REGIO 'Er zijn geen komedianten meer Noordwijker Paul van Gorcum haalt herinneringen op aan vijftig jaar toneel Feest Stevenshofjeugd in Valkenburg - braakneigingen Artikel over de Bavo in Noordwijkerhout zorgt voor verwarring Laila ZATERDAG 27 DECEMBER 200^ NAVRAAG Van de vier miljoen Nederlandse rokers denkt het merendeel er over na in het nieuwe jaar te stoppen met roken, meldt Stivoro (Stichting )i 7 j Volksgezondheid Mensen roken al eeuwen en Roj;en). De or en blijven dat ook doen' ganisatie ver- wacht een record aantal stoppers. LIANE PRINS, eigenares van Rokerspaleis Marcella met vestigingen in Leiden en Alphen aan den Rijn, gelooft niet dat het zo'n vaart loopt." Slecht nieuws voor u, zo'n stoppersrecord? „Dat zou je denken hè? Maar weet je wat het is, wij hebben het nog nooit in onze omzetten gemerkt. Ieder jaar heb je het natuur lijk rond deze tijd; de goede voornemens. En het komend jaar wordt het voor rokers allemaal nog ingewikkelder om te roken. Bo vendien overwegen ze de prijs van een pakkie sigaretten met 50 cent omhoog te gooien per 1 februari. Een pakje van 20 sigaretten kost nu nog zo'n 3,30 euro. Maar dat heeft tot nu toe nooit wat uitgehaald. Wel zie je dat er steeds meer goedkope merken op de markt komen en dat die ook steeds beter worden ver kocht. Maar mensen roken al eeu wen en zullen dat waarschijnlijk al tijd blijven doen, denk ik." Maar ik neem aan dat genoeg klanten van u wel eens een stoppo ging ondernemen. Doen ze dat dan 'stiekem' of nemen ze netjes af scheid van u? „Soms wel ja. Vorig week kondigde een mevrouw aan dat dit toch echt haai" laatste pakkie was. Ik weet dan eigenlijk nooit zo goed wat ik moet zeggen want over het algemeen zie ik ze binnen een maand weer voor de toonbank staan. Mensen die er wel in slagen, komen nadien nog wel eens gedag zeggen en voor sommigen blijven we hun vaste adresje voor kauwgom of een an sichtkaart." Met al die stoppogingen om u heen moet u ondertussen wel een expert zijn. Welke methode heeft volgens u het meeste succes? „Kauwgom, pleisters, boeken, pillen. Ik geloof er allemaal niet in. Bij stoppen met roken gaat het erom dat je zelf voldoende gemoti veerd bent. Dat je er echt van af wilt. Dan is de kans het grootst dat het echt lukt." Heeft u zelf wel eens een poging gedaan „Ja, één keer. Toen was ik in Oostenrijk en toen had ik er ineens geen trek meer in. Ben er vier maanden van af gebleven en toen overleed mijn tante op 41-jarige leeftijd. Het eerste wat ik deed was een peuk opsteken. Daarna ben ik nooit meer gestopt. Ik vind het zo gezellig joh, dat roken." tekst: Marijn Kramp foto: EPA UIT DE ARCHIEVEN ANNO 1978, woensdag 27 december LEIDEN - Het PvdA-gemeenteraadslid Jan Duivesteijn wordt volgend jaar de nieuwe directeur van de Leidse Sportstichting. Duivesteijn volgt in april de huidige directeur, G. Philipsen, op die dan met pensi oen gaat. Duivesteijn is 36 jaar, tandtechnieker van beroep en een ge boren Leidenaar. Op de vraag wat hij van plan is te gaan doen wanneer hij als directeur van de Leidse Sportstichting uit de startblokken komt, zegt Jan Duivesteijn: „Kwantitatief zijn we wat sportvoorzieningen in Leiden betreft wel grotendeels uit de nood. Maar kwalitatief zeker nog niet. Ik wijs bijv. maar op sommige kleedkameraccommodaties. Dan zou ik de relatie binnen- buitensport nader willen bekijken. Om maar eens wat te noemen: dammers en schakers hebben ook recht op een onderdak. Wat naar mijn idee hard nodig is, is een integrale sportnota, waarin binnen- en buitensporten evenwichtig tot hun recht komen. Want bij al het goede dat de laatste jaren tot stand is gekomen, is die er helaas nog niet. En die zul je toch moeten hebben, wil je tot een langere termijnplanning komen. En via zo'n plan kun je ook werken naar toezeggingen voor vaste jaarlijkse bedragen. Dan ben je af van toevalligheden waarmee je nu vaak nog zit". ANNO 1978, woensdag 27 december ZOETERWOUDE - Onder zeer slechte omstandigheden werd gisteren de traditionele Kerst-cross van de V.V. Meerburg gehouden. Op de foto banen de deelnemers zich een weg door de modder. K. van Klink uit Roelofarendsveen legde de afstand van 5400 meter als snelste af en finishte in een tijd van 19.37. Foto: archief Leidsch Dagblad Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien d; plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te m gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan de Dalie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd. op COLOFON Leidsch Dagblad Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold E-mail: directiehdcuz@hdc.nl Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct) E-mail: redactie.ld@hdc.nl HOOFDKANTOOR Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356 Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden. Redactie fax 071-5 356 415 Advertentie fax 071-5 356 325 Familieberichten fax 023-5150 567 ADVERTENTIEVERKOOP Advertenties m.b.t: Auto's: 072-6813661 Onroerend goed: 023-515° 543 Personeel: 075-6813677 Wonen/in-exterieur: 072-519 6554 Business to business: 072-519 6540 Overige detailhandel: 071-5 356 300 Reclamebureaus kunnen contact opnemen met: 075-6813636 ABONNEESERVICE 071-5128 030 E-mail: abonneeservice@hdc.nl ABONNEMENTEN Bij vooruitbetaling (acceptgiro) p/m €20,20 (alleen aut. ine.) p/kw €56,70 p/j €216,90 Abonnees die ons een machtiging verstrekken tot het automatisch afschrijven van het abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting per betaling VERZENDING PER POST Voor abonnementen die per post (binnenland) worden verzonden geldt een toeslag van €0,50 aan portokosten per verschijndag GEEN KRANT ONTVANGEN? Voor nabezorging: 071-5128 030 ma t/m vr.-18-19.30 uur, za: 10-13 uur AUTEURSRECHTEN Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden Deze rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV cq. de betreffende auteur. HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003 De publicatierechten van werken van beeldende kunstenaars aangesloten bij een CISAC-organisatïe zijn geregeld met Stichting Beeldrecht te Amstelveen. HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de verwerking van gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens worden gebruikt om gerichte informatie over voordeelaanbiedingen te geven, zowel door onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem. ledereen heeft zijn eigen herinnering aan Paul van Gorcum. De één herkent zijn stem als die van booswicht Gargamel uit de tekenfilmserie 'De Smurfen'. Een ander ziet hem wekelijks op het tv-scherm voorbij komen in de serie 'De Fa briek', die momenteel wordt herhaald. Voor kinderen is hij vooral de baron uit 'Bassie Adriaan'. En dat zijn dan nog maar een paar van zijn televisie-avontu ren. De 69-jarige acteur, die sinds een jaar of zeven in Noordwijk woont, heeft daarnaast in een lange reeks toneelstukken gespeeld. Hij is immers al meer dan vijftig jaar 'aan het toneel'. DE DINGEN DIE VOORBIJ GAAN „Mijn wieg stond in Frankfurt. Ik heb een Duitse moeder en een Ne derlandse vader. Negen maanden na mijn geboorte, in 1934, zijn mijn ou ders naai" Den Haag verhuisd. Toen ik zes jaar was, zijn ze gescheiden. Mijn vader, Bert de Heiden, ver- dween daarna uit beeld. Mijn moe der heeft mij en mijn twee broers al leen groot gebracht. En ik kan je ver zekeren dat ze het niet gemakkelijk heeft gehad als alleenstaande Duitse in Nederland. Ze stond er echt helemaal alleen voor. Door het huwelijk met mijn vader was ze door haar familie ont erfd. Zij was van zeer goede komaf. Mijn vader, een rasechte Leidenaar, was beneden hun stand. Hij was niet alleen twaalf jaar jonger dan mijn moeder, hij was bovendien een een voudig handwerkman. Hij werkte als isoleerder. Zijn vader, mijn opa, was stoker op de gasfabriek in Leiden. Ook ik heb al jong de handen uit de mouwen moeten steken. Na school tijd heb ik van alles en nog wat ge daan: visboer, etaleur, fietsenmaker. Gelukkig was er ook ruimte voor ver tier. Zo was ik lid van het kinderkoor van Jacob Hamel. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het koor opgeheven. Mijn moeder heeft me toen op de kinderoperette gedaan. Dat was blijkbaar een goede keus, want ik speelde vanaf het be gin hoofdrollen. Pietje Bell heb ik ge daan en Hans, uit het sprookje Hans en Grietje. Als Hans kon ik achter de tralies heel behoorlijk huilen. Van het één kwam het ander. Als de Ko ninklijke Schouwburg kinderen no dig had als figurant, werd bij ons aangeklopt. Ik viel in de smaak, want ik was een enthousiast en net jonge tje dat ook nog heel aardig kon to neelspelen. In die tijd was er een sprookjestuin tussen Den Haag en Wassenaar. Een soort levende Efteling. Ik was zeven tien toen ik er werd aangenomen. Het was de bedoeling dat ik de be zoekers langs sprookjes als Klein Duimpje, Sneeuwwitje en de Ratten vanger van Hameien voerde. Dat waren dan geen poppen, maar le vende wezens die deze scènes uit beeldden. Henk van der Meijden, die later bekend werd als roddeljourna list, speelde mee in Tafeltje Dekje. Nee, niet als ezel. De rondleiding eindigde met het Zwanenmeer op het water. Als er iemand ziek was, viel ik in. Er is wel eens een dag ge weest dat ik van het ene sprookje naar het andere rende en me steeds snel moest verkleden. Van Hans naar prins naar rattenvanger, 's Avonds was ik hulpober op het ter ras. Ik verdiende er één gulden per dag mee. Alles droeg ik af aan mijn moeder. Ik kreeg er één gulden zak geld per week voor terug. De helft daarvan ging op aan sigaretten, de andere helft aan de bioscoop. Mijn acteerprestaties vielen blijkbaar op. Van een bezoeker kreeg ik een visitekaartje met het verzoek eens langs te komen. Ik weet het adres nog: Westeinde 32. Daar was het Haags Toneel gevestigd. Ik moest ter plekke auditie dpen en kreeg een rol aangeboden. We speelden komedies en blijspelen voor mili tairen in het hele land. De directeur had al leen problemen met mijn naam. In het telefoonboek heb ik naar iets anders zitten snuffelen. De eerste voor stelling waarin ik meespeelde was in Gorcum en dus heb ik toen maar voor Paul van Gorcum ge kozen. Jaren la ter heb ik mijn naam officieel gewijzigd. Mijn kinderen heetten in eerste instantie nog De Heiden. Op school geloofde niemand deft ik hun vader was. Daarom hebben we het maar veranderd. Vijf jaar ben ik bij het Haags Toneel gebleven. Ik vond mezelf een ge weldig acteur. Op een gegeven moment kwam ik erachter dat ik eigen lijk niets van het vak wist. Toen ben ik gaan solliciteren bij het gro te gesubsidieerde to neel. Ik kwam terecht bij Toneelgroep Are na/De Nieuwe Ko medie, de voorloper van De Appel. Onder leiding van Erik Vos speelden we stukken van Vondel en Shakespe are. Om mij verder te ontwikkelen werkte ik in mijn vrije tijd bij een to neelkapper en een kostuumatelier en volgde ik particuliere lessen bij acteurs als Cees Laseur, Caro van Eijk en Johan de Meester. Ik wilde alles weten. Uiteindelijk heb ik zo'n beetje bij al le gezelschappen in Nederland ge speeld: Ensemble, Rotterdams To neel, Haagse Comedie. En ik heb zo'n beetje met alle grootheden gespeeld: Ko van Dijk, Josefien van Gasteren, Lia Dorana, Jan Retel, noem maar op. Ja, het is mij dik wijls gevraagd of ik niet mijn me moires wil schrijven. Maar dat doe ik niet. Er be staan al zo veel boeken over acteurs en het komt toch steeds op hetzelfde neer. Bovendien heb ik er geen zin in op straat te gooien. Niet dat ik iets te verbergen heb. Ik ben al 45 jaar ge trouwd met de mooiste vrouw van de wereld. Maai" ik heb mijn theater leven altijd strikt gescheiden gehou den. Thuis was ik een gewone vader en inmiddels grootvader. Daarom ging ik na een voorstelling ook altijd direct door naai" huis. Ik bleef nooit in een andere stad slapen. Drie mi nuten na afloop van een voorstelling zat ik in de auto. Vaak schminkte ik me niet eens af. Dat weerhield me ervan een afzakkertje in het ca fé te halen. Ik had wel vrienden in de theaterwereld, maar er kwamen maar weinig col lega's bij mij thuis over de vloer. Ja, Ko van Dijk, dat was een huisvriend. Er wordt vaak be weerd dat hij zo'n moeilijk mens was. Onzin! Ik weet echt niets naars over hem te vertellen. We zijn zeker twintig jaar met elkaar bevriend geweest. Met kerst en erjaardagen kwamen we bij elkaar. Bijna niemand wist dat. Hij leek als twee druppels water op mijn vader. Mis- le of H R< Paul van Gorcum: „Als ik in m'n plakboeken terugblader, kan ik niet anders dan constateren dat ik een heel leuk leven achter de rug heb." Foto: Mark Lamers schien stal hij daarom wel mijn h f|, Ko was een groot talent en werkt keihard. Hij wist medespelers op tillen. Als je het talent niet had, w 'a je door hem vermorzeld. Zo was Ik heb veel van hem geleerd. Hij 25 jaar dood, maar er is geen niei Ko van Dijk opgestaan. Er zijn ge komedianten meer. Na 25 jaar gesubsidieerd toneel t ik overgestapt naar de vrije secto Dat had twee voordelen: je verdi de meer en je deed maar één stu per seizoen. Daardoor had ik overic dag tijd om andere dingen te doe Radio en televisie. Ik ben jarenlai in dienst geweest van de Nederla se Hoorspelkern. De jeugd kan h zich niet meer voorstellen, maar hoorspel was in die tijd razend p pulair. Die rol werd later door de overgenomen. Het allereerste da )e voor tv deed, was de driedelige K g, serie 'Het Huis'. Iedereen bleef dfct destijds voor thuis. Ik speelde de handicapte zoon van een operazjtn geres. Uiteindelijk bleek ik niet h ed echte zoon te zijn. Ik was zelfs eei j moordenaar die iedereen uitsch: de die doorkreeg dat ik de plaats haar echte zoon had ingenomen Volgens mij was dat voor het eèr te dat elke aflevering met een cliffh ger eindigde. In veel populaire tv-series heb ik meegespeeld: 'Floris', 'Dagboek een Herdershond', 'De kleine wa heid', 'De Fabriek' en niet te verg ten 'Bassie Adriaan'. Ja, dat wo tot de dag van vandaag herhaald nu en dan word ik 's nachts nog bed gebeld door iemand die 'Drc mels, drommels' roept. Meestal I ken dat Leidse studenten te zijn op een of andere kinderzender 'Bassie Adriaan' voorbij heb zien komen. Joh, ik heb meer dan veertig plakboeken met alles wat ik mijn leven gedaan heb. Met goede en slechte kritieken. J overlijdensberichten van co ga's. Als ik daarin terugblad^ kan ik niet anders dan con er teren dat ik een heel leuk li achter de rug heb. En het gaat maar door. Ik nog heel veel nasynchroni voor tekenfilms. Het was o erg leuk om afgelopen zon mee te doen aan de serie v stellingen van 'Onderstroo op het strand van Noordwi Ik zou de verteller zijn, maa uiteindelijk bleek het een soi hoofdrol te zijn. Hele lappen tekst heb ik weer uit mijn hoo moeten leren, maar het was eei leuke ervaring om op het strand spelen. Hier en daar heb ik een j dige speler een handje kunnen h pen. Ja, als je nu vraagt wat ik no! zou willen doen... Ik zou jonge a(" teurs willen coachen. Dat gebeu/00 veel te weinig. Ik draag een schafte* aan ervaring met me mee en diehdi ik best willen doorgeven." Theo de With Ru Ie SCHRIJVENDE LEZERS 'Jeugd Stevenshof wil oud en nieuw vieren bij het Valkenburgsemeer' lees ik in het Leidsch Dagblad van 9 december. Braakneigingen komen er bij mij boven. Wie is hier nu naïef? Je kunt er vergif op innemen dat dit uit de hand gaat lopen. Is het niet door de Stevens- hofjongeren zelf, dan zorgen daar wel randgroepen uit de overige wij ken van Leiden voor. Ik kan mij heel goed voorstellen dat Valkenburg dit niet op zijn grondgebied wil hebben. Het gaat alle voorstellingsvermogens te boven dat de jongeren niet aan sprakelijk gesteld gaan worden als het hun schuld niet is. Wie gaat hier bepalen wiens schuld het wel is? Mogen mijn kinderen ook tijdelijk in dienst van de gemeente Leiden? Het einde van het liedje is weer dat de gemeenschap mag opdraaien voor het gezellige feestje van een klein groepje dat er vorig jaar ook een klerezooi van heeft gemaakt en dat zeer regelmatig de Stevenshof terroriseert met allerhande asociaal gedrag. Het is echt ronduit belache lijk dat ze, als dank voor het verknal len van de vorige jaarwisseling en al le andere misdragingen, dit krijgen. Het overheidsapparaat in Leiden kan op deze manier niet serieus worden genomen en enig respect van deze jongeren hoeft men ook niet te verwachten. Nee, een grote bek kunnen ze krijgen net als alle andere inwoners van Leiden die wel iets zeggen als men zich misdraagt. Verder voel ik mij als inwoner van Leiden ook niet serieus genomen door B en W. De enige manier om dit probleem op te lossen is: niet meer met de jongeren praten maar keihard aanpakken en de ouders verantwoordelijk en aansprakelijk stellen voor het gedrag van hun doetjes. En als B en W tegen ze zeg gen: 'Sorry, jullie hebben het vorig jaar verknald, dit jaar geen leuke dingen voor jullie'. Laat ze op oud jaar maar voor hun algemene ont wikkeling bij eenzame oudjes op vi site gaan. E. Sitinjak, Leiden. 'De Bavo wordt een gewoon stukje Noordwijkerhout', zo luidde de kop boven een uitvoerig artikel in het Leidsch Dagblad van 22 november. In een subkop voegde uw redacteur er aan toe: 'Als Voorhout tenminste meewerkt'. Waar het stuk de lezer geen actueel nieuws bracht, zorgde het bij sommigen wel voor enige verwarring. De Noordwijkerhouters namelijk, zagen 'de Bavo' altijd als de psychiatrische instelling, die van af 1914 nauw verbonden is geweest met het plaatselijk sociaal-maat schappelijk leven. Na ongeveer negentig jaar zijn plan nen en veranderingen aangekon digd. Veranderingen die, zoals be kend, sinds een aantal jaren aan de orde zijn. Op de locatie Langevelder- weg 27 is zelfs van een - zij het niet direct zichtbare - scheiding sprake, en wel tussen de gronden van de Rijngeest Groep en 'de Bavo'. Dit nu geeft voor de buitenstaander een zekere verwarring, zo ook in het bewuste artikel. De 250 woningen die Noordwijkerhout (zonder de me dewerking van Voorhout) wil bou wen op 'de Bavo' (zie ook het Leidsch Dagblad van 20 februari) ko men dus op het achterste gedeelte van het totale complex en niet voor aan waar de Rijngeestgroep de dienst uitmaakt. Ik meen dat dit feit onvoldoende uit het artikel blijkt, vandaai" deze reactie. Terzijde merkt u op: 'de Rijngeest Groep houdt met het oog op de sterk wisselende opvattingen binnen de psychiatrische zorg de mogelijkheid open om, indien nodig, met die zorg weer terug te keren naar een plek in de vrije natuur. Daarom zal zij de in haar bezit zijnde gronden voorals nog niet verkopen.' Met permissie, maar is dat geen krompraat? Gelet op de aan alle kanten oprukkende bebouwing, blijft van een ideale plek voor zorg in de natuur niet veel over. Van een goede communicatie over andere zaken, tussen de plaatselijke woningstichting en de Rijngeest Groep, heeft de directeur van de eer ste blijkbaar geen waterdichte pet op. Nic. Sluis sr., Noordwijkerhout. LEIDEN, 15.45 UUR en1 d\ -U Ze is een jaar of vijftien en van het type 'vroegrijp'. Lang bruin haar in een staart, grote zilveren oorringen. Zwarte, nauwsluitei de broek en dito jack. Een mooi Marokkaans meisje. Laila. De jongens dansen naar haar pijpen. Precies zoals ze wil. „Zeg 'es t< gen Mourat dat ik 'm leuk vind." Aziz krijgt een harde duw. „Nu, me een." Het 'wintersprookje op de Beestenmarkt' blijkt geliefd bij veel Ma- h d rokkaanse jongeren. Op felblauwe hockeyschaatsen draaien de jon-1 gens kleine rondjes. Veel ruimte is er niet op de overdekte ijsbaan. Laila mist geen beweging. Ze houdt de jongens nauwlettend in de gs ten. Mourat in het bijzonder, want daar heeft ze een oogje op. Een kleine, niet al te opvallende jongen, met een rond brilletje. „Aziz, wft zei hij? Wat! Zeg het nou!" Haar knechtje mompelt. „Hij vindt je j er leuk." Ze lacht triomfantelijk, maar raakt geïrriteerd als Mourat niet on- ie middellijk toenadering zoekt. Aziz krijgt een nieuwe opdracht. phe Na een kwartier geeft ze het op. Dan maar sneeuwballen gooien. Ste11 n vige ballen, goed aangedrukt. Ze knallen over het baantje. En ze zijïr^ allemaal raak. de „Ja hoor es, als het zo blijft, ga ik weg. Naar de McDonald's of zo." Z(en begint stevig te vloeken. „Ik heb het hier wel gezien, geloof ik." Met vas een mes krast ze haar naam in de omheining van de ijsbaan. Said gooit een sneeuwbal naar Laila, die de baan afspeurt naar Mourat. „Zoenen, zoenen, zoenen!", zingt hij pesterig. Puffend en [n c blazend gaat het meisje op een stoel zitten. „Ik ga weg hoor, echt." In, In schaatsen heeft ze geen zin. Misschien morgen. Ze ziet wel. Het is1101 toch kerstvakantie? Dan hoef je niets te doen. En dat doet ze toev; graag. Om kwart over vier houdt Laila het voor gezien. Mourat gaat weg. „ihe weet lekker toch waar hij woont", zegt ze strijdlustig. En dan op nas McDonald's. Daar zitten ook leuke jongens om te pesten. Een laatste sneeuwbal scheert over de baan. Met een vermoeide blil wrijft Aziz de sneeuw van zijn wang: „Wat zijn Marokkaanse meisjefcpl; toch vervelend." Erna Straatsma pi a

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 12