'Langer werk artsen en verplegers'
rune
BINNENLAND 2
Denksport
puzzelweek
Een lijklucht in je neus
Brinkhorst wil extra
bezuinigen voor groei
Leerkrachten scholen
zich bij in anti-agressie
Geslaagde vlucht met vuurtoren
Weer veel kritiek op
kiesstelsel De Graaf
Minister vreest grote problemen door vergrijzing
Patiënten weigeren arts
omdat hij Mohamed heet
2 halen,
1 betalen
luwambtenaar
toch blijven
!DEN - Buitengewoon
ibtenaar Nynke Eringa-
irdt mag tot 2015 aan-
bij de gemeente Leeu-
i, ondanks haar weige-
imoparen te trouwen. De
inte heeft dat gisteren ge-
Eringa-Boomgaardt werd
2001 ontslagen, omdat
>ns haar geloofsovertui-
•igerde homoparen te
i. De rechtbank in Leeu-
besloot afgelopen juni
niet ontslagen had mo-
irden. De gemeente had
ontslag procedurefouten
iakt. Eringa mag sinds sep-
ier weer huwelijken slui-
naar ze hoeft geen homo-
lelen te trouwen.
donderdag 19 FEBRUARI 2004
itwinning
oegestaan
op
n en
e-mc
den haag/gpd - Artsen en verplegend
personeel moeten de komende jaren effi
ciënter en langer gaan werken om ook in
tijden van vergrijzing de zorg draaiende
te houden. Gebeurt dat niet, dan dreigt in
de toekomst de hele samenleving 'door
de hoeven te gaan'. Minister Hoogervorst
(Volksgezondheid) wil meer 'creativiteit
en innovatie'.
De 32-urige werkweek in de zorg is voor
de bewindsman helemaal niet heilig.
Dat zei hij gisteren tijdens een debat in
de Tweede Kamer.
Bij ongewijzigd beleid is over twintig
jaar 22 procent van de Nederlandse be
roepsbevolking nodig in de zorg. Dat is
ongeveer het dubbele van nu. Minister
Hoogervorst vindt dat aantal niet alleen
onhaalbaar, maar ook onwenselijk. Het
zorgpersoneel moet daarom meer gaan
doen in minder tijd.
Om dat te bereiken wil de minister dat
voorgeschreven behandelmethoden
strakker worden nageleefd. Dit kan bij
voorbeeld doorligwonden bij patiënten
voorkomen en dat bespaart extra zorgu-
ren.
Daarnaast moeten ziekenhuizen opera
tiekamers beter benutten, zodat het per
soneel niet lang hoeft te wachten op de
volgende ingreep.
Een andere oplossing van de problemen
ziet Hoogervorst in langere werkweken
in de zorg. „Over twintig jaar is 32 uur
werken per week écht te weinig", zei hij
stellig.
Regeringspartijen CDA, WD en D66
kunnen zich vinden in de plannen van
de minister. PvdA en Groenlinks zijn
bang voor overbelasting van het verzor
gend personeel. Volgens de oppositie
partijen is de werkdruk in de zorg toch
al erg hoog.
sHoogervorst bestrijdt dit. „Het aantal
werknemers in de gezondheidszorg is de
afgelopen jaren met 23 procent geste
gen. Dan mag je toch veronderstellen
dat de werkdixik is afgenomen", verde
digde hij.
„Ik vind trouwens een beetje te veel
werkdruk beter dan werkloos zijn."
marum - De bezwaren van
[roep 'Laat het Zout maar
i' tegen de milieuvergun-
iroor zoutwinning bij het
eTzummarum, zijn giste-
jor de Raad van State in
laag ongegrond verklaard,
linisterie van Economi-
Jaken heeft vorig jaar een
ïvergunning verleend aan
Zout. De actiegroep, be-
le uit omwonenden, wil
itwinning tegengaan, om-
lgens hen de bodem er-
rerzakt.
aiken naar
raten gestopt
eider - De marine is gis-
Idag gestopt met het zoe-
aar de 63 vaten met gif die
Ie 11 december op de bo-
|an de Noordzee ten noor-
de wadden moeten lig-
fon deze vaten, die in de
er in zware storm van het
lische vrachtschip Andi-
legen, is niets gevonden,
dan verwacht rondden
nenjagers de zoektocht
185 kilometer lange tra-
Volgens een woordvoer-
in de marine is er aan de
ijke kant van het traject
ekgebied nog enigszins
reid, maar ook dat lever-
n resultaat op.
Jgelo vergoedt
roor minima
jng v4o - De gemeente Henge-
ing is acht de pijn voor men-
it een minimuminko-
lensen die de anticon-
we(( lil niet kunnen betalen of
la b n bijdrage voor de thuis-
et kunnen opbrengen
biad een vergoeding.„Als we
ïtrum voor jonge moe-
bsidiëren en tegelijker-
eten aanzien dat de pil
plaa ziekenfonds verdwijnt,
iste ns eigen beleid behoor-
efor e wielen gereden", zegt
>or van de gemeentelij-
rach Je Dienst in Hengelo.
end neentebestuur heeft be
ien aantal bezuinigingen
overheid te repareren.
S32 i verhindert
louding
!,n 0 - Een politieman in Ber-
ft gisteren een arrestant
dve| laten lopen omdat hij
zor n gans in zijn been werd
ng I. De agent wilde twee
anders aanhouden die
werkvergunning bezig
net een verbouwing,
e de de ganzen die rond het
ged >en verdedigde het erf
echti le agent aan. In de com-
irlani ist één van de bouw-
te ontsnappen. De an-
27-jarige Oekraïner, is
luden en wordt uitge-
den haag/gpd - De moord op
vmbo-leraar Hans van Wieren
in het Haagse Terra College
heeft geleid tot een groter aan
bod van anti-agressietrainingen
voor onderwijspersoneel. Dat
signaleert directeur Jan den
Boer van het bedrijf Fiac Oplei
dingen en Trainingen, gespeci
aliseerd in onderwijs. „Ik hoor
van scholen dat steeds meer
bureautjes zich op deze markt
begeven. Dat kan ik me ook wel
voorstellen, want er is in het
onderwijs veel vraag naar der
gelijke trainingen.
Ook Johan Hamstra, die na
mens het Algemeen Pedago
gisch Studiecentrum (APS) op
scholen trainingen in het om
gaan met agressie verzorgt, ziet
het aantal aanbieders toene
men. „Er is duidelijk een markt
voor en er zijn dan altijd alerte
mensen die daarop insprin
gen".
Docenten leren tijdens een an
ti-agressietraining onder meer
hoe zij agressief gedrag van
leerlingen kunnen voorkomen
en hoe ze moeten reageren en
handelen als het onverhoopt
toch uit de hand dreigt te lo
pen. Daarbij wordt vaak ge
werkt met acteurs, die realis
tisch tegenspel bieden bij het
nabootsen van praktijksituaties.
Veel trainingen duren twee,
drie of vier dagen. Deelname
kost vaak vele honderden eu
ro's per docent.
Volgens woordvoerster Elly van
de Bree van de Transfergroep
Rotterdam (gelieerd aan de Ho
geschool Rotterdam) zit de
schrik er bij veel scholen goed
in na de schietpartij op het Ter
ra College. „We krijgen sinds
deze gebeurtenis meer verzoe
ken om informatie over trainin
gen. Scholen willen onder meer
weten hoe ze problemen bij
leerlingen vroegtijdig kunnen
signaleren."
door Hélène van Beek
doetinchem/gpd - Patiënten van
het Slingelandziekenhuis in Doe-
tinchem weigeren een Suri
naamse darmarts. Reden: hij
heet Mohamed. Het ziekenhuis
staat met de rug tegen de muur.
„Patiënten hebben vrije artsen
keuze."
Een kromme neus, scheel kij
ken of domweg een andere
huidskleur of nationaliteit. Pa
tiënten kunnen om elke wille
keurige reden behandeling
door een arts weigeren. Het
Slingelandziekenhuis in Doe-
tinchem weet er alles van. Hier
willen twaalf patiënten, zonder
dat ze hem ooit hebben ont
moet, de - perfect Nederlands
sprekende - Surinaamse darm
arts Fiaq Lall Mohamed niet als
behandelaar. Omdat hij 'Moha
med' heet. Omdat hij een bui
tenlander is. „En wij kunnen
daar niets aan doen", licht de
woordvoerster van het zieken
huis toe. „In dit land geldt vrij
heid van artsenkeuze. Dus heb
ben we voor deze mensen af
spraken bij een van onze ande
re darmartsen gemaakt."
Nu werkt Mohamed (38), die
niet meer wil reageren, in het
academisch ziekenhuis in Gro
ningen. Volgens zijn zeggen
heeft hij eerder nooit last van
dergelijke discriminatie gehad.
Op 1 maart gaat hij in 'het Slin-
geland' aan de slag, als opvol
ger van dokter De Boer. Omdat
het ziekenhuis wel met de situ
atie in zijn maag zit - 'wij en
ook Mohamed vinden het heel
vervelend' - en wil dat er een
einde aan komt, heeft het zie
kenhuis een promotiecampag
ne georganiseerd. „We willen
duidelijk maken dat hij inder
daad een dokter uit Suriname,
maar wel een goede arts is.
Door de positieve kanten te be
naderen, hopen we dat de
mensen er anders over gaan
denken." Dr. L. Wiegersma, di
recteur Beleid van de KNMG
(Koninklijke Nederlandse Maat
schappij tot bevordering der
Geneeskunde) noemt de discri
minatie 'afschuwelijk'. „Maar er
is niets aan te doen. Volgens de
Wet Geneeskundige Behande
lingovereenkomst heeft de pa
tiënt met inachtneming van
wettelijke en organisatorische
beperkingen het recht van vrije
artsenkeuze. Ik vrees dat pa
tiënten zich ook nu, in het geval
van Mohamed, op die vrijheid
van artsenkeuze kunnen beroe
pen." Zelfs als ze een arts nooit
hebben gezien, aldus Wiegers
ma: Als mensen het gezicht
van een dokter niet aanstaat, of
als hen de huidskleur niet zint,
kunnen ze gebruik maken van
deze wet, ook al heeft de wetge
ver dat zo niet bedoeld."
(advertentie)
den haag/gpd - De vuurtoren
van Kijkduin heeft een geslaag
de vlucht gemaakt naar Hoek
van Holland. Gisteren was de
spectaculaire verhuizing van het
'klimrek', dat na 28 jaar terug
keerde naar waar hij vandaan
komt. Kijkduin krijgt voor Pasen
een nieuwe. Als de enorme
Chinookhelikopter vlak voor half
drie boven Kijkduin hangt, waai
en de kapsels van de paar hon
derd toeschouwers door elkaar.
De Koninklijke Luchtmacht doet
het voor niks: de overtocht van
de bijna 100 jaar oude vuurtoren
van Kijkduin, die in 1976 van De
Hoek naar Den Haags tweede
badplaats werd gehaald om als
klimrek dienst te doen. De vuur
toren was zo rot, dat sloop
dreigde. De stichting Lichtop-
door Ingeborg van der Linden
Amersfoort - Soms gaat het tijden goed, maar de
laatste tijd is het bar en boos. Tijdens het gesprek
moet ze vier keer haar trucje toepassen: gapen,
met het hoofd naar beneden hangen, in- en uit
ademen totdat de neus verstopt raakt. Dan ver
dwijnt haar 'stinkneus', zoals Astrid Greven haar
aandoening zelf noemt. Morgen wordt ze door een
Amerikaanse specialist geopereerd.
Officieel lijdt de Amersfoortse aan kakosmie. Dat
is een zeldzame stoornis aan de neus, waarbij ie
mand een onaangename geur ruikt die er niet is.
Greven noemt het zelf een lijkenlucht. „Een kop
je koffie kan stinken als een fabriek die koffie
brandt, maar dan nog veel erger. Ik ruik dan
naast de koffielucht een extreme verrotting die ik
associeer met de dood." Greven (43) heeft er al
zestien jaar last van. En de impact op haar leven
is in die tijd alleen maar groter geworden. „Ik
durf niet makkelijk een restaurant in, want
bakluchten verergeren de kwaal. Ik stop mijn
neus vol met watten, dan hoop ik het te redden.
De kakosmie betekent een aanslag op mijn hele
gezondheid. Ik ben gaan hyperventileren, omdat
op het moment dat ik een stinkneus krijg, mijn
reactie is om niet te ademen. Als gevolg van de
hyperventilatie heb ik nu veel andere kwalen."
„Kakosmie heeft de vrijheid uit mijn leven ge
haald", zegt ze. „Het leven gaat wel door, maar
het wordt steeds ruw onderbroken. De stinkneus
heeft me vaak tot wanhoop gedreven. Tijdens de
bevalling van mijn zoon kreeg ik er last van. Dat
was een heel traumatische ervaring." „Er zijn
veel situaties waarbij ik het niet voel aan komen.
Dan word ik overrompeld door een stinkneus. Bij
verkoudheid, bak- eafrituurluchten, hard la
chen, hard uitademen weet ik dat het meestal
fout gaat."Hoe kakosmie ontstaat, is nog onbe-
den haag/gpd - Mocht het te
kort op de begroting dit jaar te
hoog worden dan moet er extra
worden bezuinigd, vindt D66-
minister Brinkhorst van econo
mische zaken. Brinkhorst wil
het tekort niet wegwerken door
de lasten, belastingen en pre
mies, te verhogen. Regerings
partij CDA ziet juist weinig in
extra bezuinigingen.
Brinkhorst is geschrokken van
de cijfers van het Centraal Plan
Bureau (CPB). Het tekort loopt
dit jaar mogelijk op tot 3,3 pro
cent. Dat zou betekenen dat het
kabinet met een gat zit van 1,5
miljard euro. „Uit de cijfers
blijkt dat de structurele groei
van de economie ook in 2005
onvoldoende is," aldus Brink
horst. „Het kabinetsbeleid is er
juist op gericht de structurele
groei van de economie te ver
sterken. Als het tekort te hoog is
moeten we geen maatregelen
nemen die de structurele groei
aantasten. Dat betekent geen
lastenverhogingen.
Brinkhorst is er geen voorstan
der van het tekort tot boven de
drie procent te laten oplopen.
„We moeten ons aan de Euro
pese regels houden." Hoe de
eventuele bezuinigingen moe
ten worden ingevuld weet de
minister nog niet. „We zijn ech
ter niet alleen een bezuini
gingskabinet, maar ook een
vemieuwingskabinet. Innovatie
en de kenniseconomie zijn dus
erg belangrijk, dat geldt ook
voor het extra geld voor onder
wijs."
De roep om extra bezuinigin
gen ligt erg moeilijk bij het
CDA. „De rek is er wat ons be
treft wel een beetje uit", aldus
financieel specialist van de
CDA-fractie, De Nerée. „Op de
sociale zekerheid is al veel be
zuinigd." Ook CDA-fractievoor-
zitter Verhagen liet al weten dat
extra bezuinigingen niet voor
de hand liggen.
De Nerée hoopt dan ook dat
het tekort niet zo hoog zal oplo
pen als nu wordt gevreesd. „La
ten we eerst afwachten hoe de
berekeningen van het ministe
rie van financiën uitvallen.
Pas in juni zal definitief blijken
of het tekort boven de drie pro
cent uitkomt Dan hoeven we
pas over eventuele maatregelen
na te denken."
den haag/anp - De politieke
wens om het kiesstelsel dras
tisch te wijzigen, is te vergelij
ken met de amputatie van een
been vanwege een ingegroeide
teennagel. Het voorgestelde
districtenstelsel leidt tot minder
vrouwen en (etnische) minder
heden in de Tweede Kamer.
Men zet het liefst 'een man met
een betrouwbaar gezicht' op de
regionale lijst.
Dat zeiden deskundigen giste
ren in de Tweede Kamer, waar
de fracties zich lieten inlichten
over voor- en nadelen van een
nieuw stelsel. Al eerder uitten
de Kiesraad en de Raad voor
het Openbaar Bestuur stevige
kritiek op de plannen van mi
nister De Graaf van bestuurlijke
vernieuwing. Hij wil dat kiezers
een stem uitbrengen op een
kandidaat uit de regio en een
op een landelijke lijst.
Op die manier moet de kloof
tussen politiek en bevolking
kleiner worden en het parle
ment sterker. De bestuurskun
digen, politicologen, journalis
ten en andere deskundigen
trokken die effecten in twijfel.
Velen staan positief tegenover
een wijziging maar het voorstel
van de minister gaat hen veel te
ver.
Dr. J. Oldersma, universitair
hoofddocent bestuurskunde
aan de Universiteit Leiden,
wees erop dat in een districten
stelsel vrouwen, homoseksue
len en etnische minderheden
veel minder aan boa komen
dan in een landelijk stelsel. Ol
dersma verbaasde zich erover
dat De Graaf daar geen woord
aan heeft gewijd in zijn hoofd
lijnennotitie.
Tal van onderzoeken in de Ver
enigde Staten en Groot-Brittan-
nië laten volgens haar zien dat
het al mis gaat bij de kandidaat
stelling. In Groot-Brittannië
doen lokale partijbonzen de se
lectie in het district. In de prak
tijk vervullen vrouwen in die se
lectiecomités allerlei functies
en kiezen de mannen de kandi
daten. „En mannen kiezen voor
een man met een betrouwbaar
gezicht", aldus Joldersma. Als
er een districtenstelsel komt,
pleit ze voor de invoering van
quota voor sekse en etniciteit,
zoals in Frankrijk en België.
Andere problemen waren het
spanningsveld tussen het lan
delijke belang van de partij en
de districtsgekozene. Als het
partijbelang prevaleert, zullen
de inwoners van een gebied dat
de districtsvertegenwoordiger
kwalijk nemen. Ook vinden
deskundigen een voorkeurs
stem op de landelijke lijst be
langrijk. En het is problema
tisch als kiezers hun stemmen
verdelen over twee partijen. Dat
brengt het systeem in de war.
Want de landelijke stem be
paalt de grootte van de partijen
in de Tweede Kamer en de re
gionale stem bepaalt de samen
stelling van de fracties.
stand zette zich ervoor in het
historische gebouw terug te ha
len naar De Hoek. Voor één euro
verkocht de gemeente Den Haag
de toren aan de stichting. De
vlucht met de bungelende vuur
toren eronder ging over zee.
„Want stel je voor dat 'ie naar
beneden kiepert", zei een
woordvoerder van de stichting.
Foto: ANP/Robert Vos.
(advertentie)
kend. Het blijkt dat mensen vaak een virus heb
ben gehad of een ernstige smak hebben gemaakt.
Toen Greven zeven jaar was kreeg ze oorontste
king na het knippen van de amandelen en in het
zelfde jaar viel ze. „Toen had ik een stinkneus,
maar die was na een halfjaar weg. Twintig jaar la
ter kreeg ik er weer last van." Een jarenlange
tocht langs onder meer neurologen, kno-artsen,
psychiaters, homeopaten en diëtisten volgde. „Ik
was wanhopig. Niemand wist wat ik had." In
1990 kwam ze via een kno-arts in Nieuw Zeeland
-waar ze met haar man naar toe was geëmi
greerd- op het spoor van professor Leopold in de
Verenigde Staten, die veel onderzoek doet naar
bijzondere reukaandoeningen. Toch durfde ze
zich niet te laten opereren. Toen Greven in 1999
met haar gezin terugkwam in Nederland, ging ze
op het internet op zoek naar lotgenoten. En daar
kwam ze naam van Leopold weer tegen door
mensen die door hem met succes geopereerd
waren. Ze nam contact met hem op. Om geope
reerd te kunnen worden moest Greven van haar
Zorgverzekeraar Agis naar een Nederlandse arts
voor toestemming. In Utrecht kreeg ze in het
UMC nul op het rekest. De aandoening was on
bekend. In Amsterdam had ze meer geluk, toen
ze naar het AMC ging voor een tweede diagnose
bij kno-arts Nolst Trénité. „Hij kende kakosmie.
Dat was een enorme erkenning en verademing."
Het nieuwe hoofd van de afdeling, en nu Grevens
behandelend arts, zag het ook zitten. Op haar
voorspraak komt Leopold naar Nederland. Voor
uitkijken naar de periode na de operatie durft ze
nog niet. „Ik ben nog veel te veel op mijn hoede.
Diep in mijn hart hoop ik dat alles goed gaat.
Dan kan ik misschien gewoon meehelpen met
kinderactiviteiten op school, kan ik gaan zingen
in een koor, hoef ik niet meer angstig te zijn dat
ik 'het' krijg als ik de stad in ga,me tussen andere
vreemde mensen begeef of aan het voetbalveld
mijn kind aanmoedig."
Altijd actueel!
Geldig voor alle Denksporttitels.
De goedkoopste titel gratis, zolang de voorraad strekt.
ESSÜE3
Naam:
Adres:
Postcode:
Looptijd: donderdag 19 februari
t/m 25 februari 2004.
Woonplaats:
uitsluitend geldig tegen volledig ingevulde bon
Reversible herenjeans
Aan 2 kanten draagbaar
Van 34.95 voor