ETA blijft aanslag Madrid ontkennen
BUITENLAND
Hippies in Christiania moeten normaal doen
President Poetin lokt gepensioneerden naar stembus
VN-commissie ontevreden
over actie tegen terrorisme
VN pleiten voor Arjan Erkel
in actie tegen
derporno
Ei - De Europese Com-
j verhevigt de strijd tegen
tes en e-mails met kinder-
ien racisme. De commis-
ikt de komende vier jaar
jjoen euro uit om fdters
it jldlijnen te subsidiëren.
eren moeten het recht
dm om vrij te internetten..
mor moeten ze wel he
md worden", meldde Eu-
commissaris Liikanen
matietechnologie).
yangeniswagon
Stasi-bajes
- In een voormalige ge-
nis van de Oost-Duitse
leidspolitie (Stasi) is giste-
n gevangenenwagon ge-
t. Ten tij dè van het DDR-
5 ie werden gevangenen in
vagons onder onmenselij-
fy istandigheden vervoerd,
iligheidspolitie beschikte
ds over vijf van zulke wa-
Ritten duurden soms da-
ig. De gevangenen moes
ak staan.
bas-getrouwen
eren wraak
Iehem - Honderden aan-
Njrs van de Palestijnse ter-
Abu Abbas hebben giste
raak gezworen voor zijn
Zij eisen een onderzoek
j^ijn overlijden. Volgens de
ni i-getrouwen hebben de
pt ikanen hun leider ver-
;p d. Abbas overleed maan-
inerikaanse gevangen-
in Irak. Volgens de Ame-
>n aan een hartaanval. Ab
as het brein achter de ka-
*an het Italiaanse cruise-
Achille Lauro in 1985.
"jirlingen in
ibabwe berecht
ie - Zimbabwe gaat ruim
gestrande huurlingen
gen omdat zij een coup
plegen in de olierijke
Afrikaanse staat Equatori-
<2minea. De groep was zon
eenvliegtuig uit Zuid-
op het vliegveld van Ha-
De autoriteiten
quatoriaal-Guinea hielden
n beurt vijftien mogelijke
ilegers aan. De minister
istitie van het land kon
een openbaar, transpa-
n rechtvaardig proces te-
;ze groep buitenlanders
et gaat om huurlingen
;ola, Armenië, Duitsland,
hstan en Zuid-Afrïka. Een
irs is nog op vrije voeten.
SP
TKO, HMCMO 3AB0PABMJ1M
jaardagsposter. Foto: AP
leautje voor
ge Mladic
AAc - SFOR, de interna-
e troepenmacht in Bos-
eeft bij wijze van verjaar-
ideau voor Ratko Mladic,
rond Pale posters opge-
n met daarop handboei-
rsierd als cadeau. Pale
et bolwerk van de Bos-
Serviërs. Op de posters
de waarschuwing: „Mla-
fij hebben je niet vergeten
het enige cadeau voor
jauw." Mladic werd giste-
Hij wordt verantwoor-
gehouden voor het bloed-
Srebrenica in 1995. Hij is
I vlucht voor het Joegosla-
ibunaal in Den Haag.
f doden bij
tbalrellen
scus - Bij rellen in een Sy-
/oetbalstadion zijn giste-
ker vijf doden en meer
onderd gewonden geval-
ebben ooggetuigen ge-
Supporters van de clubs
ad en Al-Fatwa raakten
'oor het begin van een
etitiewedstrijd in de stad
ishli met elkaar, bevestig-
staatspersbureau SANA.
pNAVO
Spelen Athene
- Griekenland heeft de
om hulp gevraagd bij de
liging van de Olympische
n, die in augustus in Athe-
irden gehouden. Het gaat
hip bij de bewaking van
chtruim, patrouilles op
bescherming tegen een
ijke chemische of biologi-
lanval. Sinds woensdag is
geheime veiligheidsope-
net de naam Hercules
aan de gang. Amerikaan-
rfiekse militairen simule-
jislagen, van een aanval
in kernbom tot een ka-
In de eindspurt naar de vrijwel zeker gewonnen verkiezingen van morgen
moskou/anp-rtr- De Russische presi
dent Vladimir Poetin heeft gisteren, twee
dagen voor de presidentsverkiezingen,
een verhoging van de pensioenen na de
verkiezingen aangekondigd. Hij deed
dat tijdens een uitzending van de staats
televisie.
De winst van de zittende president bij
de verkiezingen van zondag staat al vast,
maar als de opkomst minder dan vijftig
procent is, zijn de verkiezingen niet gel
dig. Poetins belofte om de pensioenen
van tientallen miljoenen ouderen flink
te verhogen, kan daarom niet losgezien
worden van de verkiezingen van mor
gen. Gepensioneerden krijgen nu onge
veer 50 euro per maand en de meesten
leven in armoede.
Poetin is ontegenzeglijk populair. In de
ogen van veel Russen heeft hij het land
welvaart gebracht en vooral welverdien
de rust na de chaotische jaren onder Bo
ris Jeltsin. Het beeld dat de Russen van
Poetin hebben, wordt dankbaar steeds
opnieuw gebruikt door de tv-zenders.
Citaten en beelden van de president die
nen maar één doel: het ondersteunen
van de figuur Poetin als redder van de
natie. In de aanloop naar de verkiezin
gen is de berichtgeving over Poetin al
leen maar toegenomen. De staatszender
Kanaal Een verving dinsdagmiddag een
Braziliaanse soap voor een rechtstreekse
uitzending van het beraad van de presi
dent met zijn nieuwe kabinet. De Russi
sche tv-kijker werd afgelopen maand ge
bombardeerd met optredens van Poetin
overal in het land: de president opent
een weg door Siberië, de president
woont militaire oefeningen bij.
Dat bij die militaire oefeningen twee ra
ketlanceringen zijn mislukt omdat de
Russische marine over oud en slecht on
derhouden materiaal beschikt is breed
uitgemeten in de Westerse media, maar
wordt in Rusland niet gemeld. Ook ko
men er geen berichten op televisie over
de jonge Russische dienstplichtigen die
iedere dag in Tsjetsjenië omkomen in
een oorlog die Poetin vier jaar geleden
zelf opnieuw begon. De tv-kijkers wor
den al evenmin herinnerd aan zijn be
lofte van toen om de affaire Tsjetsjenië
snel op te lossen.
En de zenders weigerden de tv-spotjes
van ex-presidentskandidaat Ivan Rybkin
uit te zenden, waarin Poetins beloften
voor stabiliteit in het land werden afge
wisseld met beelden van bomaanslagen
in Rusland.
Op de expositie 'Talent en Macht' in Sint Petersburg wordt de laatste
hand gelégd aan het wassen beeld van Poetin. Foto: Reuters
Beveiliging in
Westen verder
opgevoerd na
terreur Madrid
washington/ap - De Ameri
kaanse autoriteiten hebben gis
teren extra veiligheidsmaatre
gelen getroffen om treinen en
metro's te beveiligen na de aan
slagen in Madrid. Het ministe
rie van binnenlandse veiligheid
dat president George Bush na
11 september 2001 in het leven
heeft geroepen, heeft politie en
de vervoersdiensten tot waak
zaamheid gemaand. In Was
hington werden afvalbakken en
andere objecten waar bommen
in kunnen worden verborgen
van de perrons verwijderd. De
nationale spoorwegmaatschap
pij Amtrak zette meer veilig
heidspersoneel in en voerde de
elektronische controle van
bruggen en tunnels op.
Volgens het ministerie van bin
nenlandse veiligheid zijn er
vooralsnog geen aanwijzingen
dat in de Amerika dezelfde ge
varen dreigen als in Spanje. De
terreuralarmfase blijft dan ook
op geel staan, het middelste
van vijf niveaus.
In Berlijn hingen de vlaggen op
regeringsgebouwen halfstok.
Hoewel bondskanselier Ger
hard Schroder zei dat er geen
aanleiding is voor verhoogde
paraatheid, gaven bestuurders
in Beieren en in Düsseldorf
toch opdracht om de beveili
ging van de stations op te voe
ren. Voor Frankrijk waren de
aanslagen in Madrid aanleiding
de alarmfase te verhogen naar
oranje, het tweede van vier
kleurniveaus. President Jacques
Chirac riep zijn topadviseurs
bijeen om de situatie te bespre
ken en te zorgen dat verhoogde
veiligheidsmaatregelen worden
toegepast. Behalve in stations,
treinen en metro's werden de
veiligheidsmaatregelen opge
voerd bij de grens tussen
Frankrijk en Spanje. Op verzoek
van Chirac werden de vlaggen
op Franse overheidsgebouwen
gisteren halfstok gehangen.
In Italië gaf minister van bin
nenlandse zakèn Giuseppe Pi-
sanu opdracht de bestaande
antiterreurmaatregelen onder
de loep te nemen. Hij zei echter
niet te verwachten dat er be
langrijke wijzigingen nodig zul
len zijn.
wenen/ap - Onrustbarend veel
landen lopen achter in de strijd
tegen het terrorisme. Dat heeft
de voorzitter van de Antiterro-
rismecommissie van de Veilig
heidsraad van de Verenigde Na
ties, de Spaanse VN-ambassa-
deur Inocencio Arias, gisteren
gezegd aan het eind van een
tweedaagse conferentie over
terrorisme in Wenen.
Volgens de slotverklaring drei
gen landen sommige aspecten
van de strijd tegen terrorisme te
veronachtzamen en op andere
fronten juist dubbel werk te
doen. „Wat we nodig hebben is
serieuze, actieve, doelmatige en
praktische internationale sa
menwerking, en geen samen
werking op papier", zei Arias.
De Spaanse ambassadeur zei
dat de meeste landen traag zijn
bij het doorvoeren van wetge
ving en andere antiterroristi-
sche maatregelen. Hij verweet
die landen gebrek aan inspan
ning en zei dat hij over een jaar
zijn beleefdheid zal laten varen
en namen zal noemen.
In de slotverklaring wordt de
centrale rol benadrukt die de na
11 september 2001 door de Vei
ligheidsraad opgerichte com
missie speelt in de wereldwijde
strijd tegen het terrorisme.
Arias zei te geloven dat de bom-
aanslagen in Madrid, die zeker
199 doden en veertienhonderd
gewonden hebben veroorzaakt,
het werk zijn geweest van de
ETA, maar dat niet met zeker
heid te kunnen zeggen. Volgens
Arias was de aanslag niet te
voorkomen geweest door zijn
Commissie of andere interna
tionale antiterreurorganisaties.
„Ze worden 49 keer tegenge
houden, maar de 50ste keer is
het raak."
Palestijnen stopten aanslag
jeruzalem/ap - Palestijnse arbeiders hebben in januari twee
Palestijnse aanvallers die zij ontdekten in de rij voor de grens
overgang Erez geslagen en met harde hand uit hun midden
verwijderd. Dat heeft het hoofd van het Israëlische verbin
dingskantoor bij de grens tussen de Gazastrook en Israël, Pau-
lie Mordechai, gisteren gezegd. Het Israëlische leger werd door
Palestijnse politieagenten bij de grens op de hoogte gebracht
van het incident, zei Mordechai. Enkele dagen tevoren, op 14
januari, had een Palestijnse vrouw zichzelf bij Erez opgeblazen
en vier Israëliërs mee de dood in genomen.
Na de aanslag werd de grensovergang enkele dagen gesloten
en toen er weer Palestijnse arbeiders werden doorgelaten wa
ren de veiligheidsmaatregelen nog verder verscherpt dan ze al
waren. De Palestijnen moesten daardoor uren in de rij staan
en vaak vernederende behandelingen ondergaan. Sinds janua
ri zijn nog twee aanslagen gepleegd bij Erez.
Vragen over doorgaan feest rond huwelijk kroonprins Felipe
door onze correspondent
Henk van den Boom
kopenhagen/ap - De bekende hippie-enclave Christia
nia in het centrum van Kopenhagen mag blijven be
staan, maar dan moeten de bewoners wel een beetje
normaal gaan doen. De (voor het merendeel oude)
hippies moeten zich aan de wet gaan houden, huur
gaan betalen en him huizen aanpassen aan de gelden
de voorschriften. Dat staat in een gisteren gepubli
ceerd overheidsrapport over de toekomst van Christia
nia.
Christiania is opgezet op een gekraakt oud marineter
rein en beslaat 34 hectafe, waar zo'n duizend mensen
wonen. De eerste hippies arriveerden er in 1971. Chris
tiania maakte verschillen fasen door. Na de flowerpo-
werperiode, waarin naaktlopen, gratis marihuana en
anarchie werden gepropageerd, kwam er een verbod
op heroïne en andere harddrugs. In 1987 erkende de
regering de enclave officieel als "een „sociaal experi
ment", in 1991 kwam er een officiële status voor de ge
meenschap en begonnen de bewoners belasting te be
talen.
De regering vindt het nu echter tijd om het sociale ex
periment te beëindigen. Voor 1 januari 2005 moeten de
bewoners huurovereenkomsten opstellen voor de
kraakpanden die ze bewonen. Nu betalen de bewoners
maandelijks omgerekend 215 euro aan de eigen ge
meenschap voor water en licht. Christiania mag een
plek blijven „waar ruimte is om een ander leven te lei
den", zei minister van .financiën Thor Pedersen. „Maar
het moet er wel wat gewoner worden, met respect voor
de wetten die ook voor de rest van de Deense samenle
ving gelden."
Het rapport, waaraan verschillende ministers een bij
drage hebben geleverd, is kritisch over het bestuur van
Christiania, dat onder meer bepaalt wie zich er mag
vestigen. „De inwoners worden ouder en er zijn te wei
nig jonge gezinnen met kinderen", zei minister van
economische zaken en handel Bendt Bendtsen, die
over huisvesting gaat. Slechts 9 procent van de encla
vebewoners is tussen de 20 en 29, terwijl in de rest van
Kopenhagen 24 procent van de bevolking twintiger is.
Christiania is een van de belangrijkste toeristische trek
pleisters van Kopenhagen. Jaarlijks nemen circa een
miljoen mensen een kijkje in d,e hippie-vrijstaat. De re
gering ontkent dure flats te willen bouwen op het ter
rein van de enclave.
Madrid - Opnieuw heeft de
Baskische terreurbeweging ETA
ontkend verantwoordelijk te
zijn voor de bomaanslagen op
vier treinen bij Madrid. Nadat
de leider van Batasuna, de ver
bonden politieke tak van de be
weging, donderdag al liet weten
dat de ETA er niets mee te ma
ken had, heeft gisteren een man
die zei namens de ETA te spre
ken, dat herhaald tegenover de
redactie van de Baskische krant
Gara. Die krant is normaliter
een spreekbuis van de Eta.
Maar de Spaanse minister van
buitenlandse zaken, Ana Pala-
cio, heeft gezegd dat er 'zeer
sterke aanwijzingen' zijn dat de
ETA wel degelijk achter de mas
samoord zit.
En daarmee krijgt de tragedie
gewild of ongewild een sterke
politieke lading.
Want hoewel de partijen direct
na de aanslagen hun campag
nes voor de parlementsverkie
zingen van morgen hebben
stopgezet, beseft iedereen dat
het antwoord op de vraag wie
de aanslag heeft gepleegd, be
slissend is voor de stembusuit-
slag.
Als, voordat de stembussen
open gaan, zou blijken dat niet
de ETA, maar moslimextremis
ten de daders zijn, zal dat zeker
stemmenverlies betekenen voor
de conservatieve Partido Popu
lar van premier Aznar. Hij ging
met Bush en Blair op kruistocht
tegen Sadam Hoessein, zonder
parlementaire goedkeuring en
ondanks een massaal 'nee' van
het Spaanse volk. Het ligt niet
erg voor de hand dat tie politie
morgen al zeker weet wie de
daders zijn.
Dat maakt het voor de Spaanse
kiezer uiterst moeilijk een keu
ze te maken. Ze weten niet of ze
hun stem .uitbrengen op een
partij die het Spaanse volk wil
lens en wetens tot doelwit heeft
gemaakt van al-Qaeda of op
een partij die met redelijk suc
ces de ETA heeft weten te be
teugelen.
Bijkomend probleem is het
moeilijke besluit dat de konink
lijke familie moet nemen over
het huwelijk van kroonprins Fe
lipe met de journaliste Letitia
Ortiz. Zijn uitgebreide feeste
lijkheden in de hoofdstad am
per twee maanden na de bloe
dige aanslagen van afgelopen
donderdag wel gepast? En hoe
moeten de verwachte tiendui
zenden belangstellenden en
duizenden gasten worden be
schermd tegen nieuw geweld?
Felipe (36) trouwt op zaterdag
22 mei in Madrid met de 31-ja
rige presentatrice van het tele
visienieuws van de Spaanse na
tionale televisie TVE. De voor
bereidingen voor de bruiloft
zijn al maanden aan de gang. In
de Almudena-kathedraal, recht
tegenover het koninklijk paleis,
worden 1400 gasten uit binnen-
en buitenland verwacht, onder
wie bijna alle Europese vorsten.
Hoewel de Rijksvoorlichtings
dienst nog niet wil bevestigen
dat koningin Beatrix tot de ge
nodigden behoort, ligt het voor
de hand dat de Oranjes met een
grote afvaardiging naar Spanje
reizen. Ook bij de huwelijken
van de dochters van koning
Juan Carlos was de clan ruim
vertegenwoordigd.
Madrid-rekent erop dat de me
dia zo'n 5600 mensen op het
huwelijk afsturen. Een prachti
ge gelegenheid voor een terro
ristische organisatie om flink
uit te pakken.
Twee .weken geleden werd al
ontdekt dat de ETA een aanslag
wilde plegen op de dag van het
huwelijk. Kroonprins Felipe en
Letizia, die donderdag al met
een op ziekenbezoek gingen in
de Madrileense ziekenhuizen,
willen na de huwelijksmis een
bezoek brengen aan.de basiliek
van Onze Lieve Vrouwe van
Atocha, vlakbij het getroffen
treinstation.
Traditioneel leggen koninklijke
bruiden in deze kerk bij het
Mariabeeld hun bruidsboeket
neer.
Maar de beslissing daarover
hebben de regering en de ko
ninklijke familie verschoven tot
later datum. In ieder geval tot
ruim na de verkiezingen.
door onze correspondent
Bob Kroon
genève - Aan de vooravond van
de jaarvergadering van de VN
Commissie voor de Mensen
rechten hebben de Verenigde
Naties opgeroepen tot onmid
dellijke vrijlating van Arjan Er
kel, de Nederlandse medewer
ker van Artsen Zonder Grenzen
(AZG), die anderhalf jaar gele
den in de Russische deelrepu
bliek Dagestan werd gegijzeld
en sinsdien spoorloos is.
Het is de eerste maal dat de VN,
via hun Hoge Commissariaat
voor de Mensenrechten, een
lans breken voor Arjan Erkel,
waarbij Rusland wordt gewezen
op zijn verplichtingen als 'gast
land van humanitaire werkers'.
Bertrand Ramcharan, waarne
mend hoge commissaris voor
de mensenrechten, doet een
beroep op 'allen, die daartoe de
mogelijkheid hebben' de in vrij
heidstelling te bewerkstelligen
van Erkel. „Deze 34-jarige Ne
derlandse staatsburger, sinds
1994 in dienst bij AZG, werd op
12 Augustus 2002 door drie ge
wapende mannen in Makhatsj-
kala ontvoerd. Aangenomen
wordt, dat hij in slechte ge
zondheid verkeert", zei hij.
Ramcharan besloot tot deze in
terventie na een onderhoud
met Thomas Linde, de direc
teur van de Zwitserse afdeling
van AZG, voor wie Erkel in Da-
gestan werkzaaip was.
De commissaris wijst op de re
solutie van de Veiligheidsraad
van augustus 2003, die gastlan
den verantwoordelijk stelt voor
de veiligheid van humanitaire
hulpverleners; een niet mis te
verstane en politiek gevoelige
vingerwijzing aan het adres van
Moskou.
Ondanks het verzoek van de
Nederlandse regering de 'stille
diplomatie' niet te bemoeilij
ken, heeft AZG besloten de pu
blieke druk in de zaak-Erkel op
nieuw op te voeren. In een in
terview in de Franse krant Le
Monde, beschuldigt de Franse
AZG-directeur Jean-Hervé Bra-
dol de Russische en Dagestaan-
se autoriteiten van 'directe be
trokkenheid' bij de gijzeling van
Erkel. Bradol zei te vrezen, dat
de Russische autoriteiten met
het oog op de presidentsverkie
zingen schoon schip willen ma
ken door Erkel eenvoudig 'te la
ten verdwijnen.'
AZG is van plan de zaak-Erkel
volgende week ook aan te kaar
ten op de jaarvergadering van
de VN Commissie voor de Men
senrechten.
Aan hei hoofdkwartier van Artsen zonder Grenzen in Genève hangt
een enorm spandoek, waarop de vrijlating van Arjan Erkel wordt ge-
Ook de Spaanse koninklijke familie demonsteerde gisteravond tegen het geweld. Kroonpins Felipe, de lange man in het midden, voerde de stoet aan, geflankeerd door premier
Aznar en de prinsessen Elena en Christina. Foto: AP