Nieuwe rubriek EO
over Derde Wereld
MEDIA
De Forsyte Saga keert terug in een nieuwe jas
Feesttaarten-tv bij de VPRO
VRT wint slag ot
Vlaamse tv-kijk^
Karskens en de vliegende koffiemolen
Wendy gezicht van La]
Top 40 terug op de buis bij TMF
Bakker Siemon: 'Kinderen zijn net mensen'
Pink, Britney en
Sita in TMF-special
zaterdag f FEBRUARI 200,
brussel/anp - De Vlaamse pu
blieke omroep VHT laat zien dat
publieke omroepen geen tv-kij-
kers hoeven te verliezen aan
commerciële concurrenten. Na
een gestage groei is de publieke
omroep in Vlaanderen de com
merciële zenders in 2003 gepas
seerd, wat betreft het aantal kij
kers.
De VRT-zenders TV1 en Ketnet-
Canvas boeiden 37,9 procent
van de kijkers; concurrenten
VTM, Kanaal2 en VT4 bleven
steken op 36,5 procent. De
trend is in januari doorgezet,
blijkt uit de eerste cijfers over
2004 die de Vlaamse kijkcijfer-
dienst Audimetri deze week pu
bliceerde.
De poplaire publieke
TV1 dankt zijn popif
vooral aan programma's^
De Kampioenen en de De
politieserie Witse. Die tet
steeds 1,1 tot 1,7 miljoJ"
kers. Ketnet is het VlaamP
derstation a la Z@ppel
Canvas is enigszins te vi
ken met Nederland 3.
In Nederland hebben d
blieke omroepen de afgP
jaren terrein verloren f-
commerciële concuij
Nederland 1, 2 en 3 treki
men circa 38 procent 1
kijkers. Bijna 60 procent
Nederlanders zapt nal
commerciële zenders alsP
en SBS 6.
maarssen - Tv-ster Wendy van
Dijk wordt het nieuwe gezicht
van Lay's. Ze heeft een contract
getekend waardoor ze voortaan
voorkomt in alle reclame-uitin
gen van Nederlands grootste
chipsmerk. Ze treedt daarmee
in de voetsporen van Marco
Borsato, die tot 2002 vijf jaar
lang zijn naam en gezicht aan
Lay's verbond. Van Dijk (33)
won in 2003 twee Gouden Tele-
Vizier-ringen, één als tv-vrouw
van het jaar en één als presen
tatrice van het programma Hart
in Aktie. Daarnaast presenteert
ze Hoe gaat het met? en is ze
bekend geworden als de Japan
se nep-journaliste Ushi, die veel
Wendy van Dijk
Foto: ANP/De Kroon
bekende Nederlanders
tenlandse sterren op ko
wijze interviewt.
Hilversum - Bij TMF staat vanaf
maandag iedere week een su
perster centraal. Maandag start
TMF met de Pink-week. De
week daarop is de eer aan Brit
ney Spears en vanaf 23 februari
iè het Sita-week op TMF. Iedere
donderdag staan de program
ma's Play en Babetrap in het te
ken van de gekozen artiest. De
'Artist Top 10' brengt iedere
woensdag en zondag de tien
beste video's van de artiesten.
Hele middag
daten bij MTV
Hilversum - Daten staat dit
weekend centraal bij MTV. Tus
sen 12.00 en 17.00 uur worden
vele harten gebroken en nieuwe
liefdes geboren tijdens MTV's
datingshow 'Dismissed'. Het is
een datingshow waarin de kan
didaten twee afspraakjes op
hetzelfde moment heeft. Tij
dens de date moeten de rivali
serende heren of dames vech
ten om het hart van de gelukki
ge kiezer. Halverwege de avond
stuurt de kandidaat één van de
twee dates naar huis.
Asieldebat
rechtstreeks
Hilversum - NOS Actueel doet
maandag op Nederland 2 recht
streeks verslag van het asielde
bat vanuit de Tweede Kamer.
Aanleiding voor dit debat is het
plan van minister Verdonk om
26.000 uitgeprocedeerde asiel
zoekers het land uit te zetten.
De uitzending duurt van tien
tot half zes.
door Berrit de Lange
Hilversum - De EO begint vol
gende week met een nieuwe,
wekelijkse actualiteitenrubriek
over onderwerpen uit de Derde
Wereld. Wereldjournaal be
steedt elke maandag even na
vijven een half uur aandacht aan
'nieuws dat geen nieuws meer
is, of nooit nieuws is geworden'.
'Oorlogen en rampen zijn da
genlang onderwerp van het
nieuws. Maar zodra de wapens
zijn neergelegd of de slachtof
fers geborgen, stormen de me
dia al weer naar de volgende
brandhaard', zo verklaart de
EO de komst van de rubriek.
Met nieuws en actualiteiten,
reportages, studiogesprekken
en achtergrondverhalen poogt
Wereldjournaal, gepresenteerd
door Joanne Brouwer, te voor
komen dat crisisgebieden uit
het collectieve geheugen gewist
worden. In het programma ko
men ook thema's als mensen
rechten, democratie, honger,
handel en ontwikkelingssa
menwerking aan bod.
Adviseur van Wereldjournaal is
Aad van den Heuvel, voormalig
boegbeeld van De Nieuwe Om
roep (DNO). Die organisatie
probeert ook zonder Van den
Heuvel nog steeds naarstig een
plek in het omroepbestel te
verwerven, met als argument
dat er op de buis te weinig aan
dacht is voor de Derde Wereld
vraagstukken.
Van den Heuvel: „De komst
van Wereldjournaal betekent
niet dat DNO overbodig is. Er
zou veel meer aandacht moe
ten zijn voor de Derde Wereld.
Maar de EO doet tenminste
iets. Andere omroepen hebben
er helemaal niets voor over."
Het adviseurschap van Wereld
journaal houdt in dat Van den
Heuvel onderwerpen aan
draagt, meedenkt over de uit
werking en teksten doorneemt.
Hij zegt: „Toevallig heb ik van
morgen nog gepleit voor een
reportage over de nasleep van
de aardbeving in Iran."
bussum - De Top 40 keert terug
op televisie. De oudste Neder
landse hitlijst is vanaf zondag 7
maart te zien op TMF. Elke
zondag en woensdag van 14.00
tot 16.00 uur presenteert Jeroen
Nieuwenhuize de beste platen.
Daarnaast brengt het station el
ke zaterdagochtend (8.00 tot
11.00) alle video's uit de Top 40
op televisie. De eerste Top 40
werd op 2 januari 1965 uitge
zonden door Radio Veronica.
Joost den Draaijer kondigde de
eerste nummer 1-hit aan, 'I Feel
Fine' van The Beatles.
Nadien ging de lijst, samenge
steld door de Stichting Neder
landse Top 40, over op de TROS
(presentatie Ferry Maat). Toen
Veronica in het publieke bestel
terugkeerde, nam de zender de
Top 40 weer onder zijn hoede
(presentatie Lex Harding, Erik
de Zwart, Gijs Staverman). Be
gin jaren '90 verhuisde de hit
lijst naar Radio 538, waar Erik
de Zwart de plaatjes aan elkaar
praatte. Dat deed hij ook toen
de Top 40 in 1995 bij TMF op tv
kwam. In 2002 maakte de lijst
een uitje naar MTV. Nu keert de
39-jarige terug naar TMF.
Hilversum - Schandaal, seks, jaloezie,
intriges, familiegeheimen, oud geld; de
gloednieuwe ITV-serie The Forsyte Sa
ga, vanaf morgenavond wekelijks te
zien bij de NCRV, staat garant voor
een pittige dosis drama. Kostuumdra
ma weliswaar, want de serie speelt
zich af in welgestelde kringen rond het
einde van de negentiende eeuw.
Bij oudere kijkers zal de titel wellicht
een lichtje doen branden: eind jaren
zestig maakte de BBC een inmiddels
legendarische, 26-delige bewerking
van de in totaal negen romans van de
Britse Nobelprijs-winnaar John Gals
worthy, waarop de serie is gebaseerd.
De zwartwitserie van destijds, met
Susan Hampshire, Eric Porter én Mi
chael York, die zijn doorbraak als ac
teur te danken heeft aan de serie, werd
een ongekend succes. Toen The Forsy
te Saga in Groot-Brittannië werd her
haald, zaten er op een gegeven mo
ment ruim achttien miljoen mensen
voor de buis, waardoor dominees zich
beklaagden dat zij op zondagavond
hun kerken wel konden sluiten.
TV-producer Sita Williams waagde
zich dertig jaar later opnieuw aan een
bewerking van de boeken van Gals
worthy. „De druk was groot", erkent
ze. „The Forsyte Saga is een icoon van
het Britse drama, dus er was enorm
veel belangstelling voor hoe we het er
van af zouden brengen. Daarnaast ver
gelijk iedereen 'onze' versie met die
van de BBC. Onzin natuurlijk, dit is ge
woon een ander project: een eigentijd
se versie met eigentijdse acteurs."
„Het was destijds het eerste grote dra
ma, met geweldige acteurs en goede
scripts, een legendarische serie in de
geschiedenis van de Britse tv en dus
moeilijk te evenaren. Sommigen von
den dus dat we daar niet aan mochten
komen. Terwijl twee generaties abso
luut nog nooit van de serie hebben ge
Damien Lewis speelt de rol van de onbuigzame, conservatieve en seksueel gefrustreerde Soames Forsyte. Rechts Gina McKee
als Soames' vrouw Irene. Foto: GPD/Granada
hoord. We voelden ons verplicht hen
ook kennis te laten maken met deze
fantastische verhalen."
Williams liet drie van de Forsyte-boe-
ken van Galsworthy bewerken. Deze
draaien om de verwikkelingen in een
familie in goede doen, en met name
om de onbuigzame, conservatieve en
seksueel gefrustreerde Soames Forsy
te, zijn hartstochtelijke en ongelukkige
vrouw Irene en haar minnaar Phil
Bosinney.
Soames, die symbool staat voor de
Victoriaanse hogere klassen en is op
gegroeid in een wereld waarin die
klasse je verleden en toekomst be
paalt, kan niet omgaan met de maat
schappelijke veranderingen. Williams:
„Mijn focus ligt met name op de ande
re manier waarop tegen de rol van de
vrouw werd aangekeken. In onze ver
sie is Irene ook onafhankelijker dan in
de BBC-adaptatie."
Soames wordt gespeeld door Damien
Lewis, die de Nederlandse kijkers al
eerder zagen in de NPS-serie Hearts
and Bones als Mark Rose, maar ook
was hij te zien in de film Band of Bro
thers van Steven Spielberg. Williams
had Lewis voor die rol al meteen op
het oog. Williams: „In de BBC-versie is
Soames het stereotype schurk, een
weerzinwekkende rotzak. Ik wilde een
andere Soames laten zien. Ik was
vooral geïnteresseerd in zijn seksuele
frustraties, het feit dat hij niet weet
hoe hij met zijn eigen seksualiteit om
moet gaan en daarom vreselijk de fout
in gaat."
„Door die context zie je hem niet al
leen maar als afschuwelijke, wrede
man, maar begrijp je als kijker wat
meer van zijn beweegredenen. Je krijgt
zelfs medelijden met hem als je ziet
dat hij steeds probeert het goede te
doen maar dat dat op één of andere
manier steeds verkeerd uitpakt. Lewis
is de ideale acteur voor deze rol. Hij
komt zelf van Eton (een prestigieuze
kostschool red.) en heeft een enorm
zelfbewustzijn en uitstraling. Daarbij
is hij sexy en aantrekkelijk én een fan
tastische acteur met een groot bereik."
De serie is voornamelijk gefilmd in en
om Liverpool, alhoewel de gebeurte
nissen zich afspelen in Londen. „Li
verpool was destijds een belangrijke
haven en er was dus veel geld. Je ziet
het aan de huizen, aan de atmosfeer.
In Londen is het onmogelijk geworden
kostuumdrama te filmen. Overal staan
parkeermeters, straatlantaarns er zijn
rode strepen, gele strepen, blauwe
strepen. Daarmee schep je niet be
paald een negentiende-eeuwse sfeer."
Monique Brandt
The Forsyte Saga, vanaf morgenavond
om 22.50 uur bij de NCRV op Neder
land 1
Amsterdam - Ghizlane heeft de
maximale spanwijdte van haar
armen nodig om het deeg van
haar taart samen te drukken. De
extra grote deegroller van Abel,
vertolkt door taartenbakker Sie
mon de Jong uit De Pijp, is niet
op kinderhanden berekend. In de
jeugdserie De taarten van Abel
bakt hij extravagante taarten
met kinderen.
door Bart van Zoelen
Terwijl ze het deeg kneden en
de cake versieren, komen de
tongen los. „Deze taart is voor
u, voor de Marokkanen die
slecht zijn en de goede Marok
kanen", oefent het negenjarige
Amsterdamse meisje Ghizlane
in de veilige beschutting van de
bakkerij. De taart waarop ze
burgemeester Job Cohen wil
trakteren is een heuse Amster
damse feesttaart, compleet met
Amsterdammertjes en grach
tenpandjes van chocolade.
Maar hoe bijdehand ook, een
beetje zenuwachtig wordt ze
wel nu het moment waarop ze
de burgemeester in levende lij
ve zal ontmoeten snel naderbij
komt. „Ik bibber helemaal",
zegt ze en de raampjes die ze
met kleurig glazuur tekent op
de huisjes zijn verre van vier
kant.
Duizend probleemjongeren
werpen hun schaduw over de
gehele Marokkaanse gemeen
schap in Amsterdam. Er zijn
maar een paar rotjongens bij,
weet Abel, maar die zijn altijd
in het nieuws. „Vervelende jon
gens hebben expres een hek
stuk gemaakt", zegt Ghizlane.
„Maar mijn ooms, mijn neven
en mijn nichten doen zoiets
niet." En dan met een bedrukt
stemmetje over Cohen: „Hij
zegt dat er helemaal geen goede
Marokkanen zijn."
In het succesvolle jongerenpro
gramma De taarten van Abel
vertellen kinderen in de leeftijd
van acht tot twaalf jaar hon
derduit aan wie en waarom ze
de lekkernij aan willen bieden,
met veel ontroerende momen
ten als gevolg. Deze week werd
bekend dat de serie genomi
neerd is voor de Gouden Roos,
een prestigieuze tv-prijs. Vorig
jaar sleepte het kinderprogram
ma al nominaties in de wacht
voor een Gouden Beeld in de
categorie jeugd en de grote kin-
derkastprijzen van Cinekid.
„Het gesprek wordt krampach
tig wanneer je er speciaal voor
gaat zitten," zegt Siemon de
Jong in zijn patisserie 'De taart
van m'n tante' in Amsterdam.
De hoofdpersonen hebben bij
zondere dingen meegemaakt,
die voor veel kinderen herken
baar zullen zijn. Als in een talk
show praten ze openhartig over
het overlijden van hun dierbare
oma, de scheiding van hun ou
ders, bij het Leger des Heils zit
ten, huisdieren, over hun
Downsyndroom, slaapangst of
emigreren. „Zoals bij de afwas
lopen de gesprekken veel lek
kerder", zegt De Jong. „'Achter
af kan ik me er nog over verba-
hilversum - Hij heeft zich wel
eens opengehaald als hij naar
de grond moest duiken om
schoten te ontwijken. En hij
heeft 'gekken' tegenover zich
gehad die met van alles dreig
den, al kon hij daar tenminste
nog op inpraten. „Maar tegen
een helikopter die naar bene
den flikkert, heb je niets in te
brengen. Dan ben je pas echt
machteloos."
Arnold Karskens (49) doet ruim
twintig jaar verslag van militaire
conflicten over de hele wereld.
Bij zijn recente trip naar Ugan
da raakte hij voor het eerst noe
menswaardig gewond. 'Dit was
het dus' flitste door hem heen
toen de legerhelikopter in het
noordoosten van Uganda, ge
bied in handen van de rebellen,
zo'n dertig meter naar beneden
stortte. De beoogde serie Verge
ten Oorlogen voor de RVU-ra-
dio, bestaat daarom vooralsnog
uit slechts één reportage. De
oorlogsverslaggever hield het
even voor gezien.
Karskens was in Uganda om
aandacht te vragen voor het
bloedige conflict tussen het re
geringsleger en de rebellen van
het Verzetsleger van de Heer al
daar. Na alle mondiale belang
stelling voor de crisis in Irak -
waaraan Karskens overigens
vanaf het dak van het Palestine
Hotel in Bagdad zelf ook ruim
schoots bijdroeg - richtte hij
zijn vizier op alle lang slepende
conflicten in Afrika.
In de documentaire zoekt hij
antwoord op de vraag waarom
de gemiddelde westerling nau
welijks weet heeft van al het
Ex-kindsoldaten kijken naar omgekomen LRA-rebellen in het Uganda
district Pader. De foto is vorige maand gemaakt.
Foto: GPD/RVU/Arnold Karskens
gruwelijke geweld in dit conti
nent. „Er zijn veel redenen
waarom deze oorlogen buiten
de publiciteit vallen; de landen
zijn politiek gezien niet interes
sant, of er worden geen bijzon
dere grondstoffen geprodu
ceerd."
Vanuit journalistiek oogpunt is
de desinteresse meestal heel lo
gisch, stelt Karskens. Toch was
het wrang om te zien hoeveel
schade de Ugandese burger
oorlog het land heeft toege
bracht. „De situatie is zeer
schrijnend. Het platteland is
bijna geheel ontvolkt, mensen
zijn uit hun traditionele samen
leving gerukt en zitten nu in
tentenkampen. Volgens schat
tingen vallen hier meer doden
dan in Irak en door het Israë
lisch/Palestijns conflict bij el
kaar, terwijl het geweld hier nog
geen fractie van de aandacht
krijgt."
Na een aantal dagen werd Kars
kens uitgenodigd door een
plaatselijke commando-een
heid voor een tocht naar het
noorden van Uganda, waar de
rebellen overwegend heer en
meester zijn. Het leger had daar
zojuist een grote slag gewon
nen. Bij het landen kwam de le
gerhelikopter in de problemen;
het land was in brand gezet.
Door de roetwolken verloor de
piloot zijn oriëntatie, de staart
van het toestel raakte een
boomtop en brak af.
„En zonder staart is zo'n heli
net een vliegende koffiemolen."
Karskens sloeg door de klap
met zijn rug tegen de wand van
het toestel, en kreeg rondvlie
gende munitiekisten over zich
heen. De zestien inzittenden
overleefden het ongeluk, de pi
loot wist een ontploffing te
voorkomen. Eén soldaat aan de
grond werd gekliefd door een
wiek. Een tocht van zes uur
door de jungle, en bovendien
rebellengebied, volgde voordat
de groep kon worden opgepikt.
Karskens liet zijn plan maar va
ren om voor deel twee van de
serie duizend kilometer oost
waarts te gaan. „Het was echt
een enorme dreun, onderschat
niet wat dat doet met je li
chaam. Voor mijn laatste inter
views heb ik me achterin een
taxi gelegd en me naar die
mensen laten brengen. Maar
daarna vond ik het mooi ge
weest. Ik wilde naar huis."
Naar Uganda wil hij niet meer,
maar van oorlogsverslaggeving
krijgt Karskens, vaak wat sma
lend gezien als de Kuifje van de
Nederlandse journalistiek, niet
genoeg. Hij noemt het dank
baar werk. „De gesprekken
gaan wel over iets treurigs,
maar je laat wel mensen aan
het woord die het heerlijk vin
den als er iemand luistert. Er is
niets zö verschrikkelijk als wan
neer je in je persoonlijke leven
iets overkomt, en je kunt het te
gen niemand vertellen. Dus het
werkt twee kanten op. Ik voel
me als journalist op de plek
waar ik moet zijn, en die men
sen zijn blij dat iemand van zo
ver is gekomen om naar hen te
luisteren."
Bernice Breure
Vergeten oorlogen, vandaag om
15 uur op Radio 747 AM
Ghizlane en bakker Siemon in de Taarten van Abel. Foto: GPD/VPRO
zen hoe stil het was tijdens de
opnames, zo sereen."
Hij laat de kinderen aan het
woord, zonder belerend te wil
len zijn. „Ik ben gewoon wie ik
ben en vraag wat ik zelf wil we
ten. Kinderen zijn net mensen",
zegt De Jong. Zelfheeft hij geen
kinderen. „Ik doe maar wat,
heb er niet voor geleerd", zegt
hij. Vorig jaar vroeg regisseur
Machteld van Gelder hem om
zijn medewerking aan een 'on
verantwoord kookprogramma'.
Zij kenden elkaar nog van 'de
taart van de week', een pro
gramma bij de lokale zender AT
5.
„Ik stel gewoon open vragen",
zegt De Jong. „Wat denk je?
Hoe voel je je? Zo voorkom ik
dat de kinderen meteen dicht
slaan." Maar onderwijl stelt hij
ook zichzelf open. Tegen een
jongen met slaapangst erkent
hij volmondig dat hij ook wel
eens bij de psycholoog is ge
weest, nota bene vanwege zijn
verlegenheid. „Nou, geeft de
bakker zich bloot of niet?" Ten
slotte leidt hij met een nauwlet
tend oog het bakken in goede
banen.
„Het is natuurlijk ook nog be
langrijk hoe de taart eruit komt
te zien." De baktips die hij en
passant heeft voor de kijkers
geven het programma een extra
educatieve waarde. Bewust
houdt hij de aanwijzingen
enigszins eenvoudig. "We ge
bruiken voor de televisie ook
voornamelijk ingrediënten die
in de supermarkt verkrijgbaar
zijn."
Waarom de kinderen toch zo
graag een taart cadeau willen
doen, weet hij niet goed. „Sui
kers zijn een soort drugs voor
ze", aarzelt hij. „En in het alge
meen gesproken zijn taarten
natuurlijk een offer. Aan de
bruidstaart is dat nog het beste
te zien. Het mes dat door de ca
ke glijdt, symboliseert de
bruid." Ghizlane wil zangeres
worden als ze later groot
politieagent. „Misschien
gelijk solliciteren bij burg
meester Cohen", suggere j!
bakker Abel. „Hij is immn
het hoofd van de politie.'»
problematiek van de Maigl
kaanse rotjochies wil ze vi t>
lossen. „Ik zou hun oudefer
bellen en als ze echt niet £el
houden zou ik ze arrester^
moeten gewoon naar sch^,
gaan."
Cohen zelf verschijnt in dl
deuropening om de twee!
diepingen hoge taart in oi
vangst te nemen. „Ik wee
beter", zegt Cohen vaderl
Ghizlane hem voor de vofi
werpt dat er naar zijn meF
geen goede Marokkanen j
„Maar er zijn er ook wel e
paar die rotdingen doen.'
De taarten van Abel, mori
de VPRO op Nederland 3,1
uur