'De trend: jong, zwaar en diabetes
REGIO
Uniek dat Veldhuis zo
laat is gaan zwemmen
Formule voor gezond gewicht
Goddijn was vroeger vast een pesterig kereltje
Hetze tegen het meeroken is stemmingmakerij
Bonus
NAVRAAG
Na Van den Hoogenband en De Bruijn drukt een nieuwe topzwem-
ster haar neus aan het venster. Tijdens het Europese kampioenschap -
kortebaan had een
voormalige water-
poloster, Marleen
Veldhuis, een ver
rassend groot aan
deel in de rijke medailleoogst. Kennelijk is waterpolo een mooie op
stap naar een glanzende zwemcarrière. DICK LANGERHORST (57) uit
Noordwijk, die als zwemmer tweemaal deelnam aan de Olympische
Spelen, kan erover meepraten.
Hoe verbaasd bent u over de zwemsnccessen van Marleen Veld
huis, een gewezen waterpoloster?
„Daar kijk ik van op. Ik lees net in de krant dat zij haar overstap
van waterpolo naar zwemmen bewust zo heeft gepland. Eerst haar
studie afronden en dan een zwemcarrière. Ik vind het toch al
uniek dat zij zo laat is
gaan zwemmen. Wie bei
de sporten combineert,
doet het meestal anders
om: eerst zwemmen en
als dat niet meer lukt wa
terpolo. Waterpolo dient
dan als vangnet voor
zwemmers die de top
niet halen."
Moet er in Nederland
meer aandacht komen
voor waterpolo?
„Als ik het mag zeggen
natuurlijk wel. Je kunt je
fysiek heerlijk uitleven
zonder dat je veel risico's loopt op blessures. Maar, eerlijk is eer
lijk, je moet wel goed kunnen zwemmen."
Wat was destijds uw aanpak?
„In mijn tijd was het allemaal nog niet zo gepland. Ik deed aan al
les mee. Al gauw bleek dat zwemmen mij goed afging. Ik heb twee
keer aan de Olympische Spelen meegedaan, in Tokyo (1964) en
Mexico (1968). Beide malen werd ik in de series uitgeschakeld. Op
de 200 meter vrije slag en vlinderslag behoorde ik tot de nationale
top en tot de internationale subtop."
Hoe logisch vindt u de combinatie van zwemmen en waterpolo?
„Die is niet voor iedere sporter weggelegd. Je moet het in je heb
ben. Marleen Veldhuis h eeft het ongetwijfeld in zich. Ik denk dat ik
het ook in me had. In 1968 had ik, achteraf beschouwd, de over
stap van zwemmen naar waterpolo moeten maken. Zeker na de
Olympische Spelen liggen er mogelijkheden, omdat veel sporters
dan bedanken voor het Nederlands team. Maar ik heb me toen
niet aangemeld. Pas later, na mijn zwemcarrière, ben ik gaan wa
terpoloën bij LZ 1886. Dat doe ik nu nog steeds, om binding te
houden met de vereniging. Voor zwemmers is dat veel moeilijker."
Stel dat u veertigjaar jonger zou zijn, welke sport zou u dan kie
zen?
„Dan zou ik niet te water gaan, maar voor tennis kiezen. Een heer
lijke balsport, ik doe het nu ook graag. En, ook niet onbelangrijk,
goede tennissers kunnen veel geld verdienen. Heel wat meer dan
zwemmers. Want wat zij ook verdienen, zeker geen geld als wa
ter."
tekst: Tim Brouwer de Koning
foto: EPA/Louisa Gouliamaki
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1953, Woensdag 16 December
LEIDEN - In verband met de grote behoefte, welke in Leiden en Om
geving bestaat aan de opleiding tot metselaar, wenst het College over
te gaan tot uitbreiding vari het leerplan van de Ambachtsschool met
een opleiding tot metselaar.
De Hollandse Maatschappij voor Landbouw heeft de medewerking der
gemeente gevraagd voor stichting van een gebouw voor haar alhier ge
vestigde Lagere Landbouwschool. Een voor deze school geschikt ter
rein (groot 1995 M2) gelegen aan de Boerhaavelaan, wordt te koop
aangeboden. Daar de gevraagde prijs (f. 14,50 per M2) aannemelijk
voorkomt, stellen zij de Raad voor om tot aankoop van dit terrein voor
de prijs van f. 28.927.50 over te gaan.
ANNO 1978, zaterdag 16 december
LEIDEN - Beeld uit het duel Leiden Lions - Groningen. Paul Domm (2)
misleidt Garry Dusseldorp. Rob Hagendoorn (achter Domm) kijkt
goedkeurend toe. Vooir Groningen een 'happy end': 3-7.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door con tante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
:u
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B M. Essenberg, Cj.P. Arnold
E-mail: directiehdcuz@lhdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5150 '567
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5150 543
Personeel: 075-6813677
Wonen/ln-exterieur: 072-519 6554
Business to business: 072-519 6540
Overige detailhandel: 071-5 356' 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdcn'i
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro;)
p/m €20,20 (alleen aut. ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr-18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
c.q. de betreffende auteur
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
OVER
GEWICHT
Steeds meer Neder
landers zijn te dik.
Zo'n veertig procent
van de volwassenen
weegt te veel. Tien
procent lijdt aan
ernstig overge
wicht. Van de kin
deren is veertien
procent te dik. In
een korte serie gaat
een aantal deskun
digen in op de oor
zaken en gevolgen
van 'vetzucht'. Van
daag aflevering 1:
de diëtist
door Erna Straatsma
Een gezond gewicht is te meten door je gewicht te delen
door je lichaamslengte in het kwadraat. Ligt de uitkomst van
deze 'body mass index' (bmi) tussen 18,5 en 25 dan is de uit
komst prima. Zit je er onder of boven dan heb je een onge
zond lichaamsgewicht.
Ligt de score tussen de 25 en 30, dan spreken voedingsdes
kundigen over 'overgewicht'. Met behulp van een diëtist is
het mogelijk om binnen enkele maanden weer op gezond
gewicht te komen.
Bij een score boven de 30 is er sprake van 'obesitas'. Een
bmi kan in extreme gevallen oplopen tot 35 of 40. Obesitas,
ofwel vetzucht, is het structureel overeten.
Lijders aan ernstig overgewicht lopen onder meer een groot
risico op het krijgen van hart- en vaatziekten en suikerziekte.
SCHRIJVENDE LEZERS
Naar aanleiding van de rubriek
'De dingen die voorbijgaan' over
de heer Goddijn, in het Leidsch
Dagblad van zaterdag 29 novem
ber, het volgende. Ik kan me niet
voorstellen dat een jongetje gebo
ren in 1939 de oorlog zo bewust
heeft meegemaakt, dat hij 63 jaar
later nog precies weet dat in deze
moeilijke tijd de mensen in de
Tuinstadwijk elkaar niet lieten
vallen. Die stierven liever voor el
kaar.
Verder kan ik mij niet aan de in
druk onttrekken dat hij waar
schijnlijk in zijn jeugd een peste
rig, arrogant kereltje is geweest.
Hij betitelt de heer IJzerman als
'manke IJzerman'. Deze man had
een prachtig voortuintje aange
legd, van een armoedig loontje
wat toen verdiend werd met een
zesdaagse werkweek van 48 uur
per week.
Goddijn is ook nogal trots dat hij
van school is gestuurd. Bij zijn
eerste werkgever Blok, een me
taalbedrijfje, werkte hij in totaal
vier uur want hij moest we's
schoonmaken en dat deed je niet,
want je kwam van de ambachts
school als geslaagd machinebank
werker. Wat een arrogantie!
Dan vertelt hij meer dan een
kwart eeuw bevriend te zijn ge
weest met iemand die hem later
heeft besodemieterd. Maar deze
vriend komt wel met zijn volledi
ge naam in de krant, terwijl van
de grootste crimineel doorgaans
niet meer dan de initialen worden
vermeld.
Goddijn zal wel denken: zo, ik heb
via de krant lekker gratis reclame
voor mijn boek.
J.D. van Royen,
Leiden.
Als voormalig verstokt roker - ge
durende 67 jaar, vanaf mijn 14de
tot mijn 81ste levensjaar - erger ik
mij mateloos aan de niet aflaten
de stroom krantenartikelen over
het roken en het naderende ver
bod daarop in openbare ruimtes.
Vooral het noodgedwongen mee
roken wordt daarin aan de kaak
wordt gesteld.
Met name de horecabedrijven
moeten het ontgelden. Ook be
jaardentehuizen en tehuizen voor
geestelijke gezondheidszorg ont
komen niet aan de anti-rookhet-
ze, alsof rokers de zwaarste crimi
nelen zijn. Maar ik wil erop wijzen
dat roken voor bewoners van deze
instellingen vaak nog het enige
'verzetje' is.
Er wordt nu zelfs al gesproken
over een rookverbod in stadions.
Wat is de volgende stap? Een alge
heel rookverbod in de buiten
lucht?
Zoals gezegd heb ik zwaar ge
rookt, ook toen mijn vijf kinderen
thuis opgroeiden en er echt geen
aparte rooksalon was voor pa. Ge
lukkig zijn mijn kinderen goed ge
zond en hebben ze geen nadelige
gevolgen ondervonden van mijn
rookverslaving. Ze zijn nu, na wat
'jeugdroken', verstandiger gewor
den dan hun pa.
Natuurlijk moeten carapatiënten
en personen met andere klachten
worden ontzien, maar wie kan in
godsnaam berekenen hoeveel
mensen er jaarlijks sterven aan
meeroken? Je reinste vorm van
stemmingmakerij
P.CJ. van Reisen,
Lisse.
LEIDEN, 17.00 UUR
Geen bonusaanbieding kan op te
gen de briefjes op het prikbord
van Albert Heijn. Rijp en groen komt
samen op één vierkante meter muur.
'Zoek een dame tussen 18 en 24. Eer
lijk, humor, geen ralatie, wel vriende-
lijkschap. Huidkleur onbelangrijk'.
Ondertekend door Michael. Een in-
burgeringspoging van een loverboy in
spe?
'Ben je toe aan een nieuwe look? Wil
je advies voor de feestdagen? Consu-
lente/visagiste geeft huidverzorgings-,
haar- en make-up adviezen'.
Er zijn meer verwenners: "Voor een
echte lekkere ontspanningsmassage
gaat u naar Frederika in Alphen aan
den Rijn.' Let op de toevoeging: 'Ook
voor cadeaubonnen'. Misschien een
ideetje voor de kerst?
Silvia di Bona is kort en krachtig: 'Pri
vate Italian lessons with native Ita
lian'. Klinkt goed.
'Zoekt u rust en ontspanning? Neem
dan een reikibehandeling. Door mid
del van handoplegging ervaart u posi
tieve energie, het zal u goed doen.'
Houd rekening met enige kosten,
want handoplegging heeft tijd nodig.
"Voor in balans komen zijn vier be
handelingen nodig. Bel me gerust'.
Geen overbodige luxe tijdens dei ilri
cemberstress.
En dan zijn er de handelaars. Te
koop: complete, zeer snelle pc. M
cd-rom, floppy drive en geluidsk eke
Topprijs: 170 euro'. Scherper gej 1'
kom je ze niet tegen. Te koop: s|
ternieuwe hoeslakens van Ikea, i
de verpakking'. Ook best aardig
onder de kerstboom.
Ook na de feestdagen biedt hetp
bord uitkomst voor overbodige
len. 'Microsoft XP Professional.!
440 euro, te koop aangeboden vo
170 euro'. Onder de aanbieding)
in kleine letters: 'ongewenst cadi
Werklozen vinden ook hun wegi
Albert Heijn. 'Ik zoek een kluswf
om mensen te help en ik vraag ni
veel. Per direct beschikbaar'. Afo
der: Saeed. 'I 'm a 25 years old m
graduated this year in Poland',
doet graag iets met computers.
any kind of other job.'
Ga gerust eens kijken als u bood
schappen doet op de Hooigracht
te kans dat u een geschikte huisi
gaal op de kop tikt. Of een aantfl
lijk partijtje goederen.
Erna Straatsma
Annelies Feitsma is diëtist. In
haar praktijk komen veel Leide-
naars die kampen met overge
wicht. Veel jongeren ook, on
der wie aanzienlijke hoeveel
heden studenten. Het meren
deel van haar clientèle heeft
een volledig verstoord eetpa
troon.
Trend
„De trend van nu is: heel
jong, te zwaar en diabetes II.
Mensen zo tussen de dertig
en veertig jaar, die echt véél te
zwaar zijn. Ze hebben nog
nooit nagedacht over hun
voedingspatroon. Of hun eet-
verhoudingen zijn in de loop
der jaren volledig scheefge
groeid. Van die mensen die
niet ontbijten en de schade
later op de dag weer ruim
schoots inhalen."
„Studenten zie je ook veel.
Vooral meisjes in studenten
huizen zijn erg met gewicht
bezig, omdat er onderling
enorm op wordt gelet. Je
komt hele huizen tegen die
met z'n allen aan de Herbalife
zitten. Tegelijkertijd koken ze
nooit gezond. Ze eten en drin
ken over het algemeen veel te
veel en bewegen nauwelijks.
jus en veel vette snacks. D l-
zijn van die mensen die oj «i
verjaardagen ook heel vei
vette dingen trakteren, zofVe
blokjes kaas en bittergariï F
tuur." >fl Itiji
Relatie s[
„Wij vragen de klanten es
naar hun relatie met voedl!
Hoe gaan ze met eten om f v
eten ze, waar eten ze, waj ge z
neer en wat denken ze ert ja
Kortom alles wat met etei
maken heeft. En dan mot11 ir
ze een week lang bijhoud 1
wat ze eten. Dat nemen v ete
naderhand gezamenlijk i mi
door." I |ka
„In het begin van de bege ptB
ding gaat het niet meteen me
het halen van een streefjj ien
wicht. We gaan uit vanIer
gezonde voeding'. De ms ich
mensen met overgewicht Dm
len met de ondergrens va wa
gezonde voeding af, zo'n nk
tot 1500 kilocalorieën pei jd'
dag." 0]
Als je mensen laat zien» ich
ze moeten eten is hun ee »n
reactie vaak: 'wat veel'. V doe
die vijf tot zeven sneetjes nvt
brood per dag." i* (jo
„Gezonde voeding is del rite
met als uitgangspunt drie ykt
maaltijden per dag. Daari ile 1
kun je drie tussendoortje die
men. Ik zal nooit iets veil igo
den, maar vind het wel bi iaa
langrijk dat mensen voed le1
weer leren waarderen. Ai un,
elke dag een stuk chocols jle:
is dat niet bijzonder mee gen
Neem af en toe een stuk, ;ss
is het extra lekker."
Slecht
„De traditionele Holland
keuken verdwijnt. Bijnai
mand eet meer maaltijdi
bestaan
aardapj
groente
vlees. J Z
dat juist u
gezond
„Dat me
ontzettefrr
gezond
een misv
stand,
die veel
drinken}
ook heelt
dierlijke*
binnen en
is niet gezi011
Dan heb il
over mens
meer dan
ter melk pe; Sen
drinken. Tv !f?e
tot drie glasfna
per
doende. Heie
de geldt vooet
kaas: een bo P161
ham met vei IjJJ1
zadigd vet is
zwaar produi
ben van men
dat veel kaasi
slecht is. Boti V
trouwens."
„Een risico va
ze tijd is ookd
mensen te ved
dingssupplem
binnen krijgen
ducten met extj"
tamines en zo.
ook niet gezom
Veertig procent van de Nederlandse volwassenen is te zwaar. Diëtist Annelies Feits
ma: „Bijna niemand eet meer maaltijden die bestaan uit aardappels, groente en
vlees. Terwijl dat juist zo gezond is." Foto's: Ron Edmonds en Hielco Kuipers
Standaard een dagelijks bor
reluur met chips en altijd
makkelijk eten: veel pasta,
veel kaas en weinig groenten.
Veel feesten ook en vaak
rondhangen op de studenten
sociëteit. Het is echt opval
lend dat die probleemgevallen
bijna allemaal voorkomen bij
leden van een studentenver
eniging."
Eetpatroon
„Studenten ontwikkelen vaak
een compleet ver:
stoord eetpatroon.
En dat zet op late
re leeftijd door.
Zo word je lang
zamerhand dik.
Elkjaarkomter
wat bij."
„Je ziet ook
mensen uit een
arbeidersmilieu
die net zo veel
eten als hun ou
ders deden.
Maar die ou
ders moesten
zwaar fysiek
werken ver
richten en dat
doen die kin
deren meestal
niet. Toch
houden ze
hetzelfde eet
patroon als
die ouders:
heel veel
brood, aard
appels met een flinke klomp
