Trichet: Dure
euro slecht
voor export
ECONOMIE
Aan de pomp weinig voordeel van stijgende euro
Geen twijfels over voortbestaan Philips VS
Bio-vlees bezorgt supermarkten flinke tegenvaller
Bazen draaien op voor
extra km-vergoeding
Kredietbank
ondervindt
weerstand
Minder vakantieplannen Püriïlcllclt zet accountant Op Straat
Duitsers lessen dorst liever
met water dan met bier
34^-
loer wordt
Deltalinqs
^am - Oud-minister De
jrkeer en waterstaat)
1 februari voorzitter
Jtalinqs. De organisatie
lerkoepelende belangen-
ger van het Rotterdamse
en industriële bedrijfsle-
|talinqs vertegenwoor-
-^r dan vijfhonderd be-
met ongeveer 35.000
mers. De Boer was voor
q(listerschap al actief in
•in als ondernemer en
v ker van de Kamer van
4,oindel.
^«loosheid
W stabiel
5.8urg - De werkloosheid
g'^jaalf euro-landen is in
3,'ojer uitgekomen op 8,8
L2! evenveel als de maand
5^et percentage is wel
4[4ier dan dezelfde maand
toen het 8,6 was. De
8|gje statistische dienst Eu-
i!2feeft dat gisteren ge-
J|s ook de drie EU-lan-
olsjder euro worden mee-
9.5b de werkloosheid in
uitgekomen op 8
Luxemburg had in no-
de minste werk-
procent), Spanje de
1,3 procent).
weer hervat
ijorecabond
.5,61
•7.5J- De 75 werknemers bij
^5recabond zijn weer aan
)9l5t. Een staking van drie
kleeft hen een nieuwe
4)9geleverd. De collega's
'9,4f Bondgenoten, die na-
ig'onderhandelden,
u ^gisteren gemeld dat de
-^.siners met terugwerken-
per 1 juli 2003 1 pro-
loon krijgen en daar-
eenmalige uitkering
procent over de
1 juli 2003 tot 1 ja-
we topman
||mpina
- Campina Neder-
een nieuwe direc-
3^2juter de Bruijn volgt per
15',6e huidige topman Ton
57,7op bij het zuivelcon-
2f'yj Bruijn (58) is nu nog
53ioin het onderdeel Kaas
29.71. De plek die hij achter-
losfaas en Boter wordt
42!5jog niet ingevuld. Wel
^divisie Kaas een nieu-
57 ^jedirecteur.
33ioi
|:!lo verkoopt
Stellamare
- De Rotterdamse
^.Timbo Navigation heeft
42) gedaan van het in Ame-
4,2ipseisde vrachtschip
||'°ire. De rederij en zijn
8aoaar hebben inmiddels
20,5tipe-overeenkomst ge-
59 o|et een opkoper in het
anse Albany. Al snel na
lluk, waarbij drie van de
iRussische beman-
len omkwamen, was
1 dat berging en het op-
iarklaar maken, veel
|0 gcp gaan kosten dan de
'5149de van het schip. De
)7,43operatie is afgelopen
S'g^g door medewerkers
7'M Salvage afgerond.
16,40
'8,40 -
°.«ji teistert
.4,60
irt-klanten
>6,6Q
- Klanten van de te-
Telfort hebben
dagen veel last ge-
sms-be-
spam. De
heeft daarover
honderd telefoontjes
ontvangen, aldus
gisteren.
inmiddels de dader
gevonden en hoopt
is gedicht. De mees-
boden een dating-
i6i2$en geldprijs of een
°.3?kantie aan.
4,40
13,20
[75;1)b en HP in
tikle muziek
3g'gjjs - De computerfabri-
L2>^pple en Hewlett-Pack-
39,7q hebben de handen in-
2g)||gen op het gebied van
?67?nuziek. HP komt deze
i44?et ^en niuziekafspeel-
g'4lt op de markt dat gelijk
i4,oi populaire iPod van
ojp doet dit onder eigen
i9)6^aar promoot tegelijker-
26,03ebsite iTimes van Ap-
3|leze website kunnen
2oi8fforden gedownload
is.oipod.
18,50
50,6(1
lia paait
ionden
UitaJia betaalt zijn per-
irijscompensatie over
12002 en 2003 en
Je uitvoering van plan-
115.000 banen te
jen op tot eind deze
De Italiaanse lucht-
jatschappij wil zo haar
el tegemoetkomen en
p maken voor overleg
bonden. Topman
zi moet er wel voor zor-
de doelstellingen uit
egisch plan voor de ja-
1-2006 worden gehaald.
vrijdag 9 januari 2oo4
door Maurice Wilbrink
den haag - De snel stijgende euro zou het leven van de
automobilist aangenamer moeten maken. De euro
wint vooral aan kracht tegenover de dollar, en dat is de
munt waarin traditiegetrouw ruwe olie wordt afgere
kend. Voor dezelfde euro krijgen we beduidend meer
olie dan twee jaar geleden. De grondstof voor benzine
en diesel wordt goedkoper bij elke nieuwe piek die de
eurokoers bereikt.
Maar helaas, aan de pomp lijkt van de valutawinst niet
veel over te blijven. Gisteren nog verhoogde marktlei
der Shell de prijs van de meest gevraagde autobrand
stof, euro 95, met één cent naar 1,18 euro. Ruim een
week geleden, op 1 januari, werd de accijns op een liter
benzine met 3,5 cent verhoogd. Daarmee maakte de
staat het gunstige euro-dollareffect van de afgelopen
tijd meteen weer ongedaan.
De benzineprijs, zo benadrukken de oliemaatschappij
en altijd gretig, wordt vooral door de staat bepaald.
Shell rekent het de consument voor op zijn Nederland
se website: begin dit jaar ging van elke verkochte liter
benzine 85 cent naar de belastingdienst en 31 cent
naar oliemaatschappij, pomphouder en anderen.
Daarvan is 17,5 cent 'productkosten'. Daar is ook de
invloed van de prijs van ruwe olie zichtbaar: een stij
gende olieprijs verhoogt de productkosten als onder
deel van de benzineliterprijs. Op zich zijn de noterin
gen op de internationale oliemarkten van weinig in
vloed op de benzineprijs. Maar de hoge accijnzen ver
sterken een prijsverhoging aan de pomp: een cent stij
ging werkt meteen door in accijns en BTW.
De relatief hoge olieprijs houdt de benzineprijzen in
Europa en de VS momenteel op een vrij hoog peil. Wel
verzacht de voortdurende koersstijging van de euro het
leed aan de pomp enigszins.
Maar oliehandelaren bieden de autobezitter voor de
komende maanden niet veel hoop. Er is zoveel vraag
naar olie dat de benzine en dieselprijs voorlopig niet
zal dalen.
De snel toenemende vraag naar transportbrandstoffen,
overal in het Westen maar ook in China, is de belang
rijkste factor in de stijgende vraag naar olie. Tegelijker
tijd zijn de commerciële olievoorraden in de VS - de
grootste olieconsument - op het laagste niveau in 28
jaar.
Raffinaderijen die ruwe olie gebruiken om autobrand
stoffen te produceren, missen door de lage voorraden
de flexibiliteit om meer diesel en benzine te leveren als
de vraag daarnaar toeneemt. Als het aanbod de vraag
naar benzine niet goed bijhoudt, stijgt de prijs. En als
tegelijkertijd de ruwe olie duurder wordt, werkt dat ook
door op de benzinemarkt.
amsterdam/gpd - De gemeen
telijke kredietbank Crediam
stuit op 'weerstand' bij de ban
ken om gezamenlijk de leef
baarheid in achterstandswijken
te verbeteren. Crediam kondig
de vorig jaar samen met de Ne
derlandse Vereniging van Ban
ken (NVB) een project aan om
iets te gaan doen aan die leef
baarheid. Sindsdien is er vol
gens Crediam-directeur Siebols
nauwelijks vordering gemaakt.
Crediam maakt zich zorgen
over de afnemende service van
banken in grote steden. De af
gelopen jaren zijn veel bank
kantoren uit wijken verdwenen.
Hierdoor dreigen groepen
mensen in de problemen te ko
men, volgens Siebols. Veel
mensen durven niet te pinnen
of hebben geen toegang tot een
pc of internet voor het regelen
van hun bankzaken. Deze men
sen zijn vaak aangewezen op
een bankkantoor om hun fi
nanciën te regelen, zoals het af
sluiten van verzekeringen. Door
het sluiten van kantoren vreest
Siebols dat veel mensen hun
zaken niet goed meer kunnen
regelen. De kredietbank klopte
daarom een jaar geleden aan bij
de NVB om hier samen iets aan
te doen. Die reageerden in eer
ste instantie enthousiast, maar
volgens Siebols is het project
daarna op een laag pitje komen
te staan.
Volgens de NVB ligt het project
niet stil. De vereniging, een
koepelorganisatie voor banken,
zegt het probleem van de leef
baarheid in de wijken echter sa
men met de deelraden in Am
sterdam aan te willen pakken.
En die deelraden hebben op dit
moment 'andere prioriteiten',
aldus de NVB.
Microsoft-topman Bill Gates opende gisteren in het Amerikaanse Las Vegas de elektronicabeurs CES. Foto: AFP
las vegas/gpd - Mochten er nog
twijfels zijn over het voortbe
staan van Philips Consumen
tenelektronica (CE) in de Ver
enigde Staten, dan zijn die gis
teren in Las Vegas weggeno
men. Dit gebeurde met een
agressieve en zelfverzekerde
presentatie van nieuwe produc
ten op Amerika's meest presti
gieuze beurs op dit gebied CES.
Een beurs waar Philips 21 inno
vatieprijzen kreeg.
Het eerder geuite dreigement
van topman Kleisterlee lijkt
hiermee ingetrokken. Als de
Amerikaanse divisie van CE
eind 2003 niet winstgevend zou
zijn, zou Philips zich van de
Amerikaanse markt terugtrek
ken, zo zei hij in 2002.
Philips CE-directeur Provoost
was er gisteren helder over.
„Wij hebben een duidelijk
mandaat gekregen om met vol
le kracht door te gaan. Zeker na
de reorganisaties die we sinds
juli vorig jaar hebben uitge
voerd. We zijn hierdoor meer
marktgericht geworden en effi
ciënter gaan werken. Boven
dien hebben we een bezuini
ging van 400 miljoen euro
doorgevoerd."
Philips komt behalve met inter
netradio nu ook met internette
levisie op de markt. Op de
beurs in Amerika werd gisteren
een dergelijk toestel gepresen
teerd. Bij internettelevisie of -
radio wordt het signaal niet van
een kabel of antenne, maar van
het internet afgehaald. Philips
noemt het televisiemodel, net
als de eerder al gepresenteerde
internetradio, Streamium.
Een tweede primeur van Philips
is de Ambilight televisie. Dit is
een flatscreen televisie die ach
ter de randen links en rechts in
kleur veranderende lampen
heeft.
De televisie analyseert de kleu
ren in de beelden en de be
weeglijkheid daarvan en kiest
aan de hand daarvan de kleur
die de lampen tegen de muur
projecteren. Bij de demonstra
tie gisteren van het systeem in
Las Vegas werd het licht bij een
geweldsscène de kleur rood en
bij een liefdesscène stemmig
blauw.
amsterdam/anp - Minder Ne
derlanders zijn dit jaar van plan
om op vakantie te gaan. „Nu
zegt nog maar 64 procent van
plan te zijn om op reis te gaan,
terwijl een jaar geleden nog 68
procent met vakantieplannen
rondliep", aldus onderzoeksdi
recteur Eilander van NFO
Trendbox gisteren. De ANWB
ziet dezelfde trend. NFO Trend
box heeft rond de jaarwisseling
2000 Nederlanders onder
vraagd over hun vakantieplan
nen. Zowel Eilander als de
ANWB wijzen op de algemene
aarzeling bij mensen om geld
uit te geven in de huidige eco
nomische onzekere tijden. Van
de ondervraagden zei 16 pro
cent al een trip te hebben ge
boekt, tegen 18 procent een jaar
eerder.
Dichtbij gelegen Europese be
stemmingen, in het bijzonder
Nederland, profiteren volgens
Eilander van de angst om ver
weg te gaan en van de terug
houdendheid om geld uit te ge
ven.
milaan/anp-rtr - Het zwaar
aangeslagen Parmalat zet zijn
accountant Deloitte Touche
SpA buiten de deur. Het onder
zoek naar de malversaties bij
het Italiaanse zuivelconcern
heeft ertoe geleid dat twee ac
countants van Deloitte door de
rechter zullen worden gehoord.
Het accountantskantoor con
troleerde de boeken van Par
malat sinds 1999. Daarvoor was
de controle in handen van
Grant Thornton, dat daarna
nog wel het accountantswerk
voor enkele dochterbedrijven
bleef doen. Een van die bedrij
ven is Bonlat, dat is gevestigd
op de Caymaneilanden. Daar
kwam de fraude bij Parmalat
aan het licht.
De twee accountants die aan de
tand worden gevoeld, zijn Gi
useppe Rovelli en Adolfo Mam-
oli. Rovelli zette zijn handteke
ning over de jaarekening van
2002, Mamoli over die van
2001.
Gisteren lieten enkele advoca
ten van Parmalats schuldeisers
ECB-directeur Trichet. Foto: EPA/Boris Roessler
frankfurt/anp-afp - De hoge
koers van de euro heeft een ne
gatief effect op de concurrentie
positie van de exporteurs in de
eurozone. Dit heeft president
Trichet van de Europese Centrale
Bank (ECB), gisteren gezegd.
Trichet sprak gisteren na afloop
van de reguliere bestuursverga
dering van zijn bank. Die verga
dering leverde geen wijziging
van de rente voor de eurolan
den op. De bank besloot het
belangrijkste tarief, de herfi
nancieringsrente, te laten staan
op 2 procent. Dat tarief geldt al
sinds juni vorig jaar.
Trichet zei verder dat de ECB
niet echt blij is met sterke
koersschommelingen op de
wisselmarkten. „Koersschom
melingen zijn een deel van de
ECB-analyse van prijsstabili
teit", aldus Trichet. Deze uitla
ting, gevoegd bij de opmerking
over de nadelige effecten voor
de export, kan erop duiden dat
de ECB de koers van de euro te
hoog vindt.
Het uitblijven van een concrete
aanpak deed de Europese
munteenheid echter in koers
stijgen. De euro stond kort na
Trichets uitlatingen op 1,2730
dollar. Daarvoor was dat 1,2630
dollar.
Woensdag was de euro in koers
gedaald. De valutahandelaren
liepen toen vooruit op de mo
gelijkheid dat Trichet zich be
zorgd zou uitlaten over het
tempo waarmee de koersstij
ging verloopt. Nu een dergelijke
uitlating uitbleef, kon de koers
weer omhoog gaan.
Volgens Trichet tonen de jong
ste gegevens aan dat de econo
mie van de eurolanden zich aan
het herstellen is. Het herstel zal
in de loop van het jaar versnel
len, aldus de bankpresident. Hij
noemde verder het jaar 2004
'cruciaal' wat betreft de begro
tingsdiscipline in de eurolan
den. Het gaat hem vooral om
de versterking van de geloof
waardigheid. „Het Stabiliteits
pact vormt de basis van het ver
trouwen."
weten 7,7 miljard dollar die uit
het concern is weggelekt, te
hebben opgespoord. Waar het
geld zou zijn, is niet meege
deeld. Andere onderzoekers
hadden hun vraagtekens gezet
bij de vondst van het geld.
Inmiddels is in Luxemburg jus
titie begonnen met een onder
zoek naar het witwassen van
geld door Parmalat. Officieel
heet het dat er duidelijkheid
moet komen over de tegoeden
van het concern en zijn direc
tieleden in het groothertogdom.
berlijn/dpa-anp - De hete zo
mer van 2003 heeft de Duitsers
niet in de eerste plaats naar bier
doen grijpen, maar naar mine
raalwater. De consumptie daar
van schoot vorig jaar omhoog
van bijna 114 liter per hoofd
van de bevolking in 2002 tot
een record van 129 liter.
Nederlanders drinken veel min
der mineraalwater dan Duit
sers. Volgens de Vereniging Ne
derlandse Frisdranken Indu
strie (NFI) bleef de consumptie
in 2003 beperkt tot ruim 18 li
ter.
In vergelijking met 2002 was
sprake van een minieme stij
ging. Duitsers drinken sowieso
veel meer dan Nederlanders, al
dus de NFI.
De watercijfers van de Duitse
producentenorganisatie omvat
ten ook de import. Sinds enkele
jaren wint vooral koolzuurvrij
water uit Frankrijk marktaan
deel.De 230 producenten in
Duitsland brachten vorig jaar
een recordhoeveelheid van 9,6
miljard liter in de handel.
Dat Duitsers veel meer mine
raalwater drinken dan Neder
landers heeft onder meer te
maken met de onze 'zuinig
heid', zegt NFI-directeur Jouke
Schat. „Water uit de kraan is
goedkoper. Daarnaast zijn
Duitsers meer gesteld op hun
gezondheid en hun lichaam.
Daarom drinken ze meer mine
raalwater en gaan vaker naar
een kuuroord."
In het zuiden van Europa is de
consumptie van mineraalwater
ook groter dan in Nederland.
Dat komt omdat de kwaliteit
van het kraanwater minder is.
Bovendien is het er warm en is
water schaars.
door Achille Prick
Bio-varkens in de wei in Flederingen. Foto: ANP/Eric Brinkhorst
door Sylvia Marmelstein
en Miranda Megens
den haag - Vakbonden en on
dernemingsraden gaan de door
het kabinet beperkte kilometer
vergoeding massaal op werkge
vers verhalen. Zij eisen in
CAO's dat de werkgever 28 cent
per kilometer blijft vergoeden.
Vanaf 1 januari is de autover-
goeding boven de 18 cent per
kilometer belastbaar. Werkge
vers moeten diep in de buidel
tasten om de nettovergoeding
voor hun personeel op peil te
houden.
Het gaat om de kilometers die
werknemers met hun eigen au
to afleggen voor hun werk. Wie
slechts 18 cent vergoed krijgt,
haalt de kosten van zijn auto er
niet uit. Vergeleken met de ou
de situatie waarin zij 28 cent
mochten declareren, leveren ze
maandelijks fors in. Wie bij
voorbeeld maandelijks 1000 ki
lometer aflegt krijgt 100 euro
minder.
De eerstvolgende grote CAO
waar de eis op" tafel ligt om
werknemers te compenseren is
die van het Rijk waaronder
ruim 120.000 ambtenaren val
len die werken bij ministeries
en rijksdiensten. De werkgever,
Binnenlandse zaken, weigert
dat tot nog toe. Bij de CAO voor
de thuiszorg (160.000 werkne
mers) is het wel gelukt om de
werknemers 'schadeloos te stel
len'. Zij behouden een vergoe
ding van 28 cent netto.
De vakbonden voeren bij de
Rabobank momenteel gesprek
ken over de kilometervergoe
ding. Volgens CAO-coördinator
Kruse van vakbond De Unie
gaat het overleg daar 'soepel en
vlot'. De Unie wil dit jaar in alle
CAO's vastleggen dat werkne
mers moeten worden gecom
penseerd. „Het zou raar zijn als
werknemers geld moeten beta
len om hun werk goed te kun
nen uitvoeren."
Voor de werkgevers betekent
compensatie een forse kosten
post. Als ze willen dat werkne
mers 28 cent per kilometer net
to overhouden, moeten ze zelf
38,5 cent uitbetalen. De fiscus
int de rest van het geld. Hierbij
is uitgegaan van een werkne
mer in de hoogste belasting
schijf. De werkgevers in de
thuiszorg moeten ruim 20 mil
joen euro extra betalen om hun
werknemers te compenseren.
„Dat geld hadden we liever in
de zorg gestoken", legt direc
teur Van der Dungen van de
Landelijke Vereniging van
Thuiszorg.
De werkgeversvereniging AW-
VN is boos op de bonden.
„CAO's zijn er niet voor om
overheidsmaatregelen te com
penseren", aldus de woord
voerder.
den haag - Het lijkt de wereld
op zijn kop. Eerst trekt het minis
terie van landbouw zo'n 3 mil
joen euro uit om varkensboeren
te stimuleren biologisch te gaan
produceren. Zo'n dertig boeren
deden het en dat is beter voor
dier en milieu. Maar nu hebben
een paar supermarktketens en
slagerijen twee miljoen euro bij
elkaar gelegd om biologische
boeren te verleiden weer terug
te keren naar de intensieve vee
houderij. Want ze produceren te
veel maatschappelijk verant
woord vlees. Rara, hoe kan dat?
Albert Heijn, De Sperwer Groep
(PLUS, Spar, Garantmarkt), de
biologische slagerijen van De
Groene Weg, het ministerie van
landbouw en een groep met
LTO Nederland, Platform Biolo-
gica, Stichting Natuur en Milieu
en de Dierenbescherming spra
ken in 1999 met elkaar af om
hun schouders te zetten onder
de verkoop van biologisch var
kensvlees. In een convenant ga
randeerden de supermarkten
en slagers een bepaalde afname
en verplichtten de boeren tot
een verantwoorde biologische
productie.
De politiek juichte deze unieke
samenwerking toe en kwam
met een stimuleringsregeling
voor boeren die biologisch wil
den gaan werken. Want de en
thousiaste consument, die best
wat meer wilde betalen voor
een verantwoord stukje vlees,
mocht nooit bij een leeg schap
komen te staan.
Met een afzetcontract in de
hand maakten de boeren bij het
ministerie van landbouw kans
op de subsidie. Albert Heijn en
de Sperwer Groep hadden hoge
verwachtingen, dus de boeren
kregen van de supers makkelijk
afzetgaranties. De PLUS dacht
dat in 2002 al 10 procent van
het verkochte varkensvlees bio
logisch zou zijn. Albert Heijn
ging zelfs uit van 15 procent.
Hoewel het verkochte biologi
sche varkensvlees bij Albert
Heijn afgelopen jaar weer met
40 procent groeide ten opzichte
van 2002, is 15 procent markt
aandeel nog lang niet in zicht.
Dat is nu 5 procent. De recessie
zette goed door, geld speelde
weer een rol bij het boodschap
pen doen en het duurdere bio
logische vlees ging minder
hard.
Maar waar Coca Cola in slechte
tijden minder flessen afvult,
bleven de biologische varkens-
boeren (nog geen 100 met zo'n
80.000 beesten) rustig karbona
des leveren. Dat kon, want de
supers hadden zich verplicht
tot afname. Albert Heijn en
PLUS kregen het enorme aan
bod echter niet meer verkocht
en legden het biologische var
kensvlees noodgedwongen als
gewoon varkensvlees in de
schappen.
De rekening die daarvoor wordt
betaald, is nu kennelijk te hoog
geworden. Zeker nu er een pe
perdure prijzenoorlog woedt.
De supermarkten en de slagers
hebben gezamenlijk, naar ver
luidt, zo'n 2 miljoen euro bij el
kaar gelegd voor boeren die
weer terug willen schakelen
naar een normale productiewij
ze.
Een dure blunder? „We maak
ten de prognoses in een tijd van
hoogconjunctuur, iets te opti
mistisch dus", zegt woordvoer
ster Mes van Albert Heijn.
„Maar we blijven investeren in
de biologische markt." Volgens
woordvoerder Steverink van
Platform Biologica is het ge
woon een groeistuip van de
biologisch markt. „Biologische
boeren hebben veel hogere vas
te kosten, een varken krijgt nu
eenmaal meer ruimte bijvoor
beeld. Het is dus heel mooi dat
boeren die hun nek uitsteken,
niet het slachtoffer worden van
een tegenzittende markt." Dat
zullen deze keer de supermark
ten zelf zijn, want in een prij
zenoorlog is er weinig ruimte
om eigen inschattingsfouten
door te berekenen aan de klant.
