Verdeeldheid
over bouw in
Groene Hart
'Je zit in een soort gevangenis, al tien jaar
'Een Leidenaar kan niet zonder zijn vissie'
tiëntenluchtbrug voorbij
khouder: minder hondenpoep
'Kleinschalige verstedelijking' op as
Rijn Gouwe Lijn lijkt bespreekbaar
stichting
^Merenwijk
Jnbekenden hebben
far ichtend brand gesticht
or tertuin van een wo-
(S(,de Roekenplaats in de
aJ k. Een konijnenhok
konijnen dreigde ten
allen aan het vuur. De
lieven, behoudens wat
roeiplekken, onge-
3e(brandweer moest er
1Sl s komen om het vuur,
>1 oen 8evaar opleverde
jcq, itgelegen huizen, te
noodlokaal van een
l^iol aan het Broekplein
ea igavond aan de bui-
randschade op. Op
tegen het noodlokaal
ders in brand gesto-
randweer kon erger
Ier verdacht
Hiishandeling
)e politie heeft giste-
5-jarige Leidenaar op-
ij wordt verdacht van
nginbraak, zaterdag-
iZoetermeer. Daar
men met een onbe-
ndlanger, twee kinde-
17) die alleen thuis
>bben mishandeld en
De verdachte is een
n "fvan de moeder van de
net
LEI DE
maandag 22 december 2003
i [misbruik
iggebruikers
kra )e politie heeft gister-
e brommer van een
,a£j man uit Valkenburg in
ia tomen. Hij werd aan-
op de Groenrand
itevenshof. Een blaas-
uit dat hij had ge-
Hij blies 1065 ug/1 ter-
R og/1 is toegestaan,
de man zijn brom-
eren. Een 36-jarige
"ist uit Leiden reed
And op de Maresingel
Hen zag daarbij twee
■altjes over het hoofd,
«kwam muurvast te zit-
r olitie constateerde
ruik. De ademanalyse
jureau gaf als uitslag
'■Taalkunde
Vishandelaren Bart en Annie Miedema uit Monnickendam namen zaterdag na 37 jaar afscheid van hun vaste stek op de Nieuwe Rijn. Foto: Henk Bouwman
Visboer Miedema neemt na 37 jaar afscheid van Leidse markt
3ide Universiteit Leiden
ïsktieuw een nationale
ieje Olympiade. Leerlin-
ojklassen vier, vijf en
«ie zowel goed zijn in
(wiskunde en logica
p zaterdag 14 februari
lse Lipsiusgebouw
iveringaplaats mee-
Éde landelijke finale,
irs zijn verzekerd van
aan de Internationale
e Olympiade, die dit
ichijnlijk in Moskou
!ft. Belangstellenden
ich tot en met vrijdag
fi opgeven op tel. 071-
Ipf via www.olympiade-
iv.nl.
door Rody van der Pols
leiden - Een mooi dag hebben ze er niet
voor uitgezocht. De lucht is loodgrijs, de
regen valt af en toe met bakken uit de
hemel. Maar de klanten komen vandaag
toch wel naar de viswagen van Bart (63)
en Annie Miedema (59) op de Leidse
markt. Om nog zo'n laatste lekkere ma
kreel, schol, paling of haring te kopen.
En om het echtpaar gedag te zeggen. Na
37 jaar namen ze afgelopen zaterdag af
scheid van hun vaste stek op de Nieuwe
Rijn.
Hun handelswaar hoeven de Miedema's
niet met veel stemverheffing aan de man
brengen. De visliefhebbers weten de
weg naar hun kraam tegenover meubel
winkel Aba-i toch wel te vinden. Vaak al
jaren lang. „Veel van onze klanten kwa
men hier al aan de hand van hun ou
ders", vertelt Bart Miedema. „Kregen ze
een zure bom. Nu hebben ze zelf kinde
ren en halen ze hier nog steeds hun vis."
De visboer uit Monnickendam zal zijn
klanten missen. En zij zullen hem, zijn
vrouw en hun dochter Esther missen.
Rond het middaguur ligt een deel van de
glazen vitrine al vol met afscheidsca
deautjes: snoepgoed, bossen bloemen,
een fles wijn. „Ik blijf het heel jammer
vinden dat jullie vertrekken", zegt een
klant, terwijl hij Annie een paar zoenen
op de wangen drukt.
Gemengde gevoelens heeft ook Miede
ma. 37 Jaar geleden stond hij voor het
eerst op de Nieuwe Rijn. Twee jaar later
voegde zijn vrouw zich bij hem. Hij
houdt van de Leidse markt. „De Leide
naar is heel erg maikt-minded. Weer of
geen weer, hij moet er even uit, moet
even een rondje over de markt maken.
Dat is in veel plaatsen wel anders. En de
Leidenaar kan niet zonder zijn vissie op
zaterdag."
Specialiteit van de Miedema's zijn de
garnalen en de haringen. „Die zijn echt
een begrip", zegt de visboer. Nu hij toch
van de markt vertrekt, wil Miedema zijn
geheim wel verklappen. Van de garnalen
die de schepen binnenbrengen, koopt
hij alleen de allergrootste in. „De groot
handel houdt die speciaal voor mij
apart. En wat betreft de haring: die koop
ik alleen de eerste twee, drie weken van
het vangstseizoen. Dan zijn ze echt top.
Er zit dan veel plankton in het water,
waardoor de haring op zijn vetst is."
Zijn wagen heeft Miedema al verkocht.
Op zijn stek komt geen visboer meer te
staan. Visliefhebbers zullen naar een an
der adres op zoek moeten.
Zo ook Tiny de Boer, klant van het eer
ste uur. „Ik zal ze erg missen. Het zijn
zulke lieve, klantvriendelijke mensen.
Als ik kom, ligt er altijd al een pakketje
op me te wachten. Geen flauw idee waar
ik nu mijn makreel en garnalen moet
gaan halen. Ik ben al eens ergens anders
geweest, maar dat was toch niks. Nee,
dat wordt nog heel hard zoeken."
Het contact met de klanten zal Miedema
missen. Maar de wekker die 's ochtends
om half vier afgaat allerminst. „Het zijn
lange dagen. Half vier 's ochtends op,
half acht 's avonds pas weer thuis in
Monnickendam. Je houdt dan niet veel
tijd meer over voor andere zaken. Die
hebben we straks weer wel. Daar gaan
we van genieten.
door Wilfred Simons
vervolg van voorpagina
leiden - Plannen voor bebou
wing van het gebied tussen Lei
den, Alphen aan den Rijn en
Gouda veroorzaken intense ver
deeldheid in de Leidse regio en
in de Duin- en Bollenstreek. De
reacties variëren van 'eindelijk
woningen voor onze kinderen'
tot het 'op het spel zetten van
de leefbaarheid' in de regio.
Het ministerie van VROM werkt
aan een nota voor 'grootschali
ge verstedelijking' tussen Lei
den, Alphen en Gouda. Er zou
ruimte zijn voor 40.000 wonin
gen tot 2010, zo blijkt uit een
onofficieel rapport. Weliswaar
wil het ministerie de land
schappelijke waarde van het
Groene Hart behouden, maar
de voorstellen maken wel een
einde aan het scheiden tussen
'groen en beton' dat tot nu toe
het officiële beleid van de Ne
derlandse regering was.
Portefeuillehouder ruimtelijke
ordening Marc Wltteman van
het Samenwerkingsverband
Duin- en Bollenstreek ziet geen
heil in grootschalige woning
bouwlocaties in het Groene
Hart. „Wij willen open gebie
den niet volbouwen", aldus
Wïtteman. Hij beseft dat het
vrijkomen van locaties in het
Groene Hart de druk van de
Duin- en Bollenstreek afhaalt,
maar er moeten naar zijn me
ning in dit gebied ook groene,
open gebieden overblijven,
vindt hij. „Het Groene Hart is
óók waardevol."
Witteman ziet wel heil in al eer
der openbaar gemaakte plan
nen voor 'kleinschalige verste
delijking' op de as Katwijk-Lei-
den-Alphen-Gouda. Het Mari
nevliegkamp Valkenburg past
daar ook in. Verstedelijking kan
parallel lopen aan de ontwikke
ling van de Rijn Gouwe Lijn. Op
de haltes kunnen 'knoopjes'
van woningen ontstaan.
Het Leidse CDA-raadslid Linda
Lieverse is ronduit voor bebou
wing van het gebied tussen Lei
den en Alphen. „Het tekort aan
woningen in Leiden is enorm.
Echte natuur is hier toch allang
niet meer, dus ik vind woning
bouw best verantwoord. Onze
kinderen moeten ook wonen.
Leiden betaalt en onderhoudt
veel voorzieningen waar de in
woners van het Groene Hart
van profiteren. Daar mag best
iets tegenover staan."
Ook Leendert de Lange van de
Leidse WD staat 'positief te
genover bouwen aan de oost
grens van Leiden. Hij wil wel
graag weten met 'welke concre
te voorstellen minister Dekker
van VROM komt'. „Leiden heeft
gewoon een grote woning
bouwlocatie nodig."
Enthousiasme is niet overal
merkbaar. Filip van As van de
Leidse Christenunie vindt dat
er niet geknabbeld mag worden
aan het Groene Hart „De oost
grens van Leiden moet de oost
grens blijven. Ik realiseer me
ook wel dat grenzen nooit aan
trekkelijk zijn, maar als je dan
zegt: laten we hier dan maar
bouwen, dan leg je ergens an
ders een nieuwe grens die na
verloop van tijd ook onaantrek
kelijk zal blijken."
Van As ziet wel kansen voor de
'verrommelde' Oude Rijnzone,
die na herinrichting van de be
staande bebouwing met nieuw
bouw kan worden aangekleed.
„Er moeten wél doorkijkjes blij
ven naar het Groene Hart. Als
VROM delen van het Groene
Hart opoffert, staat de leefbaar
heid in de Leidse regio écht op
het spel."
Ook Gerard van Hees van
Groenlinks verklaart zich rond
uit tegen bebouwing van het
Groene Hart. „Daar hebben we
dat concept niet voor uitgevon
den." SP-er Paul Day noemt
verstedelijking van het Groene
Hart 'een ramp voor de Rand
stad."
prothese-operaties voortaan in eigen ziekenhuis
ie luchtbrug van pa-
het Diaconessen-
Engeland is voorbij,
loegen van de ortho-
Schüller en B. Mul-
iekeraar Zorg en Zeker-
(Ijlde reizen financierde,
patiënten bij wie een
lese werd geplaatst,
;end jaar in deze regio
laten opereren,
luwe regelgeving mo-
afspraken worden ge
ver de zogeheten dia-
'tandelings combina-
Zo kan er worden
over de hoogte van
in en over het aantal
„We hebben in de
idszorg nu ook met
ig te maken", aldus
van het Diaconessen-
kunnen daarom
in kostprijs gaan wer-
is meer ingrepen ver-
550
i
Ier, één van de ortho-
de operaties in Enge
land uitvoerde, noemt dat
schijnargumenten. „Ik krijg er
geen personeel bij, geen opera
tiekamer en ook geen derde
collega. En ik kan niet sneller
gaan werken want ik werk nu al
maximaal. Die DBC's zijn niet
meer dan een andere manier
om de rekening op te maken. In
plaats van dat de ziektekosten
verzekeraar van allerlei afdelin
gen in een ziekenhuis rekenin
gen krijgt, wordt er nu één fac
tuur gestuurd. Het afschaffen
van de luchtbrug is een uiterst
treurige zaak."
Volgens Schüller is er 'einde
loos gesteggeld' over de DBC's.
„En die afspraken gelden bo
vendien nog maar voor een half
jaar. Daama wordt alles geëva
lueerd. Het hele probleem is
dat ziekenhuis en ziektekosten
verzekeraar het specialisten
niet gunnen dat ze zelf met ini
tiatieven komen. Het is een be
krompen wereldje."
Rutten benadrukt dat het voor
het Diaconessenhuis altijd
voorop heeft gestaan patiënten
in de eigen regio te opereren.
Daarin krijgt zij bijval van M.
Luttik van Zorg en Zekerheid.
„We zijn een regionale zorgver
zekeraar en willen onze verze
kerden in deze regio zorg aan
bieden. Toen de luchtbrug ruim
een jaar geleden begon, vonden
we het aardig om mee te doen.
Al was het maar om een signaal
af te geven aan de buitenwereld
dat er iets aan de wachtlijsten
gebeurde. Maar het uitgangs
punt is altijd geweest om de
operaties hier uit te voeren. Nu
die kans er is, moeten de ortho-
peden aan de slag."
In november 2002 werden de
eerste vier patiënten van het
Diaconessenhuis in het noord
oosten van Engeland door hun
'eigen' orthopeed geopereerd
in een privékliniek. Elke maand
ging er een vlucht vanaf Schip
hol. Eerder deze maand was de
laatste vlucht.
)e conclusie dat het hondenpoepproject
wijk is mislukt, wordt door de gemeente
estreden. De resultaten worden welis-
j in januari bekend, maar 'hondenpoep-
jer' Rogier van der Sande heeft de indruk
inder drollen in de wijk liggen. Bewoners
jrige week tijdens een wijkgroepvergade-
1 eerder tegenover een verslaggever van
Jnt, hun twijfels over het effect van de
plen. Alleen met meer controleurs en
(etes zou het probleem echt aangepakt
orden.
]verlast van uitwerpselen te verminderen,
er in de wijk hondenuitlaatstroken en
- prullenbakken voor de drollen. Daar-
frden twintig plekken, zoals speelplaat-
grasvelden, verboden gebied voor hon-
totenaren van de gemeenten controleer-
oktober twintig uur in de week of eige-
h hielden aan de geboden en verboden.
de bedoeling dat de maatregelen ook
dere wijken zouden gaan gelden, mocht
'in Slaaghwijk slagen. Of dat gaat gebeu
ren, kan de wethouder nog niet zeggen. Dat is
mede afhankelijk van het oordeel van de ge
meenteraad, die zich in januari buigt over de
evaluatie van het project, dat op 1 oktober ein
digde. De evaluatie laat op zich wachten vanwe
ge ziekte van de vorige projectleider.
Mocht het project worden voortgezet, dan komt
er in elk geval een ander soort bordjes om aan te
geven dat bepaalde terreinen zoals speelplekken
en grasvelden verboden zijn voor honden. De
bordjes die werden gebruikt in de Slaaghwijk,
bleken erg 'molestgevoelig', aldus Van der Sande.
Dat geldt volgens hem niet voor de zogeheten
depodogs, de poepprullenbakken die werden ge
plaatst.
Volgens de wethouder is vooral de gecombineer
de aanpak van voorzorgsmaatregelen - zoals uit-
laatstroken en prullenbakken - en handhaving -
controle en waarschuwingen, en de mogelijkheid
om te beboeten - een succes. Leden van de
werkgroep hondenpoep in de Slaaghwijk bewe
ren volgens hem dat er minder poep ligt, en dat
is ook zijn eigen indruk.
d. Weer ot Up zijn stek komt geen visboer meer te we van gemeten. van woningen ontstaan. staa.
Daoud Abdi Askar en Nabiha Hassan Guedi moeten terug naar Somalië
Ze wonen soms al tien jaar in Nederland,
hebben hier een compleet leven opge
bouwd en zijn vaak alle contacten met
hun vaderland verloren. Toch moet een
groot aantal asielzoekers binnenkort ver
dwijnen uit het land dat ze inmiddels als
hun thuis beschouwen. En als ze dat niet
willen: op straat zwerven. Dat is het ge
volg van de veel bekritiseerde pardonre
geling van minister Verdonk van vreem
delingenzaken. Ook in Leiden dreigen
zo'n zestig mensen te worden uitgezet.
Deze vierdelige serie stelt enkelen van
hen voor. Deel i: Daoud Abdi Askar (30)
en zijn vrouw Nabiha Hassan Guedi (30)
uit Somalië.
Een klein jongetje met grote, bruine
ogen rent de galerij op. Het is Abdirah-
man, het bijna tweeëneenhalf jaar oude
zoontje van Daoud Abdi Askar en zijn
vrouw Nabiha Hassan Guedi. Met zijn
drieën bewoont het Somalische gezin
een schaars gemeubileerde flatwoning,
betaald door de gemeente Leiden.
Daoud en Nabiha zijn uitgeprocedeerd
en krijgen daarom geen uitkering meer.
Zonder de financiële steun van de ge
meente hadden ze op straat gestaan.
Daoud en Nabiha belandden ruim tien
jaar geleden in Nederland, op de vlucht
voor de burgeroorlog in Somalië. Ze
doorliepen verscheidene procedures,
maar kregen geen verblijfsstatus. De
Nederlandse regering oordeelde halver
wege de jaren negentig dat de situatie
in Somalië redelijk stabiel was. Veel So
malische vluchtelingen kregen te horen
dat ze moesten terugkeren.
Zo ook Daoud en Nabiha. Terugkeren
deden ze echter niet. Daarvoor zijn de
twee Somaliërs veel te bang voor de si
tuatie die ze in hun vaderland zullen
aantreffen. Daoud haalt een dik plak
boek te voorschijn. Hij bladert langs de
pagina's volgeplakt met krantenartike
len over de situatie in Somalië. „Mijn
land bestaat niet meer. Het is afgesne
den van de wereld. Er zijn niet eens So
malische ambassades. Als er VN-solda
ten hadden gezeten om de veiligheid te
garanderen, zoals in Afghanistan, was
het anders geweest. Maar nu: het is le
vensgevaarlijk. Vanochtend was er nog
er nog een bericht op het nieuws: 37
doden bij een aanslag in Mogadishu."
In het plakboek zitten ook enkele kran
tenartikelen over de Nederlandse po
gingen tot uitzetting van Somaliërs.
Vrijwel zonder uitzondering zijn ze mis
lukt, omdat Somalië - dat inmiddels in
drie staatjes is opgedeeld - niet mee
werkt aan het Nederlandse uitzettings
beleid. Het land weigert Somaliërs zon
der of met een verouderd paspoort op
te nemen. Dit creëert een extra dilem
ma voor de uitgeprocedeerden: zelfs als
ze willen, is het een vrijwel onmogelijk
karwei om terug te keren.
Sinds Nabida van de Vreemdelingen
dienst te horen heeft gekregen dat ze
moet vertrekken, is ze voor psychische
klachten onder behandeling van een
arts. „Vaak kan ik niet slapen. Dan blijf
ik maar piekeren. Ik zie mezelf met
mijn kindje op straat ritten."
„Ik probeer sterk te zijn. Mijn vrouw te
ondersteunen", zegt Daoud. „Maar er
komt een moment dat het ophoudt. Ie
dere keer als ik de tv aanzet of de krant
open sla, lees of hoor ik: we gaan jullie
terugsturen. Dat maakt je kapot."
Daoud en Nabiha zeggen zich af en toe
te voelen 'alsof ze niet bestaan'. Ze mo
gen niet studeren, niet werken, mogen
niets. „Je voelt je zo nutteloos. Iedere
ochtend sta je op om helemaal niets te
doen. Je zit in een soort gev?mgenis. En
dat al tien jaar lang", zegt Daoud.
Het rit hem dwars dat hij leeft op geld
van de gemeente. „Met een Nederlands
paspoort had ik al lang gewerkt en be
lasting betaald. Ik wil graag wat bijdra
gen. Nu kost ik alleen maar geld."
Om zich toch nog enigszins nuttig te
maken, doet hij af en toe vrijwilligers
werk. Eerst bij een winkel, later bij een
kinderdagverblijf. Nu verricht hij af en
Somaliër
Daoud Abdi
Askar woont
al tien jaar
met zijn
vrouw en
zoontje in
Nederland.
„Mijn land
bestaat niet
meer. Het is
afgesneden
van de we
reld."
Foto: Dick
Hogewoning
toe hand-en-spandiensten vot^lïejaar-
den.
Wat Nabiha vooral dwars rit, is dat het
zoveel jaar heeft geduurd voordat dui
delijk was dat ze niet in Nederland kon
blijven. „Ik wou dat er bij aankomst te
gen me gezegd was: je mag hier niet
wonen. Dan had ik het ergens anders
kunnen proberen. Maar nu ben ik tien
jaar verder zonder iets te rijn opgescho
ten."
Htm zoontje Abdirahman rent door de
kamer. Hij is bijna tweeëneenhalf jaar
oud, heeft Somalië nog nooit gezien.
Nabiha zegt zich soms schuldig te voe
len dat ze hem op de wereld heeft ge
zet. „Kijk wat een blij jongetje het is. Hij
is onschuldig, hij kan er niets aan doen
dat hij in deze situatie rit. Soms wil hij
weten waarom ik huil. Maar ik kan het
hem niet vertellen."
Rody van der Pols
