LEIDE
ID College moet snijden in personeelsbestand
Gezin zit al zes weken in de kou
vervaagt
Grens tussen verzorgings- en
verpleeghuizen
Overname na
faillissement
Ico-Athibu
Stel tilt voor
120.000 euro
sociale dienst
Werkloosheid stijgt in Leiden en omgeving
ÜMC: geld voor suikerziekte-onderzoek
Haagwijk richt gesloten afdeling in
REGIO
dinsdag 24 FEBRUARI 2004
School geeft acht procent meer uit dan landelijk gemiddelde bij ROC's
Adviezen van
<4en Atphense
magoconsulente
Disgenoten
coort in Franse
door Marijn Kramp
leiden - Het ID College gaat de komen
de twee jaar tien procent bezuinigen
op zijn personeelskosten. Of er ge
dwongen ontslagen vallen bij de mid
delbare beroepsopleiding is in april
duidelijk. Het ID College heeft drie ves
tigingen in Leiden en andere in de
Leidse en Alphense regio en in de
Duin- en Bollenstreek.
Het ID College geeft al lange tijd acht
procent meer uit aan personeelskos
ten dan landelijk gemiddeld is bij de
Regionale Opleidings Centra (ROC's).
De onderwijsinstelling waar 13.000
leerlingen schoolgaan en 1.150 men
sen werken kan zich dat niet langer
meer permitteren, meldt A Wooldrik,
voorzitter van het college van be
stuur. Dit is onder andere het gevolg
van Haagse bezuinigingen en het te
ruglopend aantal cursisten voor de
taalschool en het volwassjnenonder-
wijs.
Den Haag schrapt fors in de zoge
noemde projectgelden. Dit is geld dat
gedurende het schooljaar beschik
baar komt voor speciale projecten die
de politiek belangrijk vindt, zoals ICT
in het onderwijs, internationalisering
en acties tegen voortijdig schoolver
laten.
Het teruglopend aantal cursisten
voor de taalschool en het volwasse
nenonderwijs is eveneens het gevolg
van Haags ingrijpen. Doordat de toe
latingscriteria voor asielzoekers zijn
aangescherpt, lopen de inburgerings-
cursussen en de taalcursussen die de
ROC's aan deze groepen geven, snel
leeg. Ook is doorstroming naar het
volwassenenonderwijs de afgelopen
jaren lastiger geworden voor leerlin
gen uit het voortgezet onderwijs.
Sommige gemeenten vinden een vm-
bo-diploma voldoende en geven geen
subsidie meer voor het behalen van
het havo- of vwo-diploma in deelcer
tificaten. Deze gemeenten sturen ha
visten of vwo'ers die uitvallen in het
reguliere onderwijs door naar het
mbo in plaats van naar het volwasse
nenonderwijs.
Wooldrik: „Omdat wij altijd al aan de
hoge kant zitten met onze perso
neelskosten kunnen wij deze tegen
slagen niet opvangen. Onze perso
neelskosten beslaan 80 procent van
onze begroting van 60 miljoen, terwijl
het landelijk gemiddelde aan perso
neelskosten 72 bedraagt. Wij zitten
hoog omdat wij dachten dat het beste
onderwijs met zoveel mogelijk do
centen in zo klein mogelijke klassen
werd gegeven. Maar dat kunnen we
nu dus niet meer volhouden. We
moeten bezuinigen.
Hoe die bezuinigingen eruit gaan
zien wordt momenteel onderzocht.
Alle afdeling bekijken of er opleidin
gen kunnen worden samengevoegd,
of mogelijk moeten worden ge
schrapt.
Ook wordt op een rijtje gezet hoeveel
personeel nodig is voor de verschil
lende taken. De uitkomsten hiervan
verwacht Wooldrik eind volgende
maand.
In april hoopt zij dan de gevolgen
voor de 1.150 medewerkers, die sa
men 890 banen vervullen, duidelijk te
hebben.
leiden - Het Leidse bedrijf Ico-
Athibu aan de Rooseveltstraat is
failliet Zeven werknemers zijn
ontslagen, de andere 26 zijn in
dienst getreden van Plieger bv
uit Zaltbommel, die de groot
handel in sanitaire artikelen
heeft overgenomen.
Volgens curator H. Bouma ging
het al jaren slecht met het be
drijf. „Waar dat precies aan ligt,
is moeilijk te zeggen. Een on
derzoek moet dat nog uitwij
zen. Maar blijkbaar is de markt
voor sanitaire artikelen niet zo
best meer." Eerder kreeg Ico-
Athibu al met reorganisaties te
maken. Zo moest het bedrijf in
1993 al vijftien werknemers de
laan uitsturen.
Directeur G.C. Sies, zoon van
de oprichter van het Leidse be
drijf, had in eerste instantie ver
zocht om uitstel van betaling
van de schulden. Dit is door de
rechtbank omgezet in een fail
lissement. Op het bedrijf rust
volgens de curator een stevige
schuldenlast „Dan hebben we
het over honderdduizenden, zo
niet miljoenen euro's."
Ico-Athibu was sinds 1989 ge
vestigd aan de Rooseveltstraat.
Daarvoor zat het bedrijf in de
inmiddels afgebroken fabriek
van Parmentier aan de Lam
mermarkt en in het voormalig
militair tehuis op de Hoge Rijn
dijk. Naast het Leidse hoofd
kantoor had het bedrijf vesti
gingen in Rotterdam en Den
Haag.
Plieger bv is een landelijke
groothandel in sanitair, verwar
ming, elektra en installatiema
teriaal. Naast het hoofdkantoor
in Zaltbommel heeft het bedrijf
28 vestigingen door het hele
land met in totaal ruim 850 me
dewerkers. Het bedrijf levert
een assortiment van 80.000 arti
kelen aan onder andere instal
lateurs, loodgietersbedrijven,
detaillisten en doe-het-zelf-
markten.
leiden - De sociale recherche
heeft vorige week in een wo
ning in Leiden een 38-jarige
vrouw uit Leiden en haar Haag
se vriend (39) aangehouden. De
twee worden ervan verdacht de
sociale dienst te hebben opge
licht voor een bedrag van ruim
120.000 euro. Het stel ontving
ten onrechte uitkeringen.
De Leidse en de Hagenaar wor
den ervan verdacht gedurende
zes jaar op het adres van de
vrouw te hebben samenge
woond, zonder dat de vrouw dit
meldde aan de sociale dienst
van Leiden. Ondertussen ont
ving de man van 1998 tot de zo
mer van 1999 ten onrechte een
bijstandsuitkering voor een al
leenstaande van de gemeente
Den Haag. a
Bovendien had ae man werk
met vaste inkomsten. Ook die
inkomsten verzweeg de vrouw,
net als het geld dat ze zelf ver
diende door zwart te werken.
De vrouw ontving sinds 1998
een bijstandsuitkering voor een
alleenstaande ouder van de ge
meente Leiden. Uit onderzoek
van de sociale recherche en uit
verhoor van de man en vrouw
is komen vast te staan dat zij al
door samenwoonden. Na ver
hoor zijn de man en vrouw vrij
gelaten.
Als gevolg van de ten onrechte
door de vrouw ontvangen bij
standsuitkeringen zijn de ge
meenten Leiden en Den Haag
benadeeld voor minimaal
120.000 euro. Tegen de ver
dachten is proces verbaal opge
maakt en het ten onrechte be
taalde geld wordt teruggevor
derd.
Erna Straatsma
De grens tussen verzorgings-
erpleeghuizen vervaagt. Doorstro-
van het ene naar het andere huis
t nauwelijks meer voor. Qua ge
en scoren de bewoners van het
jrgingshuis vaak even hoog als in
ferpleeghuis. Het Leidse Haagwijk
van de weinige verzorgingshui-
in Nederland met een gesloten af-
ig voor dementerende bewoners.
irandweer is meer dan eens langs
*st om een vuurtje in een keu-
blussen. Verwarde bewoners
in en uit, met alle gevaren van-
s Zomers gingen ze het balkon
rwijl dat helemaal niet verstan
as. Of ze gingen op eigen houtje
::.'v ad in en raakten verdwaald. Het
een paar voorbeelden van onvei-
j iituaties waarmee Haagwijk de
si lopen jaren kampte.
aantal dementerende bewoners
nt fors toe in verzorgingshuizen,
iger kwamen ze zonder uitzonde-
in verpleeghuizen terecht. Het
lardenhuis' was veel meer een
Dziening voor zelfstandige 65-
sers. Nu is de gemiddelde Haag-
bewoner een 85-plusser, met
of meerdere gebreken. Een aan-
lijk deel is boven de 90 en twee
-NS wen zijn inmiddels de 100 gepas-
d: de een is 103, de ander 108.
S de 106 Haagwijkers rijn er 60 die
';V ïebben van lichte of zwaardere
j,"' entie. Het was tot voor kort een
Q Lilatie die exact dezelfde moge-
c eden had als de rest van de be
ers. Dementerenden konden
en staan waar ze wilden en
hten zelf koken. Het personeel
Haagwijk had geen enkele moge-
eid om deze bewoners tegen
.elf te beschermen of te voorko-
dat ze een gevaar voor anderen
taden.
jnsen die geen benul meer had
van wat ze deden, konden ge-
.|n melk op een kookplaatje aan-
en", zegt hoofd bewonerszorg Lu-
Baboelal. „Ook al is dat gevaarlijk,
9lint dat niet zomaar weghalen,
asen die hier komen, hebben
»t op een aantal voorzieningen,
bij hun appartement horen. Daar
lij voorbeeld een kookplaatje bij."
'ging dus wel eens mis. En zo wa-
er ook bewoners die 's nachts
1 onrustig waren, of overdag de
tijd hard gilden.Als je dat niet
1 medicamenten kon beïnvloeden,
je geen andere mogelijkheden. Je
'veel beperkingen in de hulpver-
ig. Je kon bijvoorbeeld geen bed-
n om iemands bed plaatsen,
mand tegen rijn wil op een vas-
;k te houden. Je kon iemands
balkon ook niet afsluiten om te voor
komen dat iemand op de vijfde etage
naar buiten ging. De wet verbiedt je
dat soort dingen te doen, ook al is het
om onveilige situaties te voorko
men."
Na een reeks kleine incidenten be
sloot de directie om bij het ministerie
voor volksgezondheid een BOPZ-ver
klaring aan te vragen. De Wet Bijzon
dere Opneming Psychiatrische Zie
kenhuizen regelt gedwongen opname
en geldt ook voor verpleeghuizen en
instellingen voor verstandelijk gehan
dicapten. Verzorgingshuizen kunnen
sinds 1999 een beroep op de wet
doen. In oktober 2003 kreeg Haagwijk
een BOPZ-verklaring. Het Leidse
woonzorgcentrum is een van de wei
nige verzorgingshuizen in Nederland
die van de regeling gebruik maakt.
De wet BOPZ maakt het mogelijk dat
Haagwijk nu twee volledig afgesloten
verdiepingen heeft waar demente be
woners een appartement hebben. De
kookplaatjes rijn verwijderd, de bal
kondeuren afgesloten. Deuren rijn al
leen te openen met bepaalde codes,
liften gaan alleen open als gebruikers
op twee knoppen tegelijk kunnen
drukken (voor psychogeriatrische pa
tiënten is dat een probleem). Zijn de
bewoners van deze etage onrustig of
geagiteerd dan rijn vrijheidsbeper
kende maatregelen, zoals het plaat
sen van bedhekken, mogelijk.
De directie van Haagwijk beperkt
zich tot op heden tot de 'zachtere
vrijheidsbeperkende middelen'. Lo
catiemanager Jan Kling: „We separe
ren niet en we gebruiken geen
Zweedse banden om mensen in bed
te fixeren. We proberen die zaken
buiten de deur te hc uden." Maar
omdat de doorstroming van verzor
gingshuizen naar verpleeghuizen te
genwoordig vrijwel nihil is, houdt
Kling er rekening mee dat Haagwijk
rijn beleid zal moeten bijstellen. „Ge
middeld verhuizen twee tot drie
mensen per jaar naar een verpleeg
huis."
Dat veel verzorgingshuizen er niet
voor kiezen om een BOPZ-verklaring
aan te vragen, begrijpt Baboelal wel.
„De wet geeft je heel veel werk. Je
moet aan heel veel criteria voldoen,
zoals uitgebreide zorgdossiers bij
houden, protocollen opstellen en
voor elke vrijheidsbeperkende maat
regel toestemming van familieleden
vragen. De bewoners moeten 'hande
lingsonbekwaam' verklaard worden
en bouwtechnisch rijn er ook nogal
wat veranderingen om de veiligheid
te waarborgen. En daar staat geen ex
tra budget tegenover." Haagwijk was
ruim een half jaar bezig met de voor
bereidingen voor het nieuwe regime
op de twee verdiepingen.
Echt opgesloten ritten de bewoners
van de twee aparte afdelingen niet.
Wie met anderen in de gemeen
schappelijke ruimte wil eten, mag dat
doen, rij het onder begeleiding. „Ze
worden gehaald en gebracht", zegt
Kling. „Er zijn nu altijd mensen bij als
ze ergens naartoe gaan." Voor de toe
komst houdt Kling rekening met een
uitbreiding van het aantal afgesloten
verdiepingen:Als de trend van meer
psychogeriatrische bewoners door
zet, sluit ik niet uit dat we naar een
derde afgesloten etage gaan."
Verwarde bewoners liepen tot voor kort in en uit het verzorgingshuis, met alle
gevaren vandien. Foto's: Mark Lamers
- Het aantal werkzoeken-
J in de Leidse regio is in ja-
Tri sterker gestegen dan ge-
jdeld. Dat blijkt uit de
ndcijfers van het Centrum
Werk en Inkomen (CWI) in
istrict Middenwest.
jeiden en de Leidse randge-
nten steeg de werkloosheid
i 4,2 procent. In Alphen aan
Rijn was dat 3,4 procent
Duin- en Bollenstreek rit
Ier het gemiddelde in het
district met een stijging van 2,6
procent. Het district Midden-
west (Flevoland, het Gooi,
Utrecht en Zuid-Holland min
de Rijnmond) doet in het ge
heel weer beter dan de rest van
Nederland: landelijk klopten 3,9
procent meer werkzoekenden
aan bij het CWI.
Vooral in de bouwsector vielen
klappen. Door stagnatie in de
kantoren- en woningenmarkt
steeg de werkloosheid onder
bouwers met tien procent. Ook
in de beveiliging - de afgelopen
jaren juist een groeimarkt - is
minder werk. Verkoop- en ver-
zorgjngspersoneel kwam ook
vaker op straat te staan.
De cijfers voor januari rijn elk
jaar wat vertekend. Dat komt
omdat er die maand traditio
neel een grotere toestroom
naar de arbeidsbureaus omdat
dan veel tijdelijke contracten
aflopen.
en - Het Leids Universitair
iisch Centrum (LUMC) is
Ig met een nieuwe methode
een doorbraak zou kunnen
ikenen voor mensen die al
ngere leeftijd suikerziekte
ietes-I) hebben gekregen.
iethode behelst een verbe-
ig van de transplantatie van
idjes van Langerhans. Ne-
dse en Amerikaanse or-
;aties hebben voor verder
er' Jerzoek 900.000 euro be-
spa(ij
5. (r)j
schikbaar gesteld.
Als de transplantatie van ei
landjes van Langerhans succes
vol is, kan een patiënt met dia-
betes-I mogelijk definitief gene
zen. Wereldwijd rijn er vele
miljoenen mensen met type 1
diabetes, in Nederland alleen al
zeker 60.000.
Bij deze mensen produceert de
alvleesklier geen insuline meer,
omdat de eilandjes van Langer
hans per ongeluk door het ei
gen afweersysteem rijn vernie
tigd. Door deze auto-immuun-
riekte rijn mensen met type-I
diabetes dagelijks en levenslang
afhankelijk van insuline-injec-
ties. Deze injecties rijn nooit zo
precies als de afgifte van insuli
ne bij mensen met een gezonde
alvleesklier. Hierdoor ontwikke
len veel diabetespatiënten op
den duur complicaties in de
kleine bloedvaten van ogen,
handen, voeten, hart en nieren.
door Eric-Jan Berendsen
leiden - Dinsdag 13 januari 2004 is een
dag die de Leidse J. Eradus (44) en haar
twee dochters (13 en 20) nooit meer zullen
vergeten. Weliswaar waren rij niet thuis
toen de politie de voordeur van hun huisje
aan de Atjehstraat met een stootijzer in
beukte op zoek naar een hennepkwekerij,
maar de gevolgen rijn nog steeds voel
baar. Gelijk met de politie verschenen na
melijk ook medewerkers van Nuon die de
elektriciteitsmeter meenamen. Sinds die
datum rit het gezin in de kou.
Eradus weet wel waarom de politie bij
haar op zoek was naar hasj. „Ik ben name
lijk getuige in een rechtszaak en de partij
tegen wie ik getuig, rit mij dwars. Ik ver
moed dat de politie door hem vals is ge
tipt. De agenten vonden echter niks en
toen de medewerkers van Nuon de meter
meenamen, werd er nog gezegd: die heeft
u binnen een week weer terug."
Maar de meter kwam niet terug. Sterker,
Eradus kreeg een rekening van de energie
leverancier met daarop een bedrag van
3.098 euro en 98 cent wegens geconsta
teerde fraude. „Nuon gaat er waarschijn
lijk van uit dat ik de meter heb stilgezet",
aldus Eradus. „Maar dat is echt niet zo. Ik
heb niets met die meter gedaan. Sterker
nog, ik heb altijd keurig mijn maand- en
jaarrekening betaald."
Stapels brieven en faxen en talloze tele
foontjes hebben voorlopig tot niets geleid.
Nuon reageert niet. En ook een brief naar
burgemeester H. Lenferink bleef tot dus
ver zonder resultaat: de burgervader
houdt zich muisstil.
Hulpverleners
Inmiddels rijn Eradus en haar dochters
een zenuwinzinking nabij. Zij slapen bij
de moeder van Eradus die in de buurt
woont en lopen de deur plat bij hulpverle
ners.
De oudste dochter heeft zich bij haar werk
ziek gemeld en de jongste hoopt maar dat
rij onlangs de Cito-toest goed heeft ge
maakt. Eradus zelf riet het met enige re
gelmaat niet meer ritten. „Dan neem ik
maar wat slaappillen en vlucht in een
soort coma. Iedereen mag hier het huis
doorzoeken. Er is nooit hasj geweest en er
is nooit met de meter gefraudeerd. Het is
onmenselijk om een vrouw met twee kin
deren zes weken in de kou te laten ritten."
De politie laat weten nooit zomaar een in
val te doen. „Daar gaat altijd het nodige
onderzoek aan vooraf', aldus een woord
voerster.
Nuon zegt bijna altijd met de politie mee
te gaan als er sprake is van een inval in
een woning. „En de meter is wel degelijk
gemanipuleerd. Daarom is die meter mee
genomen en moet de klant een voorlopig
schadebedrag betalen. Dat bedrag is geba
seerd op mogelijke diefstal, schade aan de
meter, vervanging van de meter en het on
derzoek dat we doen. Als de klant het
schadebedrag betaalt, wordt hij of rij weer
aangesloten. Overigens is er bij ons een
brief binnengekomen waarin de aangeslo
tene erkent dat er met de meter is gemani
puleerd."
En dat laatste ontkent Eradus niet. „Maar
dat is heel lang geleden gebeurt en buiten
mij om gegaan. Ik ben toen degene ge
weest die heeft gezegd: stoppen met dit al
les en heb dat inderdaad aan Nuon ge
schreven. Daarop heb ik echter nooit
meer wat gehoord en dacht dat alles daar
mee voorbij was."
