Tien ganzen hetzelfde als één koé
GESPREK VAN DE DAG
De Michelinsterren stralen niet meer zo in België
Drie dagen stemmen bij
voorronde Songfestival
Nederland maakt gelijk: 2-2
1
Overwinteren in
Nederland niet
zonder risico's
Lintje en schroevendraaier
Volkszangers
steeds gevierder
bij uitvaarten
DONDERDAG 29 JANUARI j
DAGELIJKS LEVEN
~ZS-GDOE M£- E^AI LoL-lt<L ~Z(T TE ET&Nl
MENSELIJK
Zwangere vrouwen die GEZOND
ETEN, krijgen kinderen die LAN
GER LEVEN. Dat suggereert de uit
komst van een onderzoek met mui
zen aan de universiteit van Cam
bridge. Muizenjongen van moeders
met een normaal dieet leven onge
veer twee jaar. Zwangere muizen die
een goed uitgebalanceerd, proteïne
rijk dieet kregen, zetten jongen op
de wereld die gemiddeld twee
maanden langer leefden. Muizen
die in de baarmoeder al ondervoed
waren, stierven ongeveer een half
jaar eerder dan de normale muizen.
Verder bleek dat muizen uit wel
doorvoede moeders beter bestand
zijn tegen ongezond eten. Het on
derzoek ondersteunt volgens weten
schappers de theorie dat kinderen
die te licht zijn bij hun geboorte
meer kans lopen op hart- en vaat
ziektes en andere aandoeningen als
zij ouder worden.
Slecht nieuws komt nooit alleen:
een paar dagen nadat actrice en zan
geres JENNIFER LOPEZ bekend
maakte te breken met acteur BEN
AFFLECK staan de ex-geliefden sa
men aan kop met het hoogste aantal
nominaties voor de Golden Raspber
ry (Razzy), de 'prijzen' voor de
slechtste films van het afgelopen
jaar. De volledige geflopte maffia-
comedy Gigli, waarin Affleck en Lo
pez een stel spelen, kreeg maar
liefst negen Razzie-nominaties, on
der meer in de categorieën voor
slechtste film en slechtste filmpaar.
De Golden Raspberry (Gouden Fram
boos) is een prijs die jaarlijks door
de Golden Raspberry Award Founda
tion wordt toegekend aan degenen
die verantwoordelijk zijn voor het al
lerslechtste op filmgebied dat het
afgelopen jaar is uitgebracht. De
keuze ervan wordt bepaald door zo'n
vijfhonderd filmkijkers die lid zijn
van de Foundation. De uitreiking van
de Razzies geschiedt een dag voor
de Oscar-uitreiking, op 28 februari.
Foto: Reuters
Wie eens op een andere manier in
Nederland op VAKANTIE wil, kan
met ingang van het nieuwe seizoen
een echte BOOMHUT boeken. Libé-
ma heeft er twee in de aanbieding
op vakantiepark Vinkeloord in het
Brabantse dorpje Vinkei. De hutten
zijn op een hoogte van bijna drie
meter gebouwd en te bereiken via
een vaste trap. Wie naar beneden
wil, kan desgewenst gebruik maken
van een glijbaan. Libéma heeft nog
een primeur: op Vinkeloord en twee
andere parken staan voortaan ook
compleet ingerichte tenten die zelfs
zijn voorzien van een eigen douche
en toilet.
'Godfather of Soul' JAMES BROWN
(70) is gisteren in South Carolina
gearresteerd op verdenking van
HUISELIJK GEWELD. Hij zou zijn
vrouw tijdens een ruzie tegen de
grond hebben gesmeten. De 33-jari-
ge Tomi Rae Brown liep schaafwon
den en blauwe plekken op en moest
voor behandeling naar het zieken
huis. Eind jaren '80 zat Brown 2,5
jaar gevangen wegens mishandeling
en een drugsmisdrijf. In 1998 werd
hij opnieuw veroordeeld wegens een
drugsmisdrijf. Afgelopen zomer kon
digde het echtpaar Brown met een
paginagrote advertentie in het tijd
schrift Variety nog zijn echtschei
ding aan. Brown trouwde in decem
ber 2001 met Tomi Rae, een van
zijn achtergrondzangeressen. Het
stel heeft een zoontje. Foto: Reuters
Bij de voorronde van het Eurovisie
Songfestival in Turkije krijgen 'tele-
voters' drie dagen de tijd hun stem
uit te brengen. De telefoonlijnen
gaan open direct na de uitzending
op woensdagavond 12 mei en sluiten
pas om 12 uur op zaterdag 15 mei.
Dit zegt Svante Stockselius, de Song
festival-supervisor van de European
Broadcasting Union (EBU).
Nederland is een van de middenmo-
Georges Braque
Wie onderaan begint, heeft
de meeste kans om te stijgen
ters uit het eindklassement van vorig
jaar die via de 'tussenronde' op
woensdag toegang moeten zien te
krijgen tot de finale van het Eurovisie
Songfestival. De uitslag van deze se
lectieronde wordt tijdens de finale op
zaterdagavond bekendgemaakt. De
winnaars krijgen dus pas op het laat
ste moment te horen dat ze een fina
leplaats veroverd hebben. Stockselius
hoopt hierdoor de spanning te ver
groten. Eerdere plannen om de stern-
procedure in de finale te bekorten
zijn afgeblazen. Elk land zal in de tv-
uitzending de hele uitslag voorlezen.
Dat heeft wel als gevolg dat het pro
gramma tien minuten langer zal gaan
duren. Verder is besloten om in Is
tanbul een andere, grotere zaal voor
het Eurovisie Songfestival aan te wij
zen. Het evenement vindt nu plaats
in het Abdi Ipekci Stadion, het natio
nale basketbal-complex met een ca
paciteit van 10.000 bezoekers, gpd
°i
De nieuwe Michelingids heeft de Belgen
een kater bezorgd. Voor het eerst in de ge
schiedenis heeft Nederland net zoveel res
taurants met de befaamde drie sterren als
de zuiderburen. 'België-Nederland: 2-2',
kopte Het Laatste Nieuws dinsdag. Ook de
andere media is het niet ontgaan dat er in
België al jarenlang nauwelijks nog sterren
bij komen.
Belgen waren jarenlang trots op hun gas
tronomie. Ze mochten graag lachen om
het land waar men kroketten uit de muur
eet. En waar nauwelijks een Michelinster
flonkert. In de beroemde 'rode gids' van
Michelin waren decennialang hooguit en
kele pagina's gewijd aan Nederland, terwijl
de Belgen de rest van het boekje vulden.
De laatste jaren is de gastronomische geo
grafie in rap tempo aan het veranderen.
Jonge Nederlandse koks veroveren een
plaatsje in de heilige gids, terwijl gerespec
teerde Belgische restaurants hun sterren
pracht moeten inleveren.
„Misschien zijn we wat te klassiek geble
ven. In andere landen is wat meer naar in
novaties gezocht", zegt Filiep Defraye, di
recteur van de vermaarde hotelschool
Spermalie in Brugge.Als men het al jaren
goed doet, is er minder de neiging om de
vernieuwen en te veranderen. Dat speelt
misschien parten", zegt ook Agnes Goy-
vaerts, culinair recensent van dagblad De
Morgen.
Jean-Pierre Bruneau, die als topkok en ei
genaar van het gelijknamige restaurant in
de Brusselse gemeente Ganshoren een van
zijn drie sterren moest inleveren, geeft nog
een andere reden. „Het wordt steeds
moeilijker om jonge koks te motiveren
voor dit vak. Wie in een sterrenzaak wil
werken, moet tegen heel veel stress kun
nen. Er mag echt niets fout gaan", zegt hij.
Defraye en Goyvaerts wijzen er echter op
dat de Nederlandse sterrenregen vooral te
maken heeft met het inlopen van een
enorme achterstand. „Nederland is bezig
met een inhaalslag. Hetzelfde zag je dertig
jaar geleden in Engeland. Daar was toen
helemaal geen gastronomische cultuur",
weet Goyvaerts.
Ze geeft toe dat ze er wel zijn, de middel-
^jg'
enjtg
Boltr;
g
matige Belgische restaurants waar dej
niet zo hard meer loopt en waar al j;
niets aan de inrichting is gedaan. M;
zegt ze, ook in België openen jonge
sen nieuwe zaken. „Kijk naar Bon Boi
Ukkel (bij Brussel). Het is er niet chii
maar men neemt er wel de keuken
eus." Bon Bon kreeg deze week zijn
ster.
De nieuwe topkoks in Nederland en
dinavië hebben de kunst afgekeken
gië, daarvan is schooldirecteur Defray
overtuigd. „Laatst waren hier Finse k<|
op stage. Men steelt met de ogen." B<r"
dien gaat het niet alleen om de top, a
hij. De Michelingids kent naast stem
vorkjes toe, voor de categorie net on<
top. „Daarvan heeft België er heel ve<
zijn nog altijd vrij verwend." anp
Ze zijn er weer, met 1,4 miljoen te
gelijk: overwinterende ganzen. Tot
plezier van vogelliefhebbers en tot
frustratie van menige boer. Met de
campagne Tour de Cans nodigt de
Vogelbescherming het publiek uit
de ganzen te gaan bekijken. Wie
ook meekijkt, is de jager: hij mag -
onder voorwaarden- weer op de
ganzen schieten. Over smakelijk
gras, verslempend land en mono
game ganzen.
Wij mogen dan vaak schelden op
onze kwakkelwinters, voor menig
gans is winters Nederland zoiets
als de Middellandse-Zeekust voor
ons. Aangename temperaturen,
goede verblijfsmogelijkheden en
lekker eten. De overwinterende
ganzen komen uit ijskoude oor
den: Siberië, Nova Zembla, Spits
bergen en Scandinavië. Als de
winter daar invalt, moeten ze naar
warmere streken voor voedsel.
Nederland is dan een goeie be
stemming. In zachte winters
groeit het gras hier langzaam door
en dit jonge wintergras is eiwitrijk.
Ook zijn er akkers met smakelijk
wintergraan. Een gans werkt zo'n
kilo plantaardig voedsel per dag
weg. Het land is vlak en dat is een
voordeel: vijanden zijn snel ont
dekt. En er is lekker veel water om
te dienen als slaapplaats. In Mid
den-Nederland vinden we vooral
veel kolganzen en grauwe ganzén,
maar soms zoekt ook een enkele
roodhalsgans, dwerggans of
sneeuwgans hier z'n vakantie
adres.
Geen enkele gans is het zich be
wust, maar diverse overheden zijn
druk met hun wel en wee. Zo zit
het ministerie van landbouw, na
tuurbeheer en voedselvoorziening
(LNV) in de maag met de stijgen
de kosten van schadevergoedin
gen uit het Faunafonds aan door
ganzen gedupeerde boeren.
Steeds meer ganzen overwinteren
in Nederland (onder meer door
het stopzetten van de jacht in ons
land en buurlanden en de toene
mende kwaliteit van ons gras).
Daardoor stijgt het uitgekeerde
bedrag met sprongen (van 1,7
miljoen euro in 2001 tot 4,3 mil
joen euro in 2003). Het ministerie
heeft besloten dat eind 2004 lan
delijk 80.000 hectare gebied wordt
aangewezen, waar de beesten vei
lig kunnen overwinteren. Daar-
nei
10]
ten
De overwinterende ganzen komen uit ijskoude oorden: Siberië, Nova Zembla, Spitsbergen en Scandinavië. Foto: ANP
WÈÊÊÈ
buiten zijn ze vogelvrij. Het gaat
dan om de kolgans en de grauwe
gans, de meest voorkomende
overwinteraars. Alle andere gan
zen moeten overal met rust gela
ten worden. Voor deze winter
geldt een overgangssituatie: pro
vincies mogen tijdelijke ontheffin
gen verlenen om op ganzen te
schieten. De provincie Utrecht en
Gelderland hebben dat gedaan.
„Prachtige dieren zijn het. Ze
spreken enorm tot mijn verbeel
ding. Zoals ze in het najaar in een
V-vorm aan komen vliegen... Als
jongetje van tien was ik al gek van
ganzen. Ik heb het boek van Nils
Holgersson helemaal stuk gele
zen." Hans Peeters, woordvoerder
van Vogelbescherming Neder
land, weet precies waarom hij
ganzen zo mooi vindt. „Het zijn
niet alleen mooie beesten, hun le
ven is heel interessant: ganzen
zijn monogaam en heel trouw. Als
f
In de Ridderzaal op het Binnenhof heeft politiek Den Haag gisteren af
scheid genomen van directeur-generaal van de Rijksvoorlichtingsdienst
Eef Brouwers. Tijdens de drukbezochte bijeenkomst werd hij benoemd tot
Officier in de Orde van Oranje Nassau. Brouwers, die eerder werkzaam
was in journalistiek en als directeur van de persdienst van Philips, is ne
gen jaar de hoogste baas van de RVD geweest. In zijn toespraak memo
reerde premier Balkenende dat de belangstelling bij de media voor het
koningshuis in deze periode flink is toegenomen. Brouwers kreeg te ma
ken met diverse 'koninklijke' affaires, zoals die rond Mabel Wisse Smit en
prinses Margarita. In die laatste zaak kwam Brouwers zelf volop in de
schijnwerpers te staan na de beschuldiging van de prinses dat hij haar tij
dens een gesprek in zijn kantoor had afgeluisterd. Later bleek dat wat
Margarita voor een verborgen microfoontje aanzag een schroef te zijn.
Tot de cadeaus die Brouwers mocht ontvangen, hoorde dan ook een
schroevendraaier. Brouwers, die met pensioen gaat, wordt opgevolgd
door Gerard van der Wulp. Foto: ANP/Marcel Antonisse
een gans wordt afgeschoten, zie je
dat een gans soms wel twee dagen
bij zijn dode partner blijft zitten."
De Vogelbescherming is er zwaar
op tegen dat nu weer op ganzen
geschoten mag worden. Peeters:
„Een slechte zaak. Daarmee zet
ten we een aantal stappen terug
in de tijd. En dat alleen maar om
een financiële reden: omdat de
schaderegeling te duur wordt."
Er zijn al ganzen gesneuveld in
het Utrechtse, weet A. Chabot,
voorzitter van de Utrechtse afde
ling van de jagersvereniging KNJV.
Hoeveel precies is pas in mei be
kend: dan zijn de rapportages van
alle jagers binnen. De jagers mo
gen alleen afdrukken als ze de
kolganzen en grauwe ganzen op
bepaalden plekken voor hun loop
krijgen: de zogeheten schadege-
voefige percelen (wintertarwe, net
ingezaaid grasland en land met
vollegrondsgroenten). De moeite
De opmars van populaire of inge
blikte muziek tijdens uitvaart
diensten is het bisdom Den Bosch
een doorn in het oog. Eind vorig
jaar presenteerde bisschop Hurk-
mans een speciale brochure met
duidelijke regels wegens de toege
nomen spanning tussen persoon
lijke wensen van de nabestaanden
en de rooms-katholieke liturgie.
Een cd van Frans Bauer bijvoor
beeld past volgens het bisdom
niet in een eredienst, levende mu
ziek daarentegen wel.
De muziek van de populaire
volkszanger wordt steeds vaker
gedraaid op begrafenissen en cre
maties. Dat blijkt uit de lijst van
populairste begrafenishits die
Monuta, de grootste uitvaartver-
zekeraar van Nederland, gisteren
heeft bekendgemaakt. Frans Bau
er staat drie keer in de top-50. 'Op
rode rozen vallen tranen', 'De re
genboog' en 'Bij ieder afscheid
valt een traan' zijn nummers die
veel Nederlanders graag horen tij
dens hun rouwverwerking. In de
lijst over 2002 kwam Bauer slechts
één maal voor.
Opvallend is dat ook andere
volkszangers een belangrijke posi-
die de jager moet doen om de
ganzen te verjagen, hangt af van
het menu van de beesten. Chabot:
„Bij een gewoon weiland zijn ze
wel weg als ze één of twee colle
ga's dood uit de lucht zien vallen.
Maar als het smakelijke jonge
groene sprieten zijn, blijven ze te
rugkomen." Per keer mogen ja
gers maximaal twee ganzen schie
ten.
Geen boer bij wie het hart warm
gaat kloppen als een paar duizend
ganzen neerstrijken op zijn land.
De beesten grazen als koeien,
poepen wat af en drukken met
hun poten de zompige grond
steeds verder in elkaar. Tien gan
zen vormen de equivalent van één
koe, qua begrazing en mestpro
ductie, is de vuistregel. Het land
'verslempt' daardoor, weet W.
Waalderbos van de landbouwor
ganisatie GLTO. „Ze trappen de
grond dicht en daardoor kan er
ten
et o
'rel ij
tdii
ad<
geen lucht meer bij." Als eere*
,een schadeclaim indient, ktf?.06
een deskundige van het FaiPr01
fonds langs. Die meet bijvor33
beeld de lengte van het gra^1
bepaalt in welke mate de gi£n
vervuild door de ganzenpo^
Voordat een boer de jager cP.
zen mag laten schieten, moP
eerst zijn uiterste best hebbr™
daan de ganzen te verjagen?13'
voorbeeld door het plaatser
stokken met wapperende vft J
of met behulp van knalapp:
Lukt dat niet, dan mag er gt £1
ten worden.
De Vogelbescherming biedfHT
winter de mogelijkheid san|ss®
met experts op stap te gaan
ganzen te bekijken. De data3 j
deze excursies zijn te vinder?
de website www.vogelbesclrf1®
mingnl- Eft"
Wim Langejan P31'
Frans Bauer: vaak gedraaid bij crematies. Foto: Archief
tie in de lijst innemen. De Gro
ningse troubadour Ede Staal is
goed vertegenwoordigd met de
nummers 'Donker West', 'Credo'
en 'Mien Toentje'. Op nummer 21
staat André Hazes met 'Droom
land'. Piet Veerman bekleedt met
'Sailing Home' de 31ste plaats en
Jantje Smit is nog steeds geliefd
met zijn evergreen 'Ik zing dit lied
voor jou alleen'.
Het 'Ave Maria' voert de lijst van
meest gedraaide nummers van
2003 aan. Andere traditionele lie
deren die al jaren onverschrokken
ïeft
in de top-50 staan, zijn 'Wavajj
waarvoor' van Mieke Telkai 52 j
'We'll meet again' van Vera wol
(10) en 'Candle in the windig
Elton John (18). Instrument
werken die al jaren meegaan j
onder meer 'De vier jaarget^^
van Vivaldi (8), 'Morgenstifyerel
mung' van Edvard Grieg (l{] gr,
Elise' van Beethoven (24) efcrui
'Bolero' van Ravel (32). Opfe^
lijk genoeg werd het laatst^ers
mer vorig jaar ook al uitgerien
tot meest beluisterde muzito';
dens het liefdesspel, anp j 0p|
igeri
