Kijkwijzer: Liever kogelgat dan gutsend bloed
it
MEDIA
TROS neemt ons land de maat Valentijnsdag wèl populair op tl
Pubers for president
I
Journalist CNN kan alles zelf
9
'Mythe roil
internet foi)'12
Boekenclub ECI
op televisie
Hilversum - Boekenclub ECI
gaat samen met RTL 4 een we
kelijks mediaprogramma ma
ken. De eerste van de negen
uitzendingen is zondag 4 april.
Sylvana Simons gaat het pro
gramma presenteren, dat niet
alleen door boeken zal blade
ren, maar ook over films en
muziek zal gaan. Simons ont
vangt in het programma onder
meer auteurs en praat ook met
het studiopubliek over boeken.
Het programma wordt uitge
zonden na 'Life Cooking' en
richt zich op dezelfde doel
groep: vrouwen tussen de 25 en
40 jaar. De boekenclub hoopt
via het televisieprogramma op
nieuwe aanwas.
Ed Nijpels aan 't
werk bij RTL 5
Hilversum - Ed Nijpels, Com
missaris van de Koningin in
Friesland, presenteert vanaf
morgen bij RTL 5 het televisie
programma 'Back To Business'.
Hij vervangt Roel Pieper, die
aanvankelijk de presentatie op
zich zou nemen. Nijpels (53)
werkte als burgemeester van
Breda eerder mee aan 'TROS
Aktua in bedrijf. In het pro
gramma bij RTL 5 ontvangt Nij
pels dertien weken lang gasten
uit het bedrijfsleven en van de
overheid en voelt hen aan de
tand over de sterke en zwakke
punten van de Nederlandse
economie. Het programma
wordt gesponsord, maar de re
dactie is onafhankelijk. .Anders
zou Nijpels als openbaar be
stuurder niet aan het program
ma kunnen meewerken", zegt
een woordvoerder van RTL 5.
Paul de Leeuw
ook op zaterdag
Hilversum - Paul de Leeuw is
vanaf 20 maart niet alleen door
deweeks, maar ook op zater
dagavond te zien. Voor dit
nieuwe programma kruipt hij
twaalf afleveringen lang in de
huid van SMSmee, die sinds 6
oktober het dagelijkse pro
gramma Papaul afsluit met een
belspel. Vorige week konden de
kijkers van Papaul al vijf dagen
kennismaken met het schok
kende leven van SMSmee, haar
dochter Gsemma, haar huis
vriend Sanchez en haar moe
der, gespeeld door Nelly Frijda.
ac 14 FEBRUARI 2OO4
door Bernice Breure
Hilversum -Keurig mooi kogelgaatje", oor
deelt Ariane Posthumus terwijl rechercheurs
van Ernstige Delicten zich op de televisie in
haar werkkamer buigen over een lijk. „Geen
spatje bloed te zien." Hoewel de anonieme
hoerenloper op onfortuinlijke wijze sterft, zijn
er geen doorgesneden kelen, afgerukte lede
maten of uitspattend bloed te zien. Vandaar
dat ze de vraag of er 'beelden van ernstige
verwondingen ten gevolge van zichtbare ge-
weldsacties te zien zijn' ontkennend invult.
De Kijkwijzer ligt onder vuur. De keuring van
films en televisieprogramma's moet strenger
opdat kinderen minder seks en geweld voor
geschoteld krijgen, klinkt het. Binnenkort
wordt dit systeem, waarbij film-, en videodis
tributeurs en omroepen hun eigen producties
keuren, door de politiek geëvalueerd. Voor-
en tegenstanders hebben zich ingegraven.
Het Nicam, koepel van brancheverenigingen
die de Kijkwijzer vier jaar geleden instelde,
hamert op de voorbeeldfunctie in Europa en
het slechte werk van voorganger de Neder
landse Filmkeuring. Aan de andere kant staat
de fanatieke ouderorganisatie Ouders&Coo
dat, gesteund door het CDA, continue wijst
op foute (lees lage) coderingen.
Ariane Posthumus (35) is codeur bij de VARA.
Zij keurt aan de hand van een vragenlijst ei
gen programma's en aangekochte speelfilms.
Ditmaal bestudeert ze de aflevering Déja Vu
van de misdaadserie Ernstige Delicten, dat
zaterdagavond om acht uur wordt uitgezon
den. „Het heftigste komt altijd in het begin",
weet ze uit ervaring. En inderdaad wordt al
tijdens de eerste minuut een man in onder
broek op een schimmige hotelkamer neerge
schoten. Op Posthumus' kladblok wordt snel
gekrabbeld: 'pistoolschot, geen heftige bloe
dingen'. Ook wanneer het lijk bij de patho-
Acteur Hans Ligtvoet als hoofdinspecteur Mark Verlaat in Ernstige Delicten. Foto: Leendert Jansen
loog-anatoom wordt onderzocht, is alleen
één rond gaatje in de schedel te zien.
„Ik ga je afmaken", zegt TBS'er Christiane in
haar cel tegen een politieman. Dreigende taal,
noteert Posthumus.
Ook de achtergrondmuziek, onheilspellende
composities van Henny Vrienten, wordt be
oordeeld. Muziek mag de spanning niet nog
veel verder opzwepen, legt Posthumus uit.
Hoewel het geen relaxt deuntje is, kan het er
in dit geval mee door. Drugs- en alcoholmis
bruik komen in deze aflevering niet voor. Ook
seks is helemaal 'geen item' bij Ernstige De
licten. In deze aflevering houdt zelfs de pros
tituee haar bh van zwarte lak aan. „Er is geen
stukje borst te zien", wijst de codeur. „Je ziet
niets meer dan bij een bikini."
Nadat de moord tot volle tevredenheid is op
gelost, wordt ingelogd op de Kijkwijzer-site.
Om het uiteindelijke leeftijdsadvies (Alle leef
tijden, 6 jaar, 12 jaar, 16 jaar) te bepalen moet
Posthumus een zestigtal vragen beantwoor
den. Het merendeel spreekt voor zich. Zo ko
men er geen fysieke martelingen, dierenmis
handeling, discriminatie, zelfmoord of bui
tenaardse wezens voor. Andere onderdelen
vergen meer bedenktijd. Uiteraard is een ko
gelgat een ernstige verwonding. Maar voor
een kind ziet dat er minder angstaanjagend
uit dan een gutsende wond, aldus de Kijkwij
zer. Vandaar dat Déja Vu officieel geen beel
den bevat van ernstige verwondingen. De de
finitie van 'indringend geweld' behoeft ook
toelichting. De zwaardgevechten in Ivanhoe
vallen daar niet onder, de schietacties in Mia
mi Vice weer wel.
'Rotpoten'
Bevat Ernstige Delicten beelden van zeer ang
stige mensen? Posthumus kiest voor 'nee'.
„Bij zeer angstig moetje denken aan echte
doodsangst. De politiemensen beleefden
angstige momenten, maar raakten niet in to
tale paniek. Je zag geen angstzweet of uitpui
lende ogen." Dan het hoofdstuk 'grof taalge
bruik'. Altijd lastig, vindt Posthumus. „In 49
minuten heb ik genoteerd: 'Blijf met je gore
rotpoten van me af, 'verdomme', 'eikel',
'klootzak' en tweemaal 'Jezus'." Het kan er
ger, vindt ze, verwijzend naar de lijst die als
voorbeelden 'fuck' en 'bitch' aangeeft. Toch
vult ze ja in. Eén laatste druk op de knop en
het scherm geeft aan: Twaalf jaar en ouder,
met pictogrammen voor geweld en grof taal
gebruik. Als moeder van twee jonge kinderen
kan ze zich daarin vinden.
Posthumus neemt niet altijd de coderingslijst
klakkeloos over. „Onlangs hebben we nog bij
de speelfilm Traffic eigenhandig het picto
gram voor drugsmisbruik toegevoegd. We
hebben het Nicam gebeld, en zij hebben de
distributeur van de film op onze kritiek gewe
zen." Ze neemt het graag op voor de Kijkwij
zer. „Het systeem is relatief nieuw, en woi
nog steeds aangepast. Zo konden we in hf
begin bij de vragen iets als een massagraf
kwijt. Perfect is het nog niet, maar het is v
en veel beter geregeld dan de Filmkeuring
Er wordt veel geroepen uit onwetendheid
genstanders verwarren schadelijkheid me Dl
geschiktheid. Jammer, aldus Posthumus.
„Geschiktheid is zoiets persoonlijks, iedi
ouder denkt daar weer anders over. Het ii
voor ons niet te doen om dat te bepalen,
geven slechts aan welke films en progri
ma's schadelijk kunnen zijn, en welke ii
diënten het bevat. Het is aan de ouders
bepalen wat ze daarmee doen."
Een ander kritiekpunt is dat 'de slager
gen vlees keurt'. De VARA-codeur ziet h<
juist als groot voordeel dat ze korte lijnen
heeft met de programmamakers. „Ik krijgenl
scenario's van te voren te lezen. Als een i1
meraploeg in de rosse buurt gaat filmen,
tel ik ze goed op te letten in een winkel. AJr,T
daar een televisie met pomo aan staat, ka
het programma niet in de vroege avond ef
den uitgezonden. Al is het toestel in nog,
een klein hoekje te zien."
De VARA-codeur heeft ook Paul de Leem
aanvang van zijn programma Papaul, dag
lijks om zeven uur, gewaarschuwd. „Dan
ik'Als je uit bad stapt, sla dan even een
handdoek om'. En ik herinner hem eraai
hij niet teveel en te openlijk over seks karpj:
praten. Daar staat hij best voor open."
„4. WUA t q.ur q DEM hiivwsum-Valentijnsdag is heuvel. Onder hen 3T, de iP
Omroep met Wibo van de Linde en Harmen Roeland terug op REM-eiland
Hilversum - De TROS laat vanaf
29 februari 'de stem des volks'
horen in het programma REM.
Oud-TROS-coryfee Wibo van
de Linde en Harmen Roeland,
ex-Journaal, nemen wekelijks
met gasten 'de maatschappij de
maat'. „TROS-voorzitter Van
Doodewaerd verwacht verstan
dige taal", aldus Wibo van de
Linde.
Het programma wordt momen
teel opgenomen op het REM-
eiland in de Noordzee voor de
kust van Noordwijk, de plek
waar de TROS veertig jaar gele
den is ontstaan. Het jubileum
van de omroep is een mooie
aanleiding om de identiteit van
de TROS weer eens wat scher
per aan te zetten, aldus Van
Doodewaerd. „Als je naar de
drie publieke netten kijkt, zie je
drie Volkskranten. Nou is er
niks mis met de Volkskrant,
maar het is juist de taak van de
publieke omroep om kijkers
met verschillende dilemma's te
confronteren."
De samenwerking tussen de
omroepen binnen de actualitei
tenrubrieken heeft politiek cor
rect gedrag in de hand gewerkt,
constateert Van Doodewaerd.
„Aan de 'volkse' TROS de taak
de stem van het volk te laten
horen. De thema's die Pim For-
tuyn aansneed komen bij de
publieke omroep onvoldoende
aan bod. Wibo van de Linde
heeft voldoende gezag om din
gen bij de naam te noemen.
Het is essentieel om als omroep
een eigen geluid te laten ho
ren."
De behoefte aan de maatschap
pelijke onvrede een stem te ge
ven, komt volgens Van Doode
waerd niet voort uit onenigheid
over de manier waarop de
TROS met de EO samenwerkt
in Twee Vandaag. De samen
werking met de AVRO, die 1
september de plaats van de EO
inneemt op Nederland 2, ziet
de TROS-voorzitter met ver
trouwen tegemoet: „Hoewel we
onder één vlag uitzenden, is de
smaak van de TROS toch een
hele andere dan die van de
AVRO."
In de eerste zeven afleveringen
van REM zullen Antoinette
Hertsenberg, Jack van Gelder,
Jaap Jongbloed, Peter R. de
Vries, Caspar Beckx en Gerrit
van der Kooy hun visie geven
op maatschappelijke thema's.
Tegenlicht over de grenzen van het individualisme
Amsterdam - „Ik heb gewoon liever dat ik
het weet dan dat ze het stiekem doen", zegt
een moeder, gezeten aan een grote tafel
met haar twee puberkinderen en hun
vrienden. Zoonlief heeft net een kleine wa
terpijp aangeschaft en er een krakend verse
joint ingezet. Hippiedochter Anneke van
vijftien probeert hem vast uit. „Wel naar
buiten ermee jongens", zegt moeder nog.
„Tja, ze zeggen dat ze de joints met elkaar
delen, dus dan is het bij elkaar niet zoveel,
toch?"
Vriendin Sophie heeft het thuis minder
makkelijk. Haar moeder is véél te streng,
zeker sinds ze een paar keer heeft gelogen
over uitgaan. „Ik leef nu twee levens",
klaagt Sophie. „Ik doe alles stiekem. Als ik
vertel dat ik uitga, spijbel, drink en blow
dan flippen ze", zegt ze boven de walmen
de waterpijp.
Jaap van zeventien heeft weer andere be-
slommeringen.aan zijn hoofd. Zijn ouders
proberen op last van een docent omzichtig
een 'streng' gesprek aan te knopen over
zijn slechte cijfers, maar voelen zich duide
lijk niet op hun gemak in deze opgedron
gen autoritaire positie. „Je kunt wel heel
streng gaan dicteren wat zo'n kind wel en
niet mag, maar dan loop je de kans dat ze
helemaal niet meer met je willen commu
niceren."
De intussen over alles onderhandelende
pubers zijn te zien in het eerste deel van
het drieluik In het Gareel, die VPRO's Te
genlicht de komende weken op het scherm
brengt. De documentairerubriek onder
zoekt de grenzen van de geïndividualiseer
de samenleving. In deel 1 aan de hand van
gesprekken met ouders die in de jaren zes
tig opgroeiden, en hun tienerkinderen. De
tieners die, als we de berichtgeving moeten
geloven, opgroeien voor galg en rad, losge
slagen in een wereld zonder normen, ge
meenschapszin of structuur. In het tweede
deel komt Arjen Jonker, directeur van de
succesvolle rijksinrichting voor jeugddelin
quenten Den Engh, gespecialiseerd in het
'heropvoeden', aan het woord. Als een wa-
VPRO's Tegenlicht brengt de komende weken het driekluik 'In het gareel'. Foto: VPRO
re goeroe trekt hij door het land met zijn
inzichten over de noodzaak van het herstel
van orde en gezag. In deel 3 mag Ad Ver-
brugge, hoofddocent sociaal-culturele wijs
begeerte aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam, zijn mening geven over de indivi
dualisme ontwortelde samenleving.
De pubers, die in de film aan het woord ko
men, zal het een zorg zijn of de maatschap
pij al dan niet uit zijn voegen kraakt door
hun toedoen. Uitgaan, seks, vrijheid, expe
rimenteren met genotsmiddelen: het zijn
de universele zaken die vrijwel alle pubers,
dus ook Sophie, Henriette, Anneke, Jaap en
Josh, boven alles interesseren. De ouders
van de kinderen lijken de strijd om de
macht in huis intussen allang verloren te
hebben.
Vere (16), mocht op haar dertiende al uit
gaan wanneer ze maar wilde. Zelf stelde ze
voor dat ze dan om twee uur thuis moest
zijn aan haar werkende ouders. „Je stelt
dan zelf maar regels, het is ook weer niet
leuk als ze helemaal niet vragen waar je
naar toe gaat." Sophie mag niet uit, maar
gaat toch. „Dan zeg ik dat ik naar het Zwa-
nenmeer ga of zo." Anneke, vijftien jaar
oud, wil gaan kraken. Afgelopen week is ze
al 'naar een pandje gaan kijken'. Haar va
der, die niet meer met haar moeder samen
leeft, haalt zijn schouders op. „Goed initia
tief. Een beetje zelfstandigheid kan geen
kwaad."
Wat de leerkrachten betreft, hebben juist
de ouders schuld aan de hedendaagse
maatschappelijke problemen, die terug te
leiden zijn tot het teveel gebezigde motto:
ikke, ikke en de rest kan stikken'. „Het
komt ouders heel goed uit dat hun kinde
ren zo vroeg volwassen zijn. Maar het hoort
niet."
Monique Brandt
Tegenlicht, In het Gareel, zondag 20.58 uur
via Nederland 3
Hilversum - Valentijnsdag is
volgens onderzoek niet popu
lair. Zeventien procent van de
Nederlanders doet vandaag wat
aan de 'dag der romantiek'.
Desondanks grijpt een flink
aantal tv-zenders Valentijnsdag
aan voor een speciaal program
ma of een romantische film.
Nu geldt Valentijnsdag vooral
als een commercieel feestje. En
dat is precies wat veel Neder
landers er van weerhoudt er al
te enthousiast over te worden.
Zo niet de publieke omroep
KRO. Die pakt vanavond groots
uit met meer dan vijf uur lang
eigen valpntijn-programmering.
In de KRO Valentijnspecial
(Ned. 1,18.15 uur) wordt de kij
ker door de stem van Anita Wit-
zier langs verschillende roman
tische momenten uit het KRO-
archief geleid. Er komen frag
menten voorbij uit verschillen
de programma's over de liefde,
die de omroep de afgelopen
dertig jaar uitzond. Daaronder
Ik hou van jou, Memories en
Toen was geluk heel gewoon.
Ook doen passanten, verrast
door de camera, spontane ont
boezemingen en liefdesverkla
ringen.
In Valentijnsdag: Het Huwelijk
(om 18.55 uur) geven Petra
Wind en Eric Edens elkaar het
jawoord. De voorbereidingen
voor hun huwelijk waren de af
gelopen weken al te zien en ook
nu volgen de camera's het kop
pel, familie en vrienden ook
weer de hele dag.
In Memories Valentijnspecial
(21.00 uur) gaat de KRO na of
mensen hun grote liefde her
kennen als ze hem of haar,
tientallen jaren later onver
wacht tegenkomen op straat
En er is een kleine test te zien.
Aan welke films denken beken
de Nederlanders onder wie
Boudewijn de Groot, Martin Si-
mec en Harry Mulisch als zij de
mooiste liefdesscène aller tij
den moeten beschrijven?
In het Gevoel van de Liefde: De
Antje Monteiro en Bastiaan Ragas zingen 'They Don't Play Our
Lovesong Anymore' in het KRO-programma Het gevoel van de liefde.
Foto: GPD
beste love-songs uit Het Gevoel
Van... (om 21.55 uur) een com
pilatie van de mooiste love-
songs uit de afgelopen seizoe
nen van het programma. Te
zien zijn Kermit de Kikker en
Marjolein Keuning met 'Close
To You' van de Carpenters,
maar ook Antje Monteiro en
Bastiaan Ragas met 'They Don't
Play Our Lovesong Anymore'.
De KRO sluit zijn valentijns-
avond af met de film Chocolat,
waarin Juliette Binoche in haar
rol als Vianne een Frans stadje
in rep en roer brengt door cho
colade te maken die een magi
sche uitwerking op de inwoners
lijkt te hebben.
Op RTL 4 in Valentijnsdag 2004
(om 20.00 uur) ontvangt Irene
van de Laar verschillende bin
nen- en buitenlandse gasten in
het Efteling-theater in Kaats-
jes van Michael Jackson, J<
Jackson, Bonnie Tyler en
Borsato. Ronan Keating zntr
samen met Trijntje Oostei irgi
het duet 'We Got Tonight', keu
cfer worden de twee meest
geerde vrijgezellen, inmidi 'er>
gekozen door het Nederlai
publiek, door ManuelaKe .j
verrast met een valentijnst
Liefhebbers van romantist1,101
films komen bij Net 5 aan
trekken. De zender heeft v
avond maar liefst vier miei
te rolprenten op het progr
ma staan. Ook Veronica ze
een film uit, namelijk Shall
speares Romeo en Juliet n
Leonardo DiCaprio en Cla
Danes (00.45 uur)Bij dez
uit 1996 is een bloemlezii
de originele teksten gebni
Yorin zendt vanavond de 3
There's Something About J
uit'.
Bij TMF is de hele dag de
Matchmaker in beeld. Kijlr
kunnen hun naam en diet
hun geliefde naar de Mate)
ker sms'en en die rekent iJ
of zij een goede match mzL
De uitslagen zijn de hele»
onderin beeld te zien.
MTV heeft het thema vai
lentijn iets opgerekt en er
Lust Love-weekend van
maakt. In de studio geven
der anderen Eddy Terstal i
gisseur van Hufters en Hd I
mes en Rent-A-Friend), a j
Rifka Lodeizen en Heieen j
Royen hun eigen draai aa
thema.
Kriebels
Zelfs Nickelodeon heeft
dacht voor Valentijnsdag
Valentijns MarathoNick h
Zack, Lisa, Sabrina en Sp
Bob allemaal last van krie
in hun buik. Verder geeft
kinderzender allerlei rom
sche prijzen weg.
Esther Koolstra
Hilversum - Het internationale
nieuwsstation CNN heeft deze
week een nieuwe techniek in
gebruik genomen waarmee
journalisten zelf kunnen filmen,
monteren en uitzenden vanaf
elke locatie. Het zogenoemde
Digital Newsgathering (DNG)
systeem maakt een meerper-
soons tv-ploeg overbodig. Eén
CNN-medewerker is voldoende
voor een reportage.
Op de 28 internationale CNN-
bureaus buiten de Verenigde
Staten zijn de DNG-sets be
schikbaar. Als een verslaggever
naar een nieuwsgebeurtenis
wordt gestuurd, kan hij zo'n set
meenemen. Die bestaat uit een
lichtgewicht camera en een
speciale laptop met internet- en
satelliettechnologie.
Als een verslaggever beelden
heeft geschoten, dan kan hij op
de laptop zijn reportage gaan
monteren. Als hij daarvoor ar
chiefbeelden nodig heeft, kan
hij inloggen op de server in
Londen en dergelijk materiaal
binnenhalen. Via dezelfde com
puter kan hij de reportage
doorstralen naar de studio. Ook
rechtstreekse verslaglegging is
mogelijk met het DNG-systeem.
Door dit systeem wordt 25 kilo
aan apparatuur samengebracht
in een enkele camera en laptop.
Het maakt de verslaggever dus
mobieler en hij valt ook minder
op bij een gebeurtenis. Dat kan
een voordeel zijn, omdat ver
slaggevers ook regelmatig als
doelwit van aanslagen worden
gezien. Het systeem is door
CNN zelf ontwikkeld.
dusseldorf - De mythej'm{
internet de wereld verkfmei
tot een digitaal dorp of
sociale ongelijkheid vei
gert, zijn niet waar.
Dat stelt het Europees I ook
tuut voor de Media (ED
Internet versterkt volge
studie sociale contactei app;
temetters blijken meer
aan hun vriendenkring
steden dan anderen, fil
sen vaker en lezen meetel,
ken.
