Rijnmond en Leedvermaaktelevisie in Kansarm
West krijgen
nog even tijd
MEDIA
Onderzoek KRO:
veel macht Oranj
'Een presentator moet cool zijn'
De vlag van Gerrit Zalti
NCRV gaat vervolg
op 'Het Oog' maken
Jaarboeken missen geboorte
Amalia en arrestatie Saddam
Van Inkel na
afkoopsom
weg bij
Radio 538
Atsma: Ruim
baan voor
etherpiraten
Van Dale verzamelt 433 nieuwe Nederlandse woorden in 2003
NK Sparen
weer bij AVRO
Hilversum - De AVRO en twaalf
provinciale musea beginnen
zaterdag aan het tweede sei
zoen NK Sparen. Kinderen van
tien tot twaalf konden zich af
gelopen maanden met hun ver
zameling aanmelden. De leuk
ste, gekste en meest bijzondere
collecties worden nu tentoon
gesteld in de deelnemende mu
sea, waaronder het Teylers Mu
seum in Haarlem. De AVRO
maakt een serie portretten van
de jonge verzamelaars, die van
af 26 februari worden uitgezon
den in de wekelijkse NK Sparen
Nieuwsflits. In een live-uitzen
ding wordt 7 april de winnaar
bekend gemaald. De voorron
des van het NK Sparen duren
tot 18 januari 2004. De tentoon
stelling van de finale begint 14
februari en duurt tot na het
Museumweeken (eind april).
SBS trekt stekker
uit Loterij Trap
Hilversum - SBS 6 stopt met het
programma Sponsor Loterij
Trap. Vandaag wordt de laatste
aflevering uitgezonden van het
programma dat wordt gepre
senteerd door Victor Reinier.
Reden om te stoppen zijn de te
genvallende kijkcijfers. „Het
programma scoort niet naar
verwachting," aldus de woord
voerder van SBS 6. Het is na
Sterrenbeurs het tweede Ende-
mol-product dat verdwijnt bij
SBS 6. Over de toekomst van
Lucky Letters, een ander Ende-
mol-programma, wordt bin
nenkort beslist. Het program
ma last volgens planning in ja
nuari en februari een pauze in.
Of het daarna terugkeert is de
vraag.
donderdag l8 decemb
hilversum/anp - Een „forse af
koopsom" zorgt ervoor dat dj
Jeroen van Inkel kan vertrekken
bij Radio 538. Hij gaat naar Ra
dio Veronica. Dat heeft Lex
Harding, mede-eigenaar van
538, gisteren gezegd. Hoe hoog
de afkoopsom is, en of Van In
kel zelf een deel van het bedrag
moet betalen, kan Harding niet
zeggen.
De radiopresentator had een
overeenkomst met Radio 538
tot april 2005. Eind juli gaf hij
aan dat liever naar Radio Vero
nica ging, maar 538 wilde hem
niet zomaar laten gaan. Juri
disch getouwtrek was het ge
volg, resulterend in een kort ge
ding dat vlak voor de zitting
door Van Inkel werd ingetrok
ken. Eind november meldde
Van Inkel zich ziek.
Zijn middagprogramma (16.00
tot 19.00 uur) wordt sindsdien
waargenomen door Dennis
Ruyer. Hij blijft dat voorlopig
ook doen. Het ochtendpro
gramma dat hij presenteert
(Greatest Hits) wordt daarom
voorlopig door Lindo Duvall
aan elkaar gepraat.
Radio 538 gaat op zoek naar
een top-dj die op termijn het
programma van Van Inkel moet
overnemen. „Nu de kwestie
met Van Inkel geregeld is kun
nen we daar actief naar op
zoek", aldus Harding. „In Ne
derland zijn er op het gebied
van dj's maar een paar 'sterspe
lers' en dat soort mensen zoe
ken we. Nieuw talent hebben
we zelf voldoende voorradig.
We zoeken dus echt naar de top
en ik heb er alle vertrouwen in
dat dat gaat lukken. Radio 538
is een hele aantrekkelijke om
geving om in te werken, maar
soms worden de gevraagde be
dragen echt te hoog."
den haag - Etherpiraten moe
ten in aanmerking komen voor
een legaal plekje in de ether,
zodat ze lokaal kunnen uitzen
den. CDA-Kamerlid Atsma
dient vandaag in de Tweede
Kamer een motie in om dat te
bewerkstellingen. Het is zo
goed als zeker dat een meerder
heid Atsma steunt in zijn stre
ven om minister Brinkhorst van
Economische Zaken op andere
gedachten te brengen. De D66-
bewindsman zei eerder deze
maand tijdens een overleg in de
Tweede Kamer, dat er geen
ruimte is voor de etherpiraten
en dat hij er ook niet voor voelt
om hen te 'gedogen'. Atsma
denkt daar anders over. Als vei
lig is gesteld dat de publieke
zenders goed te ontvangen zijn,
is er volgens hem nog voldoen
de ruimte over voor etherpira
ten of wat ook wel genoemd
wordt vrije radio. Het gaat dan
bijvoorbeeld om mensen die
populaire Nederlandstalige
liedjes ten gehore willen bren
gen. Onlangs nam in de Twee
de Kamer niet alleen het CDA
het op voor de etherpiraten.
Ook Groenlinks, PvdA, WD en
D66 drongen bij Brinkhorst aan
op toegeeflijkheid.
den haag/anp - De Zuid-Hol-
landse omroepen RTV West en
RTV Rijnmond kunnen ten min
ste tot half februari blijven uit
zenden. Provinciale Staten (PS)
van Zuid-Holland stemden giste
ren schoorvoetend in met het
voorstel van Gedeputeerde Sta
ten (GS) om een definitieve be
slissing over het lot van de nood
lijdende zenders uit te stellen.
De provincie vangt de financiële
problemen de komende twee
maanden op.
Op deze manier is tijd gewon
nen voor nader onderzoek naar
de toekomstperspectieven van
West en Rijnmond. De omroe
pen moeten voor eind januari
een businessplan presenteren,
met doorgerekende meerjaren
begrotingen. Er wordt een toe-
zichthoudet aangesteld en er
moeten nieuwe besturen ko
men. Verder gaat de provincie
op zoek naar andere (over-
heids) partijen die kunnen in
vesteren in de bedrijven, omdat
ze niet langer de enige geld
schieter wil zijn.
De regionale publieke omroe
pen zijn door jaren van wanbe
leid in grote financiële proble
men gekomen. Een reddings
operatie zou ongeveer 10 mil
joen euro kosten, zo bleek uit
het rapport-Welters waarin de
omroepen zijn doorgelicht. De
beschrijvingen van onder meer
mismanagement en het ontbre
ken van goede financiële admi
nistratie schokten en onthuts
ten de provinciebestuurders.
Deze waren daarom bepaald
niet gretig om weer belasting
geld in de omroepen te steken.
PS besloten woensdag toch een
lening van 2,1 miljoen euro be
schikbaar te stellen, zodat West
en Rijnmond een sociaal plan
voor de tientallen ontslagen
werknemers kunnen bekosti
gen. „We zien wel het belang in
van het bestaan van regionale
omroepen", zeiden diverse sta
tenleden. Ook krijgen de bedrij
ven tot half februari de regulie
re subsidies, ter waarde van 2,6
miljoen euro, zodat ze hun
werk kunnen doen. GS stelden
dit voor, omdat ze een 'licht
puntje' zien in de moeite die de
omroepen inmiddels doen om
de zaken te verbeteren.
Als in februari blijkt dat de zen
ders het vertrouwen niet heb
ben kunnen herwinnen, stopt
de provincie alsnog de geld
stroom. De fracties in PS lieten
merken zwaar te tillen aan deze
mogelijkheid. Ook willen ze
over twee maanden echt een
keuzemogelijkheid hebben.
Daarom wordt het scenario van
faillissement helemaal uitge
werkt. Dan kan het niet gebeu
ren dat er weer om steun wordt
gevraagd, omdat er geen 'ram
penplan' klaarligt, redeneerden
ze.
De directeuren E. Wehrmeijer
(Rijnmond) en D. Binnendijk
(West) toonden zich opgelucht,
ook al zou het besluit van
woensdag slechts uitstel van
executie kunnen zijn. Ze zijn
vastbesloten het vertrouwen te
rug te winnen.
Binnendijk wees erop dat in
middels 42 mensen zijn ontsla
gen. RTV West is volgens hem
nu een platte organisatie: meer
dan de helft van de leidingge
venden is weg.
Ook Rijnmond heeft niet stilge
zeten, aldus Wehrmeijer. Het
businessplan is grotendeels
klaar en de hoofdredacteuren
van radio en tv zijn uit hun
functie gezet.
Tegen eind januari moeten bij
Rijnmond 45 medewerkers zijn
ontslagen.
Zo op de valreep voegt de Gel
derse zorgverzekeraar VGZ nog
wat nieuwe woorden toe aan
het Nederlands van 2003. Om
het zorgwekkend hoge aantal
rollatorgewonden te verminde
ren, gaat VGZ gebruikers van het
hulpmiddel rollatorrijles geven
om een rollatorrijbewijs te halen.
En het lijkt wel alsof het looprek
je op wielen deze week opeens
populair is, want een recensent
spreekt na een show van vete
raan Seth Gaaikema over rolla-
torcabaret.
door Patrick van den Hurk
Hilversum - Deze noviteiten
zullen hun weg niet meer vin
den naar het net verschenen
werkje Taal van het jaar drie,
waarin woordenboekuitgever
Van Dale de nieuwe woorden
van 2003 optekende. Zoals gis
teren al bleek, was de Neder
landstalige pers dit jaar het
drukst bezig met SARS. De oor
log in Irak, de economische dip,
de Idolsrage en de koninklijke
rellen ten spijt, de afkorting die
de nieuwe dodelijke longziekte
een naam gaf, staat bovenaan
de lijst van meestgebruikte neo
logismen.
Het is een niet geringe opsom
ming geworden. Van Dale sig
naleerde in de Nederlandse en
Vlaamse dagbladen liefst 433
nieuwe woorden, waarbij het
criterium was dat ze in elk geval
de afgelopen tien jaar niet
moesten zijn gebruikt. Plezier-
kippen, strafgat, smurfenspray,
broekriemtherapie, spitsuurge
zin, papa-springt-bij-hypo-
theek, bezuinigingspillen en de-
flatiedraak; het is slechts een
willekeurige greep uit de
nieuwkomers.
Behalve een flinke amuse
mentswaarde of juist een hoog
ergernisgehalte biedt zo'n jaar
aan neologismen vooral een
aardig inzicht in wat zich alle
maal heeft afgespeeld in de La
ge Landen, maar ook een beetje
in de rest van de wereld. Leed
vermaaktelevisie (over Idols),
verlofkoffer, ballonnetjesminis
ter (Hilbrand Nawijn) en flip-
perkastdemocratie (over de na-
Hobbyhaan en plezierkip, woorden van het jaar 2003. Foto: Archief
weeën van het Fortuynisme)
zijn zo Hollands als het maar
kan.
Taikonaut, lewinskymoment,
routekaartmoment en militain-
ment verwijzen achtereenvol
gens naar China's bemande
sprong in de ruimte, Tony
Blairs genante afgang in de
kwestie-Kelly, vredesplan num
mer zoveel voor het Midden-
Oosten en de manier waarop
verslag werd gedaan van de
oorlog in Irak. Waarbij moet
worden aangetekend dat strijd
zó kort duurde dat de Neder
landse pers eigenlijk nauwelijks
de tijd kreeg het Amerikaans-
Britse oorlogsjargon te vertalen.
Veel woorden overleven de
jaarwisseling waarschijnlijk
niet. De verklikkip en de hob
byhaan zijn weer op stok en
zullen pas weer opduiken als
ons land onverhoopt weer door
de vogelpest (ofwel Gelderse
griep) wordt geteisterd. Sterren
aandelen (juist, van dat jam
merlijk geflopte programma)
lijkt ook geen lang leven be
schoren. En met het vei
Marten Fortuyn uit de I
ook beroepsbroer een
boren woord. En heleml
van duur was het fenon
flitsmenigte (flashmob)
ook het gebruik van de
Van Dale signaleert ooi
den die zich juist stevig
taalgebruik lijken te wo
en vaak hebben die te 1
met maatschappelijke
Die zijn niet allemaal vi
Werd bijvoorbeeld in 1'
ultrarechtse CP '86 nog
wegens het woord alloc
nenstop, anno 2003 ovi
het hele politieke speet
dergelijks. Om de klank
verzachten spreekt mei
een kansarmenstop, m
dereen weet wat er woi
doeld. Rotterdam, het
punt van deze discussii
er nog een dubieuze bi;
door op: Kansarmië.
Vermakelijker zaken, hi
ook serieus van aard, sj
zich dit jaar af rond de
Met Mabelgate en Mari1
te beleeft Nederland zo
twee hofrellen, die de t<
woorden als oranjesoa|
missie-stiekem, maffial
zorgenprins opleveren,
tijd goed voor neologis
showbizz en kunst. Zo
het showbizz-koosnaai
be in allerlei samenstel
populair én salonfahig,
niet langer seksistisch,
babe, cursusbabe, powjui
heftruckbabe en Balkeif®
babe; het kan allemaal.
The Rolling Stones brei
hun fans tijdens hun oj
in Nederland rimpelroc
stoelrock. Dat is nog ee ni
anders dan zigeunerpuer
guerrillajazz. Al die mu T
in dit zonnigste jaar 00
worden genoten, want
het warm. Dus bracht c
cordzonnige zomer wo 0
als hitteprotocol, hittei
warmtepauzes en stroo z|
Dat laatste moest een s
ningsineenstorting voo
zoals Amerika die later
meemaakte.
De complete tekst van
het jaar drie is vanaf m
downloaden van het 1
Taalweb op www. vond d
Hilversum - De NCRV presen
teert vanaf 5 januari 2004 Casa
Luna, een nieuw informatief
programma dat elke werkdag
vanaf middernacht twee uur
lang via Radio 1 wordt uitge
zonden.
Omroepen mochten open in
schrijven voor dit tijdstip. Ver
schillende omroepen hadden
volgens de NCRV belangstelling
voor de eerste nachtelijke uren.
Uiteindelijk kwam de NCRV als
winnaar uit de bus.
Volgens Hans Ganzevoort,
eindredacteur Radio 1 bij de
NCRV, is het programma 'een
logisch vervolg op het Oog op
morgen'.
„Het is een journalistiek pro
gramma, maar wel aangepast
aan het nachtelijk uur. De dag
wordt nabeschouwd, met een
persoonlijke insteek en we pro
beren een huiselijke en rustige
sfeer te creëren."
Casa Luna heeft elke uitzending
een hoofdgast, bespreekt het
nieuws, borduurt voort op de
stelling van het middagradio
programma Stand.nl, besteedt
aandacht aan de mening van
luisteraars en laat het beste van
Radio 1 van die dag horen.
Het programma wordt gepre
senteerd door zes presentato
ren: Cees Grimbergen (tevens
presentator van Rondom Tien)
Ineke Moerman (presentator
TV Rijnmond), Klaas Drupsteen
(Plein Publiek), Frank Du
Mosch (Netwerk) Joris Linssen
(Taxi) en Lex Bohlmeijer (vroe
ger A4).
door onze mediaredactie
Hilversum - Wie het eerst
komt, die het eerst maalt,
moeten De Telegraaf en RTL
Nieuws gedacht hebben toen
ze besloten hun jaaroverzich
ten nog ruim voor de kerst op
de markt te brengen. Daar
door missen ze de geboorte
van Catharina-Amalia en de
arrestatie van Saddam Hoes
sein.
Heel jammer, volgens Patricia
Pattinama van Strengholt, de
uitgeverij die zowel het boek
als de dvd van het RTL
Nieuwsj aaroverzicht op de
markt brengt.
„De overzichten stonden ge
pland voor half december en
dan neem je het risico dat
sommige nieuwsfeiten niet
meer meegenomen kunnen
worden. Natuurlijk was al wel
bekend dat Maxima deze
maand zou bevallen, maar
voor hetzelfde geld was dat
nu nog niet gebeurd."
RTL Nieuws past nog wel het
overzicht aan dat eind deze
maand op televisie wordt uit
gezonden. Het jaaroverzicht
ligt vroeg in de winkel om de
kerstverkoop mee te pakken.
„En het overzicht loopt van
begin december tot eind no
vember. Op die manier mis
sen we niets."
Paul Rijpkema, één van de sa
menstellers van het jaarover
zicht van De Telegraaf, Het
Jaar 2003, zegt dan ook dat
het overzicht geen nieuws
mist. „Toevallig dienden zich
dit jaar na de deadline twee
belangrijke nieuwsfeiten aan.
Ons volgende jaaroverzicht
begint dus met de geboorte
van Amalia en de arrestatie
van Saddam Hoessein."
Hilversum - Het koninklijk huis
heeft meer macht dan is vastge
legd en het parlement minder.
Dat vindt een meerderheid van
politici, bestuurders, onderne
mers en topambtenaren, die
door KRO Reporter en Binnen
lands Bestuur werden gevraagd
wie de baas is in Nederland.
Aan de hand van het onderzoek
is een lijst gemaakt van de 25
machtigste Nederlanders. Die
wordt vandaag in Reporter
(21.12 uur, Ned 3) en in Bin
nenlands Bestuur bekendge
maakt.
Uit het TNS/NIPO-onderzoek
blijkt dat een meerdei
de bestuurlijke top vai
land (63 procent) vine ut
.Eerste en Tweede Kam^
waar de formele, maa^i
werkelijke macht in Niui
hebben.
Formeel
Van de ondervraagde
tegenwoordigers vind [j
maar 49 procent dat.
Volgens een kleine
heid (52 procent) van dfldl
vraagden heeft het K
Huis daarentegen mei)F
dan formeel is vastgelej s.
Astrid Kersseboom maakt overstap van NOS Sport naar Journaal
door Annelies Vlaanderen
Hilversum - Officieel staat ze
vanaf 1 januari op de loonlijst
als presentator van het NOS
Journaal, maar wanneer ze pre
cies moet beginnen, weet de
Brabantse Astrid Kersseboom
nog niet. „Ik mag toch wel uit
slapen na oudjaar?", grinnikt
ze. .Anders hadden ze het toch
al wel laten weten?"
Laat het een of meer dagen la
ter zijn, feit is dat ze drie dagen
per week het nieuwe gezicht
wordt van het Journaal, dat met
ingang van 5 januari op werk
dagen van 09.00 tot 17.00 uur
elke uur gaat uitzenden met
een geïntegreerd Sportjournaal.
Het gezicht van Kersseboom
straalt. „Ik wilde het wel heel
graag gaan doen. Maar om nou
te zeggen dat het een promotie
is. Dat klinkt alsof wat ik nu doe
minder is, en dat is het abso
luut niet. Ik ervaar het als gelijk
waardig. Het Journaal is ge
woon een heel andere tak van
sport, om het zo uit te druk
ken."
Hoe vaak kreeg ze de vraag,
toen ze in 2001 bij Studio Sport
begon: 'Hou je écht van sport?'
Kersseboom, licht kuchend:
„De sportjournalistiek was voor
mij nieuw, dat klopt. Maar an
ders zou ik er toch niet aan be
ginnen? En ik blijf het nog zo
nu en dan doen, omdat ik het
zo leuk vind. Juist de combina
tie vind ik ideaal."
Wanneer ben je een goeie pre
sentator? Kersseboom, die Hen-
nie Stoel, Loretta Schrijver en
Mart Smeets tot haar favorieten
„Nieuws zit gewoon in mijn consumptiepatroon en dat van mijn
man," aldus Astrid Kersseboom. Foto: GPD
rekent, noemt een aantal crite
ria. „Je moet goed overkomen,
verstand van zaken hebben, bij
houden wat er gebeurt. Wat dat
laatste betreft: bij ons thuis ko
men drie kranten binnen, de
radio staat altijd aan, de actua
liteitenrubrieken, de journaals -
alles volg ik. Het zit gewoon in
mijn consumptiepatroon en
dat van mijn man."
Maar 'goed overkomen', daar
begint het mee. Als je stressge-
voelig bent, dan kun je het ver
geten. „Een presentator moet
cool zijn", stelt Kersseboom.
„Stress, paniek, dat zien men
sen meteen. En dan geloven ze
je niet meer. Terwijl het daar
juist om gaat. Ik wil de waar
heid vertellen." Stress is de 37-
jarige moeder van twee kinde
ren sowieso vreemd. „Zo ben ik
geboren. Ik maak me niet gauw
druk."
Die ontspannen houding zal
haar van pas komen, als ze
straks op de redactie van het
Journaal te maken krijgt met de
richtingenstrijd die achter de
schermen woedt. De hoofdre
dactie wil meer 'nieuws van de
straat' in de journaals. Een aan
tal (oudere) journalisten ziet
daar geen heil in. Kersseboom
kent de discussie. „Ik kan daar
nu nog niet veel over zeggen.
Maar ik denk dat wel dat het
journaal wat anders moet. We
moeten meer naar de mensen
toe, al moet je dat ook niet
overdrijven."
Elke dag een bagger ellende
over de mensen uitstorten, het
zal je beroep maar wezen. Ook
daar kan Kersseboom mee om
gaan.
„Eerlijk gezegd denk ik dat
mensen in de Tweede Oorlog
en in de dertiger jaren, tijdens
de crisis, het veel slechter heb
ben gehad. Wat het terrorisme
van nu betreft, verwacht ik niet
dat we de strijd ooit zullen win
nen. Maar moet je daarvoor op
houden met leven? Of je heel
erg zorgen maken? Hoe groot is
die groep terroristen nu hele
maal. Dus als je me nou vraagt:
kun je er 's nachts niet van sla
pen, dan zeg ik: nee! Ik slaap
heel goed."
Eerst maar eens een
raadsel. Wie o wie
wordt hier bedoeld:
'Ze is snel origineel en
geestig, haar zelfkritiek is
tamelijk groot. Over het al
gemeen is ze vrolijk en jovi
aal, maar ze kan ook heel
ernstig zijn. Ondanks haar
vlotte babbel, kan ze best
nog wel eens wegdromen.'
Nee, PATTY BRARD is het
niet, die heeft geen zelfkri
tiek, is niet geestig en nooit
ernstig. CONNIE BREUK
HOVEN? Ook niet. Het gaat
over iemand die nóg jonger
oogt. Inderdaad: het nieu
we prinsesje. Bij gebrek aan
vrijgegeven (of stiekem ge
maakte) foto's van moeder
kind heeft Story de huis-
tuin- en keukenastrologe
JOPIE TILLEMA maar een
analyse laten maken van
CATHARINA-AMALIA.
Het wurm is koud twee we
ken oud, maar als het aan
de sterren ligt hebben we er een filosofische in
gestelde, objectieve landgenoot bij, bij wie het
aan artistieke kwaliteiten niet ontbreekt. Schilde
ren, schrijven, toneel en muziek, worden ge
noemd.
Over kleien wordt niets gezegd, maar daar heeft
ze haar grootmoeder natuurlijk voor.
Bij Party geen speculaties maar harde feiten over
het nieuwe prinsesje. Het blad heeft onderzoek
gedaan over de mate van vreugde bij de afzon
derlijke leden van de regering over de toekomsti
ge koningin. Die werd afgemeten aan de hoeveel
heid wapperende vlaggen. Het resultaat was
ronduit verbijsterend. Bij vijf ministers zijn ze
gaan kijken en daar was er maar eentje van die
werkelijk vlagde: GERRIT ZALM. Bij de ministers
LAURENS JAN BEchi
HORST (nota be#11
lie), SYBILLA DEI
(nota bene bijna I lai
vrouw), PIET HEI
NER (nota bene if
die aan waarde hi jg'
tradities) en JAN 100
BALKENENDE (n
de baas zelf) was
vlag te bekennen,
gelrechte schandi
Party.
Verder wordt er v
scheiden in deze
het jaar. MARGAI ry.
EDWIN bijvoorbe
zoals verwacht kr k,,
AMALIA geen ooi
WIN. Wel een tan 'e
MABEL trouwens
de relatie met FR1
ondanks zeilavon
zwaar weer stand
den.
Maar RACHEL ka
liedje Eenzame K
haar exANDRÉE
jaar in praktijk brengen, meldt Party. En
belooft op de voorpagina een keur aan ei
dingen. SHEILA TIMMERMAN scheidde
derde maal, waarvan voor de twee keer or<
RONALD, om de weg vrij te maken voor °9
nieuwe liefde: EDWIN VAN HOEVELAAK JJ.
achternaam door Story hardnekkig word n.
ward met een bekend verkeersknooppunt
En het positieve is dat een stel andere scl
gen weer teniet zijn gedaan: BASSIE Al
hebben de ruzie bijgelegd en RUUD DE
TATUM zien elkaar ook weer zitten. En t
PAVAROTTI ook nog getrouwd, met zijn
resse. Mooi met de kerstdagen voor de d
Ton Ouwehand
M
