SI
e linkspoot heeft
«zijn 'eigen manier'
TT enk Braat en ik staan op de
ii plek waar het vroeger ver
zamelen geblazen was. Op de
hoek van de Hoofdstraat en de
Eikenlaan, bij de dorpskerk.
Daar dromden wij samen, aspi
ranten van RCL die een uitived-
strijd tegemoet gingen. Op de
fiets naar Rouwkoop aan de
voor ons verkeerde kant van
Voorschoten. Heen tegen de
wind in en terug, verdomd als
het niet waar is, wéér wind te
gen. Henk Braat wijst naar wat
de lampenzaak van De Lange is
geweest, naast de herenmode
zaak van Van Swieten en de
drogisterij van Schouten. Als het
regende hing bij De Lange een
vel papier aan het raam waarop
de afgelastingen stonden. Henk
zegt dat er maar een paar spet
ters hoefde te vallen of je ging
met lood in je schoenen naar De
Lange. Als de dood dat het niet
doorging. Ik knik. Vechten te
gen de tranen als jouw wed
strijd op dat papier stond. Want
dan was je zaterdag naar de
knoppen en duurde het nog een
eindeloze week voordat zich een
nieuwe zaterdag.aandiende.
Henk Braat was een ferme ver
dediger van RCL 1 in de tijd dat
de club uit het dal naar de top
van het zaterdagvoetbal klom.
In de achterhoede van het eerste
had je Henk en Ab Braat, ook
wel bekend als Spijker de post
bode. Op het middenveld had je
nog een Braat, Hans, die we
Bliek noemden en op doel stond
Bram Brandt, die was getrouwd
met Elly, de zus van al die
Braatjes. Als het eerste thuis
speelde, was er een hoop volk op
de been. Tussen al dat publiek,
en daar kon je vergif op inne
men, stonden altijd vader en
moeder Braat. Te hopen dat
hun drie zonen en schoonzoon
heel bleven.
Henk Braat woont al jaren niet
meer in Leiderdorp, maar van
daag is hij er voor de tweede
keer in drie dagen. Maandag
heeft hij zijn vader begraven en
nu, woensdag, komt hij voor het
afscheid van Herman Roest,
overleden 6 februari 2004, gebo
ren 12 februari 1909. Henk was
in zijn jonge jaren bevriend met
Willem, de op één na jongste
van Hermans negen kinderen.
Ik was bevriend met Kees, de
In alle vroegte
werd een
boerenknecht
naar Leiderdorp
gestuurd om
dokter De Bruijne
te verwittigen
van de nakende
geboorte
jongste. Om de tijd tussen de za
terdagen te doden, voetbalden
Henk en Willem op her grasperk
bij de dorpskerk. Tot razernij
soms van de koster. Kees en ik,
wij verrichtten onze heldenda
den op het Samsonveld aan het
Essenlaantje dat momenteel rijp
voor bebouwing wordt gemaakt.
Want aan al het goede komt een
einde.
Dat is ook zo n beetje de teneur
van de dankdienst voor het le
ven van pa Roest. Een eik van
een man. Dochter Coby schetst
zijn leven, dat aanving op een
bitterkoude winterdag te Acht-
hoven. In alle vroegte werd een
boerenknecht naar Leiderdorp
gestuurd om dokter De Bruijne
te verwittigen van de nakende
geboorte. De dorpsdokter liet het
paard voor de koets spannen en
repte zich naar de hoeve van de
familie Roest. 1909, het is nau
welijks voor te stellen. Het zou
nog vijf jaar duren voordat Eu
ropa zich in de Eerste Wereld
oorlog stortte. 1909, het jaar
waarin het tiveede elftal van
Quick Den Haag de Nederland
se voetbalbeker won. Door in de
eindstrijd met 2-1 te winnen
van het Rotterdamse VOC waar
voetbal eigenlijk bijzaak was en
cricket de voornaamste bezig
heid.
Met Kees ben ik daar vroeger
wel eens geweest, bij VOC. Wij
hadden iets met cricket. Het
voert te ver om hier uit te lt
hoe dat kwam, maar op het
Samsonveld werden wij ook wel
eens aangetroffen met cricketbal
en bat. Het was Kees die op een
lome zondagmiddag met een
machtige uithaal het slaghout
finaal aan splinters sloeg. Kees
heeft namelijk wat alle Roesten
hebben, een onvoorstelbare
kracht in zijn knuisten. Als kind
keek ik altijd met ontzag naar
de reusachtige handen van zijn
vader. Blij dat de kolenschop
pen van mijn pa net iets be
scheidener waren. Vroeger was
het namelijk heel gewoon dat je
een pak voor je broek kreeg als
je te ver was gegaan met het uit
halen van kattenkwaad
Ik zit in de dorpskerk en denk
aan de handen van Herman
Roest die bijna een eeuw lang
één bonk vitaliteit is geweest.
Het stemt me vrolijk. Ik heb er
gere begrafenissen meegemaakt.
Deze is bijna een vrolijke boel.
Op de rouwkaart stond dan ook
dat meneer Roest is heengegaan
na een rijk en voltooid leven.
Mooie tekst. Ik kijk naar Henk
Braat en bedenk dat het ver
scheiden van zijn vader mij in
het geheel is ontgaan. Ik zal
toch de overlijdensadvertenties
wat beter in de gaten moeten
gaan houden. Anders mis ik te
veel. Ik ben op een leeftijd geko
men dat er vaker afscheid moet
worden genomen. En die ge
dachte doet mij dan weer een
beetje somberen. Maar kop op.
Straks ga ik nog even lekker wat
herinneringen ophalen op de
hoek van de Hoofdstraat en de
Eikenlaan.
Jaap Visser
Reageren?
Sportredactie.ld@hdc.nl
SPORT
ZATERDAG 14 FEBRUARI 2004
|r Frank Buschmann en Mark Caldenhoven
IN - Linksbenige voetballers zijn schaarser dan
Isbenige spelers. Ze zijn ook creatiever, genia-
je moet dat soort type spelers niet te veel wil-
«jopleggen. Dat kan ten koste gaan van hun in-
J ngen." Een meesterscout, neuropsycholoog,
Ibalgoeroe en kinderfysiotherapeute over
spoten en hun eigenaardigheden.
ik me kan herinneren, was mijn linker-
het best ontwikkeld. Het rechterbeen was al
om op te staan. Toen ik als jochie van een
of vijftien bij trainingen van Velox stond te
>n, schoot ik de ballen die over het doel wer-
geschoten altijd in één keer vanaf het par-
rrein met links terug. Mijnheer Van Beek, cle
Sr van Velox, vroeg toen: Wie is toch dat joch
de ballen zo zuiver terugschiet?' Zo is mijn
ière begonnen.
n van Hanegem)
mensen hebben een voorkeur voor rechts. Ben je
rechtsbenig, dan komt er relatief meer informatie
vanuit de linkerhelft van het brein. Die kant is
vooral talig. Ben je links, dan komt er relatief
meer informatie vanuit de rechterkant. In die
helft van de hersenen zitten meer de ruimtelijke
en emotionele functies. Je kunt je voorstellen dat
verschillende informatie tot verschillend gedrag
kan leiden."
Tonny Bruins Slot ondervindt dat al jaren. „De
'linksen' hebben een bepaalde explosiviteit en
zijn over het algemeen genialer, iets creatiever in
het bedenken van oplossingen." Het maakt deze
groep in zijn ogen tegelijkertijd onvoorspelbaar.
„Zeker linksbuitens, die willen het echt op hun
manier doen. Het zijn geen sterren in het terug
schakelen, veelal voetballen ze pas als ze de bal
hebben. Hristo Stoitchkov deed vroeger bij Bar
celona niet anders. Ik heb hem geleerd loopac
ties te maken zonder de bal. Maar nogmaals, je
moet dat soort spelers niet te veel willen opleg
gen. Dat kan ten koste gaan van hun ingevin
gen."
|j jes met favorieten zijn altijd subjectief, dus
utabel. Henk Spaan heeft zich in zijn boekje
Top 100' heerlijk uitgeleefd in het samenstel-
van klassementen. Zo draagt de journalist en
mnist onder meer zijn persoonlijke toptien
'Beste linkspoten van Nederland' voor. Op
staat Wim van Hanegem.
Cromme als beste linksbenige voetballer van
and ooit; voor de een is het een zekerheidje,
7[ens sommigen horen Piet Keizer (in de top-
Jvan Spaan vierde) en Coen Moulijn (op zes)
Van Hanegem te staan. Van uitzonderlijke
se waren ze in elk geval alledrie.
„Iseigenlijk iedere linkspoot goud is voor een
ih. „Een elftal is gezegend als het één of twee
dat soort spelers heeft," luidt de overtuiging
>4 Tonny Bruins Slot. „Linksbenige voetballers
ïen de binnen- én buitenkant bespelen, be-
>0 lan rechtsbenigen. Het gekke is dat maar
|,fi ig rechtsbenige voetballers zó compleet zijn
hun rechterbeen als linksbeners met hun
virbeen."
ns Slot, 'meesterknecht' van Johan Cruijff bij
elona en vandaag de dag assistent van Ajax-
er Ronald Koeman, werkte in het verleden
g meerdere linkspoten. Volgens Bruins Slot
5 en ze het best tot hun recht als ze de 'vrij-
krijgen. „Dat soort jongens moet je niet te
willen aansturen vanaf de bank. Laat ze op
eigen manier voetballen."
nkspoot. Wat maakt hem zo bijzonder en
:o gewild? Het meest voor de hand liggende
a oord ligt verscholen in kille cijfers. Slechts
in tot twintig procent van de bevolking is
eoriënteerd. Dat percentage mag je door-
in naar het voetbal, stelt dr. Erik Matser, als
isycholoog verbonden aan het St. Anna-
ïuis in Geldrop.
:eft echter nog een verklaring, eentje die
gaat dan simpele getallen. „Bij mensen
voorkeur voor links hebben zijn de her
eigenlijk anders georganiseerd. De meeste
„...toen scoorde Roy ook nog, en wel met zijn lin
ker. Ik denk dat hij zelf het meest verbaasd was
van allemaal."
(Sir Alex Ferguson, manager van Manchester
United, nadat Roy Keane vanaf tivintig meter
een doelpunt maakte met zijn zwakke been).
Het linkerbeen als zwakke punt. Topvoetballers
die er zelf van staan te kijken wanneer ze eens
succes hebben met hun mindere kant. Wiel
Coerver - samensteller van talloze boeken en vi
deobanden met oefenstof voor trainers - vindt
die verwondering te gek voor woorden. „Aan de
andere kant snap ik het ook wel. Nergens ter we
reld wordt getraind op het ontwikkelen van het
slechte been. Zelfs niet bij Manchester United.
Ferguson begint nu pas in te zien dat het anders
moet."
In al zijn boeken en videotapes (ook de banden
die hij momenteel in de Verenigde Arabische
Emiraten aan het afronden is) hamert de Lim
burger op tweebenigheid. „In het voetbal gaat
het om handhaven aan de bal. En om combina
ties. Het spel is zo snel dat je niet meer de tijd
hebt om de bal eerst voor de goede voet te leg
gen. Doe je dat, dan verlies je een paar fracties
van een seconde en dat kun je je in het topvoet
bal niet permitteren."
Dus moet er getraind worden aan de mindere
kant van de rechtsbenige voetballers. Hoe jonger
dat gebeurt, hoe beter. „De voorkeur voor links
of rechts ligt vast bij de geboorte, maar de domi
nantie wordt in de loop der jaren alleen maar
duidelijker. De ontwikkeling van een kind is niet
meer dan de rijping van het zenuwstelsel," do
ceert kinderfysiotherapeute Wyke Tamminga uit
Utrecht.
Natuurlijk kan de op rechts gerichte meerder
heid van de voetballers leren met links een bal te
trappen en met links te passeren. „Maar," aldus
Tamminga, „de souplesse en kwaliteit zal nooit
zo zijn als die van het dominante been. Wil je
Robin van Persie (links) en Arjen Robben. Twee van de grootste talenten in het Nederlands voetbal die beiden links zijn. „Laat ze op hun eigen manier voetballen", vindt Tonny
Bruins Slot. Foto's: ANP
graag dat iemand tweebenig wordt, begin dan
jong. Het liefst bij de pupillen. Dan is het zenuw
stelsel nog niet zover uitgerijpt."
„De gevoelstrap, de bal bij iemand op de stropdas
leggen, valt niet aan te leren. De basistrap wel.
(Tonny Bruins Slot)
Volgens de assistent-coach van Ajax kan tweebe
nigheid wel degelijk ook op latere leeftijd worden
ontplooid. Ruud Krol bewees het op het wereld
kampioenschap van 1974. De rechtsbenige spe
ler werd door Rinus Michels als linksback gepos
teerd, bij gebrek aan een verdediger met een
gouden linkerbeen. Bruins Slot: „Ruud had an
derhalf jaar lang extra staan trainen om met links
een goede voorzet te kunnen geven. Na de trai
ning gaven ze hem alleen maar ballen in de diep
te. Rushes maken, achterlijn halen en voorzetten
die bal. In de halve WK-finale tegen Brazilië leid
de het tot de voorzet waaruit Cruijff scoorde."
Voetbalgoeroe Wiel Coerver denkt dat een veran
dering van trainingsmethodieken zou bijdragen
aan het meer multifunctioneel maken van voet
ballers. „Is het zo'n gekke gedachte een fullprof
die alles met rechts doet op de dag van de wed
strijd honderd keer een bal met links tegen een
muurtje te laten trappen? Tennissers werken
toch ook uren per dag aan hun forehand en
backhand..."
Coerver komt maar weinig collega's tegen die
frequent oefenen op passeren of op traptech-
niek. „Ik zie ze bij de profs alleen maar stretchen,
sprintjes trekken, rondjes rennen en met het
goede been afwerken op doel. Maar ik heb nog
nooit gezien dat iemand verplicht wordt met zijn
mindere been te schieten. Niet bij de profs, niet
bij de jeugd."
De oorzaak kan Coerver zo aanwijzen. In zijn
ogen zit het grote knelpunt in de trainerscursus.
„Daar gaat het fout. Die cursussen worden gege
ven door mensen van universiteiten. Ze weten
alles van de anatomie van het menselijk lichaam,
maar zelf hebben ze nog nooit een mannetje ge
passeerd. Hoe kunnen trainers dan op hun spe
lers overbrengen hoe ze een tegenstander moe
ten passeren?"
Niet alleen Nederland kampt met dit probleem.
„Je ziet het in alle landen. Duitsland heeft na
Wolfgang Overath ook geen goede linkspoot
meer gehad," vindt Coerver.
De linkspoot als artiest van de voetballerij, als De
Schepper van mooie momenten op de velden.
.Alleen dubbelbenigheid is zeldzamer. Uniek
zelfs," besluit neuropsycholoog Erik Matser.
„Wesley Sneijder van Ajax is uniek. Bij hem zie je
absoluut geen kwaliteitsverschil tussen links en
rechts."
Hij noemt Sneijder in één adem met bokser Mo
hammed Ali en basketballer Michael Jordan. „Bij
Ali maakte het niet uit of hij met zijn linkerbeen
voor stond of met zijn rechterbeen, het leidde
niet tot kwaliteitsverlies. Ook Jordan kon met
beide handen even goed overweg. Sneijder heeft
dat met zijn benen. Dan behoor je tot de aller
grootsten."
V.L.N.R.
RANDJE BUITENSPEL
Staand v.l.n.r: Anneke van Zanten, Joan Kuipers, Mary van der Heiligenberg, Wilma Filippo, Aad de Jong (trainer), Ciska van Egmond, Anita van der Meer,
Joke van Klink, Willeke van Ruiten, Cor Verheugd (verzorger). Gehurkt v.l.n.r: Thea van Borstelen, Joke Lubbe, Annie Keur, Conny Beekhuis, Coby van
Tricht, Stefanie Kalkeren Ria Desannois. Foto: archief Ciska van Egmond.
Alkmania werd in het voorjaar van 1979 Nederland kampioen. Het vrou
wenvoetbal stond nog in de kinderschoenen, een landelijke hoofdklasse be
stond nog niet. De districtskampioenen streden op een locatie om de titel.
Cisca van Egmond (49) uit Oude Wetering maakte deel uit van het kampi
oensteam dat pas 22 jaar later in Ter Leede een regionale opvolger kreeg.
„Ik kom uit Leiderdorp en begon
te voetballen bij Randstad Sport.
Mijn man werkte bij de politie en
toen hij naar Roelofarendsveen
werd overgeplaatst, had ik geen zin
om telkens op en neer naar Voor
schoten te rijden. Ik wist dat Wete-
ringse Girls, de voorloper van Alk
mania, ook een leuke meidengroep
had. Er werd daar al heel serieus
getraind en we hadden een betaal
de coach wat in die tijd uitzonder
lijk was. We werden een paar keer
kampioen van Leiden en omstre
ken en ook van het district. De
landstitel haalden we in Delft door
AFC '34 met 4-0 te verslaan. Alk
mania uit Oude Wetering, nie
mand wist waar dat lag. Ik heb nog
plakboeken vol met berichten uit
die tijd. Het jaar na de titel stonden
we opnieuw in de finale, in de
buurt van Deventer, maar die ging
verloren."
„Als beloning voor het kampioen
schap mochten we een voorwed
strijd spelen op-het Amsterdam
704 toernooi in het Olympisch Sta
dion tegen het Nederlands vrou
wenteam. Later zijn drie speelsters
van het Alkmania-team ook inter
national geworden: Stefanie Kal-
ker, Mary van der Meer en Ria De
sannois. Toen Ria stopte, ze voet
balde toen bij KFC, hebben we een
afscheidswedstrijd voor haar geor
ganiseerd. Een reünie houden is
niet echt nodig. De qieeste vrou
wen zijn in Oude Wetering of Roe
lofarendsveen blijven wonen, ik zie
ze nog geregeld op de tennisbaan."
„Ik ben altijd fanatiek gebleven,
van de vrouwen op de foto was ik
de enige met twee kinderen. Op
mijn 36ste begon ik opnieuw te
voetballen en kwam ik al snel weer
in het eerste elftal dat uit een com
pleet nieuwe generatie bestond.
Enkele meiden hadden m'n doch
ter kunnen zijn. We werden nog
een keer kampioen in een lagere
klasse en op mijn 40ste ben ik defi
nitief gestopt. Samen met mijn va
der, die al supporters is sinds ik
begon, bezoek ik nog regelmatig
wedstrijden van Alkmania. Het is
nu een leuk ploegje, maar voor de
hoofdklasse nog te licht."