LEIDE
Leiden naar
rechter voor
stationsflat
'Mensen geven niet zo graag meer'
Ik hoef niet het dubbele te verdienen'
Leidsch Dagblad
R1
REGIO
statische
iducten naar
stvlietpolder
loorden
'Schoon genoeg van loze beloftes'
Topmerk keukens tegen afbraakprijzen.
SieMatic
Regenboog
naar Turkse
moskee
Leidsch Dagblad
zaterdag 24 januari 2004
[Toneelstuk
ciaal voor
illy Frijda
'ieterskerk:
tauratie
hoog niveau
Leidse orgeldraaiers zoeken hun heil in de verhuur
De Fabriek voor Diasta-
Producten aan de Leidse
k overweegt een verhui-
aar het toekomstige be-
rrein in de Oostvlietpol-
at zegt directeur Martijn
nadat in het Dagblad van
lorden het bericht ver
dat het bedrijf naar de
aven in Groningen zou
sen. Diastatische Pro
kan in die noordelijke
een plek krijgen naast
ieuwe moutfabriek van
drijf Holland Malt, dat
grondstof levert voor
rikant Bavaria,
briek voor Diastatische
[en maakt jaarlijks 4000
1 loutextract, een zoete
die als bakkerijgrondstof
gebruikt. Het bedrijf
I geruime tijd op de top
productiecapaciteit en
igt uit te breiden. Dat
'elijks nog aan de Rijn-
idat het bedrijf daar
is door woningen. Fel-
nu een onderzoek uit-
imet drie opties: op de-
ilek blijven, verhuizen
Oostvlietpolder of naar
laven.
opties kleven voor- en
Verhuizing naar de
'en betekent een forse
iductie. Tegenover de
ïische voordelen staan
iciale nadelen. De 25
ilsleden moeten im-
huizen. In dat opzicht
itvlietpolder weer aan-
Feller wacht de on-
iresultaten af en beslist
lari.
door Rody van der Pols
leiden - Winkelen in de Leidse
Haarlemmerstraat op marktda
gen. Daar hoort het geluid van
een draaiorgel bij en het ritmi
sche gerammel van een bakje
vol muntjes. De vraag is echter
hoe lang dat nog duurt. Sinds
de invoering van de euro ver
dienen de orgeldraaiers bijna
niets meer. „Over vijfjaar is het
draaiorgel uit het straatbeeld
verdwenen", voorspellen de
Leidse orgelbouwers Les (58) en
Fabian (32) Krul. Toch wanho
pen vader en zoon niet. „Met
de verhuur van onze orgels red
den we het wel."
Draaiorgelman. Het is een uit
stervend beroep. Letterlijk.
„Vorig jaar zijn 22 orgelmannen
overleden", weet Les Krul.
„Daarmee zijn er nog zo'n vijf
tig over die er ook echt van le
ven. Over een jaar zijn dat er
nog 25. En zo gaat het door.
Nieuwe komen er niet bij", zegt
de Leidenaar. Over enkele ja
ren, zo voorspelt hij, zal het ty
pische, door een blaasbalg op
gewekte geluid van het piere
ment in geen enkele Neder
landse straat meer klinken.
De Nederlandse Kring van
Draaiorgelvrienden trok deze
week aan de bel. De club be
staat vijftig jaar, maar vreest dat
het haar laatste jubileum is als
het zo doorgaat. Sinds de in
voering van de euro zijn de in
komsten van de orgelmannen
met twintig procent gedaald.
Financieel dreigen zij het loodje
te leggen.
Les Krul knikt instemmend.
„Iedereen kampt met de euro.
Mensen geven niet zo graag
meer. Vijftig eurocent is toch
meer dan een piekie. Boven
dien lijken al die muntjes op el
kaar. Tien of vijftig cent, het
verschil zie je zo makkelijk niet.
Ouderen zeggen dan: ik heb
geen verstand meer van dit
geld, ik geef maar niks." Zijn
zoon, die enkele jaren geleden
het bedrijf heeft overgenomen,
vult aan: „Of er komen twee
kinderen bij je: de ene met twee
cent, de ander met één cent.
Daar laat je die orgelman toch
niet voor bukken?"
Toch is de malaise onder de or-
De Leidse orgelman Les Krul poetst één van zijn instrumenten op. Foto: Hielco Kuipers
gelmannen niet alleen aan de
invoering van de euro te wijten,
zegt de oude Krul. Ook daar
vóór ging het al niet best in 'or
gelland'. Het pierement is
steeds minder populair. „Voor
al jongeren hebben er weinig
mee. Die geven hun geld liever
aan iets anders uit", zegt Les.
Zijn zoon: „Als er van de vijf
honderd jongeren die langsko
men tien iets geven, ben ik al
blij. En dan heb ik het nog rela
tief gemakkelijk, omdat ik zelf
jong ben."
Maar daarover wil het duo ei
genlijk liever niet te veel klagen.
Om het geld word je sowieso
geen orgelman. Nu niet, maar
ook vroeger niet. In dat opzicht
is er weinig veranderd. Veertig
jaar geleden was het ook al heel
hard werken voor een karig
loon, weet Les maar al te goed.
„Ik kan me die dagen nog goed
herinneren. We vertrokken om
zeven uur 's ochtends vanuit
Leiden. Duwden we dat orgel
met z'n drieën helemaal naar
Hillegom. Twintig kilometer,
anderhalf uur. 'Kun je niet gaan
werken', kreeg je nog wel eens
te horen als je de huizen afging,
's Avonds om acht uur was je
weer terug. Had je een paar gul
den verdiend."
Maar dat gaf niet. Want orgel
man word je uit liefde. Dat is
niet veranderd. „Het is een
soort ziekte", zegt Fabian. „Die
muziek doet iets met je. Kip
penvel." Hij wijst naar de hou
ten constructie in een hoek van
zijn werkplaats. „Straks gaat er
een stuk leer omheen, wordt
het een blaasbalg, het hart van
het orgel. Daar komt dan plot
seling geluid uit. Dat is toch een
soort magie: dat je uit een stuk
hout prachtige klanken kunt to
veren."
Vanwege zijn liefde voor het or
gel zal Fabian het bedrijf van
zijn vader voortzetten, als een
van de weinige jonge orgel
draaiers in het land. Bij hem
zijn de zes instrumenten die
zijn vader in de loop der jaren
verzameld heeft in goede han
den. Dat het draaien op straat
binnenkort afgelopen zal zijn,
accepteert de Leidenaar. „Het
is jammer, maar het is niet an
ders." De toekomst zit wat hem
betreft in de verhuur. Nu al
staat hij regelmatig op feesten
en partijen met zijn pierement.
Of een stel winkeliers vragen
hem om te komen spelen. „Een
tijdje geleden nog: stonden we
met een paar andere orgelman
nen op de Rijneke Boulevard in
Zoeterwoude-Rijndijk. Dat zijn
leuke dingen."
De belangstelling voor de draai
orgels mag verflauwen, ze zul
len niet verdwijnen, menen va
der en zoon. „Dat bewijst ook
de Draaiorgeldag in de Hoog
landse kerk. Die wordt al een
paar jaar met veel succes ge
houden", zegt Fabian. Hetzelf
de geldt voor de orgelmannen.
Uiteindelijk zullen er een paar
overblijven. Les: „Orgeldraaier
ben je en dat blijf je. Je hele le
ven lang. Zelfs op je begrafenis
staat het orgel nog te spelen."
door Robbert Minkhorst
leiden - Leiden sleept project
ontwikkelaar Ronnie van de Put
te voor de rechter om van hem
af te komen. De gemeente heeft
geen enkele fiducie meer in Van
de Puttes beloftes dat hij op de
lege plek tegenover station Lei
den Centraal kantoren, winkels
en appartementen bouwt.
Het geduld van de gemeente
met de projectontwikkelaar is
op. Leiden wacht al jaren tot
Van de Putte begint. Hij is
meermalen aangesproken op
de vertraging - steeds zonder
resultaat. Ruim anderhalf jaar
geleden dreigde de gemeente al
met een onteigeningsprocedu
re. De ondernemer beloofde
beterschap. Toen ambtenaren
hem daar eind 2002 aan herin
nerden, zei Van de Putte dat hij
'volgende week' zou beginnen.
Leiden heeft 'schoon genoeg
van de loze beloftes', geeft
PvdA-wethouder Ron Hille-
brand van ruimtelijke ordening
aan. „De lijst van toezeggingen
is inmiddels zo lang, dat een
nieuwe toezegging volstrekt on
geloofwaardig is. We hebben er
geen enkel vertrouwen meer
in."
Op de plek van de vroegere sta
tionsflat of kraakflat wilde Van
de Putte altijd winkels, kanto
ren en zo'n 75 tot 100 apparte
menten bouwen. De oude flat is
in 2000 in opdracht van de pro
jectontwikkelaar gesloopt. Het
nieuwe complex zou drie punt
daken krijgen en ruim vijftig
meter hoog worden. Met die
plannen heeft de gemeente
lang geleden ook ingestemd.
Van de Putte was vrijdagmid
dag niet bereikbaar voor een re
actie.
De gemeente heeft nu een pro
cedure aangespannen bij de
Haagse rechtbank. Leiden wil
de overeenkomst met Van de
Putte ontbinden. Volgens de
gemeente pleegt hij contract
breuk en komt hij afspraken
niet na. Zodra Leiden deze zaak
heeft gewonnen, begint het een
onteigeningsprocedure.
De wethouder vreest dat het
nog wel enige jaren duurt voor
er überhaupt gebouwd wordt
op de plek die politici al schert
send 'het zwembad van Hille-
brand' zijn gaan noemen. Van
de Putte kan de zaak ophou
den. Volgens Hillebrand zit er
echter niets anders op dan de
procedure bij de rechter door te
zetten. Hij wil pertinent geen
'Noordwijkse toestanden'. Daar
heeft Van de Putte meer grond
in bezit en houdt hij de ge
meente al veel langer in de
greep.
Is Leiden eenmaal eigenaar van
de grond bij het station, dan
kan het Van de Puttes bouw
plan zelf uitvoeren, of dat laten
doen. Ook is mogelijk dat Lei
den een geheel nieuw project
ontwikkelt.
(advertentie)
JDE stelling
De media moeten
zich niet bemoeien
met het privé-leven
van politici.
Geef uw mening 'i
www.leidschdagblad.nl
(advertenties)
SP-Kamerlid Fenna Vergeer uit Leiden was deze week veelvuldig in het nieuws. De
integratiecommissie-Blok waar ze deel van uitmaakte, kreeg een lading kritiek over
zich heen. De SP kwam in opspraak door het Kamerlid Ali Lazrak die weigert zijn
salaris aan de partij af te dragen. Vergeer verscheen ook op de condoleance-dienst
op het Haagse Terra College.
van
ïnso(
oofd;
lameif,
30.
tukje
een
een
de oir
g san„
Israëlfo
27.
mbo<
teel kritiek op het rapport van de inte-
omrnissie. Het zou te vaag en tweeslach-
pport is niet slap. De schijnbare tegen-
is juist de kracht van het rapport. De
heeft niets gedaan, maar veel allochto-
er op eigen kracht toch in geslaagd
lig leven op te bouwen."
kritiek geen pijn als je er zo lang aan
verkt?
iek trok na de eerste dag alweer bij. Het
:r zijn als de critici recht van spreken
maar dat zie ik absoluut niet. Wat wij
s dat zwarte wijken moeten verdwijnen
;ngde wijken moeten ontstaan. Er is
istuurd, waardoor je rijke witte, en ar-
rte wijken hebt gekregen. Daar is tig
)r gewaarschuwd. Nu krijg je van die
immers die roepen: het lijkt hier wel
anboel. Het onderwijs kun je sneller
en dan de huisvesting. We moeten af
warte scholen, want kinderen zien
:en maar allochtonen. Missen daar-
igelijkheid om de taal te oefenen en
en op te bouwen."
ijdens uw werk voor de commissie ge
maakt van ervaringen in het Leidse?
tie gaat nadrukkelijk niet alleen over
ste steden. Juist in middelgrote steden
:n kun je snel gaan mengen, makkelij-
,0 in grote steden. Leiden is een school-
ld van hoe het nog goed kan komen. Ik
jaar in Noord gewoond, precies in de
dat de eerste gastarbeiders kwamen,
n soms onder erbarmelijke omstandig-
pensions. Bij mijn kinderen op de la-
ool kwamen steeds meer allochtone
R. Er was geen enkel overheidsbeleid
roepen te laten mengen. Alles moest
lensen zelf komen, om isolatie en ver
ing te voorkomen. De SP stelde een
ingscursus avant la lettre voor. In de
:eraad viel dat niet in goede aarde, het
'ewezen als een verwerpelijke manier
iding. Nu denk je: hoe is dat mogelijk?
yrdt altijd verweten het politiek correct
te hebben aangewakkerd.
I partijen hebben alleen een grote
I/er het toelatingsbeleid, waarmee je de
pe problemen niet wegneemt. In
braken we voortdurend autochtonen
[waren omdat ze altijd maar respect
moesten hebben voor andere culturen, zonder
dat de nieuwkomers Nederlands hoefden te le
ren. De ongelijkheid tussen man en vrouw viel
erg op. Je mocht als buurvrouw de buurman
soms niet eens een hand geven. Sommige ou
ders lieten hun kinderen tot 's avonds laat bui
ten spelen, mannen sleutelden op straat aan
hun auto's, groenteboeren stalden hun waar
uit over de hele stoep. Het waren kleine dinge
tjes, maar slecht voor de sfeer in de buurt. Res
pect wordt dan al snel onverschilligheid."
De SP was deze week nog meer in het nieuws.
SP-Kamerlid Ali Lazrak weigert zijn salaris aan
de partij af te dragen. Doet u dat zelf wel met
plezier?
„We willen in de SP geen carrièremakers, die
politiek bedrijven om het hoge salaris. We wil
len dat onze politici feeling hebben met men
sen met een gewoon inkomen. Het is geen ar
moe, hoor, met 2180 euro netto. Onkosten
worden vergoed, als ik een pak nodig heb voor
het werk, krijg ik dat vergoed."
Hoeveel uur werkt u voor die vergoedingdie de
partij biedt?
„Ik probeer één dag per week vrij te houden.
Zes dagen van meer dan acht uur werken
wordt wel verwacht. Je moet altijd bereikbaar
zijn, tijdens je vakantie kun je teruggeroepen
worden, dat hoort erbij. Ik weet wel dat ik het
dubbele kan verdienen, maar dat hoef ik niet."
U was deze week bij de condoleance-dienst op
het Haagse Terra College. Was de schietpartij
op die school een incident of is er meer aan de
hand?
„Geweld op scholen neemt onacceptabele vor
men aan. Veel kinderen zijn ontworteld, omdat
ze een kloof ervaren tussen wat ze thuis en op
school meekrijgen. Het zou weer normaal
moeten worden dat de kleuterleidster of leraar
thuis komt praten. Als er nauwer contact is,
merkt de school het ook sneller als een kind
niet gesteund wordt thuis. Sommige ouders
kan het niets schelen wat hun kind op school
doet, die band moet nauwer."
Detectiepoortjes op school? Cameratoezicht?
.Allemaal niet nodig. Een school is geen ge
vangenis en moet warmte en geborgenheid
uitstralen."
tekst: Silvan Schoonhoven
foto: Jos van Leeuwen
De term 'afbraakprijzen' past eigenlijk niet bij zo'n befaamd keukenmerk, maar voor een keer verkopen wij
enkele originele SieMatic keukens voor 'afbraakprijzen'. Omdat deze showroomkeukens plaats moeten maken
voor de allernieuwste SieMatic modellen. Deopruimkeukens worden compleet op maat geleverd. Op is op.
Kom snel langs bij één van onze SieMatic adviseurs. Kijk voor dealeradressen in de Gouden Gids of bel
0800 - 0042 of kijk op www.siematic-showroomkeukens.nl. U bespaart duizenden euro's.
LEIDERDORP SieMatic Leiderdorp Meubelplein 11
www.siematic-showroomkeukens.nl
leiden - Kerkelijk centrum de
Regenboog brengt volgende
week zondag een bezoek aan de
Turkse moskee aan de Cura-
9aostraat. Om 15.00 uur begint
in de Regenboog een introduc
tie over de islam. Daarna gaat
de groep naar de moskee, waar
eerst een rondleiding is. Daarop
volgt een Turkse maaltijd - voor
eigen rekening. De Regenboog
heeft nog meer activiteiten.
Theoloog Piet Dirksen houdt op
donderdagen een serie over de
wetten van het Oude Testa
ment. Informatie daarover via
071-5212858. Voor ouders van
pubers heeft de Regenboog een
serie avonden waarop ervarin
gen worden uitgewisseld. Dins
dag 3 februari is de eerstvolgen
de bijeenkomst.
Ja, ik word abonnee en ontvang
Naam
Straat
Postcode
Telefoon
Wij gaan zorgvuldig om met persoonsgegevens. In i
Ik neem een:
maandabonnement
automatische betaling 19,70
kwartaalabonnement
automatische betaling 56,20
betaling per acceptgiro 56,70
de krant eerst 2 weken gratis.
_QMnv__
cwWole nabezwgtng)
het colofon van de krant treft u nadere informatie aan
Bij machtiging tot
automatische betaling
krijgt u bovendien een
1/5 Staatslot met
Jackpot cadeau
Handtekening:
712141
400121
Stuur deze bon in een envelop, V1
zonder postzegel, naar:
Leidsch Dagblad, abonneeservice.
Antwoordnummer 10050 2300 VB Leiden
www.leidschdagblad.nl
