Betaalmoraal verslechtert snel
ECONOMIE
Europa worstelt met betaling 'slaapdiensten'
'Sportkledingfabrikanten slechte werkgevers'
Zalm verwacht snel!
privatisering Schiph
'Werklozen ontevredc
over bemiddeling CV\
Caféhouder
voor bier
naar super
De blik naar het oosterf
Overleg CAO bij
supers gestaakt
den haag - Het overleg over
een nieuwe CAO over de super
markten is voorlopig stilgelegd.
De werkgevers wilden de oude
CAO ongewijzigd nog een jaar
laten doorlopen; de vakbonden
vinden dat afspraken moeten
worden gemaakt over de toene
mende druk op werknemers.
Pas in mei praten de partijen
verder. Sinds de prijzenoorlog
komen bij de bonden veel
klachten binnen. Personeel
wordt gedwongen bepaalde da
gen vrij te nemen en soms wor
den winkels soms volledig ge
rund door scholieren.
Fortis schrapt
banen bij grens
utrecht - Bankverzekeraar For
ds schrapt ongeveer zestig van
de ruim negentig banen bij fili
alen in de grensstreek. Het fi
nanciële concern is voorne
mens om vier van de zes gespe
cialiseerde grenskantoren begin
volgend jaar te sluiten, omdat
het voor Belgen en Duitsers
vanaf 2005 fiscaal minder aan
trekkelijk wordt geld in Neder
land weg te zetten.
Parmalat krijgt
lening van banken
milaan - Het noodlijdende Ita
liaanse zuivelbedrijf Parmalat
heeft met een groep banken
overeenstemming bereikt over
een lening van 105,8 miljoen
euro. Met dat geld kunnen de
melkfabrieken voorlopig blijven
draaien. Bij Parmalat kwam
eind vorig jaar een grootschali
ge fraude aan het licht, waarbij
miljarden zoek bleken te zijn.
Diesel en benzine
opnieuw duurder
den haag - De brandstofprijzen
zetten him weg omhoog voort.
Marktleider Shell verhoogde
gisteren de prijs van zijn benzi
nes super plus en euro onge
lood met 1,4 cent. De advies
prijs van een liter super plus
komt hiermee op 1,273 euro.
Euro ongelood komt op 1,219.
De brandstofprijzen bevinden
zich momenteel op het hoogste
niveau in een jaar tijd. Ook die
sel is duurder geworden: 2 cent.
De adviesprijs is nu 84,5 cent.
'EU eist tweetal
versies Windows'
brussel - De Europese Com
missie is van plan Microsoft te
dwingen een versie van
Windows op de markt te bren
gen zonder Wmdows Media
Player. Dat zeggen bronnen in
Brussel. De EU wil concurren
ten van Microsoft, zoals RealO-
ne en QuickTime, zo meer kans
geven. De maatregel wordt
waarschijnlijk deze maand offi
cieel aangekondigd, tenzij het
op het laatste moment tot een
schikking komt. Het software
bedrijf zegt dat het niet moge
lijk is onderdelen uit Windows
te halen. Geloofwaardig is dat
bezwaar niet, want in Azië
werdvorige maand een uitge
klede, goedkopere versie van
Windows XP uitgebracht.
Lekkage bij deel
BMW-motoren
den haag - BMW wil de bezit
ters van motorfietsmodellen
F650CS en K-serie bij de dealer
hebben om de motoren te con
troleren op brandstoflekkage.
De lekkage kan optreden bij
F650's die tussen november
2002 en september 2003 gepro
duceerd zijn. Ook R- en K-serie
modellen die tussen november
1999 en januari 2004 gemaakt
zijn, kunnen aan het euvel lij
den. BMW wil de leidingen
controleren en waar nodig
slangverbindingen en pakkin
gen vervangen.
Forse order voor
werf Niestern
delfzijl - Scheepswerf Niestern
Sander uit Delfzijl heeft een or
der gekregen voor de bouw van
negen schepen. Met de order is
60 tot 80 miljoen euro gemoeid,
zo maakte algemeen directeur
Wildschut bekend. Het gaat om
kleinere drogeladingsschepen,
bestemd voor twee Nederland
se rederijen. De casco's worden
in het Oostblok gebouwd; de
afbouw vindt in Delfzijl plaats.
De order garandeert 200 mede
werkers hun baan.
Accell zet strijd
tegen NMa door
heerenveen - Accell legt zich
niet neer bij het vonnis van de
rechtbank in Den Haag dat de
Nederlandse Mededingingsau
toriteit (NMa) het recht heeft de
fietsenfabrikant openlijk te be
schuldigen van prijsafspraken.
De producent van onder meer
de fietsenmerken Batavus en
Sparta gaat in hoger beroep. De
rechter stelde dat de NMa zorg
vuldiger had kunnen omsprin
gen met de wijze waarop de
verdenkingen naar buiten wer
den gebracht. Maar de recht
bank tikte de kartelwaakhond
niet juridisch op de vingers.
i
door Hans van Keken
Hilversum -De betaalmoraal in
Nederland verslechtert snel.
Steeds meer mensen hebben
schulden en betalen rekeningen
te laat of helemaal niet. Neder
lands grootste incassobureau In-
trum Justitia zag in twaalf
maanden tijd het aantal aanma
ningen met 25 procent stijgen
tot 1,5 miljoen per jaar.
„Het wordt zo langzamerhand
normaal dat je je afspraken niet
nakomt", vindt woordvoerster
Monique Groenewegen van In-
trum Justitia. Zij ziet een ver
band met de komst van de eu
ro, de toenemende werkloos
heid en slechte economie, de
commercie die vooral jongeren
verleidt en de vele interessant
uitziende betalingsregelingen.
„Het zorgt allemaal voor een
moraalverandering in het vroe
ger zo calvinistische Neder
land."
Intrum Justitia, dat grote bedrij
ven als Nuon en KPN als klant
heeft, bedient in Nederland 43
procent van de markt. Groene
wegen: „Niet alleen onder jon
geren blijken veel wanbetalers
te zijn, maar juist ook bij 65-
plussers is sprake van een ster
ke toename. Niet alleen van het
aantal vorderingen, maar ook
van de bedragen." Zij vindt dat
het tij gekeerd moet worden.
„Intrum gaat met maatschap
pelijke organisaties als de Con
sumentenbond rond de tafel,
en is ook bezig met het voorbe
reiden van een congres rond
schuldenproblematiek. Goede
voorlichting is belangrijk."
„Het aantal mensen met pro
blematische schulden groeit
momenteel sterk", zegt Gabriël-
la Betonville van het Nibud.
Schuldhulpverleningsinstan
ties hebben de toeloop sinds
vorig jaar met veertig procent
zien stijgen. En dat zal alleen
maar doorzetten. Wij hebben
berekend dat chronisch zieken,
zorgbehoevende ouderen en
bijstandsgerechtigden van min
der geld moeten rondkomen
dan vorig jaar." Volgens haar
zoeken mensen vaak pas hulp
als de schulden te hoog zijn op
gelopen. „Terwijl er vaak best
een betalingsregeling valt te
treffen als je de situatie uitlegt."
De Consumentenbond stelt
echter dat incassobureaus dat
soms aan zichzelf te wijten
hebben. „Debiteuren worden
niet altijd vriendelijk en zelfs
ronduit onaangenaam bena
derd. We krijgen daar regelma
tig klachten over", aldus de
bond.
brussel/gpd - Is een arts, verpleegkundi
ge of brandweerman die een 'slaap-
dienst' vervult aan het werk? En zo ja,
hoe moet zo'n dienst dan vergoed of ge
compenseerd worden? Het zijn vragen
waarmee vrijwel alle EU-lidstaten wor
stelen na een recente uitspraak van het
Europese Hof van Justitie in Luxemburg.
Dat hof stelde dat slaapdiensten werk
zijn en dus doorbetaald moeten worden.
Die uitspraak leidde tot paniek in veel
landen. In Duitsland dreigt de gezond
heidszorg per jaar 2 miljard euro extra
kwijt te zijn aan loon als slaapdiensten
moeten worden vergoed. Verder dreigt
een enorm personeelstekort als slaap
diensten als arbeidstijd worden gezien.
Om problemen te voorkomen, wil de EU
zo snel mogelijk de bestaande Arbeids
tijden Richtlijn herzien. Het probleem
dat de uitspraak heeft veroorzaakt, heeft
namelijk alles te maken met een 'foutje'
in die richtlijn. Op papier staat nu dat er
maar twee mogelijkheden zijn: iemand
is aan het werk of iemand is niet aan het
werk. Iemand die slaapdienst heeft,
staat ter beschikking van zijn werkgever
en is dus aan het werk, aldus het Hof.
Over de manier waarop de richtlijn aan
gepast moet worden zijn de EU-lidsta
ten het niet eens, zo werd gisteren dui
delijk in een vergadering van de minis
ters van sociale zaken. Nederland wil dat
er een nieuwe richtlijn komt, waarin
naast werktijd en rusttijd een derde ca
tegorie komt. „Wij pleiten voor zoiets als
wachttijd of beschikbaarheidstijd en
daarvoor zouden andere voorwaarden
moeten gelden dan voor werktijd", al
dus minister De Geus (sociale zaken).
Het Nederlandse idee kan op steun re
kenen van de Benelux, de Scandinavi
sche landen, Frankrijk en een aantal
Zuid-Europese landen. Maar een onge
veer even grote groep landen onder aan
voering van Duitsland en Groot-Brittan-
nië denkt in een heel andere richting.
Die landen willen het probleem omzei
len door werknemers een verklaring te
laten tekenen dat ze afzien van het recht
op doorbetaling bij slaapdiensten.
De Geus vreest dat veel werknemers in
de problemen komen als ze zo'n verkla
ring krijgen voorgelegd. „Een arts in op
leiding die een degelijke verklaring wei
gert te ondertekenen, kan waarschijnlijk
meteen vertrekken", denkt de Neder
landse bewindsman. Het dagelijks be
stuur van de EU komt waarschijnlijk be
gin april met een eigen voorstel.
den haag/anp - Minister Zalm
(financiën) verwacht een snelle
privatisering van de luchthaven
Schiphol. Volgens hem zijn er
in het kabinet geen bezwaren.
Hij zegt dat vandaag in het dag
blad Trouw. Zalm noemt daarin
de privatisering van Schiphol
'een logische verwachting'.
Volgens de bewindsman komen
kritische geluiden daarover uit
de Kamer. „In het kabinet heb
ik ze nog niet gehoord." Zalm
memoreert dat in het regeerak
koord van Balkenende-1 af
spraken zijn gemaakt (U
kwestie. „Ik ga ervan uitid
nog steeds gelden, ook|2
ben we ze niet opnieuww
pier gezet", zegt de mini
Schiphol-topman Cerfgj
riep het kabinet twee we
leden op eind maart eeijl
sing te nemen over de pi
ring. Dit moet een bei»
mogelijk maken. Over djg
tisering wordt al zeven pi
sproken. In de voorbereid
ervan heeft Schiphol toflt
circa 14 miljoen euro ge/-
P1
Hilversum/ANP - Werklozen die
staan ingeschreven bij het Cen
trum voor Werk en Inkomen
zijn niet tevreden. Dat staat in
een onderzoek van Into-
mart/GfK in opdracht van het
radioprogramma KRO lopde-
Middag. Van de 420 werkzoe
kenden die werden onder
vraagd, vindt tweederde dat het
CWI niet echt z'n best doet
voor werklozen. Verder zegt
meer dan 70 procent dat zij bij
inschrijving weinig informatie
kregen over de diensten.
Verder ziet 61 procent het CWI
als een traag en bureaucratisch
instituut. Eenderde heeft het
gevoel dat het CWI werklozen
niet serieus neemt. De helft van
de ondervraagden voelt zich
wel serieus behandeld.
Volgens het CWI zijn
clusies uit het onderzoek
genspraak met elkaar, ek
derde van de ondervee
vindt dat CWI niet echt al
doet, traag is en bunr
tisch. Maar de helft vidf
CWI ze wel serieus neer
dus de organisatie. Volge
CWI zijn er in 2003 slecii
klachten ingediend, e;
800.000 klanten is d?
veel.". bi
Volgens een woordvoerdt
het CWI zijn de werkzoeh
vooral ontevreden omis
moeilijk aan een baan Ir
„Het lijkt erop dat veel le
ondervraagden de (beg
ke) teleurstelling en de|
heid over hun eigen
projecteren op CWI."
Brede actie in aanloop naar Olympische Spelen na rapport over uitbuiting
u
'Brown is kandidaat voor IMj
washington/anp - De Britse minister Gordon Brown (53)F
nanciën is een van de kandidaten om Horst Kohier op te vor
IMF-topman. Dat meldde het Britse dagblad The Guardic
daag op gezag van bronnen binnen het IMF. Het Britse mik
van financiën noemde het pure speculatie. Brown staat al b
boek als een mogelijke opvolger van premier Tony Blair.,
wordt tijdelijk vervangenn door de Amerikaan Anne Kruegr
hoogleraar aan de Amerikaanse Stanford University. f£
Andere namen die circuleren zijn de Fransman Jean LemiL
huidige president van de Oost-Europabank, de Brit
Crockett, oud-topman bij de Bank voor Internationale Bet;
(BIB), een overkoepelende organisatie van centrale b
Crockett werkte in het verleden ook al bij het IMF. Hij werd!
der genoemd als kandidaat. Dat was in 1999, toen het IMF e
volger zocht voor de Fransman Michel Camdessus. Uiter
werd Kohier dat.
I
BEURS IN ZICHT l
E
woerden/anp - Caféhouders
betalen bij de brouwerij gemid
deld 43 procent meer voor bier
dan de consument afrekent in
de supermarkt. „Het lijkt erop
alsof de horeca het gelag mag
betalen voor de prijsdumping
in de supermarkten", aldus di
recteur Claes van Koninklijk
Horeca Nederland (KHN).
De brancheorganisatie deed de
afgelopen twee maanden on
derzoek gedaan naar de bier-
prijzen onder 3000 van de aan
gesloten 6500 café- en bareige-
naren. Volgens Claes is het van
de zotte, dat caféhouders beter
een kratje bier bij de super
markt kunnen halen?"
KHN heeft berekend dat de ge
middelde verkoopprijs in de su
permarkt, ex BTW, per liter 0,96
euro bedraagt. Café- en barei-
genaren betalen bij de inkoop
van een fust bier gemiddeld (ex
BTW) 1,37 euro per liter en voor
hun kelderinstallatie 1,40 euro
per liter. „Dat is zelfs inclusief
de kortingen die horecazaken
vaak krijgen, omdat ze grote af
nemers zijn", benadrukt Claes.
Volgens de KHN-directeur is de
helft van de horecaonderne
mers gebonden aan een brou
werij door een huurcontract of
financieringsregeling. „Ze kun
nen niet dus shoppen.'
door onze correspondent
Esther Gotink
londen - In de aanloop naar de
Olympische Spelen in Athene
blijkt de sportkledingindustrie
zelf niet door te hebben wat het
begrip 'fair play' inhoudt. Vol
gens de Britse organisatie Ox-
fam worden van grote merken
als Puma, Fila en Umbro trai
ningsbroeken, poloshirts, petjes,
gympen en tassen vervaardigd
in voor werknemers erbarmelijke
omstandigheden.
Zij moeten harder en langer wer
ken, krijgen slecht betaald en het
ontbreekt hen aan fundamente
le arbeidsvoorwaarden.
Oxfam vindt dat het Internatio
naal Olympisch Comité (IOC)
moet ingrijpen. Een rapport
van Oxfam en internationale
vakbonden laat zien dat vooral
vrouwen wekelijks 45 gedwon
gen overuren maken en zeven
dagen per week moeten wer
ken. En dat allemaal voor een
schamel loontje. De vrouwen
ontvangen een paar eurocenten
voor het naaien van een broek
en 2,20 euro voor het vervaardi
gen van gymschoenen die voor
minstens 55 euro over de toon
bank gaan.
„Deze vrouwen betalen een ho
ge prijs voor hun werk", zegt
Jasmine Whitbread, internatio
naal directeur van Oxfam.
„Hun gezondheid, het welzijn
van hun kinderen en hun fami
lieleven lijden enorm onder de
lange werktijden en lage lonen.
Als deze vrouwen armoede wil
len ontvluchten, moeten we de
manier waarop deze bedrijven
opereren aanpakken en eerlijke
handel bedrijven."
Volgens Oxfam blijken grote
Bij het aanbieden van het sportkledingrapport aan NOC*NSF in het Olympisch Stadion in Amsterdam
werd door actievoerders de Griekse god Zeus door het stadion gereden. Foto: ANP/Toussaint Kluiters
namen als Fila, Puma, Umbro,
Asics en Mizuno slechte werk
gevers in de aanloop naar de
Spelen, die op 13 augustus in
Griekenland beginnen. Zij ex
ploiteren arbeiders in Bulgarije,
Cambodja, China, Indonesië,
Thailand en Turkije. „De Olym
pische Spelen horen een toon
beeld van eerlijkheid en per
soonlijk succes te zijn, maar de
sportkledingindustrie schendt
die geest door de rechten van
hun werknemers uit te buiten
en te misbruiken", zegt vak
bondssecretaris Brendan Bar
ber.
Het rapport, dat gisteren ook in
Nederland is gepresenteerd
door Novib, baseert zich op in
terviews met de arbeiders. Zo
blijkt een Puma-producent in
Turkije werknemers tot over
uren te dwingen en in een Bul
gaarse Puma-fabriek worden
arbeiders met ontslag gedreigd
als ze overwerk weigeren. Een
Chinese producent voor Um
bro legt geldboetes op voor
mensen die extra werktijd af
wijzen. Werkgevers voor Adidas
in Cambodja houden lonen in
als mensen zich ziek melden.
En in Indonesië worden vrou
wen seksueel geïntimideerd en
mannen aangevallen en getergd
als ze deelnemen aan vak
bondsactiviteiten.
In de afgelopen vijfjaar zijn de
prijzen van kleding en schoeisel
met ruim tien procent gedaald.
Sommige managers beweren
dat de inkopers van grote mer
ken dreigen met verhuizing als
ze niet tegen bodemprijzen
produceren, anderen menen
dat ze boetes of hogere vracht
kosten moeten betalen als ze
deadlines missen. Vaak bedrie
gen managers de inspecteurs
die hun fabriek bezoeken, uit
angst hun opdrachten te verlie
zen.
Oxfam vindt dat hier een taak is
weggelegd voor het olympisch
comité IOC, omdat die de rech
ten over het olympische logo
heeft. „Het IOC kan en behoort
wijzigingen aan te brengen in
haar vergunningen en sponsor
contracten, zodat werkomstan
digheden worden gerespec
teerd. De beweging moet haar
Steun NOCNSF
Ook NOC'NSF moet bij de
aanschaf van sportkleding
zijn verantwoordelijkheid
nemen voor de barre ar
beidsomstandigheden. Dat
zeggen de hulporganisatie
Novib, de vakcentrale FNV
en de Stichting Schone Kle
ren Kampagne (SKK) in een
rapport dat ze gisteren over
handigden aan de sportkoe
pel. Ook het kledingmerk
Asics, sponsor van het Ne
derlands olympisch team,
zou zich daaraan schuldig
maken. Directeur topsport
van NOCNSF Sturkenboom,
zei onder de indruk te zijn
van de bevindingen van het
Oxfam-onderzoek, „Wij on
dersteunen het standpunt
van Novib, FNV en SKK en
hebben Asics gevraagd uit te
zoeken of de Ideding besmet
is", aldus Sturkenboom. „Bij
de contractverlenging zullen
we ook de garantie vragen,
dat de kleding onder goede
arbeidsomstandigheden is
gemaakt."
invloed uitoefenen om arbei
ders in de sportkledingindustrie
eerlijk, menswaardig en veilig
werk te garanderen."
Adidas, Asics en Fila zeggen het
rapport te bestuderen. Umbro
wil geen commentaar geven.
Nike verwelkomt de bevindin
gen. Zij heeft de laatste jaren
meer succes geboekt in het af
dwingen van betere omstandig
heden. Puma is sceptisch over
het rapport, maar zegt contact
te hebben gelegd met Oxfam
om de dialoog te intensiveren.
Puma hanteert net als Nike en
Adidas een gedragscode.
Op 1 mei 2004 breidt de Euro
pese Unie uit met tien nieuwe
lidstaten. Het grondoppervlak
van de Unie wordt 22 procent
groter en het aantal inwoners
groeit met 20 procent tot 450
miljoen. De economie neemt
slechts met krap 5 procent toe.
De economie van Nederland is
groter dan de economieën van
de nieuwe lidstaten samen.
De structuur van de Oost-Euro-
pese economieën is duidelijk
anders dan die in de huidige 15 schijnlijk dat zij op korte
lidstaten. Landbouw en indu- mijn zullen toetreden tot»
Economische en Moneta
Unie. Zij krijgen voorlopig
den bewerkstelligd. Nu zu
nauwelijks een bedreiginr
de huidige EU-lidstaten.
min zijn er ook gevoelige
ren - zoals ijzer en staal, fi
dingsmiddelen, textiel, kl
en schoenen en ook schelt
waar de uitbreiding zal le
tot productieverminderii
het westen. ft
Door de relatief hoge inflr
de Centraal- en Oost-Eum
landen is het niet erg waal
strie - vooral
seerde - nemen er een veel gro
tere plaats in. Sinds begin jaren ook niet de euro als muni
negentig groeien deze econo
mieën hard. Vooral de arbeids
productiviteit is sterk toegeno
men, waardoor de
werkgelegenheid
weinig groeide. De
lage lonen in deze
landen hebben ech
ter een grote aan
trekkingskracht op
westerse productie
bedrijven. Voor het
loon van één Zweed
kunnen twaalf Let
landse arbeiders
aan het werk. Het
kan ertoe leiden dat
de werkgelegenheid
in de huidige lidsta
ten vermindert,
omdat productie
Tot 2006 zijn de kosten vj
uitbreiding zeer beperkt.^!
wordt 40 miljard euro voa
Wim Fonteine
Private Banking
ABN Amro Haarlem
veerd, de weèi
uitgaven zulls
geveer tweed!
hiervan bedrit
Als wordt betn
dat de toetreii
landen directn
zullen betalejj
de EU-begroai
bedraagt de dl
overdracht nf
meer dan cird
miljard euro.
Vanaf 2007 zij|
de uitgaven v'
EU vooral ve|
1 van de hi
naar toetredende landen wordt naar de nieuwe lidstaten.»
verplaatst.
Voor West-Europese bedrijven
vormen de nieuwe lidstaten
een interessant marktgebied.
De uitbreiding van de EU gaat
gepaard met de vermindering
of opheffing van importheffin
gen en andere handelsbarriè
res. Het CPB heeft uitgerekend
dat de Nederlandse economie
tot 2020 gemiddeld 0,1 procent
per jaar extra zal groeien.
Voor de Oost-Europese landen
is de toetreding nog veel lucra
tiever. Studies geven aan dat de
toetreders gemiddeld 5,3 pro
cent extra zullen groeien, met
als uitschieter Hongarije dat 9
procent extra groei zal realise
ren. De omvang van de buiten
landse investeringen is mo
menteel hoger in Tsjechië dan
in EU-landen als Portugal of
Finland. Nederland is één van
de grootste investeerders in
Oost-Europa.
De toetredende landen zullen
de extra inkomsten hard nodig
hebben om te investeren in
westerse know-how en produc- omdat de economische gl
tiemiddelen. Op termijn moet omhoog gaat en de welvad
daarmee een overschakeling
van arbeidsintensieve naar ka
pitaalintensieve productie wor-
al afgesproken dat de dirfc
inkomenssteun aan boere
de nieuwe lidstaten zal wti
verhoogd ten koste van da
boeren in de huidige EU.t
zullen de nieuwe toetrede
groot gedeelte van de huir
structuurfondsen naar zièc
trekken ten koste van de
ge begunstigden (o.a. Spae
Griekenland). Nederland
relatief weinig te vrezen v1
ze veranderingen, omdatiV
land ook nu al relatief we»
ontvangt van de EU-begn
Concluderend, is de uitbi
van de EU vooral een zaa"
politieke moed. Economi)
gezien zijn de gevolgen v<
bestaande lidstaten bepei-
Weliswaar komen er in sag
ge sectoren belangrijke ctfc
renten bij, maar daar staas
genover dat het afzetgebi»
voor West-Europese proó»
kennis en kapitaalgoederP
langrijk wordt uitgebreid^
nieuwe toetreders zullen G
profiteren van de uitbreid
toenemen. Voor belegger^
daarmee een interessante j
bijgekomen. I»
utrecht - In het Utrechtse winkelgebied aan
het Smaragdplein werd gisteren een nieuwe
methode gelanceerd om diefstal van winkel
karretjes te voorkomen. Als iemand met een
wagentje het winkelgebied wil verlaten wor
den door een magnetisch veld de bijzondere
wielen geblokkeerd. De grenzen worden ge
markeerd met speciale tegels. In Nederland
verdwijnen elk jaar ongeveer 20.000 winkel
wagens. Omdat ze 160 euro per stuk kosten
bedraagt de schade ruim drie miljoen euro.
Foto: ANP/Marco Hofsté