Belasting
strenger bij
faillissement
BINNENLAND 2
Verhoren politie niet altijd volgens het boekje
'Op wilskracht en hoop lopen
van Groningen naar Den Haag
Kamer blij met onderzoek werkwijze AIVD
Aanbeveling
in rapport
CPB en
onderzoekers
Bejaarde Rotterdammer
vast na seksueel misbruik
Ontvoerder Lusanne voor rechter
Ministers Zalm en Eichel begraven de strijdbijl
nti-nazi-boek
er op de markt
1 erdam - Verhalen die A.
t Doolaard in 1937 en 1938
l/jttte over de nazi-dreiging,
iTjen voor het eerst sinds 66
iltyeer gepubliceerd. Uitge-
De Prom brengt 'Het ha-
eHuis over Europa, een grote
[tage' vanaf 30 maart op de
)S jt. Den Doolaard (1901-
maakte de verhalen in
Frankrijk, Tsjechië,
rland en Oostenrijk voor
nce|ad Het Volk. De stukken
a in Duitsland zeer slecht,
jderland werd de bundel
ilen slecht verkocht, vol-
De Prom omdat velen ze
jreven vonden. Na 1940
en de niet verkochte
jplaren vernietigd.
jjieuvergunning
5^n de Efteling
iaag - De Raad van State
de milieuvergunning voor
itbreidingsplan Droomrijk
Ie Efteling goedgekeurd.
itspraak is een meevaller
^^ïet recreatiepark, dat eer-
fyt bestemmingsplan met
'^itbreidingsproject zag
lur ^elen Nu de milieuvergun-
i: is goedgekeurd, hoeft de
■angng alleen nog maar te
iten op de reparatie van
Beipnieentelijk bestemmings-
onsfMet het plan Droomrijk
e Efteling recreatieverblij-
roor zo'n 3500 mensen
ven om meer bezoekers te
len trekken,
tape
"«Veel kolonels
2 krijgsmacht
jaag - Door de ingrijpende
lanisatie bij Defensie drei-
le komende jaren veel ko-
ebrus en overstes (luitenant-
iels) overtollig te worden,
corftiren in deze rangen krij-
laarom nu al de gelegen-
zich aan te melden voor
J- Speciale afvloeiïngsrege-
Jur Dat blijkt uit een gisteren
ihenen overzicht van zoge-
i 'knelpuntgevallen' dat
^^isieminister Kamp heeft
[esteld in overleg met de
lelijke en militaire leiding
:ijn departement.
jiza Groningen
geld kosten
Iingen - Hobbels, bobbels
ipende gaten. De gemeen-
ningen moet nogmaals
lin de buidel tasten om de
(tectonische looproute tus-
iet hoofdstation en de bin-
:ad van Groningen op te
|pen. Nadat eerder tonnen
waren om het wegdek
•nlijk begaanbaar te hou-
ll^tmoet nu waarschijnlijk
n| )00 euro in de korte route
een kanaal worden gesto-
De zogeheten piazza,
onder de Werkmanbrug,
|t jaarlijks door vier miljoen
voeten beroerd. De brug
ld ontworpen door de Itali-
e meesterarchitect Mendi-
(e ook het gebouw van het
linger Museum ontwierp.
iden
issaal vechten
school Almelo
5 sio - Enkele tientallen leer-
In van de vmbo-afdeling
are de Almelose scholenge
nschap Erasmus zijn giste-
ïiet elkaar slaags geraakt,
echtenden konden slechts
de grootste moeite door
llf agenten en enkele do
en uit elkaar worden ge-
vraati. De politie verrichtte vijf
itaties. De ruzie ging tussen
iroep Armeense en een
i Turkse leerlingen. Ver
ende leerlingen hadden na
»p verwondingen aan het
cht. Drie leerlingen die als
welddaders worden gezien,
)agth vast op het politiebureau,
ites
h'ifzijl kiest
rgemeester
P|atUL - Maritje Appel (PvdA)
ls*e It de nieuwe burgemeester
Delfzijl. Zij versloeg giste-
n het burgemeestersrefe-
end um in de Groningse ge-
nte haar tegenstander Jon
[nans (WD) overtuigend
64 procent van de stem-
vraA Appel is nu nog burge-
ïderfster in de Gelderse ge-
pte Bergh. De Delfzijlster
eenteraad vergadert van-
jn o»d over de uitslag van het
e wfendum en zal Appel aan-
Ëi bij de minister van bin-
dse zaken.
zor|
9 (nog celstraf
,x>r doden vrouw
1 de
gecjli - Een 83-jarige man uit
chtrfn is gisteren door de recht-
lanJ: in zijn woonplaats veroor-
jd tot een jaar cel voor het
én van zijn demente echt-
>p rrOte. De officier van justitie
en t twee weken geleden 178
sprèn cel, gelijk aan het voorar-
-mojDe Assenaar moet door
fiogere vonnis opnieuw de
n. De rechtbank acht bewe-
dat de Assenaar zijn echt-
Dte op 31 mei heeft gedood
t haar keel langdurig dicht
hikken en in de rug te
lipen. De vrouw brak haar
relkolom en zes ribben.
donderdag 26 februari 2004
„Bekennen door vernederen kan heel makkelijk leiden tot valse verklaringen", aldus gedragswetenschapper Van der Sleen. Foto: GPD
door Ferdi Schrooten
den haag - Een verdachte tij
dens het verhoor uitschelden, in
timideren of zelfs bedreigen
mag niet. Maar het gebeurt wel.
Strikte regels zijn er niet voor de
grenzen van een verhoor. De
rechter beoordeelt pas achteraf
of rechercheurs hun boekje te
buiten zijn gegaan. Vaak genoeg
is dat niet te achterhalen.
„We horen zo vaak dat er onge
oorloofde druk wordt uitgeoe
fend", zegt de Amsterdamse
advocaat Nico Meijering. Afge
luisterde gesprekken laten ho
ren van een medeverdachte, die
lieve woordjes spreekt tegen de
vrouw van de verdachte. Of
vrouwen van verdachten op
pakken en onder vuur nemen
op grond van verdenkingen die
nooit hard worden gemaakt.
Berucht is de belofte dat ie
mand mag gaan als hij praat,
terwijl een bekentenis juist een
garantie is op een langer verblijf
in de cel.
Een verdachte mag liegen en
zwijgen omdat hij niet aan zijn
eigen veroordeling hoeft mee te
werken. Maar als hij wil praten,
moet hij dat 'in vrijheid' kun
nen doen. „Ongeoorloofde
druk is taboe, maar het is een
heel rekbaar begrip", zegt ge
dragswetenschapper Jannie van
der Sleen. Zij heeft jarenlang les
gegeven aan de recherche
school in Zutphen en geeft te
genwoordig verhoortrainingen
aan politiemensen.
De grens is vorig jaar septem
ber overschreden tijdens het
keiharde verhoor van een 48-ja-
rige Turkse vrouw in Den Haag,
meent Van der Sleen. De
vrouw, medeverdachte van de
moord op de 7-jarige Kumral
Bagci in 1995, pleegde twee da
gen later zelfmoord. Pas on
langs bleek dat rechercheurs
haar hebben uitgescholden
voor 'neukertje', 'ordinaire
hoer', en 'leugenachtig mon
ster'. De rechercheurs zouden
zich hebben aangepast aan de
taal van de verdachte.
Van der Sleen: „Je moetje taal
gebruik wel aanpassen aan de
verdachte, want een verhoor
van een slimme boekhouder,
verdacht van fraude, is iets heel
anders dan het verhoor van een
vrouw als in Den Haag het ge
val was. Maar dit is niet profes
sioneel. Ik zie geen enkele re
den om zo tekeer te gaan.
„Van zweepslagen en andere
martelingen zijn we gelukkig
verlost, maar heftige verbale
druk mag", vindt advocaat Jur-
jen Pen. „Wat doe je bij een
vrouw die elke dag wordt uitge
scholden? Je moetje toon kun
nen aanpassen aan wat iemand
gewend is."
Het urenlange, heftige verhoor
van de vrouw in Den Haag gaat
echter ook Pen te ver. „Waar
ligt de grens als je dit toelaat? Er
zijn ook mensen die gewend
zijn om geslagen te worden.
Moeten we die dan maar weer
gaan martelen door vonken toe
te dienen en een bezemsteel in
hun achterste te steken?"
Hoe steviger en onorthodoxer
het verhoor, hoe groter de kans
dat iemand bekent om maar
verlost te worden van zijn on
dervragers, waarschuwt Van
der Sleen. „Bekennen door ver
nederen kan heel makkelijk lei
den tot valse verklaringen."
De oplossing is het opnemen
van verhoren op geluidsban
den, en liefst op video. Dat ge
beurt nog lang niet altijd. En
dus moet de rechter achteraf
oordelen of een verhoor door
de beugel kon. „Als er geen op
namen zijn moet hij het doen
met een geschreven verkla
ring", zegt Hans Crombag,
hoogleraar rechtspsychologie.
Daar kan van alles mee aan de
hand zijn. „Ik zie regelmatig za
ken waarbij rechercheurs over
de schreef gaan. Mensen die
onnodig dagen achtereen drie,
vier keer worden verhoord. Ver
dachten die worden uitgeschol
den." Crombag zegt al heel wat
voorbeelden te kennen van ver
klaringen waarbij verdachten
woorden in de mond zijn ge
legd. En als dat niet helpt, kan
zelfs een verklaring worden
aangepast. „Dan worden zaken
ingevoegd die niet opvallen of
die een verdachte voor de rech
ter wel denkt te kunnen corri
geren. Maar zo werkt dat niet.
Zelfs een ongetekende verkla
ring kan als bewijs dienen."
den haag/anp - De Belasting
dienst zou bij een faillissement
van grote ondernemingen stren
ger kunnen invorderen dan nu
het geval is. Bij kleine onderne
mingen is de huidige praktijk te
verdedigen.
Dat staat in een rapport van het
Centraal Planbureau (CPB) en
het onderzoeksinstituut Ecorys-
NEI. Daarin zetten die de voors
en tegens van de voorrangspo
sitie van de fiscus bij een faillis
sement op een rij. Het CPB sug
gereert een scheiding aan te
brengen tussen grote en kleine
ondernemingen, maar geeft
niet duidelijk aan hoe dat vorm
moet krijgen.
Bronnen rond het kabinet zeg
gen op basis van ander onder
zoek dat afschaffing van de
voorrangspositie van de belas
ting de schatkist 950 miljoen
euro per jaar zou kosten. Bij
een faillissement mag de fiscus
nu als eerste schuld opeisen en
moeten andere schuldeisers af
wachten wat voor hen nog in
het vat zit.
Het CPB en Ecorys-NEI bogen
zich op verzoek van de ministe
ries van economische zaken en
van financiën over de gevolgen
van een mogelijke afschaffing.
De onderzoekers zien als een
belangrijk nadeel van het huidi
ge systeem dat de belasting
dienst schulden niet direct op
eist en zich coulant opstelt,
omdat die weet dat hij bij een
faillissement toch als eerste aan
de beurt komt. Dat leidt er
soms toe dat ondernemingen te
laat overgaan tot een snelle en
noodzakelijke sanering.
Dat speelt vooral bij grote on
dernemingen, maar bij kleine
ondernemingen ligt het anders.
Als bij kleine bedrijven de voor
rangspositie wordt afgeschaft,
dreigt het gevaar dat banken
eerder een faillissement zullen
aanvragen. Zij hebben daar
vaak zekerheden in de vorm
van hypotheek- of pandrecht.
MKB-Nederland is het oneens
met het CPB. De voorrangspo
sitie van de Belastingdienst
moet volgens de organisatie
voor middelgrote en kleine on
dernemingen bij alle typen be
drijven worden afgeschaft. Vol
gens MKB-secretaris juridische
zaken Van Dijk is het onzin om
te stellen dat banken bij kleine
bedrijven anders eerder faillis
sement zullen aanvragen.
„Wanneer er meer geld over
blijft in een onderneming wordt
de kans op een faillissement al
tijd kleiner en banken houden
het pand- of hypotheekrecht in
beide situaties", aldus Van Dijk.
„Bovendien zullen schuldei
sers, wanneer ze allemaal gelijk
zijn, sneller geneigd zijn een
onderneming in nood te helpen
en dan heeft eén periode van
surseance van betaling veel
meer kans van slagen."
rotterdam/anp - Een 70-jarige
Rotterdammer moet vandaag
voor de rechter-commissaris
verschijnen op verdenking van
verkrachting van minderjarige
familieleden.
Volgens het openbaar ministe
rie zijn er drie aangiften gedaan
tegen de man wegens seksueel
misbruik gedurende een lange
periode. De verdachte man is
maandag aangehouden. Het Al
gemeen Dagblad schrijft van
daag dat het gaat om een opa
die zijn kleinkinderen stelsel
matig zou hebben misbruikt.
Volgens de krant hebben drie
zusjes van 12, 16 en 19 jaar aan
gifte gedaan. Een van hen ver
trouwt de krant toe dat de fami
lie van de verdachte van het ja
renlange misbruik zou hebben
geweten, maar niets deed.
Een woordvoerder "/an justitie
in Rotterdam wil nog geen ver
dere mededelingen doen.
leeuwarden/anp - Voor de
rechtbank in Leeuwarden ver
schijnt vandaag een 63-jarige
man die ervan wordt verdacht
dat hij vorig jaar augustus de
11-jarige scholiere Lusanne van
der Gun uit het Friese Oldeber-
koop ontvoerde. De zaak leidde
in heel Nederland tot beroe
ring.
Lusanne fietste op 25 augustus
's ochtends naar school. De
verdachte, verkleed als ver-
keersbrigadier, dwong het
meisje in zijn auto plaats te ne
men. Een vriendinnetje van
Lusanne was daar getuige van.
Twee dagen later konden de
ouders van Lusanne en de poli
tie het kind ophalen in een ho
tel in Venlo. Lusanne was onge
deerd. De ontvoerder had
200.000 euro losgeld van de ou
ders geëist. Dat is niet betaald.
De man zette Lusanne uitein
delijk in Venlo uit zijn auto,
waarna zij zich in het hotel
meldde. Het meisje heeft een
groot deel van haar tijd in gijze
ling in de kofferbak van de auto
moeten verblijven.
Anderhalve week na Lusanne's
vrijlating traceerde de politie de
man. Hij kon in zijn woonplaats
Ryptsjerk worden aangehou
den. Hij bekende de ontvoe
ring. Ook biechtte hij op dat hij
eerder een poging heeft gedaan
het meisje te ontvoeren. Justitie
beschuldigt hem van gijzeling,
waarop een maximale celstraf
van vijftien jaar staat.
De verdachte is onderzocht in
de gedragsobservatiekliniek van
justitie, het Pieter Baan Cen
trum. De conclusies van de
deskundigen zullen vandaag ter
zitting bekend worden. Volgens
advocaat Van der Goot wil de
man zijn verhaal graag aan de
rechtbank vertellen, al ziet hij
tegen het proces zelf enorm op.
Het openbaar ministerie heeft
nog geen beslissing genomen
over de vervolging van een
tweede verdachte, een man uit
het Drentse 2e Exloërmond. Hij
zou op de hoogte zijn geweest
van de ontvoering, maar waar
schuwde de politie niet.
pe. AWP vf\ m MtfuzouweN vw ut TE^E/WST--
Lusanne zelf gewoon op school
Terwijl in de rechtbank van
Leeuwarden haar ontvoerder
terecht staat, zit de 11-jarige
Lusanne van der Gun vandaag
gewoon op school in Oldeber-
koop. In de klas wordt geen
aandacht besteed aan de
rechtszaak. Op het program
ma staan gewoon rekenen en
taaL „Maar als de kinderen er
vragen over hebben beant
woorden we die natuurlijk",
zegt directeur Jelke Nijboer.
Hij wil geen onrust onder zijn
leerlingen veroorzaken. De
rust op school keerde vrij snel
terug nadat Lusanne na haar
bange avontuur op8 septem
ber weer aanschoof in de klas.
De kinderen van De Tjonge-
ling zijn nauwelijks bezig met
de zaken die zich afspelen bij
de rechter, zegt Nijboer. Hij
was voor de kinderen de grote
steun en toeverlaat tijdens de
ontvoering.
Actie tegen uitzettingsbeleid minister Verdonk
groningen/anp - Onder de
noemer 'A long walk to Free
dom' begint een groep demon
stranten morgen met een mars
van Groningen naar Den Haag.
De actievoerders protesteren
hiermee tegen het uitzettings
beleid van minister Verdonk
van vreemdelingenzaken.
Het Comité A Long Walk to
Freedom verwacht enkele tien
tallen deelnemers bij het ver
trekpunt in Groningen. In Den
Haag zal de groep maandag zijn
uitgegroeid tot minstens enkele
honderden protestanten, zo is
de verwachting.
Veel mensen lopen een deel
van de route mee, denkt de or
ganisatie. Onderweg worden
demonstraties gehouden in As
sen, Utrecht en Zoetermeer. In
Den Haag volgt een protest
mars langs onder meer het Vre
despaleis.
De demonstranten overnach
ten onderweg in kerken, mos
keeën en scholen. Aan voorbe
reiding is nauwelijks iets ge
daan, geeft een zegsman toe.
„We lopen op wilskracht en op
hoop."
De actievoerders eisen dat alle
uitgeprocedeerde vluchtelingen
die onder de oude Vreemdelin
genwet een asielverzoek indien
den, een verblijfsvergunning
krijgen. Ook vinden ze dat ge
meenten moeten weigeren
vluchtelingen op straat te zet
ten of ze af te laten voeren naar
vertrekcentra.
De actie wordt gesteund door
25 maatschappelijke en politie
ke organisaties waaronder Van
Harte Pardon, Werkgroep
Vluchtelingen Vrij en het Comi
té Stop de Oorlog. Ook verschil
lende lokale afdelingen van de
SP, PvdA en Groenlinks steu
nen de mars.
den haag/anp - De Tweede Ka
mer is blij dat een commissie
de werkwijze van de Algemene
Inlichtingen- en Veiligheids
dienst (AIVD) gaat onderzoeken
maar de fracties hebben zo alle
maal hun eigen wensen. De
LPF vindt het slecht dat er al
leen politieke figuren in de
commissie komen en wil speci
ale aandacht voor de Fortuyn-
zaak.
D66-fractieleider Dittrich liet
weten dat hij wil dat de com
missie bekijkt hoe de veilig
heidsdienst te werk is gegaan,
wat die afwist van massavernie
tigingswapens in Irak en wat
daarover aan het kabinet mee
gedeeld is. PvdA en Groenlinks
steunen die wens, maar vinden
dat de commissie dan ook de
Militaire Inlichtingen- en Vei
ligheidsdienst (MIVD) onder de
loep moet nemen. Deze partij
en willen echter het liefst een
onafhankelijk onderzoek naar
de rol van de inlichtingendien
sten in de aanloop naar de oor
log in Irak. Maar dat maakt
geen enkele kans.
Het kabinet is pertinent tegen
een dergelijk onderzoek en stelt
dat de inlichtingendiensten
adequaat hebben gewerkt.
CDA, WD, alsmede LPF en de
kleine christelijke fracties steu
nen die weigering voor een on
derzoek.
WD-Kamerlid Wilders vindt
het voorstel van D66 dan ook
'een onzinnig idee'. Hij wijst er
op dat verzoeken van de linkse
partijen om onderzoek te doen
naar de Irak-kwestie al twee
keer door de Kamer zijn ver
worpen.
Minister Remkes van binnen
landse zaken moet nog vaststel-
eu w voof? feÉ^siEwv tm&wi
VUFSTAL Htfc&eN \N£ Wnj
m HEW ourep vpuicTE
zeriEKi'"
tofUWJK, eupwm
Wt tf&g&ÉNTOCH VItU
10S ItüMW
Illustratie: Wim Stevenhagen
len wat de commissie precies
zal onderzoeken en hoe. Bin
nenkort krijgt de Kamer het in
stellingsbesluit waarna zij hun
eigen voorstellen kunnen in
brengen. Rond de zomer zou de
evaluatie af moeten zijn.
LPF-Tweede-Kamerlid Eerd-
mans betwist de onafhankelijk
heid van de commissie. „Het
zijn allemaal politieke figuren.
Wij denken dat dit weer een
doekje voor het bloeden
wordt", aldus Eerdmans. De
LPF ziet het liefst een parle
mentair onderzoek naar de
AIVD, waarin het dossier over
Fortuyn wordt betrokken.
berlijn/anp - Nederland en
Duitsland hebben meer over
eenkomsten dan verschillen op
financieel gebied. Dat zei de
Duitse minister van financiën
Eichel na afloop van een be
zoek van zijn Nederlandse col
lega Zalm gisteren aan Berlijn.
Zalm had Eichel vorig jaar bij
herhaling op de vingers getikt
vanwege de Duitse overschrij
ding van de Europese begro
tingsregels. Eichel noemde
daarop 'de sfeer vergiftigd'.
„We verschillen nog steeds van
mening, maar we respecteren
eikaars standpunt. Dat kan tus
sen goede vrienden", aldus
Zalm. Ook voor Eichel behoort
de ruzie tot het verleden. „Ruzi
ën mag, maar men moet niet
wrokkig zijn." Beide ministers
verklaarden nogmaals tegen
stander te zijn van het verhogen
van de Europese begroting tot
1,24 procent, zoals de Europese
Commissie heeft voorgesteld.
Ook zeiden zij tegen aanpassing
van het stabiliteitspact te zijn.
Zalm en Eichel koesteren hoge
verwachtingen over de aantrek
kende economie.
