BINNENLAND 1
Vrees voor
bioterreur in
landbouw
10 jaar vast
Stein laconiek
onder dreigende
dijkdoorbraak
Dijk vlak voor verzakking nog geïnspecteerd
'WD wint geen kiezers door naar links te buigen'
Nieuwe bedragen minimumloon?
l oerde man
lidel terecht
Verdachte steekincident zegt te zijn misbruikt en mishandeld
Rapport in opdracht ministerie
Tweede Kamer twijfelt
over inhoud gifvaten
(advertentie)
k is Bank verlaagt
snte op hypotheken
.langere looptijd.
De bank
van vandaag
fortisbank.nl of bel gratis 0800-8182
ligingen voorbehouden. Effectieve rente 5.1%. Vraag naar de voorwaarden
door Hans van Soest
den haag - Als het aan de jonge
WD'ers Mark Rutte en Melanie
Schultz ligt, verlegt de WD haar
koers naar links. De partij moet
volgens de staatssecretarissen
haar 'parelketting-imago' af
schudden en nieuwe kiezers aan
zich binden. „Als je dat laatste
wilt, moetje zeker niet naar links
buigen", vindt de partijtop.
,,In het recente verleden heeft
de WD twee keer geprobeerd
haar electoraat uit te breiden
door de linkse kiezers te paaien.
Twee keer is dat op een verkie
zingsnederlaag uitgelopen."
Patrick van Schie, directeur van
de Teldersstichting (het weten
schappelijk bureau van de
WD), vindt dat Rutte en
Schultz een verkeerde keuze
maken.
De beide staatssecretarissen
(respectievelijk van sociale za
ken en verkeer) willen dat hun
partij een andere politieke
koers gaat varen. De partij
wordt te veel geassocieerd met
'Wassenaar' en onderwerpen
als financiële degelijkheid. Om
meer kiezers aan te spreken en
een écht brede volkspartij te
worden, moet de WD het over
een andere boeg gooien, vinden
zij. Het klassieke liberalisme
moet worden ingewisseld voor
een sociaal-liberalisme, waarbij
ook linkse kiezers zich thuis
voelen. Desnoods moet een fu
sie met een deel van de PvdA en
D66 worden overwogen.
Volgens Van Schie is het een
misvatting dat de WD alleen
een brede volkspartij kan wor
den door naar 'links' op te
schuiven. ,,Los van de vraag dat
onduidelijk is wat links en
rechts nu precies is, hebben
Voorhoeve en Dijkstal het in
het verleden al geprobeerd en
het is beide keren mislukt. Wie
gel daarentegen wilde van de
WD een brede volkspartij ma
ken met traditioneel rechtse
onderwerpen. Hem lukte het
wél een flink aantal zetels te
winnen."
Volgens Van Schie gaat het ver
haal van Rutte en Schultz
mank, omdat ze niet goed uit
leggen wat het door hen voor
gestane sociaal-liberalisme pre
cies inhoudt. Iets wat voormali
ge fractievoorzitters Voorhoeve
en Dijkstal ook verzuimden,
stelt hij. „Sociaal-liberalisme is
een onduidelijke term. Kiezers
willen juist politici die ergens
voor staan, die duidelijke zeg
gen wat ze willen. Ze willen
geen politici die hen naar de
mond praten. In het verleden
van de WD kwam deze discus
sie telkens terug, maar telkens
zijn het de als rechts te boek
staande leiders als Oud, Wiegel
en Bolkestein die de partij laten
groeien."
Elke keer als de partij een
rechts profiel heeft steekt in de
WD de angst de kop op dat de
partij kiezers van zich ver
vreemdt en zichzelf buitenspel
zet bij toekomstige coalitieon
derhandelingen. „Ten onrech
te", zegt Van Schie. „In 1994
won Bolkestein juist en smeed
de een coalitie met nota bene
de PvdA."
Overigens wist eerder ook WD-
'er Ed Nijpels met zijn jeugdige
uitstraling nieuwe groepen kie
zers aan zich te binden, maar
daarvoor verlegde hij niet zo
zeer de koers van de partij, als
wel de manier waarop de bood
schap verkocht werd.
Ook WD-fractievoorzitter Jo-
zias van Aartsen liet gisteren
weten de uitspraken van Rutte
en Schultz niet zo doordacht te
vinden. „Ik vind het goed dat
we debatteren over de koers
van de partij en onze oude
standpunten weer eens toetsen.
Ons manifest stamt uit 1972.
Maar het is onzin te beweren
dat de WD zich alleen profi
leert op onderwerpen als finan
ciële degelijkheid en veilig
heid", zegt hij met een verwij
zing naar kamerleden als Hirsi
Ali en Wilders, die zich onder
scheiden door hun opvattingen
over onderwijs en WAO.
Over een fusie met een deel van
de PvdA wil Van Aartsen al he
lemaal niet nadenken. Dat zou
ook heel dom zijn, beaamt Van
Schie. „Wat de rechtervleugel
van de PvdA en de linkervleugel
van de WD bindt is niet iets
wat veel kiezers aanspreekt. Dat
is een technocratische benade
ring van de samenleving, waar
in alles in regels wordt gego
ten."
(advertentie)
/-SZW.nl Dan weet u het snel
ger premier
>ns gestraft
woensdag 28 januari 2004
iam - De belager van
ir-president Balkenende
;r veroordeeld wegens
tot doodslag. De 33-jari-
uit Zoetermeer werd op
ber in Capelle aan den
angehouden. Hij was
1 mes op zak op zoek
z' t de woning van de pre-
man werd in 2001 in
4ag tot 21 maanden cel
Vileeld, waarvan zeven
r0 ïn voorwaardelijk.
,en halen
»m uit mest
e'- Drie Flevolandse
;el s gaan groene stroom
■j1 it mest. Daarvoor ge-
ze biogasinstallaties.
triciteit wordt verkocht
rgiebedrijf Nuon. De
t de boerderijen gebrui-
de warmte die bij het
rijkomt.
-lijsten
kleiner
/04g - De wachtlijsten
pleeg- en verzorgings-
•n thuiszorg zijn in 2003
irocent gedaald. Vooral
jiszorg zijn de wachttij-
fr*qter geworden. Volgens
^jcretaris Ross heeft het
r' 4beleid succes gehad. In
:org daalden de wacht-
issen 2002 en 2003 met
int. Voor de hele zorg
oktober 2003 nog een
it van ruim 54.000 per-
ie groep 60
in de min
g - Mensen met deels
A1 andsuitkering en deels
ot 1 uit werk krijgen min-
va subsidie. Gemiddeld
)mjom 60 euro per maand.
sAt staatssecretaris Rutte
zaken geantwoord
.in van Tweede-Kamer-
Sent van Groenlinks,
die huursubsidie ont
lat er dit jaar sowieso op
:rA door bezuinigingen
'r Cabinet. De toelage gaat
uFi euro omlaag.
[silet op
itelingen
tri)
Vluchtelingenorgani-
®viderland (VON) gaat
|Baters die moeten ver-
^eSmdat zij niet onder de
Angeling vallen, in de ga-
a jen. De VON is ervan
Iu8|i dat grote groepen
>nSg terug kunnen en wil
est?ze wijze aantonen.
jvooral om vluchtelin-
Arerug moeten naar lan-
Afghanistan en Somalië.
omf Ozgümüs sluit niet
b VON opvang gaat
r asielzoekers die niet
°fen a
1 lijve
rijven maar ook niet
AjVn.
rok)
te K - De 58-jarige Moha-
ysicha, die zaterdag in
eil werd ontvoerd, is te-
1 man werd gisteren in
l in goede gezondheid
ov®!ffen. Waar hij is gevon-
'8 A de ontvoerders zijn
,er vil de politie in het be-
!r nchet onderzoek niet
as ?j)e ontknoping van de
;n Ag kwam als een ver-
r®be politie heeft giste-
hensen opgepakt in
inet de zaak. De politie
onHkt hun rol in de ont-
_awl
'ent niet
)Al nepbanen
is gq - De regering heeft
ondi hoeveel neparbeids-
ler gn mensen afsluiten
[en Nartner uit het buiten-
i weüen. Het afgelopen
bij fteeft de Immigratie-
r m^iisatiedienst (IND)
ens iacten laten checken,
en diiedelijk niet in de haak
fnfttfensen die een bruid of
of thfn uit het buitenland
oor lieten 70 procent van
numloon verdienen,
ilen van hen daar niet
len sluiten ze valse
jn af met uitzendbu-
fverkgevers.
'Vanavond
geen kienen'
stein/anp - 'Vanavond geen
kienen in verband met crisis
centrum', staat op de deur van
gemeenschapshuis Socio Cen
ter in Stein. Een oudere vrouw
lacht schamper: „Dat kan niet,
ik kom hier altijd kienen." Even
later loopt ze teleurgesteld naar
buiten. „Wat is hier aan de
hand?" De dreigende dijkdoor
braak is in Stein nog niet tot ie
dereen doorgedrongen.
In het Socio Center vangt de so
ciale dienst tientallen mensen
op. Het Rode Kruis voorziet ze
van broodjes en koffie. De sfeer
is opperbest: mensen lachen,
maken kennis met andere
buurtbewoners en amuseren
zich uitstekend. Het maskeert
de onrust, die bij iedereen
heerst. Want wat als de dijk
doorbreekt? Dan stijgt het water
rond en in hun huis zeker twee
meter hoog.
Enkele mensen hebben hun
huisdieren moeten achterlaten.
Een jong echtpaar, dat hun en
kele maanden oude baby te
eten geeft, zegt hun katten naar
de eerste verdieping gedragen
te hebben. Voor het geval dat.
Maar wat als het water hoger
komt? „Als dat gebeurt, voel ik
me heel erg schuldig", zegt de
jonge moeder benepen.
Jac Madiol woont met zijn
vrouw al dertig jaar in een ap
partement in het kasteel aan
het Julianakanaal. Hij moest
zijn huis gistermiddag inder
haast verlaten en nam alleen
wat slaapspullen mee. „Wij
gaan naar onze zoon in Ge
leen", laat hij weten. Hij is dik
tevreden over de opvang door
de gemeente. „Ik dacht eerst
aan een brandweeroefening",
zegt hij peinzend. „Toen zei
een medebewoner dat ik mijn
auto moest weghalen en zelf
ook snel moest vertrekken. En
het ziet er voorlopig niet naar
uit dat we terug mogen."
Nee, hij vindt het niet eng om
naast de dijk te wonen. „Ik
denk dat het met een sisser af
loopt", zegt hij. Langzaam
maar zeker vertrekken de mees
te mensen uit het Socio Center.
Ze hebben onderdak bij familie
geregeld. Voor een enkeling
zoekt de socialq dienst nog een
oplossing.
In het gemeentehuis vergadert
de crisisstaf. De burgemeester
heeft nauwelijks tijd en verwijst
consequent naar de rampen
zender, de regionale omroep
LI. „Als er iets gebeurt, staat
het op LI-teletekst." Het is de
vraag of iedereen in staat is
daarop te kijken.
Een ziek meisje zit te wachten in het Socio Centre in Stein. Op de achtergrond: mensen die zich inschrij
ven voor de opvang. Foto: GPD/Peter Schols
stein/anp - Het deel van de dijk
dat gistermiddag langs het Juli
anakanaal in Stein wegzakte,
was vlak daarvoor, gisteroch
tend, nog geïnspecteerd door
medewerkers van Rijkswater
staat (RWS). Dat heeft een
woordvoerster van de dienst
vandaag verklaard. een fors stuk van de dijk was
Bij de schouw werd niets ver- gaan schuiven, waardoor die
dachts vastgesteld. Enkele uren elk moment kon doorbreken,
later merkte een wandelaar dat RWS is vanmorgen een onder-
Rij kswaterstaat stortte vanmorgen zandzakken in het gat in de dijk van het Julianakanaal. Foto: ANP/Marcel van Hoorn
zoek begonnen naar de oorzaak
van de dijkverschuiving. In de
loop van de dag worden daarbij
mogelijk duikers ingezet. Dat
was gisteren door het hoge wa
ter nog te gevaarlijk.
Medewerkers van Rijkswater
staat en de brandweer zijn de
hele nacht bezig geweest met
het versterken van de verzwakte
dijk. Ze deden dat met grote
zandzakken, zogenoemde Big
Bags. In elke zak kan ruim een
kubieke meter zand.
Het waterpeil is inmiddels met
in totaal 1.20 meter gezakt om
de druk op de dijk te verminde
ren en inspectie mogelijk te
maken. Aan de hand van deze
inspectie beoordeelt RWS hoe
groot het gevaar voor de omge
ving is.
Het achterland langs de dijk ligt
tot zes meter lager dan de wa
terspiegel van het kanaal bij
normale hoogte. Het kan nog
wel enkele dagen duren voor
dat de 543 geëvacueerde bewo
ners van Stein weer naar huis
mogen. Het gevaar van een
dijkdoorbraak is volgens RWS
nog lang niet geweken. Het
achterland bij de dijk is bijzon
der drassig.
Het Julianakanaal, tussen Lim-
mel en Maasbracht, werd tus
sen 1925 en 1935 gegraven. Het
moest continue scheepvaart
verkeer tussen deze plaatsen
mogelijk maken, omdat op dit
traject kanalisering van de
Maas niet mogelijk bleek. Het
kanaal loopt op enige afstand
van de Maas. Het Julianakanaal
is geschikt voor schepen met
een diepgang tot drie meter.
amsterdam/anp - De verdachte
van het steekincident op de
Mgr. Hermusschool in Amster
dam zegt het slachtoffer te heb
ben neergestoken, omdat hij
door de man zou zijn misbruikt
en mishandeld. Dat maakte het
Openbaar Ministerie gisteren
bekend.
Het misbruik zou hebben
plaatsgevonden tussen 1975 en
1980. Het OM onderzoekt of het
verhaal van de verdachte klopt,
maar dat is niet eenvoudig, zegt
een woordvoerder van het par
ket. „We kunnen het niet aan
het slachtoffer vragen en het is
meer dan twintig jaar geleden."
De 59-jarige medewerker van
de school werd vrijdag neerge
stoken door een 35-jarige oud
leerling. Dit gebeurde buiten
het zicht van de leerlingen van
de school. De man onderging
vrijdag een spoedoperatie en
ligt sindsdien op de intensieve
zorg van het VU-ziekenhuis.
Zijn toestand wordt omschre
ven als 'zorgwekkend'.
De verdachte kwam maandag
met zijn verklaring bij de rech-
ter-commissaris. Deze besloot
de voorlopige hechtenis met
tien dagen te verlengen.
De school wist dat de verdachte
onmiddellijk na zijn daad riep
dat hij seksueel misbruikt zou
zijn, „Dat heeft hij in alle con
sternatie geroepen", aldus be
stuursvoorzitter H. Bakker van
de Effatha Guyot Groep, waar
de Hermusschool onder valt.
„De dader maakte toen een ver
warde indruk en moest worden
gekalmeerd."
De directie van de school heeft
dit gegeven bewust niet naar
buiten gebracht omdat politie
en justitie het nog moesten on
derzoeken. Ook de familie van
den haag/gpd - De overheid
houdt al ruim een jaar rekening
met bioterroristische aanslagen
op de agrarische sector en de
voedselketen. Opzettelijke ver
spreiding van veeziektes, zoals
mond- en klauwzeer (mkz), var
kens- en vogelpest, zal tot maat
schappelijke ontwrichting en
een miljardenschade leiden. Ook
is er vrees dat terroristen en an
dere fanaten grote paniek ver
oorzaken door voedsel te vergif
tigen.
Bij het ministerie van land
bouw, natuurbeheer en voed
selveiligheid (LNV) ligt al sinds
september 2002 een rapport
over bioterrorisme in de land
bouw. Dat wordt bevestigd
door directeur W. van der Weij-
den van het Centrum voor
Landbouw en Milieu (CLM),
het instituut dat het rapport
heeft opgesteld.
Volgens Van der Weijden van
het CLM vormen radicale die
renactivisten op dit moment de
grootste bedreiging. Een die
renrechtenactivist dreigde in
2001 mkz te verspreiden op
veemarkten in de Verenigde
Staten. Het CLM vreest ook in
Nederland verspreiding van
mkz op meerdere plaatsen te
gelijk. Op zo'n rampscenario
hebben de huidige draaiboeken
van LNV geen antwoord, aldus
Van der Weijden. Van een drei
ging van 'al-Qaïda-achtige or
ganisaties' jegens landbouw en
voedselketen is niets gebleken.
Door de uitbraak van de vogel
pest in 2003 heeft het ministerie
van LNV een tijdlang weinig
met de aanbevelingen van het
CLM kunnen doen. Inmiddels
is een werkgroep ingesteld om
te kijken hoe Nederland zich
kan wapenen tegen bioterroris
tische aanslagen op de land
bouw en de voedselketen. Sa
men met de Voedsel- en Wa
renautoriteit (VWA) en het mi
nisterie van volksgezondheid
werkt LNV momenteel aan een
notitie over bioterrorisme.
Vervuiling van de voedselketen
en de landbouwsector kan voor
de mens grote gezondheidsrisi
co's tot gevolg hebben. Vergifti
ging of besmetting van levens
middelen kan leiden tot ziekte
en zelfs de dood. Tijdens de vo-
gelpestcrisis raakten vorig jaar
diverse ruimers van kippen be
smet met het virus. Een dieren
arts overleed aan de gevolgen,
al is nog steeds niet duidelijk
wat er precies is gebeurd. Het
ministerie komt over een
maand met een strategienota
infectieziekten, waarin naar
verwachting ook aandacht
wordt besteed aan scenario's
voor bioterrorisme, zoals een
aanval met het pokkenvirus.
Besmetting van vee met virus
sen veroorzaakt miljardenscha
des, afsluiting van wegen en
soms complete delen van het
land, maar ook grootschalige
inzet van overheidspersoneel,
tot het leger aan toe. Het Cen
traal Plan Bureau (CBP) becij
ferde de schade door de mkz-
crisis in 2001 op drie miljard
gulden en schatte dat de groei
van de Nederlandse economie
door de veeziekte 0,3 procent
lager zou uitvallen.
'Lichte verhoging arseen in zeewater'
het slachtoffer was nog niet in
gelicht. De school vindt het
'buitengewoon pijnlijk' dat het
motief nu bekend is geworden.
„De toestand van de medewer
ker is nog steeds kritiek en we
derhoor kan niet plaatsvinden",
aldus Bakker.
Gisteren gingen de leerlingen
van de Mgr. Hermusschool
voor het eerst weer naar school.
den helder/gpd) - Vier politieke
partijen in de Tweede-Kamer
hebben gisteren schriftelijke
vragen gesteld over de inhoud
van de vaten die het schip An-
dinet op 21 december in de
Noordzee verloor. Bij de frac
ties zijn twijfels ontstaan na be
richtgeving over verkeerde eti
ketten op de vaten.
Veel van de vaten in de drie op
de Noordzee geborgen contai
ners zijn zwaar gehavend. Toch
valt de lekkage van gif uit de
containers mee, aldus Rijkswa
terstaat. De 'lichte verhoging
van arseen' die tijdens de ber
ging van de eerste container in
het zeewater optrad, is niet
zorgwekkend.
De drie containers die op 21
december boven Texel in de
Noordzee belandden, zijn ge
borgen. Een blik in de eerste
container maakt duidelijk dat
het niet om een lentebuitje
ging, waarin de Andinet die dag
terechtkwam. Het dak van de
container is ingedeukt. De va
ten zijn zwaar beschadigd, de
pallets waar ze op stonden
goeddeels versplinterd en dui
delijk zichtbaar is de gele kleur
van de pasta die uit de vaten en
de container is gelekt. D66, SP,
Groenlinks en CDA hebben er
vragen over gesteld aan de mi
nister van landbouw en aan de
staatssecretaris van milieu.
De twijfel die bij de fracties is
gerezen, richt zich vooral op de
vraag of er nu arseenpentoxide
of arseenzuur in de vaten heeft
gezeten. Arseenzuur zou veel
giftiger zijn dan arseenpentoxi
de, waarover steeds is gespro
ken.
Uit alle containers lekte tijdens
de berging een gele vloeistof.
Volgens Rijkswaterstaat staat
voor honderd procent vast dat
het om CCA 72 gaat, een im
pregneermiddel voor hout, met
daarin het giftige arseen
pentoxide. „De verhalen over
arseenzuur zijn niet waar", stelt
J. Huisman van Rijkswaterstaat.
Wel is het zo dat arseenpentoxi
de wanneer het met water in
contact komt, verandert in ar
seenzuur.
Tijdens de berging van de eer
ste container werd in het water
een verhoogde concentratie ar
seen gemeten. Op 150 meter af
stand van de berging was daar
van geen sprake meer. Milieu
organisatie Greenpeace was
ook bij het bergen van de con
tainers en heeft vissen, krabben
en kreeften gevangen om te
controleren of ze besmet zijn
geraakt met het gif. De uitslag
van dat onderzoek wordt aan
het eind van de week verwacht.
De inhoud van de containers
wordt vernietigd bij Afvalver
werking Rotterdam. Ook wordt
daar aanvullend onderzoek ge
daan. De marine zoekt nog
naar de 63 losse vaten die in zee
belandden.
