'Hollandse nieuwe' in overvloed!
REGIO
met Heus Angels Verder komen ze niet op
HiUebrands argumenten om kiosk
te laten verdwijnen zijn kletspraat
met een rustige ka
Een explosieve kerel
GERECHT
NAVRAAG
HANS CATS (48), voorzitter van de motorclub Alkemade, heeft alleen
aardige ervaringen met de Hells Angels. „Als je met motorpech langs
de kant staat en er passeert
Aardige ervaringen een Angel zal hiJ altiJd
j j -if 1 stoppen om je te helpen."
zijn pad. „Het is een hele
aparte groep." En motorliefhebber Cats moet eerlijk bekennen: hij
houdt niet van die 'apenhangers', het type motoren waarop Angels
rijden.
Hoe gaat het eraan toe in Alkemade?
„Heel goed. We hebben 55 leden in de leeftijd van 18 tot 68, onder
wie 15 vrouwen. Het is een hechte club, van tandarts tot timmer
man. Wij racen niet, maar toeren in de omgeving in clubverband
of alleen. Verder gaan we regelmatig met elkaar en de motor op
stap in het buitenland. Tsjechië, Duitsland, Polen of in de Pyre-
neën. Nee, wij veroorzaken geen overlast en ellende. We moorden
elkaar niet uit, we crossen niet over dijken en verjagen geen vogels
uit natuurgebieden. We zijn een echte vriendenclub, die geniet
van het rijden. En voor het Pinksterweekeinde hebben we zelfs
huisjes gehuurd om ook de kinderen en andere familieleden bij
onze hobby te betrekken."
Waar rijdt u op?
„Ik heb een BMW toermotor. Rijdt goed. De echte fanaten hebben
er wel drie, maar ik ben pas in mijn tweede jeugd met rijden be
gonnen. Dan ben je nog niet zo ver. Ik ben wel heel gelukkig als ik
op de motor zit. Het geeft een machtig gevoel. Nee, de kleding is
niet stoer. Wij zorgen voor veiligheid. Degelijke integraalhelm en
een goed leren pak. Sjaaltje mag. Ja, dat staat natuurlijk wel sterk."
DONDERDAG ig FEBRUARI 20(
Waarom houdt u eigenlijk niet van 'apenhangers'?
„Ze zijn niet echt. Al die motoren zijn aangepast. Wij noemen dat
'in delen gehakt'. Zo'n motor heet een chopper, gewoon een ordi
nair showmodel.
Veel oneigenlijk
chroom om te
poetsen en een
ondeugdelijke zit.
Voor mij is de Du-
cati de Ferrari on
der de motoren.
Italiaans design.
Spetterend rood
met mooie vor
men. Wel is die
fiets vaak onder
werp van spot:
'Ducati - stuk gaat
ie'. Zeker als je het
metaal vervangt
door carbondelen.
In onze club wordt op van alles gereden: Yamaha, Suzuki, Honda.
Motorrijders zijn enorme individualisten, die allemaal hun eigen
merk het beste vinden. Ja, daar kletsen we veel over."
tekst: Saskia Stoelinga foto: ANP/Jasper Juinen
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1904, Vrijdag 19 Februari
ALFEN - Gisteren had alhier de aangekondigde vergadering in 'Con
cordia' plaats, waarin de heer W.C. Uittenbroek, van Rotterdam, zou
spreken over: 'De geheelonthouding en de Drankwetactie dezer da
gen'. In deze vergadering werd de ellende der drankgewoonte ge
schetst, waarbij ook als vanzelf de vraag zich naar voren drong: hoe
zou de Heere Jezus indien Hij nu op aarde rondwandelde, staan tegen
over de Drankwetactie en de geheelonthouding? Spreker toonde aan,
dat men niet kan zeggen, dat de geheelonthouding door den Bijbel ge
boden wordt, maar dat met het oog op deze volkszonde, welke een on
noemelijke volksellende veroorzaakt, ook de Zone Gods zich zou scha
ren onder degenen, die den strijd tegen het alcoholisme aanbonden.
Vervolgens stond spreker stil bij de wet, en toonde aan wat daarin goed
was, en wat men gaarne zou willen veranderd zien. Hierna werd over
gegaan tot het oprichten van een plaatselijk Drankwet-Comité.
SASSENHEIM - In het afgeloopen jaar is vanwege de gemeente aan
568 arme doortrekkende personen gratis brood en koffie verstrekt.
ANNO 1979, maandag 19 februari
VOORSCHOTEN - Bij provinciale turnkampioenschappen plaatsten
zich zaterdag zeven dames voor de binnenkort te houden voorwed
strijd voor het nationaal kampioenschap wedstrijdturnen.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO <Ld.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de oalie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B M. Essenberg
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5150 567
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5150 543
Personeel: 075-6813677
Wonen/in-exterieur: 072-519 6554
Business to business: 072-519 6540
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut ine)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorgmg: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Media BV, Afdeling Lezersservice,
postbus 507,2003 PA Haarlem.
ei
Lexicologen openen databank voor neologismen
Twee nieuwe woorden die de status van eendagsvlieg waarschijnlijk niet zullen ontstijgen zijn 'borstincident' (de act van Janet Jackson en
(stofzuiger). Foto's: Pierre Ducharme en Ton Kastermans
Wie denkt dat het Nederlands
het aflegt tegen het Engels
heeft het flink mis. Jaarlijks
ontstaan duizenden nieuwe
woorden. Van 'dodehoekspie
gel' tot 'zorghotel'. Veel van
deze neologismen halen het
woordenboek niet, omdat pa
pieren naslagwerken nopen tot
selectie. Databanken bieden
echter ongekende mogelijkhe
den tot registratie. Het Insti
tuut voor Nederlandse Lexico
logie (INL) in Leiden begint
daarom een digitaal aanmeld-
adres voor 'Hollandse nieu
wen': www.nlterm.org.
Neoterm, zoals het project
heet, wordt een databank die
neologismen verzamelt. Belgi
sche en Nederlandse lexico
grafen werken samen om de
databank op te starten. Taal
liefhebbers kunnen hier, via
internet, opgespoorde nieuwe
woorden opgeven.
Neologismen zijn woorden
die (nog) niet in het woorden
boek staan. Je hebt ze in aller
lei soorten en maten. Ook
nieuwe uitdrukkingen en
nieuwe betekenissen van ou
de woorden vallen onder het
begrip neologisme.
Piet van Sterkenburg, direc
teur van het INL en hoogle
raar lexicologie aan de Leidse
universiteit, is een warm
voorstander van het Neoterm-
initiatief. „Waar fysieke ruim
te geen enkele rol meer speelt,
dient elk neologisme geregi
streerd te worden", aldus de
Leidenaar, die 'tot in zijn ve
zels gebiologeerd is' door
neologismen. Hij was gisteren
een van de sprekers tijdens
een speciale 'neologismen-
dag' van het INL.
Slechts een fractie van alle
nieuwe woorden doorstaat de
tijd. Maar ook eendagsvliegen
als 'huilbezem' (stofzuiger) en
'oorworm' (liedje dat je
's ochtends te binnen schiet
en de rest van de dag niet
meer uit je hoofd gaat) verdie
nen ergens een vermelding,
meent Sterkenburg. Ze geven
in de loop der jaren een aar
dig beeld van de evolutie van
de Nederlandse taal.
De redacteuren van de 'dikke
Van Dale' tobben behoorlijk
met de voortdurende aanwas
van nieuwe woorden. In de
loop der tijd is het toonaange
vende woordenboek uitge
groeid van één naar drie de
len. „Ons imago van volledig
heid komt steeds meer onder
druk te staan", aldus Van
Dale-lexicograaf Ton den
Boon.
De Van Dale werd lange tijd
samengesteld volgens een
'stapeltraditie'. Den Boon:
„Neologismen werden met
duizenden tegelijk in het
woordenboek gezet. Mis
schien niet voor de eeuwig
heid, maar toch minimaal
voor de komende vijftig a
honderd jaar. In opeenvol
gende edities werden de aller
nieuwste neologismen gesta
peld op de neologismen van
een paar jaar terug, waardoor
de beschreven woordenschat
steeds verder uitbreidde."
Dodehoekspiegel is een nieuw woord dat waarschijnlijk een lang 'leven' is beschoren.
Foto: United Photos De Boer/Poppe de Boer
Inmiddels zijn de selectiecri
teria wat scherper. Voor een
woord in de Van Dale terecht
komt moet het een periode
van drie jaar overleven. En
dan nog lukt het niet om alle
nieuwe woorden in de lijst op
te nemen. „Neem bijvoor
beeld de letter V. Die is in
1985 met 1200 nieuwe woor
den uitgebreid. Nu zouden we
die letter met een veelvoud
kunnen uitbreiden. Maar dat
gaat natuurlijk niet, vanwege
ruimtegebrek."
De redactie van het Algemeen
Nederlands Woordenboek
(ANW) in wording heeft geen
gebrek aan ruimte, maar niet
altijd voldoende personeel
om de herkomst van neolo
gismen te onderzoeken en
vast te leggen. Het AWN
wordt een elektronisch, we
tenschappelijk woordenboek
van de Nederlandse stan
daardtaal in Nederland en
België. Het woordenboek be
strijkt de periode 1970-2018
en zal naar verwachting 17 a
18 miljoen woorden tellen.
Sinds 2000 verzamelt de re
dactie van het AWN op syste
matische wijze neologismen.
„We begonnen het eerste jaar
met 6.240 nieuwe woorden.",
zegt medewerker Rob Tempe
laars. „In 2002 registreerden
we 3.796 neologismen. We
zijn strenger geworden. Voor
2004 staat de stand op 379
neologismen. Ik denk dat we
uiteindelijk uitkomen op een
gemiddelde jaarlijkse aanwas
van 3.000 nieuwe woorden.
Dan is het verzadigingsj
bereikt." -
Voorbeelden van verzan
'nieuwvormen': dodeho f
spiegel (2000), lichaams
tentie (2002, tatoeage m
clametekst), virtuele vj
en borstincident (2004,
derlandse variant van 'i
gate').
Van de enorme stroom
nieuwe woorden overle
zo'n 95 procent de tijd i g
Tempelaars: „Van de 3,1
nieuwe woorden die wij
jaar selecteren halen er ié
150 een vermelding." Oor
te geven hoe snel het m oi
nieuwe woorden kan gi gt
somt Tempelaars een a it
inmiddels volstrekt gan aa
begrippen op die geen ee
melding kregen in het n
Boekje van 1995: intern lts
mail en website. „Inmii l
allemaal hele gewone vv
deh. Net als huilbaby, tis
tijnsdag en crimi. Maai se.
staan niet in het Groen ff
Boekje." ci
Taalevolutie is moeilijk ed
voorspellen, weten lexi ici
fen. De in de jaren tach Si
gesproken verwachting ar
het woord aids weer sr 'ai
verdwijnen, is onwaar Wl
ken. Wie weet gaat het 'li
met het woord van 200 'ij
Maar evengoed is mog
dat sars over een paar jL_
onbruik is geraakt. Net
huilbezem en doggyne
(waaiervormige grijpei
hondendrollen mee o{
pakken).
Erna' Straatsma a
SCHRIJVENDE LEZERS
Enige tijd geleden stond er in het
Leidsch Dagblad een artikel over het ver
wijderen van de kiosk op de Hoogstraat,
waar door de familie Fu Chinees eten
wordt verkocht. Ik had graag gezien dat
wethouder Hillebrand zijn huiswerk be
ter had gedaan. De feiten even op een rij:
1. Al in de jaren dertig stond er op deze
plaats een kiosk waar ijs werd verkocht.
2. In 1985 zijn door de Rijksdienst Mo
numentenzorg de kelders van de Hoog
straat gerestaureerd. 3. Ter vervanging
van de losse kramen op de Hoogstraat
had de gemeente de zogenaamde 'Blau
we Tram' bedacht, die volstrekt niet pas
te in deze historische omgeving. 4. Pas
enkele jaren later kwam de gemeente
zelf ook tot dit inzicht, en werden de
marktkooplieden vervolgens stuk voor
stuk uitgekocht, wat uiteraard enorme
kosten met zich meebracht, bovenop de
eerdere investering in de Blauwe Tram.
5. Als laatste moet nu de familie Fu ver
dwijnen uit de kiosk die door de ge
meente zelf voor de familie Fu op deze
plek is neergezet. Al enkele jaren geleden
werd de familie Fu door de gemeente
verzocht om te verkassen. Daarbij wer
den locaties voorgesteld die totaal niet
gelijkwaardig zijn aan de huidige. Drie
gezinnen en hun nakomelingen worden
zo van hun broodwinning beroofd.
De nu aangedragen argumenten om Fu
te laten verhuizen kunnen als kletspraat
worden afgedaan: 1. De kiosk zou de
doorstroming van het publiek in de weg
staan. Echter het speeltoestel van Zee
man, de schoenrekken van Peppermint
en de al jaren gestalde scooter op de
hoek van de Donkersteeg, blokkeren wel
de doorstroming en daar horen we de
gemeente niet over. 2. Ook zou de kiosk
misstaan in de omgeving. De wethouder
is kennelijk vergeten dat deze kiosk een
creatie is van de gemeente zelf en niet
van de familie Fu.
Als de gemeente het aanzien alhier zou
willen verbeteren zijn er genoeg betere
dingen te bedenken: de afschuwelijke re
clame van Zeeman, de 'tijdelijke' dek
schuiten voor de historische kelders van
Annie's Verjaardag, het Waaghoofd waar
tientallen tegels aan ontbreken, de boom
voor de Waag, die het zicht vanuit de
Donkersteeg op dit fraaie monument
ontneemt, enzovoort. Het zou de ge
meente sieren de familie Fu een andere,
in de omgeving passende kiosk aan te
bieden. Wat op de Ponte Vecchio van
Florence mogelijk is, zou in Leiden ook
mogelijk moeten zijn.
Verder zou de gemeente de familie Fu
een behoorlijke vergoeding moeten ge
ven voor alle kosten die zij gemaakt heeft
om aan de beroving van haar broodwin
ning te ontkomen, en, uiteraard, excuses
aan de familie Fu voor het geleden onge
mak. Als de gemeente hier niet toe over
gaat, zou ik de familie Fu aanraden hun
uitkoopprijs tenminste te verdubbelen.
De gemeente ontneemt immers niet al
leen de familie Fu haar broodwinning,
maar ook duizenden Leidenaren moeten
hun Chinees missen. Zij gunnen Fu en
zijn familie gaarne een flinke vergoeding.
George W.M. Gussenhoven,
Leiden.
waagde hij een tweede
poging. Opnieuw tever
geefs, dit keer trof een
taxichauffeur hem aan.
De man werd naar het
LUMC gebracht.
In het ziekenhuis kreeg
de man een psychiater
te spreken die hem wil
de opnemen. „Des
noods verplicht", vertelt
de verdachte aan de
rechter. „Ik werd vrese
lijk kwaad." „En u heeft
de psychiater toen met
de dood bedreigd", on
derbreekt de rechter
hem. „U zei: 'Ik kom er
altijd achter waar je
woont en dan ga je er
aan. Al moet ik een
maand lang posten bij
het LUMC'." De ver
dachte haalt zijn schou
ders op. Hij kan zich die
woorden niet precies
herinneren. Wel blijkt hij
zich nadien alsnog te
hebben gemeld bij de
psychiater, die hem ver
volgens in een Voor-
houts psychiatrisch zie
kenhuis heeft laten op
nemen.
Daar kwam het opnieuw
tot een botsing met de
medische staf toen bleek
dat de man na een paar
dagen niet langer kon
blijven. „Als ik niet op
de gesloten afdeling mag
blijven, dan wacht ik jul
lie beide op om jullie
kop te verbouwen", ver
trouwde hij de behande
lt
>f<
lend psychiater e
verpleegkundige
In de rechtszaal)
verdachte dat ver
rechtzetten. Hij
furieus vanwege
ontslag uit de klii 5.
legt hij uit. „Ik b(
leen maar erg ktt e,
worden, omdat ?c
chiater tegen mij 0
mijn ex heeft b er
Dat mag hij weg< 5
geheimhouding! r*
helemaal niet do I
De rechter oordf -
ders. Hij raadt d(
dachte met klem
zichzelf in het ve ïzt
beheersen. „Uw
menten zijn fiks.
het voorstelbaar
mensen daar ba
worden." Toch 1 p
man vandaag bi
niet gevaarlijk or
voorstel van de
om een maatreg
leggen die de vei g'
uit de buurt van p
slachtoffers zal 1
vindt de rechter Y
dreven. Wel krijf p
man uit Purmei
flinke voorwaart
gevangenisstraf
legd van zes mai
waarbij hij verpl
contact moet h(
met de reclassei
kan hij alvast zij
wen opstropen
uur taakstraf.
Floor Ligtvoet
Justin Timberlake die Amerika op zijn kop zette) en
Een verdachte inschat
ten op basis van het
dossier is haast onmoge
lijk. Zelfs zeer ervaren
rechters en officieren
van justitie worden op
de zitting nog dikwijls
verrast. Onaangenaam
verrast, welteverstaan.
In lang niet alle zaken
pakt een levensechte
verdachte voordeliger
uit dan de papieren ver
sie.
De Purmerendse man
die voor de Leidse recht
bank moet verschijnen,
laat echter zien dat het
ook anders kan. Hij
wordt bestempeld als
'gevaarlijk' maar al snel
blijkt dat de drie politie
agenten in de zaal over
bodig zijn. Hij gedraagt
zich rustig en geeft keu
rig antwoord op vragen
van de rechter.
Zijn strafblad laat een
meer explosieve kant
van zijn persoonlijkheid
zien. De in een keurig
pak gestoken man heeft
een turbulent verleden.
Zo was hij vroeger dak
loos en betrokken bij
een bomaanslag in een
Amsterdams hotel. Maar
vandaag staat de man
terecht omdat hij twee
psychiaters en een ver
pleegkundige met de
dood heeft bedreigd.
Op de zitting doet de
verdachte luchtig over
de geuite bedreigingen.
„Ik heb alleen gezegd:
'Ik kom jullie nog wel te
gen'", nuanceert hij. Wel
geeft hij toe dat hij op de
bewuste dagen niet he
lemaal bij zinnen was:
„Ik had allerlei pillen in
genomen."
Gezien zijn moeilijke
privé-omstandigheden
vallen zijn gedragingen
best te verldaren, zo oor
deelt hijzelf. Na een
moeilijke scheiding zag
hij het leven niet meer
zittén en probeerde hij
er een eind aan te ma
ken. De zelfmoordpo
ging mislukte echter
omdat een buurman
hem op tijd naar het zie
kenhuis in Leiderdorp
bracht. Zodra de man
was bijgekomen, nam
hij echter weer de benen
en in een dichtbijgele
gen winkelcentrum
