'Energienetten
voorlopig niet
privatiseren'
ECONOMIE
Met een 'streekbus' van Schreiner de Noordzee op
Nog veel onduidelijk over sociale zekerheid 2004
Bedrijf verkoopt advies over etiquette
s in herkennen vals geld Heineken wil bier brouwen in China
Geen medewerking vissers
Zelfstandig inburgeren
HDC158
vrijdag 9 JANUARI 2004
r James McGonigal
(ELDER - Eind deze maand
[|t bekend of de Schreiner
./aart Groep - nummer drie
iwereld als het gaat om he-
ters voor de olie- en gasin-
[ie - definitief wordt overge-
»n door CHC uit Canada, de
ïationale marktleider,
finer denkt er alleen maar
jruit te kunnen gaan. Por-
tan een bij de consument
kend luchtvaartbedrijf.
d.l
145)van Nederlands toonaan-
ide luchtvaartbedrijven,
liner Luchtvaart Groep, is
gevlet grote publiek volstrekt
jrbakend. De helikopters van
ledrijf vliegen dagelijks af
naar de boorplatforms
jt Nederlandse deel van de
;ee. Maar ook in Afrika is
liner een grote naam in de
ld van olie en gas.
isen kennen ons amper
it wij uitsluitend voor be-
:n werken. Maar in het we-
van transport van en naar
IO blatforms zijn wij de derde
veljschappij van de wereld."
292jverheul is Chief Operating
ir van de Schreiner Lucht -
Groep en zwaait tevens de
ir over Schreiner North
helicopters, dat als belang-
uitvalsbasis het (deels
lire) vliegveld van Den
ir heeft.
iul is helemaal niet bang
le aanstaande overname
uj'j<'Jjn bedrijf voor ongeveer
Ijoen euro door het Cana-
*^CHC. „De Canadezen ko-
fg marktaandeel. Ons bedrijf
J heel goede aanvulling op
ictiviteiten", zegt hij.
levéiner lijkt in de luchtvaart -
igio.(d, die wordt gedomineerd
aneljhele grote bedrijven, een
taartje. Zesentwintig helikop-
1"51ln zestien kleine vliegtui-
ijn geen grote aantallen.
via samenwerkingsver
en heeft Schreiner de be-
king over veel meer vlieg-
■^1", zegt Verheul. Hij is
(lijk in zijn nopjes met de
dese belangstelling. „Het
Boorplatform in de Noordzee waar zojuist een helikopter van Schreiner landt. Foto: Schreiner Luchtvaart Groep
geeft ons veel meer flexibili
teit." Het standaard boekenon
derzoek bij Schreiner moet eind
deze maand zijn afgerond en
Verheul verwacht geen proble
men.
Behalve in de exploitatie van
vliegtuigen voor de olie- en gas-
industrie is Schreiner ook actief
in de tussenhandel in helikop
ters en het onderhoud ervan
voor derden. „Een helikopter
heeft een besteltijd van vele
maanden. Omdat wij over de
hele wereld actief zijn en de
markt kennen, weten bedrijven
en regeringen ons makkelijk te
vinden als zij een helikopter
willen kopen."
Verheul verwijst daarbij graag
naar de complexiteit van de he
likopter. „Het onderhoud is
zeldzaam ingewikkeld, vergele
ken met vaste vleugel-toestel
len. Bovendien beschikt een
helikopter over de natuurlijke
vliegeigenschappen van een
baksteen: als de motorkracht
wegvalt, stort hij neer. Even uit
zweven om te landen is er niet
bij." Zeker in het grimmige kli
maat dat over het algemeen het
hele jaar boven de Noordzee
heerst, is betrouwbaarheid een
eerste vereiste.
Schreiners helikopters worden
intensief gebruikt. Het bedrijf
bedient op het Nederlands deel
van het Continentaal plat onge
veer honderd platforms van alle
grote oliemaatschappijen. De
langste vliegafstand is een klei
ne driehonderd kilometer.
Het aantal starts en landingen
is relatief groot, aldus Verheul,
die zijn heli's wel eens vergelijkt
met een streekbus, zwervend
van halte naar halte, met een
steeds wisselende mix van pas
sagiers en vracht. „Op een och
tend kan een piloot dertig tot
veertig keer moeten opstijgen
en landen." Voor voormalige
militaire vliegers, die een flink
deel uitmaken van Schreiners
personeelsbestand, is dat wen-,
nen: de training bij luchtmacht
of marine is heel goed, maar
veel vlieguren maken is er niet
bij: te duur.
De helikopters vliegen voorna
melijk bij daglicht in verband
met de sluitingstijden van Den
Helder airport, maar in feite
hebben ze dezelfde mogelijkhe
den als grote verkeersvliegtui
gen. „We kunnen zelfs bij zware
storm vliegen. Alleen zeer dich
te mist kan onze operaties hin
deren. Een boorplatform lijkt
heel groot, maar in de Noord
zee is het maar een klein ding.
Een piloot moet precies kun
nen zien wat hij doet, de fout
marge is klein."
In Afrika, tweede zwaartepunt
van het bedrijf, is het klimaat
heel anders. Schreiner gebruikt
daar behalve helikopters ook
kleinere vliegtuigen (tot circa 50
passagiers) voor olie en gasin
stallaties in de bush. De heli
kopters worden er ingezet voor
platforms op zee en voor in
spectie van in de jungle verbor
gen pijpleidingen, met behulp
van een infraroodcamera.
De omzet van Schreiner was in
2002 ongeveer 93 miljoen euro.
Er werken ruim 500 mensen.
Schreiner participeert in heli-
bedrijven in Nigeria en Spanje.
De gezamenlijke omzet van de
ze bedrijven is ongeveer 220
miljoen euro en het personeels
bestand bedraagt in totaal 1400
mensen. Tachtig procent van
het werk geschiedt voor de olie-
en gasindustrie, het restant is
vooral bevoorrading van andere
bedrijven of de overheid.
(rdam/gpd - De Neder-
the Bank zer opnieuw
j wefrstrainingen op poten,
fte vflijke trainingen, die eer-
i wefiet het oog op de intro-
ït invfc van de euro in 2002 wer-
3 v0lJegeven, zijn erop gericht
!r aaklse van echte bankbiljet-
•28°! kunnen onderscheiden.
jiding is dat er steeds meer
eurobiljetten in omloop
ital in 2003 opgedoken
bankbiljetten bedroeg
iktober 18.000, één pro-
beljneer dan het aantal valse
ijsopjnbiljetten twee jaar eer-
iovendien worden de ver-
jen beter. De UV-appara-
Üe in veel winkels bij de
IJ'S staat is vaak niet meer
d cjende om Valse biljetten
ie pikken.
iiningen zijn bedoeld voor
td Tuiden- en kleinbedrijf dat
n been klaagt en vorige
zelfs opriep om briefjes
10 euro te boycotten. Het
ledoeling om in eerste in-
ongeveer tweehonderd
trainers op te leiden, die op
hun beurt trainers van winkel
personeel les geven. Over twee
weken begint de eerste proef-
training.
Een woordvoerder van De Ne-
derlandsche Bank stelt vast dat
de kennis over de echtheids-
kenmerken afneemt. Een bank
biljet heeft tien openbare echt-
heidskenmerken. Daarnaast
zijn er geheime kenmerken. Los
van de toestemming van 'Euro
pa' die daarvoor nodig is, voelt
De Nederlandsche Bank er
niets voor om die openbaar te
maken. Openbaarmaking speelt
valsemunters in de kaart.
Voorzitter Hermans van MKB
Nederland pleit ervoor om dat
juist wel te doen. Dan kan ap
paratuur worden ontwikkeld
die echt van namaak kan on
derscheiden door alle echt-
heidskenmerken te toetsen.
Middenstanders zouden een fi
nanciële of fiscale tegemoetko
ming moeten krijgen voor de
aanschaf van dergelijke apara-
tuur.
amsterdam/anp - Heineken gaat voortaan
bier brouwen in China. Het concern wil
hiermee flink besparen op de transportkos
ten en de hoge importrechten die het moet
betalen.
Zo hoopt de onderneming te profiteren van
de groeiende Chinese biermarkt. Dat heeft
Heineken gisteren bekendgemaakt. Het
bier wordt per 1 april in twee brouwerijen
gemaakt, een op het eiland Hainan en een
bij Shanghai. Voorheen werd het Heine-
ken-bier in West-Europa geproduceerd.
Om kosten te besparen bundelen de Ne
derlandse brouwer en Asia Pacific Brewe
ries, waarin Heineken een meerderheids
belang heeft, per 1 april hun activiteiten in
China. Het gaat om de twee brouwerijen en
het importbedrijf van Heineken.
De twee ondernemingen schuiven bijvoor
beeld het verkoopapparaat in elkaar. „In
plaats van twee managers heb je er maar
een nodig", zegt een woordvoerder. Boven-
15
line.
jetten worden tegenwoordig zo goed vervalst dat controle
:raviolet licht niet meer voldoet. Foto: ANP/Olaf Kraak
door Ineke Inklaar
utrecht - Hangen de vlaggen
in de juiste volgorde? Is de
volgorde van binnenkomst
correct? Zitten de gasten naast -
/voor/achter/tegenover de
goede persoon? Wanneer moet
het volkslied worden gespeeld?
Dat soort zaken luistert nauw
bij de ontvangst van hoge gas
ten en buitenlandse delegaties.
Bij overheden en bedrijven is
vaak deze kennis over protocol
niet aanwezig.
Vandaar dat het Utrechtse PR-
bureau EPP begonnen is met
een servicedesk Protocol en
Presentatie. Het bedrijf huurt
deskundigen in die organisa
ties kunnen adviseren over de
regels van goed gastheerschap.
Oud-chef kabinet van de ge
meente Utrecht Eijkman, chef
protocol van het ministerie van
binnenlandse zaken De Groot
en oud-hoofd protocol van de
Jaarbeurs Van der Star zijn ge
pokt en gemazeld in het orga
niseren van recepties, bedrijfs-
ontvangsten, openingen, con
gressen en bijeenkomsten. Zij
kennen de Aziatische wijze van
groeten - nooit de hand uitste
ken -kunnen vertellen hoe je
charmant een bloemetje over
handigt, zetten automatisch de
belangrijkste genodigden te
genover het spreekgestoelte.
Eijkman heeft, net als de ande
ren, jaren praktijkervaring.
Wéét dat de diepte van de tafel
bepalend is voor de plaatsing
van de hoofdgast tegenover
(niet te diepe tafel) of naast de
gastheer. Wéét dat je bij echt
paren de man altijd naast an
dermans vrouw moet zetten -
anders stokt- de conversatie.
Wéét dat Japanners altijd een
'dubbele' voorraad presenta
tiemateriaal willen: twee mi
crofoons, twee computers met
powerpoint. Wéét dat de ko
ningin nooit of te nimmer via
de achterdeur binnen mag ko
men. En prins carnaval weer
wel. Wéét dat de gastheer bij
ontvangst van een delegatie uit
een islamitisch land geen alco
hol moet serveren.
De eerste opdracht voor de
protocoldesk is al binnen: de
gemeente Amersfoort stuurt
bestuursassistenten op intro
ductiecursus. Volgens Henk de
Breij, directeur van EPP Public
Relations is er behoefte aan dit
soort kennis. „De generatie die
het nu voor het zeggen heeft,
heeft niet altijd de etiquettere-
(advertentie)
Checklist 2004
voor ondernemers
gels van huis uit meegekregen,
Bovendien dacht Nederland
tot voor kort: dat suffe ouder
wetse gedoe, dat hoeft toch
niet meer? Wees maar jezelf."
Maar zo werkt het niet, leerde
Eijkman uit de praktijk. „Je
moet het professioneel doen.
Als er fouten worden gemaakt
tegen het protocol, krijgt de
gastheer dat later doorgaans
wel te horen van de medewer
kers van ambassadeurs, com
missarissen vap de koningin,
staatssecretarissen, ministers
of buitenlandse bezoekers. Ik
heb zelf wel eens meegemaakt
dat een hoge gast meteen al
aantekende: ik zit verkeerd,
niet bij de autoriteiten."
De Breij: „Het gaat om het to
nen van respect. Dat is nodig
om een relatie tot stand te
brengen en te onderhouden. Je
kunt zeggen: protocol is flau
wekul. Maar is het niet aanma
tigend om jouw normen over
omgangsvormen aan de ander
op te leggen?"
jzing, toename van het
werklozen, zieken en ar-
ingeschikten. De sociale
eid staat onder druk en
n menigeen het komende
reet in de portemonnee
i. 2004 zal een jaar wor-
rin er in de sociale ze
il het nodige zal verande-
waarin diverse stelsels
zullen worden vormgege-
staat een hoop op de rol,
ang niet alles is al beslist.
n»
anuari vervangt de Wet
in bijstand (WWB) onder
A/aalde huidige Algemene bij-
iwet. „Zo snel mogelijk
!t werk" is het motto van
/B. In principe geldt voor
en een arbeidsplicht en
ook werk dat niet past bij
nl ids opleiding of werkerva-
geaccepteerd worden.
Mensen ouder dan 57,5 jaar
ontkomen in principe niet aan
de sollicitatieplicht. Alleen als
de gemeente van mening is dat
het vinden van werk niet mo
gelijk of onredelijk is, kan zij
daarvan afwijken.
Ook alleenstaande ouders met
jonge kinderen moeten in prin
cipe solliciteren, op voorwaar
de dat er kinderopvang kan
worden geregeld. De gemeente
moet bovendien rekening hou
den met de wens van de ouder.
De rol van de gemeenten wordt
overigens belangrijker. Binnen
de wettelijke kaders krijgen ze
meer vrijheid die ze zullen
moeten benutten om zoveel
mogelijk mensen aan het werk
te krijgen. Bijvoorbeeld met
stages, opleidingen of een tij
delijke gesubsidieerde baan.
Wat gemeenten niet meer mo
gen doen, is doelgericht be
paalde groepen bijstandsge
rechtigden bijzondere bijstand
verstrekken, behal
ve aan chronisch
zieken en gehandi
capten. Verder
blijft individuele
bijzondere bij
stand mogelijk.
Hoe de Wet werk
en bijstand precies
wordt uitgevoerd,
kan per gemeente
verschillen. Wie
exact op de hoogte
wil raken, kan het
best bij de eigen
gemeentelijke so
ciale dienst infor
meren.
Ook de Werkloos
heidswet zal in de
loop van het jaar
2004 worden aangepast. Het
kabinet heeft plannen om de
eisen voor de loongerelateerde
WW-uitkering - die 70 procent
van het laatst verdiende loon
bedraagt - aan te scherpen. Nu
EIGEN
BEURS
Brenda van Dam
moet je om daar
voor in aanmerking
te komen, 26 van de
laatste 39 weken
hebben gewerkt.
Het is de bedoeling
dat deze eis wordt
opgeschroefd naar
39 van de laatste 52
weken. Daarnaast
geldt nog altijd dat
je ten minste vier
van de afgelopen
vijf jaar moet heb
ben gewerkt. Ie
mand die niet aan
die vier-uit-vijf-eis
voldoet, komt op
dit moment in aan
merking voor een
kortdurende WW-
uitkering (70 procent van het
minimumloon). Het plan is om
die kortdurende uitkering af te
schaffen. Wat er precies van
deze plannen zal doorgaan, is
nog onduidelijk. Het kabinet
wil namelijk rekening houden
met een advies van de SER over
de WW, wat rond 1 maart
wordt verwacht. Een andere
mogelijke wijziging is de invoe
ring van het feitelijk arbeids
verleden. Nu wordt er vQor de
duur van een uitkering gekeken
naar de leeftijd van een uitke
ringsgerechtigde. Straks wordt
er vermoedelijk rekening ge
houden met het aantal jaren
dat men sinds 1998 heeft ge
werkt.
In 2006 zal er naar alle waar
schijnlijkheid een nieuw stelsel
voor de WAO ingaan. Zover is
het nog niet. Wel is het de be
doeling dat vanaf 1 januari
2004 werkgevers hun werkne
mers bij ziekte twee jaar moe
ten doorbetalen in plaats van
één. Het tweede jaar zal waar
schijnlijk slechts 70 procent
worden doorbetaald. Werkge
ver en werknemer moeten bei
den hun uiterste best gaan
den haag/anp - De energienet
ten in Nederland moeten voorlo
pig in publieke handen blijven.
Het is nog te vroeg om een be
slissing te nemen over de priva
tisering van de stroom- en gas
netten. Dat stelt de Energieraad
in zijn gisteren gepubliceerde
advies 'Net nog niet' aan de re
gering.
De raad doet een beroep op de
nationale politiek om besluit
vorming over afsplitsing van de
energienetten van bedrijven als
Nuon, Essent, Eneco en Delta
op te schorten wegens de ont
wikkelingen in Europa. De
Energieraad hoopt zelf in
maart, op verzoek van minister
Brinkhorst (economische za
ken), een advies uit te brengen
over de te nemen beleidskeuzes
voor heel de elektriciteitssector
in Europees perspectief.
Het adviesorgaan van de rege
ring benadrukt dat er eerst
meer duidelijkheid moet zijn
over gevolgen van de Europese
markt die aan het ontstaan is
op het gebied van het transport
van energie (de netten), de pro-
ductie en verkoop van gas en
stroom.
Nederland heeft voor Europese
begrippen kleine energiebedrij
ven. „Als je besluit de energie
netten van bedrijven als Nuon
en Essent af te splitsen, worden
ze kleiner en dus makkelijker
over te nemen door Europese
concurrenten", aldus een zegs
man van de raad.
De Energieraad vreest dat uit
eindelijk enkele hele grote ener
giebedrijven overblijven in Eu
ropa. Daardoor dreigt de libera
lisering van de markt voor de
consument in de toekomst
meer nadelen dan voordelen op
te leveren, omdat er minder
keus ontstaat in energieaanbie
ders.
De federatie van Nederlandse
energiebedrijven EnergieNed is
blij met het advies van de raad.
EnergieNed vraagt 'ter wille van
de voortgang van het proces
van liberalisering en privatise
ring' wel uiterlijk in 2005 duide
lijkheid. Ook Tennet, de lande
lijke beheerder van het hoog
spanningsnet, onderschrijft de
analyse van de Energieraad.
jaarlijks over vangsthoeveelhe-
den om de visstand op peil te
houden. Dat leidde vooral vorig
jaar tot flinke discussies, omdat
de visserijsector de voorstellen
te streng vond. Hoewel de uit
eindelijke regels soepeler uit
vielen, hebben de Urker vissers
toch het vertrouwen opgezegd.
De landelijke Federatie Visserij
verenigingen beslist later deze
maand of zij het voorbeeld van
Urk volgt.
urk/anp - Ongeveer honderd
zeevissers uit Urk weigeren het
Nederlands Instituut voor Vis-
serijonderzoek van Wagenin-
gen Universiteit nog langer de
aanvoer- en vangstgegevens te
geven. Dat heeft secretaris
Meun van de Vereniging Visse-
rijbelangen Urk bevestigd. De
vissers zijn boos over de stren
ge vangstvoorstellen van de
biologen. Het instituut advi
seert de Europese Commissie
dien willen de twee bedrijven samen op
zoek naar mogelijkheden om verder uit te
breiden in China. Heineken verwacht niet
dat er banen verdwijnen door de samen
voeging van de activiteiten.
„Integendeel zelfs, we denken zelfs meer
mensen nodig te hebben, omdat we ver
wachten te groeien in China", aldus de
woordvoerder. De Chinese biermarkt is
veelbelovend als een van de grootste groei
markten ter wereld.
ECONOMIE WIJZER
doen om ervoor te zorgen dat
er weer gewerkt kan worden.
Zo niet, dan kan aan beide kan
ten een sanctie worden opge
legd. Vanaf 1 juli 2004 wil het
kabinet sfrengere criteria voor
de WAO-keuring hanteren.
Onderwerp van gesprek is ook
de fiscale behandeling rondom
het prepensioen en de VUT.
Voor 1 april 2004 moet er dui
delijkheid komen hoe een dat
stelsel eruit gaat zien. Ook de
veelbesproken levenslooprege
ling zal in deze plannen wor
den betrokken. Het komende
jaar zullen de hier genoemde
onderwerpen vast nog wel eens
- uitgebreider - de revue passe
ren. Wie ondertussen meer wil
weten, kijkt op een van de on
derstaande internetsites.
www. minszw. nl
www.waocafé.nl
www.socialezekerheid.nl
„Lekker sjwimmen, no pro
blem". Die mooie woorden be
geleidden ons steevast bij de
poort van ons vakantieoord in
Turkije. De vader van de uitba
ter was gastarbeider geweest in
Europa, maar zijn taalvaardig
heid reikte niet verder dan een
handjevol toeristenwoorden.
Sinds de Wet Inburgering
Nieuwkomers van 1998 nemen
we daar geen genoegen meer
mee, en moeten immigranten
tenminste een basiscursus Ne
derlands volgen.
Toen de wet net was ingevoerd
kwamen er veel klachten over
de kwaliteit van het program
ma en het tekort aan plaatsen,
vooral door gebrek aan docen
ten. En toen dacht ik al, waar
om zou de overheid dit ook al
lemaal in eigen
hand willen hou
den?
Wie een auto wil
besturen moet
daarvoor een diplo
ma halen. De over
heid stelt alleen de
exameneisen op. Je
kunt roerende ver
halen bedenken
waarom het zo be
langrijk is dat ieder
een een auto kan
rijden, dat de oplei
ding zo belangrijk is
voor de verkeers
veiligheid en dat daarom de
overheid de opleiding moet
verzorgen en gratis aanbieden.
Maar de overheid heeft zich
hier altijd verre van gehouden.
De markt heeft gezorgd voor
variatie in aanbod. Je kunt je
lessen s'avonds nemen of over
dag en tegenwoordig zelfs op
zondag. En afgaande op de na
men op de lesauto's vermoed
ik dat je je lessen ook in het
Turks kunt krijgen,.
De regering is nu van plan het
systeem van het rijbewijs te
volgen. Een diploma 'inburge
ring' wordt verplicht om be
paalde rechten te verkrijgen, de
overheid stelt de eisen op, de
inburgeraar zoekt zijn eigen in
structeur. Maar ik lees in de
krant dat de gemeenten daar
niks voor voelen. Ze willen de
regie zelf houden, de cursussen
inkopen en zo controle houden
op de kwaliteit. De 'wethouder
integratie' van Den Haag acht
nieuwkomers niet in staat om
zelf een keus te maken uit het
beschikbare aanbod.
Dit lijkt me nu een typisch
voorbeeld van de betutteling
waar we vanaf moeten. Waar
om zou elke Nederlander een
autorijschool kunnen selecte
ren, en zou een potentiële Ne
derlander niet zelf een docent
Nederlands kunnen kiezen? De
overheid hoeft alleen maar te
letten op de kwaliteit van het
Joop Hartog
hoogleraar micro-economie
Universiteit van Amsterdam
diploma. Die taak lijkt me al
zwaar genoeg. Ik vrees dat een
toets door lokale ambtenaren
meestal boterzachte normen
zal opleveren. Te gemakkelijk
zal men een oogje (of oortje)
dicht doen uit sympathie met
de kandidaat. Een ex-wethou-
der van Deventer vertelt zelfs,
in de NRC van 25 oktober, dat
hij soms een tolk gebruikte bij
het uitreiken van het inburge-
ringscertificaat! Alsof de kandi
daat zijn rijbewijs krijgt, maar
alleen in zijn auto mag rijden
als er iemand anders achter het
stuur zit.
Als we echt willen dat nieuwko
mers Nederlands leren, moet er
een landelijk examen komen,
met heldere normen die een
duidig worden toegepast. Ge
woon drie of vier
keer per jaar een
landelijke toets,
met schrijf-, lees-
en luistertoetsen,
precies zoals de
toets voor Engels
als buitenlandse
taal die regelmatig
over de hele wereld
wordt afgenomen.
Het diploma als
voorwaarde om be
paalde rechten te
verkrijgen zal druk
zetten op de
nieuwkomers om
er serieus werk van te maken.
Dat is een belangrijk verschil
met de jaren tachtig, toen het
allemaal vrijblijvend was, en
deelnemers hun taalcursus
vaak halverwege opgaven als ze
een baan hadden en de belas
ting te zwaar vonden. De vrij
heid van voorbereiding zal een
gevarieerd cursusaanbod
scheppen: doe-het-zelf cursus
sen, cursussen op gevarieerde
tijden, cursussen vanuit de ei
gen gemeenschap, vanuit de ei
gen taal.
Zelfs met strenge toetsen moe
ten we geen overspannen ver
wachtingen hebben van het in-
burgeringsdiploma. Voor Ne
derlands als tweede taal, sociale
redzaamheid en 'breed maat
schappelijk functioneren'
wordt gemiddeld 600 uur uitge
trokken. Daarmee bereikt echt
niet elke nieuwkomer het taal
niveau van Ayaan Hirschi Ali.
Wij kregen indertijd op de hbs 5
jaar Frans, misschien 2, 3 uur
per week, dat weet ik niet meer.
Dat komt neer op 400 tot 600
uur, waarmee het hele inburge-
ringsprogramma aan taal zou
zijn opgegaan. Zelf toen onze
kennis nog vers was kwamen
we nauwelijks verder dan een
stokbroodje bestellen bij de
bakker, en een hartelijke groet
(die mijn dochtertje overigens
altijd verstond als 'ooievaar').
No problem?
