Op de rode lijst
Een Kunstenaar in hart en nieren
b3"3#*^ iaa-"
U^r.i.
ïl&SSÜaliL&ll
Leidse musea
in Antwerpen
present
Stemmige opening
Rotterdam:
groot festival
met kleine schaal
i
f S" 3 i
i-Ss-
lilts'»
Z
vi. sS
5 all
5" a-,3 S S- O0"3
ü-
g-a-|£°ïa-J
- -q'-S
ts-sf.MS.fi-f 2 d
Net als Nederland (Utrecht) kent ook
België een vakantiebeurs. Die wordt
tot en met 1 februari in het Expo
Bouwcentrum in Antwerpen gehou
den. Daar heet zo'n beurs salon, wat
veel chiquer staat natuurlijk. De
Leidse musea presenteren zich daar
aan een Vlaams publiek onder de
naam Museumgroep Leiden.
Boerhaave, Oudheden, Volkenkun
de, Naturalis, de Hortus en De La
kenhal hebben allemaal een ken
merkend voorwerp meegenomen. Zo
heeft Boerhaave een anatomische
pop op de salon staan en Volkenkun
de een pop met een poncho. Geza
menlijk hebben ze een 'voeldoos',
waarin voorwerpen zitten. Bezoekers
mogen voelen en raden van welk
museum ze een voorwerp in de hand
hebben.
Het is de bedoeling om in Antwerpen
bezoekers naar Leiden en de regio te
lokken: „De bezoekers worden ge
masseerd om de Leidse musea dit
voorjaar te bezoeken", aldus de uit
nodiging. Samen met de Keukenhof
en VW Holland Rijnland die zich
ook op de beurs presenteren, is een
aantrekkelijk voorjaarsarrangement
samengesteld voor een weekendje
weg in de Leidse regio.
Leiden is een pianohandel rijker. Emile van Leenen, gespecialiseerd
in vooroorlogse piano's en vleugels, betrok zondag een statig pand
aan de Lammermarkt. Helemaal op zolder heeft hij een sfeervol
concertzaaltje ingericht, waar potientiële kopers van een art déco of
Jugendstil instrument de klankkleur kunnen beluisteren. Een profes
sioneel voorproefje kregen de genodigden zondag, want tijdens de
oficiële opening speelden leden van het Residentieorkest op ver
schillende instrumenten. Foto: Mark Lamers
Manus Brinkman (secretaris-generaal van
de International Council of Museums) en
de directie van het Rijksmuseum voor Vol
kenkunde in de persoon van plaatsvervan
gend directeur Agniet van de Sande maak
ten gisteren een rode lijst openbaar. Het is
een oproep aan musea, veilinghuizen,
kunsthandelaren, verzamelaars en toeris
ten om voorwerpen die daarop voorkomen
niet te kopen. Plundering van archeologi
sche vindplaatsen en de handel in cultu
reel erfgoed neemt nog altijd toe. Dat geldt
met name voor Zuid-Amerika. Vandaar die
rode lijst. Er zijn al dergelijke lijsten voor
Afrika en Irak. De lijst is opgesteld door
een groep van zestig deskundigen op het
gebied van kunst en cultuur uit Noord- en
Zuid-Amerika en uit Europa.
Onder de aanwezigen waren Luis Repetto
Malaga uit Peru, voorzitter van de ICOM
afdeling Midden- en Zuid-Amerika en het
Caraïbisch gebied, en Paz Cabello Carro,
directeur van het Museo de Americo in
Madrid.
Charlotte Rappard-Boon, hoofdinspec
teur inspectie cultuurbezit, was vanzelf
sprekend ook aanwezig. Maar wie ontbrak
op deze bijeenkomst in het Leidse? Steven
Engelsman, directeur van het Rijksmuse
um voor Volkenkunde. Maar hij is dan ook
een tijdje met - onbetaald - verlof.
Na afloop van de officiële bijeenkomst be
zocht het gezelschap heel toepasselijk de
tentoonstelling Met Kuifje naar de Inca's.
Ernstige gezichten bij de presentatie van de rode lijst van cultuurvoorwerpen: helemaal rechts
Paz Cabello Carro, directeur van het Museo de Americo in Madrid, naast haar Luis Repetto Mala
ga, voorzitter van de ICOM afdeling Midden- en Zuid-Amerika en het Caraïbisch gebied, Charlot
te Rappard-Boon, hoofdinspecteur inspectie cultuurbezit, en Agniet van de Sande die Steven En
gelsman vervangt. Foto: Henk Bouwman
Dr. Johan Willem Kolff krijgt het boek over zijn leven, uit handen van schrijver
Herman Broers. Foto: Dick Hogewoning
Hij is een van de belangrijkste medische uitvin
ders van de twintigste eeuw, hij werd in 1911 in
Leiden geboren, woont nu in Salt lake City, maar
was dinsdag even terug in Leiden. Hier in Muse
um Boerhaave ontving deze dr. W.J. Kolff het
boek Dokter Kolff, Kunstenaar in hart en nie
ren uit handen van de auteur, Herman Broers.
Prof.dr. Willem Johan Kolff (op 14 februari wordt
hij 93) is namelijk de uitvinder van de kunstnier.
Wanneer de dan 27-jarige arts Pim Kolff in 1927
nierpatiënten ziet sterven, omdat de medische
wereld het antwoord op hun ziekte schuldig
blijft, gaat hij op zoek naar een oplossing. Na
eindeloze experimenten redt hij in september
1945 in het Stadsziekenhuis van Kampen voor
het eerst met een zelfgebouwde kunstmatige
nier een patiënt het leven. Prof.dr. Willem Johan
Kolff stond met het ontwikkelen van de kunst
nier, een hart-longmachine en het kunsthart,
aan de wieg van een van de belangrijkste om
wentelingen in de moderne wetenschap: de in
troductie van kunstmatige organen. Tientallen
miljoenen mensen over de hele wereld danken
hun leven aan de hulpmiddelen die Kolff ont
wikkelde.
Zijn enerverende levensverhaal werd opgete
kend door Herman Broers aan de hand van in
terviews met Kolff, oud medewerkers, vrienden
en familieleden. Dinsdagmiddag reikte hij het
resultaat aan dr. Kolff uit. In Boerhaave, een toe
passelijker plek is immers niet te vinden. Hier
staat een groot aantal uitvindingen van Kolff
tentoongesteld.
Bij de presentatie was een groot aantal voorma
lige leerlingen van professor Kolff aanwezig, die
de gebeurtenis aangrepen om na afloop een reü
nie te houden. Ook de eerste assistent van pro
fessor Kolff, Jacobus van Noordwijk, was pre
sent, alsmede vertegenwoordigers van de Nier
stichting.
