'Ik ben ouder dan
mijn moeder'
GESPREK VAN DE DAG
Koningin naar Berlijn
De oorsprong van schrikkeldag
Mini en Maxi
zaterdac 28 februari 2004?
DAGELIJKS LEVEN
VflM HeÖ-,HÉ6i- UIT 0E.VEJ=L.TE MKA.G IK
EK NOG BEST WEZEW -
MENSELIJK
De spraakmakende DOCUMENTAIRE die de Brit Martin Bashir maakte over
MICHAEL JACKSON is door de Britse Royal Television Society uitgeroepen tot
BESTE TELEVISIEPROGRAMMA van 2003. Jackson zegt in de film, waarin
hij uitgebreid door Bashir wordt geïnterviewd, onder andere dat hij kinderen in
zijn bed laat slapen. De Royal Television Society noemt de in februari vorig
jaar in tal van landen uitgezonden documentaire, 'Living with Michael Jack
son' geheten, meeslepend en onthullend. Jackson was woedend over de film,
waarin Bashir in de voice-over zegt dat hij zich zorgen maakt over de manier
waarop Jackson met zijn drie kinderen omgaat. Volgens Jackson had Bashir
zijn vertrouwen geschonden.
In het kader van het Bonifatiusjaar
maakt de Dokkumer Vlaggen Centra
le (DVC) een Nederlandse vlag van
twee kilometer lengte en twee meter
breed. Dit wordt de LANGSTE NA
TIONALE DRIEKLEUR ooit gepro
duceerd. De fabriek is donderdag
middag begonnen met het bedruk
ken van de vlag. Voorzitter Henk
Kroes van de vereniging De Friesche
Elf Steden gaf het startsein. DVC en
haar leveranciers betalen de 450 ki
lo zware vlag. Op 5 juni zal de cen
trale met de hulp van 1.000 tot
1.400 mensen de vlag in twee delen
van de klos afwikkelen. Via twee
routes wordt de vlag door Dokkum
getrokken. DVC hoopt de vlag op 23
juni ook in het Olympisch Stadion in
Amsterdam te kunnen gebruiken als
het olympisch vuur het stadion
wordt binnengedragen.
Zanger JAN KEIZER gaat, naast zijn
BZN-activiteiten, serieus werk maken
van zijn SOLOCARRIÈRE. Hij heeft al
enkele succesvolle solo-albums ge
maakt, maar nu gaat hij ook zónder
de Band Zonder Naam op toernee
door het land. „Muziek is mijn lust
en mijn leven en daarom ben ik blij
dat ik van BZN de tijd en de ruimte
krijg om mijn jongensdroom, een so
lo-avontuur, in vervulling te laten
gaan. Ik dacht eerst: dat komt ooit
nog wel eens als we er mee stoppen.
Maar zelfs nu BZN 39 jaar bestaat, is
van stoppen nog geen sprake. We lij
ken wel het eeuwige leven te hebben.
Solo gaan moet dus tussendoor", al
dus de BZN-zanger. Foto: GPD
Ben AFFLECK en Jennifer LOPEZ
trouwen niet met elkaar, ook niet in
hun nieuwe film. Regisseur Kevin
Smith heeft besloten de voor zijn
film Jersey Girl opgenomen
TROUWSCÈNE tussen de twee ster
ren te SCHRAPPEN omdat het pu
bliek, wetend dat ze in het echt uit
elkaar zijn, daar niet meer in zou ge
loven. Jersey Girl komt in de Verenig
de Staten uit op 26 maart. Foto: AP
Harrington
leder mens heeft enig gevoel
van godsdienst, hetzij tot zijn
angst, hetzij tot zijn troost
GERRY LENFEST en zijn vrouw
Marguerite hebben de afgelopen
vier jaar een derde van hun fortuin,
dat ruim een miljard dollar waard is,
gespendeerd aan goede doelen. Ze
zijn van plan om voor hun dood ook
de rest weg te geven. Lenfest bouw
de de afgelopen dertig jaar een ka
beltelevisie-imperium op in de Ver
enigde Staten. De Lenfests werden
daarmee een van de rijkste stellen
van het land. Hun drie kinderen -die
financieel niets te klagen hebben
dankzij de verkoop van het familie
bedrijf- mogen, als het aan hun ou
ders ligt, fluiten naar een erfenis.
Hoewel gezinnen op last van de re
gering met maximaal één kind klein
blijven, zijn CHINESE KINDEREN
zelf de afgelopen decennia bedui
dend GROTER GEWORDEN. Een 5-
jarig kind is nu gemiddeld 10 centi
meter langer dan in 1949. De kinde
ren worden groter omdat zij meer en
beter eten en de gezondheidszorg
verbeterd is. Sinds 1949, het jaar
van de oprichting van de communis
tische Volksrepubliek, krijgen kinde
ren die jonger zijn dan 7 en kleiner
dan 1,10 meter gratis toegang tot de
bus, pretparken en andere plaatsen.
Steeds minder kinderen kunnen
daar nu nog gebruik van maken,
aangezien een kind van 5 nu al ge
middeld 1,20 meter lang is. Veel ou
ders beklagen zich daarover en wil
len dat de autoriteiten de voorwaar
den aanpast aan de realiteit. In som
mige provincies is dat al gebeurd.
SEKSUEEL MISBRUIK van kinderen
door PRIESTERS heeft de Rooms-
Katholieke Kerk in de Verenigde Sta
ten in de afgelopen vijftig jaar min
stens 572 miljoen dollar (ruim 460
miljoen euro) gekost. Mogelijk ligt
het bedrag zelfs in de buurt van 750
miljoen dollar (ruim 600 miljoen eu
ro). Dat blijkt uit een onderzoek in
opdracht van de Amerikaanse bis
schoppenconferentie. Tussen 1950
en 2002 zijn 4.392 priesters be
schuldigd van 10.667 gevallen van
seksueel misbruik van kinderen. De
daaruit voortvloeiende kosten voor
de RK-Kerk hadden vooral betrek
king op advocaten, schadevergoe
dingen en therapieën voor slachtof
fers en pedoseksuele priesters.
Hfi
i E
Onze kalender, de Gregoriaanse kalender,
is een verbeterde versie van de oorspron
kelijke zonnekalender. De Romeinse kei
zer Julius Caesar voerde in 46 voor Chris
tus al een verbeterde versie van de zonne
kalender in. Een jaar duurde volgens de
Romeinse berekeningen 365 dagen en bij
na 6 uur. Om die 'bijna 6 uur' te compen
seren kwam er eens in de vier jaar een
schrikkeldag: 24 februari werd dubbel ge
teld.
Dat klopte dus niet helemaal, want bijna 6
uur is niet exact 6 uur, terwijl eens in de
vier jaar wél precies 24 uur werd gecom
penseerd. Elke eeuw was daardoor onge
veer 18 uur te lang. Daardoor schoof het
astronomische begin van de lente (het
moment waarop dag en nacht precies
even lang zijn) steeds verder naar voren.
In 1582 (het verschil was inmiddels opge
lopen tot 10 dagen) maakte paus Gregori-
us XIII daar een einde aan. Hij werkte het
verschil weg door 4 oktober 1582 te laten
volgen door 15 oktober 1582. Om te voor
komen dat er opnieuw verschuiving van
het lentepunt (21 maart) zou ontstaan,
sloeg de paus aan het rekenen.
Een zonnejaar (de tijd die de aarde nodig
heeft om rond de zon te draaien) duurt
365 dagen, 5 uren, 48 minuten en 45,1814
seconden. Om de extra uren te compen
seren kreeg elk vierde jaar (elk jaartal dat
deelbaar is door vier) er een dag bij: de
29ste februari. De 24ste werd dus niet lan
ger dubbel geteld.
Maar omdat 5 uren, 48 minuten en
45,1814 seconden iets minder is dan 6
uur, moest deze afwijking nu wel goed
worden gecorrigeerd. Daarom werd be
sloten om elk jaartal dat geheel deelbaar
was door 100 niet tot schrikkeljaar te reke
nen, behalve wanneer het jaar wel door
400 was te delen. Zo zijn de jaren 1600,
2000 en 2400 wel schrikkeljaren, maar
1800,1900 en 2100 weer niet.
Sinds de invoering van deze Gregoriaanse
kalender worden de schrikkeljaren zo ge
hanteerd. De naam 'schrikkeljaar' stamt
af van het Middelnederlandse (de voorlo
per van de moderne Nederlandse taal)
'scricken', wat oorspronkelijk 'met grote
passen lopen' of'springen' betekent.
Schrikkelkinderen blijven lekker
jong. Ze moeten immers hun leef
tijd altijd door vier delen. Op drie
van de vier verjaardagen moeten
ze maar zien wanneer ze het vie
ren, voor of na 29 februari. Op éch
te verjaardagen, zoals aanstaande
zondag, komen er extra taart en
cadeaus op tafel.
Een keizersnede op schrikkeldag?
Dat de tweeling Fleur en Iris
moest worden gehaald, wist Roe-
lien Brandsma (36) wel, want de
zwangerschap verliep niet be
paald vlekkeloos. „Maar ik dacht
eigenlijk dat ze in ziekenhuizen
op schrikkeldagen een soort zon
dagsdiensten draaiden. Dus niet",
vertelt de moeder van de tweeling
uit het Drentse Norg.
Komende zondag zijn Fleur en
Iris, twee rustige, gezellige dame
tjes, voor het eerst écht jarig sinds
hun geboorte in 2000. Al beseffen
ze dat nog niet. „Toch vind ik het
bijzonder", zegt Roelien. Daarom
heeft ze afgelopen week al een
groot feest gegeven voor haar
dochtertjes, met een groot lucht
kussen voor de kinderen en een
buffet voor vrienden en familie.
Doen ze zondag dan niets? „Ja
wel, dan gaan we naai' een specia
le feestdag voor schrikkeltweelin-
gen in Brabant. Met andere twee
lingen een wandeling door de
bossen maken."
Naar schatting wonen er in Ne
derland bijna 10.000 schrikkeljari-
gen, waaronder ongeveer 80 twee
lingen. In 2000 kwamen op de
29ste februari 537 kinderen ter
wereld, in 1996 waren dat er 499.
Verjaardagen hebben komende
zondag een extra feestelijk tintje.
Want dan komt er extra taart op
tafel. En krijgen kinderen vaak
een wat luxer cadeau.
Zoals Michael Scutts uit het
Zeeuwse Goes, die morgen voor
de tweede keer in zijn leven écht
jarig is. „Maar eigenlijk word ik 8
jaar, hoor!" In andere jaren viert
hij zijn verjaardag op 1 maart.
Niét op 28 februari, want 'toen
was ik er nog niet', zegt hij.
Is het leuk om schrikkelkind te
zijn? Soms niet, zegt Nanine van
Veen (7) uit Hendrik Ido Am
bacht, vlakbij Rotterdam. Ze vindt
het vervelend wanneer anderen
zeggen dat 'ze pas twee wordt'.
Maar dat er aan haar verjaardag
een bijzonder tintje kleeft, vindt
ze tóch leuk. Vanwege de vakantie
heeft ze haar kinderfeestje al ge
geven. „We zijn naar de schaats
baan geweest. Dat was echt cool!
Normaal blijven we thuis, dan
maakt papa bijvoorbeeld een
speurtocht. Nu was het toch bij
zonder." Voor haai' veijaardag
heeft ze van haar ouders alvast
Roelien Brandsma en haar schrikkeltweeling Fleur en Iris. Foto: GPD
in haar oren gekregen. „Dat
deed even zeer, maar ik mocht
wel zelf de oorbellen kiezen."
De meeste schrikkelkinderen wor
den op hun echte verjaardag extra
in de watten gelegd, maar een bij
zondere betekenis hadden schrik
keldagen vooral in de Middeleeu
wen. In een aantal landen hadden
vrouwen dan het recht om man
nen ten huwelijk te vragen, wat
normaal gesproken niet kon. In
landen als Schotland en Frankrijk
en delen van Italië kregen man
nen een fikse boete als zij op die
dag een huwelijksaanzoek weiger
den. Tegenwoordig stelt schrik
keldag minder voor. Zelfs de spe
ciale schrikkelfeesten zijn uitge
storven, uitgezonderd die van de
schrikkeltweelingenclub. In de
keuken van Clasien Horstink (43)
uit Zutphen staat een zilveren
theelepeltje in het lepelvaasje.
Een bijzonder aandenken, want
dat-lepeltje kreeg ze luttele dagen
na haar geboorte van de Bond van
Schrikkeljarigen, destijds geves
tigd in Purmerend. Die bond be-79
staat niet meer. Dat ze schrikkel^ a
kind is, vindt Clasien niet erg.
„Sommige vriendinnetjes vondeP1
het vroeger zielig dat ik alleen oii11
de vier jaar echt jarig was. Ik kre^s
daarom altijd veel cadeautjes."
Ook Clasiens dochter vindt het |j
wel grappig: toen ze vorig jaar ok
tober 12 jaar werd, bazuinde ze O
rond op school dat ze nu ouder
was dan haar moeder. I1"1
ïri
Rudi Buis tb
ce
le;
^=ltt
>m
de
Rem Koolhaas ontwierp de Nederlandse ambassade in Berlijn. Foto: GPD
Koningin Beatrix bezoekt dins
dag en woensdag Berlijn en
omgeving. De vorstin opent
onder meer de Nederlandse
ambassade in de Duitse hoofd
stad, die werd ontworpen door
de Nederlandse architect Rem
Koolhaas (Rotterdam, 1944). Hij
kreeg er de architectuurprijs
van de stad Berlijn voor.
Het gebouw, nodig omdat de
Duitse regering van Bonn naar
Berlijn trok, kostte 57 miljoen
euro. Dat was flink duurder dan
geraamd (33 miljoen), maar de
relatie met grote buur Duits
land moest maar wat kosten.
De koningin spreekt komende
week met president Johannes
Rau en bondskanselier Gerhard
Schroder. Ook minister Joschka
Fischer van buitenlandse zaken
en voorzitter Wolfgang Thierse
van de Bondsdag geven acte de
présence. Fischer spreekt, net
als zijn Nederlandse collega
Bernard Bot, tijdens de opening
van het ambassadegebouw.
Thierse leidt de koningin rond
door het vernieuwde Rijksdag
gebouw, dat sinds de opening
enkele jaren terug massa's be
zoekers trekt. Zij staan soms
uren in de rij om naar binnen te
kunnen. Beatrix krijgt daar on
der meer 'graffiti' te zien die
Russische soldaten in 1945 aan
brachten.
Beatrix heeft altijd veel belang
gehecht aan een goede relatie
met Duitsland, net als prins
Claus. De prins, zelf ooit slacht
offer van een bijna hysterische
'moffenhaat', heeft zich bij tal
van initiatieven op dit gebied
gemanifesteerd, zoals de ope
ning van het Duitsland-insti-
tuut in Amsterdam, dat de Ne
derlanders op de hoogte moet
brengen van het werkelijke
Duitsland.
De Duitsers hebben waardering
voor de koningin. Zo kreeg ze in
199p van de stad Aken de Karl-
spreis voor haar inzet voor Eu
ropa. Beatrix was in 1991 het
eerste buitenlandse staatshoofd'
dat Duitsland na de eenwor
ding bezocht.
De vorstin doet tijdens deze
nieuwe reis verder het Joods
Museum in Berlijn, Schloss
Oranienbaum in Oranienbaum
en het Bauhaus-gebouw in
Dessau aan. De Nederlander
Cornelis Ryckwaert bouwde
Schloss Oranienbaum eind
17de eeuw in opdracht van de
ondernemende prinses Hen-
riëtte Catharina van Oranje,
gravin van Nassau, dochter van
het illustere Oranjepaar Frede-
rik Hendrik en Amalia van
Solms. Ze was gehuwd met Jo-
hann Georg II, vorst van An-
halt-Dessau, nadat ze overigens
twee andere trouwlustigen had
afgewezen. Door omstandighe
den kreeg de kleindochter van
Willem de Zwijger na haar hu
welijk diverse bestuurlijke ta
ken, die ze met verve uitvoerde.
Het Bauhaus-gebouw in Dessapri
werd in 1926 betrokken door dé[ei
Bauhaus-hogeschool voor ar- jn
chitectuur en toegepaste kunst,
die in 1919 in Weimar was op- a
gericht. Bauhaus-stichter Wal-
ter Gropius ontwierp het ge- |C<
bouw in Dessau. Het pand van
staal en glas is in jaren tachtig Nl1
in de oude staat hersteld. l0(
Naar aanleiding van de opening
van de Nederlandse ambassade^
in Berlijn komt er in de Kunst- bi
hal in Rotterdam overigens een'0(
expositie over Koolhaas, zijn i10
bureau OMA en zijn research- !d<
team AMO. De tentoonstelling1 e:
Content (27 maart tot en met 2£n
augustus) belicht twintig ont- p
werpen, zoals het Hyperbuil- 5es
ding in Bangkok, de Universal
Headquarters in Los Angeles,
de uitbreiding van het Whitney||j
Museum in New York en het
Guggenheim Hermitage Muse-D1
um in Las Vegas. Behalve de
Nederlandse ambassade in ,R
Duitsland worden binnenkort *n1
nog twee andere gebouwen varfei
Koolhaas geopend: het concert^
gebouw Casa da Musica in PorJr-
to en de openbare bibliotheek a!
in Seattle. Pei
Het Berlijnse publiek kan in D
september tijdens een open da£e{
het spraakmakende ambassa- r g
depand aan de Spree bezoeken.de
Het eerste weekeinde van maarf11
wordt de opening al met de le(
Berlijners gevierd, met onder >r
meer een Duitse versie van hetnvi
Nederlandse Crossing Border L_
Festival, anp
Die verdomde Maxi, had hij maar naar me geluis
terd. Twintig jaar geleden liep ik in Amsterdam het
De La Martheater binnen in de overtuiging dat er
een toneelvoorstelling vertoond werd. Dat bleek
een misverstand. Die voorstelling draaide elders en
zo kwam het dat ik kennismaakte met een show
van Mini en Maxi. 'Sprakeloos' heette dat pro
gramma. Ik had de pest in want ik kende die ko
mieken als oubollige klanten die op de buis ten on
dergingen in vervelende Trosprogramma's. Maar
wat ze die avond lieten zien, maakte mij overnight
tot hun trouwe fan. Fabelachtig. Ik word weer ly
risch als ik aan die voorstelling denk. Ze bliezen
bellen naar elkaar en lieten één bel plotseling op
commando bewegen. Ze sloegen eikaars hoofd af
in een zwaardennummer. Ze brachten een kapotte
viool tot leven in een prachtige pauzefinale. Ik
weet nog dat ik in de pauze de manager van het
theater tegen het lijf liep en meteen vier kaarten
bestelde zodat ik de week daarna met vrouw en
kinderen kon gaan kijken. Na de pauze gebeurde
iets merkwaardigs. Maxi deed of hij kwaad werd
op een dame op de eerste rij. Hij liep dreigend naar
de rand van het toneel. Daar aangekomen stapte
hij verder of die rand niet bestond waardoor hij in
eens een meter lager in de zaal stond pal voor de
dame in kwestie. Die act had veel succes.
Na afloop liep ik naar de kleedkamers. Nogal on
gebruikelijk want ik kende die jongens niet per
soonlijk maar ik wilde een daad stellen. Ik felici
teerde het duo met hun prachtige optreden, gaf een
tip hoe het vioolnummer nog mooier kon worden -
ik ben erg goed in het geven van ongevraagde ad
viezen- en begon daarna op de lange te schelden.
Hoe hij het in zijn hoofd haalde om met dat lange
bovenlijf zo van het toneel af te stappen. ,,De pest
voor je rug man, het is vragen om moeilijkheden",
riep ik nijdig. „Er wordt wel om gelachen", zei
Maxi bedremmeld. Ik kissebiste nog wat door en
verliet de heren met de dreigende opmerking dat ik
een week later weer zou komen. Die tweede keer
hadden ze mijn viooltipje in hun act verwerkt.
Was ik stiekem trots op. Maar die stap de zaal in
zat na de pauze nog steeds in het programma.
We zijn tivintig jaar verder en het duo is sindsdien
wereldberoemd in Nederland geworden. En mis
schien ook wel daarbuiten. Hun muzikale acts,
hun buikspreeknummer, hun act met de jas, hun
optredens meteen symfonieorkest, het zijn klassie
kers. Maar ze behoren definitief tot het ver
leden want het duo stopt ermee. Peter de
Jong (Maxi) kampt al enige tijd met een
dubbele nekhernia. Dat stond in onze
krant. Ik heb geen verstand van medi
sche zaken maar zou die hernia mis
schien zijn oorsprong kunnen hebben in
een grijs theaterverleden? Dokter Snotje na
tuurlijk maar wie weet, wellicht, misschien.
Geen Mini en Maxi meer, dat is helaas ze
ker.
Wat mij rest is de nostalgie naar de shows
van de enige Nederlanders in wier handen
het variété kunst werd.
O
O
