Vier litertjes waterstof tanker
LEIDEN REGIO
Kamer heeft nog veel
vragen over Valkenburg
VIERLING
IN LEIDEN
Vierling zoekt geboortefilm
'Het zou mooi zijn als je een blik
vrijwilligers kon opentrekken'
Cultureel centrum starten kost minsten zeven miljoe
(1
Hardloopwedstri[
door HSL-aquadf
Noodlokalen: Noordwijr
niet op zaken vooruit lof
HDC 972
woensdag IQ MAAR]
den haag - De Tweede Kamer
wil meer informatie over de
plannen met Vliegkamp Val
kenburg. De regering moet 77
vragen beantwoorden over de
plannen om marinevliegkamp
Valkenburg te sluiten, de Ori-
ons te verkopen én de onder
zoeken die minister Kamp op
aandringen van het parlement
heeft gedaan. Een belangrijk
onderdeel daarin vormt de mo
gelijkheid tot civiel gebruik van
het vliegveld.
De kamer vraagt zich af of de
regering wel op de hoogte is
van de belangstelling van een
groot aantal marktpartijen, zo
als een prijsvechter (Ryanair),
zakenjets, traumahelikopters,
de politie en bloemenhandel.
En kloppen de berekeningen
van de ondernemingsraad van
het vliegkamp en in het rapport
van Deloitte over de mogelijke
opbrengst van commercieel ge
bruik en internationale samen
werking?
Ook wil de Kamer graag toe
lichting op de bezwaren van het
ministerie van verkeer tegen
uitbreiding van de vluchten op
Valkenburg. Is het argument
dat er dan te veel concurrentie
zou zijn met andere vliegvelden
wel geldig als Eindhoven en
Schiphol al aan hun top zitten
van toegestane starts en landin
gen? En hoe valt de belangstel
ling van Schipholgroup voor
Valkenburg te verklaren?
Een andere belangrijke vraag
voor deze regio is die naar de
gevolgen van het sluiten van
Valkenburg voor de aanvlieg
routes naar Schiphol. De Kamer
wil weten of vliegtuigen hier
dan lager mogen vliegen waar
door de geluidsoverlast toe
neemt.
In hoeverre het sluiten van Val
kenburg en het verkopen van
Magnifiosi in Lisse geeft jongerencentrum nieuwe impuls
door Aart van der Kuijl
lisse - Het Open Jongeren Cen
trum (OJC) Magnifiosi in Lisse
pakt de komende seizoenen uit
Verschillende werkgroepen van
het jongerencentrum zetten
zich hiervoor in. Ze richten hun
pijlen op nieuwe publieksgroe
pen. De nieuwe werkgroep
Kunst heeft recentelijk een
mooi succesje behaald door de
onder jongeren populaire
schrijver Ronald Giphart bin
nen te halen voor een optreden
op 12 maart tijdens de Boeken
week. Maar eigenlijk is de werk
groep op zoek naar jongeren
die het organiseren van dit
soort activiteiten uit handen
willen nemen
Spil in de werkgroep Kunst die
sinds september 2003 actief is,
is vrijwilliger Michel Faas (25),
hij steekt heel wat vrije uurtjes
in Magnifiosi: „Vorig jaar heb
ben we met de toneelgroep
rond de uitgave van de nieuwe
Harry Potter-roman op uitnodi
ging van boekhandel Grimber
gen Huys Dever omgetoverd,
een enorm succes, waar we ook
heel wat extra bekendheid aan
hebben overgehouden. De
boekhandel vroeg ons voor dit
evenement, nadat ze de ope
ningsavond van onze werk
groep Kunst hadden bijge
woond."
Het optreden van Giphart gaat
vergezeld van de vertoning van
Phüeine zegt sorry, de verfil
ming van zijn gelijknamige ro
man.
Faas vertelt dat ze met opzet
hebben gekozen voor deze
combinatie. „Zowel de schrijver
als de film spreken heel veel
jongeren aan. Kijk, op school
moeten ze al zoveel. Verplichte
boekenlijsten en zo, terwijl je
onwijs veel leuke schrijvers
voor jongeren hebt zoals Her
man Koch en Abdelkader Bena-
li, maar ook het Loesje-collec-
tief, dat overigens in april bij
ons komt. We willen vooral de
toegankelijke kant van de litera
tuur belichten."
Er was al het nodige te doen in
Magnifiosi, geeft Faas aan,
maar dat zijn vooral activiteiten
die gericht zijn op het poppu
bliek. „Dat gaat goed, dus dat
houden we er ook gewoon lek
ker in. Er wordt nu alleen wat
meer divers en dus intensiever
geprogrammeerd. Daardoor is
het pand wat vaker vol en moe
ten we wat uitgekiender inplan
nen."
Het sleutelwoord bij dit alles is
'vrijwilligers', zo benadrukt
Faas. „Het tekort daaraan daar
lopen we elke weer tegenaan.
Het zou makkelijk zijn als je af
en toe eens een blik kon open
trekken. We proberen vooral
vrijwilligers van buiten Magni
fiosi binnen te halen als we ons
extern manifesteren zoals tij
dens die Harry Potteravond.
Jongeren voor langere tijd strik
ken en structureel iets laten
Leidse chemicus onderzoekt techniek voor opslag van nieuwe brandstof
de Orions een bezuiniging is, is
de Kamer ook nog niet hele
maal duidelijk. Waar moeten
overheidsvluchten in de toe
komst landen en is de beveili
ging van vip's daar even goed?
En heeft de regering wel genoeg
onderzoek gedaan naar moge
lijke samenwerking met Duits
land, België, Portugal, Noorwe
gen en de VS in de West als het
gaat om de Orions? Opleidings-
onderhouds- en trainingsfaci
liteiten in Valkenburg, zoals de
Orion simulator, zouden ook
door andere landen gebruikt
kunnen worden. Daarnaast wil
de Kamer een expliciet over
zicht van de alternatieven om
de taken van de Orions uit te
voeren en op welke termijn de
ze beschikbaar zijn.
Uiterlijk volgende week moet er
antwoord komen op de vragen
van de Tweede Kamer.
doen is moeilijk: er zijn massa's
jongeren hier in Lisse, maar zie
ze maar eens warm te laten lo
pen voor vrijwilligerswerk."
Magnifiosi nu zich nu profite
ren van de inzet van de Hoge
school Leiden. Studenten cul
tureel maatschappelijke vor
ming kunnen een deel van hun
afstudeerprogramma invullen
door bij het jongerencentrum
een praktijkopdracht te vervul
len.
Magnifiosi is onlangs gevraagd
om samen te werken met de
culturele instelling het Kunstge
bouw van Stichting Kunst en
Cultuur van Zuid-Holland. De
ze provinciale organisatie heeft
contact gezocht met Magnifiosi
met de vraag of het jongeren
centrum wil participeren in een
cultuurplatform in de Duin- en
Bollenstreek. „Zij willen bij
voorbeeld dat er een cultuurbe
middelaar in het leven wordt
geroepen die contact onder
houdt met scholen en instellin
gen zoals wij. De provincie
heeft geld beschikbaar gesteld
voor acht a negen cultuurplat
forms in Zuid-Holland."
Faas en de andere leden van
het bestuur van de werkgroep
Kunst richten zich nu eerst op
de Ronald Giphart-avond.
'Ronald Giphart Vertelt', aansluitend:
film 'Phileine zegt sorry". Vrijdag 12
maart Open: 20.00 uur. Aanvang:
21.00 uur. Voorverkoop: 7 euro.
Deurprijs: 10 euro. Ruishomlaan 21,
Lisse. TeL 0252-416 755.
door Wilfred Simons
leiden - Waterstof lijkt een aantrekkelijk
alternatief voor fossiele brandstoffen. Het
is onbeperkt voorhanden en na verbran
ding rest slechts zuiver water. Maar voor
dat we bij het pompstation de tank ermee
kunnen volgooien, moet er nog heel wat
gebeuren. Aan de Universiteit Leiden
werkt hoogleraar theoretische chemie
Geert-Jan Kroes (42) aan technieken om
waterstof efficiënt op te slaan en het op
schone wijze te maken.
Electriciteitsproducenten zoals Nuon en
Essent maken volop reclame voor hun
groene energie, waardoor bij consu
menten misschien de indruk ontstaat
dat duurzame energie op grote schaal
beschikbaar is. Maar helaas, slechts een
klein percentage van de wereldenergie
behoefte wordt door duurzame bronnen
gedekt Ongeveer 85 procent wordt ge
haald uit fossiele brandstoffen en dan
vooral olie (veertig procent).
Het gebruik van fossiele brandstoffen
heeft nadelen. Ten eerste raken ze op.
Met de onstuimige groei van de econo
mieën in China en India is de verwach
ting dat de energiebehoefte tussen nu
en 2040 zal verdubbelen en tussen 2040
en 2070 zelfs verdriedubbelen. Volgens
de laatste stand van zaken is de olie over
veertig jaar op, als de consumptie op de
huidige voet doorgaat. Gas is er nog
voor zestig jaar en kolen voor tweehon
derd jaar.
Een tweede probleem is dat het versto
ken van fossiele brandstoffen gepaard
gaat met de uitstoot van kooldioxide
(C02). In absolute zin bevat de atmos
feer slechts heel weinig C02 - 0,36 pro
mille. Omstreeks 1750, bij de aanvang
van de Industriële Revolutie, was dat
nog lager, 0,28 promille. Maar omdat
C02 een broeikasgas is, veroorzaakt een
kleine toename al een flinke opwarming
van de atmosfeer. In de afgelopen eeuw
is de gemiddelde temperatuur 0,6 graad
toegenomen en is de zeespiegel twintig
centimeter gestegen. Klimatologen ver
wachten de komende veertig jaar een
toename van nog eens een halve tot een
hele graad.
Waterstof als energiebron vervuilt de at
mosfeer niet en is uit water te maken.
Dat kan bijvoorbeeld met elektrolyse:
Mg2NiH:4
Waterstof als energiebron vervuilt de atmosfeer niet en is uit water te maken. Foto: Nature
met behulp van elektriciteit kan water
worden ontbonden in zuurstof en wa
terstof. Maar een efficiënte en schone
productie van waterstof op grote schaal
en de opslag daarvan in personenauto's
eist compleet nieuwe technologieën, die
nog in de kinderschoenen staan. Zowel
in Europa als in de Verenigde Staten zijn
chemici en ingenieurs aan het werk die
de komende decennia een omslag naar
een 'waterstofeconomie' mogelijk moe
ten maken.
Ook Nederlanders leveren een bijdrage.
Samen met hoogleraren Evert-Jan Bae-
rends (Vrije Universiteit) en Gert-Jan
Kramer (TU Eindhoven) onderzoekt Lei
derdorper Geert-Jan Kroes een nieuwe -
hopelijk efficiënte - methode om water
stof op te slaan in een tank. Het trio
kreeg vorig jaar een subsidie van 650.000
euro van het samenwerkingsverband
Advanced Catalytic Technologies for
Sustainability voor onderzoek naar op
slag van waterstof in een autotank. Van
de Nederlandse Organisatie voor Weten
schappelijk Onderzoek ontvingen zij
nog eens 1,2 miljoen euro om te zoeken
naar methoden om waterstof te maken
met behulp van halfgeleiders en zon
licht.
Een waterstofauto kan vierhonderd kilo
meter rijden op vier kilogram waterstof,
als een brandstofcel wordt gebruikt voor
de voortstuwing. Een 'traditionele' op
slagtank voor gasvormig waterstof heeft
echter de maat van een olievat, veel te
groot voor personenauto's. De opgave is
dus een kleine tank te ontwikkelen waar
tóch vier kilo waterstof in past.
Chemici zoeken de oplossing in een
tank die gevuld is met een metaalmeng
sel die met waterstof kan reageren. We
reldwijd wordt met allerlei mengsels ge-
experimenteerd. Enige tijd leek bijvoor
beeld een mengsel van nikkel en lantaan
veelbelovend, maar er was 290 kilo van
de stof nodig om de vereiste vier kilo in
op te slaan. „Veel te zwaar", zegt Kroes.
Waterstof onttrekken aan borax via een
reactie met water is efficiënter, maar le
vert een afvalstof op die in een fabriek
opgewerkt moet worden.
Kroes onderzoekt een veelbelovende
verbinding van natrium en aluminium.
De stof werkt het best nadat hij in een
kogelmolen is fijngemalen tot een poe
der met deeltjes van ongeveei?1
crometer groot. Slechts zevenf*
de stof is nodig om te reager/
vereiste vier kilo waterstof. He
bovendien reversibel: door dee
verwarmen, stroomt de waterf
Door onder druk waterstof dé
persen ('tanken') neemt het tf
nieuw waterstof op. P
Enig nadeel tot nu toe: de uit|!
de opname gaan te langzaamf
passen in een auto met een bi1
cel. Daarnaast is niet bekend
actie van het waterstof met h?f
aluminiummengsel precies ve.
Kroes wil dat uitrekenen en wj
voegingen ('katalysatoren') de.t
versnellen. Als dat bekend is,L
open naar methoden en techi.
de waterstof sneller en ondeif
druk weer uit de tank te krijge
verwacht dat hij, Baerends en
op zoek zullen moeten naar es
katalysator - een chemische sf
reactie nog meer versnelt dan.'
toe bekende. Kroes is hoopvoL
denken dat wij een oplossing!
vinden."
I
Drie varianten onderzocht in Hillegoms haalbaarheidsonderzoek
hillegom - Het opstarten van een multifunctioneel
centrum in Hillegom kost minstens zeven miljoen eu
ro. Voor dat geld heeft het bollendorp buiten het cen
trum een theaterzaal met ruimte voor tweehonderd-
vijftig bezoekers, een foyer en een vergaderruimte met
vijftig zitplaatsen. De exploitatiekosten van zo'n zaal
bedragen per jaar ruim zes ton. Dat blijkt uit een haal
baarheidsonderzoek van Buys Culturele Profielen.
Het adviesbureau heeft ook twee andere varianten on
derzocht. Een centrum met ruimte voor de Hillegomse
Muziekschool, een theaterzaal en Balletschool Martha
de Rijk buiten het hart van Hillegom kost ruim 10,5
miljoen euro. Een multifunctionele ruimte in de moge
lijke nieuwbouw aan de zuidkant van het Henri
Dunantplein, waar plek is voor balletschool, muziek
school én bibliotheek, doet zo'n 16,2 euro. Een meer
derheid van de gemeenteraad droeg het college van B
en W eerder ook deze variant te onderzoeken.
De duurste variant is waarschijnlijk het goedkoopst om
te exploiteren: bijna 5,5 ton per jaar
Eerder bleek - uit een onderzoek - dat 1
hoefte heeft aan een multifunctioneel
trum. Vooral verenigingen met leden die 0^
treden, kunnen - naar eigen zeggen - mon
welijks uit de voeten.
De raadscommissite maatschappij en
spreekt het haalbaarheidsonderzoek op 22 d1
april hakt de gemeenteraad knopen doof
eventuele voortzetting. Eerder had een i
van de raad gevraagd om het haalbaarheids!?
Dertig jaar geleden werd de
eerste Nederlandse vierling
geboren in het Academisch
Ziekenhuis Leiden. De ge
beurtenis vond plaats op 15
februari 1974 en werd vastge
legd op 16mm-film. Leuk voor
later, dachten ze in het zie
kenhuis. Ouders en kinderen
van familie De Wit uit Venhui
zen hebben de film echter
nooit gezien. De band is zoek.
Vijftien jaar geleden schakelde
de oudste zus van de vierling,
Elise Bousma (32) Henny
Huisman tevergeefs in om de
film boven water te krijgen.
De redactie van zijn Surprise
Show kreeg niets voor elkaar.
De familie legde zich min of
meer neer bij het verlies van
de geboorteband. Maar toen
de Telegraaf eind vorige week
een groot artikel aan de in
middels volwassen vierling
wijdde, kreeg Elise weer hoop.
„Na het interview heb ik de
Telegraaf gevraagd of we een
oproepje mochten doen."
Vrijdag verscheen de oproep
in de krant. Bousma is op
zoek naar de tape van de ge
boorte van Jacqueline, Angeli-
que, Niels en Robert de Wit.
Medisch fotograaf Lou Her
mans meldde zich direct bij
Elise Bousma. „Hij is zelf ge
tuige geweest van de beval
ling", zegt Bousma. De zoek
geraakte film heeft hij niet ge
maakt. „Maar er blijken wel
foto's en dia's te bestaan,
waarvan wij het bestaan niet
wisten", zegt Bousma. „Fan
tastisch dat dat materiaal er is
en dat wij daar afdrukken van
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
kunnen krijgen. Hij heeft mij
ook beloofd verder te speuren
naar de 16mm-band."
Vlak na de geboorte van de
vierling was moeder Riet de
Wit te veel met de kinderen
bezig om zich druk te maken
over de film en de foto's. Na
enkele weken vertrok ze met
de vierling maar zonder film
naar. Ze zou later nog wel
eens informeren naar het ma
teriaal.
Als oudste zus van de vierling
is Bousma, inmiddels zelf
moeder van drie kinderen, het
meest geïnteresseerd in de ge
boorteband en andere beel
den van de bijzondere ge
boorte. „Mijn zus Angelique
heeft inmiddels ook een zoon
tje. Zij zou het ook leuk vin
den om de beelden te zien. En
mijn moeder ook wel Ik heb
haar al opgebeld om haar het
nieuws te vertellen over de ge
vonden foto's en dat roept bij
haar best veel emotie op. Ze is
nu 62 jaar en heeft door de ja
ren heen haar eigen verhaal
gevormd over de geboorte van
de vierling. Maar misschien
klopt dat niet helemaal, want
het was een behoorlijk zware
bevalling en meteen na de ge
boorte is ze platgespoten. Dus
het is een fantastisch vooruit
zicht dat we straks naar Lei
den kunnen gaan om het ma
teriaal in ontvangst te nemen
en te bekijken."
Brand
Het Leids Universitair Me
disch Centrum (voorheen:
Academisch Ziekenhuis Lei
den) houdt er rekening mee
dat de film is vernietigd tij
dens de grote brand in de
vrouwenkliniek, in april 1994.
■wijst
BL het'
■ttaio-
■nhoek
|_>fdige
J ope-
I 'iolo-
LiSting
Ttitief
■•rsi-
114-n*.- on hlp^k 1470
LEIDEN In het Academisch
Ziekenhuis te Lelden ls gistermid
dag een vierling geboren: twee
meisjes en twee jongens. De moe
der, de 33-jarige mevrouw M-A-
C wit—Sit Uit Venhuizen <NH)
en üe kinderen - in de couveuse
maken het'prima, ver^kerdï
ons de vader, de heer C de Wit
S- Mevrouw De Wit wü voorlo-
pig echter niet met de tógjes op
de foto. Het echtpaarhadal een
dochtertje dat in mer twee jaar
15.49 uur werd het eerste
meisje geboren: Angelique <1780
£am, 44 cm)om 15.62 uur kwam
IV eerste zoon ter wereld, die
Niels zal worden genoemd. Ntek»
woog 1700 gram en ls 41 cm lang.
Zijn broer Rober kwam vier mi
nuten later en bled: U70 gram
te wégen bij een lengte van 43 cm.
Zijn derde zuster volgde hem op
de voet. één minuut later-Dat was
Jacqueline. Haar maten zijn 1870
gram en' 44 cm-lang.
De heer De Wit, die-in Vem-
hUizen. bloembollenkweker is, zei
nóg, dat' men hem in het zieken
huis had verteld, dat er in Ne
derland per jaar 200.000
ten plaatshebben. Een
komt voor op elke ruim ,500400
geboorten, dus eens in de dne
3aëat er niet eens per drie jaar
een Nederlandse vfërhng in het
nieuws komt is het gevolg van het
feit, dat veélal niet alle leden van
een vierling levensvatbaar blijken
te. zijn.
Op 16 februari 1974 stond het nieuws van de eerste Nederlandse vierling In het Leidsch Dagblad. De
twee meisjes en twee jongens waren een dag eerder in het Academisch Ziekenhuis Leiden ter we
reld gekomen.
vinden die er meer van weten,
maar het vervelende is na
tuurlijk dat er een hele gene
ratie tussen zit. Al het perso
neel op de afdeling gynaeco
logie is inmiddels verjongd."
Lou Hermans was gisteren Erna Straatsma
„Heel wel mogelijk dat de film
toen verloren is gegaan", zegt
woordvoerder Dirk Ketting.
„Archiefmateriaal dat toen op
zolder stond, is voor een groot
deel verbrand. Ik zal eens in
formeren of ik mensen kan
niet bereikbaar voor commen-
taar.Bousma hoopt dat de film
alsnog wordt gevonden en
houdt zich aanbevolen voor
tips: 06-23089881.
Haarlemmermeer - Een unieke
en eenmalige prestatieloop be
looft het te worden, de HSL-
aquaductloop op zondag 28
maart. Naar believen kan er zes
of twaalf kilometer worden
hardgelopen door het HSL-
aquaduct onder de Ringvaart
en over het HSL-viaduct over
de A44. Het idee is afkomstig
van de Loopvereniging Alkema
de Plantaris. De loop is georga
niseerd in samenwerking met
de projectorganisatie HSL-Zuid
en de aannemerscombinatie
Hollandse Meren.
De tocht gaat door het beton
nen aquaduct, dat met de toe-
ritten er bij twee kilometer lang
is. Daarna gaan de lopers nog
over het spoorviaduct waarmee
de HSL in de toekomst de A44
kruist, dit stuk is een kilometer
lang. Door deze route heen en
terug af te leggen ontstaat er
dus een rondje van zes kilome
ter.
Volgens de organisatie belooft
het een pittig loopje te worden
omdat er meerdere)
nen. Het diepste pi8ja
aquaduct ligt acht njg,
het startpunt, het vij
de A44 ligt zes mete%a
startpunt. Er is ook
loop die minder zwi
deren blijven in deffl
en moeten zo'n twef
afleggen. De start \il
derloop is 's ochtend 1
uur, de volwassenenW
11.00 uur. Het inschi
draagt vijf euro vooio
nen en voor kinderebr;
De inschrijving is terjni
De prestatieloop \ëei
met een open dag, loc
stukje van het HSL-ien
het publiek kan wokr
ken. De open daghd
10.00 tot 16.00 uur. Ej
ruimte voor auto's t
perkt, bezoekers 1
seerd vooral met de&lli
men. Zie ook: www.pi
of www.hslzuid.nl
i6
NooRDWiJK - Wethouder Van
Bockhove van Noordwijk wil in
de kwestie rond de noodlokalen
van het Northgo College 'niet
op de zaken vooruitlopen'.
Voor de vijf noodlokalen en een
aanvraag voor nog een twee ex
tra noodlokalen moet het be
stemmingsplan 'Grashoek'
worden aangepast. Omwonen
den hebben aangekondigd daar
massaal protest tegen aan te te
kenen. De kans is 11
aanwezig dat North/) 1
len moet afbreken. rV
val heeft de schoolir
ruimteprobleem'
woordvoeder van dep
„Momenteel heeft dj/
ruimtegebrek. De kaiH1
daad aanwezig dat hP
voor de school aflö)01
we wachten eerst dr§
procedure af."
