ECONOMIE
'Chronisch zieken fors achteruit'
's Werelds grootste zakentop in Davos begonnen
'Brussel geen suikeroom voor nieuwe lidstaten'
Philips strijkt plooien glad met Unilever
Ministerie noemt berekeningen Nibud onvolledig
Weser Tunnel vervangt veerboten
Twee halen en een betalen went
Alleen woorden krijgen
eurokoers niet omlaag
Olieprijs hoog
Ondernemers en overheid
gaan woud van regels te lijf
iiderd banen
bij Delta
J|Urc - Bij Delta Infra,
(Lel van het Zeeuwse
Ibedrijf Delta, verdwij-
(jkoniende drie jaar hon-
«Lnen. Veertig mensen
n herplaatst binnen het
(|De overige zestig banen
jjnen door natuurlijk ver-
(pelta Inff a is verantwoor-
""Tfoor het onderhoud en
Jegvan kabels en leidin-
Ofc inkrimping betekent
Afmeer dat leidingen en
minder snel vervangen
k Vier grote districtskan-
Lorden gecentraliseerd in
Inkomen er vijf kleinere
/tntoren vanwaaruit de
ifcrs opereren.
jaru is dupe
ioenenfraude
(W - Subaru Benelux
jjet slachtoffer te zijn van
Ioenenfraude bij een be-
Aalsmeer, die maandag
uiten kwam. Dat meldde
jrnetversie van Automoti-
i vakblad voor de auto-
k op basis van een
•sprek met directeur J.
an Subaru Benelux,
leperkte zich later op de
de mededeling dat hij
/•Inde het onderzoek niets
IJggen". Tegen Automoti
ve Benelux-directeur van
ófabrikant dat hij de frau-
ersoonlijk heeft opgepakt
jleverd bij de politie,
lag werd bekend dat een
[je boekhouder 18 mil-
:o verduisterde.
toerders matig
ief over 2004
eer - Na een tegenval-
)3 zijn Nederlandse
irtondememers gema-
litief over dit jaar. Dat
jt onderzoek van Trans-
Logistiek Nederland
,o'n 38 procent van de
Iers beoordeelt 2003 als
6 procent als slecht,
idere kant noemt 25
van de werkgevers 2003
het vierde kwartaal be-
beter te gaan met de
frteurs. Veel ondeme-
zagen de winst stijgen,
tor trekt zich dit jaar ver-
jhet slop, is de verwach-
n veel werkgevers.
trekt klacht
vieze wc's in
|il - Transavia heeft gis-
Vakbond voor Neder-
jabinepersoneel op het
feroepen omdat de bond
pat de wc's in de vliegtui-
ITransavia vies zijn. Tij-
|t spoedoverleg heeft
porzitter Popelier toege-
filiat daar geen sprake van
:ns Transavia-topman
n Brink waren de uitla-
ïiet op feiten gebaseerd,
laadt ons bedrijf en zijn
erkers onnodig", voegde
aan toe. Popelier zei dat
'een fout heeft gemaakt.
productie
toegenomen
De wereldwijde staal-
ie is vorig jaar met 6,6
toegenomen. De flinke
is vooral toe te schrijven
ictiviteit in China, waar
cent meer staal werd
iceerd. Dit heeft de on
sorganisatie Internatio-
ïand Steel Institute gis-
ïeegedeeld. China is het
and dat in een jaar meer
J™miljoen ton staal pro-
'NEI de, Japan volgde op gro
nd met 110,5 miljoen
VS bleven op de derde
lva(ï net 91,4 miljoen ton.
mode-en
^[tzaken vast
De onderhandelingen
ncHIfc nieuwe CAO voor de
[en Sportdetailhandel
nuurvast. Brancheorga-
Mitex en vakbonden
jenstenbond en FNV
moten hebben gisteren
dat zij niet meer met el-
aten. Hierdoor dreigt
O-loze periode voor de
'werknemers in de sec
lude CAO liep op 1 april
De vakbonden eisen
cent meer loon. Ook
ners bij schoenenzaken
0 te verliezen.
loven AVR in
sk gaat dicht
fiv' am Het afval- en mi-
>:;:v :ern AVR sluit dén van
ovens voor gevaarlijk
het Botlek-gebied bij
ini. Daardoor verdwij-
a vijftig arbeidsplaat
centrale onderne-
»2d heeft inmiddels in
ky I met de sluiting die op
een feit zal zijn. De
pit de jaren zeventig da-
oven sluit omdat de
dieid de verliezen op de
He ervan niet dekt. Over
jmst van de tweede
>r chemisch afval is de
r in gesprek met het mi-
Veel afval gaat nu naar
kopere cementindustrie
•nië en naar zoutmijnen
(land.
)e4
woensdag 21 januari 2004
Leger des Heils erft van McDonald's
alexandria/anp - Het Leger des Heils in de VS ontvangt binnen
kort waarschijnlijk meer dan 1,5 miljard dollar (1,2 miljard euro)
van dë weduwe van McDonald's-oprichter Ray Kroc. Joan B. Kroc
overleed 12 oktober vorig jaar. De liefdadigheidsinstelling ontvangt
de donatie als de waarde van haar bezit definitief is vastgesteld.
Kroc was tijdens haar leven al een grote donateur van het Leger
des Heils. In 2002 werd bijvoorbeeld in San Diego een groot op
vangcentrum voor hulpbehoevenden geopend dat door de wedu
we van Ray Kroc met 92 miljoen dollar was gefinancierd. Het is de
bedoeling dat de nieuwe gift voor een belangrijk deel zal worden
gebruikt voor het openen van soortgelijke centra met zwembaden,
een schaatshal, atletiekvelden, kinderopvangfaciliteiten, een bi
bliotheek en computerlokalen.
Ray Kroc stierf in 1984. In 1955 begon hij zijn eerste McDonald's in
Des Plaines, nabij Chicago. Hij had de formule overgenomen van
de gebroeders McDonald. Die verdienden goed aan deze transac
tie, maar moesten ook met lede ogen toezien hoe McDonald's on
der Kroes leiding uitgroeide tot een fastfoodgigant met vestigingen
in de hele wereld. Ray Kroc was ooit verkoper van milkshakema
chines. Dick en Mac McDonald waren zijn belangrijkste klanten.
den haag/gpd - Chronisch zie
ken en alleenstaande AOW'ers
die gebruik maken van thuis
zorg, gaan er dit jaar meer op
achteruit dan verwacht. De laat
ste groep verliest 2,8 procent
aan koopkracht, terwijl chro
nisch zieken op ruim 3 procent
minder uitkomen. Het kabinet
heeft beloofd dat beide groepen
niet meer dan 1 procent aan
koopkracht zouden verliezen.
Deze verschillen blijken uit be
rekeningen van het budget-in
stituut Nibud. Wat de zorgbe
hoevende ouderen betreft gaat
het om ongeveer 90.000 men
sen. De groep chronisch zieken
is nog groter. Het Nibud komt
tot de conclusie dat 'de uren
lange debatten in de Tweede
Kamer in november en decem
ber over de koopkracht van mi
nima en van mensen die zorg
nodig hebben, weinig hebben
opgeleverd'.
Volgens het ministerie van soci
ale zaken zijn de berekeningen
van het Nibud 'onvolledig'. Een
woordvoerder wijst erop dat de
dat de 80 miljoen euro die het
kabinet extra uittrekt voor de
bijzondere bijstand, niet is
meegenomen. Hoeveel dat
scheelt, kon de woordvoerder
niet zeggen. Het netto-effect
van de veranderingen in de bij
stand blijft volgens het Nibud
dan nog negatief.
Het instituut pleit voor een goe
de voorlichting vanuit de over
heid over de nieuwe regelingen
en de mogelijke belastingvoor
delen. Het kabinet besloot in
december voor chronisch zie
ken een speciale categorie in de
aftrekposten van het Belasting
plan op te nemen. Zo kunnen
ze de kosten die met hun aan
doening samenhangen deels te
rugkrijgen.
„Maar de mensen moeten
daarvoor wel een apart belas
tingformulier invullen en krij
gen dat geld dus pas achteraf
terug. De ervaring leert echter
dat velen dat niet doen. Vaak
omdat ze niet weten dat die
mogelijkheid er is", aldus een
woordvoerster van het Nibud.
„Wij vinden daarom een goede
voorlichting erg belangrijk."
Het Nibud berekende verder
dat modale huishoudens (va
der, moeder, twee kinderen) er
dit jaar iets in koopkracht op
vooruit gaan. Mits ze een pre-
mievrij pensioen hebben, ko
men ze op 0,8 procent meer.
Tweeverdieners met een lease
auto krijgen 0,1 procent meer
koopkracht, terwijl een bij
standsmoeder er daarentegen
1,4 procent op achteruit gaat.
kleinensiel - Bij de officiële opening van de nieuwe We
ser Tunnel reed gisteren een konvooi auto's en bussen
door de tunnel. Tussen Kleinensiel en Dedesdorf liggen
twee buizen met een totale lengte van 1,6 kilometer. De
Weser Tunnel vervangt in de belangrijke Duitse kustau-
toweg tussen de twee havens Wilhelmshaven en Bre
merhaven de vroegere veerbootverbinding. De bouw
nam zes jaar in beslag en de totale kosten bedroegen
270 miljoen euro. Foto: EPA/lngo Wagner
door onze correspondent
Bob Kroon
davos - Het World Economie Forum
met 2000 kopstukken uit politiek, we
tenschap en zakenwereld in het Zwitser
se Davos, is niet 'anti-sociaal'. De lei
ding wil best met anti-globalisten praten
maar die willen niet. Dat zei president
Klaus Schwab aan de vooravond van het
WEF 2004, dat vandaag geopend werd
door de Zwitserse" president Joseph
Deiss. De opkomst van China als econo
mische supermacht en het gigantische
tekort op de Amerikaanse betalingsba
lans staan als gespreksonderwerpen
hoog genoteerd.
Het WEF wordt door anti-globalisten
verguisd als een kapitalistisch complot
tegen arme landen. De door de geweld
dadige demonstraties van vorige jaren
wijs geworden Zwitserse gastheren ne
men geen enkel risico: de ME wordt on
dersteund door 4700 Zwiterse soldaten
en het verboden luchtruim boven Davos
wordt bewaakt door F-18 gevechtsvlieg
tuigen, die opdracht hebben zonodig te
schieten op verdachte indringers.
In Davos zelf zijn alle betogingen verbo
den. Voor zaterdag is een demonstratie
in Chur gepland. Militante activisten
van plan de spoorweg Chur-Davos te
blokkeren of vermomd als 'ski-toeristen'
de vesting Davos in te nemen.
Schwab, een tot Zwitser genaturaliseer
de Duitse econoom, meent dat alleen
samenwerking tussen politieke leiders
en economische magnaten tot duurza
me vrede kan leiden. De deelnemers
worden in zeven 'themagroepen' ver
deeld voor 250 overlegrondes. Verder
heeft de Zwitserse regering een parallel
bijeenkomst georganiseerd van de aan
wezige handelsministers, in de hoop het
vastgelopen overleg van de Wereldhan
delsorganisatie vlot te kunnen trekken.
Op de gastenlijst staan VN-secretaris-ge-
neraal Kofi Annan, de kersverse presi
dent van Georgië, Michael Saakasjvili en
zijn Nederlandse echtgenote, de Poolse
president Kwasniewski, de Pakistaanse
president Musharraf, president Kirchner
van Argentinië, de Nigeriaanse president
Obasanjo, president Khatami van Iran
en de Turkse premier Erdogan.
Top-VIP is ook Paul Bremer, de Ameri
kaanse proconsul in Irak. Ministers van
buitenlandse en economische zaken zijn
er te kust en te keur, maar Nederlandse
ministers laten dit jaar verstek gaan.
Washington stuurde minister van justi
tie John Ashcroft en enkele Congresle
den. Bill Clinton is op eigen titel van de
partij. De enige prominente Nederlan
der is de nieuwe NAVO-secretaris-gene-
raal Jaap de Hoop Scheffer.
Het zakelijke segment voert numeriek de
boventoon in Davos. Meer dan 800 top
firma's, van Microsoft tot Nestlé sturen
hun topmannen. Zo'n 26 Nederlandse
bedrijven zijn er ook present waaronder
de bankgiganten ABN Amro, ING en
Fortis en de multinationals Ahold, Ach-
mea, Boskalis-Westminster, Numico,
Stork, Koninklijke/Shell, Heineken, Phi
lips en Unilever.
dongen/anp - Supermarktklanten raken gewend aan de scherpe
aanbiedingen. Hoewel de ketens na de jaarwisseling de prijzenslag
vervolgden, draaiden de supermarkten in de eerste drie weken 2,1
procent minder omzet dan vorig jaar.
Volgens onderzoeker Holla van bureau GfK komt dat doordat
klanten vorig jaar in deze periode extra inkochten door acties als
twee halen een betalen. „Daardoor sloegen zij veel meer in. Nu let
ten zij wel op aanbiedingen, maar lopen zij niet meer met karren
vol naar buiten." De eerste week verkochten de supermarkten in
vergelijking met een jaar eerder nog wel 4,3 procent meer tot 482,3
miljoen euro, maar de twee weken daarna kelderde de omzet met
zo'n 5 procent. GfK spreekt van dramatisch slechte weken. Holla
zei dat Albert Heijn, aanstichter van de prijzensslag, nog steeds
klanten wint.
beurd met het verkopen van
euro's." Hij suggereerde dat de
markt de risico's te groot vond
om te blijven speculeren op een
stijgende eurokoers, vervolgens
winst heeft genomen door eu
ro's te verkopen, en zich op
maakt voor een nieuwe ronde.
Die volgende ronde dient zich
aan: over twee we*ken komen de
leiders van de zeven grootste
industrielanden bijeen als de
G7. Als zij niet tot een duidelij
ke, eensluidende verklaring ko
men waarin ze oproepen tot
een hogere dollarkoers en een
lagere eurokoers, dan gaan de
remmen op de valutamarkten
weer los.
De kans op zo'n sterke verkla
ring wordt niet zo groot geacht.
De VS zien een goedkopere dol
lar als een stimulans voor hun
economie. De Amerikanen to
nen zich ook niet erg onder de
indruk van Europese pressie
om iets te doen aan de wissel
koersen. De Europese ministers
van financiën kwamen afgelo
pen maandagavond zelf trou
wens ook al niet met een duide
lijk signaal. Ze vermeden zich
over de euro uit te spreken in
termen van „sterke en stabiele
munt". Ook wat er niet wordt
gezegd, is voer voor de valuta-
handel.
De geldmarktdeskundigen
wachten nu op nieuwe mone
taire signalen. Op 5 februari
vergadert de Europese Centrale
Bank over de rente. De valuta-
handel zit die morgenmiddag
met de vingers aan de knoppen.
Eerst om kwart voor twee, als
het rentebesluit de wereld over
gaat. En nog een keer om half
drie, als de officiële verklaring
van de ECB-president wordt ge
publiceerd. In seconden kun
nen valutahandelaren reageren,
geld verdienen, en de euro om
hoog laten schieten.
den haag/gpd - Het eerste salvo
om de eurokoers omlaag te krij
gen was raak. De Europese elite
maakte de afgelopen week een
drachtig duidelijk dat de koers
van de eigen munt te ver was
doorgeschoten. En de markten
bleken gevoelig voor de reto
riek: van bijna 1,29 dollar kel
derde de euro in een paar da
gen naar 1,2334 dollar.
Maar als de Europese ministers
van financiën en de centrale
bankiers denken dat ze de euro
zo soepel omlaag kunnen pra
ten, zouden ze een makkelijk
leventje hebben. Dat denken ze
dan ook niet. Gisteren herstelde
de koers van de euro zich al
weer tegenover de dollar en
vanochtend schoot de koers al
weer flinkdoor de 1,26 dollar-
grens heen.
Het beïnvloeden van de valuta
markten begint altijd met woor
den en het liefst laten de autori
teiten het daarbij. Woorden
kosten niks. En ze zijn gemak
kelijker in te slikken dan de
zwaardere instrumenten: een
rentewijziging of zelfs grote
steunaankopen om de koers te
manipuleren.
Het gevaar is altijd dat de eerste
pogingen om de koers te beïn
vloeden mislukken, en men uit
eindelijk naar andere middelen
moet grijpen. De valutahande
laren, die dagelijks tientallen
miljarden in beweging kunnen
zetten, zijn hypergevoelig voor
de geloofwaardigheid van de
monetaire bazen en ministers.
'Maken ze hun dreiging om de
eurokoers omlaag te duwen
echt waar?', is de belangrijkste
vraag die de valutamarkten in
de greep houdt. Waren valuta
jongens echt geschrokken van
het politiek-monetaire initia
tief?
Nee, zei een valuta-expert giste
ren. „Het is nu wel even ge-
amsterdam/gpd -Nadat Philips
met de Senseo (samen met
Douwe Egberts) de jackpot bin
nenhaalde, maakte het elektro
nicaconcern gisteren een sa
menwerking met Unilever be
kend op strijkgebied. Eerder
leidde samenwerking met Nike
tot met elektronica volgeweven
hippe sportkledij en kwamen er
Philips tv's in de showrooms
van het Zweedse meubelmerk
Ikea. Ditmaal gaat het weer om
een product: de Perfective.
Het is een strijkijzer van Philips,
de Perfective, die in nauw over
leg is ontwikkeld met de was-
poederkenners bij Unilever. Ro
bijn levert een speciale patroon
met ontkreukelvloeistof. Vol
gens de twee concerns strijkt de
Perfective daarmee veel gladder
dan gewone strijkijzers. Dat zou
ook blijken uit TNO-onderzoek.
Philips heeft op de strijkijzer
markt nu al een marktaandeel
van 45 procent. Het nieuwe
strijkijzer verschijnt vlak voor
Moederdag alleen op de Neder
landse markt voor 99 euro.
Dat is opmerkelijk, omdat met
name Philips de afgelopen ja
ren vaak koos voor introducties
in 'grote landen' zoals de VS.
Philips en Unilever schatten dat
er per jaar een miljoen ijzers
worden verkocht. Unilever ont
wikkelde eerder met het Duitse
Bosch een wasmachine waarin
patronen Robijn-waspoeder
passen. Het gaat om een proto
type. Onduidelijk is of de ma
chine in productie zal komen.
Philips werkte eerder onder
meer samen met Beijersdorf
(Nivea), een concurrent van de
huidverzorgingsdochters van
Unilever. Nivea ontwikkelde
voor het Philips-natscheerap-
paraat Cool Skin tubes met
scheer-emulsie. Koffiezetter
Senseo is nog steeds het be
langrijkste samenwerkingssuc-
ces. Philips kan de grote vraag
al enkele jaren nauwelijks bij
benen.
Met de strijkbout Perfective mikt Philips op een nieuw kassucces a la
Senseo. Foto: ANP/Evert Elzinga
new york/londen/rtr - De
olieprijzen zijn gisteren naar
het hoogste niveau in tien
maanden gestegen. Een vat
Amerikaanse olie (van 159 liter)
voor levering in februari bereik
te in New York een piek van
36,20 dollar, 1,13 dollar meer
dan maandagavond. Onge
woon lage temperaturen in de
VS en sluiting van een grote raf
finaderij in Algerije na een ex
plosie dreven de olieprijzen
flink op. Sinds september, toen
het oliekartel OPEC de produc
tie beperkte, stegen de prijzen
ruim 8 dollar per vat.
den haag/gpd - De komende
maanden gaan in vijf regio's
verspreid door Nederland on
dernemers om de tafel zitten
met inspectiediensten van ge
meente en rijk. Bedoeling is het
eens te worden over een andere
uitvoering of afschaffing van te
genstrijdige regels die de ver
schillende overheidsdiensten
aan bedrijven opleggen.
Ondernemersorganisatie MKB
Nederland en het ministerie
van economische zaken zijn het
met vijf middelgrote gemeenten
eens geworden om in deze
plaatsen de praktijk tegen het
licht te houden van bedrijven
en handhavers van regels (Rijk
en gemeente), die vaak langs el
kaar heen of tegen elkaar in
werken.
Het gaat om de sectoren bouw,
horeca, recreatie, detailhandel
food, kleine industrie en de re
creatiesector. De vijf plaatsen
worden morgenmiddag bekend
gemaakt op een startbijeen
komst in de Koninldijke
Schouwburg in Den Haag.
Over zes maanden worden de
resultaten van deze bijeenkom
sten geëvalueerd, aldus een
woordvoerder van MKB Neder
land. „Het moet heel praktisch
zijn. De ondernemers zullen de
ambtenaren bij de les houden.
Het is ook voor het eerst dat
verschillende inspectiediensten
met elkaar praten. De resulta
ten zouden erg verrassend kun
nen zijn."
brussel/den haag/gpd - De tien landen
die per 1 mei lid worden van de Europese
Unie, hoeven niet op onbegrensde finan
ciële steun van Brussel te rekenen. Dat
maakte minister Zalm (financiën) duide
lijk na afloop van overleg met zijn Europe
se collega's. Wat Zalm betreft zullen de
tien nieuwe lidstaten er grotendeels zelf
voor moeten zorgen dat hun integratie in
de EU een succes wordt.
„Natuurlijk willen we ze financieel on
dersteunen en advies en raad geven
waai- dat nodig is. Maar de dynamiek zal
van die landen zelf moeten komen en
niet van de suikeroom uit Brussel."
Zalm reageerde daarmee indirect op uit
gelekte plannen om de Europese begro
ting fors te verhogen. Niet alleen Zalm,
maar ook zijn collega's uit Duitsland,
Frankrijk, Groot-Brittannië, Zweden en
Oostenrijk vinden een flink stijgend EU-
budget veel te veel van het goede. In de
cember drongen ze er bij de Commissie
op aan de toekomstige EU-begroting op
het huidige niveau te houden. Volgens
Zalm heeft ook Finland zich bij de zes
aangesloten.
Volgens Zalm is een forse verhoging van
de EU-begroting niet nodig om de inte
gratie van de nieuwe lidstaten succesvol
te laten verlopen, mits 'Brussel' keuzes
durft te maken. Nederland en diverse
andere landen vinden dat er de komen
de jaren veel minder geld uit de zoge
noemde structuurfondsen naar armere
regio's in de huidige lidstaten moet
gaan, en meer naar de tien nieuwe lid
staten.
De nieuwkomers doen er volgens Zalm
verstandig aan een voorbeeld te nemen
aan Ierland. Dat land is er, door Brussel
se subsidies verstandig te gebruiken, in
korte tijd in geslaagd om van een relatief
arm land zeer welvarend te worden.
„Ierland heeft het ook op eigen houtje
gedaan." Hij waarschuwde de tien nieu
we leden ook voor teveel haast bij de
Europese integratie.Als je te snel het
gemiddelde welvaartsniveau van de EU
wilt bereiken, krijg je grote problemen.
Dat is een les van de Duitse hereniging."
Inmiddels heeft staatssecretaris Rutte
(werkgelegenheid) een voorstel gedaan
om de impasse in het kabinet te door
breken over het openstellen van de
grenzen voor Oost-Europese werkne
mers. Zalm wil in navolging van Duits
land en Frankrijk de grenzen het liefst
een paar jaar sluiten. Hij wordt hierin
gesteund door een Kamer-meerderheid,
die bang is dat Nederland overspoeld
wordt met werkzoekenden als over drie
maanden tien Oost-Europese landen
toetreden tot de EU. Dit zou ten koste
gaan van Nederlandse werklozen die op
zoek zijn naar een baan. Brinkhorst is
pertinent tegen het sluiten van de gren
zen.
Rutte heeft nu voorgesteld 20.000 als li
miet te stellen aan het aantal Oost-Euro
peanen dat in Nederland mag gaan wer
ken. Wel wil hij het makkelijker maken
voor werkgevers om werknemers uit
Oost-Europa aap te trekken. Vooral in
de land- en tuinbouw is hieraan veel be
hoefte. Rutte wil streng toezicht dat zij
conform de CAO betaald worden. Naar
verluidt vindt Zalm het getal van 20.000
veel te hoog. Brinkhorst zou het weer
aan de lage kant vinden.