Schooluniform elders heel gewoort
GESPREK VAN DE DAG
Nep-Beckham zaait verwarring
Autist van 130
dinsdag 20 JANUARI 200
DAGELIJKS LEVEN
AAi_)NJ VB.oow eeGRijprME-w/ET"
MENSELIJK
Prins ALFONSO DE HOHENLOHE-
LANGENBURG, de man die van het
slaperige MARBELLA een vakantie
oord voor de jetset maakte, is overle
den. 'El Principito' (de kleine prins)
stierf op 21 december in Marbella
aan prostaatkanker, is gisteren be
kend geworden. Hohenlohe was de
zoon van een Duitse prins en een
Spaanse markiezin. Hij begon in
1947 grond aan te kopen in Marbel-
la, die hij van de hand deed aan
vrienden met familienamen zoals
Bismarck, Rothschild'en Metter-
nich. Hohenlohe hield van het goe
de leven en wist met luxe clubs en
hotels de rijken van de aarde te lok
ken. In 1954 zag de Marbella Club
het licht, het eerste luxehotel aan
de Costa del Sol. Hohenlohe trok
zich recentelijk terug uit de bouw in
Marbella en verlegde zijn activitei
ten naar een andere Andalusische
plaats, Ronda. Daar legde hij zich
toe op de wijnbouw. Foto: AP
De politie in Los Angeles heeft zon
dag de VERDACHTE van de MOORD
op de oudste zus van de tennissen
de WILLIAMS-zussen aangehouden.
De 23-jarige'man zou vier maanden
geleden Yetunde Price in Compton,
een voorstadje van Los Angeles,
hebben neergeschoten. Het is al/de
tweede keer dat de politie dé ver
moedelijke dader oppakt, de eerste
keer ging het om een 24-jarige man.
Die verdachte was bij de schietpartij
betrokken, maar Justitie gelooft dat
hij de fatale schoten niet heeft ge
lost. Dat zou de 23-jarige hebben
gedaan.
JOHNNY ROTTEN, de voormalige
voorman van de legendarische
punkband de Sex Pistols, gaat mee
doen aan een REALITYSHOW met
bekende Britten. Punkfans over de
hele wereld voelen zich opeens heel
erg oud: „Dat het al zo ver gekomen
is met de prins van de punk, bewijst
dat de middelmatigheid ons vroeg of
laat allemaal te pakken krijgt". I'm
a Celebrity... Get Me Out of Here! is
een programma van de commerciële
omroep ITN. Tweederangs celebri
ties worden in Australië in de wilder
nis gedropt en onderworpen aan on
aangenaam gedoe met spinnen en
slangen. Het publiek bepaalt op ge
zette tijden wie er naar huis wordt
gestuurd. Het programma is een hit
in Groot-Brittannië. Een geldprijs is
er niet, maar daar staat tegenover
dat de winnaars van de eerste twee
seizoenen, een DJ en een cricket
speler, opeens weer een carrière
hadden. Johnny Rotten, die tegen
woordig zijn echte naam Johnny Ly-
don gebruikt, is bij de bookmakers
een van de favorieten. h
Het wordt als niet chic beschou wd op te scheppen over
je IQ. Zodra je duidelijk hoger scoort dan het gemid
delde (van 100) wordt slech ts het melden van je IQ al
als opscheppen beschouwd. Mooie meisjes mogen zo
mooi zijn als ze willen, niemand die dat als onbeleefd
beschouwt. Hardlopers mogen records breken, nie
mand die ze voor patsers verslijt. Slimme mensen
daarentegen horen daar niet mee te koop te lopen. Ik
ben dus heus niet speciaal voor de Nationale lQ-quiz
thuis gebleven. Zappend viel ik er in, en kwam tot
125, inclusief 2 gratis punten wegens leeftijd. In feite
was mijn score natuurlijk hoger. Ten eerste was ik
dronken, ook niet iets waar je mee te koop moet lo
pen, maar in dit verband van belang. Ten tiveede be
gon ik pas halverwege en moest de eerste helft van de
vragen later, in veel hoger tempo, beantwoorden, bij
de herhaling aan het einde. Tevens lag ik op bed en
keek met ogen van min-anderhalf naar een klein tv-
tje hoog aan het plafond, waardoor de puzzelstuk-
problemen erg lastig werden.
Gecorrigeerd voor de omstandigheden ga ik ervanuit
dat mijn feitelijk IQ minstens 130 is. Ik zow u dat nor
maal n-oit verteld hebben, maar ik heb ree - Lelijk
nog iets anders over mijzelf geleerd: een gebrék aan
sociale vaardigheden. Autisme, eigenlijk. Dokter Fitz
gerald, van het Trinity College in Dublin, maakte on
langs een lijstje van vermoedelijk autistische be
roemdheden. Hun elitaire kwaal heet het syndroom
van Asperger, iets waar trouwens ook de moordenaar
van Pirn Fortuyn aan zou lijden. Als dat waar is be
vindt Volkert van der G. zich daarmee ondanks alles
in het eminente gezelschap van Socrates, Darwin,
Einstein, Newton en Justus Van Oei. Ja, ik moet maar
durven, maar dat is nu juist het probleem van de au
tist: die ziet het sociale en morele probleem niet. En
denk niet dat ik bluf, ik voldoe aan vrijwel alle toela-
tings-eisen die Dokter Fitzgerald aan de elite-autist
stelt. Moeite met informele gesprekken, bijvoorbeeld.
Klopt. Koetjes en kalfjes, ik ken ze niet, pas na een fles
of wat slaag ik er in ze uit de wei te halen. Monumen
tale verbeeldingskracht. Nou, dat valt nog wel mee,
maar ik leef er van. Obsessieve verliefdhedenInder
daad. Dertien jaar van mijn leven heb ik doorge
bracht met hunkeren naar onbereikbaren. Workaho
lic. Nou en of. Jarenlang 80 uur per week en dan nóg
slapeloos wegens ach stal lig denkwerk. Met slechts
De Amerikaanse RUIMTESONDE
SPIRIT is niet alleen op Mars ge
land, maar ook in de SPEELGOED
WINKEL. Caltech, de particuliere
universiteit die voor NASA de missie
leidt, heeft deals met drie bedrijven
en hoopt er nog een paar te sluiten.
Lego heeft al een zelfbouw-Spirit op
de markt gebracht. De Spirit landde
op 3 januari op Mars.
BEROEPSMUSICI hebben MEER
GRIJZE CELLEN dan amateurs of
onmuzikale.mensen. Dat kan te ma
ken hebben met de gecompliceerde
bewegingen van mond of vingers bij
het musiceren. Tussen muzikale
training en het variërende aantal
hersencellen bestaat een verband,
stellen twee onderzoekers van de
universiteit van Jena (Duitsland) en
de Harvard Medical School in het
Amerikaanse Boston. De extra cellen
bevinden zich niet alleen in de ge-
hoorregio's van het brein, maar ook
in de delen van de hersenmassa die
het zien en het bewegen sturen. De
wetenschappers benadrukken dat
het grotere aantal cellen bij profes
sionele muzikanten niet per se bete
kent dat zij ook intelligenter zijn.
De Amerikaanse popster MICHAEL
JACKSON, die in de Californische
plaats Santa Maria terechtstaat, wil
GEEN FINANCIËLE REGELING
treffen met de familie van een 14-
jarige jongen die hij zou hebben
misbruikt. Dat heeft Jacksons advo
caat Mark Geragos gisteren ver
klaard. „Er zal geen schikking wor
den getroffen zolang ik hier rond
loop", aldus Geragos tegen de Ame
rikaanse televisiezender ABC. Vol
gens de raadsman is de familie van
de jongen slechts op geld uit. „Als
dit niet om geld zou gaan waarom
hebben ze dan van de 175.000 ad
vocaten in Californië precies diege
ne uitgezocht die vorige keer mijn
cliënt geld afhandig heeft ge
maakt", vraagt de jurist zich open
lijk af. Geragos verwees daarmee
naar een eerdere zaak wegens ver
meend kindermisbruik door Jack
son. Het onderzoek in die zaak ein
digde echter in 1993 nadat er een
schikking was getroffen tussen de
klagers en Jackson. Foto: AFP
Jan Greshoff
De dichter openbaart
geheimen zonder ze te
verraden
De Amerikaanse president Bill Clin
ton bepleitte in 1986 de invoering
van schooluniformen om de haat
en nijd tussen scholieren met en
zonder merkkleding de kop in te
drukken. Het kwam er niet van. Nu
is de discussie in Nederland opge
laaid. Verplichte schoolkleding als
teken van onderlinge gelijkheid,
normen en fatsoen. Zeventig pro
cent van de jeugd is tegen, terwijl
schooluniformen elders in de we
reld heel gewoon zijn. Een over
zicht.
een IQ van 130, ik geef het toe, maar ik hoor erbij. En
net als Newton en Darwin mag ik me graag met
complexe problemen bezighouden en kan uren
lang praten over de dingen die ik bedacht heb.
Laat ik me nu niet te rijk rekenen, maar ook qua
Asperger zit ik redelijk goed, net als Andy Warhol
en de schrijver van Alice in Wonderland. Kort
om, het dreigde een hele vrolijke week te wor
den, vol herwonnen zelfvertrouwen. Helaas.
Vanmorgen slofte ik samen met mijn buur
man de trappen af. Buurman droeg zijn
dochter van tiuee, in een gezellige draag-
zak. Ik opende het gesprek met
mijn verbluffende IQ, als je autist
bent is zoiets helemaal niet raar.
Haiko zuchtte en bekende dat hij
slechts 121 had. Toch nog best aardig,
sprak ik, iets te breed glimlachend.
„En mijn vrouw had 135", zei Haiko. Ik
nam hem troostend in mijn armen. De tijd
van het discrete zwijgen is weer aangebro
ken. Dat zoiets ook sociaal goed overkomt, het zal
iel. Maar daar gaat het me niet om.
Eerst is er paniek. Dan verbijste
ring. En daarna, als climax, de ab
solute verwarring. De Koestraat,
berucht in het Maastrichtse door-
zakcircuit, staat rond lunchtijd op
stelten. Deftige klanten van kunst
galeries hoppen de portieken in
als plots een knalrode Ferrari over
de kinderkopjes scheurt. Piepen
de remmen, zappende ogen. Een
showbink met halfblote borst,
macho-zonnebril en oorbellen
van klatergoud stapt uit. Iedereen
aan de grond genageld. David
Beckham!
Twee rijen Macleans-tanden fon
kelen. De Britse voetbalheilige, of
wel zijn dubbelganger, is eregast
tijdens de doop van Akkie's Café,
het nieuwe zuip-, juich-, en
zinglokaal van de Manchester
United Mancunians. De piepjon
ge fanclub van de Engelse groot
macht telt pas vijftien leden, maar
daar zit wel een verbluffend
exemplaar tussen. Roger Stijns,
goedwillende amateur bij derde
klasser Rapid, lijkt als twee drup
pels water op David Beckham.
Zelfde leeftijd, zelfde postuur,
zelfde ogen en, uiteraard, zelfde
coupe. Alleen zijn creditcard valt
uit de toon. „Je kunt niet alles
hebben."
De Maastrichtse look-a-like heeft
al lang zijn koosnaam 'Skippy' ('Ik
vier een goal als een kangoeroe')
ingeruild voor 'Beek'. In de disco,
bij de kassa, op straat, overal
wordt hij nagestaard. „Is 'ie het of
is 'ie het niet?, zie ik ze denken."
Afgelopen zomer liep Stijns arge
loos over de Ramblas in Barcelo
na. Uitgerekend in de week dat
Beckham een bliksemtransfer
scoorde van Manchester naar gla-
mourclub Real Madrid. „Ik stopte
bij een kiosk om een krantje te ko
pen. Ik had niks in de gaten, maar
toen ik omkeek zag ik plots een
massa volk. Vluchten was niet
meer mogelijk. Toen ik wegliep,
kwam de halve Ramblas achter
me aan. Ze dachten echt dat
Beckham in Barcelona aan het
shoppen was. In mijn hotel kon ik
niet eens rustig eten."
In Engeland schijnen de Beck-
ham-klonen geld als water te ver
dienen. „Als ze me vragen, doe ik
het. Maar het is voor mij vooral
één grote grap." gpd
De 28-jarige David Beckham look-a-like is dé attractie van de nieuws j
Manchester United-fanclub in Maastricht. Foto: GPD/Frits Widdershtg
scholen zijn de kleuren gekc
aan een specifiek schooljaar
deren die bijvoorbeeld gebo
zijn in het Jaar van de Aap ki
in het eerste jaar van de mid
bare school een kleur toegei
en houden die kleur in print
de rest van hun verblijf op st
Uniformen in de Britse tradi
met blazer en rok, kent Chin
niet. Alleen in de voormalig!
se kroonkolonie Hongkong
nog een alledaags verschijn!
Maar net als het Engels is oc
uniform daar op zijn retour.
Frankrijk
Schooluniformen bestaan n
Frankrijk. Wel is afgelopens
een discussie ontstaan rond
voorstel van de burgemeestt
Troyes en parlementariër Fr
(jois Baroin van de regerend
UMP om een proef te begin
met het dragen van zo'n uni
De proef zou slechts op één
en één middelbare school u
gehouden en de scholen zoi
zich vrijwillig moeten meldf
Baroin noemde in zijn voor
twee redenen: de heibel ron
dragen van hoofddoekjes en
spanningen onderling bij kir
ren over merkkleding en -sc
nen. Het is bij een voorstel j
ven. Het idee werd een paai
gen heftig bediscussieerd in
lei praatprogramma's op tel
en op de opiniepagina's var
ten. Nu hoor je er niemand
over. Zelfs niet na de 'hoofd
toespraak' van president Jat
Chirac.
Met bijdragen van Esther Go
(Londen), Pascale Thewissen
sel), Peter van Nuijsenburg
Gert-Jan Broere (Peking) en I
Glimmerveen (Parijs). j
China
Schoolmeisjes op Jamaica. Foto: Hans van Weel
Uniform is een groot woord voor
de veredelde trainingspakken die
scholieren in China dragen. Op
basisscholen in Peking is het ver
plichte kost op maandag, wan
neer iedereen zich op het school
plein verzamelt voor de wekelijkse
groet aan de Chinese vlag. In het
voortgezet onderwijs is hej: de da
gelijkse outfit. De school koopt de
kleding aan het begin van het
schooljaar massaal in en ouders
tellen drie euro neer als bijdrage
in de kosten.
De Chinese schooluniformen zijn
fel gekleurd en op de meeste
Nergens is de traditie van het
schooluniform zo diep geworteld
als in Groot-Brittannië en de vroe
gere Britse koloniën. Vanaf 7-jari-
ge leeftijd worden broeken en
plooirokken al aangemeten en op
slechts een enkele school mag de
hoogste groep zich in eigen kle
ding laten zien. „Uniformen ver
beteren gedrag en discipline",
stelt minister van onderwijs Ivan
Lewis. „Kinderen hebben meer
zelfrespect en respect voor de
school. Bovendien vergroot het de
veiligheid, omdat in één oogop
slag te zien is wie wel of niet
thuishoort op het schoolplein."
Steeds meer Britten willen echter
van het uniform af. Vorig jaar won
de 14-jarige Jo Hale, met hulp van
de Commissie voor Gelijke Rech
ten, een rechtszaak tegen haar
school die meisjes verbood broe
ken te dragen. Een school in So
merset werd aangeklaagd omdat
zij 22 kinderen discrimineerde.
Die werden in een apart lokaal ge
zet omdat hun broek niet de ge
wenste tint had, hun jdsje in de
supermarkt was gekocht en het
embleem miste, of hun bloes te
veel franjes vertoonde. De direc
teur kreeg zijn zin: na de herfstva
kantie kwamen alle kinderen keu
rig in exact dezelfde kledij op
school.
In dezelfde periode gaf een school
in Devon haar kledingcode op.
„De nadruk van een school moet
Ook in Thailand is een uniform nog steeds heel normaal op veel basis- en middelbare scholen. Foto: Jan Klinge
liggen op lesgeven, niet op het
kibbelen over het uniform", zei
schoolhoofd Stephen Jones. „Het
uniform is een typisch Brits insti
tuut: je wordt verteld hoe je eruit
moet zien en dat is verder onbe
spreekbaar. Nergens ter wereld is
een verband aangetoond tussen
uniformen en betere resultaten."
België
In België is een uniform of een
kostuum (voor jongens) nog
steeds heel normaal op veel basis-
en middelbare scholen. „Met het
dragen van het uniform willen wij
uitdrukken dat wij tot dezelfde
studie- en leefgemeenschap be
horen. Met deze bepalingen wil
len wij bekomen dat iedereen net,
sober en functioneel gekleed is.
Meteen willen wij zoveel mogelijk
vermijden dat er concurrentie en
modedruk zou ontstaan bij de
leerlingen", staat in de statuten
van het katholieke Sint-Andre-
aslyceum Sint-Kruis in Brugge.
Het uniform is geaccepteerd,
hoort erbij. Veel drukker maken
de Belgen zich deze dagen over
religieuze uitingen in het klaslo
kaal. De partij van de liberale pre
mier Vefhofstadt wil het Franse
voorbeeld volgen en pleit voor
een verbod op hoofddoekjes in de
scholen. Tot grote woede van de
Islamitische gemeenschap.
Japan
In Japan is de groep belangrijker
dan het individu. Iedereen moet
zich ondergeschikt maken aan de
groep waartoe hij behoort. En dat
betekent in de praktijk dat hij/zij
zich in een uniform moet hijsen;
niets verhult individualiteit im
mers beter. Dat begint op school.
De eerste uniformen, een Prui
sisch kadettenpak uit de 19de
eeuw voor jongens en een matro
zenpakje voor meisjes, wordt nog
altijd gedragen. De enige tijd
waarin de Japanner geen uniform
draagt, is in de peuterspeelzaal en
op de universiteit. Dat zijn inter
mezzo's waarin ze even niet in de
pas hoeven te lopen. Sommige
'progressieve' privé-scholen heb
ben het uniform afgeschaft, maar
zij zijn een uitzondering. Voor de
meeste scholen, ouders en leerlin
gen is het uniform zo vanzelfspre
kend, dat een nationaal debat
over voor- en nadelen volstrekt
ondenkbaar is.