Fabriekshal, meelbol, vette spons
Open tbc bij
Leidse dakloze
REGIO
Patrick Groenendijk heeft het
naar zijn zin in Noorwegen
Keurmeester Peter Batelaan
venspark
jgt toch
ugdevuur
kshops over
idloos internet
m iête in
.trenshof
De gehele dag
warme oliebollen en
Appelbeignets.
Zendeling in eigen stad
Peter Batelaan, die de
oliebollen in deze test
met een professioneel
oog bekijkt, is gepokt
en gemazeld in de
gastronomie. Hij be
heert salon, terras sal
ie privée en kook
school Franglaise in
de Raadhuisstraat in
Alphen aan den Rijn.
Batelaan was chef-pa
tissier bij vreugd en
Rust in Voorburg en
werkte als kok in de
Scheveningse Sein
post, Auberge De Kie
vit in Wassenaar, het
Haagse Corona, Villa
Rozenrust en de bi-
stroquet op het Voor
hout. Batelaan kreeg
de oliebollen voorge
legd zonder de her
komst te weten. Hij let
vooral op 'vulling,
gaarheid, constructie foto: Mark Lamers
en grootte
LEIDEN
- Wireless Leiden, de
ig die een gratis draad
lij ternet over de stad uit-
ludt zondag een bijeen-
P voor iedereen die zich
iwil aansluiten. Vrijwilli
gs rzorgen workshops over
f® odigde hardware, soft-
intennes en het oplossen
Dblemen. De bijeen-
n begint in sociëteit De
om 14.00 uur.
net van Dijk
I- Er komt morgennacht
en legaal vreugdevuur in
tevenspark. In samen-
met jongerenwerkers
jongeren uit de Stevens
vergunning van de ge-
ovememen. Vandaag
de papieren worden ge-
b In totaal zijn er tijdens
rwisseling vier legale vu-
de stad. Voor de andere
Hplekken toonde niemand
|U stelling.
rote brandschade zoals
aar te voorkomen, is vuur
dit jaar alleen toege-
tnet vergunningen. Tegen
r°'vreugdevuren gaat de
nte streng optreden,
ams rijden door de stad
vuren te doven en de po-
>akt brandstichters op.
iele schade zal op hen
n verhaald. Het slepen
rstbomen is verboden,
irgunningen voor legale
levuren konden tot 12
iber worden aange-
Toen er op die datum
nog maar een verzoek
ekomen van omwonen-
an de Titus Brandsma-
jesloot de gemeente zelf
ergunningen aan te vra-
)or verscheidene plekken
stad en die ter overname
bieden aan particulieren,
werd op gereageerd door
menden van het Tasman-
jen de Drechtstraat/Linge-
Jer uiteindelijk - als de
LJfekeningen vandaag zijn
II - toch ook kerstbomen
verbrand in het Ste-
ark is opvallend. De Ste-
of was vorig jaar een van
ekken waar de oud-en-
viering gigantisch uit de
iep. Om een herhaling te
>men, gingen de gemeen-
politie en jongerenwer-
t gesprek met de jongeren
wijk. Afgesproken werd
n vreugdevuur te houden
Valkenburgsemeer, maar
lagen geleden bleek dat
erbranden van kerstbo-
>p die plek in strijd is met
emene Plaatselijke Veror-
g van de gemeente Val-
irg. Daarop probeerden
enwerkers de jeugd over
:n om de vergunning over
ïen voor een vreugdevuur
Stevenspark. Dat plan
eerste instantie weinig
>p slagen te hebben, om-
e jongeren zich volgens
irtegenwoordiger Henny
weer 'gepiepeld' voelden
de gemeente. Niet alleen
t het vuur bij het Valken-
emeer alsnog onmogelijk
maar ook omdat de ge-
te steeds had gezegd dat
Teugdevuur in het Ste-
ark niet mogelijk was.
Leidse oliebollen doorgezaagd
door Eric-Jan Berendsen
leiden - Spijt? Nee, absoluut
geen spijt. Integendeel, de 16-
jarige Patrick Groenendijk heeft
het in Noorwegen enorm naar
zijn zin. De Leidse scholier die
eerder dit jaar werd geselec
teerd voor een beurs van Uni
ted World College (UWC) voor
de school Red Cross Nordic in
het plaatsje Flekke, in de omge
ving van Bergen, heeft geen last
van heimwee. De eerste vier
maanden in Noorwegen had hij
voor geen goud willen missen.
Patrick is momenteel thuis in
Leiden-Zuidwest tijdens de
kerstvakantie. In augustus ver
trok hij naar Flekke waar hij na
een busreis van een dag en een
nacht aankwam. „Alle tweede
jaars studenten en docenten
stonden te wachten. De nieu
welingen werden opgevangen,
kregen een rondleiding en ver
volgens een slaapplaats toege
wezen. De dag heb ik verder
doorgebracht met mezelf te in
stalleren en rond te kijken.
Patrick is één van de tien Ne
derlandse jongeren die zijn ge
selecteerd voor de UWC 2003-
2005. Tot en met 4 VWO was hij
scholier van het Vlietland Colle
ge, waar hij met spijt in zijn
hart vertrok. Zijn laatste twee
jaar maakt hij in Noorwegen
vol. UWC is een internationale
onderwijsbeweging van tien
scholen over de hele wereld. Zij
wil veelbelovende jongeren uit
verschillende landen samen
brengen, wederzijds begrip sti
muleren en de samenleving
verbeteren. Jaarlijks worden
scholieren uit meer dan hon
derd landen naar een UWC-
school afgevaardigd. De oplei
ding geeft toegang tot alle uni
versiteiten ter wereld.
Naast een cursus Noors heeft
Patrick zich de afgelopen perio
de beziggehouden met wereld
literatuur, Engels, wiskunde,
economie, filosofie en natuur
wetenschappen. „De lessen zijn
maandag tot en met vrijdag van
acht uur tot kwart voor twee.
Daarna hou ik me op maandag
middag bezig met het begelei
den van een jeugdclub voor
jongeren uit de omgeving van
de school en op vrijdagmiddag
met kajakken. De andere mid
dagen doe ik mee aan andere
activiteiten, maak ik huiswerk
of vermaak ik me met mijn me
de-studenten. In de weekeindes
zijn er spreekbeurten, is er een
culturele film of maak ik huis
werk. Daarnaast voetbal en
zwem ik veel en kan ik shop
pen."
Om de internationale banden
te benadrukken, is Patrick op
zijn slaapzaal ingedeeld met
medestudenten uit Chili, Dene
marken, Libanon en Lesotho.
„Dat is expres gedaan om zo
veel mogelijk leerlingen met
verschillende achtergronden en
komaf bij elkaar te brengen. De
voertaal is Engels en ik heb al
een aantal goede vrienden ge
maakt. Bedtijd? Die is er niet
echt, maar er wordt wel ver
wacht dat het na half elf rustig
is. Dat wordt door iedereen ge
respecteerd."
Op 24 januari volgend jaar is er
in Bilthoven een informatiedag
voor middelbare scholieren in
Nederland die ook willen wor
den uitgezonden naar een
UWC-school. Zij moeten wel
aan allerlei eisen voldoen en zin
hebben in een uitdaging. Pa
trick kan het zijn leeftijdgeno
ten in ieder geval aanraden om
in Bilthoven een kijkje te ne
men of internet te raadplegen.
„Het is weliswaar hard werken,
maar je hebt ook heel veel lol.
Mijn vader vroeg mij laatst of ik
er weer voor gegaan was nu ik
de eerste vier maanden in
Noorwegen heb meegemaakt.
Ik heb toen gezegd dat ik er nog
méér voor was gegaan."
Dinsdag 6 januari vertrekt Pa
trick weer naar Noorwegen, nu
voor ruim vijf maanden.
Informatie op www.uwc.nl
Patrick Groenendijk uit Leiden gaat al vier maanden in Noorwegen
naar school. „Ik heb al een aantal goede vrienden gemaakt."
Archieffoto: Hielco Kuipers
door Jan-Willem Korpelshoek
en Silvan Schoonhoven
Bloem, olie, krenten, zout. Aan
een oliebol kan niet veel mis, zou
je denken. Toch loopt de kwali
teit bij de Leidse oliebollenkra-
men en bakkers scherp uiteen.
Bij de een koop je een vetvlekken
achterlatende spons, bij de an
der een ongeïnspireerde fa-
brieksbol en bij een derde een
krokant stuk vakmanschap. In
samenwerking met de Alphense
gastronoom Peter Batelaan leg
de deze krant tien Leidse oliebol
len op detestbank.
enie na
;jaar in
handen
ekhandel
t zich op
r Potter
Oliebollenkraam A.M.S. van
den Houten Bol bij winkelcen
trum Diamantplein.
Het Leidsch Dagbladpanel be
loont Van den Houtens bol met
een 7,4: de eerste plaats. De
oliebol ziet er gemiddeld uit,
maar is verrassend lekker. Goed
gevuld met de lekkerste krenten
van allemaal. Ook Batelaan is
enthousiast: „Een prima bol,
lekker knapperig. Duidelijk een
bol die aan de kraam is gebak
ken. Hij blinkt uit in grootte. De
kracht ervan is dat hij op de
goede olietemperatuur is ge
bakken. Dit is voor mij de num
mer één."
Oliebollenkraam Brouwer in
winkelcentrum de Kopermo
len, Merenwijk
Brouwer krijgt de tweede plaats
van zowel het testpanel als de
deskundige. Een luchtige bol
met een mooie bruine kleur,
uitstekende textuur en een lek
kere zoete smaak. Tikkeltje aan
de vettige kant, dus goed voor
bij een biertje. Een 7,1.
Batelaan: „Ook duidelijk weer
een bal van een echte kraam -
waarschijnlijk een goedlopen-
- Parkeerproblemen, ge-
e verkeerssituaties, hon-
jp en de uitstraling van
ikelcentrum. Dat zijn za-
arover bewoners van de
shof ideeën en wensen
li, zo blijkt uit de eerste
5 op een enquête. Daar-
t ook dat de oudere
voners veel behoefte
n aan creatieve cursussen
lichtingsbijeenkomsten
irg, dienstverlening, wo-
bewegen. De vragenfor-
en zijn enkele weken ge-
rerspreid en kunnen tot
ïuari worden ingevuld,
m bij de bibliotheek, het
uis en het gezondheids-
in.
Banketbakker René Jacobs bakt al meer dan 20 jaar oliebollen. „Ik probeer de oliebollen ieder jaar nog lekkerder te maken. Dit jaar is er een
beter soort bloem op de markt gekomen, waardoor mijn vijftienduizend bollen nog lekkerder smaken." Foto: Mark Lamers
de. Maar: hij is niet gaar. Kijk
maar, hier in het midden zit
een ongare kern. Dat kan ge
beuren. Lekker is hij wel."
Oliebollenkraam Overdevest,
Garenmarkt
Een echte gebakskraambol.
Luchtig en vettig en zeer zuinig
met de vulling. De krenten zijn
op één hand te tellen. De ge-
bakskraam van Overdevest
heeft de lichtste bollen. Een
oliebol die 3-oktobersentimen-
ten oproept. Nat en vet, maar
erg lekker, meent het lekenpan-
el. Een ruime zeseneenhalf.
Batelaan: „Een ambachtelijke
bol. Maar vet, hè. Er zijn er te
veel tegelijk de frituur in ge
gaan, daardoor is het vet afge
koeld en is het deeg te lang
zaam gerezen. Hij is niet hele
maal gaar en behoorlijk zout.
Bovendien zit er weinig vulling
in: geen krenten, geen appel.
Niet zo lekker dus."
Bakkerij Tijsterman, Haarlem
merstraat
Bakkerij Tijsterman slaagde er
in een verse, knapperige oliebol
voor zijn klanten te bakken.
Sappig van binnen zonder te
vet te zijn. De rozijnen proefje
goed. Goed te behappen. Een
6,5.
Batelaan: „Goed gevuld: een
echte rozijnenbal. Goed gebak
ken, een prima bal."
Echte bakker Verhoog, Bevrij
dingsplein
Het panel is lauw over dit bak
sel, dat een zes min krijgt. De
oliebol wordt omschreven als
een modale of 'middle of the
road-bol'. Niet droog, niet sap
pig en redelijk luchtig. De top
per om te zien, valt helaas iet
wat tegen.
Batelaan is positiever: „Een pri
ma bal. Mooi van grootte en
vorm. Veel rozijnen en kren
ten."
Meesterbakker Van Maanen in
de Digros in winkelcentrum
Stevensbloem
Niet bijzonder, vindt het LD-
panel. Een 5,5. De baksels van
Van Maanen zijn bij de eerste
beet lekker, maar vallen daarna
tegen. Een nogal ondefinieer
bare nasmaak. Melig en onop
vallend: je bent hem zo weer
vergeten.
Batelaan: „Deze doet me erg
aan een banketbakker denken.
Met verschillende ingrediënten,
zoals appel - al is het kant-en-
klare appel. Hij is wat krokanter
dan de anderen."
Bakkerij Jacobs, Nieuwe Rijn
Over het product van Jacobs
heerst grote verdeeldheid. De
bol van Jacobs is zonder twijfel
vers, heeft een mooi krokant
korstje en is goed gevuld met
sappige rozijnen. Toch blijft het
een niemandsbol, de smaak is
niet goed thuis te brengen. Een
van de panelleden proeft zelfs
een plastic nasmaak. Ook een
5,5.
Batelaan schat de oliebol hoger
in. „Deze ziet er authentiek uit
Hij is smeuïger en beter gevuld
dan veel van de andere bollen,
zie ik. Er zit ook appel in. Een
mooi gerezen bal, lekker van
smaak. Een echte bakkersbal,
bereid met olie op de goede
temperatuur. Deze komt voor
mij op nummer drie."
Hoogvliet, Levendaal
Is dit geen krentenbrood?
Smaak is op zich niet onaardig.
Maar wat een zware bol. Hoog
vliet bakte krentenstollen in
plaats van krenten(olie)bollen.
Een taaie bol voor getrainde
kaakspieren. Toch valt de
smaak niet tegen. Ze worden
verkocht per zak van 10 stuks.
Ook een 5,5.
Batelaan: „Dit is een typische
fabriekshal. Het is niet bijzon
der, een beetje droog met wei
nig smaak. Duidelijk gemaakt
om langer houdbaar te zijn.
Wel is dit de eerste waar ik dui
delijk kaneel in proef."
V&D, Aalmarkt
De negende positie is voor V
&D. Het panel oordeelt dat de
goedkoopste bol (30 eurocent)
er kunstmatig mooi uitziet,
maar smaakt naar een droge
krentenbol. Wanneer de slappe
korst doormidden gesneden is,
oogt de structuur als een taaie
honingraat Deze plakkerige
kleibol laat een echte oliebol-
liefhebber liever staan. Of hij
spoelt hem weg met veel bier.
Eindcijfer 5.
Batelaan vindt de V&D-oliebol
de slechtste van het steL „Ook
weer een fabriekshal. Érg
droog. Ze hebben geprobeerd
gewoon deeg te frituren. Dit is
een gefrituurde krentenbol. Het
heeft helemaal niks met een
oliebol te maken. De slechtste."
Bakkerij Bart, Haarlemmer
straat
Bart bakt de slechtste oliebol,
meent het panel. Een van de
panelleden spuugt de deegwaar
spontaan uit. Toch kreeg het
baksel van twee andere testers
nog net een voldoende. De bol
van 45 eurocent is hard van
buiten, veel te droog en te com
pact. Hij ligt loodzwaar op de
maag; een echte meelbal. Zelfs
met veel poedersuiker smake
loos. Een 4,5.
Ook Batelaan is niet enthousi
ast. „Een fabriekshal. Hij lijkt
me erg droog. Zo smaakt hij
ook. Er zit wat citroenrasp in en
een paar gewelde rozijnen. Niet
erg bijzonder."
dinsdag 30 december 2003
R1
Unieke GGD-controle onder zwervers
door Robbert Minkhorst
leiden - De Leidse GGD contro
leert alle daklozen in de stad op
open ^bc, nu de ziekte bij één
zwerver is geconstateerd. Vol
gens de gezondheidsdienst is er
geen reden tot paniek.
„Het is geen alarm", zegt direc
teur Sjaak de Gouw van de in
stelling. „Het is een routineon-
derzoek. Het is wel een onge
bruikelijke populatie en het
gaat op een ongewone ma
nier." Zo'n 250 dak- en thuislo
zen zijn uitgenodigd om van
daag bij het kantoor aan het
Schuttersveld langs te komen
voor controle. Ze krijgen koffie
en oliebollen.
De uitnodigingen zijn via be
kende pleisterplaatsen van
zwervers uitgedeeld: het dien
stencentrum aan de Oude Rijn,
het Slaaphuis, De Zaak, het
centrum voor dagbesteding en
het Inloophuis in de Nieuw-
straat. Medewerkers van Stich
ting Binnenvest en het aan
loophuis zijn allemaal al gecon
troleerd op tbc. Niemand bleek
besmet.
Directeur De Gouw verwacht
niet dat veel daklozen zijn be
smet „Er is intensief contact
nodig. Je moet het echt 'aan-
hoesten'." Daarbij komt dat
sinds vorige week niemand zich
meer heeft gemeld bij een dok
ter of een ziekenhuis. „Terwijl
de verschijnselen nogal heftig
zijn, zoals langdurig hoesten."
Je zal niet gauw doorlopen met
zoiets, geeft De Gouw aan.
Daklozen zijn niet bijzonder
vatbaar voor de aandoening. De
Gouw: „Tbc heeft niets te ma
ken met de omstandigheden
waarin je leeft Het aantal ge
vallen neemt weer toe. De ziek
te komt meer voor in het Mid-
dellandse-Zeegebied. Mensen
die daar vandaan komen of er
op vakantie zijn geweest, kun
nen tbc meenemen."
Tubercolose of open tbc is een
besmettelijke longziekte. Zon
der behandeling tast de tuber-
celbacterie de longen aan. Ook
kan de ziekte bij andere orga
nen ontstekingen veroorzaken.
„TBC kan heel goed behandeld
worden", verklaart De Gouw,
„maar als je niets doet, kun je
er ook dood aan gaan." De dak
loze die besmet bleek, meldde
zich zelf bij een ziekenhuis om
dat hij al langere tijd hoestte.
Hij wordt behandeld.
Over de opkomst van de GGD-
controle is de directeur zeer te
vreden. Om tien uur vanoch
tend stond er al een rij. „Men
sen hebben blijkbaar de infor
matie gekregen en zijn gemoti
veerd om te komen. Over onge
veer een week horen ze de uit
slag. Het onderzoek is uniek;
nooit eerder controleerde de
GGD daklozen. De Gouw:
„Soms heeft een jongere het
opgelopen. Dan wordt een hele
disco gevraagd om te komen."
(advertentie)
BankctBakkcri] Jacobs, Nieuwe Rijn 43
2312 JG Leiden
IN MEMORIAM
ds P.L Schoonheim
1913-2003
Op 28 december is dominee
P.L. Schoonheim overleden in
een revalidatiecentrum in
Heerlen. Schoonheim was van
1952 tot 1970 hervormd predi
kant in Leiden. Hij was een op
vallende dominee, die preken
hield in de open lucht, om Lei-
denaars uit hun huizen te lok
ken. Omdat hij vanwege de ge
zondheid van zijn vrouw zijn
ideaal om zendeling in het bui
tenland te worden niet koh ver
wezenlijken, bedreef hij volgens
eigen zeggen zending in de
stad. Hij ging langs de deuren
om evangelisatiemateriaal uit te
delen en zo een gesprek aan te
knopen. In de Marekerk organi
seerde hij experimentele kerk
diensten om op moderne wijze
aandacht te vragen voor de bij
bel en het kerkelijk leven. De
niet-traditionele kerkdienst
werd met posters aangekon
digd en zo probeerde Schoon
heim de drempel van de kerk te
verlagen. Ook is de dominee
bekend geworden door zijn
zondagochtendgesprekken in
het toenmalige theater Luxor.
Naar aanleiding van film, pan
tomime of een spreker probeer
de hij ingang te vinden om te
praten over het geloof. Niet de
kerk maar de bijbel stond daar
bij centraal.
Schoonheim was verdraagzaam
en breed georiënteerd in het
kerkelijke leven. Hij onderhield
goede contacten met predikan
ten uit alle stromingen van de
kerk. Van de Gereformeerde
Bond tot vrijzinnigen en
Rooms-katholieken. Schoon
heim werd 90 jaar oud.
AGENDA
Witt u iets melden? Bel 071-5356421 (Riet Paauw) dagelijks tussen
9.00 en 12.00 uur. Faxen mag ook: 071-5356415. E-mail:
stadsredactie.ld@hdc.nl
In buurthuis Matilo aan de
Zaanstraat 126 is er elke dins
dag van 9.30 tot 11.30 uur de
cursus Tekenen en schilderen,
vijftien lessen voor 84 euro. El
ke donderdag van 19.00 tot
20.15 uur zijn er lessen Shiatsu
Do-In, een nieuwe vorm uit het
oude Tao-isme om de gezond
heid en vitaliteit te bevorderen.
Twaalf lessen voor 42 euro. In
formatie over alle activiteiten:
telefoon 5412515.
Bij diverse cursussen van
buurtactiviteiten Roomburg is
nog plek. Op maandag zijn er
om 10.30 en 11.30 uur lessen
callanetics (12 lessen voor 33,60
euro), 's Middags is ervan 14.30
tot 15.30 een cursus Spaans (12
lessen voor 39 euro). Voor kin
deren is van 15.45 tot 17.15 uur
een tekencursus (12 lessen voor
37,50). Op woensdag kunnen
volwassenen van 10.30 tot 12.00
uur leren tekenen en schilderen
(12 lessen voor 49 euro) en op
donderdag is er van 10.00 tot
12.00 uur voor beginners en ge
vorderden de cursus creatief
met klei (12 lessen voor 62,40).
Informatie bij buurtactiviteiten
Roomburg, Van Vollenhoven-
kade 1, Leiden, telefoon
5132462.
De Leidse Ruilvererfiging Ko-
ningskerk verzorgt vrijdag 2 ja
nuari van 19.00 tot 21.45 uur
een ruilavond. Verzamelaars
van postzegels, markclips of te
lefoonkaarten kunnen met hun
ruilmateriaal naar buurthuis 't
Spoortje aan de Bemhardkade
40 in Leiden. Meer inifltmatie:
5896925 of www.ruilver-ko-
ningskerk.nl.
Zencentrum Suiren-Ji (Hoge-
woerd 162) houdt zondag 4 ja
nuari van 10.00 tot 17.15 uur
open huis. Suiren-Ji is een Ja
pans Boeddhistische stichting.
Bezoekers kunnen kennisma
ken met Zenmeditatie, Japans
fluitspelen, Tai-Chi en Ia-Do. 's
Avonds is er van 20.00 tot 21.15
uur een open les Zenmeditatie.
De Cliëntenraad Sociale Za
ken en Arbeidsmarktbeleid Lei
den houdt een nieuwjaarsre
ceptie op vrijdag 9 januari voor
cliënten van de dienst en ande
re belangstellenden. Aanvang
17.00 uur in het vakbondscen
trum aan de Perzikweg 7.
Voor 50-plussers is er maan
dag bingo in buurthuis Op Ei
gen Wieken aan het Valkenpad
5, om 14.00 uur, kosten 3 euro.
