Een plat land snakt naar bergen
Bizarre verzekeringen
Van Elfstedentocht-polis tot 'basket-in-one'
Ondanks de tegenzittende economie zal het aantal wintersporters aankomend seizoen niet dalen, zo is de verwachting. Foto: GPD/Switserland Tourism
laag."
Frankrijk werd pas later door de Ne
derlanders ontdekt, maar het speelt
volgens Romani net zo'n belangrijke
rol als Oostenrijk. „In Frankrijk was
het niet zozeer de economische
noodzaak die de doorslag gaf. Daar
vond de regering eind jaren zeventig
dat skiën voor iedere Fransman be
reikbaar moest zijn. De Fransen
bouwden goedkope appartementen
complexen midden op de berg, zo
genaamde skistations. Flats van
soms wel twaalf verdiepingen met
een skilift bij de voordeur."
Langlauf
Omdat bergen niet te importeren
zijn, proberen Nederlanders op an
dere manieren de wintersport te im
porteren. Eerst kwamen de borstel-
banen en brede lopende banden
waarop de skiërs in halletjes het ech
te zwieren en zwaaien konden oefe
nen. Sinds enige jaren zijn er in-
door-sneeuwbanen met door ma
chines gemaakte sneeuw. En in mei
2002 opende de Nederlandse Ski
Vereniging, de bij NOC*NSF aange
sloten wintersportbond, in het re
creatiegebied Rottemeren ten noor
den van Rotterdam het Nationaal
Noords Centrum, een sportcentrum
voor de langlaufliefhebber met rol-
skiparcoursen en zelfs een biathlon-
schietbaan.
De zeven indoor-skibanen zijn in het
oog springende skiattracties. Popu
lair zijn ze ook. Tussen 2000 en 2002
kregen de banen samen 7 miljoen
bezoekjes. De helft van de bezoekers
zegt de komende jaren nog eens te
rug te komen.
Met deze cijfers is het geen wonder
dat nog steeds in uitbreiding van de
capaciteit en in nieuwe banen wordt
geïnvesteerd. Zo heeft Snowworld
Landgraaf in Limburg in oktober dit
jaar de derde 500 meterbaan ge
opend, inclusief een funpark voor
snowboards. In Zoetermeer is drie
jaar geleden een 210 meter lange
baan naast de twee bestaande korte
re banen gelegd. Maar dat belette
ondernemers in buurgemeente Den
Haag niet om daar ook nog een baan
van 210 meter te bouwen.
De Nederlandse Ski Vereniging, met
haar meer dan 140.000 leden, is erg
blij met de ontwikkelingen. Als één
van de grootste sportbonden in Ne
derland waren er dicht bij huis maar
weinig accommodaties, terwijl de
ambities van de bond redelijk hoog
zijn. De bond wil graag skiërs, boar
ders en langlaufers opleiden die we
reldwijd met de beste dertig in hun
discipline mee kunnen. Vier talenten
moeten dit tijdens de Olympische
Winterspelen in Turijn in 2006 al
waarmaken. Een vijfde talent, ski
springer Ingemar Mayr, besloot on
langs te stoppen.
De sneeuwbanen zorgen er volgens
de bond voor dat dit talent realisti
scher kan trainen zonder altijd naar
de Alpen af te reizen. Want het op
leiden is al duur genoeg. Dit jaar
gaat dik zes ton op aan trainingen,
wedstrijden en reizen, nog afgezien
van het geld dat sponsors opbren
gen.
Vakantiegeld
Die paar ton zijn een schijntje in ver
gelijking met het totale bedrag dat
Nederlanders aan wintersport uitge
ven. Gemiddeld kostte een winter
sportvakantie vorige winter 513 euro
per persoon, als de vakantieganger
tenminste met eigen vervoer reisde.
Ging hij georganiseerd met bus,
trein of vliegtuig, dan was hij 703 eu
ro kwijt. Deze getallen zijn niet com
pleet, want tal van kostenposten die
wel degelijk (deels) bij de winter
sport horen zijn niet opgenomen,
zoals sportieve warme kleren en de
verzekering. En veel mensen volgen
in de weken of maanden voor de
wintersport nog een sportcursus om
enigszins fit op de piste te verschij
nen.
De Nederlandse sportzaken, al dan
niet volledig gespecialiseerd in win
tersport, danken zelfs een deel van
hun bestaan aan de sneeuw. On
danks een continue strijd met de ski
winkels bij de pistes in de alpenlan
den gaat het volgens de branchever
eniging voor de detailhandel nog
steeds goed met de Nederlandse
wintersportwinkels.
De opkomst van de carve-ski heeft
de sportzaken volgens Leo Lochten-
berg geen windeieren gelegd. In vier,
vijf jaar tijd hebben alle skiërs en
verhuurbedrijven het volledig assor
timent vernieuwd. „Je wilt jezelf de
ellende van ouderwetse ski's niet
meer aandoen. Je beweegt makkelij
ker op de carves, leert er makkelijker
op skiën en skiet veiliger."
De makers van die ski's spelen han
dig in op die wens door voor iedere
soort skiër aparte carves te ontwik
kelen. Je hebt ze om wat vaker mee
naast de piste te skiën, die het beter
doen op de moeilijke steile pistes en
over buckels, ze zijn er om extra
hard te gaan, je hebt ze om rustiger
te gaan, met extra demping, voor
zwaardere mensen, je hebt speciale
voor vrouwen, met de binding in het
midden van de ski in plaats van
meer achterop, etc.
Liftpas
Toch zijn er wel degelijk grote be
dreigingen voor de wintersport.
Door het broeikaseffect moeten de
lager gelegen alpendorpen zich in
spannen om de pistes met sneeuw
kanonnen van kerst tot Pasen wit te
houden. Die kanonnen zijn prijzig
en de kosten worden doorberekend
in de prijzen van de liftpas. Die tarie
ven stijgen hier en daar toch al flink
door enorme investeringen in nieu
we liften en gondels. Bij een tegen
zittende economie doet dit pijn in de
portemonnee.
Toch zal het aantal wintersporters
dit jaar niet dalen, verwacht Jan
Smets, organisator van de jaarlijkse
wintersportbeurs Ski Happy en free
lance wintersportpublicist. „Het is al
een paar jaar zichtbaar dat een gezin
met twee kinderen bijna niet meer
weg kan. Zij zijn aangewezen op de
duurste weken van het jaar: de kerst
en de krokusvakantie. In die weken
zie je bijna alleen nog kleine zelf
standigen naar de Alpen trekken. Op
de Duitse en Franse autowegen
barst het dan van de Nederlandse
busjes met een bedrijfsnaam op de
portieren. En natuurlijk zijn er men
sen in loondienst met een vorstelijk
salaris. Die zie je ook nog wel op die
wegen: de Saabs slaan bij Karlsruhe
af naar Zwitserland, de Volvo's naar
Oostenrijk."
Rijen Nederlandse bussen ziet Smets
alleen nog maar in januari, in Frank
rijk, en die zitten vol met twintigers.
„De accommodatie is dan sowieso
goedkoop en dan gaan ze ook nog
met z'n vijven in één appartement
zitten", weet Smets. „Tsjechië wordt
ook een ietsje pietsje populairder,
want daar is alles een stuk goedko
per. Maar voor de meeste Nederlan
ders is dat land toch te beperkt. De
liften zijn vaker stuk en het aantal ki
lometers piste is klein, zo'n veertig
kilometer tegen honderden in de
grote bekende gebieden in de Alpen.
Wat naar Tsjechië gaat wordt aange
trokken door het goedkope bier."
Toch ziet Smets het niet somber in.
Als het betaalbaar is gaan de meeste
mensen die al ooit zijn gaan skiën
toch weer naar de sneeuw. De
ANWB twijfelt niet aan die visie.
„Het is een koorts die je grijpt", zegt
Hans de Looij, wintersportspecialist
bij de bond. „Mensen gaan zich in
september oriënteren, in oktober
boeken, in november worden wat
winterspullen gekocht en vanaf de
cember houden ze zich bezig piet de
vraag: 'sneeuwt het al in de Alpen'?"
w:
Nederland is een land geworden van skifanaten. Foto: GPD/Evert-Jan Daniels
Zodra het kwik onder de 15 graden zakt,
steekt de wintersportkoorts in
Nederland op. Dik een miljoen mensen
trekken naar de bergen om te glijden en
te wandelen. Zelfs in eigen land is een
wintersportindustrie ontstaan.
door Alex Bogers
Nog wat nagloeiend van an
derhalf uur skiën zit een
stel van tegen de vijftig aan
een tafeltje in een typische skihut:
houten lambrisering lange tafels met
vaste banken en een raam met spon
ningen. Een dampend glaasje
glühwein en een fikse pul Stiegl-bier
moeten de eerste dorst lessen. Twee
zoons zijn met hun snowboard nog
op de piste. Aan een tafeltje verder
op zingt iemand spontaan mee met
het uit de luidsprekers knallende
liedje 'Ich bin so schön, ich bin so
toll, ich bin der Anton aus Tirol'.
Klossende skischoenen komen voor
bij, en een geur van verse Kaisers-
marchen en Apfelstrudel stijgt op.
Typisch Oostenrijk.
Oostenrijk? Welnee, de gemiit-
lichkeit is te vinden op een tot ski
baan verbouwde vuilnisbelt in Zoe
termeer. Het tekent de gekte die elk
najaar en winter in Nederland de
kop opsteekt. Elk jaar vertrekken
meer dan een miljoen mensen tus
sen december en april voor een
week wintersport naar de Alpen en
soms de Pyreneeën of, goedkoper,
de Tsjechische heuvels. Een deel
heeft er zelfs een tweede huis.
Hoeveel Nederlanders precies op
wintersport gaan is een groot twist
punt onder de kenners. De een
houdt het op 1,2 miljoen, mét groei,
de ander zegt dat hooguit 800.000
mensen gaan skiën, snowboarden,
langlaufen en wandelen en dat het
aantal de laatste jaren daalt. „De
mensen die advertenties of onder
zoeken moeten verkopen hebben er
belang bij dat het aantal winterspor
ters zo hoog mogelijk is", zegt Leo
Lochtenbergh, oud bestuurder van
de Nederlandse Ski Vereniging en
oud-coach van de Nederlandse ski-
jeugd.
Hoe dan ook, het aantal mensen dat
gaat wintersporten is enorm. In
Frankrijk en Oostenrijk zijn de Ne
derlanders na de Duitsers de groot
ste groep wintersporters die op be
zoek komen. In Zwitserland laten
Nederlanders zich niet meer zo vaak
zien. Te duur.
Elite
Wintersporten was lange tijd een be
zigheid van de elite. Voor de gewone
man was skiën onbetaalbaar. Boven
dien was het praktisch onmogelijk
om in de bergen te komen. De eerste
skiliften werden kort voor de Tweede
Wereldoorlog in chique wintersport
plaatsen gebouwd. De eerste gebie
den voor de massa werden in de ja
ren veertig en vijftig van de vorige
eeuw in de Verenigde Staten ge
opend. Door toenemend autobezit
konden nieuwe skitoeristen plaatsen
als Lake Placid en Aspen bereiken.
In Europa was Oostenrijk de drijven
de kracht achter de popularisering,
zegt Bert Romani, hoofdredacteur
van Ski Magazine, het blad van de
Nederlandse Ski Vereniging. „De
Oostenrijkers hadden nagenoeg al
leen de landbouw als inkomsten
bron en er was dringend behoefte
aan aanvulling. Net als veel Oost-Eu-
ropese landen hadden de Oostenrij
kers voor bruinkool kunnen kiezen,
maar het werd het toerisme. Overal
verrezen nieuwe pensions en liften.
Door concurrentie bleven de prijzen
Toeval bestaat niet - zegt
het spreekwoord. Toeval
bestaat wel - zeggen
verzekeraars. Én je kunt je
er tegen verzekeren.
Buitenissige verzekeringen
vinden gretig aftrek.
door Jelle Boonstra
Kennelijk koopt de mens graag (schijn)
zekerheid door zich te wapenen tegen
de plagen die hem kunnen treffen. Voor
al in Engeland is het op dat gebied niet
gauw te gek. In het land van kansbereke
naars en gokker kun je je zelfs verzeke
ren voor het geval je 'n tweeling krijgt,
terwijl je maar op één kind had gere
kend.
In Nederland spant Eurolloyd de kroon -
gevolmachtigde van de eerbiedwaardige
Lloyds of London. Zelfs Nederlandse
verzekeringsmaatschappijen besteden er
soms verzekeringen uit. Je kunt bij Euro
lloyd je bos verzekeren tegen storm. Er is
een polis tegen kidnap, gijzeling en af
persing.
Een huwelijksdag-verzekering voor als
de bruid of bruidegom ziek wordt. Ook
gouden huwelijken zijn te verzekeren:
tegen zieke artiesten, uitgebrande tenten
of kapotte geluidsinstallaties, tegen kip
en ei met salmonellasaus bij het buffet.
Er is de slecht-weer-polis voor als je va
kantie in het water valt. Ook evenemen
ten als popfestivals en bevrijdingsfeesten
kunnen dat risico afkopen.
Nog gekker? De 'basket-in-one'-verzeke
ring: dekt volgens Eurolloyd het risico
dat een ondernemer een prijs moet uit
keren bij een basketbal-evenement
waarbij iemand de bal in één keer door
het netje moet gooien. Ook ondernemer
Hennie van der Most heeft zo'n verzeke
ring.
Bij zijn Koperen Hoogte aan de A28 kun
je een sjieke Mercedes SLK van 100.000
euro winnen als je op een drijvende golf
baan het balletje in één mep in de laat
ste hole slaat.
De Elfstedentocht-polis dan. Die dekt
het risico dat de tocht op een dag wordt
gehouden waarop de verzekerde net in
het buitenland zit: 'Wenst u de wedstrijd
of de toertocht bij te wonen of mee te
rijden en moet u toch echt naar Athene,
Hong Kong of New York voor zaken, dan
komt u niet voor onverwachte kosten.'
De polis 'opruiming dode potvissen' is
speciaal bedacht voor gemeenten aan de
kust. Sinds drie jaar draaien die zelf voor
de opruiming op en Eurolloyd wilde dat
risico best verzekeren. Zulke polissen lij
ken een grap, maar het is allemaal 'se
rious business', verzekert directeur Hans
van Ommen met de hand op z'n hart.
Zijn familie zit al 160 jaar in verzekerin
gen, hij is de zevende generatie. Afwij
kende polissen? Da's de slagroom op de
cake.
En nee, zegt Van Ommen, er is geen pa
nel van gedragsdeskundigen dat de twij
fels en zwakheden van de medemens
feilloos in kaart brengt, zodat er weer
een nieuwe polis omheen gemetseld kan
worden. Het gaat vooral om statistieken
en om de vraag uit de markt. „We heb
ben 2400 tussenpersonen en miljoenen
klanten. Af en toe is er een vraag naar
een afwijkende verzekering. Dan houden
we dat tegen het licht: willen we het risi
co dragen? Soms wel, soms niet - zo
simpel is het."
„Je begint dan altijd met de statistieken.
Met de vraag: hoe groot is de kans dat....
Neem onze regenverzekering, die sluit je
af voor een bepaalde periode. We raad
plegen dan 100 jaar statistieken van het
KNMI en dan kun je al wat zeggen over
de kans dat het in een bepaalde periode
gaat regenen - daar is een verzekering op
te baseren. By the way: januari is het
goedkoopste. Regent het 't minst, had u
niet gedacht hè?'
„Laatst werden we gebeld door een me
neer die een uitvaartverzekering wilde
voor zijn aap, een chimpansee van tien
jaar oud. Natuurlijk, zeggen we dan. Dan
wordt er eerst gebeld met Artis. Hoe oud
wordt een chimpansee in gevangen
schap? 25? Daar baseren we dan de polis
op."
De premie is doorgaans pittig: het be
drag dat bij een begrafenis wordt uitge
keerd, gedeeld door tien of vijftien, plus
de winstmarge. „Je weet dat je na ver
loop van tijd moet uitkeren, een chim
pansee is sterfelijk."
Als de spreiding van risico minder
wordt, en de kansberekening hoger,
stijgt de premie: verzekeringsland in een
notendop. „Op de Elfsteden-polis hoef
de nog niet uitbetaald te worden. Maar
we hebben een variant gemaakt: een
verzekering voor Kamerleden. Als die te
rug moeten komen uit een buitenland
voor een spoeddebat, vergoeden wij de
reiskosten, en dat is in het verleden al
wel gebeurd.'
Uiteraard is het vloeken in de kerk, maar
Van Ommen vindt dat verzekerden te
véél verzekerd zijn. Of verzekeringen
hebben afgesloten waar ze niet zoveel
aan hebben. „Er was een tandarts, die
wilde zijn handen voor één miljoen ver
zekerd hebben. Komt vaak voor bij me
disch specialisten. Maar ik zei tegen
hem: 'Wat nu als je reuma krijgt en je
kunt je handen om die reden niet ge
bruiken?' Dan wordt er dus niet uitge
keerd. Of je wordt doof en je hoort pa
tiënten niet meer die 'stop' roepen. Of je
elleboog weigert dienst: jammer, maar
dat valt allemaal buiten de polisvoor
waarden."
