DENKSPORT
Publiek geniet van Sipke Ernst
Derkx verslikt zich in klassiekje
Driedelige serie Beatrix en haar gezin
Goed tegenspelen
is niet gemakkelijk
HDC965
233
ZATERDAG 3 JANUARI 2004
BRIDGE
Marijke van der Pas
Het bieden van scherpe manches is win
nend in viertallenbridge. Het verschil tus
sen +620 en +170 is zo groot (goed voor 10
IMP) dat een kwetsbare manche maar 40
procent kans van slagen hoeft te hebben
om er in de long run positief uit te sprin
gen. Down gaan in de manche, het verschil
is dan 100+140, kost maar 6 IMP.
Er spelen nog meer factoren mee waarom
er in een viertallenwedstrijd zo fanatiek op
de manche wordt gejaagd. Een manche die
kansloos down moet, wordt namelijk ook
nog wel eens gemaakt omdat de tegenpartij
een steekje laat vallen. Tegenspelen is een
zeer lastig onderdeel van het bridgespel.
Goede afspraken over het signaleren zijn
uitermate belangrijk. Maar ook als die af
spraken verzorgd zijn, gaan de zaken wel
eens mis.
Bij het WK in Monaco komen twee spellen
voor waarin de tegenspelers hopeloos de
mist in gaan. Die tegenspelers eindigen het
toernooi wel in de medailles en staan dus
hun mannetje als het er op aan komt. In
het eerste spel laten Sue Picus en Fill Levin,
de latere wereldkampioenen, Bep Vriend
44 maken.
PUZZEL
SCHAKEN
Spel 1
Z/Allen
4 10
TB9853
AH83
985
4873
TA
9642
4 H B 10 7 2
N
w<-|+ O
4 V 4
4 H V 10 7 6
V 7 5
4 A V 3
46
TAB873
A H V4
4742
4B 10
V9654
10962
4 H 6 5
Oplossing
nummer 52
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
PASSEERSLAG en MARSVAARDIG
4AHB9652
V 4 2
B 10
464
Zuid opent met 34. Noord hoogt op naar
44 om twee redenen: 44 moet een kans
hebben en OW kunnen misschien 4T ma
ken. In dat laatste geval is 44 een goede
redding.
Tegen 44 start west, Levin, natuurlijk met
A. OW signaleren aan met een hoge kaart.
Als oost 47 speelt, incasseert Levin ook de
heer en vervolgt met ruiten. De leider troeft
de slag, trekt de troeven en kan op 49 een
klaveren afgooien.
Dit tegenspel ziet er op zijn zachtst gezegd
vrij dom uit. Levin dacht dat haar partner
een doubleton ruiten had. Kennelijk had
Picus met de vrouw moeten afsignaleren
om deze ramp te voorkomen. Aan de ande
re tafel doen Pasman-Simons het een stuk
beter. Daar start west met 4H en OW heb
ben de afspraak dat op de heer een distri
butiesignaal wordt gegeven. Vooral tegen
preëmptieve openingen is het van belang
te weten hoeveel kaarten de leider in een
bepaalde kleur heeft. Waar de plaatjes zit
ten is eigenlijk al bekend. Als oost de zeven
bijspeelt (hoog-laag is oneven), weet west
dat er slechts twee ruitenslagen te halen
zijn. Na 4A en 4H switcht ze klaveren en zo
gaat 44 één down. In het tweede spel zijn
het nu juist diezelfde Pasman-Simons die
de zaken zo goed onder controle lijken te
hebben die een kansloze manche laten ma
ken.
Spel 2
O/OW
4 V 9 8 3
THV10
B 5
4A 1098
Kruiswoordraadsel
nummer 1
HORIZONTAAL:
1. Onherkenbaar; 8. moe; 9. koker; 10.
opstootje; 12. spoedig; 13. steunpilaar;
15. kleurloos; 16. luchtkussenvoertuig;
18. flink; 20. doctrine; 21. werkelijk; 22.
eerste hulp bij ongelukken; 24. stonde;
26. uitroep; 28. ferment; 30. kale streep
in geweven stof; 33. errore excepto; 34.
muziekstuk; 35. loven; 36. symbool ber-
kelium; 37. vrouw; 39. familielid; 40.
inhoudsmaat; 42. wintersportartikel; 45.
windzijde; 48. watervogel; 49. bezoldi
ging; 51. plaats in Italië; 53. arrondisse
ment; 54. gevatheid; 55. bedrijf; 56. pun
tig uitsteeksel; 57. Chinese deegwaar; 58.
hoofddeksel; 60. lidwoord; 61. ligament
van de enkel.
VERTICAAL:
1. Elk; 2. brompot; 3. ondernemingsraad;
4. kansspeler; 5. Nederland (op auto's);
6. fluweelachtig weefsel; 7. visuil; 8. bast
van graankorrels; 11. vergetelheid
(Gr.myth.); 12. Engels bier; 14. deel van
het skelet; 15. wertuig om vuur te doen
branden; 16. koffie; 17. dreigend; 19.
mythologie; 23. muziekinstrument; 25.
koets; 27. dierenverblijf; 28: zoon van
Jakob; 29. bijb. figuur; 31. berg op
Mindanao; 32. streep; 33. gelofte; 38.
rivier in Spanje; 39. snars; 41. soort stof;
43. kruimel; 44. kanaal; 46. uitroep van
opluchting; 47. feeks; 49. glans; 50. alco
holische drank; 52. slotwoord; 54. haar
droger; 58. symbool ijzer; 59. zuider
breedte.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de vakjes 4-61-9-46-
22-59-33-57-3-38-23 en 29-35-10-1-2-51-
34-18-7-21-6
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per brief
kaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat
Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee ca
deaubonnen van 12,5 euro verloot.
Winnaars
De winnaars van een cadeaubon zijn:
J. van der Linden, Vossiuslaan 42,
Leiderdorp (cryptogram)
P. Witteman, Vissersweg 4/a,
Hoogmade (kruiswoord)
W+j-+ O
z
4 A H 7 5 4 2
T2
873
4 V B 3
Na een pas van oost open ik als zuid met
24, Multi, meestal een zwakke twee in har
ten of schoppen. West volgt 2T en Vriend
wordt zo leider in 44. Oost moet uit en start
met harten, de kleur van haar partner. Nu
kan 44 niet meer down omdat op TH en V
V twee klaveren weg kunnen. De zuidhand
is, zeker bij deze kwetsbaarheid, eigenlijk te
sterk voor een zwakke twee maar de beslis
sing pakt goed uit
Aan de andere tafel opent de Chinese zuid
met 14. Simons volgt met 2T en nu wordt
zuid leider in 44. Simons start weer met 4
H, krijgt de twee bij haar partner en weet
dat daar een even aantal ruitens zit. Ze in
casseert ook 4V en daarop speelt Pasman
de zes, haar laagste, om voorkeur te tonen
voor de laagst overgebleven kleur. De ver
dediging lijkt niet meer fout te kunnen
gaan maar Simons gaat punten tellen en
komt tot de conclusie dat de kans dat haar
partner 4H heeft niet zo groot is. Ze ziet als
enige downkans dat haar partner een dou
bleton ruiten heeft. Daarom incasseert ze V
A en speelt daarna ruiten na. De Chinese
zuid kan ook twee klaveren wegwerken en
maakt dus ook tien slagen. Het spel slaat
uit.
Toch is de kans dat 44 bij dit tegenspel
down gaat ook erg klein. Simons speelt de
leider op een 5-5 in schoppen en ruiten
met ook 4H in handen. Oost moet dan al
zoiets als 4B107 hebben om een troefslag
als downslag binnen te krijgen want de
twee laatste ruitens van de leider kunnen
weg op TH en TV of TV en 4A.
Het loont dus om in een viertallenwedstrijd
scherpe manches te bieden.Ook de man
ches met nul procent kans komen geregeld
binnen en leveren dan een smak punten
op. Goed en foutloos verdedigen is name
lijk erg moeilijk, dat bewijzen deze twee
ogenschijnlijk eenvoudige spellen.
Cryptogram nummer 1
HORIZONTAAL:
1. Kop voor het oppakken (4); 6. Investering in ham
en kaas (9); 7. Wilde versieren in Dieren (9); 10. Die
vakman is ook een geniale danser (14); 12. Rijden er
elektrische treinen op met verlichting? (14); 13.
Huiverig voor een Europeaan in Frankrijk (5); 14. Bot
landbouwwerktuig? (9); 17. Dominee van een vlucht-
kerk? (12); 18. Weg is zijn buit (10); 19. Groentewalm?
(9).
VERTICAAL:
2. Hij heeft zijn ogen niet in zijn zak (5); 3. Zin in
schilderen? (11); 4. Geen vreemde marihuana?
(2,9,3); 5. Hoe is het mogelijk, helemaal uit vorm!(9);
8. Seks in een wedstrijd zonder spelregels (8); 9. Die
opgave is nog niet helemaal voorbij (7); 11. Geen
voorstander van brommen? Dat is pech! (11); 15. Ter
behandeling van een boomgroep (7); 16. Verfijning
van een echtgenoot (6).
Oplossing
nummer 52
Horizontaal: 3. Etersbaas; 5.
krullenbol; 8. schrale troost; 9.
bom; 10. misverstand; 12.
griend; 14. angstvol; 16.
schietterrein; 17. grauw; 18.
copier; 19. slaglinie.
Verticaal: 1. Beeldroman; 2.
majoor; 3. eurocommissaris;
4. binnenvaartschip; 6. post;
7. standolie; 9. big; 11. rug-
genprik; 13. drieweg; 15. tur
ven.
juiicui nuL
In de tijd tussen de kerststol en
de oliebollen geven de media
zich massaal over aan het te
rugblikken op het bijna voor
bije jaar. Rijtjes zijn daarbij een
veelgebruikt hulpmiddel. Ook
de populaire website
www.schakers.info doet hier
aan mee en heeft een verkie
zing in het leven geroepen voor
schaker, schaakster en schaak
team van het jaar. Al het hele
jaar konden kandidaten wor
den aangedragen en een paar
weken geleden maakte de re
dactie bekend uit welke nomi
naties kan worden gekozen. Bij
de mannen gaat het tussen Da
niel Stellwagen, Ivan Sokolov,
Loek van Wely en Jan Smeets.
De tussentelling bevestigt het
vermoeden dat de verkiezing
voor Stellwagen een gelopen ra
ce is. In januari verraste hij ie
dereen met een tweede prijs in
de B-groep van het Corus-toer-
nooi, na vijf grootmeesters on
der de voet te hebben gelopen.
Het leverde hem een wildcard
op voor het Nederlands kampi
oenschap in juni. Dat begon hij
met vier overwinningen, om
uiteindelijk gedeeld tweede te
worden. Beide resultaten lever
den hem een grootmeester-
norm op. Bijna iedereen ver
wacht dat hij binnen korte tijd
zal worden gekroond tot jong
ste Nederlandse grootmeester
aller tijden.
Behalve Stellwagen had ook de
nieuwe Nederlander Sokolov
een fantastisch jaar. In mei won
hij in Sarajevo een tienkamp
van wereldsterkte en in novem
ber won hij samen met Predrag
Diagram 1:
Stand na 12...PÖ5
Nikolic een redelijk sterk bezet
te tienkamp op IJsland. Deze
prestaties brachten hem boven
de magische Elo-grens van
2700, waarmee Sokolov tot de
absolute wereldelite behoort.
Van Wely had een minder sterk
jaar, maar dankt zijn nominatie
waarschijnlijk aan het feit dat
hij voor de vierde keer op rij
Nederlands kampioen werd,
wat behalve Max Euwe nog
nooit iemand heeft gepresteerd.
Smeets scoorde dit jaar zijn eer
ste grootmeesternorm en pas
seerde de belangrijke Elo-grens
van 2500. Objectief gezien is hij
niet met de andere kandidaten
te vergelijken.
De winnaar van het Harmonie-
toernooi in Groningen, dat deze
week eindigde, zal geen schaker
van het jaar worden. Voor het
publiek is er echter altijd wel
wat te beleven. Goed voor de
attractiewaarde is de deelname
van de onduidelijke Fries Sipke
Ernst, die net zo makkelijk ge-
Diagram 2:
Stand na 32.Pxd3
niaal kan winnen als onnozel
kan verliezen. In de eerste ron
de strafte hij onhandig ope-
ningsspel van Bart Michiels af,
die met zijn zeventien jaar de
grote belofte van België is. In de
tweede ronde zette Ernst tegen
Merab Gagunashvili het bord in
vuur en vlam, maar zag zijn
stelling plotsklaps als een kaar
tenhuis ineen zakken. Het pu
bliek genoot, in beide gevallen.
Ernst-Michiels
I.d4 e6 2.c4 Pf6 3.Pf3 b6 4.g3
La6 5.b3 b5 6.Lg2 bxc4 7.Pe5
Lb4+ 8.Ld2 cxb3 9.axb3 Lxd2+
10.Dxd2 c6 De consequentie
van het rare 5...b5. Zwart heeft
moeite met zijn ontwikkeling.
II.0-0 0-0 12.Tcl Pd5 Zie dia
gram 1. Een nutteloze zet,
waarmee zwart definitief het
onheil over zich afroept. 13.e4
Pe7 14.d5 Pg6 15.Pxg6 hxg6
16.d6 Lb7 17.e5 Db6 18.Pc3
Pa6 19.Pe4 Tfb8 20.Ta4 Db5
21.Lfl Dxe5 22.Lxa6 Dd5 Ken
nelijk beseft Michiels hier dat
hij na 22...Lxa6 23.Tc5 zijn st
ook kwijt is. 23.Td4 Dh5 24.1
Dh3 25.Pc5 Lc8 26.Dg5 Zwa
geeft het op.
Gagunashvili-Ernst
l.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4
4.Dc2 0-0 5.a3 Lxc3+ 6.Dxc3
7.Lg5 La6 8.Df3 Hier waren
en Pf3 de bekende zetten. Va
nu moeten de spelers zelf na
denken. 8...Pc6 9.e3 h6 10.1
Pa5 ll.Tcl c5 12.e4 g5 13.Lg
Lb7 Ernst reageert gezond o
de vroege dameuitval. Ld3 f;
nu op Pb3 en na d5 zal zwan
e-lijn openen. Dit is echter d
laatste gezonde opmerking
over deze partij te maken is.
14.b4 Lxe4 15.Ddl Pc6 16.d
e5 17.f3 Lg6 18.b5 Pd4 19.Lj
Te8 20.Dxd4 bxc5 21.Dxc5
22.Dd4 Dc7 23.Pe2 dxe5
24.Db2 Te6 25.g3 Td8 26.c5
27.Lh3 Leidt snel tot materi:
winst, maar Ernst houdt zijn
hoop gevestigd op de onveili
positie van de witte koning.
27...g4 28.fxg4 e3 29.g5 Td2
30.Db3 Ld3 31.Pf4 Te4 32.P
Zie diagram 2.
32...Txh2 Een spectaculaire
die de talloze fans van Sipke
Ernst weer op de banken dei
springen. Wit kan zich echte
verdedigen. 33.TgI Pd5 Na
33...Txh3 34.gxf6 Txg3 35.Ke
heeft wit ook groot voordeeL
De gespeelde paardzet is mi
schien gebaseerd op 34.Dxd!
Da5+, wat ook niet voldoenc
zal zijn voor zwart, maar de
gende witte zet is ontnuchte
rend. 34.b6 Zwart geeft het
Hij heeft opeens helemaal ni
meer.
DAMMEN
Eric van Dusseldorp
De stand van diagram 1 was de
opgave van vorige week. Het
klassiekje kwam voor in een
competitiepartij tussen Van
Genderen (Denk en Zet Har-
dinxveld-Giessendam) en Van
der Horst (Source NDG). In
de stand, die verrassenderwijs
gloednieuw bleek, wint wit als
volgt:
1.27-22!, 16-21; (Na een 'ge
woon' verloop met (12-18)
22x11 (16x7) 36-31 (7-11) 31-27
(11-16) 30-25 (15-20) 39-34
heeft zwart niet anders dan (16-
21) 27x16 (18-22) 28x17 (23-29)
34x23 (19x39) en wit moet het
eindspel kunnen winnen. Bij
voorbeeld 38-33 (39x28) 32x23
(13-19) 17-12! (19x28) 12-7 (28-
33) 7-2 (24-29) 2-7 en wit wint.
In plaats van 1.16-21 of 12-
18; komt de computer met het
alternatief 1..23-29; 2. 30-25
maar vindt voor zwart vervol
gens geen remise.
2. 22x11,21-27; (Na (24-29)
33x24 (21-27,15 erbij geven
verliest door overmacht) 32x21
(23x25) volgt 24-20! en verder
hetzelfde verloop als de hoofd
variant!) 3. 32x21, 23x25; (Nu
wordt het na 21-16 (24-30) snel
remise). 4. 33-29!! (Een verras
sende plakker), 26x6; 5. 29x7, 6-
11 (absoluut gedwongen); 6.
7x16, en nu liep de partij remi
se. Er is een mooie winst moge-
lijk: 6 19-23; 7. 16-11,23-29;
8. 11-7, 29-33; 9. 7-1,33-39; 10.
1-34!, 39x30; 11. 35x24,15-20;
12. 24x15, 25-30; Zwart is op tijd
op dam en remise lijkt een feit.
Diagram nr. 1
Er zit echter een haarscherp
motiefje in de stand: 13.15-10,
30-34; 14. 10-4, 34-39; 15. 4-27,
39-44; 16. 37-32, 44-50; 17. 32-
28, 50x31; 18. 36x27 en er is één
witte schijf overgebleven!
Ook in het onlangs verspeelde
j eugdwereldkampioens chap
kwam een originele 10x10 klas
sieke stand op het bord. Met
origineel wordt bedoeld dat de
zo logisch ogende stelling, net
als de stand van dia 1, volgens
de database met meer dan
270.000 partijen nog nimmer is
voorgekomen. Het was boven
dien een gedenkwaardige partij:
de latere jeugdwereldkampioen
Boudewijn Derkx verloor de
positie van diagram 2 in de eer
ste ronde van de niet zo sterke
maar wel taaie Mongolische
dammer Munkhbat Oyunbaat-
ar.
Zwart: M. Oyunbaatar - Wit: B.
Derkx
Het verloop: 45. 28-22 (Een lo-
Diagram nr. 2
gische Ghestemdoorstoot), 18-
23; 46. 33-28, 24-29; 47. 40-34
(Wit wil 35-30 (29-33) niet toe
laten), 29x40; 48. 35x44, 15-20;
49.44-39, 20-24; Deze positie is
eens voorgekomen in een partij»
tussen M. Katz en I. Teresjko.
Katz speelde 45-40 en uiteinde
lijk werd het remise. Met nog
één zet voor de tijdcontrole zag
de jonge Culemborger echter
een vastloopvariant schemeren.
50. 39-34 24-30; 51. 38-33,
30x39; 52. 33x44, 12-18; 53. 45-
40, 23-29; 54. 40-35, 18-23; 55.
44-40
Wit lijkt zijn doel te hebben be
reikt. Zwart is volkomen vastge
zet en moet offeren. Maar de
wanhoopsactie blijkt hem zo
waar winstkansen te geven. 55
29-33; 56. 28x39,13-18; 57.
22x24, 23-28; 58. 32x23, 21x41;
Nu is het wit die remise moet
maken en met enig beleid moet
dat lukken. (Overigens was met
het oog op dit verloop 55. 35-30
Diagram nr. 3
handiger geweest. Na de coi
binatie is 24-20 dan op slag
mjse vanwege de meerslag c
in de stand zit.) De Nederlai
begint goed. 59. 23-18, 41-4'
60. 18-12, 47x15; 61. 12-7, 2f
31; 62. 7-1, 31-37; 63. 1-6??,
Maar nu had het koelbloedig
25-20 (15x50) 1-23 gemoetei
Het is dan op slag remise. In
partij maakt de jongeman ui
het land van de gers en de y
het bekwaam af. 63 37-4
64. 39-34, 41-46; 65. 34-30, 1
21; 66. 6-22. 15-47; 67. 40-34
21-26; 68. 22-4, 46-32; 69. 25
47x15; 70. 4-22, 14-19; 71. 22
50, 26-31; 72. 50-45, 32-46; 7
30-25, 15-47; 74. 45-50,31-3
75. 50-22, 47-15; 76. 22-50,3
41; 77. 50-45,41-47; 78. 45-4
15-33; 79. 40-45, 33-50; 80.
30, 50-33; en wit gaf het op.
Ter oplossing (zie diagram 3
een eerste publicatie van Re
de Jong uit Velzen-Zuid. Wit
begint en wint.
FILATELIE
6om
:e
b
I
I
Voor de achtste keer sinds 1934
is een serie zegels gewijd aan
het Internationale Hof van Jus
titie van de Verenigde Naties in
Den Haag. Deze zogenaamde
dienstzegels, die alleen door het
Hof voor frankering mogen
worden gebruikt, zijn evenals
de twee permanente Beatrixze-
gels en de twee zegels Oude
Kunst 2 januari uitgegeven. De
gegomde zegels die op velletjes
van tien zitten, hebben waar
den van 0,39 en 0,61. Opla
ge van beide velletjes is 125.000
stuks. Op de zegels staat de
naam van het Hof in twee talen:
Court Internationale de Justice
en International Court of Justi
ce. Beide namen staan ook in
de bovenrand van de velletjes.
Op de 0,39-zegel is het Vre
despaleis te zien als doorloper,
omdat de zegel vaak wordt ge
bruikt voor post zwaarder dan
20 gram, of met bestemming
buiten Europa. Het beeld loopt
ook door in de linker en rech-
terrand van het velletje. Op de
zegel van 0,61 het embleem.
De onaangekondigde serie vel
letjes 'Koningin Beatrix en haar
gezin' blijkt uit drie delen te be
staan. Deel I (een velletje met
tien 0,39-zegels waarop beel
den uit haar jeugd, samen met
prins Claus en met haar drie
zonen) kwam 9 december uit.
Van dit velletje rolden 825.000
exemplaren van de persen. Het
velletje met één zegel van 0,39
waarop de eerste officiële foto
van prinses Amalia, dat een
week later (16/12) verscheen is
deel II van de serie. Oplage
hiervan 2.550.000 stuks. Na de
doop van prinses Amalia zal de
serie worden afgerond met een
velletje met beelden van Wil
lem-Alexander, Maxima en hun
baby. In Duitsland kunnen ze
het waarschijnlijk niet helemaal
eens worden over de nieuwe
permanente reeks gewijd aan
Duitse musea, die de reeks Se-
henswürdigkeiten moet gaan
vervangen. Twee jaar geleden
werd al aangekondigd dat ten
minste in 2003 een begin zou
worden gemaakt met de reeks.
Maar men ging onverdroten
door met de bezienswaardis
den. En ook voor 8 januari 1
staan nog weer twee nieuwe
pland: 25 c, het Residenties!
in Arolsen en 40 c, het Bachl
nument in Leipzig. De St. G
briel Award is voor de eerste
keer in zijn geschiedenis do
twee landen gewonnen. Tol
mooiste religieuze zegels 20|
werden uitgeroepen de Canj
dese 48 c-zegel World Youth
Day (23 juli 2002) en de Itali
aanse 0,41-zegel (16 juni L.r
2002) gewijd aan Padre Pio.,
Kerstzegels (deel III). Canaij
gaf (4 11 03) drie zelfkleveij
zegels uit waarop kerstgesclj
ken: 48 c., een paai' schaatsd -
65 c, een teddybeer en 1,25i
dollar, een houten speel- j
goedeend; Groot-Brittannil|;
weet altijd iets bijzonders tej^
maken van zijn kerstzegels.ËK
ze keer (4/11 /03) op zes zelfl|
vende zegels ijssculpturen. HK
land presenteerde 10 noveiH|
drie zegels met beelden ronB^
Christus' Geboorte: Jozef eiHj
Maria op weg naar BethlehflP
(48 c), de aartsengel Gabriëi^fó
(50 c) en de Drie Koningen pp!
(57 c); Litouwen (8/11/03),
twee zegels (1 lt. En 1,70 lt.)r
beelden van dorpjes in de v|
ter; in Luxemburg wordt deL-"
kerst dit jaar (9/12/03) aanr
Moezel gevierd. Op de zege! van
kerk van Ehnen (0,50 0,05|
en een panorama met de kaj
'Koeppchen' (idem).
