LEIDE
2JP Economie in regio
is voorsprong kwijt
inder regels en
uelen in LUMC
REGIO
Mytylschool ruilt duinen in voor nieuwbouw
X
Sectie op overleden Leidse vrouw
Sombere woorden bij
feestje Groenhoven
Leidse onderzoekers gehuldigd in Gorlaeus Laboratoria
R1
andeling
et station
treinen
n- Alphen
Alleen werkgelegenheid nog pluspunt
Jrtig maanden cel voor
dse hennepkweker
Lenferink wil 'uiterste best' doen voor vluchtelingen
lagtekens bij plan voor massale
igbouw voor Noord-Holland
dinsdag 6 JANUARI 2004
liscussie over
wisseling in
chokt Katwijk
ubsidievoor
>ene Hartlogies
tompwijk
De politie heeft gister -
ond kwart over tien vier
aangehouden, die een
Hagenaar zouden
beroofd en mishandeld
tationsplein bij perron
igenaar was op dat mo-
in joint aan het roken,
werden aangehouden
rijzingen van het slacht-
it een hoofdwond op
gaat om een 22-jarige
aarder, een 28-jarige
immer, een 39-jarige
ar en een 31-jarige man
raste woon- of verblijf-
'olgens de politie lopen
igen over het voor
uiteen.
[et treinverkeer tussen
is Leiden Lammen-
Alphen aan den Rijn
norgen enkele uren
;en. Een woordvoerder
IS zegt dat de storing is
J lakt door een ongeluk-
ibinatie van een 'onwil-
d el' en een defecte brug
Rijn-Schiekanaal. De
li legon al om half acht
;en. Pas anderhalf uur
j iden de eerste vervan-
Lissen gaan rijden.
De Thermiek heeft aan de Leidse Blauwe Vogelweg de beschikking over twintig lokalen voor 190 leerlingen. Roeneke Mooten (links) en klas-
senassistent Loes Rensen nemen de nieuwe ruimte in gebruik. Foto: Hielco Kuipers
School verbouwd voor zes miljoen euro
door Jan-Willem Korpelshoek
leiden - Taxibusjes rijden af en aan. Terwijl
containers met opgevouwen verhuisdozen
de ingang van mytylschool de Thermiek
aan de Blauwe Vogelweg ontsieren, rollen
leerlingen in hun elektrische rolstoelen in
getogen en verbaasd naar binnen. Een jon
gen, die met zijn looprek blijft haken achter
losse matten, wordt enthousiast begroet
door de klassenassistent. Vanochtend ging
de voor zes miljoen euro verbouwde en
vergrote school aan de Blauwe Vogelweg
weer open.
Veel leerlingen kennen de plek al, en een
deel van het gebouw. Voor anderen is alles
nieuw. Zij kregen tot nog toe les in Katwijk.
Maar nadat in maart 2003 het Rijnlands Re
validatiecentrum (RRC) van het voormalige
'Zeehosterrein' in de Katwijkse duinen is
overgegaan naar de Blauwe Vogelweg in
Leiden, is ook de Katwijkse mytylschool
vërhuisd, en samengevoegd met de Leidse
vestiging.
Meer dan dertig vrachtwagens had verhuis
bedrijf Koninklijke Saan nodig om alle
spullen over te brengen naar de verbouwde
school. Een grote opruimactie in het oude
gebouw leverde zes zeecontainers vol afval
op.
Directeur Annelies Kuyper is enthousiast
over het vernieuwde pand. „We hebben
twintig klassen voor 190 leerlingen. Via een
glazen corridor kunnen onze leerlingen
naar de afdeling Kinderrevalidatie van het
Revalidatiecentrum worden gebracht voor
hun therapie. We hebben nu ook de be
schikking over een zwembad en een sport
zaal op één locatie." Niet alle leerlingen ko
men in de nieuwbouw. De dependance aan
de Marnixstraat blijft deel uitmaken van de
Thermiek.
Kleuterjuf Roeneke Mooten, die voorheen
les gaf in Katwijk, is blij met haar grote lo
kaal. „De meeste lokalen zijn kleiner dan
de oudbouw, maar mijn lokaal is hetzelfde
gebleven. De kinderen moeten nog erg
wennen. Nu zijn ze nog onder de indruk,
maar dat zal vanmiddag wel anders zijn. Ik
zal de duinen, de zee en het strand wel een
beetje missen."
door Paul de Tombe
leiden - De traditionele voor
sprong die de regionale econo
mie had op de ontwikkelingen in
de rest van het land, is in 2003
volledig verdwenen. Alleen waar
het de werkgelegenheid betrof,
presteerde de regio Rijnland vo
rig jaar met een stabilisatie bo
ven het niveau van Zuid-Holland
en van Nederland. Voor het ove
rige heerst pessimisme ten aan
zien van 2004. Dat blijkt uit de
jaarlijkse Enquête Regionale Be
drijfsontwikkeling van de Kamer
van Koophandel Rijnland.
De werkgelegenheid was de
enige stabiele factor. Voor het
eerst sinds 1993 daalde die (-0,1
procent), maar daarmee pres
teerde Rijnland veel beter dan
de provincie (-1,1) en het land
(-1,3). Op alle andere fronten
was sprake van een terugval. De
omzetontwikkeling in Rijnland
gaf voor het tweede achtereen
volgende jaar een daling te
zien. Dit keer van 2 procent, te
gen -2,2 procent in Zuid-Hol
land en -1,9 procent in Neder
land.
Opvallend is dat de industrie,
die in vele analyses al min of
meer was afgeschreven, ook in
2003 weer de stuwende kracht
bleek te zijn in Rijnland, zowel
op het gebied van de omzet als
van de werkgelegenheid. De
werkgelegenheidsgroei van 1,3
procent was beter dan de lan
delijke ontwikkeling van -2,6
procent en de industrie was de
enige sector in de regio die ook
de omzet zag stijgen (met 1,6
procent).
De bouw was in 2003 traditie
getrouw goed voor de hoogste
winstcijfers, maar moest met
een daling van 5,7 procent fors
inleveren op de omzet, evenals
de detailhandel (- 3,6). De Ka
mer van Koophandel vindt dat
de aanhoudende daling in die
sectoren, die het ook landelijk
moeilijk hebben, zorgwekkend
begint te worden.
Op het gebied van de export
werd de weg naar het voorziene
herstel in Rijnland abrupt afge
broken met een daling van 1,9
procent. Vooral het bedrijfsle
ven in de Duin- en Bollenstreek
zag de export relatief sterk da
len (-3,6). Zuid-Holland (sta
biel) en Nederland (+0,8) deden
het een stuk beter.
Op het gebied van de investe
ringsbereidheid behield Rijn
land wel een voorsprong, maar
ook daarbij was sprake van een
voortgaande afname. Zorgen
kind op dit gebied blijft de de
tailhandel. De bedrijfsresulta
ten gingen in Rijnland niet ge
leidelijk, zoals in de rest van
Nederland, maar met een schok
naar beneden. Vooral het mid
den- en kleinbedrijf moest flink
inleveren op het rendement.
Gevolg van een en ander is dat
de Rijnlandse ondernemers een
pessimistische kijk hebben op
2004. De daling van het onder-
nemersvertrouwen heeft zich,
na een pauze in 2002, dan ook
weer voortgezet en staat nu op
een historisch laag niveau. Lan
delijk is dat beeld niet anders.
Uit de enquête, waaraan bijna
2.700 bedrijven meewerkten,
blijkt dat 2003 het jaar was van
de Alphense regio. Op het ge
bied van export, investeringen,
rendement en werkgelegenheid
liet het bedrijfsleven daar de
concurrenten in de beide ande
re deelregio's van Rijnland
ruimschoots achter zich. In
omzetontwikkeling en bedrijfs
resultaat scoorde de Duin- en
Bollenstreek het best. De Leidse
agglomeratie kon net als in
2002 niet echt uitblinken.
leiden - Op het lichaam van de
56-jarige vrouw uit Leiden die
in de nacht van zaterdag op
zondag rond twee uur werd ge
vonden in een sloot langs de
Oegstgeesterweg, wordt sectie
verricht. De vrouw werd door
politie en brandweer uit het
water gehaald naast de ingang
van het parkeerterrein van
voetbalvereniging UVS. Door
zware onderkoeling overleed zij
enkele uren later in het LUMC.
De politie vindt haar dood ver
dacht en stelt een onderzoek in.
Uitgezocht wordt hoe de vrouw
in het water is geraakt en of zij
op dat moment alleen was.
Toen zij uit de sloot werd ge
haald, moet zij al langere tijd in
het water, de modder en het ijs
hebben gelegen. Een man die
op dat moment ter plaatse was,
is door de politie meegenomen.
Onbekend is of en zo ja wat
voor relatie de man met de
vrouw had. Het openbaar mi
nisterie doet in het belang van
het onderzoek geen mededelin
gen.
Een 28-jarige Leidenaar
rdeeld tot 30 maanden
'0<jrvan 10 voorwaardelijk
proeftijd van 2 jaar.
en moet hij 10.000 euro
in de staat betalen. Er
jaar tegen hem geëist,
woonachtig aan het
plein, had in het land
«lip]
een aantal hennepkwekerijen
opgezet en onderhouden. Ook
had hij een wietkwekerijtje in
zijn woonwagen waarvoor hij
illegaal stroom aftapte. De poli
tie vond ook twee pistolen in
zijn woonwagen. Zijn 34-jarige
zus, die verdacht werd van me
deplichtigheid, is vrijgesproken.
[Ondanks de
ibezuinigingen is het
fUniversitair Medisch
1 (LUMC) niet somber
I toekomst. „2004 wordt
aler jaar, maar ik ben
Ibt pessimistisch over",
voorzitter van de raad
[uur, O. Buruma.
"Bering' en 'deritualise-
jrmden gistermiddag de
"pjkste woorden in de
rsspeech van Buruma.
twee zaken denkt de
p bestuur voldoende ef-
nst te boeken om de
1 ongeveer een pro-
een totaal budget van
1 miljoen euro op te
j „Als dat goed gaat,
■4we geld over voor inno-
onderzoek."
fkgroep is bezig met het
bedenken van voorstellen voor
het verhogen van de doelmatig
heid in het LUMC. „We moeten
dingen die we altijd op een be
paalde manier doen eens kri
tisch gaan bekijken en ons af
vragen of het niet beter kan",
aldus Buruma over het onder
werp 'deritualisering'. Bij dere
gulering denkt de raad van be
stuur onder meer aan het terzij
de schuiven van onnodige bu
reaucratische regeltjes.
Een verdere verschuiving van
klinische naar poliklinische
zorg kan ook extra middelen
opleveren, verwacht Buruma.
„We zijn in Nederland wel te
vreden over de lage gemiddelde
opnameduur, maar die is toch
nog twee keer zo hoog als in
bijvoorbeeld Noorwegen. Daar
moet nog wat te halen zijn."
leiden - De Leidse burgemeester Henri Lenferink zal zijn 'uiterste
best' doen voor vluchtelingen voor wie het onzeker is of zij in Leiden
mogen blijven. „Ik ben er trots op dat in de stad, zowel als in de ge
meenteraad, mensen zich druk maken om de situatie waarin deze
burgers zich bevinden. Ik hoop van ganser harte dat de besluitvor
ming ruimhartig zal zijn." Dat zei Lenferink gisteren op de gemeen
telijke nieuwjaarsreceptie, de eerste die hij als burgemeester van Lei
den meemaakte. In de aardig gevulde Pieterskerk noemde Lenferink
2003 'helemaal geen slecht jaar1, niet voor de stad en niet voor hem
zelf. Voor het 'geweldige resultaat' van het referendum over de bur
gemeester 'ben ik de kiezers van deze fantastische stad nog steeds
heel dankbaar', zei Lenferink. Volgens hem is er het afgelopen jaar
meer bestuurlijke rust in de stad gekomen en is de samenwerking
met partners in de stad en buren in de regio verbeterd. Anders dan
enkele jaren geleden zijn de verhoudingen binnen het college van
burgemeester en wethouders goed. „En de relatie tussen college en
gemeenteraad is in Leiden helemaal niet slecht. Veel gemeenten zul
len ons daarom benijden!" Foto: Hielco Kuipers
door Erna Straatsma
leiden - Reden voor een feestje
had zorgcentrum Groenhoven
wel, maar zorgen over aange
kondigde rijksbezuinigingen
overschaduwden gisteren de
opening van de nieuwe afdeling
'meerzorg' voor licht demente
rende bewoners. „In- en in
triest dat beide zaken hier sa
menvallen", aldus voorzitter A.
van Roosmalen tijdens de
nieuwjaarsreceptie. Hij kondig
de een 'moeilijk jaar' aan en
was nog somberder over de fi
nanciële vooruitzichten voor
2005. „Dan zijn de bezuinigin
gen ingrijpender."
Van Roosmalen benutte de
opening van de afdeling voor
harde kritiek op de bezuinigin
gen in de zorg. „Je kunt de ma
te van beschaving van een land
afmeten aan de manier waarop
men voor zijn ouderen zorgt.
Dan lom je daarnaast wel een
discussie over normen en waar
den beginnen, maar dat is
windowdr essing'
Drie jaar heeft Groenhoven no
dig gehad om de bouw van de
afdeling meerzorg te realiseren.
Het VSB-fonds droeg daaraan
een steentje bij. „Ik durf wel te
zeggen dat het niet gelukt was
als wij dit nu hadden moeten
starten." Volgens Van Roosma
len zou nieuwbouw nu financi
eel te riskant zijn.
Ondanks de sombere voorspel
lingen waren er champagne en
haringen voor alle bewoners en
medewerkers van het zorgcen
trum in de Witte Rozenstraat.
Van Roosmalen: „Maar dan
moet u weten dat die hapjes en
dranlqes, en ook de aankleding
van deze receptie, er zijn dank
zij sponsors. Want we willen
coüte que coüte ervoor zorgen
dat de bezuinigingen niet ver
der ten koste van de zorg zelf
gaan. We zullen het komende
jaar creatief moeten zijn en
misschien meer bedrijven als
sponsors moeten aantrekken.
Daar zijn we nog op aan het
studeren."
De afdeling meerzorg is een ge
sloten afdeling, waar licht de
menterende ouderen hun dag
kunnen doorbrengen. Voor
heen zwierven deze, vaak ge
desoriënteerde en geagiteerde,
bewoners door het zorgcen
trum. Van Roosmalen: „Hun
probleemgedrag zal geen over
last meer veroorzaken." De
psychogeriatrische afdeling
heet De Rozentuin.
Groenhoven zag het aantal de
menterende bewoners de afge
lopen jaren flink toenemen.
„Toen we 3,5 jaar geleden met
de eerste plannen begonnen
was er een beperkt aantal, zo'n
zeven bewoners. Inmiddels is
een kwart van de bewoners ge
schikt voor de afdeling." In De
Rozentuin is plaats voor vijftien
a twintig ouderen.
l neemt het op voor eigen woningzoekenden
C.J. Kokprijzen voor geneeskrachtig aminozuur en atomenjager
>én haag - De provinci-
i-fractie zet vraagtekens
lannen om in Zuid-Hol-
in- tot vijftienduizend
te bouwen voor Noord
se woningzoekenden,
tt uit schriftelijke vragen
öeputeerde Staten. De
Hans Demoed en Kees
Zwet reageren daarmee
chten uit het Leidsch
Zij vragen zich af of
massale woningbouw
ijke afspraken zijn ge-
m)o|iet de provincie Noord-
i(k); en hoe het zit met de
JFioekenden in de eigen
provincie. De CDA-fractie vindt
het vreemd dat over deze wo
ningbouwplannen nooit eerder
is gesproken. Ook de staten
fractie van de SGP/Christen-
Unie heeft vragen gesteld over
de kwestie.
Het bouwen voor Noord-Hol
land is tegen de zin van de Bol
lenstreekgemeenten. Die hou
den vast aan eerdere afspraken,
namelijk dat er niet wordt ge
bouwd voor andere regio's of
provincies. De Noord-Holland
se gedeputeerde Van Dijk wil de
extra huizen onder meer op het
marinevliegkamp Valkenburg
bouwen zodra dat vrijkomt
voor woningbouw. Nog deze
maand moet defensieminister
Kamp met een notitie komen
waaruit blijkt of het vliegkamp
al dan niet nog kan worden ge
sloten. Als vervolgens de Twee
de Kamer, die tot nog toe niet
akkoord ging met de beslissing
om het vliegveld te sluiten, be
sluit Valkenburg vrij te geven
voor huizenbouw, moet daar in
de visie van Van Dijk ook voor
Noord-Holland worden ge
bouwd. Verder wil hij vooral
bouwen bij de stations langs de
toekomstige Rijn Gouwe Lijn.
door Wilfred Simons
leiden - De Leidse natuurkun
dige Bas Hendriksen en de uit
New Delhi afkomstige biologe
Alia zijn verkozen tot 'ontdek
kers van het jaar 2003'. Via een
stemming met behulp van in
ternet verkozen medewerkers
van de faculteit der wiskunde
en natuurwetenschappen de
twee uit acht genomineerden.
De onderzoekers kregen elk een
C.J. Kokprijs uitgereikt. Hen
driksen kreeg de juryprijs, Alia
de publieksprijs. Bestuursvoor
zitter Awé Kist van de Universi
teit Leiden reikte de prijs gister
middag uit tijdens de nieuw
jaarsreceptie van de faculteit in
de Gorlaeus Laboratoria.
Alia kreeg de prijs voor haar on
derzoek naar stress bij rijstplan-
ten. Als rijst wordt blootgesteld
aan kou, hitte, droogte, hoge
zoutconcentraties of uv-stra-
ling, maakt de plant het amino
zuur proline aan. Normaal ge
sproken bevatten plantencellen
slechts vijf procent van die stof,
maar onder stress loopt dat op
tot tachtig procent. De rijst-
plant kan dan weerstand bie
den aan de stress.
Inmiddels onderzoekt Alia bij
de afdeling dermatologie van
het LUMC of proline ook be
schermt tegen snelle huidver-
oudering en -kanker. Proline
vangt zuurstofmoleculen af, die
DNA, lipiden (vetten) en eiwit
ten kunnen beschadigen. Naar
verwachting kan proline een ef
fectief geneesmiddel opleveren
tegen door zuurstofmoleculen
veroorzaakte ziekten, zoals kan
ker, veroudering door zonlicht
en de supersnelle veroude-
ringsziekte progeria. In muizen
werkt het al.
Uit reacties tijdens de nieuw
jaarsreceptie bleek dat veel me
dewerkers van de faculteit op
haar hadden gestemd omdat zij
kennis uit de plantenbiochemie
heeft 'overgeheveld' naar de ge
neeskunde.
Hendriksen onderzoekt in het
Gorlaeus Laboratorium hoe
atomen op metaaloppervlakken
bewegen. Omdat hij daarvoor
absoluut trillingsvrije proefop
stellingen nodig heeft, werkt de
atomenjager bij voorkeur 's
nachts. Met een microscoop
die voorzien is van een naaldje
kan hij de kleinste atoombewe
gingen op platina waarnemen.
Zijn onderzoek is belangrijk
voor een beter begrip van kata
lyse. In een auto 'vangt een ka
talysator koolmonoxide af door
het te binden aan platina. Het
resultaat is het onschuldige
broeikasgas kooldioxide. Hoe
dat proces werkt, is echter niet
tot in detail bekend.
Hendriksen ontdekte vorig jaar
dat platinoxide van één atoom-
dik koolmonoxide beter
katalyseert dan het nu gebruik
te platina. Tot nu toe gingen al
le katalysedeskundigen ervan
uit dat dit niet kon. Bijzonder is
ook dat Hendriksen werkt met
'normale' atmosferische' druk,
terwijl deskundigen ervan over
tuigd zijn dat zulke processen
alleen onder zeer lage druk
kunnen verlopen.
Het onderzoek van Hendriksen
heeft er inmiddels toe geleid
dat er kritiek is gekomen op het
werk van de Duitse katalyse
goeroe en Nobelprijskandidaat
Gerhard Ertl. Met zijn onder
zoek zal Hendriksen de Nobel
prijs niet winnen, maar het kan
ertoe leiden dat Ertl hem niet
krijgt.
