'Ik zou zo terug willen naar school'
REGIO
'We geven de bedreigde
kinderen een gezicht' ded'eigd Zlj ™-
Miskedee
NAVRAAG
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactle.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5 '5° 567
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5150 543
Personeel: 075-6813677
Wonen/in-exterieur: 072-519 6554
Business to business: 072-519 6540
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut ine)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19 30 za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Media BV, Afdeling Lezersservice,
postbus 507,2003 PA Haarlem.
Bij alle verzet tegen het landelijk asielbeleid hebben zich nu ook de
kunstenaars gevoegd. Een groep kunstenaars heeft het plan opgevat
portretten te schilderen van kinderen van uitgeprocedeerde asielzoe-
O ken de komende
weken 700 portretjes die aan een immens grote Nederlandse vlag
worden bevestigd. Navraag bij de Leidse schilder JUSTUS DONKER.
Hij bedacht deze kunstzinnige protestactie.
Hoe bent u op dit idee gekomen?
„In het tv-programma Kopspijkers deed de actiegroep Van Harte
Pardon een oproep om met ideeën te komen tegen dit belachelijke
plan van minister Verdonk. Ik voelde mij aangesproken. Kinderen
gaan mij aan het hart en dit zijn wel heel schrijnende gevallen. Wat
kan ik doen?, heb ik mijzelf afgevraagd. Heel weinig. Het enige dat
ik kan, is schilderen."
Daar zijn die mensen toch niet echt mee geJiolpen?
„Dat weet ik zo net nog niet. Door alle bedreigde kinderen te por
tretteren, geven we ze een gezicht. Het zijn geen naamlozen. Het
gaat om Nederlandse kinderen die Nederlands praten en Neder
lands denken. Ik ben zelf
vaak genoeg in Afrika ge
weest en dus weet ik naar
wat voor landen ze worden
teruggestuurd. Het is één
groot drama. En die kinde
ren hebben niets te zeggen.
Het wordt allemaal over
hun hoofd heen beslist."
UIT DE ARCHIEVEN
COLOFON
vrijdag 30 JANUARI 2OO4
Dit is mijn laatste stukje
over het dialect van Lei
den en omstreken. De re
dactie van deze krant
heeft in haar grenzeloze
wijsheid besloten dat er
eens een nieuwe rubriek
moet komen. Afwisseling
van spijs doet immers
eten. Ik vind dat jammer,
want ik zal u missen.
Dankzij de vele brieven,
mailtjes, telefoontjes, of
mondelinge mededelin
gen die ik van u kreeg,
beschikte ik over veel
nog nooit opgeschreven
Leids dialectmateriaal.
Vaak ook wist ik niet wat
de herkomst van een
woord was en bijna altijd
was er wel iemand onder
u die mij op het juiste
spoor kon brengen.
Zo ook deze week weer.
Ik had in mijn vorige
stukje gevraagd of u wist
wat een mirkedee was. Ik
had in het zeer waarde
volle boek 'Een stem uit
de achterbuurt', geschre
ven door de Leidse oud
politieman Wout Bodrij,
gelezen dat mirkedee in
Leiden voorkomt voor
een 'misbaksel' of een
'misvormde'. Hoe be
langrijk de verzameling
Leidse woorden en uit
drukkingen van Bodrij
ook is, hij is nogal eens
slordig in zijn omschrij
vingen. En in zijn spel
ling. Daarom doe ik vaak
een beroep op de lezer,
zodat ik de waarheid van
Bodrij kan toetsen aan de
waarheid van de lezer.
Zoals gezegd, ook deze
keer hielp iemand me uit
de brand. Niek Hemmes
kende het woord miske
dee. Zijn moeder ge
bruikte dat voor een 'ver
velend mens'. Er zijn dus
twee afwijkingen ten op
zichte van de aanteke
ningen van Bodrij. De
betekenis is anders en de
spellingwijze. De laatste
spelling, die van Niek
Hemmes dus, lijkt me de
juiste. In ieder geval de
oorspronkelijke. Waar
om?
Toen ik die vorm mirke
dee las in Bodrijs boek,
had ik niet het flauwste
idee hoe dat woord in el
kaar zat. Bestond het uit
een mij verder onbekend
werkwoord mirken en
een mij eveneens onbe
kend achtervoegsel dee?
Maar de spelling miske
dee maakte alles voor mij
ineens glashelder. Het
eerst stuk mis duidt aan
dat iets slecht is. Denk
maar aan woorden als
misbruik en misdaad. In
het tweede stuk zien we
het woordje kedee dat u
mogelijk niet kent. Het is
de verbastering van het
Franse woordje cadet,
dat wij nu nog kennen
voor een 'student aan de
militaire academie'.
Vroeger betekende het
'jonge vrijwilliger van
adel'. Later ook 'adellijke,
of aanzienlijke man'. En
ten slotte iemand die in
iets uitblinkt, of in het
goede, of in het kwade.
Hij zit als een kadetje
zeggen ze in de Betuwe
van iemand die knap in
zijn spulletjes zit. En in
Antwerpen heet het die
jonge is ne felle kadee in 't
leren als een knaapje uit
blinkt op school. En in
Brabant staat een kedee
voor een 'potig vrouw
mens'.
In het Leidse miskedee is
kedee gewoon de aandui
ding voor een man of
vrouw. En met die man
of vrouw is iets mis. Zo
blijkt Wout Bodrijs mir
kedee in werkelijkheid
een miskedee te zijn. En
niet (alleen) een 'mis
vormde', maar ook nog
een 'vervelend persoon'.
Daar zou ik zonder de
hulp van u, en in dit ge
val van Niek Hemmes,
nooit achtergekomen
zijn.
Bovendien wist Niek me
nog te vertellen dat ze in
Vlaanderen niet spreken
van een miskedee maar
van een min kedee. En dat
min heeft hier natuurlijk
ook een negatieve bete
kenis. Net zoals in min
achting.
Ik acht het zeer waar
schijnlijk dat het Leidse
miskedee de verbastering
is van het Vlaamse min-
kedee. En mogelijk is dat
weer door sommige Leie
naars vervormd tot mir
kedee. Maar dat weet ik
niet. Dat moet u mi
schrijven. U ziet he
kan niet zonder u. 1
dus maar gewoon s
ven.
Al degenen die mij
dent eel of met grote
maat van Leidse w
en uitdrukkingen h
voorzien dank ik vo
vele, mooie uren dit
mij hebben geschoi
Ik heb van al die bi
en mailtjes genoten
trouwste schrijvers
schrijfsters nodig ik
nenkort uit voor ee
rel. Het ga u allen j
Reacties en tips kul
blijven sturen naar
auteur: Hans Heest
mans, Rijnsburgem
2333 AA Leiden ofM
h. heestermans@tism
Hans Heestermans
Daar heeft u een flinke
kluif aan, zevenhonderd
portretjes?
„Ik doe dat niet alleen. Er
zijn zes collega's die me
helpen, onder wie Jacob
Kanbier, Peter Klashorst en
Tony Macaroni. Maar dan
zijn het nog honderd por
tretjes per persoon. En de
tijd dringt, want half febru
ari moet het af zijn. Ik ge
loof dat er inmiddels vijftig
a zestig portretten gereed
zijn. We werken aan de
hand van foto's. Die worden door galerie Changes Design in Mets-
lawier verzameld en daar zijn de portretjes voorlopig ook te zien."
En daar blijven ze ook?
„Nee, nee. Als die vlag gevormd is, gaan we dit kunstwerk als pro
test aanbieden in Den Haag. Ik weet nog niet aan wie of wat. Het
plan is pas een paar dagen oud. Het liefst zou ik alle kinderen
meenemen, maar dat wordt organisatorisch wellicht een pro
bleem. Het moet in elk geval wel indrukwekkend worden. Mis
schien dat de portretjes daarna geveild kunnen worden, zodat de
opbrengst naar Van Harte Pardon kan."
tekst: Theo de With foto: Henk Bouwman
ANNO 1954, Zaterdag 30 Januari
LEIDEN - In Amerikaanse stijl werd hedenochtend de in even Ameri
kaans tempo ingerichte fabriek van de Royal Typewriters N.V. aan de
Oosterkerkstraat te Leiden geopend door de minister van economische
zaken, prof. dr J. Zijlstra. Zeer velen uit industriële-en handelskringen
woonden deze plechtigheid in een van de hallen van de fabriek bij,
evenals de Commissaris van de Koninging in Zuid-Holland, mr L.A.
Kesper en de burgemeester en wethouders van Leiden. Van verschil
lende zijden werd tijdens de toespraken getuigd van de gunstige Ne
derlandse economische en technologische atmosfeer, die de keuze
van ons land voor vestiging van Amerikaanse bedrijven stimuleert.
De genodigden bezichtigden daarna de fabriek, waarvoor de eerste
plannen uit Juni 1953 stammen. Reeds in October vorig jaar kwamen
de eerste machines van de band in de nieuwe fabriek, die geleidelijk
in gebruik genomen werd. Thans bedraagt de productie reeds 700 ma
chines per maand, welk aantal volgens de plannen in Juli van dit jaar
1500 zal bedragen. Een bijkantoor van de Nederlandse fabriek is
reeds ingericht te Rotterdam.
ANNO 1979, dinsdag 30 januari
leiden - Een vertrouwd gezicht: vogels die door welwillende Leide-
naars worden gevoerd. Leerlingen van de Willem de Zwijgerschool
togen gisteren naar de Zijlpoort omdat zich daar vele honderden wa
tervogels ophouden. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
Ouders en leerlingen worstelen met stortvloed aan informatie op open dagen
De scholen hadden niet te klagen over de belangstelling tijdens de voorlichtingsbijeenkomsten. Leuke lesjes, muziekvoorstellingen en sportdemonstraties moeten de leerlingen enthousiast
LEIDS DIALECT
Probeer er zoveel mogelijk
doorheen te kijken; door die
geweldige presentaties tijdens
de open dagen op de scholen
voor middelbaar onderwijs. De
mooie kunstjes die ze daar uit
voeren. De blije gezichten die
je daar ziet. En probeer de wer
kelijke sfeer van de school te
ontdekken. Het is een goedbe
doeld advies van onderwijsex-
perts, maar het is makkelijker
gezegd dan gedaan. Want hoe
pakje dat in vredesnaam aan
en hoe maak je uiteindelijk de
keuze? Een bezoek aan vier
voorlichtingsbijeenkomsten
van evenveel middelbare scho
lengemeenschappen in Leiden
en omgeving levert een stort
vloed aan informatie op, heel
veel indrukken en nog meer
twijfelende ouders. „Gelukkig
wordt de keuze van onze doch
ter doorslaggevend. Dus ik
hoop dat zij uiteindelijk met
een duidelijke voorkeur komt."
Het is barstensvol in de aula
van het Leidse Visser 't Hooft
College. Honderden stoeltjes
zijn bezet en tegen de muur
staan de mensen rijendik. De
informatieavond van het
Noordwijkse Northgo College
laat eenzelfde beeld zien. De
opkomst past maar ternau
wernood in de ontvangst
ruimte. En ook de aula van
het Bonaventuracollege aan
de Mariënpoelstraat in Leiden
puilt uit. Net als bij het Da
Vinei College op het Lam-
menschanspark waar de
drukte zich vooral in de gan
gen laat zien.
De school laat het namelijk
niet op een centrale ontvangst
aankomen maar deelt de be
zoekers gelijk bij de ingang in
en stuurt ze in groepen de
trap op achter een leerkracht
aan. Daar wacht hen een lo
kaal waarin uitleg over de
school wordt gegeven en de
ouders - want voor hen is de
ze avond bedoeld - al hun
vragen kunnen stellen. „Voor
al dat laatste gaat beter in
kleine groepen. In een aula
met honderden mensen bij
elkaar werkt dat niet."
Na het klassikale deel volgt bij
het Da Vinei een rondleiding
door de school. Met name de
praktijklokalen van het vmbo
(voorbereidend middelbaar
beroepsonderwijs) spreken
aan. „Maar daar moet u zich
niet op blindstaren", waar
schuwt docente E. Tisseur.
„Die vakken worden pas van
belang in de laatste twee jaar.
De eerste twee jaar op het
vmbo is vooral veel theorie én
- als je voor een van de speci
ale klassen kiest - veel kunst
of sport." Dat blijkt onder de
ouders en hun kinderen zeer
populair. Ze luisteren in het
muzieklokaal naar een optre
den van een leerling en verga
pen zich in de gymzalen aan
de demonstraties van de
sportklasleerlingen. „Fijn dat
ze hier allemaal dezelfde
schoolsportkleding aan heb
ben", merkt een vader op. „Ik
vind het belangrijk dat een
school over dit soort zaken
nadenkt."
Een Stompwijkse beaamt: het
is een fijne school. Streng en
rechtvaardig, dat hebben kin
deren nodig, vindt ze. Haar
oudste zit er al een paar jaar
op school en ze ziet graag dat
haar jongste er volgend jaar
ook naar toe gaat. „Veel van
zijn vriendjes gaan naar Zoe-
termeer. Maar ik hoop dat hij
warmloopt voor het Da Vinei,
want ik vind die scholen in
Zoetermeer allemaal zo eng
groot."
Bij het Northgo College in
Noordwijk hebben ze geen
speciale voorlichtingsdagen
voor ouders en kinderen,
staan.
Dat blijft niet onbenut. Ef
stortvloed aan vragen krij
het over zich uitgestort. 2
de leraren streng? Hoe ha
len ze bij vechtpartijen? 1
vaak gebeurt dat op sch(
Wat zijn de consequenti
van spijbelen? Wat zijn
leukste en wat zijn de vei
lendste kanten van deze
school?
Sommige ouders hebbei
dens de voorlichtingsbijl
komsten al een duidelijk
voorkeur voor een school
Vaak omdat ze er zelf al
ervaringen mee hebben,
de Stompwijkse die al ea
zoon op het Da Vinci Co
heeft. Óf al die oud-leer
die nu met zoon- of doel
lief hun eigen middelbai
school bezoeken. Maari
veel ouders is het een mi
ke keuze. Want veel schi
hebben wel iets wat hun
spreekt. Iets in de sfeer, i
structuur, of de extra val
Om toch tot een keuze ti
men hebben sommige 0
lijstjes gemaakt met zake
zij belangrijk vinden. Die
den gedurende de bijeei
sten voorzien van krullei
kruizen. Anderen gaan ai
ervaringen van vrienden
bekenden, of bespreken a'
dens de voorlichtingsbij!
komsten hun bevinding!
met 'lotgenoten'. Zoals v
ouders op het Visser 't H
Lyceum. Zij zetten de af{
pen bezoeken nog eens 1
een rijtje.
„Ik vond het een beetje 1
melig op het Bonaventui C
maar wat een sfeertje hè
„Nou heerlijk. Raar dat e
weinig leerlingen van on Jar
basisschool doorstromei
naar het Bona. Die pro te idi
tants-christelijke zuil isv m
dat betreft nog oersterk L
iedereen gaat naar Visse; ret
Hooft. En op zich terech is
want dit is ook een goed.1 De
school. Heel degelijk eni c
trouwbaar." h
Een vrouw die achter de en,
echtparen zit, mengt zid op
het gesprek. „Is een vanj H
nog naar het Da Vinei ge en
weest?" Nee, maar ze ke ers
wel mensen en die ware iet
enthousiast, met nameo er
de kunst- en de sportkla «e
„Pfff, moeilijk hè, die kei se,
verzuchten twee moedei a
lijktijdig. „Gelukkig won ge
keuze van onze dochter er.
slaggevend, dus ik hoop ksl
zij uiteindelijk met een i
lijke voorkeur komt.-
Marijn Kramp
Het weerzien met een schoolklas deed sommige ouders terugverlangen. Foto's: Mark Lamers
De tien minuten zijn voorbij
voordat de leraren goed en
wel op dreef zijn. Jammer,
vindt een vader. Hij had het
net zo naar zijn zin bij biolo
gie. „Ik zou zo terug willen
naar school, als ik dit allemaal
zie. Het is zoveel leuker dan in
mijn tijd."
Veel ouders schieten leerlin
gen aan tijdens de voorlich
tingsbijeenkomsten. Zij weten
immers het beste hoe het op
de betreffende school is. Het
Bonaventuracollege is daar
handig op ingesprongen en
heeft een leerlingenforum ter
beschikking van de ouders
maar zijn ze gelijktijdig wel
kom. Samen worden ze inge
deeld in klasjes en volgen ze
een aantal lessen. De leerlin
gen moeten bij elke les een
opdracht uitvoeren, de ouders
mogen blijven luisteren. He
laas is de tijd die voor de mi
ni-lesjes is ingeruimd, te kort.
