in het Catalaanse gekkenhuis
SPORT
'Er is heus wel kwaliteit'
R9
donderdag 11 maart 2004
Henk ten Cate heeft zijn draai helemaal gevonden in hectisch Barcelona
Molenaars
Jgpd - Als voetbal
dan is Henk ten Cate
Dning van het gekken-
jenzinnige coach, in
te licht bevonden
opfunctie bij Ajax, Fey-
PSV, plukt de dag bij
na. Als assistent van
iard wentelt hij zich in
:he chaos die zo ken-
ls voor de roemrijke Ca-
i rots. „Ik ben een nuch-
maarde grootsheid
lub verbaast me elke
uw."
vil hij het er niet over
Iet is niet dat hij zich
haamt, maar Henk
49) loopt niet graag te
zijn succes. Ja, hij
ooi, erkent hij be
ft Espluques de Llobre-
m de duurste villawij -
arcelona. „Aan de ene
Niki Lauda, aan de
nt Aranxta Sanchez,
heeft wel meer hui-
hier in de stad."
haast als een veront-
ïg. Alsof Henk ten Ca-
eizoen nog roerganger
mlastige NAC Breda,
wennen aan zijn
atus. „Het trainer-
Barcelona opent deu-
taat buiten kijf. Maar
:h gewoon Henk ten
ooit speelde voor mo-
1 i als Go Ahead Eagles
t es, maar die interna-
izien een absolute no-
besef heel goed dat ik
e mondiale faam van
caard heb te danken
mag werken. Dat is
e bescheidenheid,
reet dat ik beslist mijn
n heb. Frank heeft me
niets meegevraagd,
een mijn plaats."
die dat gelooft. In de
opinie bestaat toch
beeld van Ten Cate
h oritaire, rechtlijnige
al genadeloze mana-
iv ibsolute winnaar en
nd die genoegen
een plaatsje in de
zelfs niet bij een per
vriend als Rijkaard,
g ok wat de mensen
uichrijven en niet zel-
t klinkklare onzin. Ik
irel voorstellen dat ze
lat ik niet onderge-
n zijn, maar het is
nonsens. Frank is heel
as en ik ervaar dat niet
elemmering. Zijn
kwaliteit is juist dat hij
om zich heen duldt,
ilementair zijn. Geen
s, maar coaches die op
1 punten misschien wel
beter zijn dan hijzelf. Samen
ben je sterker. Dat is ook mijn
visie. Als ik met iemand niet
kan winnen, dan wil ik ook niet
met hem verliezen."
Huisvriend
De keuze van Rijkaard om een
sterke persoonlijkheid als Ten
Cate naast zich te dulden, lijkt
vanzelfsprekend, maar is tame
lijk uniek. Het is niet iedereen
gegeven. Bij NAC bijvoorbeeld
koos opvolger Ton Lokhoff
(„Hij heeft me nog nooit ge
beld") voor de veilige weg door
huisvriend Peter Remie („On
begrijpelijk dat de clubleiding
dat heeft toegestaan") aan te
stellen. Als keeperstrainer nota
bene. Bij Feyenoord voorkomt
de nieuwe trainer Ruud Gullit
intern weerwerk door de loyale
maar onervaren Petrovic als
zijn vazal aan te wijzen. Ten
Cate spreekt er zich niet hardop
over uit, maar heeft zo zijn be
denkingen.
„Kijk eens, het mag ook best
eens een keer klappen in de
kleedkamer. Frank en ik zijn
ook verschillende persoonlijk
heden. Ik ben een stuk rigou
reuzer, doe bijna alles op gevoel
en hak wat sneller knopen
door. Frank is bedachtzaam, hij
beredeneert de dingen veel
meer. Toch komen we verras
send vaak tot dezelfde conclu
sie. Ik voel me prettig in de rol
die ik nu vervul. Ik ben veel met
de groep bezig en doe vaak de
trainingen. Frank houdt het
overzicht, maar beschermde
ook de spelers tegen de storm
van kritiek die op hen afkwam
toen de resultaten tegenvielen.
Toen is hij echt dwars voor de
groep gaan liggen. Hij kreeg
nogal wat op zijn bordje maar
hij gaf geen krimp. Grote klas
se."
Een kijkje op het trainingsveld
bevestigt de rolverdeling. Ter
wijl Rijkaard de troepen
schouwt, repareert Ten Cate
het zelfvertrouwen van super
vedette Ronaldinho. De popu
laire Braziliaan is terug van een
blessure maar is inmiddels ver
slaafd aan de verbale injecties
van Ten Cate. „Hij zat niet lek
ker in zijn vel en toen heb ik
een week lang apart met hem
getraind. In de eerste de beste
wedstrijd, tegen Osasuna,
scoorde hij prompt het win
nende doelpunt. Een wereld
goal die ook echt de hele wereld
is overgegaan. Hij heeft dat
doelpunt, typisch Latino, aan
mij opgedragen en wil nu na el
ke training nog even samen af
werken. Dat is mooi, want hij
heeft dan wel een ongekend
balgevoel en een fenomenale
handelingssnelheid, hij kan nog
steeds verbeteren."
Het is Ten Cate ten voeten uit.
Niet dat hij lak heeft aan repu
Henk ten Cate: „Nee, ik trek nu geen lange neus in de richting van de Nederlandse clubs. Ik ben tevreden met de rol die ik nu vervul en het leven dat ik leid. Ik pluk de dag en tel
mijn zegeningen." Foto: ANP/Paul Vreeker
taties, integendeel. De geboren
Amsterdammer weet als geen
ander hoe hij moet omgaan
met de gezwollen ego's van
duurbetaalde internationals.
De spelersgroep op het trai
ningsveld in de schaduw van
Nou Camp vertegenwoordigt
een kapitaal waarvan een mid
delgrote stad in Nederland ja
renlang alle voorzieningen op
peil kan houden: Puyol, Xavi,
Cocu, Reiziger, Van Bronck-
horst, Davids, Luis Enrique, Ro
naldinho, Saviola, O ver mars...
Geblesseerde spelers als Klui-
vert, Gabri en Gerard zijn er
dan nog niet eens bij. Het trai
ningscomplex heeft niet veel
om het lijf, maar is voor een
voetbaldier als Ten Cate deson
danks de ultieme leefomgeving.
„Eigenlijk ben ik pas de laatste
weken gaan genieten, nu de re
sultaten verbeteren. Als je ziet
dat alle arbeid zijn vruchten
gaat afwerpen. Uiteindelijk
draait het toch allemaal om
winnen. In het begin had ik niet
eens de tijd om mezelf te verba
zen. Pas toen ik met Frank op
het vliegveld aankwam en er
een heel leger aan persmensen
op ons stond te wachten, besef
te ik de grootsheid van deze
club en de impact daarvan op
de Catalanen. Alleen in het Pra-
do (bekendste Spaanse muse
um in Madrid, red.) komen
meer bezoekers dan in het mu
seum van deze club. Onvoor
stelbaar. Onwezenlijk haast."
Siësta
Ten Cate, een uit de klei getrok
ken kosmopoliet die ooit zelfs
speelde voor de Edmonton
Drillers, heeft na vele omzwer
vingen zijn thuis gevonden, zo
lijkt het. Voordat Barcelona zich
aandiende, had hij al een optie
genomen op een riant huis in
het zuiden van het Iberisch
schiereiland: „Ik heb iets met
dit land". Of die verhuizing er
ooit nog komt, is de vraag.
Vrouw en kinderen hebben het
in Barcelona geweldig naar hun
zin en het leven is goed. „Mis
schien wel te goed. Ik heb me
een tijdje aangepast aan het
Spaanse levensritme, deed dap
per mee aan de siësta, maar ik
dreigde dicht te groeien. Je ziet
het ook aan bepaalde spelers,
dat ze nooit meer weg willen.
Dat is niet ideaal, want onte
genzeggelijk vermindert de
drive om te presteren, maar ik
begrijp het als geen ander. Ik
word ook elke dag wakker met
de zon. Het is elke dag weer een
feest."
Dat gold overigens niet voor de
eerste maanden in Spaanse
dienst. Niet dat er klimatolo
gisch iets mankeerde, maar de
stand op de ranglijst gaf nau
welijks reden tot jolijt. De mil
joenenformatie van 'Blaugra-
na', Barcelona's lokale bijnaam,
ging ten onder aan een exorbi
tant hoog verwachtingspa
troon. „Het verbaasde me eer
lijk gezegd dat het publiek zich
nauwelijks roerde. De witte
zakdoekjes bleven uit. Ik heb er
een paar gezien na de bekerne
derlaag tegen Zaragoza, maar
toen speelden we ook ver
schrikkelijk slecht. De voorbe
reiding op het nieuwe seizoen
was ook al niet hoopgevend,
maar ja, het gaat hier al jaren
minder. We hebben acht nieu
we spelers ingepast. Dat heeft
tijd nodig, maar die tijd krijg je
hier doorgaans niet. Gelukkig
zit er nu een voorzitter, Joan
Laporte, die beseft dat we een
traject hebben ingezet dat enig
geduld vergt. Inmiddels gaat
het veel beter en hebben we
zelfs de tweede plaats op rang
lijst in zicht. Dat geeft wat kre
diet. Niet veel, want ze willen
hier niet alleen winnen, ze wil
len winnen met mooi voetbal.
De komst van Edgar Davids
heeft het team wat dat betreft
een enorme impuls gegeven."
De pers, geen onbelangrijke
machtsfactor op de uitlopers
van de Tibidabo, de heuvel die
de ruggengraat vormt van de
stad, is inmiddels weer op de
hand van het Nederlandse trai
nersduo. Maar dat kan veran
deren „De pers hier is ver
schrikkelijk- Er verschijnt wer
kelijk de meest grote onzin in
de kranten. Ze moeten hier da
gelijks wel twintig pagina's over
de club vullen. Nou ja, dan
weetje het wel. Er lopen hier
verslaggeefsters rond die niet
eens weten dat er lucht in een
bal zit."
Opportunisme
Ten Cate, die het liefst alle
touwtjes in handen heeft, gruwt
bij zoveel opportunisme. „Uit
de tafelschikking tijdens de
lunch trekken ze nog hun con
clusies. Maar wat erger is: voor
elke wedstrijd staat wel keurig
de opstelling in elke krant. En
meestal feilloos. Blijkbaar zit er
dus een lek in de organisatie. Er
lopen hier tal van lijntjes, maar
ik schijt erop. In elke organisa
tie zitten van die figuren, die ja
renlang rondlopen en elke ge
neratie overleven. Meestal zijn
dat soort types de doodsteek
voor de club, want je komt er
niet mee vooruit. Doorgaans
heb ik snel door wie ik wel en
wie ik niet kan vertrouwen,
maar hier ben ik daar nog niet
uit." Zelf spreekt hij in dat ver
band van een zesde zintuig.
Streetivise, het is de erfenis van
zijn Amsterdamse jeugd, een
aangeboren overlevingsdrang.
„Mijn vader is bij ons wegge
gaan toen ik drie was. Op straat
heb ik geleerd wat goed en
kwaad is."
Ik heb iets in me van alle cultu
ren. Ik heb het sociale en blij
moedige van de Surinamer, de
lef en de brutaliteit van de Am
sterdammer, het Bourgondi
sche van de Brabander en de
winnaarsmentaliteit van de
Amerikaan. Ik kan me goed be
wegen in elke omgeving, ook in
de meltingpot die Barcelona
heet. Eigenlijk heb ik overal
mijn lessen geleerd, op elk ni
veau, bij de amateurs maar nu
ook bij een van de grootste
clubs van de wereld. Overal
word je wijzer, overal stop je
iets in je bagage."
De rugzak zit inmiddels boor
devol. Barcelona is waarschijn
lijk zijn laatste kunstje, al kent
ook Ten Cate de onvoorspel
baarheid van de voetballerij. Er
is altijd een nieuwe uitdaging.
Stiekem droomde hij ervan om
trainer te worden bij de topdrie
in eigen land, maar het huidige
dienstverband poetst de frus
tratie van die miskenning volle
dig weg. „Ik ben ervan over
tuigd dat ik de kwaliteiten heb,
maar ik was of te eigenwijs of ik
had te weinig naam om als uit
hangbord te fungeren. Terwijl
ik toch elke ploeg die ik onder
me heb gehad, beter heb laten
spelen. Gullit is wel een per
soonlijkheid, maar heeft hij
zich als trainer ook bewezen?"
„Vorig jaar heeft Rob Baan me
gepolst op het moment dat Van
Marwijk bij Schalke 04 in beeld
was. Ik heb er nooit mee geko
ketteerd, zoals ik me nooit heb
uitgelaten over aanbiedingen
van welke manager dan ook.
Nee, ik trek nu geen lange neus
in de richting van de Neder
landse clubs. Waarom ook? Ik
weet toch hoe het werkt? Ik ben
tevreden met de rol die ik nu
vervul en het leven dat ik leid.
Ik pluk de dag en tel mijn zege
ningen. Barcelona is en blijft
een kruitvat. Morgen kan het
zomaar anders zijn."
(advertentie)
Patrick Lodewijks wil bij Feyenoord in stijl afsluiten
door Marcel van der Kraan
rotte rdam/g pd - Hij is de be
oogde opvolger van Pim Does
burg, maar zal nog twee jaar
moeten wachten voordat hij in
de Kuip de keepers onder zijn
hoede krijgt. Patrick Lodewijks
heeft dat geduld wel. Boven
dien heeft hij op dit moment
nog zijn handen vol. Letterlijk
en figuurlijk, moet hij tot z'n
spijt constateren in de laatste
maanden als eerste keeper van
Feyenoord.
Aan het eind van dit seizoen
staat Patrick Lodewijks zijn plek
af aan Gabor Babos, die van
NAC komt. De huidige nummer
één van Feyenoord neemt dan
plaats op de reservebank en
blijft nog minimaal een seizoen
tweede keeper achter de Hon
gaar.
Er is Lodewijks veel aan gelegen
dit seizoen zijn club aan Euro
pees voetbal te helpen. De
Champions League bleek al
vroeg dit seizoen te hoog gegre
pen, in de beker is Feyenoord
uitgeschakeld en dus blijft als
tr oost het UefaCup-toernooi
over. Maar zelfs in die race
heeft Feyenoord nog veel con
currenten.
Van de huidige situatie word je
niet vrolijk?
„Ik wil het zo goed mogelijk af
sluiten, maar het is een hele
klus om derde te worden. Het
staat allemaal zo haaks op het
seizoen hiervoor. In de tweede
helft van de competitie speel
den we toen mindere wedstrij
den, maar we wonnen bijna al
les. Vooral omdat we Van
Hooijdonk hadden, die wed
strijden kon openbreken en be
slissen. Dit seizoen is er niet
één vrije trap in gegaan. Vorig
jaar volgens mij wel vijftien. We
hebben wel wedstrijden gedo
mineerd, zoals Vitesse uit en
Twente uit, maar het eindresul
taat was slecht.
Het is zo dat we inmiddels ook
achterom kijken naar clubs als
Heerenveen en Willem II. Er is
heus nog wel kwaliteit bij Fey
enoord. Maar als spelers door
omstandigheden de vorm niet
kunnen vinden, moeten ze in
deze fase veel harder werken
voor het elftal of voor een spe
ler die wel in vorm is. Als Van
Persie het niet heeft, moet hij
het vuur uit zijn sloffen lopen
voor Dirk Kuijt. En andersom
moet Kuijt zich kapot lopen als
Van Persie in een wedstrijd de
topvomi bezit en het verschil
kan maken. We zitten nu in een
situatie waarin iedereen kei
hard nodig is."
Heb je het idee dat de suppor
ters begrip hebben voor de si
tuatie?
„Er is een soort berusting. Al
leen kun je dat op twee manie
ren uitleggen. Ik hoop dat de
mensen de ploeg tot het einde
keihard blijven steunen. Onder
de spelers accepteer ik ook
geen berusting. Ik vind dat we
binnen de groep en binnen
Feyenoord nog wel scherper
mogen zijn op elkaar."
De sportieve terugval heeji je
er niet van weerhouden om
hier rwg jaren te blijven?
Aanvankelijk werd er in janua
ri alleen maar gepraat over het
lichten van de optie in mijn
contract. Alle voorwaarden la
gen eigenlijk vast, het was alle
maal heel duidelijk Daarna
kwam pas de fase dat de tech
nische staf werd ingevuld met
Gullit, Petrovic en Doesburg,
die nog twee jaar door bleek te
gaan. Toen dat allemaal achter
de rug was kwam Wotte bij mij
met de vraag: zou je Pim willen
opvolgen? Daar heb ik even
over moeten nadenken. Ik had
te maken met mijn kinderen,
met de winkel die mijn vrouw
en ik hebben en met het auto
rijden vanuit Veldhoven naar
Rotterdam. Maar binnen een
dag was ik er wel uit.
Blijf je tot 2006 actiefin de se
lectie?
„Sowieso ben ik volgend jaar
tweede keeper. Het jaar daarop
kijken we hoe ik ervoor sta. Ik
voel me nu goed, maar je weet
niet wat er gebeurt. Een jaar
kan veel uitmaken als je 37
bent. Daarom kijken we in 2005
of Gullit tevreden is, of ik het
zelf nog leuk vind en of het ple
zier er nog is. Als het niet zo is
of Feyenoord krijgt een kans
om een jonge, talentvolle kee
per achter Babos te plaatsen,
dan kan het zijn dat ik een tus
senjaar hebJn dat geval ga ik
met Pim DoRburg werken, sta
ges doen bij andere clubs en
mijn trainersdiploma's halen.
Niet omdat ik nu per se trainer
wil worden, maar vooral van
wege het fysiologische aspect.
Een echte keeperstrainerscur-
sus is er toch niet. Ze reiken je
methodes aan. Ik kan meer put
ten uit eigen ervaring door het
werken met Pim, met Hiele,
Formannoy, Beusenberg en
Schrijvers niet te vergeten. Die
hebben allemaal op het hoogste
niveau gespeeld. En echt trai
ner worden? Dat is niks voor
keepers. In heel de wereld is er
maar één die succes heeft ge
had, dat was Dino Zoff. Alle an
dere keepers blijven als trainers
toch aparte vogels."