Slachtoffer van
eigen warboel
GESPREK VAN DE DAG
Zweten onder 'zenderdictator'
Albert Mol 1917-2004
DAGELIJKS LEVEN
Hooft.7 U OMr NIET OVER RAppEAJ
MENSELIJK
Het was geen droom voor de vroege
vogels die zich vanochtend om zes
uur liet wekken door de wekkerra
dio. Een TECHNISCH FOUTJE in de
Hilversumse radiostudio's zorgde er
voor dat RADIO 1 ongeveer tien mi
nuten lang op RADIO 2 te horen
was. En wie zat te wachten op Rode-
riek Veelo van VARA's Ontbijtradio,
moest hiervoor uitwijken naar de
frequenties van Radio 1. De publie
ke omroep had een foutje gemaakt
bij het overschakelen. De program
ma's van Radio 2 komen 's nachts
uit de studio waar overdag Radio 1
wordt gemaakt. Toen het eenmaal
zes uur was, kostte het de technici
tien minuten om het probleem te
verhelpen en de computer om te la
ten schakelen.
De Amerikaanse acteur ROBERT
PASTORELLI is maandag dood ge
vonden in zijn huis in Los Angeles.
Volgens de lijkschouwer is hij ver
moedelijk OVERLEDEN aan een
overdosis. Pastorelli speelde van
1988 tot 1994 de schilder Eldin in
de tv-serie Murphy Brown. Onlangs
rondde hij de opnames af voor Be
Cool, het vervolg op Get Shorty
(1995) met John Travolta. Ook
speelde Pastorelli in Dances With
Wolves (1990) en Beverly Hills Cop
II (1987). Hij is 49 geworden.
De Ierse boyband WESTLIFE gaat als
KWARTET verder. Zanger Bryan McF-
adden (24) heeft gisteren bekendge
maakt dat hij uit de populaire groep
stapt. Hij wil meer tijd hebben voor
zijn vrouw, voormalig Atomic Kitten-
zangeres Kerry, en hun twee dochters.
Westlife is een van de populairste
bands van de afgelopen jaren, met
hits als Swear It Again, Flying Without
Wings en Uptown Girl. Dé vier overge
bleven leden (Kian Egan, Mark Feehi-
ly, Nicky Byrne en Shane Filan) begin
nen later deze maand aan een wereld
tournee, die hen begin juni in de Am
sterdamse Heineken Music Hall
brengt.
Het internationaal geïsoleerde
NOORD-KOREA wil graag de DRIE
TENOREN, Luciano Pavarotti, José
Cameras en Placido Domingo, contrac
teren voor een jaarlijks festival in Py
ongyang volgende maand. De festival
directeur, Song Sok-hwan, hoopt 700
artiesten uit 40 landen aan zijn festi
val te binden. „Wij spannen ons in om
van dit festival een wereldwijd bekend
evenement te maken. Wij zijn brutaal
genoeg om topzangers uit te nodigen
als de Drie Tenoren." Het festival
wordt 15 april gehouden ter gelegen
heid van de geboortedag van Kim II-
sung, de stichter van het communisti
sche land. Hij overleed in 1994.
Florent Luyckx (achter) presenteert onder het wakend oog van Rob Stenders.
Foto: Ton Kastermans
Nee, Florent Luyckx is niet de opvol
ger van de vertrekkende 3FM-deejay
Rob Stenders, zoals veel mensen zich
vanmorgen misschien zullen hebben
afgevraagd bij het luisteren naar
Stenders vroeg. Geïnspireerd door
het RVU-programma Terug naar de
werkvloer -politiecommissaris deelt
weer eens bonnen uit, fabrieksdirec
teur gaat achter de lopende band, et
cetera- stelde Stenders zijn baas
Luyckx voor om een dagje van func
tie te ruilen. „En hij zei nog ja ook!"
Daarom zat de zendercoördinator
van 6 tot 9 achter de microfoon, en
Het is een zegen om te
kunnen vergeten
deed de deejay vanmiddag het over
leg over de nieuwe megahit. De luis
teraars waren er als de kippen bij
met hun dagelijkse 'is nooit leuk'-bij
dragen. 'Rob Stenders zenderdicta
tor noemen is nooit leuk'. Of met
een knipoog naar het vermeende
megasalaris dat de deejay bij Yorin
zou gaan verdienen: 'Zeggen dat Rob
nu echt kan gaan Florentenieren is
nooit leuk'. Anderen noemden hem
'Stendercoördinator' en voegden
Luyckx toe dat hij 'maar beter terug
kan naar zondagmorgen op Radio 2'.
En dat terwijl het de tijdelijke deejay
goed af ging. „Technisch gezien viel
het me erg mee, maar in mijn eentje
had ik het niet gered. Zij hebben me
er doorheen gesleept", zegt Luyckx
over Stenders en sidekick Fred Sie-
belink. Stenders sprong er meteen
bovenop. „Aan zijn haren!" Om er
met een grote grijns aan toe te voe
gen. „En hij krijgt vandaag nog een
functioneringsgesprek.
Patrick van den Hurk
Zo maakte hij shows met Fred Be-
navente, was jurylid in de pro
gramma's Nieuwe Oogst, VARA's
voorstelling en De Play-Back
Show. En twaalf jaar lang stal hij
de show als pregnant panellid in
AVRO's Wie van de drie. „Mijn rol
in het programma is een heel ei
gen leven gaan leiden. 'Oh, Appie
Mol was zo leuk in Wie van de
drie' of 'deed zo gek'. Het schoof
almaar op: '...lachte zo mal' en
tenslotte: 'Het was maar goed dat
Wie van de drie ophield, want Ap
pie Mol wist van gekkigheid en
nichterigheid niet meer wat-ie
deed'."
Therapie
Mol was enerzijds een lolbroek,
maar anderzijds ook een doodse-
rieus mens. Die 'andere kant' van
Mol kwam tot uiting in zijn werk
als dramatherapeut in instellin
gen voor verslaafden en mentaal
gehandicapten. Hij begeleidde re
gelmatig groepen in Egmond, in
Vierhouten en een paar keer per
jaar ook in Italië.
De laatste jaren maakte hij zich
voortdurend kwaad over het feit
dat een tv-presentator vandaag de
dag in veel hoger aanzien staat
dan een goed acteur. „Mensen die
prachtige dingen hebben gedaan
op toneel of televisie zijn verdwe
nen en vergeten. Waar is bijvoor
beeld Ton van Duinhoven geble
ven, die verdient toch een avond
vullende hommage? Er is geen
hond meer die zegt: 'goh, wat heb
jij een prachtige rol gespeeld'. Nu
hoor je alleen maar: 'Hé jij hebt
goed gescoord!' Alleen maar kijk
cijfers, commercie, marketing.
„Veel geld verdienen is nooit mijn
drijfveer geweest, maar ik kan nu
wel eens naar de tv kijken en me
ergeren over het feit dat iedereen
die weet dat Valkenburg in Lim
burg ligt een miljoen kan verdie
nen. Dan denk ik: daar heb ik in
mijn tijd harder voor moeten wer
ken. Tegelijkertijd is het verleden -
als je de schande van '40-'45 niet
meerekent- mij liever. Er was nog
vakmanschap. Mijn eigen vak is
met al die soaps gewoon ver
hoerd."
Albert Mol is getrouwd geweest
met actrice Lucie Bor, met wie hij
dochter Kika kreeg. Maar hij heeft
zijn homoseksuele geaardheid
nooit onder stoelen of banken ge
stoken. „Mijn moeder had, -toen
Boek op de plank
Andermaal is het boekenweek en andermaal ver
loopt de zaak zoals hij sinds mensenheugenis ver
loopt. Het begint met het boekenbdl. Dat was gister
avond. Deze danspartij is te vergelijken met de in
tocht van sinterklaas. Met de fysieke komst van de
kindervriend gaat de campagne voor het gullere ge
ven ojficieel van start. Wat de goede sint is voor
meer suikergoed, marsepein en Play Station is Mu-
lisch voor meer boek. Harry kom maar binnen met
je knecht. We zitten allemaal even recht. Ofschoon,
zitten natuurlijk niet het juiste werkwoord is, want
zitten doe je als je een boek wilt lezen en op een boe
kenbal is lezen het laatste wat je doet. Ik amuseerde
mij de keren dat het bal mij was vergund altijd ter
dege, Iedereen die daar blasé over doet, jokt. Mocht
mij ooit nog een uitnodiging voor het bal bereiken,
dan ga ik de knellende confrontatie met de smoking,
mijn middenrif als uitdijend continent, zeker weer
aan. Het boekenbal moet je minstens eens hebben
meegemaakt, net als een ballonvaart. Het geloof in
Sinterklaas ben ik intussen kwijt. Maar aan het ge
loof in Mulisch klamp ik me vast, zolang de Nobel
prijs voor literatuur, Harry en ikzelf tijd van leven
hebben. De profeet Jesaja zei het al, zij die geloven
haasten niet, wie gelooft weet van geen wijken en
voornoemde Jesaja heeft zelf nooit de Nobelprijs ge
kregen.
Ik inaak me wel zorgen over het boek als verschijn
sel. Een boek moet je lezen, maar lezen sterft uit.
Statistieken vermanen ons al een halve eeuw. We
kijken steeds meer televisie en dat doet maar met op
wintersport gaan en met loungen. Voeg daarbij in
ternetten. De enige constante is het etmaal, nog al
tijd 24 uur. Dus wanneer zouden we in godsnaam
moeten lézen? In bad wellicht? Maar stel dat het
boek mij uit de handen glipt en het verdwijnt onder
het overvloedige schuim waarmee ik mijn leden aan
de eigen kritische blik pleeg te onttrekken? Dat zou
toch zonde zijn, een nat boek?
Daarnaast is er sprake van een snel groeiend leger
mensen dat misschien best zou willen lezen of
schrijven, inaar het thuis in Turkije of Marokko
nooit heeft geleerd. Het boekenbal danst in Amster
dam, zoals ooit het Congres danste in Wenen, maar
buiten de glitter van het Leidseplein, ver weg opge
borgen in de betonnen woonkazernes aan de randen
van de metropool verzamelen zich scharen analfa
beten rond de overjarige televisie. Op het krap beme
ten balkon staat de schotelantenne, de discus van
Satan. Zijn cirkelvormige silhouet is flauw zicht
baar door de gesloten gordijnen. Wie begint met
stenigen?
Er komen elk jaar méér titels op de markt. De ramsj
stijgt navenant. Veel boeken wacht binnen het jaar
de firma De Slegte. Een groot aantal haalt dat eer
zame massagraf niet eens. Elke dag bij het ontbijt
zie ik bij de leuke Daphne van het ochtendapos-
tolaat op de buis wel een Bekende Nederlander
die zojuist een ei heeft gelegd. Al zijn of haar
diepe gedachten over het leven, de roem of de
hardlijvigheid uitgestort in één kloeke pocket.
Daphne één en al oor. Wie goed luistert, hoort
op de achtergrond de papierversnippe-
raar al stationair draaien, zoals in het
verleden de beul altijd tijdig zijn bijlen sleep.
'Frankrijk' is ditmaal het thema van de boe- f
kenweek. Toevallig arriveerde ik zon
dag per trein in Parijs en inderdaad,
het Gare du Nord stond al bij voor
baat op zijn kop. Hanneke Groente
man en Philip Freriks allebei uitver
kocht. Vandaag weer thuisgekomen
veeg ik wat literaire eendagsvliegen
uit recente boekenweken van de
plank. Ik heb ruimte nodig.
De Udense Carnavalsvereniging
onderscheidde hem met de
Ereknoeris en de opticiens riepen
hem eind jaren zeventig in vereni
ging uit tot Mr. Bril, de meest mon-
tuurgenieke persoonlijkheid. Maar
de dinsdag op 87-jarige leeftijd
overleden acteur, danser, cabare
tier, schilder en schrijver Albert Mol
was meer en wilde ook meer zijn
dan de Malle Appie van Wie van de
Drie. „Van de hokjesgeest heb ik al
tijd last gehad."
Hij heeft op artistiek gebied bijna
alles gedaan, meldt Het Acteurs-
en Kleinkunstenaars-lexicon. En
daar is geen woord over gelogen.
Mol fladderde van circus naar ca
baret, van serieus toneel naar tv-
panels en commercials. Een
spring-in-het-veld die van alle
markten thuis was, die danste,
zong en acteerde van hot naar
her. Die multifunctionele inzet
baarheid heeft hem wel eens op
gebroken, erkende hij later. „Ik
ben een beetje het slachtoffer van
mijn eigen warboel geworden."
Albert Mol werd op 3 januari 1917
in Amsterdam geboren, in het
Huis voor Gevallen Vrouwen.
„Mijn moeder mocht niet in een
ziekenhuis bevallen, want ze was
niet getrouwd." Zijn vader heeft
hij nooit gekend, vertelde hij in
een interview. „Het was 1916.
Mijn moeder liep drie rondjes om
het stadhuis, gaf mijn verwekker
haar bruidsschat en zei toen dat
hij op kon rotten. Ze had geen
trek in die man. Aan anderen ver
telde ze: 'Mijn man? Ja, mijn man
was zeekapitein en hij is over
boord geslagen tijdens een storm
op de Atlantische oceaan'." Hij
heeft zijn vader één keer ontmoet,
in 1941. Albert belde bij zijn vader
aan en zei: „Voordat mij iets over
komt, wil ik u nog een keer zien."
Maar: „Ik vond er geen reet aan."
Spaans uiterlijk
Hij zakte voor het toelatingsexa
men voor de toneelschool, waar
na hij privé-lessen kreeg van Paul
Huf, de toneelspeler, bij wie hij
vijfjaar bleef wonen. Op aanra
den van Hufs echtgenote, Emmy
de Beneditty, ging hij naar de bal
letschool, eerst in Amsterdam en
van 1937 tot 1939 in Parijs bij Olga
Prejobaljenska. Hij had inmiddels
meegewerkt aan enkele toneeluit
voeringen en kwam al gauw in re
vues en cabaretprogramma's te
staan. Ook verzorgde Mol choreo
grafieën voor amusementspro
gramma's. Als danser maakte hij
naam in Zürich, Basel, Florence,
Praag, San Francisco, Hamburg,
Milaan, Locarno, Mexico, Riö de
Janeiro en Londen.
Hij danste bij het Cullberg Ballet
in Stockholm, waar 'de Hollandse
danser met het Spaanse uiterlijk'
een 'overnight sensation' was.
Mol herinnerde zich dat hij Birgit
Cullberg zag optreden in de Am
sterdamse Stadsschouwburg. „Ik
vond het zo mooi dat ik haar de
volgende dag heb gebeld om te
wagen of ik auditie mocht doen.
Diezelfde dag nog kon ik komen
en werd meteen aangenomen.
Met het Cullberg Ballet heb ik
door heel Europa gereisd."
Wie ooit de gelegenheid heeft ge
had Albert Mols plakboeken te
mogen inkijken, heeft ruim een
halve eeuw Nederlandse theater
historie aan zich voorbij zien trek
ken. Hij speelde in De Gebraden
Gans bij Buziau, d'Artagnan in De
Drie Musketiers, de valse profeet
in De Verloren Zonen, De bloe
metjes buiten (regie Wim Sonne-
veld), het Kurhaus Cabaret van
Cor Ruys, de Bouwmeester Revue,
het cabaret van Wim Kan. Hij
danste in de eerste Peter en de
Wolf van het Scapino Ballet en
ik het haar op mijn zeventi
vertelde- gezegd dat het hl
schuld was; ze had toen zL
ger was, een meisje willenp
ben. Ze zei: En nu heb ikz.
bei. Daar was de kous mei*
Mol was in de jaren zestigC
ste bekende Nederlander (j
de tv openlijk voor zijn gel
heid uitkwam. „Ik noem
gen bij hun naam. Toen K.^
Postema mij in Een Groolh
vroeg of ik homoseksueel i,
heb ik dat, recht in de cari[
beaamd. De mooiste kriti^,
ik later van een taxichauff(
zei: Je zou een flapdrol zijt,
weest als je erom had gelo[,
Hij ging er prat op dat hij i
voor de emancipatie van
moseksueel had gedaan. T
VARA's TV Magazine zei L
„Zonder mij had Jos Brinlf
loof niet verder kunnen vi
gen en was Gerard Joling if
tante van een liefdesbabyL
den." k
Baghwan
In maart 1998 trouwde hi|
81ste met Geurdon -Geun,
een twintig jaar jongere, ijj
buust eikenhout gesneden j
kaan. Mol ontmoette henj-
51 was. Samen reisden zejg
dia waar ze enige maande,
bleven in de commune va
wan. Volgens Bill was zijnjf
'nooit 100 procent in Baglj,
geweest. „Ik droeg alles gi
oranje. Albert niet, hij kw;;
verder dan een beetje rooi
dat kwam meer van de vep
was in de wasmachine."
woonde tientallen jaren iif
boerderij in het Gelderse Ij
de eerste weg rechts na hi
kamp. Bill overleed op zof,
augustus 2003, op 67-jari^
tijd, een week nadat de da,
taire Malle Appie op tv te^
Over de dood zei hij eens:!
wel eens gehoord dat je dij
lange tunnel gaat. Zo verl,
nog niet gekomen. De boj=
wegens werkzaamheden,!!
ten. Ik ben een volhouder,
als de ene vriend de andö
tijds troostte: 'Je hoeft je ij]
bert niet druk te maken. IJ
kreng gaat toch niet doodji
het kreng toch dood.
Peter Kuijt
Albert Mol als een van de types in de film 'Wat zien ik?' naar het gelijkna
mige boek van Mol. Foto: Archief
(400.000 verkochte exemplaren)
werd in 1971 verfilmd door Paul
Verhoeven, die Albert Mol in de
cast opnam. Hij vertolkte ook rol
len in onder meer Fanfare, De
zaak MP, Park en Lieve jongens.
Erkenning als serieus acteur kreeg
hij, vond hij, pas 'aan het eind van
de rit', toen Wim T. Schippers
hem vroeg voor de vaderrol in de
tv-serie We zijn weer thuis. En in
Arjan Ederveens serie 30 Minuten,
speelde Mol halverwege de jaren
negentig een demente moeder die
in de oorlog verliefd was geweest
op een Duitse soldaat. Een mooie
rol, sober vertolkt. Mol, destijds:
„Je bent bij het toneel en je wilt
toch de mooiste Hamlet spelen.
Dat lukt niet omdat men dat niet
in je ziet en op je oude dag krijg
je dan dit cadeau van
Ederveen. Waar
schijnlijk heb ik
het altijd ge
had, maar er
moest eerst
iemand
langsko
men die
het uit me
haalde".
Mol was te
levisiemede
werker van
het eerste uur.
trad samen op met Wim Sorine-
veld tijdens het eerste Boekenbal,
waar iedereen vond dat hij op An
na Blaman leek. Onder de arties
tennaam Albertine Molière danste
hij samen met Hans Kaart het ro
mantische ballet Les Sylphides.
En hij was de clown in Veel leven
om niets bij de Haagse Comedie.
„Het was een prachtige tijd", al
dus Mol. „Cees Laseur die daar
artistiek leider was, had vertrou
wen in me, voor hem was ik meer
dan Malle Appie."
Wat zien ik?
Mol schreef ook boeken. Hij pu
bliceerde onder meer Haar van
boven, de autobiografie Mèngele
broek en pintje billen, Het doek
viel te vroeg en Wat
zien ik? Deze
bestseller
