'W
Fransman' en raven
'raaf. Waarom overigi
een voornaam als W01
wel is blijven bestaani
een vergelijkbare voor
naam als Bouter niet, i
niet goed te verklaren
Ook de typisch Leidse
naam Segaar hoort bij
ze categorie patronie
men. Segaar is nameli
door Franse invloed 01
staan uit de voornaam
gehard, uit sige 'ovenii
ning' en hard 'sterk', i
gehard werd samenge|
trokken tot Sigard, Se$
en omdat de d aan hel
eind van deze vormen
het Frans niet werd uit
sproken, ontstonden
varianten als Segar, Se
gaer en de in Leiden g
bruikelijke variant: Se
gaar.
Reacties en tips voor di
rubriek kunt u sturen
naar de redactie van d
krant, postbus 54, 230
AB Leiden, onder verrt
ding van de rubrieks
naam Aangenaam'. I
mailen naar de autew
kan ook: schoon-
heim@inl.nl
Tanneke Schoonheim
ANNO 1979,
donderdag 15
maart
LEIDEN - Minister
Beelaerts van
Blokland kreeg
gisteren bij zijn
bezoek aan de
eerste twee gere
noveerde wonin
gen aan de Drift
straat in De Kooi
een flinke stapel
tekeningen aan
geboden door
jeugdige bewo
nertjes van de
wijk.
Foto: archief
Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damlate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Lelden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
ANNO 1904, Dinsdag 15 Maart
GEMENGD NIEUWS - Heden is verschenen het voorloopig programma
van het groot voorjaars-bloemen-corso, uitgeschreven door de 'Vereeni-
gingtot bevordering van het Vreemdelingenverkeer te Leiden en Om
streken'. Het Corso wordt gehouden in de maand April, waarschijnlijk
op 19 April, den verjaardag van Z.K.H. Prins Hendrik.
De deelneming is opengesteld voor Automobielen, Motorrijwielen en
Rijwielen. In elke afdeeling worden prijzen beschikbaar gesteld voor
de schoonst versierde voertuigen, bij de rijwielen zoowel voor Clubs als
voor afzonderlijke personen.
Te ongeveer 2.30 uren wordt een kleine omgang door de stad gehou
den, waarna de automobielen een tochtje maken door de omgeving
(waarschijnlijk tot Lisse) en de rijwielen zich naar het Feestterrein te-
rugbegeven. Te 3
uren wordt op het
Feestterrein een
Polo-wedstrijd
(Degonnen voor
een beperkt aan
tal teams.
Prijzen worden
beschikbaar ge
steld voor de
mooist versierde
en de geestigst
versierde automo
bielen en rijwie
len.
