Tijd van voortdurende veranderingei
REGIO
Op Internationale Vrouwendag ga ik soppen
Brug op gezétte tijden dicl
houden zou fileleed schele
Als niet-hondenbezitter ga
geen hondenbelasting betal
NAVRAAG
Coverbands hebben altijd al welig getierd, maar de laatste jaren is de
opkomst van een speciaal type coverband wel zeer opvallend te noe
men: die van
'Covers klinken soms best de groep die
7 7 .5 slechts één an-
goed maar raken me niet dere artiest na-
bootst. Hier in
Nederland trekken de namaak Oueen, Genesis en Doors volle zalen.
RONNIE VERTON, zanger en gitarist van ld, een Leidse band die louter
en alleen met eigen repertoire de
laatste tijd flink aan de weg tim
mert, is daar niet zo van onder
steboven.
Wat vind je van die hausse aan
coverbands?
„Ik heb daar niet zo'n moeite
mee, dat ze andere bands na
spelen. Maar het raakt me abso
luut niet, ik vind het niet verma
kelijk om te zien of te horen. Ik
heb die Queen-coverband een
paar keer gezien. De band speel
de best redelijk, maar het deed
me helemaal niets. De vonk sloeg niet over. Volgens mij kun je dan
net zo goed een cd van Queen opzetten en een zaal vol fans uitno
digen. Want het valt me wel op dat er veel fans op dat soort con
certen afkomen. Er is zeker een doelgroep voor."
Zelf zul je niet zo gauw covers spelen?
„Nee, met ld spelen we geen covers. Niet voor publiek tenminste.
Het gebeurt wel eens dat we in de oefenruimte ineens een liedje
van een ander spelen. Zo maar, eventjes. Maar we hebben het ge
voel dat het daarbij moet blijven. Het is niet ónze muziek. Als we
onze eigen muziek spelen, krijg ik daar toch een veel beter gevoel
bij. Thuis speel en zing ik ook wel eens nummers van anderen. Dat
vind ik leerzaam. Ik vind het ook leuk om dingen uit te zoeken, de
öpbouw van nummers, zangtechnieken... Ik heb er in élk geval
veel van geleerd door dat te doen. Onbewust neem je die dingen
toch mee, als je zelf nummers schrijft. Als ik een liedje heb ge
schreven en ik hoor dat later tenig, kan ik redelijk goed horen waar
ik op dat moment naar luisterde of wat ik in die tijd wel eens na
speelde."
Is het voor een band moeilijker om alleen eigen muziek te spelen,
reageert het publiek niet sneller op bekende nummers, op hits?
„Het is een veel grotere uitdaging om eigen muziek te spelen dan
covers. Moeilijker? Ik denk dat we heel goed op weg zijn. We krij
gen steeds vaker de bevestiging dat er zeker een plaats is voor onze
muziek. Er komt publiek op af en steeds meer zaaleigenaren weten
wie we zijn. Dat hebben ze uit de bladen. Of ze hebben ons ge
hoord op de radio. Of ze kennen ons van de talentenjachten waar
we aan meedoen. We merken wel dat het moeilijker is om in een
kroeg de aandacht van het publiek te trekken. Daar zitten vaak
mensen tussen die vragen of we misschien ook een stukje blues
willen spelen. Of Nirvana. Maar in zalen in het LVC of in Paradiso
is dat niet zo. Daar komen de mensen echt naar ons luisteren."
tekst: Herman Joustra publiciteitsfoto
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1954, Vrijdag 5 Maart
LEIDEN - Het huidige 'Klaverblad', handel in koffie en thee aan de
Hoogewoerd Nr. 15, met zijn aardige knusse ouderwetse winkelgevel,
is een curiositeit - en een zeldzame - in onze stad. Afgezien van het
interieur is er nog iets wat onze belangstelling trekt. Dat is het Com
pagnies-uithangbord, dat tussen de ramen aan de winkelpui hangt,
een houten kistje geel en bruin van kleur met de initialen van de Ver
enigde Oost-Indische Compagnie, V.O.C. Het was het herkenningste
ken voor de klant, dat 'Het Klaverblad' patent had van de V.O.C.
De gehele winkel ademt zowel wat het uiterlijk aanzien als wat het in
terieur betreft een gemoedelijke en vertrouwde sfeer, die wij in onze
tijd zo graag nog eens beleven. Het artikel koffie en thee wekt gedach
ten aan gezelligheid op. Een goed kop koffie, een geurig kopje thee,
kan bij tijd en wijlen zo'n kleine troost zijn, één der middelen om sfeer
te scheppen of een stimulans te geven aan wat vermoeide energie.
In de loop der jaren is de koffie- en theewinkel aan de Hoogewoerd
evenwel een zeer onbelangrijk onderdeel van 'Het Klaverblad' gewor
den. Het bedrijf is uitgegroeid tot groothandel.
ANNO 1979, maandag 5 maart
LEIDEN - Waterpolo. LZ'86 behaalde een ruime overwinning op 'run
ner up' Het Ravijn: 8-4. Doelman Oostendorp stopt een schot van LZ-
speler Heek. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5 >5° 567
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t-
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5150 543
Personeel: 075-6813677
Business to business: 072-519 6540
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur,
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatle zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Media BV, Afdeling Lezersservice,
postbus 507,2003 PA Haarlem.
Mijn leven is niet saai. Vijf kinderen (Fré, Marc, Sam, Fleur,
Olivier) in de leeftijd van 12 tot 22 jaar en mijn man (Theo)
zorgen voor veel leven in de brouwerij. Vier dagen in de week
ga ik naar de redactie van deze krant. Of ik trek op zoek naar
nieuws en achtergrondverhalen de regio in. Een ingewikkeld
bestaan? Zeker, maar ook een gelukkig bestaan. In 'Tussen
pen en pan' bericht ik er wekelijks over.
De dagelijkse opstoppingen op de
Europaweg, tussen A4 en Lam-
menschansplein, komen vooral
door het veelvuldig opengaan van
de Lammerbrug over het Rijn-
Schiekanaal. Als deze brug maar
een paar minuten openstaat,
loopt het verkeer helemaal vast.
En staat de file tot op de afslag
van de A4, hetgeen dus een le
vensgevaarlijke situatie oplevert.
Vreemd genoeg heeft de provincie
kennelijk niet door dat een een
voudige maatregel als het tussen
7.00 en 9.30 uur en tussen 16.30
en 18.30 dicht houden van die
brug al een fors deel van het pro
bleem zou oplossen.
Waarom kan zo'n eenvoudige
Hagelslag ligt door de hele
keuken en ook in de afwas-
bak klonteren de bruine
korrels. Het lijkt wel een
veldslag. Wat is er aan de
hand? De neerwaartse spi
raal zet zich al vroeg in de
morgen in. Welke domme
hagelboer heeft bedacht om
in het pak een aantal ge
kleurde beertjes te stoppen?
Zelfs pubers vallen terug
naar hun kleuterfase: wie
kan er zoveel mogelijk beer
tjes scoren op een boter
ham? Een verbod op Venz
dus.
Terwijl ik de troep probeer
op te ruimen, ontwaar ik al
kleine mieren. Dan begint
de lente in ons huis. Vast en
zeker een sein om met de
grote schoonmaak te begin
nen. Dat doe ik uit protest
op 8 maart. Op Internatio
nale Vrouwendag neem ik
een vrije dag op, om voor
mijn werk niet naar die vre
selijke viering van Leider
dorp te hoeven. Daar heeft
de Stichting Vrouwen Over
leg, onder het mom van
emancipatie, een zeldzaam
mooi programma bedacht:
mandala tekenen, kleuren
analyse, lezing 'trouw aan
jezelf, sieraden maken en
gedichten schrijven. Tegen
alle verwachtingen in heb
ben zich nog te weinig da
mes aangemeld. Net goed.
Boycotten dus.
Het lot wil dat ook de Ne
derlandse Vereniging van
Huisvrouwen niet meer flo
reert. Niets bijzonders. Ge
woon opdoeken. Zeker als
je mevrouw Engels, toevallig
ook voorzitter van die lan
delijke club, hoort zeggen:
„We hebben een zeer laag
ambitieniveau. Het gaat er
nu om hoe we als vereni
ging nog zo lang mogelijk
kunnen voortbestaan." Mi
nister de Geus zei het al: de
emancipatie is voltooid.
Huisvrouwen, stoppen dus.
Revolutie in Huize Stoelin-
ga. Ik ga zonder problemen
soppen. Ik zal daar nie
mand mee lastigvallen, zelfs
mijn man niet, die gister
avond al in een dip terecht
kwam. Na meer dan 25 jaar
trouwe dienst heeft hij een
nieuw pak gekregen. Een
echt pak onder haute cou
ture vervaardigd. Niemand
minder dan de bekende
Frans Molenaar is erbij be
trokken geweest. Legerbruin
heeft plaatsgemaakt voor
aristocratisch groen. Zo'n
diepgroene kleur die past
bij de kleding van een En
gelse landlord, die zich
voorbereidt op de jacht.
„Hup uit die oude rotzooi,
ik wil alles aan zien." De
broek met bies zit sexy. Zijn
billen bollen fraai in de iets
getailleerde pantalon. Die
Molenaar. Bij het lopen
krijgt de stof door het licht
zelfs een zijdeachtige glans.
Niet sleeeecht. Die glans ligt
ook op de das. Had in com
binatie zo mooi kunnen
zijn, ware het niet dat die
modeontwerper een voor-
gestropte das met een haak
je in het pakket heeft ge
stopt. Dat haakje moet aan
het boordje worden gehan
gen. Theo's nekval krijgt er
uitslag van.
„Wie leert onze jongens nu
nog dassen stroppen? Welke
militair kan zijn zoon straks
nog helpen met zijn das
voor het eerste kerstgala",
tiert hij. Inderdaad, bij va
der en zoon synchroondas-
stroppend voor de spiegel
smelt mijn moederhart.
Ik denk aan de baret van de
Nederlandse commando's.
Ik begrijp nu hun woede
over de kleur. Vorige week
was ik beroepshalve bij de
herdenking van zes omge
komen Franse commando's
in '44 bij Wassenaarse Slag.
Daar stonden die oude
mannen met hun oude fel
groene hoofddeksel heel
koud te wezen. Ik zag het
goed. Ze gaven geen krimp
bij vorst, sneeuw en ijzel. Ze
beleefden hun strijd op
nieuw. Ik weet zeker dat zij
zo'n nepdas ook niet pik
ken. Mannen, niet omdoen
dus!
Straks moeten alle Leidse burgers
hondenbelasting gaan betalen.
Het bedrag dat normaal aan hon
denbelasting binnenkomt wordt
dan vergaard via de ozb. Zeker is
dat 99,9 procent van de niet-hon-
denbezitters dit niet accepteert.
Ik heb een gespecificeerde nota
'onroerend goed' aangevraagd,
zodat ik kan zien wat ik hiervoor
moet betalen. Het 'hondenbelas
ting-gedeelte' betaal ik beslist
maatregel niet worden inge
Volgens mij zou dat wel een
maken kunnen hebben met
loswal aan het Lammensch.
plein. Ik heb al eens de gem
gesuggereerd die loswal te
plaatsen naar het noorden,
voorbeeld tot vlak boven de
ter hoogte van de Willem de
gerlaan. Dan hoeven de Leii
bruggen niet meer open vot
zandschepen op het Rijn-Sc
naai en verbetert de doorstr
zienderogen. Nooit gemerkt
de gemeente iets met deze s
gestie deed.
R. van Sli
niet. En ik adviseer alle Leidi
ren die geen hond hebben h
zelfde te doen.
Een collectief protest is natu
de beste manier B en W van
verwerpelijke plan af te bren
Daarom: schrijf of e-mail, lai
stem horen! Het mottto moe
zijn: de vervuiler betaalt.
J.M.A. van
L
Saskia Stoehnga
HDC 970 VRIJDAG 5 MAART 2004
r
Deel drie van 'Leiden. De geschiedenis van een Hollandse stad' ziet het licht
TUSSEN PEN EN PAN
SCHRIJVENDE LEZERS
Boudien de Vries: „Uit angst de eigen identiteit volledig kwijt te raken, zag je in
De industrialisatie, de enorme bevol
kingsgroei, de komst van veel nieuwe
gebouwen in de stad, de oprichting
van de 3 October Vereeniging. In de
negentiende eeuw gebeurde heel veel
in Leiden. In het derde deel van Lei
den. De geschiedenis van een Holland
se stad is er alles over te lezen. Het
boek wordt morgen in de Leidse
Schouwburg gepresenteerd.
Het derde deel van Leiden. De ge
schiedenis van een Hollandse stad is
onder redactie van dr. Boudien de
Vries - als universitair hoofddocent
verbonden aan de opleiding ge
schiedenis van de Universiteit van
Amsterdam - tot stand is gekomen.
„De negentiende eeuw is de eeuw
waarin Nederland een echte, moder
ne staat werd. En waarin steden, Lei
den niet uitgezonderd, niet alleen in
rap tempo moderniseerden, maar
ook meer oog kregen voor de eigen
identiteit", vertelt ze.
De uiteindelijk vierdelige serie is ei
genlijk het antwoord van deze tijd
op het vierdelige standaardwerk over
de geschiedenis van Leiden dat de
Leidse hoogleraar Blok tussen 1910
en 1918 schreef. Deel 1 beschrijft de
geschiedenis van de stad tot 1574,
het jaar van de belegering en bevrij
ding van de Sleutelstad. Deel 2 be
handelt de periode 1574 tot 1795.
Het vierde deel zal gaan over de ge
schiedenis van Leiden in de twintig
ste eeuw.
„De negentiende eeuw wordt vaak
gezien als een tijdvak waarin veran
deringen buitengewoon traag gin
gen. Het tegendeel is waar. Voor de
mensen van die tijd is de periode
tussen 1800 en 1900 een tijd van
voortdurende veranderingen", zegt
De Vries. „Geen wonder gezien de
enorme bevolkingsgroei, de indu
strialisatie, de ontwikkeling op ker
kelijk, onderwijskundig en weten
schappelijk gebied, de vele nieuwe
gebouwen die overal in de stad ver
rezen en de betere communicatie
met de buitenwereld door krant, te
legraaf en trein."
Sommige aspecten veranderden
niet. Zo bleef Leiden een internatio
naal vermaarde universiteitsstad.
„Maar de Leidse academie manifes-
Leiden in de negentiende eeuw bijvoorbeeld de opkomst van Leidse verenigingen.
teerde zich nadrukkelijker in de stad
door nieuwe laboratoria en musea te
bouwen, de sterrenwacht uit te brei
den, een nieuwe bibliotheek op te
richten en een nieuw academische
ziekenhuis te bouwen." Die ontwik
kelingen kwamen de stad en haar in
woners ten goede.
Een andere kenmerkende ontwikke
ling voor de negentiende eeuw is de
opkomst van het verenigingsleven.
De Vries: „De burgerij richtte voor
eigen vermaak of culturele ontwik
keling besloten sociëteiten, muziek-
en letterkundige verenigingen en
leesgezelschappen op. En voor het
beschaven van de lagere klassen
drankbestrijdingorganisaties, zon
dagscholen en volksleeszalen. Arbei
ders vonden elkaar in arbeidersver
enigingen om hun belangen te be
hartigen."
Maar niet alle ontwikkelingen van de
moderne tijd bleken zegeningen.
„Leiden kende bijvoorbeeld een gro
te textielnijverheid. De textiel werd
hier een moderne, grootschalige in
dustrie. De lonen die in deze con
treien aan fabrieksarbeiders moes
ten worden betaald lagen echter ho
ger dan de lonen voor arbeiders in
steden elders in het land. Daardoor
werkten textielsteden in bijvoor
beeld Twente zeer concurrerend
voor Leiden. De Leidse fabrieksba
zen probeerden dat probleem te on
dervangen door mannen te ontslaan
en hier meer (goedkopere) vrouwen
en kinderen aan het werk te zetten.
De armoede in arbeidersgezinnen
was immens."
Behalve de positie van de arbeiders
in de stad, veranderde ook de positie
van de stad zelf. „In de achttiende
eeuw was Leiden nog een 'zelfstan
dige stad'. Eigen belastingen, eigen 1
rechtspraak, noem maar op. Be
stuurlijk en politiek wordt het lands
bestuur na 1800 belangrijker. Leiden
wordt - net als elke andere stad in
het land - onderdeel van de staat."
En die ontwikkeling, waardoor stad
en land veranderden, bracht ook
angst teweeg. Angst voor de toe
komst, voor het verliezen van de ei
gen identiteit. „Ook dat is iets wat je
in alle steden in die tijd ziet. Uit
angst de eigen identiteit volledig
kwijt te raken, zie je in Leiden bij
voorbeeld de opkomst van Leidse
Foto: Henk Bouwman
verenigingen. Het unieke, Leid
rakter dreigt verloren te gaan, 1
dat de stad in elk geval bestuui
politiek onderdeel van de staaj
wordt. Verenigingen die het eij
Leidse karakter hoog in het val
hebben staan, komen dus op. I
niet voor niets dat in de negen
eeuw de 3 October Vereeniginj
wordt opgericht. En het Stedej
Museum De Lakenhal, met aai
kelijk vooral Leidse kunst. En i
de oprichting van een club alsi
eeniging Oud Leiden in 1902 k
nog in dat licht bezien. Ze app
den aan een gemeenschapsgel
en een gezamenlijk historisch
van alle inwoners."
Deel 3 van Leiden. De Geschiet
van een Hollandse stad wordt
gen om 10.30 uur gepresentee
de Leidse Schouwburg. Wie zi
niet heeft ingeschreven voor dl
serie kan dat ter plekke doen e
meteen deel 1, 2 en 3 meenerr
Losse delen zijn vanaf volgenc
week in de boekhandel te verk
Timoteus Waarsenburg
