KUNST CULTUUR
'Ik ben altijd bezig liedjes te schrijven*
R7
hnny Depp als
eeuwse losbol
aamse prijs
or Buelens
a Tovenaar
musical
Bf 1 'g
4
f
Veertig café's
doen mee aan
Kroegentocht
Kruidvat komt
met goedkope
boekenlijn
y
DE ZEVENDE
HEMEL
Devotie slaat Brels chansons dood
Hester Macrander ontwapenend
zaterdag 10 JANUARI 2004
Frank Boeijen met nieuwe theatershow in Stadsgehoorzaal
- Na het grootste
lerciële succes van zijn
ire, 'Pirates Of The Carri-
zal acteur Johnny Depp
te zien zijn in een cre-
historische schelm. In
jrfilming van het door
ihen Jeffrey geschreven to-
'The Libertine' speelt
de hoofdrol van de 17-
e John Wilmot, graaf van
lester. Wilmot was behalve
een beruchte losbol die
ertrouwelijke voet verkeer-
net de Engelse koning Karei
werpen - Literatuurweten-
jper Geert Buelens heeft
aamse Cultuurprijs voor
ly, voorheen de Staatsprijs,
egen voor zijn studie 'Van
lijen tot Heden. Zijn invloed
e Vlaamse Poëzie'. Buelens
nstrueert aan de hand van
werk van dichter Paul van
lijen de ontwikkelingen in
laamse dichtkunst in de
tigste eeuw. De 32-jarige
ens is docent aan het de-
ement Letterkunde van de
rersiteit Antwerpen.
haag - 'Tita Tovenaar'
t wellicht terug. Lo Hartog
Banda, schrijver van de in
iren zeventig enorm popu-
televisieserie, werkt aan
musical, een bioscoopfilm
en nieuwe televisieserie
de wereldvreemde tove-
en zijn dochter Tika. Vier
lucenten, waaronder Stu-
100 (bekend van Kabouter
en NL Films (verantwoor-
tvoor 'Costa!') benaderden
met het verzoek zijn meest
esvolle creatie, 'Tita Tove-
nieuw leven in te blazen,
iponist Joop Stokkermans,
verantwoordelijk voor de
iek in de oorspronkelijke
schrijft de liedjes voor de
ical.
door Martin Groenewoid
leiden - In maart is Frank Boeijen
(1957) het onderwerp van een
gala in het Amsterdamse theater
Carré. De zanger, die al ruim 25
jaar op de planken staat, krijgt
dan de Radio 2 Zendtijd Prijs uit
gereikt. „Toen ik hoorde dat ik
die prijs had gewonnen, werd
één seconde lang mijn ego
enorm gestreeld", zegt Boeijen.
„Maar daarna vond ik dat eigen
lijk iemand anders die prijs had
verdiend. Ik vind mezelf nog erg
jong voor dit soort onderschei
dingen."
Vanavond begint Boeijen zijn
nieuwe tournee, langs Vlaamse
en Nederlandse theaters, die
hem later deze maand ook naar
de Leidse Stadsgehoorzaal
brengt. Van zijn status van
'popster' is hij nu wel af. Boeij
en kijkt met gemengde gevoe
lens terug op de jaren tachtig,
waarin hij een van de leidende
artiesten was in de Nederlands
talige hausse. „Achteraf bezien
zijn er momenten geweest
waarop ik bijna in mijn eigen
mythe begon te geloven. Die
tijd is nu echt wel voorbij. Als je
succes krijgt, ben je geneigd je
agenda helemaal vol te plan
nen. Het gevaar bestaat dan dat
je jezelf verliest. Je moet of een
heel goede begeleiding, of zelf
een heel sterke basis hebben
om die periode door te komen.
Al heeft het ook wel iets moois
om af en toe langs de afgrond
te scheren."
Een tafel, een stoel, een vulpen
en een vel papier. Meer heeft
Frank Boeijen tegenwoordig
niet nodig voor het uitoefenen
van zijn vak, het schrijven van
liedjes. Een opengeslagen
schrift ligt voor hem op tafel.
Frank Boeijen bladert er even in
en wijst: „Kijk, nauwelijks cor
recties of aantekeningen. In het
opnameproces wijzigt er nog
wel eens een woord, maar de
basis van een liedje staat
meestal vrij vlot op papier. Ik
schrijf eigenlijk altijd. Dat is
geen dwangneurose; het gaat
eigenlijk onnadenkend. Daar
om heb ik altijd mijn schrift of
een boekje bij me."
Een paar maanden geleden ver
scheen zijn nieuwe album
'Schaduw Van De Liefde'. Zoals
altijd had Boeijen geen vastom
lijnd plan toen hij er aan begon
te werken. Het begon allemaal
met de bruiloft van een vriend.
„Ik wilde voor hem een lied
componeren. Dat werd een
nummer dat aanvankelijk 'Be
lofte' was getiteld en dat ik later
heb omgedoopt in 'Stille Strijd'.
Daarna kwamen er nog veel
meer teksten. De 'Gebeden Van
Een Heiden' heb ik ze ge
noemd. Op de een of andere
manier gingen ze allemaal over
samenleven. Over samenleven
in het klein, met geliefden,
vrienden of familie. Maar ook
over de problemen die verschil
lende bevolkingsgroepen on
dervinden om met elkaar om te
gaan."
In tegenstelling tot zijn vorige
cd, 'Heden', is 'Schaduw Van
De Liefde' een grotendeels
akoestische plaat geworden.
„Het is een reactie op de tijd
waarin we leven, en tevens een
reactie op 'Heden'. Op die plaat
verlangde ik weer een beetje
naar het jaren tachtig-geluid.
Met Henk Temming (ex Het
Goede Doel) achter de knoppen
kwam dat duidelijk uit de verf.
Deze plaat heb ik opgenomen
met J.B. Meijers. We hebben er
samen voor gekozen de liedjes
centraal te stellen. Zonder pro
ductionele fratsen, want die lei
den alleen maar af van waar het
werkelijk om gaat. Bij de cd zit
een dvd waarop ik in m'n een
tje een aantal liedjes zing. Een
man met een gitaar en zijn tek
sten. Dat is waar het uiteinde
lijk op neerkomt."
De cd is grotendeels live inge
speeld door Boeijens vaste be
geleidingsband. Een enkele be
zettingswijziging daargelaten -
drummer Norman Bonink ver
ving bij Blof de overleden Chris
Götte - is de groep al jaren bij
elkaar. „Ik vind het prettig om
een langdurige relatie met mijn
muzikanten te hebben. We ma
ken de plaat echt samen. We
spelen live in de studio en kie
zen telkens de mooiste take. Ja,
ook de zang staat er vaak in één
keer op."
Niet alleen de artistieke aanpak
van de cd is ouderwets. Met
ruim veertig minuten en slechts
tien liedjes is die aan de korte
kant. „Ik kom uit het elpee-tijd
perk, waarin veertig minuten
ongeveer het maximum was. Ik
hou ervan als je aan het einde
van de plaat het eerste liedje
nog herkent. Een plaat is een
afgerond geheel, waarin de
volgorde van de liedjes heel be
langrijk is. Met de komst van de
cd is het selectiecriterium ver
vaagd. Voor mij gaat dat niet zo
op."
Met gebrek aan inspiratie heeft
het allemaal niets te maken. „In
.....Jr-iy--. - -
k -.
"Sltlm$f;/
Frank Boeijen: „Een man met een gitaar en zijn teksten. Dat is waar het uiteindelijk op neerkomt.'
Publiciteitsfoto
1999, voordat ik aan 'Heden'
begon, heb ik even het gevoel
gehad dat ik alles wel zo'n beet
je had gezegd. De voorganger,
'De Ballade Van De Dromeda
ris', ging zo diep, dat alles wat
ik daarna schreef triviaal leek te
zijn. Maar ik kon al gauw de
draad weer oppakken, doordat
een aantal mensen om me heen
vroeg liedjes voor hen te schrij
ven."
Het nummer 'Vertrekhal', een
duet met Nits-voorman Henk
Hofstede, is een van de onbe
twiste hoogtepunten van de
nieuwe cd. „Het idee ontstond
tijdens de uitreiking van de Edi-
sons", vertelt Boeijen. „Ik liep 's
middags met Henk door de lege
Heineken Music Hall. 'Het lijkt
wel een aankomsthal', zei
Henk. 'Of een vertrekhal', rea
geerde ik. Enkele dagen later
stuurde hij me de tekst, die we
beiden op muziek zetten. De
melodieën bleken naadloos in
elkaar te passen."
Nog meer moois: het titelnum
mer 'Schaduw Van De Liefde'.
Boeijen schreef het lied naar
aanleiding van het gelijknamige
schilderij van de Irakese schil
der Saad Ali, die hij in Frankrijk
leerde kennen. „Op zoek naar
titels voor zijn doeken, kwamen
we bij één schilderij op 'Scha
duw Van De Liefde'. Ik vond het
een prachtige titel en vroeg of ik
'm mocht gebruiken voor een
nummer waaraan ik werkte.
Het schilderij is nu de cover van
de cd."
Frank Boeijen, speelt 23 janu
ari in de Stadsgehoorzaal in
Leiden.
leiden - Aan de Leidse Kroegen
tocht van woensdag 21 januari
doen ongeveer veertig café's
mee. Dat is bijna net zoveel als
in voorgaande jaren. Daarom
tonen de drie organisatoren,
Coert Duivenvoorde van De Uyl
van Hoogland, Jan Blonk van
Jantje van Leiden en Erik Rooij-
akkers van De Twee Spieghels
zich tevreden. „Er zijn maar
een paar kroegen die niet mee
wilden doen en een paar kroe
gen die niet hebben gerea
geerd."
De drie besloten anderhalve
maand geleden de Kroegen
tocht zelf op poten te zetten na
het annuleren van de Leidse
Blues Jazzweek wegens ziekte
van organisator Dick Wansink.
Saillant detail is de deelname
van jazzcafé The Duke, waar
van Wansink eigenaar is.
De Kroegentocht maakt tradi
tioneel deel uit van de Leidse
Blues Jazzweek. In alle deel
nemende café's is dan live-mu-
ziek te horen. Tijdens het eve
nement zorgen twee bussen
van vervoersbedrijf Beuk en
vier busjes van Stadsparkeer-
plan Leiden voor gratis vervoer
van de bezoekers van het eve
nement.
nijmegen/gpd - Het Kruidvat
komt in maart met een eigen
boekenlijn. De drogisterijketen
brengt onder de noemer 'Brilli
ant Books' goedkope boeken op
de markt voor een groot pu
bliek. De boeken zijn uitslui
tend te koop in de vestigingen
van Kruidvat. Met dat alleen
recht wordt de vaste boeken
prijs omzeild: het Kruidvat be
paalt de prijs.
Vooralsnog gaat het om thril
lers, romantische fictie voor
vrouwen, kinderboeken en
non-fictie. In die laatste catego
rie betreft het onder meer
kookboeken, tuinboeken en
boeken over gezondheid. Het
ligt in de bedoeling om in de
nabije toekomst ook Neder
landse literatuur onder de noe
mer Brilliant Books uit te geven.
Het merk 'briljant' is ook te vin
den op de klassieke cd's die het
Kruidvat uitbrengt en met veel
succes verkoopt. Het Kruidvat
zegt met de Brilliant Books een
stuk goedkoper te zijn dan ver
gelijkbare boeken in de regulie
re boekhandel.
Welke film zou iedereen
gezien moeten hebben?
Wat is het mooiste boek
ooit geschreven. Welke
muziek weet telkens weer
te ontroeren. Wat is het
mooiste kunstwerk aller
tijden? Kortom: waarmee is
Ruud Hessing,
cultuurwethouder van de
gemeente Leiden, in de
Zevende Hemel?
Beste film
„Het tweeluik 'Jean de Florette'
en 'Manon des Sources' uit
1986 van Claude Berri. Het is
een Franse film die in de Pro
vence speelt met Yves Montand
en Gérard Depardieu in de
hoofdrollen. Ik ben gek op
Frankrijk en deze film heeft de
zelfde warme, zuidelijke uitstra
ling als het land. Bovendien
vind ik Franse films vaak le
vensecht.
Het verhaal gaat over iemand
uit de stad die op het platteland
rozen gaat kweken. De buurt
werkt hem op alle mogelijke
manieren tegen en metselt de
noodzakelijke bron met water
dicht. In het tweede deel, 'Ma-
non des Sources', vindt het ver
haal zijn dramatische apotheo
se. Deze film staat op zichzelf
en heeft de grootste bekend
heid gekregen. De Franse inslag
en sfeer spreken me enorm
aan."
Beste cd
„De cd 'Post Scriptum' uit 2000
van Cristina Branco. Dat is fa-
do-achtige muziek van een fan
tastische zangeres uit Portugal.
Dit schijfje gaat - schat ik - ge
middeld eens per twee weken
in de cd-speler. Ik draai ook to
taal andere dingen, maar dit
blijft prachtig.
Op 'Post Scriptum' staat heel
warme muziek, maar met een
trieste ondertoon. En vooral die
triestheid ontroert mij het
meest. Het brengt me in een
melancholieke stemming. Ja, je
kunt wel zeggen dat ik gevoelig
ben voor stemmingen."
Beste boek
„'Beminde gelovigen' van God
fried Bomans uit 1970. Het is
deels autobiografisch en han
delt over zijn rooms-katholieke
jeugd. Bomans schrijft heel
mooi. Hij is een meesterlijk sti
list. Bovendien is het heel her
kenbaar voor mij, want ook ik
heb een katholieke opvoeding
genoten. Ik kan het dus letter
lijk meebeleven.
Het is jammer dat de in 1971
overleden Godfried Bomans
nog maar weinig gelezen wordt.
Veel van zijn oeuvre is tijdge
bonden. Dat geldt met name
voor zijn humoristische boe
ken, maar minder voor zijn be
schouwende werk. Dat vind ik
nog altijd zeer de moeite
waard."
Beste kunstwerk
„Een schilderij van Sonia Del-
aunay uit 1924. Ik noem het al
tijd maar 'De Vier Vrouwen',
omdat er vier vrouwen achter
een tafel te zien zijn. In mijn
beleving is het een expressio
nistisch schilderij. Het is altijd
moeilijk om te zeggen wat er zo
mooi aan is. De vlakverdeling in
combinatie met de kleurtinten
maakt het tot een harmonisch
geheel. Het is een sereen schil
derij. Het origineel heb ik ge
zien in het Centre Pompidou in
Parijs en toen heb ik een poster
gekocht die ik sindsdien thuis
heb hangen. In mijn slaapka
mer."
tekst: Theo de With
foto Hessing: Hielco Kuipers
foto Cristina Branco:
Publiciteitsfoto
muziek recensie
Susanne Lammers
Concert: Hommage cl Brei door Filip
Jordens les P'tits Mozarts de ce soir.
Gehoord: 9/1, Schouwburg, Leiden.
Het is een beetje griezelig. Hier
is iemand die zo hevig bewon
dert, dat hij volkomen in de
huid van zijn idool kruipt. De
kleinste stembuiging, het min
ste handgebaar van Jacques
Brei heeft Filip Jordens opgezo
gen als een spons, en dat bijna
volmaakte beeld van Brei geeft
hij terug als een spiegel. Ik
word er koud van, maar bij ve
len leidt het tot gloeiend en
thousiasme.
Brels liedjes zijn meesterlijk, en
hij zelf was de grootste inter
preet van zijn werk. Zo bezien
lijkt een volmaakte imitatie van
zijn optreden dus bepaald te
rechtvaardigen, maar het be
vroren beeld dat Jordens op
roept, heeft juist iets heel erg
steriels. Dat voel je vooral bij
het niet helemaal van harte
bruisende Bruxelles, waar de
lach in de stem iets hols heeft.
Dat grijpt je naar de keel in het
al te toneelmatig vrome Les
Bigottes en in het volkomen
aan de buitenkant blijvende Le
Moribond, dat nergens van uit
zinnige doodsangst siddert.
Jordens doet niet Brei, hij doet
Brei na. Hij is huiveringwek
kend getrouw, en dat maakt
hem tegelijk sympathiek en on
geloofwaardig.
Het beste werkt zijn aanpak in
de ingetogen nummers, die niet
met een overvloed aan ge
baartjes, pasjes en mimiek kun
nen worden opgevoerd: die
klinken het eerlijkst. In het wee
moedige La Fanette, in La
Chanson des Vieux Amants en
vooral in Les Vieux komt een
authentiek gevoel tot leven,
waardoor Jordens in die liedjes
de pure nabootsing lijkt te over
stijgen, ook al zijn ook die tot
en met het parlando kopieën
van de grote meester zelf. Ook
de geestige liedjes, zoals Made
leine of Les Paumés du Petit
Matin, zijn geslaagd. Daar
klinkt de spot en de zelfspot
ontwapenend in door.
Les P'tits Mozarts de ce soir zijn
hem daarbij niet weinig van
dienst. Bassist Peter Verhaegen
en pianist Jan van Looy voelen
Brei overduidelijk perfect aan,
maar vooral accordeonist Gwen
Cresens, die onder veel meer in
staat is een compleet orkest van
Victor Sylvestre uit zijn instru
ment te trekken, is een muzi
kant naar wie je heel lang luis
teren kan. Maar dan in een pro
gramma waarin Brei met net zo
veel bewondering, maar min
der devotie hulde wordt ge
bracht
theater recensie
Wijnand Zeilstra
Voorstelling: 'Weet ik veel'. Tekst en spel:
Hester Macrander. Muziek: Greetje de
Oude. Gezien: 8/1Leidse Schouwburg,
Leiden.
Succes blijft een raadselachtig
fenomeen. Terwijl de meest
prille cabaretiers al bij hun eer
ste schreden op het podium op
volle zalen mogen rekenen,
staat Hester Macrander na ruim
twaalf jaar nog altijd voor nog
niet eens een halfvolle schouw
burg. Haar onmiskenbare doel
groep zou daarentegen op zich
zelf groot genoeg moeten zijn
voor uitverkochte zalen: twee-
verdienende dertigers/ veerti
gers met opgroeiende kinderen.
Het is namelijk ook héér leef
wereld. Als werkende moeder
van twee kinderen mikt ze con
sequent op de herkenbaarheid
van haar thema. Hoe kun je
moeder, partner en zelfbewuste
vrouw met ambities tegelijk zijn
zonder voortdurend met die
rolmodellen in de clinch te lig
gen? Dat probleem opperde ze
al nadrukkelijk in haar pro
gramma 'Stomstomstom', in
'Hup' en nu ook weer in 'Weet
ik veel'. Ze vraagt zelfs keer op
keer naar die herkenbaarheid.
Wat niet eens nodig is, want de
doelgroep zit al ijverig mee te
knikken.
Dat de zalen niet volstromen,
blijft dus vreemd. Aan de kwali
teit van het programma valt het
niet te wijten. Macrander is een
slimme vrouw die haar bood
schap weldoordacht en goed
gedoseerd in een echt cabaret
programma heeft verpakt.
Hooguit kun je stellen dat dit
laatste programma 'Weet ik
veel' tamelijk veel lijkt op het
vorige 'Hup' dat trouwens erg
goed was. Ook nu haalt ze weer
grapjes uit met de videocamera:
herhaaldelijk laat ze haar ge-
zichtsmimiek uitvergroten en in
een stilstaand beeld vangen.
Ook nu is ze vaak (eerlijk ge
zegd: te vaak) met decorstuk
ken aan de gang. Ook nu is er
weer volop aandacht voor alle
daagse ergernissen, de commu
nicatiestoringen met de partner
en de strubbelingeiypn het op
voeden. Ze herhaan zelfs on
derwerpen. Zo komt ze weer te
rug op haar anti-stropdas-be
toog. Minder inspiratie, of toch
maar gewoon een kwestie van
je eigen thematiek trouw blij
ven?!
De echte doorbraak naar het
grote succes is er nooit geko
men. Een echte publiekslieve
ling wil ze waarschijnlijk ook
niet eens zijn. In haar optre
dens kan Hester Macrander na
melijk ontwapenend zijn, maar
tegelijk ook afstandelijk, nukkig
en belerend. Haar gedreven
heid kan tot prachtige num
mers leiden, maar zit haar zeker
ook wel eens in de weg. In elk
geval is 'Weet ik veel' (voorals
nog?) haar laatste avondvullen
de programma. Ze gaat zich nu
nog meer op het schrijven rich
ten.
