Zes man schuldig
aan moord op Cools
BUITENLAND
Verdachte moord Lindh 'in de war'
Bot begint buitenlandse tournee met bezoek Straw
Peptalk Balkenende voor militairen in Irak
- Bush wil een drastische
wijziging immigratiepolitiek
EU: Scherpere veiligheidseisen
Ruimen ravage na kettingbotsing
Saddam in de tang
luw geval van
|S vermoed
-- In China bestaat het
sr (eden dat een serveerster
iuidelijke provincie
Lei jdong SARS heeft. Die
dag mocht het eerste
!g« geval sinds de epidemie
irig jaar het ziekenhuis
I- >n. De 20-jarige vrouw ligt
i een week in het zieken-
i Kanton waar ook de
lij wie de levensgevaarlij-
rii gziekte was vastgesteld is
deld. Hij was twee weken
jen opgenomen en is nu
|en. In Hongkong zijn drie
lllieverslaggevers in het zie-
fis opgenomen.
k loopt in
lean
ngton - Wesley Clark, de
ij alige opperbevelhebber
NAVO, loopt in de strijd
nominatie van de Demo
te Partij bij de volgende
tanse presidentsverkie-
in op Howard Dean.
Dean liggen in de laat-
irspellingen vrijwel gelijk.
iede meevaller voor
ivas gisteren de steun die
•eg van popidool Madon-
P| eerste Democratische
■rkiezingen wordt op 19
er: li gehouden in Iowa.
arming dunt
ict» en fauna uit
|K - De opwarming van
aan|de kan resulteren in het
infqven van mogelijk een
j injvan alle planten- en dier-
uarfn op land tot 2050, tenzij
itoot van broeikasgassen
fch wordt verminderd.
uit een internationale
De conclusies daarvan
lijnen deze week in het
schappelijke tijdschrift
jm Indonesië
I geld kosten
j r* - Nederlanders die
idonesië willen, moeten
ior vanaf 1 februari een
[hebben. De Indonesi-
ïllffgering heeft alsnog be-
Heen eind te maken aan
is verstrekking van visa
leristen uit een aantal
\1 di waaronder Nederland,
'ten voor een toeristenvi-
len waarschijnlijk 25
|{bijna 20 euro) bedragen.
ilijfsduur is terugge-
van zestig tot dertig da-
Jienscholen in
tuig mag niet
- De Amerikaanse auto
hebben een 'samen-
igsverbod' ingesteld voor
iers op vliegtuigen die
Australië naar de Ver-
Staten vliegen. De maat-
tot problemen aan
jvan vliegtuigen leiden,
ien de vluchten van Au-
jnaar de VS in veel geval-
ilangste ter wereld zijn.
[stralische minister van
irt, John Anderson,
Ie het Amerikaanse ver-
ook 'een beetje moei-
mee om te gaan'
(bureau
r de haaien
tad - Een Zuid-Afrikaanse
(erator moet zijn deuren
omdat de eigenaar witte
voerde nabij het strand,
icht daarmee de levens
badgasten in gevaar,
e het dagblad de Cape Ti-
steren. Reisorganisator
erreira werd betrapt
ij voor de kust van Kaap-
ukjes gehakte vis over
gooide. Hij leidt duiktrip-
)r toeristen, die in een
kooi in zee kunnen
nen tussen de haaien.
rt na vijftien
aangekomen
- Een ansichtkaart ver-
1 door een vakantieganger
in Bulgarije is eindelijk
cornen op zijn plaats van
nming in Tsjechië. De af-
rwist het huisnummer
n zus in het Boheemse
ld niet meer en om-
ifhet destijds maar met
euwe huis dat naar de
gericht staat',
ender twijfelt echter em-
dit de oorzaak is van de
i jaar vertraging.
ssel boos
r aanklacht
i- Alle leden van de Eu-
Commissie, het dage-
stuur van de EU, zijn
fakt' door de beschuldi-
antisemitisme door
staande joodse organi-
Een woordvoerder van
issie zei woensdag dat
'plande bijeenkomst met
Jrganisaties voorlopig niet
it „tenzij ze hun hou-
lerkbaar verbeteren." De
lissie reageert daarmee,
ïerste vergadering in het
te jaar, op een ingezonden
voorzitter Edgar Bron
van het Joodse Wereld-
dejes én Cobi Benatoff.
donderdag 8 januari 2oo4
door onze correspondent
Pascale Thewissen
luik - Zes mannen - allen mede
werkers of kennissen van de
overleden Waalse minister Alain
van der Biest - zijn gisteren
schuldig bevonden aan de
moord op de Luikse socialist en
minister van Staat, André Cools.
Twee verdachten werden vrijge
sproken. De twaalfkoppige jury
had na afloop van de gerucht
makende rechtszaak, die bijna
drie maanden duurde, amper vijf
uur nodig om een oordeel te vel
len.
Hoe lang de zes de cel in moe
ten, wordt vandaag beslist. Het
proces tegen de opdrachtgevers
van de moord op een van de
meest markante naoorlogse po
litici van België kende een tu
multueus verloop. Zo bleken
twee verdachten onvindbaar;
werd een van de beklaagden
onwel van het gevangeniseten
waardoor de rechtszaak moest
worden stilgelegd en moest de
voorzitter van de Luikse recht
bank opstappen nadat hij een
van de advocaten had uitge
maakt voor aap.
André Cools (76) werd in de
vroege ochtend van 18 juli 1991
geliquideerd op een parkeer
plaats in de Luikse wijk Cointe.
Zijn minnares Marie-Helene
Joiret raakte bij de aanslag
zwaargewond. De twee Tunesi
sche huurmoordenaars, die de
dodelijke schoten afvuurden,
werden in 1998 in eigen land
tot 25 jaar cel veroordeeld. Ze
werden eind vorig jaar naar
België overgevlogen om te ge
tuigen tegen de mannen die
hen inhuurden, onderdak ver
schaften en van wapens voor-
De twee Tunesiërs herkenden
onder andere Pino di Mauro,
destijds de chauffeur van Van
der Biest. Brein achter de aan
slag zou Richard Taxquet, de
secretaris van Van der Biest,
zijn geweest. Beiden werden
gisteren schuldig bevonden aan
de moord. Ook vier andere ver
dachten, allemaal afkomstig uit
het Luiks/Italiaanse misdaad
milieu, werden schuldig ver
klaard aan medeplichtigheid.
Alleen Mauro De Santis, die
voor een wapen zorgde dat niet
werd gebruikt, en Süvio De Be-
nedictis, de oom van Taxquet,
die de huurmoordenaars van
valse paspoorten voorzag, wer
den vrijgesproken. Volgens de
jury wisten de twee op dat mo
ment niet dat ze betrokken wa
ren geraakt bij een moordcom
plot.
Wat precies de rol van Van der
Biest zelf was, blijft bijna der
tien jaar na dato onduidelijk;
gaf hij zelf opdracht voor de
moord of was hij niet meer dan
een zielige dronkenlap die am
per besefte wat zich op zijn de
partement afspeelde? Zijn we
duwe Betty nam het tijdens het
proces voor haar man op. Ze
beschreef hem als een 'hyper
gevoelig mens, niet in staat tot
haat, laat staan moord'. Toch
was hij volgens het openbaar
ministerie in elk geval op de
hoogte van het complot. Van
der Biest pleegde in maart 2002
zelfmoord.
door onze correspondente
Windy Kester
oslo-stockholm/gpd - De ad
vocaat van Mijailo Mijalovic,
Peter Althin, wil weinig details
kwijt over de bekentenis van
zijn cliënt die verdacht wordt
van de moord op de Zweedse
minister van buitenlandse za
ken Anne Lindh.
Het enige dat hij gistermiddag
voor de Zweedse radio wilde
zeggen was dat er geen politiek
motief is en de daad een impul
sieve handeling was. Eerder
meldden de Zweedse media dat
Mijalovic kwaad zou zijn op
Lindh, omdat zij de Navo-bom-
bardementen op Servië steunde
tijdens de Kosovo-oorlog in
1999. De verdachte is van Joe
goslavische afkomst.
Tijdens een politieverhoor
dinsdagavond heeft de 25-jarige
verdachte, Mijailo Mijalovic, via
zijn advocaat de steekpartij toe
gegeven. Ook kon hij de ge
beurtenissen van 10 september
nauwkeurig beschrijven. Lindh
overleed 11 september aan de
verwondingen die haar de
avond ervoor in een winkelcen
trum in Stockholm waren toe
gebracht.
De Zweedse premier Göran
Persson verklaarde opgelucht te
Mijlailo Mijalovic.
Foto: Reuters/Scanpix
zijn over de bekentenis. Lindh
gold als zijn kroonprinses. De
bekentenis is een zegen voor de
Zweedse justitie, die nog steeds
gebukt gaat onder de nooit op
geloste moord op Olof Palme.
Ook als een rechtbank Mijalo
vic schuldig zou bevinden, zou
den veel Zweden er altijd aan
blijven twijfelen of de juiste
persoon wel de gevangenis in
zou gaan.
De bekentenis sluit dat nu uit.
Hoofdaanklager Anne Blidberg
denkt bovendien dat de verkla-
Anne Lindh.
Foto: AP/Szilard Koszticsak
ring de kans vergroot dat Mijal
ovic ook daadwerkelijk veroor
deeld wordt. „Maar we hebben
ook sterk technisch bewijs, dus
het gaat niet alleen om deze be
kentenis", aldus Blidberg. Justi
tie hoeft nu minder te leunen
op getuigenverklaringen. Bo
vendien kan het proces nu
sneller verlopen omdat de
schuldvraag nauwelijks meer
behandeld hoeft te worden.
Maandag wordt het materiaal
openbaar gemaakt dat de poli
tie tijdens het vooronderzoek
van de afgelopen maanden ver
zamelde. Het gaat om een rap
port van meer dan duizend pa
gina's. Voor zover gisteravond
bekend begint de rechtszaak
komende woensdag. De zaak
wordt rechtstreeks uitgezonden
op de Zweedse televisie.
Mijalovic werd twee weken na
de moord gearresteerd, nadat
de politie eerst de verkeerde
man had opgepakt. De politie
zou zijn DNA hebben gevonden
op het mes waarmee de moord
gepleegd is.
De verdachte wordt omschre
ven als een teruggetrokken jon
gen die in Zweden is geboren,
maar een deel van zijn leven bij
zijn grootouders in Belgrado
doorbracht. Op zijn 17e stak hij
zijn dronken vader met een
keukenmes. Ook werd hij op
jonge leeftijd veroordeeld we
gens afpersing en bedreiging.
De nu 25-jarige man heeft eer
der verklaard dat hij in de war
en gedeprimeerd was en ver
schillende medicijnen gebruik
te.
Hij zou verschillende keren om
hulp hebben gevraagd, maar
niet genoeg psychiatrische be
handeling hebben gekregen.
Mijalovic hangt nu een levens
lange gevangenisstraf boven
het hoofd.
washington/anp-afp-rtr - De
Amerikaanse president Bush
heeft gisteren tijdens een rede
in het Witte Huis plannen ont
vouwd voor een drastische ver
andering van de Amerikaanse
immigratiepolitiek. Door de
nieuwe plannen krijgen miljoe
nen illegale arbeiders tijdelijk
de mogelijkheid legaal voor een
beperkte periode in de Verenig
de Staten te werken.
De president wil een tijdelijk
gastarbeidersprogramma intro
duceren. Buitenlanders zonder
geldige papieren met een baan
die Amerikanen niet willen ver
vullen, alsook toekomstige ar
beidskrachten voor wie een
functie klaarligt, zouden de
kans krijgen om voor een perio
de van drie jaar legaal in de VS
te komen werken.
Na drie jaar kan de termijn
worden verlengd, maar er zit
een einde aan, aldus Bush. Hij
herhaalde zijn weerstand tegen
een algehele amnestie voor de
ongeveer acht tot veertien mil
joen illegale immigranten die in
Amerika verblijven, van wie ve
len Mexicanen zijn.
„Onze wetgeving zou welwil
lende buitenlanders de kans
moeten geven ons land binnen
te komen en banen te vervullen
die Amerikanen niet willen. We
moeten onze immigratiewetten
redelijker en humaner maken",
verklaarde Bush. Het Congres
moet zijn plan nog wel goed
keuren.
Hij wil ook het aantal perma
nente verblijfsvergunningen,
wijd en zijd bekend als 'green
card', die jaarlijks worden uit
gegeven flink laten stijgen. „Het
aantal mensen dat in de rij staat
voor het staatsburgerschap is te
lang", zei president Bush.
De voorstellen zijn volgens ana
listen vooral bedoeld om steun
van Latino-kiezers te winnen
voor de verkiezingen van no
vember. Bovendien is het plan
aantrekkelijk voor werkgevers
die goedkope arbeidskrachten
zoeken voor het vervullen van
voornamelijk handarbeid bij
voorbeeld in de landbouw.
milesburg - Reddingswerkers ruimen de enorme ravage op na een kettingbotsing in de buurt van Milesburg, Pennsylvania. Het ongeluk waarbij tientallen voertuigen betrokken
waren, ontstond als gevolg van de gladheid. Foto: AP
door onze correspondent
Esther Gotink
londen - Het was de aftrap van
een kennismakingstoernee
langs zijn buitenlandse colle
ga's: de kersverse minister van
buitenlandse zaken Ben Bot
was gisteren te gast in Londen
voor een tweeënhalf durend
onderhoud met zijn Britse
ambtgenoot Jack Straw. De 66-
jarige CDA'er kreeg een warqi
welkom op 1 Carlton Gardens,
de elegante en favoriete resi
dentie van Britse ministers van
buitenlandse zaken sinds 1945.
Echt vreemden van elkaar zijn
ze niet. Bot en Straw spraken
elkaar nog geen maand geleden
op de EU-topconferentie in
Brussel, die uiteindelijk uit el
kaar viel omdat de deelnemen
de landen het niet eens konden
worden over een Europese
grondwet. Nederland streed
voor stevigere garanties voor de
naleving van het zogeheten sta
biliteitspact, terwijl de Britten
dat pact in zijn huidige vorm
als te rigide aan de kant schui-
Straw en Bot hadden dus ge
noeg gesprekstof. Behalve de
EU-conferentie spraken beiden
over het Nederlandse voorzit
terschap van Europa over een
half jaar. In die hoedanigheid
zal een nieuwe Europese top
georganiseerd moeten worden,
in de vurige hoop tot betere re
sultaten te komen dan tijdens
de december-bijeenkomst.
Tijdens een lunch discussieer
den Straw en Bot verder over
Irak, Afghanistan en de betrek
kingen met de Verenigde Sta
ten. Volgens persoonlijk woord
voerder van de minister Bart Jo-
chems was Bot zeer tevreden
over de uitkomsten van het
bliksembezoek, en had hij er
meer uit gehaald dan hij op
voorhand verwachtte.
Bot nam op 3 december de mi
nisterspost over van Jaap de
Hoop Scheffer, die maandag
begonnen is als de nieuwe baas
van de Navo.
De komende weken werkt Bot
een druk programma af, waarin
hij veel internationale collega's
één-op-één wil spreken. Zo
reist hij volgende week naar de
ministers van buitenlandse za
ken Joschka Fischer (Duitsland)
en Louis Michel (België).
De toemee wordt dan even on
derbroken voor een reis naar
Thailand, waar koningin Bea
trix en prins Willem-Alexander
van 19 tot 23 januari op staats
bezoek zijn. Daarna pakt Bot
zijn serie kennismakingen weer
op, met bezoeken aan Domini
que de Villipin (Frankrijk) en
Brian Cowen (Ierland). De be
windsman hoopt op korte ter
mijn ook een onderhoud met
Washington te kunnen hebben.
door onze correspondent
Hans Gertsen
brussel - De Europese Unie wil
de veiligheidseisen voor vlieg
tuigen uit landen van buiten de
EU die Europese luchthavens
aandoen, verscherpen. Komend
voorjaar stemt het Europees
Parlement over een voorstel dat
alle lidstaten verplicht om
vliegtuigen uit zogenaamde
derde landen op een uniforme
wijze te controleren. Een deel
van het parlement vindt echter
dat de veiligheidseisen nog veel
verder moeten worden aange
scherpt. De kwestie is opnieuw
actueel na het neerstorten van
een vliegtuig van de Egyptische
maatschappij Flash Airlines, dat
vol zat met Franse toeristen. Na
de crash werd bekend dat Flash
Airlines al sinds 2002 niet meer
welkom is in Zwitserland, nadat
bij een controle van een toestel
van die maatschappij ernstige
technische mankementen aan
het licht kwamen. Die informa
tie was in principe bij alle EU-
lidstaten bekend, omdat ze via
de European Civil Aviation
Conference (ECAC) gegevens
over veiligheidscontroles in
heel Europa uitwisselen. Wat ze
met die informatie doen, is een
zaak van de verschillende lid
staten zelf. De Europese Unie
worstelt al sinds 1996 met de
veiligheidseisen voor vliegtui
gen uit derde landen. In dat
jaar stortte een Turks charter-
toestel vol Duitse toeristen neer
voor de kust van de Domini
caanse republiek. Een voorstel
van de Europese Commissie
om de veiligheidseisen voor dit
soort toestellen te verscherpen,
sneuvelde echter vanwege een
slepend Spaans-Brits conflict
over de status van Gibraltar.
Spanje wilde Britse toestellen
de toegang tot zijn luchtruim
ontzeggen. Het gevolg was dat
alle voorstellen op luchtvaart
gebied tot 2001 door een Brits
of Spaans veto getroffen wer
den.
Kille ontvangst premier tijdens bliksembezoek
tikrit - Deze niet eerder gepubliceerde foto toont Saddam Hussein op het moment van zijn arrestatie na
bij een boerderij in de buurt van Tikrit. De foto werd onlangs vrijgegeven en verscheen op de website
www.military.com. Foto: EPA
door onze verslaggeefster
Lianne Sleutjes
as samawah/gpd - Premier Bal
kenende heeft gisteren de Ne
derlandse militairen in Zuid-
Irak met een bliksembezoek
verrast. Hij kwam voor een paar
uur naar de bases Camp Smitty
bij As Samawah en de helikop
terbasis Tallil om de militairen
'een hart onder de riem te ste
ken', zoals hij zei. Balkenende
vertrok na vier uur naar Koe
weit, waar hij als gast van de
Emir de nacht heeft doorge
bracht. Vandaag vloog hij weer
terug naar Nederland.
De stemming onder de militai
ren, die toezien op de stabiliteit
in Zuid-Irak, is al een paar da
gen bedrukt vanwege de arres
tatie van de 43-jarige marinier,
die er door het openbaar minis
terie in Nederland van wordt
verdacht op 27 december een
Irakees met een schot in de mg
te hebben gedood. Gisteren
werd hij voorlopig op vrije voe
ten gesteld, in afwachting van
het verdere onderzoek.
Balkenende, die een kille ont
vangst ten deel viel, bleek in
Zuid-Irak begrip te hebben
voor de vele kritiek die de laat
ste dagen op de handelwijze
van het OM is gekomen. De te
neur daarvan was dat militairen
'hun werk doen en dan gestraft
worden'. „Het schietincident
heeft u pijn gedaan", zei de
premier bij een 'alle hens', een
toespraak voor zo'n 350 solda
ten in As Samawah. Hij wees er
op dat het besluit om de ser
geant-majoor naar Nederland
over te brengen door het OM is
genomen. „Niet door de poli
tiek of door Defensie." Volgens
Balkenende hebben militairen
en het OM gescheiden verant
woordelijkheden. „Zo werkt de
rechtsstaat."
Maar over het onderzoek wilde
Balkenende geen oordeel ge
ven. „Het recht moet zijn loop
hebben." Wel prees hij uitbun
dig de inzet van de militairen.
„Uit een enquête blijkt dat 80
procent van de Nederlanders
waardering voor u heeft. Bij de
regering ligt die op 100 procent.
U moet uw werk doen in een
sfeer van bedreiging en onze
kerheid. Ik ben blij om hier bij
u te zijn vandaag. Alles wat u
doet is bestemd om Irak verder
te helpen. U verdient veel res
pect."
Defensiekringen melden dat
omwille van veiligheid tot het
laatste moment de indruk is ge
wekt dat met het regeringstoe
stel plaatsvervangend chef de
fensie staf Godderij zou afrei
zen - voor de geloofwaardig
heid van dat verhaal verscheen
Godderij gisteren daarom ook
niet op zijn werk. Balkenende
zei later dat zijn komst al enkele
weken geleden gepland was,
dus vóórdat het schietincident
plaatsvond. Zijn trip was vol
gens hem niet bedoeld als
sneer in de richting van het
Openbaar Ministerie. Hij zei
wel dat hij blij was dat de mili
tairen met de vrijlating van hun
collega een 'signaal' hadden ge
kregen. „Het is bemoedigend
dat men niet direct meer het
recht had om hem vast te hou
den."
De onverwachte komst van de
minister-president en diens
toespraak deed in ieder geval
kapitein-ter-zee-arts Verwer
goed. „Ik zie het als een politiek
gebaar van steun." Staatssecre
taris van defensie Van der
Knaap was al een dag eerder in
Irak aangekomen om de solda
ten moed in te praten.
De 43-jarige marinier is gisteren
voorlopig naar huis terugge
keerd. Hij werd door justitie
vrijgelaten op last van de rech
ter-commissaris in Arnhem, die
dinsdag bepaalde dat er onvol
doende bewijs tegen de man is
om hem nog langer vast te hou
den. Het onderzoek tegen hem
wordt wel voortgezet.
