'Deur EU moet open'
BUITENLAND
Duitsland speelde grote rol bij gevangenenruil
Labour juicht over rapport lord Hutton
VS laten 20 gevangenen
uit Guantanamo gaan
EU schort import van
siervogels uit Azië op
President vast als illegaal
Henny Khan is haar
Pakistaanse lintje kwijt
Gouverneurs eisen uitstel verkiezingen
Eindelijk afgezwaaid
Rijken kopen
celstraffen af
tijn vrouw. Foto: AP
idees zou zijn
arteld in Syrië
- De Canadese regering
i onderzoek in naar de
tie van een Canadese
laar Syrië. De Canadese
ir Maher Ar ar, van Syri-
omst, werd in septem-
in New York gearres-
een tussenlanding op
r Montreal. Hij werd
t van het lidmaatschap
aedaNa dertien da-
jn verhoord werd hij
ië gedeporteerd. Daar
Aim een jaar vast. Ar ar
yrië te zijn gemarteld.
Canada zegt dat het
it van zijn arrestatie en
ae, wordt daar aan ge-
Berlijn/tel aviv/gpd - Hij wordt omschreven als onop
vallend, vriendelijk en efficiënt. Ernst Uhrlau (58) uit
Hamburg voerde namens de Bondsregering de gehei
me onderhandelingen die uiteindelijk leidden tot de
spectaculaire gevangenenruil tussen Israël en de Liba
nese Hezbollah, vandaag op een militair vliegveld er
gens in Duitsland.
Uhrlau is sinds 1998 coördinator voor de veiligheids
diensten op het departement van kanselier Gerhard
Schroder (SPD). De succesvolle onderhandelaar stu
deerde politicologie, sociologie en economie, was le
raar aan de Hamburgse politieschool en belandde uit
eindelijk als expert op het gebied van terrorisme en ter
reurbestrijding bij de binnenlandse veiligheidsdienst.
Daar hield hij zich onder meer bezig met terreurnet
werken als al-Qaeda. En hij onderhandelde de afgelo
pen maanden tussen Israël en Hezbollah. Sinds de zo-
m^r van 2003 hing volgens Uhrlau 'e^n doorbraak' in
de lucht. Medewerkers van de Bundesnachrichten-
dienst, onder wie hijzelf, hebben als 'eerlijke onder
handelaars' onvermoeibaar tussen de partijen gepen
deld.
De gevangenenruil heeft plaats op een geheim gehou
den Duitse luchtmachtbasis. Officieel omdat er tussen
Israël en Libanon geen rechtstreekse vliegverbinding
bestaat.
Daar arriveren twee Duitse militaire transportvliegtui
gen, uit Tel Aviv respectievelijk Beirut. In het vliegtuig
uit Israël bevinden zich 30 Arabische gijzelaars en ge
vangenen, het toestel uit Libanon vervoert de Israëli
sche zakenman Elchanan Tannenbaum en de licha
men van drie Israëlische soldaten.
Terwijl de Arabische gevangenen - afkomstig uit Liba
non, Marokko, Syrië, Libië en Soedan - in hun vliegtuig
moeten wachten zal een team van het Israëlische leger
de lijken van cfe Israëlische soldaten identificeren^ Pas
als dat positief wordt afgesloten krijgen de Arabische
gevangenen toestemming over te stappen in een ander
vliegtuig, dat hen naar Libanon brengt. In Israël en de
bezette gebieden worden dan 400 Palestijnse gevange
nen vrijgelaten. Ze gaan in bussen naar de grens met
Palestijns gebied.
Aan Israëls noordgrens begint tegelijkertijd de over
dracht van de stoffelijke resten van 59 Libanezen die
zijn omgekomen in de strijd tegen het Israëlische leger.
Een in Israël gevangen zittende Duitser, Stefan Smyrak,
heeft te kennen gegeven dat hij niet in Duitsland wil
blijven. Hij is bang dat hij door de Duitse veiligheids
dienst zal worden opgepakt in verband met zijn activi
teiten voor Hezbollah.
Hij zou betrokken zijn geweest bij de planning van een
aanslag op de Israëlische ambassade in Bonn. Smyrak,
die zich tot de islam heeft bekeerd, zal waarschijnlijk
meevliegen naar Libanon.
ottowa/anp-rtr - De Poolse president Aleksanderkwas-
niewski is gisteren tijdens een oponthoud op een Canadees
vliegveld enkele uren aangezien voor een illegale immigrant.
Dat vertelde hij zelf na terugkeer in Polen
Kwasniewski was na zijn bezoek aan de Verenigde Staten op
de terugweg, toen het vliegtuig waarin hij zat vanwege een
hevige sneeuwstorm moest landen in Canada. Op het vlieg
veld van St. John in Newfounland werden de Poolse presi
dent en zijn gevolg enkele uren opgesloten, omdat de Cana
dezen dachten dat ze te maken hadden met illegalen. Pas na
dat Poolse matrozen Kwasniewski herkenden, foto's maak
ten en om zijn handtekening vroegen, viel het kwartje bij het
luchthavenpersoneel.
„We hebben gemerkt wat het is om te worden behandeld als
een potentiële illegaal", aldus Kwasniewski, die de zaak ver
der niet hoog opneemt. De Poolse president had dinsdag
president Bush openlijk aangevallen over het strenge Ameri
kaanse visumbeleid, dat ook voor Poolse burgers geldt.
snslang voor
islagen Bali
isAR - De rechter in het
Jesische Denpasar heeft
lonesiër Zaenal Abidin,
iaamd Sarjiyo, tot levens-
leroordeeld wegens zijn
de bloedig aanslag op
rjiyo hielp bij de fabrica-
de bom die op 12 okto-
)02 in een uitgaansgele-
id 202 mensen van het le-
eroofde en velen ernstig
Indde. Veel slachtoffers
Australische toeristen,
bomaanslag kwamen ook
ederlanders om het leven.
nument voor
ia Lindh
Holm - In de Zweedse
Btad Stockholm wordt
lonument opgericht voor
jeptember vermoorde mi-
i buitenlandse zaken
tindh. Het monument,
aterinstallatie en een her-
figsplaat, komt op het
Irgarplein, waar Lindh de
lor ze werd neergestoken
latste toespraak hield.
I ongelukken
«pistes
- In Oostenrijk is het
ingelukken op de skipis-
toegenomen. In decem-
ien zes mensen om
:n en vielen circa 9000
len. Dat is anderhalf
iveel als het jaar ervoor,
de slachtoffers zijn voor-
Isnowboarders.
gspanden zijn
ichts taboe
L - De Belgische politie
jn negen uur 's avonds
uur 's morgens geen
landen meer binnenval-
jrzaak is een foutje van
gever, waardoor sinds 1
[de mogelijkheid voor
lijke huiszoekingen is in
leen. Dealers kunnen 's
[•gewoon hun waren ver-
De politie heeft de rege-
vraagd om het foutje te
[en.
gië stimuleert
iel slachten'
l - De Belgische dieren-
ïorganisatie GAIA heeft
cht ingediend bij de Eu-
Commissie omdat Bel-
toldoende zou optreden
ituele thuisslachtingen
joslims. Thuis slachten is
en op grond van Euro
gels. Volgens GAIA-voor-
fichel Vandenbosch
pel gemeenten de thuis-
jigen rond het Offerfeest
moslims oogluikend toe.
etten ze containers in de
joor het slachtafval. Zo
Igenlijk aan tot verboden
ïgen", meent hij.
en door brand
oepa Birma
>n - Bij een brand in een
jistisch heiligdom in Bir-
twintig doden gevallen,
ii anderen raakten ge-
Set vuur in de stoepa,
lulair is bij pelgrims en
ïn, brak dinsdagochtend
aasde vier uur lang door
I en tenten bij het heilig-
'aiktiyo Payadat, 190 ki-
ten oosten van de
lad Rangoon. Door de
lijn bijna honderd win-
twintig tenten verwoest.
re aardbeving
e Molukken
1 - Het oosten van de
|en is getroffen door een
ardbeving. De beving
gens de autoriteiten een
'an 6.8 op de schaal van
Het epicentrum was in
ran Seram, ruim 100 ki-
ten noordoosten van
dstad van de Molukken,
brussel/gpd - Als de Europese
landen hun grenzen niet wijder
openzetten voor vluchtelingen
en migranten, gaat dat onont
koombaar ten koste van hun
welvaart en economische ont
wikkeling.
Die boodschap richtte VN-se-
cretaris-generaal Kofi Annan
vanmorgen over de hoofden
van leden van het Europees
Parlement tot de leiders van de
Europese lidstaten.
„Immigratie vormt de oplos
sing voor het probleem waar al
le geïndustrialiseerde landen
mee kampen. En het schrijnen
de is dat de landen die hun
deuren het stevigst sluiten, de
immigranten straks het hardst
nodig hebben", zei hij in Brus
sel. Kofi Annan nam in Brussel
de Sacharov-prijs in ontvangst,
die het Europees Parlement
jaarlijks toekent aan mensen
die zich inzetten voor de men
senrechten. De prijs voor 2003
is bestemd voor de hele staf van
de Verenigde Naties, ter nage
dachtenis aan de 22 VN-mede-
werkers die omkwamen bij een
aanslag op het VN-hoofdkwar-
tier in Bagdad. In zijn toespraak
hield de secretaris-generaal een
hartstochtelijk pleidooi aan het
adres van de EU-landen om
meer ruimte te maken voor le
gale migratie. „Voor familieher
eniging, voor geschoolde en
ongeschoolde arbeiders, voor
vluchtelingen en gelukzoekers,
tijdelijk of permanent." De ver
grijzende bevolking van West-
Europa en de dalende bevol
kingscijfers laten geen andere
keus, zei hij, nog afgezien van
de humanitaire aspecten. „Ie
der land heeft het recht om te
beslissen welke migranten het
opneemt en welke niet. Maar
wij kunnen onze ogen niet slui
ten voor de rampen die veroor
zaakt worden door het feit dat
mensen geen uitweg meer zien,
nergens terecht kunnen, en
hun hoop richten op Europa."
Zonder emigranten, hield An
nan het Europarlement voor,
zullen de westerse landen op
den duur onherroepelijk stag
neren. „Dan zijn er straks geen
mensen meer om het werk te
doen en de economie draaiend
te houden. Migratie is niet de
volledige oplossing van dat pro
bleem, maar vormt er wel een
belangrijk deel van. Een Europa
met dichte deuren wordt on
herroepelijk een gieriger, ar
mer, zwakker en ouder Euro
pa."
Anan: Vluchtelingen en migranten zijn hard nodig
stockholm/anp-rtr - De Ver
enigde Staten laten ongeveer
twintig gevangenen uit de mili
taire basis Guantanamo Bay
vrij. Het gaat om gedetineerden
die worden beschouwd als een
geringe bedreiging voor de vei
ligheid. Dat zei de Amerikaanse
speciale gezant voor oorlogs
misdaden gisteren in Zweden,
waar hij een conferentie over
preventie van volkerenmoord
bijwoonde. Ongeveer 660 ver
meende strijders van de Tali
ban en al-Qaeda zitten op
Guantanamo Bay in Cuba vast
sinds zij gevangen werden ge
nomen in de door de VS geleide
oorlog in Afghanistan.
Hun detentie zonder proces
heeft wereldwijd tot protesten
geleid.
den haag/bangkok/anp-afp -
De Europese Commissie heeft
besloten de import van siervo
gels, zoals papegaaien, uit Azia
tische landen waar de vogel
griep heerst op te schorten. Dat
heeft de commissie in een ver
klaring namens de vijftien lid
staten meegedeeld.
De maatregel treft Cambodja,
Indonesië, Japan, Laos, Pakis
tan, China (inclusief Hong
kong), Zuid-Korea, Thailand en
Vietnam. De EU wil daarmee
„elk risico uitsluiten dat het vi
rus opduikt in de quarantaine-
gebieden van de lidstaten",
waar de vogels normaal gespro
ken tijdelijk verblijven voordat
ze de Unie binnenkomen, ver
duidelijkte het communiqué. In
2003 zijn ongeveer 100.000 sier
vogels, vooral papegaaien en
parkieten, in de EU geïmpor
teerd uit landen in de getroffen
regio. De meeste kwamen uit
Pakistan, China en Indonesië.
Frankrijk had de Europese
Commissie gisteren gevraagd
om een verbod op de invoer
van vogels uit landen in Azië
waar de vogelgriep heerst.
De getroffen Aziatische landen
hebben gisteren in de Thaise
hoofdstad Bangkok tijdens een
conferentie afspraken gemaakt
met de Verenigde Staten, de
Europese Unie en met interna
tionale organisaties. Het rui
men van kippen wordt gezien
als de beste manier om nieuwe
uitbraken tegen te gaan. Een
negatief reisadvies wordt niet
nodig geacht. Het zeer besmet
telijke virus H5N1 heerst in
Cambodja, China, Indonesië,
Japan, Laos, Vietnam, Zuid-Ko
rea en Thailand. In Taiwan en
Pakistan zou het gaan om een
minder gevaarlijk virus.
Een Vietnamese krant meldde
gisteren dat de autoriteiten een
uitbraak van vogelpest vorig
jaar juli in het noorden van het
land verborgen hebben gehou
den.
De regering ontkent de aantij
ging van de krant. In Vietnam
zijn al acht mensen gestorven
aan vogelgriep. Volgens de jon
gerenkrant van de communisti
sche partij Tuoi Tre heeft het
ministerie van landbouw en
plattelandsontwikkeling vorig
jaar na de uitbraak geen maat
regelen genomen om de ziekte
in te dammen. De krant baseert
zich op een rapport dat aan
premier Phan Van Khai is ge
stuurd.
islamabad/gpd - De hoge staatsonderscheiding die Henny
Khan, de Nederlandse echtgenote van de 'Vader van de Pakis
taanse-kernbom' Abdul Kadir Khan vier maanden geleden
kreeg, wordt haar afgenomen. Dit is gebeurd nu Khan steeds
openlijker wordt aangeduid als de hoofdverantwoordelijke
voor het doorsluizen van nucleaire geheimen vanuit Pakistan
naar Noord-Korea, Iran en Libië.
Henny Khan, wier familie uit Den Haag kómt, trouwde begin
jaren zeventig met Khan, die op dat moment studeerde in Ne
derland. Toen ze in 1975 met haar man naar Pakistan vertrok,
zaten in Kahns koffer de geheimen van het Nederlandse ultra-
centrifugeproject Urenco, die Khan gebruikte om de Pakis
taanse atoombom te bouwen. Henny, die inmiddels een Brits
paspoort heeft, en Abdul hebben twee dochters.
Zij kreeg een van Pakistans hoogste onderscheidingen, de Hil-
al-i-Imtiaz, vanwege haar 'jarenlange verdiensten voor Pakis
tan'.'
Niet alleen Henny Khan raakt haar medaille kwijt. Ook Abdul
Khan, die voor de bevolking nog altijd een held is, verliest zijn
drie onderscheidingen. Net als een tiental andere nucleaire fy
sici, die de afgelopen weken op verdenking van het doorgeven
van kerngeheimen zijn gearresteerd.
teheran/anp - De gouverneurs
van de Iraanse provincies wil
len dat de parlementsverkiezin
gen worden uitgesteld.
Ze hebben gisteravond in een
brief aan de minister van bin
nenlandse zaken laten weten
dat 'onder de huidige omstan
digheden' parlementsverkiezin
gen op de 20e februari 'onmo
gelijk' zijn. Het Iraanse persbu-
rerau IRNA heeft dit bericht. De
gouverneurs hadden gister
avond spoedoverleg in Tehe
ran. Ze menen dat een accepta
bele en nationale competitie
tussen de kandidaten voor vrije
en eerlijke verkiezingen onder
de huidige omstandigheden
onmogelijk is.
De gouverneurs wijten de pro
blemen aan de aartsconserva
tieve en machtige raad van
geestelijken, de Raad van Hoe
ders of Wachters. Die heeft op
grote schaal en in strijd met de
wet talrijke kandidaten voor de
verkiezingen uitgesloten, zo
stellen de provinciale bestuur
ders.
De gouverneurs zijn pessimis
tisch over de houding van de
twaalf behoudende 'Hoeders'.
Die zeggen op 30 januari een
besluit te nemen over de kandi
daten die tegen hun uitsluiting
voor de verldezingen hebben
geprotesteerd. Van de meer dan
8000 kandidaten werden er re
cent circa drieduizend afgewe
zen door de raad. Het gaat om
hervormingsgezinden. Na een
herziening op initiatief van de
geestelijk leider ayatollah Ali
Khamenei werden zevenhon
derd uitgesloten kandidaten
toch geschikt geacht.
De gouverneurs stellen dat ze
gezien de standpunten van de
raad helaas geen reden tot
hoop zien voor de overige afge
wezen kandidaten. Het was een
stap in de goede richting om de
zevenhonderd hun recht op
verkiesbaarheid terug te geven,
maar de rest blijft onrechtmatig
verstoken van hun recht mee te
doen aan de verkiezingen. Het
is derhalve niet mogelijk vrije
en eerlijke verkiezingen te hou
den, volgens de gouverneurs.
President Mohammad Khatami
hoopt nog steeds dat de crisis
op de valreep kan worden be
zworen. Vrijwel de voltallige re
gering heeft zijn ontslag inge
diend in verband met de gang
van zaken, maar dat heeft de
president niet geaccepteerd.
Khatami is een enigszins her
vormingsgezinde geestelijke,
wiens gematigde hervormings
plannen worden getorpedeerd
door de macht van de behou
dende geestelijkheid. Die heeft
in het huidige, steeds feller om
streden staatsbestel vrijwel al
tijd het laatste woord.
seoul - De Zuid-Koreaanse soldaat Jeon Yong-il salueert de troepen
die voor hem langs defileren in Pochun, bij de gedemilitariseerde zó
ne tussen Noord- en Zuid-Korea. Afgelopen december wist hij te ont
komen uit Noord-Korea, dat hem vijftig jaar geleden tijdens de Kore
aanse oorlog gevangen nam en sindsdien krijgsgevangen hield. For
meel was Jeon nog steeds onder de wapenen, en daarom zwaaide hij
vorige week pas officieel af. Deze week dook opnieuw een militair
op die via China wist te ontkomen uit Noord-Korea. Seoul gaat ervan
uit dat Noord-Korea nog zeker vijfhonderd krijgsgevangenen vast
houdt. Foto: Reuters
kopenhagen/ap - Wie in De
nemarken veroordeeld
wordt tot een korte celstraf
kan iemand inhuren om in
zijn plaats de straf uit te zit
ten. Dat heeft de krant Ekstra
Bladet gemeld. Volgens het
dagblad hebben al zo'n hon
derd mensen voor anderen
in de gevangenis gezeten.
Veroordeelden moeten zo'n
duizend Deense kronen (137
euro) per dag neertellen om
iemand in te huren, zei een
van de vervangers, 'Frank',
tegen de krant. Wie zich in
Denemarken bij een gevan
genis meldt om een straf uit
te zitten, hoeft alleen een
identiteitspas te laten zien.
Daar staan geen pasfoto of
vingerafdrukken op. De ver
vangers gebruiken de pas
van degene die eigenlijk ach
ter de tralies moet.
Tony Blair vrijgepleit van list en bedrog in affaire Kelly
door onze correspondent Esther Gotink
londen - Het rapport van lord Hutton over
de affaire Kelly in Groot-Brittannië is een
triomf voor premier Tony Blair. De onder
zoeksrechter pleit de premier vrij van list
en bedrog, en legt de schuld voor alle com
motie volledig op het bord van de Britse
staatsomroep BBC.
De BBC bracht vorig jaar een volgens Hut
ton ongefundeerd bericht dat de regering
het inlichtingenrapport over de massaver
nietigingswapens van Saddam Hussein had
aangedikt. Bron van het bericht was wa
penexpert David Kelly. Die pleegde zelf
moord nadat zijn naam werd onthuld. Vol
gens lord Hutton heeft de BBC zich schul
dig gemaakt aan 'een ongegronde aanval
op de integriteit van de regering'
De conclusies van het uitgebreide onder
zoek van Hutton verrasten iedereen. Hut-
tons rapport betekent een revanche voor
Blair en de Labourpartij. Onder luid ge
juich en applaus van partijgenoten sprak
een opgeluchte Blair het Lagerhuis toe. „De
afgelopen maanden hebben we beschuldi
gingen gehoord die de integriteit van de re
gering en van mijzelf als premier in het hart
raken. Ik ben beschuldigd van leugens, be
drog en hypocrisie." Daarop citeerde hij
het rapport: „Ongegrond!"
Opmerkelijk is de conclusie van lord Hut
ton dat er geen sprake was van een doelge
richte strategie van de Britse regering om
Kelly's naam in de openbaarheid te krijgen.
Hij stelt wel begrip te hebben voor het feit
dat de media dit beweerden, omdat alles
erop wees dat Kelly door de regering opzet
telijk voor de leeuwen is gegooid. Maar
Blair, defensieminister Geoff Hoon en
toenmalig regeringswoordvoerder Alastair
Campbell wilden volgens Hutton alleen
maar openheid van zaken geven, opdat
hen niet kon worden verweten de zaak in
de doofpot te stoppen.
Deze conclusie betekent dat ook Hoon op
gelucht kan ademhalen. Sinds Huttons
openbare hoorzittingen werd gedacht dat
hij na het uitkomen van het rapport zijn
boeltje kon pakken. Hutton bekritiseert
Hoon en diens medewerkers wel, omdat zij
Kelly onvoldoende informeerden en be
schermden toen zijn identiteit uitlekte.
De regering noch de BBC treft blaam voor
de zelfmoord van Kelly. Niemand kon we
ten dat Kelly zichzelf van het leven zou be
roven. Hutton verwijt de wapenspecialist
wel, dat hij met de BBC sprak terwijl hij
daartoe niet bevoegd was. Kelly's geheime
ontmoeting met Gilligan was tegen de ge
dragscode. Hij wist dat, oordeelt Hutton,
omdat hij er later over sprak met een colle
ga.
Mogelijk is dat feit ook de reden voor zijn
zelfmoord.
Hutton stelt dat onderzoek heeft aange
toond dat er niemand bij hem was toen hij
stierf. Dat sluit uit dat de ambtenaar is ver
moord.
Tony Blair bijt van zich af in het Lagerhuis, na de presentatie van het rapport van lord Hutton. Foto: EPA
