REGIO
Historische beelden ontfutseld aan roestige blikken
Scholen móeten helaas wel in vestingen veranderen
'Tere kinderziel niet voor een broodtrommeltje fouillere
woensdag 21 januari 2oo4
NAVRAAG
De Oegstgeestse schaker Jan Smeets (18) is gisteren in Wijk aan Zee
de jongste grootmeester van Nederland geworden. Hij volgt daar
mee DENNIS DE VREUGT op, die tot gisteren de jongste was. De
'Het was al raar dat ik uwe^'L,
de jongste bleef. Ik ben al 23.bere'kte
jaar geleden
die status. Hij vindt het totaal niet vervelend gepasseerd te zijn door
Smeets, die zelfs Leidenaar Erik van den Doel naar de kroon steekt als
Nederlands jongste GM aller tijden. Naar verwachting zal Smeets
niet lang van die eer kunnen genieten omdat alles er op wijst dat de
16-jarige Daniël Stellwagen deze week een grootmeestersresultaat
haalt. De Vreugt: „Ik hoop voor hen dat ze hun onbevangenheid blij
ven koesteren."
En dan ben je niet meer de jongste. Hoe voelt dat?
„Nou, ik vond dat het wel eens tijd werd. Het zat er al een tijd aan
te komen. Ik vond het eigenlijk een beetje raar dat ik zo lang de
jongste bleef. Ik ben al 23."
Wat doet zo'n grootmeesterstitel met je?
„Een aantal goede dingen: je krijgt meer status, waardoor je meer
uitnodigingen voor toernooien ontvangt en het is een erkenning
voor je werk als schaker. Je bereikt een mijlpaal."
Maar aan de andere kant..
„Ik ben stilgevallen nadat ik mijn ti
tel haalde. De resultaten gingen te
genvallen en als gevolg daajrvan ben
ik een tijdje minder gemotiveerd ge
weest."
Waar wijt je dat aan?
„Aan het verlies van mijn onbevan
genheid. Opeens móest ik goed
schaken, omdat ik dat van mijzelf
verwachtte, eiste eigenlijk."
Wat verwacht je op dat vlak van
Jan Smeets?
„Hij is volgens mij goed bezig. Hij
gaat gewoon verder met zijn studie
en dat bevalt me wel. Ik zat onlangs
nog tegenover hem aan het bord. Hij
won, vooral omdat hij niet te lang
over zijn zetten nadacht. Ik deed dat
wel over de mijne en ik raakte in
tijdnood. Ik had daar wel vaker last
van, maar nooit in de tijd dat ik in vorm was."
Hoe is het nu met je schaakloopbaan?
„Goed, ik wil me nog steeds richten op een plaats in de top vijftien
van Nederland. Ik sta nu in de buurt van de twintigste plaats. Op
een sterk toernooi in Santa Domingo in de Dominicaanse Repu
bliek ben ik gedeeld eerste geworden. Ik speelde weer net zo onbe
vangen als in de tijd dat ik in vorm was. Dat had ik even nodig.
Maar toen ik dat een week later op een toernooi in Zwitserland
wilde herhalen, lukte het helaas niet. De druk was weer terug."
tekst: Gerard Baas
foto: Loek Zuyderduin
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1979, zaterdag 20 januari
VALKENBURG - ,,Wel of geen nieuwe pont. We gaan nu al het derde
jaar in en ik weet nog niets". Deze droefgeestige woorden komen uit de
mond van veerman G.B. Siebert. Al vijftien jaar vaart hij dag in dag uit
met zijn kleine pont over de Oude Rijn tussen Valkenburg en Rijns
burg. Een nieuwe pont is nodig om het groeiende aanbod te kunnen
verwerken. Het zal een groter, maar vooral veiliger vaartuig moeten
worden. Nu is het iele pontje voor kinderen nogal gevaarlijk, wat voor
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland aanleiding is geweest de pro
vincie te adviseren maatregelen te nemen. Het door Valkenburg voor
gestelde tunneltje, onder de Rijn door, bleek veel te kostbaar.
Momenteel trekt veerman Siebert het pontje nog steeds letterlijk, met
de 'trekhamer' aan de kabel, naar de overkant. Hij doet dat zeven da
gen in de week. Voor dertig cent zet hij je naar de overkant. Heb je een
fiets, brommer of kinderwagen bij je, dan betaal je een dubbeltje
meer. Ook toen de Rijn was dichtgevroren zat de veerman op zijn post
in zijn veermanshuisje.
ANNO 1979, zaterdag 21 januari
valkenburg - Veerman Siebert trekt zijn pontje over de half bevro
ren Oude Rijn. Hoe lang moet hij op zijn nieuwe boot wachten?
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essen berg
E-mail: directiehdcuz&hdcnl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres Postbus 54,2300 AB Leiden
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5 >50 567
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5'5° 543
Personeel: 075-6813677
Wonen/in-exterieur: 072-519 6554
Business to business: 072-519 6540
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met 075-6813636
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeserviceüPhdcnl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV Is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Media BV, Afdeling Lezersservice,
postbus 507,2003 PA Haarlem.
Oegstgeestenaar vindt vijftig jaar oude films van bouwprojecten in de regio
Sommige filmblikken had Peter
Dunki-Jacobs al dertig jaar in
zijn bezit. De verzamelaar viste
ze uit schroothopen en lege
loodsen. Maar nooit wist hij
wat er op stond, want hij had
het geld en de apparatuur niet
om ze te ontwikkelen. Maar
nu, met hulp van een bevrien
de collega, hebben de acht-mil-
limeterfilmpjes dan eindelijk
hun geheimen prijs gegeven:
Dunki-Jacobs blijkt zes uur his
torisch materiaal van opval
lend goede kwaliteit te bezit
ten. Met beelden van bouw
werkzaamheden in de jaren
vijftig. In Lisse, Sassenheim,
Hillegom en Oude Wetering,
maar ook de opbouw van de
Leidse Merenwijk. Zijn per
soonlijke favoriet? Een verslag
van de opbouw van vliegveld
Zestienhoven bij Rotterdam -
van polder tot luchthaven.
De Oegstgeestenaar verzamelt
al bijna zijn hele leven oud
speelgoed. Zijn waardevolle
collectie graafmachines en
kraanwagens is in heel Euro
pa bekend. Tijdens zijn speur
tochten naar de miniatuur
modellen, maakt hij ook graag
een zijsprong naar het 'echte
werk'. „Op zoek naar souve
nirs, reclameplaten, merkpla-
ten, dat soort dingen, kom ik
vaak op sloopterreinen, waar
oude laanen staan. Al toen ik
tien of twaalf was, deed ik dat.
En toen vond ik mijn eerste
filmblik. Ik wist niet wat er op
stond, maar ik vond het zo
leuk dat ik er in de loop der
jaren op ben blijven letten.
Uiteindelijk heb ik zo'n 25
films uit oude kranen en fa
briekshallen in België, Duits
land en Frankrijk meegeno
men. Ik kón ze alleen nooit
ontwikkelen, want ze waren
zó oud, dat alleen specialisten
ze toonbaar konden maken.
En dat kost kapitalen." Geluk
kig deelde een bevriende col
lega zijn interesse. Die bracht
hem onlangs in contact met
Peter Dunki-Jacobs: „Je kan mensen veel plezier doen met dit soort oude filmpjes, heb ik al gemerkt." Foto: Dick Hogewoning
deskundigen die best eens
zo'n bandje voor hem wilden
ontwikkelen.
De beelden op de film waren
van zo'n goede kwaliteit en zo
uniek, dat Dunki-Jacobs met
een zijn andere tapes mocht
inleveren. „Toen ik zag wat er
op stond, viel mijn mond
open van verbazing. Ik had
niet verwacht dat het zo goed
zou zijn. En dat er zoveel uit
de buurt opstond." De verza
melaar wijst enthousiast naar
het scherm: „Kijk, hier het
lossen van zakken bij de
meelfabriek in Koudekerk.
Daarachter zie je de betonfa-
briek. Kijk, zie je?" Een bonte
stoet van werkzaamheden
waar kranen bij worden ge
bruikt, passeert de revue. Het
leggen van de riolering in Lei-
muiden, graafwerk in het ou
de centrum van Lisse en in
Sassenheim. „Hier, een ma
chine van Heemskerk uit
Noordwijkerhout", wijst Dun
ki-Jacobs weer naar zijn tele
visie. Links en rechts schuife
len de petten en pakken die
zo typisch zijn voor de jaren
vijftig door het beeld.
De eerste liefhebbers hebben
zich al gemeld in Oegstgeest.
„De zoon van de oprichter
van de Pas al kranenfabriek in
Alkmaar is hier geweest. Die
herkende zijn vader op een
filmpje dat ik op een kranen-
beurs draaide. Hij zat met tra
nen in zijn ogen. Hoe ze me
weten te vinden, is me een
raadsel, maar ik heb al veel
mensen aan de deur en aan
de telefoon gehad. Dat vind ik
alleen maar leuk, want hoe
meer mensen de beelden
zien, hoe meer ik er over te
weten kom. Ik ben goed be
kend in de omgeving en ik
herkende veel plaatsen, maar
ik weet nog van lang niet alle
films waar ze zijn opgeno
men. En de emotie die zulke
oude beelden opwekken, is
ook prachtig.
De directeur van Zestienho
ven heeft er nachten niet van
kunnen slapen. Hij was al ja
ren op zoek naar beeldmateri
aal van het vliegveld. En in
eens stond ik met een volledig
verslag van de opbouw in
mijn handen." Volgend jaar
bestaat de Rotterdamse lucht
haven vijftig jaar - de films
van Dunki-Jacobs zijn de ope
ning van het feest. Daarna ko
men de beelden uit op cd-
rom.
Ook kopers hingen al aan de
bel, zoals het Nederlands In
stituut voor Beeld en Geluid.
Maar Dunki-Jacobs peinst er
niet over om zijn historisch
materiaal te verkope
er iets commercieels
maak, is het unieke
wil de banden wel d(
mensen die er in geïi
seerd zijn. Ik heb eei u
zichzelf er op herken j,
kopie gegeven. Ik zoi e'
vinden als ik ze kon 11
voor ander oud filmi
of oud speelgoed. En
ga ik de films laten z
verzamelbeurzen en 3
schien wel in bejaan
zen. Je kan mensen \l^
zier doen met dit soc e
den, heb ik al gemerl ls
Eric de Jager
KLANKBORD
Een ruime meerderheid (69
procent) van de bezoekers van
onze internetsite is het eens
met de stelling 'Een school
mag nooit in een vesting ver
anderen'. Maar er bestaat in de
reacties veel ongerustheid over
de veiligheid op instellingen
voor middelbaar onderwijs.
Scholen mogen niet in vestin
gen veranderen, schrijft Marcel
Bas uit Voorschoten. „Maar ze
moéten wel. Helaas."
Een greep uit de reacties:
D. de Vreugd, Valkenburg:
„Ben ik het mee eens, maar
een leerling mag NOOIT on
gestraft voor cowboy gaan
spelen. Ze moeten die advo
caat eens hersenspoelen. Ik
zou wel eens willen weten of
hij de dader ook zo'n lulver-
haal had laten vertellen in
dien zijn vader of broer zo
zou zijn afgeslacht?"
Marcel Bas, Voorschoten:
„Homo homini lupus, zei
Hobbes al. Idealiter moet een
school een open instelling
zijn waar leerlingen in en uit
kunnen lopen. Een school
mag geen vesting worden,
maar móet dat helaas wel.
Kantoorgebouwen, gemeen
tehuizen, ziekenhuizen: ze
veranderen in vestingen met
dank aan onaangepasten die
menen zaken met geweld op
te moeten lossen. Ook Europa
moet uiteindelijk in een ves
ting veranderen. Er is hier een
toenemend aantal asocialen
dat ons land doet verharden.
Het zijn figuren die het gezag
niet meer respecteren, figuren
die geen innerlijke roepstem
kennen, cynische figuren die
slechts een greintje schuld
kennen nadat ze gepakt zijn,
maar daarna nog eens het ge
zag en het recht schofferen
door zich tegen de politie te
verzetten. Nee, zij mogen niet
doen wat ze doen. Maar ze
doen het toch. Scholen mo
gen niet in vestigingen veran
deren, maar ze moéten wel.
Helaas."
F. Stikkelorum, Oegstgeest:
„Dat er over gesproken moet
worden, is al diep treurig.
Hier blijkt alweer uit op te
maken, hoever de samenle
ving in een beerput is veran
derd. Het begon bij een zeke
re Dr Spock: alles mocht.
Diens zoon pleegde zelf
moord. Laat de politiek en de
schoolbesturen en de OU
DERS de handen ineen slaan
en werken aan de juiste op
lossing, namelijk: breng de
gezagsverhoudingen weer te
rug op de juiste plaats, dan
weet de jeugd weer waar ze
aan toe is. En laten wij het be
grip autochtoon en alloch
toon gewoon schrappen, zeg
ze aan dat ze NEDERLANDER
zijn. dat haalt tevens het on-
Een school mag
nooit veranderen in
een vesting.
derscheid weg, voorzover
aanwezig."
J. Kraakman, Capelle aan
den IJssel: „Dat heeft de
school toch niet in de hand!
Sommige ouders, met name
allochtone, maken er een
zooitje van!"
Aad Langelaan, Voorhout:
„Willen wij dit land leefbaar
houden, dan moeten we een
radicale mentaliteitsverande
ring krijgen, waarin iedereen
respect heeft voor een ander
mens en als iemand over de
schreef gaat een ander daar
van wat kan en mag zeggen
zonder voor zijn of haar wel
zijn te moeten vrezen. Stille
tochten, protestmarsen hel
pen niet, nu niet, morgen
niet, nooit. Verandering van
instelling en respect voor een
ander helpt wel. Vertel de
mensen naast je wat je vindt
en laat je niet weerhouden
door angst."
Tony van den Berg: Camro-
se, AB Canada: Het is voor de
veiligheid van alle studenten,
leraren en leraressen goed te
weten dat er geen wapens zijn
binnen het schoolgebied. Het
is wel jammer dat één of twee
procent van de studi
verpesten voor die 0
procent."
De nieuwe stelling hi
de commotie rond de
damse (inmiddels ou
houder Rob Oudkerk. et
caties in kranten en 1 3
op radio en televisie e
uiteindelijk hebben g
zijn vertrek. Er is inn-
discussie op gang gei )jj
over de rol van de mi |]s
soort kwesties. De st
komende week luidt a;
De media mot e
zich niet bemo :n
met het privé-h
van politici ijk
ge
n
Reageren kan via
www.leidschdagblai
postbus 54,2300 A8
d;
H
at
Pieter Stam (51) uit Katwijk, domi
nee: „Een school mag natuurlijk
geen vesting worden. Het probleem
van de agressie is een algemeen
maatschappelijk probleem. Het
heeft te maken met opvoeding en
cultuur. Wat betreft opvoeding zit
ten we mooi met de gebakken peren
van een jarenlang links beleid. Alles
moest anders, iedereen moest zich
zelf kunnen zijn: dus ontzag en ge
zag verdwenen. De integratie is
voorspelbaar de mist ingegaan. Wij
probeerden met onze softe praat- en
overlegmaatschappij mensen uit an
dere culturen te bena
deren, terwijl zij
slechts weten van
gezag en ontzag,
van oog om oog en
tand om tand, van
eerzucht en jaloe
zie. Of men het leuk
vindt of niet, we
zullen weer moe
ten leren dat je
niet alles kunt
doen wat je
wilt."
Cees van Duijn (41) uit Warmond,
vastgoedconsultant:
„Als scholen veranderen in vestin
gen is er iets mis. Dan zijn we terug
in de Middeleeuwen, met huizen
voorzien van slotgracht en schietga
ten, bedoeld om 'gespuis' tegen te
houden. Toen werden soldaten in
gezet die hard en grondig optraden
en straffen uitdeelde. De vestingen
zijn er weer, de bevelhebbers van de
soldaten zijn inmiddels naïeve amb
tenaren geworden. Nederlanders
zouden volgens hen beschaafd zijn,
maar door de komst van 'minder
beschaafde' immi-
JÊÊÊthK granten is terug-
schakelen in de
- tijd gewenst. La
ten we een refe
rendum houden
over herinvoe
ring van de
doodstraf. De
zachte aanpak
is niet meer
van deze
tijd."
Nancy Knijnenburg (35) uit Noord-
wijk, magazijnmedewerkster.
„Uiteraard helemaal mee eens, al
vraag ik me af hoe we dat gaan doen.
Het is niet de school die verkeerd
bezig was, maar het type leerling.
Het probleem is puur persoonlijk.
Eén leerling die moeite heeft met de
gang van zaken en dan direct maar
naar rigoreuze maatregelen grijpt.
Dit is hopelijk een incident, met een
wel heel dramatische afloop. Om
daarvoor nou direct bewakings- of
politiepersoneel permanent op
scholen te 'vestigen' vind ik wel heel
erg ver gaan."
f *Vr
Reinier Verbeek (38) uit Leiden, ar
chitect: „Natuurlijk mag dat niet,
dan kunnen we de scholen beter af
schaffen. Alle technische veiligheids
maatregelen die nu ter sprake ko
men waren in het Terra College juist
al genomen. En dat geeft meteen het
failliet van die maatregelen aan. Vi-
deo-toezicht is alleen geschikt om
nare bandjes mee te maken, maar
op het moment dat er iets gebeurt
ontbreekt het aan menselijk ingrij
pen. Het is veel efficiënter te investe
ren in mensen om toezicht te hou
den. Als het echt niet langer gaat
moet iemand naar een andere
school of inrichting waar
wel genoeg aandacht
voor hem is. Nu wordt
de overgrote meerder
heid goedwillende leer
lingen niet voldoende
serieus genomen en de
kleine groep kwaad
willenden niet effec
tief aangepakt."
Berend Stolk (48) uit Leii
intensivist: „Nee, want he
van een vesting is alleen m
toombestrijding. Nee, wan
we in vredesnaam mee be!
neer de tere kinderziel voo
komst op school na het pit
wege een broodtrommeltji
leerd moet gaan worden. J
zelfde tere Idnderziel heeft
wellicht vaak, een mes bij
diezelfde kinderen moetei
samen met de laatste gemi 'f\
leraren beschermd wordei
dodelijke symptomen
van een kennelijk
verrotte maat
schappij Alle kro
kodillentranen ja
ten spijt, hoe veel 1
dieper kunnen we
nog zinken?"
=2
